Toch gsbrcH aan goede
IracMesi
Caroline's Kerstmis
ïïifoyzË'" OMuEvïua.
BINNENLAND.
FEUILLETON.
Doordat de gemeenteraad van Rotterdam
dezen zomer bij de periodieke verkiezingen
omging van links naarrechts, had de heer
v. d. Molen, het anti-rev. kamerlid voor
Sliedrecht het geluk, benoemd te worden tot
wethouder van Rotterdam.
De Standaard blijkt met deze benoeming
minder tevreden dan men zoo oppervlakkig
zou denken.
Ze schrijft daarover het volgende
»Onze N. Prov. Gron. Cour. (ook een
anti-rev. orgaan natuurlijk) is met de be
noeming van den heer van der Molen te
Rotterdam wel ingenomen, maar merkt toch
op, dat -er op die manier keer op keer een
onzer hoognoodige mannen uit het actieve
leger naar de reserve verhuist, en daarmee
voor het land verloren is.
Eervol is het voor onze groep, dat nu in
de drie grootste steden van ons land een
onzer tot wethouder is gekozen, de heer
H. de Wilde in Den Haag, de heer De Jong
en nu de heer v. d. Molen, te Rotterdam en
de heer De Vries te Amsterdam, maar zulk
een wethouderschap is geen sinecure. Vooral
met het wethouderschap voor Onderwijs be
halen we geen enkel succes, (let vooral op
dit laatste, Red.) en van lieverlêe' gaat alle
actieve kracht te loor, die ons voorheen van
deze broederen ten goede kwam. Nu zou
dit bij overvloed van beschikbare mannen niet
deren, maar nu ieder weet, hoe 't in een partij
van de »kleine luyden« niet anders kan, (moet
dit als verontschuldiging gelden, en bij de
socialisten dan Red.) of vooral de personen,
geschikt voor hooger emplooi, zijn dun gezaaid,
slaat de redactie te Groningen dit gebeuren
toch niet zonder zekere bezorgdheid gade.«
Steeds werd gemopperd, dat van anti-rev.
huize zoo weinigen tot staatsambten werden
bevorderd. Thans vernemen we van »De
Standaard*, dat zoo weinigen bekwaam zijn.
't Schijnt, dat dit hoofdorgaan der anti-rev.
partij een oogenblik aan ernstig zelfonderzoek
wijdde en zoodoende tot zelfkennis kwam.
Moge het op dien weg ter veredeling
voortgaan. Voor ons vrijzinnigen is deze
uitlating voorzeker het onthouden waard.
w TWEEDE KAMER.
Vergadering van. Zaterdag 16 Dec.
Staatsbegrootiug.
BINNENLANDSCHE ZAKEN.
De Minister van Binnenlandsche Zaken (de
heer Heemskerk) zet zijn rede voort. Het*
staat vast, dat de bijzondere H. B. scholen
slechts een karig subsidie krijgen, en onder
die omstandigheden is het nog niet zeker, of
men deze de conditie van evenredig school
geld mag opleggen.
Omtrent de kloosterschool te Sluis wordt
een onderzoek ingesteld, waarvan der Kamer
het resultaat zal worden meegedeeld.
Als men salarisverhooging voor sommigen
voorstelt, gaat er een stormpje op, en komt
men niet met de salarisverbetering van de
leeraren, dan gaat er ook een stormpje op.
Men vraagt bezuiniging op de examenkosten,
waarvan de leeraren nog een voordeeltje hebben.
De zaak is dus niet zoo gemakkelijk.
Spr. zal de indiening van het ontwerp in
zake de pensionneering van de leeraren bij
STEPHEN LEACOCK.
1)
Het was Kerstmis, Kerstmis met zjjn
mantel van witte sneenw, glinsterende vaD
duizenden diamanten ponten, Kerstmis met
zijn welbehagen, met zijn vrede op aarde,
Kerstmis met zjjn gastreeren eo vroolijkheid
Kerstmis met zjjndu daD, het was
Kerstmis.
Of neen, ik heb me verschreven. Het was
eigenlijk niet bepaald Kerstmis, het was
Kerstavond, Kerstavond met zjjn mantel
van witte sneeuw, uitgespreid onder het
kalme maanlicht, en verder nagenoeg onder
de bovenstaande reeks omstandigheden met
een paar begrijpelijke wijzigingen.
Ja het was Kerstavond. En meer dan dat
Luister waar het Kerstavond was.
Het was Kerstavond op de oude hofstede.
Lezer, kent gij de oude hofstede? Doemt
het, in de oogenblikken van verpoozing van
uw werk op uw kantoorstoel waarop gij rijk
en gierig zijt geworden, nooit voor het oog
van uw geest op, de rustige oude hofstede
bijzondere H. B. scholen en gymnasia
bespoedigen.
Beter ware het, dat het rijk geen H. B.
scholen had, doch nu ze er zijn, moet men
er voor zorgen, en, zoo noodig, de omzetting
bevorderen.
De heer Smeenge heeft een goeden dag,
want hij legt een beurs op tafel. (Gelach.)
Bij conversie mag Meppel niet worden voor
bijgegaan, en het voorbeeld van Meppel kan
andere gemeenten nog tot voorbeeld zijn.
Sappemeer, Heerenveen en Winterswijk zjjn
hier genoemd, maar er zijn ook andere scholen,
waarvan niet gesproken is Als de minister
deze zou voorbijgaan, zou hij een premie er
op zetten, dat men afgevaardigden zocht om
voor een bepaalde school te pleiten. (Gelach.)
Te Gouda moet de zaak blijven gelijk zij is,
althans voorshands.
Wat het handelsonderwijs aangaat, als de
inspecteur moeite doet om dit onderwijs te
laten regelen door gemeenten, wanneer het
particulier initiatief het wil aanvatten, dan
is dit tegen 's ministers bedoeling. De wijziging
van de wet op het M. O. zal de minister, in
verband m^t het handelsonderwijs, overwegen.
Hef algemeen debat over de afdeeling
Middelbaar Onderwijs wordt gesloten.
Bij art. 116 (subsidiën aan gemeenten teü
behoeve van hare H. B. scholen) dringt de
heer Vorsterman van Oyen (V. D.) aan op
stichting van een rijks- hoogere burgerschool
in Zeeuwsch-Vlaanderen. De kinderen moeten
nu gezonden worden of over de Schelde of
naar België. Zeeuwsch-Vlaanderen wordt nu
een kolonie van emigranten. Als het gevet?
van rijks- hoogere burgerscholen een privilegie
is geweest, dan heeft Zeeuwsch-Vlaanderen
van dit privilegie nimmer geprofiteerd. Dé
minister beloofde verleden jaar een aanzienlijke
bijdrage aan de gemeente, zoo deze een H.
B S. oprichtte. De gemeente Ter Neuzen
besloot tot stichting van een H. B. S., vroeg
der regeering f 10,000, waarvan voor 1912
Vg noodig zou zijn. Thans blijkt slechts
f 1000 te zijn uitgetrokken voor een H. B.
S. in Zeeuwsch-Vlaanderen, zonder dat zelfs
vaststaat voor welke gemeente. Hulst, Axel
en Ter Neuzen komen in aanmerking, doch
de eerste twee willen er niet van weten,
Bovendien is Ter Neuzen, met 10,000 zielen,
het meest geschikt en het heeft een bevolking,
die haar kinderen naar een H. B. S. kan
zenden. Alle partijen te Ter Neuzen wenschen
deze H. B. S., waarvoor spr. f 10,000 vraagt.
De Minister zegt, dat aan het departement
geen definitief bericht was ingekomen van de
gemeente Ter Neuzen. Het standaard-subsidie
bedraagt f 3000. Of het subsidie extra ver
hoogd zal worden, hangt o. a. af van de vraag,
of er ook bijzonder M. O. in de streek zal
komen. De zaak is dus nog niet definitief
beslist.
Het artikel wordt z. h. s. aangenomen.
Bij artikel 127 (subsidiën aan industrie
scholen voor meisjes) wijst de heer Lieftinck
(U. Lop de zeer voortreffelijke industrie
school voor meisjes te Zutphen. Spr. vraagt
voor deze school hooger subsidie. Gemeentö
en provincie gaven wèl hooger subsidie, mits
het rijk het subsidie met f 750 verhoogt.
De heer Ter Laan ondersteunt dit betoog
en bepleit met toestemming van den voor
zitter voorts subsidieering van teeken-
scholen, o. ate Dantumawoude, en verbetering
van de positie van de leeraren bij ambachts
scholen, zoomede de oprichting van een rijks
schoolmuseum voor het vakonderwijs.
De Minister acht thans het oogenblik voor
een debat met den heer Ter Laan niet ge
schikt. De school te Zutphen had vóór 1 Mei
die n gekend heeft toen gjj nog een kind
waart, voor de gouddorst u er van weg
dreef? De oude hofstede, die aaD dpn weg
staat juist waar h(j heuvelopwaarts gaat,
met haar donkere denm bonnen van sneeuw
overspreid, en de gemoedelijke scharen en
hooischelven erachter; terwyl er uit het
venster een lichtstraal van een olielamp"
schijnt dien gjj van een goed uur afstands
kondet zien Praat me niet van uw nieuwer-
wetscbe zoeklichten en electrische booglampen
Wat zjjn die vergeleken by het schijnsel
van de olielamp in het venster van de onde
hofstedeHet straalt door een afstand van
dertig jaar helder tot het hart door. Overkomt
het u, vraag ik, soms niet, lezer, dat gij
in het rumo r en gedruisch van de koopstad
met haar zondig gewonnen rijkdom en baar
goddeloczen mammoDdienst, komt te denken
aan de rustige hofstede aan den vo 't van
den heuvel? Niet? Dat valt me van u tegen 1
Het was Kerstavond.
Het licht scheen uit de ramen van de hof
stede. Het licht van het houtvuur rees en
flikkerde en vermengde zjjn rooden glans op
de vensters met het kalme geel van het lamp
licht.
John Enderby en zijn vrouw zaten in de
keuken. Kent sij, lezer, de kamer die men
de keuken noemt? Met zfjn open vuur in den
ouden steenen haard en het fornuis in den
de verhoogde subsidie moeten vragen. De
goede orde eischt, dat de school nu een jaar
moet wachten. Het is niet zoo'n abnormaal
geval, dat de minister thans het artikel kan
verhoogen.
Het artikel wordt, na repliek van den heer
Lieftinck, z. h. s. aangenomen.
Maandag werd alhier door Burg. en
Weth. aanbesteed, de levering van de school-
behoeften voor de openbare scholen. Inge
schreven werd als volgtdoor de firma P^J.
van de Sande voor het le perceeel A 122,67
2e perceel B ƒ200,77, 3e perceel C 33,66,
4e perceel 1) ƒ72,78, 5e perceel A 163,03,
6e perceel B f 145,91, 7e perceel C 140,20,
8e perceel D 96,30, en door den heer M.
de Jonge voor het le perceel 124,70, 2é
perceel 183,30, 3e perceel 33,90, 4e
perceel ƒ71,10, 5e perceel ƒ162, 6e perceel
ƒ197, 7e perceel ƒ151, 8e perceel 102.
De vier eerste perceelen betreffen schoolboeken,
de andere schrijf- en teekenbehoeften enz.
Voor de levering van voorwerpen voor de
handwerken voor meisjes werd ingeschreven
door mej. A. E. van der Heyden voor school
A. 71,28, school B 44,17, school C 63,55
en school D f 29,81 en voor het herhalings-
onderwijs aan school A voor 37,76 en voor
dat aan school D voor 43,49.
Voor de levering van kantoorbehoeften voor
de gemeente-secretarie waren prijsopgaven in
gekomen van de firma P. J. van de Sande
voor ƒ96 en van den heer M. de Jon^e
voor 95.
De Directeur van het Post- en Telegraaf
kantoor aihier, vestigt evenals vorige jaren
weder de aaudacht van het publiek op de
gelegenheid om brieven, briefkaarten en ge
drukte stukken, welke het op 1 Januari wenscht
te zien uitgereiktreeds op 26, 27 of 28
December ter post te bezorgen.
Om die brieven, enz. van de andere te
kunnen onderscheiden, zullen over het adres
daarvan twee schuingekruiste strepen moeten
getrokken zijn.
De Directeur van het Post- en Telegraaf
kantoor alhier brengt voorts nog ter kennis
van het publiek, dat op 26 December (2e
Kerstdag) het kantoor geopend zal zijn even
als op Zondag.
In »St. Crt.« no. 297 zijn opgenomen
de goedgekeurde statuten van, de naamlooze
vennootschap Neuzensche handel in bouw
materialen, kalkblusscherjj, cement-ijzer- en
bouwmaterialen fabricage De Hoop*, te Neuzen.
Zij stelt zich ten doel het koopen en ver-
koopen v n steenen, pannen, tegels, buizen,
giji kalk, tras, portland- en andere cement-
soorten, en het malen en blusschen van kalk,
het maken van cement-ijzer, gewapend beton,
en den overigen handel in en de fabricage van
bouwajaterialen, alles in den ruimsten zin ge
nomen.
Zaaiuslag. De voordracht voor hoofd der
Openb. lagere school B in den Groote-Huissens-
polder luidt: 1. G. J. Maas, onderwijzer te
Castricum, 2. P. de Caluwé onderwijzer te Sas
van Gent.
In de Vrijdag te Zaamslag gehouden
raadszitting werd een verzoekschrift van
J. van Fraeyenhove, om hem te ontslaan van
de bijdrage van f 25 's jaars, in de verpleeg-
kosten van zijn idiotisch zoontje, daar hij niet
meer bij machte is die te betalen, en dus
genoodzaakt zal zijn hem uit het gesticht te
laten terugkomen, terwijl het dan voor de
hoek Het is in het boerebuis het vertrek
waar de menschen koken en eten en wonen.
Het is de woonkamer. Verder is er nog de
slaapkamer en een kleine voorkamer, ijskoud
's winters, met een orgel er in om er de R its
der Eeuwen op te spelen, als er bezoek is.
Maar deze kamer wordt alleen gebruikt voor
muziek en begrafenissen. De werkelijke kamer
van de oude hoeve is de keuken. Rijst ze
niet voor u op, lezer? Niet? Wel sakkerloot
In alle geval zat daar de oude John Enderby
aaD de ruw houten tafel, zijn hoofd over zjjn
handen gebogen, en op zjjn oude gezicht met
den stoppelbaardje lijnen van diepe bekom
mernis. Van t(jd tot tijd stond hij op en wierp
nijdig een verschen lorketak op het vuur, zoodat
er een wolk vonken deD schoorsteen in sloeg.
Aan den anderen kaut, bij den haard, zat zijn
vrouw Anna op een stoel met rechten rug en
keek met de zwijgende berusting, baar sekse
eigen, in het vuur.
Wat scheelde hun dan Ach lezer, vraagt
gij.het nog? Weet gij of herinnert gij u zoo
weinig van het leven op de oude hofstede
Als ik u zeg, dat het de oude hofstede op
Kerstavond is, en dat de boer in groote bekom
mernis zit en lorketakken op het vuur gooit,
kunt gij het dan niet raden
De oude hofstede zat zwaar onder de hypo
theek Tien jaar geleden had John Enderby,
zwoegende onder schuld, razend van berouw,
verantwoording van den raad zal zijn als hij
voor scha en bate over het dorp rondloopt,
buiten behandeling gelaten wegens den onge-
pasten toon waarop het gesteld is, terwijl
ook nog werd herinnerd aan meermalen nopens
adressant door den raad betoonde welwillend
heid.
Vacant is de betrekking van gemeente
geneesheer in wijk A. Sollicitanten daagden
niet op dr. Assies, geneesheer voor wijk B,
volgens instructie verplicht ook tijdelijk wijk
A te bedienen, verzocht thans ook daarvoor
definitief te wbrden benoemd, daar hij ge
makkelijk de geheele gemeente bedienen kan.
L'e raad wil echter de macht om te handelen
aan zich houden en vond het ongewenscht
één geneesheer voor de geheele gemeente
aan te stellen, al is het dan ook dat voorloopig
geen oproeping van sollicitanten zal worden
gedaan.
Een verzoek van het waarnemend hoofd
der school in den »Groote Huissens«polder
om ontslag tegen 1 Febr. a s. werd aange
houden, daar door het dralen van den districts
schoolopziener nog niet tot eene benoeming
kon worden overgegaan. Bijtrede oproeping
kwamen geen meerdere dan de 2 eerste
sollicitanten. De schoolopziener verlangde
een nieuwe oproeping waarbij 100 boven
het minimum zou worden uitgeloofd, doch
daarin hebben Burg. en Weth. geen zin.
Daar hunne meenigg in dezen vaststaat, hebben
zij een verzoek om nogmaals te confereeren
afgeslagen, en wachten nu verder af om uit
de 2 sollicitanten, nadat een voordracht is
opgemaakt, te kunnen benoemen.
Naar aanleiding van aanmerkingen van
Gedep. Staten werd de gemeentebegrooting
voor 1912 gewijzigd, o. m. ook de post voor
de Gezondheidscommissie, die minder was
opgenomen dan door de Commissie was
aangevraagd in verband met de uitgaven
voor grondboring.
Vastgesteld werd een instructie voor den
gemeente-architect en daarna met 8 stemmen
als zoodanig benoemd de heer A. P. Wisse.
Op den heer P. Galle waren 3 stemmen uit
gebracht. De jaarwedde bedraagt ƒ100,
benevens 5 procent van besteede werken die
200 of meer kosten wanneer daarvoor
bestelt en teekening moet worden gemaakt.
Besloten werd opnieuw ontheffing te vragen
van de verplichting tot het geven van onder
wijs in de vrij- en ordeoefeningen der gym
nastiek, terwijl aan de met 1 Jan. a. s.
eervol ontslagen schoonmaakster der dorps
school een pensioen werd toegekend van
30 's jaars.
Bij de omvraag werden tal van zaken ter
sprake gebracht, meest aangaande verbetering
van wegen en paden, doch tevens de ruimte
op de losplaats aan de haven aan den
»Magaretha« polder ter sprake gebracht. De
voorzitter zegde tegen de volgende campagne
maatregelen toe, waarvan Burg. en Weth.
verwachten, dat die gelegenheid zullen bieden
daar een paar millioen Kg. bieten meer te
bergen, om te voorkomen dat er, zooals dit
jaar geschiedde, tot nadeel der gemeente naar
elders gevoerd worden.
- In de Zaterdagavond te Aardenburg
gehouden raadszitting, waarin alle leden tegen
woordig waren, werden de notulen der vorige
vergadering goedgekeurd, nadat doOr den heer
F. Eekhout de opmeiking gemaakt was, dat
niet genotuleerd was, dat aan den onderwyzer
J. F. van de Geer eervol vroeger ontslag zou
gegeven wordeD, als vóór 1 Maart in de
vacature zou zijn voorzien.
dol van wanhoop en door rhumatiek geplaagd,
zjjn hoeve verhypothekeerd voor vieren-twintig
dollar en dertig centen.
Vannacht zou de hypotheek afgelost moeten
worden, klokke twaalf, in den Kerstnacht.
Dat is de manier, waarop hypothekeo van
dezen aard altjjd afgelost moeten worden. Ju
mijnheer, de bepalingen waren met zoo duivel-
sche list opgesteld, dat de hypotheek in dezen
nacht der nachten zou sluiten. Te middernacht
zouden de mannen komen met hamer en spijkers
en haar sluiten, haar dicht spijkeren.
Daar zat het zwaar beproefde paar.
Auna, met de geduldige berusting van haar
kunne, zat zwijgend of trachtte nu en dan te
lezen. Zjj had van het kleine boekenrekje
aan den waDd Bunyan's Heilig Leven en Heilig
Sterven genomen.
Zij trachtte het te lezen, maar kon niet.
Toen had zy Dante's Hel genomen. Maar
zij kon het niet lezen. Toen koos zy Kant's
Kritiek van de Zuivere Rede uit. Maar dai
kon z(j evenmin lezeD. Eindelijk had zjj den
Boerenalmanak voor 1911 genomen. Do
boeken lagen verspreid om baar, terwyl
zjj in geduldige wanhoop neerzat.
John Euderby toonde al den hartstocht
van een ongebreidelde natuur. Nu eens greep
hy de kan met karnemelk, die Daast hem
stond, en nam een slok van den verdoovenden
drank tot zijn hersenen gloeiden als de kolea
van het lorkenvuur voor hem.
DOOK,
