Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
£e« ander oordeel.
Een oude Geschiedenis.
No. 2218.
Woensdag 15 November 1911.
22e jaargang
FEUILLETON.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
Telef. Interc, No IS.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 8 maanden 75 cent voor binnen en buiteD Ter Neuzen.
Voor België 95 cent bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen by alle
Boekbandelaren. Brievengaarders en den Uitgever.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 60 oent; elke regel meer
10 cent. Bij abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letters n&ir plaatsi uimte.
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag- en Z~aY e r *1 a g in 0 r g II bjj den Uitgeyer M DE JONGS, te Ter Neuzen.
De anti-revolutionaire vijanden der open
bare school ontzien gewoonlijk geen middel,
om die instelling bij het volk verdacht te
maken. Zeer vaak komt de veroordeeling der
openbare school voort uit onbekendheid met
het karakter dier instelling. Anti-revolutionaire
jongelingen, die van jongsaf in haat tegen de
stadsschool zijn opgevoed, bazuinen later als
aankomende debaters de lasterpraatjes, die ze
van jongsaf hoorden, gretig rond.
Zoodra echter de tegenstanders de open
bare school beter leeren kennen, doordat zij
als schoolopziener met het toezicht over die
openbare school worden belast, verandert hun
oordeel geheel en al, en gewagen zij met lof
van de vroeger zoo verguisde openbare school.
In meer dan één gemeenteraad gewagen
mannen der Rechterzijde met lof van het werk
der openbare onderwijzers. Men denke slechts
aan het gunstig oordeel, dat de heer Gevers
Deynoot bij herhaling in den Haagschen
Raad uitsprak.
In een vorig nummer van ons blad
werd melding gemaakt van den pyramidalen
onzin, dien het hoofd der christelijke school
te Nunspeet bij de feesteljjke opening eener
sekteschool opdischte. Wij moeten den be-
klagenswaardigen heer Fijn vandraad niet al
te hard vallen. Hij wist in zijn onnoozelkeid
geen ander excuus voor de straatschenderij
zijner discipelen te vinden.
Wij willen hem aanraden eens te lezen de
»Maas- en Scheldebode* één der felste
partijorgaantjes zijner richting. In dit anti
revolutionaire blad van 4 Nov. j.l. komt een
verslag voor van de feestelijke herdenking
van den dag, dat het hoofd der openbare
school, de heer Touw, 25 jaren in functie was.
De verslaggever van dit anti-revolutionaire
orgaan eindigt zijn verslag als volgt
«Het zijn een paar genoegelijke dagen
geweest voor den heer Touw, vooral door
de vele blijken van belangstelling, die hij
ondervond, en we mogen er wel bijvoegen
ook ruimschoots door zijn degelijk onder
wijs heeft verdiend, en mochten al die
goede wenschen vervuld worden, dan heeft
de familie Touw nog een lang en geluk
kig leven voor zich en kan Stellendam
nog vele jaren gerust zijn omtrent de
opvoeding der kinderen.*
Uit het Duitsch.
M. L E N Z.
4)
Ze lag nog altijd half geknield op het
■zachte tapijt en zag naar hem op met een
blik, die hem door de ziel sneed. Hij greep
haar handen en richtte haar op. „Zie mij
niet zoo aan, Anna-Marie, Diet zóó," smeekte
hij, je begrijpt me toch goed, nietwaar?
Je ziet nu toch ook wel in, dat we scheiden
moeten dat ik het vertrouwen van de dame,
wier geld wij noodig hebben, niet mag
beschamen. Een uur geleden heeft ze ini.i
haar jawoord gegeven en over een paar weken
zal ze mijn vrouw zijn."
„Je vrouw Dit was geen gewone
uitroep meer het was de wanhoopskreet van
een gewond hart.
Ze kon zich bijna niet staande houden en
hield haar hoofd met beide handen vast
een der gele waterleliën, die zij aan de beek
geplukt had, terwijl ze op hem wachtte, en
die hij haar zooeven schertsend in 't haar
bad gestoken, viel op den grond. Ze bukte
Blijkbaar hebben we in Stellendam dus een
openbare school, waarin de «overste dezer
wereld* geen kans heeft zich meester te
maken van de kinderzieltjes.
De heer Fijuvandraad gelieve er nota van
te nemen
De Militiewet.
Het werk is gedaan. Na vier weken van
afmattende discussie werd Vrijdag te halfvier
uur het laatste woord over het ontwerp-
militiewet gesproken. De regeeriug heeft een
resultaat bereikt, geheel naar haar wensch
schier ongewijzigd passeerde de wetsvoordracht
de eindpaal. Van de twee veranderingen van
gewicht, komt er een voor rekening der
regeering zelvede nieuwe regeling der
militaire werkers, de andere werd door den
generaal Eland bereikt met eijn amendement
in zake den broederdienst.
Links heeft men al het mogelijke in 't werk
gesteld, om het ontwerp te verbeteren. Dat
geen resultaten bereikt werden, de schuld
ligt niet daar. Moest er gestemd worden
over een amendement, dat den heer Colijn
niet aangenaam was, dan kwamen de rechtsche
hulptroepen uit de koffiekamer gesneld, en
stemden, zooals de Minister het wilde, ook
al wisten zij niet waarover het ging. En met
een gezicht van ernstige plichtsvervuilers ver
dwenen zij opnieuw in de koffiekamer.
De rechterzijde en zij alleen draagt
de verantwoordelijkheid voor deze wet, welke
ons volk nieuwe militaire lasten zal opleggen,
zoowel persoonlijke als financiëele. En als
het wederom gehoord wordt, dat de geest
in het leger niet deugt, dat het er een jan
boel is, dat de marsch- en slagvaardigheid
der troepen te wenschen overlaat, dat een
groep burgers in uniform het beter doen zou
en dergelijke liefelijkheden meer, dan
achten wij het adres bekend, waaraan de
klachten moeten worden bezorgd. Maar
allicht is dan de heer Colijn reeds weer
geëclipseerd.
Door dik en dun met dezen Minister, het
Kuyperiaansche troetelkind, ziedaar de leuze,
waaraan de rechterzijde bij de behandeling
van de Militiewet trouw is gebleven.
De toekomst zal haar oordeel over dit ge
knutsel uitspreken. Links kau men het met
gerustheid afwachten. En al geurt de pers
werktuigelijk, om de bloem op te rapen
daarna zag ze hem een oogenblik ernstig
aan en haar oogen, waaruit alle glans ge
weken was, werden al grooter en grooter.
Plotseling deinsde ze achteruit, als iemand,
die meent, vasten grond ODder de voeten te
hebben, en die onverwachts een gapende
afgrond vóór zich ziet. Nog één doordringende
kreet en ze was hem voorbijgesneld in
de richting van de deur.
„A, na Marie, luister toch! Ik smeek je!"
Ze hoort niet, wat h|j zegt; de deur is
met een harden slag achter haar in 't slot
gevallen en hij is alleen, alleen met z|jn
wroeging en smarthjj, de gelukkige verloofde
van de schoone, geestige, rjjke Hersilie de
Boncourt.
Eenige weken later, op den avond van het
schitterend feest, dat men in de villa Banberger
ter eere van het jonge paar vierde, werd de
blonde Auna-Marie levenloos opgehaald uit de
beek, die langs het smalle voetpad stroomde.
In haar rechterhand hield ze een verwelkte,
bjjoa onherkenbare bloem geklemd.
„Och, och," zei de dikke, trotscho molenaars
zoon, „misschien is dat wol een bloem uit
den roiker, dien ik eens over de haag van
den tuin heen aan het mooie fabrieksmeisje
gegeven heb, toen ze voorbij den molen kwam.
Hoe bespottelijk, dat het doodarme schepseltje
zich dadelijk allerlei dingen in 't hootd is
der rechterzijde met eenige uitspraken van
conservatief-liberale bladen, die eiken Minister
bewierooken, als hij maar groote uitgaven
voor militaire doeleinden er weet door te
jakkeren, wij zijn overtuigd, dat het
Nederlandsche volk, voor zoover het niet zijn
ziel en zaligheid aan het kerkelijk conserva
tisme heeft verpand, er anders over deuken
zal.
De eindstemming over het ontwerp-Militie-
wet heeft later plaats Wjj gelooven wel, dat
het overgroote deel der linkerzijde zijn stem
onthouden zal aan deze wetsvoordracht. Dit
kan niet anders. Een regeeióng, die wel het
contingent aanzienlijk verhoogt, doch in haar
reactionaire gezindheid bruut-weg weigert,
daaraan een verkorting van den oefeningstijd
te verbinden, verdient van geen enkel voor
uitstrevende steun.
Bij het afdeelings-onderzoek der Tweede
Kamer over hoofdstuk financiën vroegen eenige
leden of spoedig begonnen wordt met de
bedijking van het zuidelijk gedeelte van den
Braakman.
De Koningin naar Frankrijk.
De «Figaro* zegt, dat het bezoek van
Koningin Wilhelmina aan Frankrijk in het
komende voorjaar verwacht wordt.
Vloeken in het leger.
De Minister van Oorlog brengt ter kennis
van de autoriteiten van de landmacht, dat
van verschillende zijden klachten zijn gekomen
over het bezigen van ruwe taal en vloeken
in het leger, onder uitnoodiging tegen die
misbruiken met kracht op te treden en te
doen optreden.
ITALIË en TURKIJE.
lil Tripoli.
Een interessant dagboek uit Tripoli bevat
de Vossische Zeitung. De schrijver ervan is
den 4den November naar een klein buiten
gereden, dat hij in de oase bezit. Hij vindt
zijn huis door bersaglieri bezet. Van de oase
vertelt hij dan, het is een ideaal terrein voor
de guerilla. Gedurende 2 uren heb ik in de
buurt ongeveer 15 Turksche granaten zien
inslaan, die in de nabijheid van de Italiaansche
stellingen ontploften. Indien zij geen schade
hebben aangericht, dan ligt dat daaraan, dat
gaan halen, omdat iemand uit onzen stand
zich verwaardigde, haar een paar bloemen te
geven
Madame Hersilie Banberger heeft niets op
met huwelijksreisjes, sedert ze zoo onbevredigd
van het hare is teruggekeerd. Het was toch
ook al heel onkiesch en onhandig van papa
Banberger, om iu den eersten den besten
brief, dien hij het jonggetrouwde paar naar
Italië nastuurde, met geuren en kleuren de
geschiedenis van een zelfmoord te beschrijven,
die in 't kleine fabrieksplaatsje groot opzien
had verwekt. Die goede „buitenlui" schenen
aan dergelijke kleine m o t i o n s zoo weinig
gewend te zijn, dat het geval Leo bepaald
drukte en neerslachtig stemde, tot het be
spottelijke toe. Het meisje, dat moedwillig
een einde aan haar jeugdig leven gemaakt
had, was stellig niet gezond geweestze had
zoo bleek als een doode aan de kerkdeur
gestaan, toen de schoone bruid aan den arm
van haar bruidegom naar 't echtaltaar ging.
En er zouden toch oog wel genoeg andere
flinke en bekwame werksters in de fabriek
zijn, om Anna-Marie's plaats aan het weef
getouw in te nemen. Maar die Duitschers
zijn vreeselijk zwaarmoedig ontzettend
gedrukt van gestel
Hersilie Banberger, née de BoDCourt
de stelling zich tusschen twee zeer uitgestrekte
muren bevindt. Ik heb den indruk, dat de
Turken zeer goed van de plaatsligging op de
hoogte zijn en tamelijk goed schieten. Van
beide kanten duurde het geschutvuur ongeveer
den heelen dag voort. Geen van beide legera
kan de uitwerking van het vuur waarnemen.
Ook de vliegtuigen der Italianen zijn niet in
staat, noemenswaardige verkenningsvluchten
te volbrengen over de in de oase gekampeerde
Turksche troepen.
Verder moet worden vermeld, dat 3 dagen
geleden en gisteren granaten tot in de stad
vlogen. Eén ontplofte zelfs bij den konak,
waarin de opperbevelhebber woont.
Uit gesprekkeo met Italiaansche officieren
kan men opmaken, dat ook zij van meening
zijn, dat de oase slechts met de bajonet kan
worden veroverd en dat het voortdurende
artillerie- en infanterie-vuur doelloos ver
spillen van schietvoorraad is. Ook daarover
zyn ze het eens, dat by de uiterst taaie houding
van de Turken en Arabieren de bestorming
groote verliezen zal kosten.
De gezondheids toestand van de troepen
laat te wenschen over. De cholera heeft reeds
op één dag tot 25 offers toe geëischt. Ook
woeden buikloop en koorts. De buikloop is
voornamelijk het gevolg van het gebruik van
dadels, die zelfs de vrij sterke Italiaansche
magen soms te machtig zyn.
Den 5den November schrijft hij De cholera
breidt zich uit. In het Jodenkwartier zijn
vandaag 22 sterfgevallen voorgekomen. Nog
meer sterfgevallen moeten voorgekomen zyn
onder de Arabieren die in moskeeën, scholen
en karavanserails zijn ondergebracht. Over de
sterfgevallen onder de troepen krijgt men geen
bijzonderheden te weten. Het uiterst ruime,
vroegere Italiaansche weeshuis, dat als militair
hospitaal dient, is meer dan vol en omgeven
door tenten en barakken, waarin de nieuwe
zieken worden ondergebracht.
De linkervleugel van de Italianen, die zich
uitstrekt van Sjara Sjat over Sokra naar
Mesri, en die reeds eenmaal is achteruitge
drongen, is nog steeds zwak bezet, en zal,
naar de algemeene meening een krachtigen
aanval moeilijk kunnen weerstaan.
Morgen is het 7 dagen geleden, dat de
eerste Turksche granaten, afkomstig uit een
batterij bergartillerie, in de stad vielen. Niet
tegenstaande dagelijks met 3 vliegtuigen ver
kenningsvluchten plaats hebben, kon men de
had diep berouw over haar mesalliance met
dien stillen, in zichzelf gekeerden Duitscher
Leo Banberger, die zijn vrouw in den beginne
in haar dolle' jacht naar vermaken en ge
nietingen van allerlei aard bjjna den loef
had afgestoken en, zonder dat iemand gissen
kon waarom, langzamerhand een menschen-
hater en zonderling geworden was, dia zich
nooit met anderen inliet en zich, blijkbaar
uit oververzadiging, aan 't gezelschap der
vroolijke en voorname gasten onttrok, waar
mede de levendige, geestige Hersilie zich wist
te omringen, om zich het saaie buitenleven
zoo dragelijk mogelijk te maken.
Hersilie behoefde het hoe langer hoe zwaar
der wordende huwelijksjuk slechts weinige
jaren te torsan. Over zjjn nog altijd onvol
tooid manuscript heengebogen, op welks laatste,
ternauwernood half vol geschreven bladzijde
een blonde haarvlok lag, vond men den
zonderlingen man eens op een avond levenloos
in het paviljoen, waar bjj zich nog altijd
placht af te zonderen, om zich aan zjja weten
schappelijke studiël te wijden. Een be
roerte had een eind aan zijn leven gemaakt.
Madame Hersilie, die langzamerhand reeds
op leeftijd begint te komen, brengt den zomer
altijd op de villa Banberger door, om uit
te rusten van de vermoeienissen, die zij des
winters in haar vaderstad Lyon te doorstaan
heeft. Zoo dikwijls ze uit haar dierbaar
DOOR
