BINNENLAND.
UIT ONZE OMGEVING.
aanduiding tegenover wien een bepaalde
candidaat werd gesteld.
De inrichting der verkiezing zou door de
hier bepleitte verandering er niet samen-
gestelder op worden.
Of in de practijk wellicht aan het hier
bovengestelde systeem, bezwaren zouden ver
bonden zijn, is nu niet zoo gemakkelijk te
zeggen. Stellig ondervangt het vele fouten
die aan het huidige stelsel bleven.
Verder dient onderzocht te worden, wat
gedaan kan worden om tot een betere samen
stelling van de stembureaux te geraken. We
wezen in den aanvang van dit artikel reeds
op de ingewikkelde bepalingen van de kies
wet en den omslag, die aan het werk in de
stembureaux is verbonden.
't Is vooral ook te hopen, dat men zijn
aandacht zal wijden aan de kiezerslijst, niet
alleen aan de samenstelling ervan, doch ook
aan de inrichting van de lijst zelf.
Er bestaat geen onhandiger boek dan de
kiezerslijst. Splitsing van ieder district is dus
noodzakelijk.
Bezwaren er tegen, behalve het werk van
het splitsen, zijn er stellig niet.
Wat de samenstelling der stembureaux be
treft, zou de beste oplossing niet deze zijn
dat de voorzitters gerecruteerd werden uit
ambtenaren van de gemeente. Zij zijn met
administratief werk op de hoogtedoor ge
regeld in zoo'n bureau te zitten, zullen zij
spoedig de noodige routine opdoen. Eenige
stabiliteit in de samenstelling der bureaux
zal stellig ook aan den gang van zaken ten
goede komen.
Iedere administratie heeft haar eigenaardige
moeilijkheden en de bjjzondere omstandigheid,
dat bjj een der verkiezingen in een kort
bestek aan zeer veel voorschriften moet worden
voldaan, dat minutieus een niet al te heldere
wet moet worden nageleefd terwijl niemand
die taak als zijn dagelijksch werk heeft, maakt
het »eere-ambt« van lid van een stembureau
tot een moeilijk, niet benijdenswaardig en
maar al te vaak ondankbaar baantje.
.Militaire vourzorgs-iuaatregelon.
Houdt het Koninklijk besluit tot verlenging
der herhalingsoefeningen voor de lichtingen
1907 en 1908 verband met den algemeenen
politieken toestand in Europa? De vraag is
in enkele bladen gesteld geworden. Gemakke
lijk te beantwoorden is ze niet, aangezien van
de regeering bezwaarlijk verwacht kan worden,
dat zij in de gegeven omstandigheden de
twijfelaars uit den dool helpt. Men zij daarom
voorzichtig bij het aanvaarden van oogen-
schjjnlijk zeer aannemelijke conclusies.
Nochtans schijnt het niet gewaagd en niet
avontuurlijk, naar aanleiding van hetgeen be
kend is geworden zekere vermoedens te opperen.
Wij doelen hierbij niet alleen op de evenge-
noemde verlenging der herhalingsoefeningen,
wjj denken evenzeer aan het afgelasten van
de manoeuvres der derde divisie, aan de bij
zondere aandacht, welke in den jongsten tijd
aan het vierde regiment vesting-artillerie (het
kustregiment) schijnt te worden gewijd. Wij
weten het wel, dat het uitblijven van boven-
USÖoelde manoeuvres verband houdt met het
mond- en klauwzeer en dat voor die manoeuvres
thans regiments-oefeningen schijnen in de plaats
te zijn getreden, maar de vraag, of hiermede
alles gezegd is, wat over deze zaak te zeggen
valt, behoudt o. i. niettemin hare beteekenis.
Zou het niet kunnen zijn, dat het mond- en
klauwzeer ditmaal bij wijze van uitzonde
ring den minister van oorlog even gelegen
kwam als het zijn ambtgenoot voor landbouw
in ongelegenheid bracht? Hoe dit zij, vast
gesteld kan worden, dat in de jongste dagen
door onze troepen in Limburg (Venloeen
bijzondere activiteit is aan den dag gelegd.
Vergissen wij ons, als wij rneenen, dat hier
aan de concentratie van troepen, welke in
nabijgelegen Duitsche grensgarnizoenen heeft
plaats gehad en nog steeds voortduurt, niet
geheel vreemd is
Aan de andere zijde der spoorlijn Venlo
Roermond—SittardMaastricht, in Kempen,
Odenkirchen, Erkelenz, Aken, overal zijn de
Duitsche bezettingen op buitengewone sterkte
gebracht. Hoe gering op dit oogenblik de
kans op een bloedig conflict ook moge schijnen,
te verklaren ware het, zoo onze regeering
onder de bovengemelde omstandigheden bij
zonder op haar qui vive was en voortdurend
een waken oog in het zeil hield.
Niet alleen de infanterie en cavalerie in het
hier moet lichterlaai branden vóórdat ik
mijn znsters dochter met een armen waterrot
laat tronwen. Daar zjjn andere lui voor mijn
nichtje, het mooiste meisje van alle zoetwater-
zeëenlui, die den gebeeien vaartoren met
good kannen laten beslaan, en waarvoor de
oude Carbridge, voormalig sergeant bij het
vierde regiment, zich niet behoeft te
schamen."
(Wordt vervolgd).
Zuid-Oosten van ons land trekken intusschen
op dit oogenblik de aandacht. Ook onze*-'
vestingen zoo beweert men -worden in'
zekeren staat van tegenweer gebracht, terwijl!
de kustartillerie zich een bijzondere rol schijnt'
te zien toebedeeld. Zou het niet kunnen zijn,a
dat deze laatste maatregel slechts in formeel
opzicht namelijk als manifestatie, dat wij"
aan geene zijde schending onzer neutraliteit?
en overschrijding onzer grenzen zouden dulden
met de Limburgsche oefeningen op éérn*
lijn te stellen is, doch dat in werkelijkheid
de laatste van veel grooter beteekenis zijn
Een plaatsje als Kempen men dient het
niet te vergeten is slechts 1-8 kilometer
van Venlo verwijderd. Hiermede willen wjj
niet gezegd hebben, dat de in Duitschland'
genomen maatregelen ook maar eenigszins een
voor ons land gevaarlijk karakter dragen.
Maar ook met onwaarschijnlijkheden moet in'
de politiek rekening gehouden worden. Ook'
zelfs nog na hetgeen in de laatste dagen
verluidde. Wat in schijn vredelievende toe
nadering is, kan in waarheid een poging tot
het rekken der onderhandelingen ter volledige
uitvoering der mobilisatie zijn. Wellicht" is
het mede op deze gronden, dat thans van
onze zijde in het Zuid-Oosten van ons land
met eenige zorgzaamheid wordt opgetreden.
Sinistere conclusies behoeft men intusschen
daaruit geenszins te trekken, schrijft de NR. Ct
De roorie Dinsdag.
De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft
een schrij ven gericht dd. 9 September aan de
heeren Vliegen en Van Kuykhof, respectievelijk
voorzitter en secretaris der S. D. A. P., naar
aanleiding van hun schrijven dd. 4 September,
waarin den Minister wordt medegedeeld dat op 3
19 September het adres der S. D. A. P. tot
invoering van algemeen kiesrecht te ongeveer
half drie des namiddags zal worden bezorgd
aan zijn departement en waarin verzocht wordt
de deputatie, die hem dan namens het bestuur
persoonlijk dat adres zou willen aanbieden, te
ontvangen.
De Ministers kan zich tot zijn leedwezen tot
persoonlijk ontvangst der deputatie niet bereid
verklaren, omdat daaraan blijkens het gesproke
ne op het congers der S. D. A. P. op 16 April
1911 een beteekenis zou worden gegeven, welke
hij niet voor zijn rekening zou kunnen nemen
nl. om een demonstratie te stellen tegenover
de opening der Staten Generaal dooi" H. M.
de Koningin, welke opening genoemd werd de
propaganda voor de Koningin, terwijl de be
dreiging geuit is dat bij weigering de koninklijke
optocht zou worden dienstbaar gemaakt aan
het doel, met de betooging beoogd.
Ware den Minister eenvoudig verzocht om
op een hem gelegen tijd een deputatie der S.
D. A. P. tot aanbieding van een adres voor
algemeeen kiesrecht te ontvangen, dan zou het a
den Minister aangenaam zijn geweest aan dat
verzoek te voldoen.
Een Waterleiding
voor Zeeuwscli-Vlannderen.
Gisteren werd alhier een vergadering ge
houden waarin Dr. J. W. Jenny Weyerman,
secretaris der staats-commissie voor drink
watervoorziening, de mogelijkheid en het nut
eener waterleiding voor Zeeuwsch- Vlaanderen
uiteenzette.
De vergadering werd geleid door den heer
J. Wisse, voorzitter der gezondheidsconimissie,
en bijgewoond door de gemeenteraden van
Ier Neuzen, Hoek en Zaamslag. Voor de
overige gemeenten in Oostelijk Zeeuwsch-
Vlaanderen was dienzelfden dag t£ Sas van
Gent en te Axel reeds vergaderd.
Dr. Jenny Weyerman begon met er op te
wijzen, dat 21/a jaar geleden voor Zuid-
Beveland het idee werd gevormd voor een
waterleiding. Thans is men daaraan volop
bezig en op zelfs tot alle dorpen en gehuchten
op dat eiland zal binnenkort de waterleiding o
werken. Daarmede is uitgemaakt, dat het i
mogelijk is een geheele streek, door een j
waterleiding van water te voorzien.
Eenige heeren hebben toen gevraagdis
dit voor Zeeuwsch-Vlaanderen ook niet
mogelijk. Men heeft toen gezocht naar wal er
in deze streek. Er is geboord en gezocht
maar dat had geen resultaat. De boring heeft
toch nut gehad, want de staats-commissie
heeft in Noord-Braband laten zoeken en daar
is water en veel water, dat is bewezen. Dit
water is nu niet maar zoo zoo, maar uitste
kend drinkwater.
Om het water van daar te krijgen zou er
een buis door de Schelde gelegd moeten
worden en wel over Belgisch grondgebied.
De Staats-commissie heeft dit gezegd tegen de
Regeering en opgemerkt dat die buis veel
geld zal kosten. Die buis zou aan Putten in
de Schelde gaan en op Belgisch grondgebied
boven komen om dan aan de Kouter ons land
binnen te komen. Spreker meent, dat van
België de vergunning voor het leggen van
die buis wel verkregen zal worden, maar
alvorens daarvoor pogingen te doen, wil de
Minister eerst weten of een groot deel van
de gemeenten in Zeeuwsch-Vlaanderen daaraan
willen medewerken.
Spreker kan mededeelen, dat in Zeeuwsch-
Vlaanderen geen goed water in groote hoeveel
heid en voortdurend is te vinden. Ook niet
over de grenzen in België, noch te Clinge,
•"it. Nicolaas of Gent. In Noord-Brabant is
het water in groote hoeveelheid* Daar zijn
2 putten gemaakt op 30 méter afstand van
elkaar en uit die putten werd een maand
lang 80 M3 per uur opgepompt en steeds
bleef het water stroomen.
Het komt er nu maar op aan of de gemeenten
willen medewerken Het kan op dezelfde
manier als in Zuid-Beveland.
De gemeenten moeten vormen eene Naaml.
ennootschap. Zij moeten een leening sluiten
ter verkrijging van het benoodigde kapitaal.
Daaraan moet iedere gemeente deelnemen naar
het getal inwoners. De rente en aflos wordt
door de regeering gegarandeerd. Als dus de
inkomsten van de waterleiding niet voldoende
is om de rente of de aflossingen te doen, dan
past de regeering het ontbrekende bij, terwijl
er bij bepaald wordt dat het ontbrekende niet
gevonden mag worden uit den Hoofd Omslag.
Voor Zuid-Beveland was noodig een kapitaal
van l'/4 millioen. Voor deze waterleiding
zal meer noodig zijn door de kosten van die
buis.
Voor Zuid-Beveland is het tarief, bepaald
op 10 cent per week voor arbeiderswoningen
en 10 tot 15 gulden per jaar voor burger
woningen, terwijl voor landbouwers, die veel
water noodig hebben, dit is bepaald op 30 cent
per M3.
Alsnu wordt gelegenheid gegeven om vragen
te doen.
Op een vraag naar de kwaliteit van het
water antwoordt dr. W., dat het Brabants
water uitstekend is, het chloorgehalte zeer
gering, de hardheid slechts 21/,, kristalhelder
en uitstekend drinkwater.
Nog wordt gevraagd of het niet van Vlis-
singen uit door de Schelde kan. Daarop
antwoordt dr. W. dat het wel kan, maar veel
kostelijker, maar bovendien heeft Walcheren
geen water genoeg daarvoor.
Dr. W. geeft nu den raad, dat de ge
meenten, die besluiten Jmede te werken een
comité vormen, waarin van iedere gemeente
2 afgevaardigden zitting nemen, om de verdere
plannen nader te bespreken.
Met een woord van dankzegging aan den
spreker sloot de voorzitter duarna de ver
gadering.
Een groot aantal leden gingen Zondag
namiddag van uit hotel Den Appel van dhr
de Bujj, waar de vischclub De Baars haar
domicilie heeft, naar het kanaal nabij het
eeiste veer.
Daar werd een vreedzame wedstrjjd in de
edele vischkunst gehouden en i«der beijverde
zich om binnen den vastgestelden tjjd zooveel
te vangen als hij kon, want het aantal gaf
voor de prjjzen de beslissing. Een der meeat
geroutineerde visschers, de voorzitter, had het
te diuk met de contiöle dan dat hy kon
mededingen.
De prijzen werden behaald als volgt
le prijs L. Cortvriendt, 2e, 3e, en 4e bij
loting wegens geljjk aantal, achtereenvolgens
E. de Smet, W. Tissot en J. Doppegieter,
5e en 6e ook bjj loting Ch. de Cooker en
H. de Cooïer. Ook de vijf laatste pryzen
vielen om dezelfde reden by lotng aan de
winners ten deel n. 1. 7e prijs Jacs. Bliek,
8e P. v. D liessen, 9e A. Maandag, 10e J. v.
d. Pejjl, en 11e Pr. de Pauw.
De prijzen werden uitgereikt in het lokaal
van den Heer M. Adriaansen. Ze vielen zeer
in den smaak. Hartelijk werd er gelachen
toen een winner, minnaar van het geheim
zinnige, een gesloten doos koos met het
opschriftHet wonder van Amerika, welk
wonder bij opening een Russische beer bleek
met knikkenden kop. De andere pryzen be
hoorden in de vischsport thuis, zoo goed de
portemonnaie en pijp als heugel en vischmaud
De Heer O. de Pauw, voorzitter, roemde
bjj zjjne toespraak tot de leden de gezellig
heid en harmonie, die steeds heerschten en
sprak de hoop uit, dat meer dan één genoeg-
Ijjk samenzjju op dezen dag zou volgen.
Zaterdag werd alhier door het Bestuur
van den polder Nieuw Otheue ten kantore
van den ontvanger-griffier aanbesteed bet
herstel en de vernieuwing van werken tot
zeewering enz. aan bovengenoemdeu polder.
Hiervoor werd ingeschreven als volgt
M. van den Hoek te Ter Neuzen voor
478, Jan Jansen te Ter Neuzen voor 474,
C. Klaassen te Zaamslag voor 472, Jac.
van Drongelen te Hoek voor ƒ448, Jac.
Ptjpelink te Ter Neuzen voor 441, Jan de
Bree te Ter Neuzen voor ƒ440, M. A.
Verschelling te Ter Neuzen voor 430 en
J. Wolfert te Hoek voor f 423.
Gisterenmorgen tegen nalf twaalf werd de
brandweer gealarmeerd voor een brand in de
zg. Varkensbuurt, ontstaan vermoedeljjk door
het spelen van kinders met lucifers. Een paar
bestuursledeu der brandweer waren al spoedig
op weg met Spuit C, maar gelukkig behoefde
deze geen dienst te doen, daar men de vlammen
spoedig kou uitdooven. Een tjjdlang was er
nog al eenige toeloop van menschen, die allerlei
beschouwingen leverdon over wat had kunnen
gebeuren in deze druk bevolkte buurt, als er
niet zoo gauw middel gevonden was om te
blusschen. Na eenige oogenblikken was de
rust weergekeerd en wees alleen eeoe geschroeide
gordjjn vóór het eenige raam van het huisje
er op, dat hier een begin van brand geweest
was.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
is te Ter Neuzen aan boord van het motorschip
»Zeelandc schipper H. van WVjjnen, van
Werkendam, dat zich gereed maakte om te
schutten, een spirituslamp van den motor
gesprongen, waardoor de omstreeks 16-jarige
zoon, die den motor bediende, in brand ge
raakte. Om zijn brandende kleeren te blusschen
wierp zijn vader hem op zjju verzoek buiten
boord, doch kon hem wegens de duisternis,
daarna met groote moeite redden. De rechterarm
van den jongen is deerlijk gebrand, terwjjl
de schipper zelf aan beide banden brandwonden
heeft bekomen.
De oefeningstjjdperken van de in
1912 te houden landweer-oefeningen, waaraan
deelnemen de lichtingen 1907, 1908, 1910
en 1911,' zjjn voor wat Zeeland betreft vast
gesteld als volgt: Te Vlissiogen van het 39e
bataljon twee compagniën van 25 tot 30
Maart en een compagnie van 22 tot 27 April
en te Ter Neuzen een compagnie van het
zelfde bataljon van 22 tot 27 April.
In de Vrjjdagavond te Axel gehouden
vergadeiing van de vereeniging >Ambachts-
belang* was ingekomen een schrjjven van den
Minister van Binnenlandsche Zaken, dat de
aanvraag om Rjjkssubsidie te laat was inge
komen benevens een schrjjven van Provin
ciale Saten, dat die aanvraag om subsidie
in de najaarszitting zal worden behandeld.
Verder werd het huishoudeljjk reglement
vastgesteld. Het onderwjjs zal gegeven worden
gedurende de maanden October tot en met
Maart, eiken avond drie uur, uitgezonderd
Zaterdag. Het lesgeld werd verdeeld in vier
klassen: le klas ƒ2.50 voor één en 2 voor
meerdere leerlingen uit één gezin2e klas
ƒ4 en ƒ3; 3e klas 6 4e klas 7.50, ter
wijl het bestuur het recht heeft leerlingen
kosteloos of tegen verminderden prjjs toe te
laten.
Alleen die leerlingen worden toegelaten,
die een bewjjs van het hoofd der school kunnen
overleggen, dat ze met vrucht het lager onder
wjjs hebben genoten. De curcus duurt vjjf
jaar eu is verdeeld over vijf jaar. De leer
middelen zullen gratis aan de leerlingen worden
verstrekt, uitgezonderd de passerdoos.
Er zal les gegeven worden in hand- en
vakteekenen, rekenen en meetkunde en Neder-
landsche taal en schrjjven.
Uit een weide onder de gemeente
Axel is Zondagavond een koe gestolen van
den vrachtrjjder L. W. aldaar. Van den dader
tot heden nog geen spoor.
M«t ingang van 1 Oct. is benoemd
tot onderwjjzer in de Nederlandsche taal aan
de Rijks-normaallessen te Axel de heer H.
O. W. Bljjdenstijn, hoofd der school te Honte-
nisse.
Donderdagavond mende in den Zout-
landpolder, onder Ossenisse, de landbouwer
P. Vr. nabij zjjne hofstede een wagen met
twee paarden bespannen. Door te kort draaien,
geraakte het voertuig van den djjk, de paarden
sloegen op hol, met het ongelukkig gevolg,
dat de man van den wagen stortte en de
wielen over het lichaam kreeg. Een uur later
was hjj overleden. Hij laat eene weduwe met
twee kinderen na.
Voor de vacante betrekking van water
bouwkundig ambtenaar te Hoofdplaat zjjn bjj
het bestour der waterkeering van den cal.
>Hoofdplaat« en »Thom tes« polders 24 solli-
citatën ingekomen.
De heer J. L. J. de Glopper te Aar
denburg heeft zjjn herbenoeming als wethouder
niet aangenomen en tevens bedankt als lid van
den raad.
16 September is het honderd jaar ge
leden, dat de mooie Ned. Herv. kerk te Sluis
ook een prooi der vlammen werd, eveneens
door de onvoorzichtigheid van een lood
gieter.
Da nieuwe kerk is niet op dezelfde plaats
gebouwd en in 1823 werd het nieuwe bede
huis ingewijd.
Tot hoofd der chr. school te Sluis
is benoemd de heer W. Visser te Gameren
bjj Zalt-Bommel.
Aan den heer A. F. Wisse is eervol ontslag
verleend als lee'aar in de geschiedenis aan
de rijksnormaallessen te Oustburg.
1 e Breskens werd Zaterdagavond van
