Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
Geestdrift.
pe doodstraf.
DE VUURTOREN.
No. 2196
Woensdag 30 Augustus 1911.
22e jaargang
FEUILLETON.
NED. - INDIË.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 7 5 cent voor binnen en buiten Ter Neuzen.
Voor België 95 cent bij Tooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekbandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. latere No 15.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 50 cent; elke regel meer
10 cent. Bij abonnement aanmerkelijk ver
minderd tariet. Grootere letters naar plaatsruimte.
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen,
Deze Courant verschijnt eikei; \4 o e u s (i a g - en Zaterdagmorgen bij den Uitgever M DE JONGE, te Ter Neuzen.
Sommige bladen vooral klerikale praten
nog maar al door over de gemeenteraadsver
kiezingen. Men maakt de balans op van winst
en verlies. En over 't geheel komt men tot
de gevolgtrekking, dat de klerikale stembus
rekening sluit met een klein voordeelig slot.
Intusschen, zoo denken ze er niet alle over.
De »Stichtsche Courant* zegt, dat er blijk
baar op 't oogenblik voor de Christelijke
partijen een minder gunstige wind waait.
Dat is de schuld van de Tweede Kamer, die
te weinig uitvoert. En als 't zoo doorgaat,
krijgen we in 1913 weer een ministerie van
links. Onder de mannen van Rechts schijnt
niet meer de geestdrift gevonden te worden,
die tot groote dingen in staat stelt.
Het blad heeft gelijk geestdrift voor groote
dingen is er aan de Rechterzijde niet. Voor
kleine dingen, zooals voor subsidies aan
kerkelijke schooltjes, voor Rijkstoelagen aan
noodlijdende Universiteitjes en aan orthodoxe
vlootpredikanten, ja, dan is er nog geestdrift.
Maar 't is toch altijd een geestdrift in
't kleine en in 't klein.
Voor groote dingen heeft het ministerie den
tijd laten voorbijgaan.
Wie had dat ook anders verwacht?
Van zekere kerkelijke zijde, die zich zoo
gaarne den Christel ij ken* naam als monopolie
toeeigent, wordt in ons land het klinkt als
een hoon aan dien naam van tijd tot tjjd
weder invoering der doodstraf bepleit. De
gronden voor dezen, naar onze opvatting aller-
onchristelijksten eisch, laten wij rusten. Men
kent ze trouwens goed genoeg meer of minder
uit hun verband gerukte teksten uit het Oude
en Nieuwe Testament, die een eisch moeten
rechtvaardigen welke met den geest van
Christus' leer zeer zeker zoo scherp als maar
mogelijk, in strijd is.
Men weet ook dat de vrijzinnigen, om redenen
die wij hier evenmin alle uitvoerig uiteen
zullen zetten, tegen de weder invoering der
doodstraf zijn. Slechts een der redenen zij
hier thans gereleveerd het gevaar voor een
rechterlijke dwaling, het gevaar, dat een on
schuldige zal worden terechtgesteld.
De voorstanders van de doodstraf meenen
Naar het Engelsch.
2)
„Is het dan verkeerd, een glaasje tot af
scheid te drinken," vroeg Frank, „wanneer
men er vriendschappelijk toe wordt uitge-
noodigd"en balt vijandig bezag hij den
rozentak, dien bij straks bad afgebroken.
Maar nu ontbrak hem den moed, dien Mary
aan te bieden, zooals bij eerst van plaD
was.
Spotachtig krulden zich Mary's lippen.
„Verkeerd is bet misschien niet, maar gij
kent de slechte gewoonte van den ouden
man en in plaats die te bevorderen
„Oho, juffrouw Mary, daar kiest gij eeu
verkeerd woord," antwoordde Frank opge
wonden en voor hem dwarrelden enkele roze-
bladeren, die bij onbewust uit de bloem
getrokken bad, „aan niets dacht ik minder,
dan den goeden beer Caröridge in een verkeerd
vaarwater te breDgeo. Maar ik dacht dat,
ik bem door een weigering boos zou maken.
Zelfs wanneer hij reeds ietwat meer gedron
ken bad dan
dit argument met zoo iets als een ongeloovig
lachje te kunnen weerleggen, 't Zal wel zoo
erg niet zijn, zeggen zij en zij meenen, dat
alle zware misdaden zoo grondig onderzocht
worden, dat de mogelijkheid van een terdood-
veroordeeling van een onschuldige geheel, of
zoo goed als geheel, buitengesloten is.
Er is nu onlangs een boek verschenen van
den Berlijnschen jurist Erich Sello, die met
feiten en cijfers en data bewjjst, dat dit grondig
onderzoek in het verleden niet heeft belet,
dat 153 ongelukkigen door een rechterlijke
dwaling van bet leven zijn beroofd of tot
levenslange gevangenisstraf werden veroor
deeld
Sello heeft met opzec zijn onderzoek niet
uitgestrekt tot in de verste tjjden het begin
punt van zjjn studie is het jaar 1798. Geheel
dus in den tijd van de nieuwste geschiedenis
en haar strafrechtpleging valt het terrein,
waarop hij zijn feiten verzamelde. Gespeend
is zijn studie aan alle agitatorische of propa
gandistische treaken een boek van zuivere,
overtuigende wetenschap. Verschoond blijft
de lezer ook van elke zenuwschokkende
schildering van den doodsstrijd van onschul-
digen. Het boek brengt wetenschappelijk
vastgestelde feiten meer niet. Maar daardoor
juist is de waarde te grooter.
Honderd drie en vijftig justitiëele dwalingen,
die eeu onschuldige het leven hebben gekost
Enkele «oorbeelden: In Hamburg werd voor
het huis van een bordeelhouder het lijk van
een man gevonden, die aan doodeljjke wonden
was gestorven. Bij de huiszoeking vond men
in den kelder een bebloede bijl, waaromtrent
de bewoner van het huis en zijn vrouw geen
inlichtingen konden geven. Het beroep van
de verdachten zette aan de kwade vermoedens
tegen hen kracht bij en twee gezworenen-
banken spraken het schuldig over den bordeel
houder uit. Eenige jaren na zijn terecht
stelling werd de ware moordenaar ontdekt, die
de bijl in den kelder van den onschuldig
verdachte had geworpen.
In het jaar 1834 werd in Pommeren een
herder vermoord gevonden. Een tijd later
beschuldigde een vrouw haar man valschelijk
van dezen moord. »Om de kwellingen van
het verhoor te ontgaan,* bekende de ongeluk
kige eerst de daad bedreven te hebben, herriep
echter spoedig zjjn bekentenis, maar werd
desniettegenstaande onthoofd. Tien jaar later
meldde zich een matroos als de dader aan,
„Stil, stil," viel Mary hem snel in de
rede, „het is een ongeluk, waarover ik
oDgaarne spreek en waarover gjj geen recht
hebt te spreken. Wat deert u mijn ooms
toorn Gij behoeft hem toch slechts uit den
weg te gaan. Spreek liever over andere
dingen vertel van uw reis hierheen en de
reden er van. Dus twee dagen waart gjj
bjjna onderweg," en met belangstelling keek
zjj er naar, boe de vingers van den jongen
man het eeue blad na het andere nit de roos
plakten.
„Ja, b|jua twee dagen, tot mjjn spijt,"
antwoordde Frank, zonder op te zien van
de bjjna geheel ontbladerde bloem. „Nadat
ik van uw oom afscheid genomen had, nam
ik een licht zeilbootje; maar wat helpt alle
lichtheid, wanneer er geen wind is? Nadat
ik twaalf uren als een vlieg in den hoDig
had rondgedreven, legde ik aan bjj een
Cnippewayfaruilie, aan wie ik mjjn boot
toevertrouwde, en kwam te voet bierheen."
Een rozenblad was op Mary's schoot ge
waaid. Droomerig legde zjj het tusschen
hare lippen en liet haar oogen onverschillig
over het blauwe meer gljjden.
„Zooveel moeite, om mjj in mjjn eenzaam
heid een uurtje gezelschap te komen houden
Nu, vriendelijk is het wel van u, Frank,
maar ik had toch wel een beetje meer over
leg van u verwacht."
die nog in het bezit was van sommige voor
werpen, die den verslagene hadden toebehoord.
In het jaar 1854 werden de vrouw van
een belastingontvanger en haar dienstmeid
vermoord. Onzekere indices wezen als de
daders aan den bakker Ziegenmeyer en den
metselaar Busse. Heiden werden gevangen
genomen en ter dood veroordeeld, doordat de
nachtwaker van het stadje, het Hannoversch
Eldagsen, >een algemeen geacht, kerkelijk
gezind, aan godsdienstoefening en avondmaal
geregeld deelnemend man* een valsch getuigenis
tegen de beklaagden afgelegd had, om de uit
geloofde belooning te verdienen. Ziegenmeyer
hing zich in zijn cel op en zijn weduwe met
drie kinderen kon honger lijden Busse werd
begenadigd met levenslange gevangenisstraf.
Een jaar later werd de ware moordenaar ontdekt
en ter dood gebracht.
Zoo gaat Erich Sello voort zjjn 153 ge
vallen te behandelen, uit Duitschland, Oosten-
rijk-Hongarije, Zwitserland, Engeland, Luxem
burg, Frankrijk en de Vereenigde Staten alle
gevallen, waarin iemand door gerechtelijke
dwaling tot den dood of levenslange gevan
genisstraf is veroordeeld. En dan bedenke
men dat dit natuurlijk nog alleen de gevallen
van rechterlijke dwaling zijn, die uitgekomen
zijn en hiervan nog weer slechts die, welke
de schrijver op 't spoor is gekomenin
werkelijkheid is natuurljjk hun aantal nog
veel grooter.
Sello verklaart, dat hij met zijn boek geen
plèidooi tegen de doodstraf heeft bedoeld, maar
de uitwerking er van kan toch moeilijk een
andere zjjn.
Reeds het feit dat een onschuldige kerker
straf, voor korter of langer tijd moet onder
gaan, is op zich zelf verschrikkelijk genoeg.
Doch menscheljjk en dus feilbaar als wij zijn
in al onze daden, zal dit wellicht nooit geheel
voorkomen kunnen worden. Doch dat een
onschuldige terechtgesteld en van het leven
beroofd wordt dat kan wel voorkomen
worden.
En daarom dient de doodstraf ten onzent
afgeschaft te blijven.
Handel in llalfblanke Slavinnen.
De correspondent van het Bat. Nwbld. te
Bandoeng schrjjft aan zijn blad
Het nieuwsteZijn ze in Europa bezig
De laatste rozebladeren vielen ter aarde
Frank stond op en een sterke blos kleurde
ztfn gebruinde wangen nog donkerder. In
zjjn oogen schitterde het als de moed der
vertwijfeling.
„Juffrouw Mary," begon hjj, „het is heden
niet de eerste keer, dat wjj elkander ontmoeteo."
„Zeker niet," zeide Mary; „ik zag u dikwijls
aan boord der „Koniugin," wanneer ik in
mijn bootje zat. of wanneer gij mjj eigenhan
dig een zak koffie of suiker op den vuurtoren
bracht, en ik geloof niet ooit verzuimd te
hebbeu n voor uw moeite te bedanken."
„Neen, dat bebt ge nooit verzuimd," ging
Frank hartstochtelijker voort, „en telkens
hebt gjj mjj aangekeken, dat het als vaar in
mjjn ziel brandde, en dat slechts een wenk
van n noodig ware geweest om mjj met een
stuk ballastjjzer over boord te doen springen."
„Ais alle andere keek ik u aan," antwoordde
Mary toornig, „niet vriendelijker en niet
vijandiger, want ik ken geen verschil hebt
gjj u echter vergist, dan is dat wel in geen
geval mijn schuld."
,.Eu toch is er een verschil," zeide Frank
„over de anderen gingen uw blikken been,
als een windvlaag over de zee, zonder sporeo
achter te laten, terwjjl zjj in mjjn ziel, als
waren zij door duizend ankers vastgehouden,
achterbleven. En hoe meer ik u, ja uit da
verte slechts, bjj den vuurtoren zag, hoe erger
met de zedeljjkheidspolitie het lot der hande
laren in levend menschenvleesch te vernietigen,
hier gaat het heel anders. Hier behoeven
de handelaren niet bevreesd te zjjnhier
hebben zjj niet noodig de politie om te koopen,
niet noodig dit of dat hoofd van politie te
smeren. Zjj kunnen gemakkelijk alle congres
sen, alle zedeljjkheidsapostelen, moraalverdedi-
gers en de rest het hoofd bieden. Want
zjj zjjn veilig. Hun handel heeft wel eens
moeiljjkhcden te overwinnen, maar die komen
slechts van den kant der vrouwen zelfs of de
ouders als die één op de honderd - lont
ruiken.
Hoe het handwerk wordt uitgeoefend, is in
enkele woorden verteld.
Het terrein is, voor zoover ik tot nog toe
kan nagaan de Preanger, De Soendaneesche
luchthartjes, die te winnen zjjn met mooie
kleeren en goedkoope sieraden, zjjn bljjkbaar
op dit oogenblik hoog geprjjsd op de markten
van bet oosten. De handelaren zelf zjjn meest
jonge dandies uit de Strait. Maleiers van
Malakka, van Penang en Singapore, van Johore
Perlak. Men kent ze ook te Batavia wel.
Ze loopen rond met een stijf gestreken hemd
en een witglanzend boord, ze hebben een opge
draaid snorretje en een dikke havana in het.
hoofd, dragen schoenen, meest geel gewast,
en onder de omgeslagen broekranden schemeren
zjjden kousen door, hard groen, of hard rood
of ook wel saumon.
Dat zjjn ze, de hyena's Zij zjjn Moham
medanen. Zjj vestigen zich in de desa's, zoo
genaamd om er handel te drijven in kains eu
gekleurde steenen. Maken er goede sier en
zjjn de vrooljjkste jongelui en royaal, dus
graag gezien bjj den desaman. En op de jonge,
verliefde deerntjes maken ze kolossalen indruk.
Als een Duitsche schneidige luitenant op de
hartjes van de bakvischjes. Ze zjjn speelsch
en vliegen als de bjjtjes van dn ééne geurige
bloem naar de andere, totdat ze één de voor
keur geven. Dat is dan, wees er zeker van,
een van de schoonste bloempjes in de desahof.
Die trouwen ze. Trouwen, herhaal ik. Naar
alle regelen. De Mohammedaansche wet maakt
het hun gemakkelijk. En als ze getrouwd
zjjn, en schoonpapa en schoonmama met den
parmatigen schoonzoon wegloopen, die gioote
zaken doet en leest en schrjjft als de beste
die bovendien Engelsch spreekt, dan zegt
schoonzoon op een goeden dag, dat de zaken
hem voor korten tijd naar Singapore roepen.
het werd, totdat ik eiudeljjk begreep, dat ik
mjjn ziel moest ontlasten, wilde ik niet waau-
zinnig worden en in mjjn waanzin de stoomboot
in den grond sturen, om in de Michigan mjjn
rust te vinden. En ik begaf mjj op weg, en
hier zit ik vóór u, Mary, en, zooals bet een
eerljjk man past, vrasg ik n, of gjj de mjjoe
wilt worden. Ik weit het, ik kom met ledige
handen, maar met gezonde, werkzame armen.
Slechts een woord van u, en binnen twaalf
maanden sta ik vóór u, als een man met 130
bunders regeeringsland bier in de buurt van de
vuurtoren."
„Uw onderdanige dienares zou ik worden
vroeg Mary, met minachtenden spot, die den
armen Frank ijskoud op het Ijjf viel „neen,
neen, Frank" en zorgeloos, boewei licht
blozend, gleden baar blikken over het meer.
„Ik heb reeds lang genoeg geleefd, om alle
mannen te haten meent gjj echter dat mjjn
blikken nadealig voor u zjjn, welnu, zoo hindert
u niets deze in het vervolg te ontwjjken.
Ik voor mjj wil mjj de moeite geven, in bet
vervolg over u heen te zien."
Frans liet bet hoofd bangen. Eerst plukte
hjj de meeldraden uit het ontbladerde bloe-
menfrabmenttoeu trok bjj zjjn mes uit den
zak, en bedachtzaam, alsof leven en dood op
bet spel stonden, begon hij bet eene schjjfje
na bet andere van den steel te snjjden. Minu
ten verliepen onder pjjnljjk stiizwjjgeo. Ook
TER MIZEISCE VOLKSBLAD.
