Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
Herlialiiigsoiiderwijs.
ONDERWIJZERES
Onjuist.
DE VUURTOREN.
3n strijd «et de werHeïtjHheid.
VuurwcrH-
No. 2195.
Zaterdag 26 Augustus 1911.
22e jaargang
GEMEENTEBEGROTING.
FEUILLETQN.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 cent voor binnen en buiten Ter Neuzen.
Voor België 95 cent bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen bij alle
Boekhandelaren. Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. latere No IS.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 6 regels 50 oent; elke regel meer
10 cent. Bjj abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letters na«r plaatsruimte.
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen,
Deze Courant verschijnt elke1- Woensdag- ei Zaterdagmorgen by den Uitgever M DS JONGE, te Ter Neuzen.
Burgemeester en Wethouders van TER
NEUZEN noodigeu hen, die in aanmerking
wenschen te komen voor eene benoeming tot
bij het herhaiing80tid«rwys voor meisjes aan
School D te Sluiskil, uit, hunne op zegel
geschreven sollicitatieo in te zenden aan den
Burgemeester vóór den 4 September 1911.
Ter Neuzen, 22 Augustus 1911.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
A. VISSER, Lo Burgemeester.
A. P. DE VOS, Lo Secretaris.
In een artikel »Een ernstige aanklacht*
schrijft Luctor et Emergo het volgende
»Onze tegenstanders roepen om pretjes en
vermakelijkheden. Doen we daaraan niet mee,
dan worden we geteekend als onverdraagzame
menschen, die niemand iets gunnen.
En laat deze of gene zich verleiden, hun
voorbeeld te volgen, dan heet hetziet ge
wel, dat er eigenlijk geen onderscheid meer
is tusschen u en onsZoo snijdt het mes
aan twee kanten.*
We vinden hier weer een geheel onjuiste
voorstelling. We roepen niet steeds om pretjes
en vermakelijkheden. Ernst en levenswijsheid
worden bij ons geheel niet gemist, getuige
zoovelen onzer voormannen.
Maar wij zijn ook niet tegen gepaste ont-
i)
Naar het Engelsch.
I.
Stil lag het Michigan meer. De heldere
hemel en enkele kleine witte wolkjes spiegelden
zich in het onbewogen water. De oudergaande
zon zond de lange schaduwen van den hoogen
oever, met zjjo prachtig boomen, in bet meer.
In het oosten vereenigde de grootsche water
vlakte zich schijnbaar met den hemel. Ten
noorden en ten zuiden een bonte kleurenmen
geling van boomen en struiken, die zich iD
het verschiet met de ietwat vochtige atmosfeer
scheen te vermengen. Hier en daar een zeil,
slechts weinig zwellend door den onmerkbaren
wind. Dicbtc-r bjj het strand eenige zonderling
gebouwde booten, waarin vreemdsoortige,
bruine, met vederen versierde gestalten. En
kele vuren, die bjjna geen rook veroorzaakten,
toonden, dat Cüippewaivisscbers bier tijdelijk
hun tenten hadden opgeslagen. Anders was
er heinde en ver geen leven te bespeuren in
die tbans zoo dicht bevolkte streken. Slechts
een witte, van kalksteen opgetrokken, vuur-
spauning Integendeel. De mensch leeft niet
bij brood alleen.
Eu nu wordt niemand verplicht hieraan
mede te doen. Wij komen er alleen tegen
op, als men van zekere zijde aan ons op dit
gebied allerlei belemmeringen in den weg
wii leggen
Sommigen willen de persoonlijke vnjheid
wat dit betreft, geheel aan banden gelegd zien
Hiertegen nu komen wij op en zullen wij
steeds blijven opkomen.
Dat is ons goed recht.
Reeds vaak is door vele bladen en ook
door ons er op gewezen, dat de groote
meerderheid van ons volk niet te vinden is
voor de nieuwe tariefwet.
Zelandia meent van wei. Dit blad
redeneert aldusde meerderheid der kiezers
koos in 1909 voor de coalitie, peze had o. a. ook
de tariefwet op haar programma. Dus koos
de meerderheid van het volk partij voor de
veelbesproken tariefwet. Eene zonderlinge
redeneering. Juist van de tariefwet is de
meerderheid niet gediend. Dat blijk het
beat bij de middenstanders, waar anti-rev.
en kath. deze onomwonden afkeuren en er
zich alleen ter wille van de coalitie bij
neerleggen.
Een referendum over de tariefwet zou deze
vast doen vallen. Nu zal ze er misschien
om politieke oogmerken komen.
Maar men zegge niet, dat de meerderheid
des volks er voor is.
Dit weerspreken dagelijks de feiten.
Onder dit opschrift schrijft »De Vader
lander*
Zoo nu en dan komt »De Nederlander,*
het blad van den heer De Savornin Lohman,
uit den hoek met een fel anti-roomsch stuk.
Dan knettert het plotseling zóó hard op, dat
de wandelaar op den politieken weg opschrikc
en uit de verte het coalitiehuis aan zijn rechter
vleugel in lichtelaaie meent te zien staan maar
als hij toegesneld is, is er van vuur of rook
al niets meer te zien, want het is vuurwerk
en anders niet. Het wordt afgestoken met de
toren beroofde de vreedzame omgeving van
baar oorspronkelijk aanzien. Het ontstaan
eeuer verraderlijke zandbank had tot het bou
wen er van genoodzaakt.
Ongeveer dertig passen van den toren een
licht, uit bout en strooi opgetrokken, buisje,
dat den torenwachter tot woniDg diende.
Een kleine stal voor twee paarden en twee
koeien, benevens een stevig omheinde moestuin,
maakten bet eigendom, uit van den torenwach
ter. Eu het was een prettig tehuis, vooral
voor eeu man als de oude Carbrldge, die het
grootste gedeelle van zijn leven had doorgebracht
op de Indianen-grenzen, als sergeant in bet
leger der Vereenigde Staten, en die voor zijn
lange en trouwe diensten beloond werd met
een goed pensioen en deze vrjj gemakkelijke
betrekking.
Gehuwd was Garbridge nooit geweest, maar
zijn nichtje, een wees, die zjju kleine huis
houding leidde, deed hem het onaangename
van den oogebuwden staat vergeten.
Als veertienjarig meisje was Mary bij hem
gekomen, nog half een kind, met groote, blauwe,
vreesachtige oogen en een aangezicht, waar
op nood en gebrek bun stempel hadden gedrukt,
met magere ledematen en lioksebe, onbeholpen
bewegingen. Na vijf jaren evenwei was bet
kind een beeldschoon meisje geworden en ieder
die haar zag, vond het jammer, dat een zoo
zeldzame schoonheid, zonder te worden opgo-
bepaalde bedoeling, om die partijgenooten, die
zich de vroegere uitspraken van Dr Kuyper,
mr. De Savornin Lohman, dr. De Visser
omtrent het samengaan met Rome herinneren
en die er in hun hart beslist afkeerig van
zijn, zand in de oogen te strooien De opname
in »De Nederlander* van zoo'n anti-papistisch
stuk wil niet anders zeggen dan ditZiet toch
eens, partijgenooten, wat wij aandurven
kunnen wij u beter bewijs geven, dat Ds
Hoogenhuijze, de redacteur van »De Beukelaar*
en anderen ongelijk hebben, als zij beweren,
dat wij door ons samengaan met Rome ons
beginsel geweld hebben aangedaan of ODze
vrijheid aan banden gelegd
Zoo weer onlangs. In de Deutsche Zeitang*
had een artikel gestaan waarin beschouwingen
werden gegeven over de Amsterdamsche ge
meenteraadsverkiezingen en waarin in de
gebruikeljjke protestantsch-orthodoxe termen
de stelling werd toegelicht, dat alleen de
roomsch-katholieken in de coalitie »clericalen*
kunnen genoemd worden, die het, als zij baas
waren, zouden toeleggen op de conscientie-
vrijheid in het algemeen en ep die van het
Protestantisme in het bjjzonder.
En »De Nederlander* is altijd zoo gelukkig
een compère te vinden, die het spel des te
beter doet slagen. Dezen keer werd deze
rol vervuld door »Het Centrum,* die beweerde,
dat de plaatsing van zulke stukken hinderlijk
is voor de samenwerking van Rechts en
stuitend voor de katholieken.
Wat wederom welkome aanleiding aan
»De Nederl.* gaf om voor de zooveelste
maal uiteen te zetten dat de beginselen van
de roomsch-katholieke kerk wel in zichzelve
uiterst gevaarlijk zijn voor het Protestantisme
maar dat deze voor de christelijk-historischen
niets gevaarlijks hebben, zoolang wij leven
onder bescherming van de Nederlandsche
Grondwet. Zoolang wij leven onder bescher
ming van de Nederlandsche Grondwet. Een
woord om te onthouden. Er is dus volgens
den heer De Savornin Lohman eene partij in
Nederland, die, als ze baas was, een eind
zou maken aan de vrijheid der protestanten
en aan de vrijheid der consientie, deze partij
is de sterkste staatkundige partij in Nederland
ze heeft in Eerste- en Tweede Kamer grooter
aantal zetels dan eenige andere politieke
fractie, en nu moet, volgens De Nederlander*,
deze partij niet door de christelijk-historischen
merkt, io deze wilderdis moest bloeien en
verwelken.
Wat Mary van baar oom leerde, was niet
veel meer dan een gebrekkige kennis der letters
en cjjfersde overigens waardige, hoewel iewat
ruwe, man had uit zijn soldatenleven een
groote neiging voor sterke dranken overhou
den en wist de waarde eener goede opvoeding
niet te schatten, omdat deze hemzelve vreemd
was.
Mary voelde dit gemis wel, en zjj trachtte
daarom de natuur tot haar opvoedster te makeo.
Het maakte den indruk, alsof haar ranke
gestalte een jong cichoreiboompje tot voorbeeld
had gekozen als ontleende zjj haar bevallige
bewegingen aan die der herten, dio vaak tot
de tuinhoining verdwaalden. Haar zilverbel-
dere stem had wel iets van het geluid der
spotvogels. Haar blik geleek den gladden
spiegel van het meer, maar kon soms ook
wel vergeleken worden bjj wilde, schuimende
eu onheilspellende golveu, wanneer de oude
Carbridge te veel onder den invloed van zijn
eveliogsdrank was. En in dit geval zjj ook
iets van bet eekhoorntje te hebben geleurd,
want zij klom met behendigheid den toren bjj
nacht en ontjjd op eo af, ouu de lampen zorg
vuldig te bewakeu en te zorgen dat bun licht
ver over Michiganmeer zichtbaar was.
Bjj volslagen gemis aan blanke naburen
was de omgang van dit natuurkind beperkt
bestreden wordenintegendeel, deze moeten
door coaliseering met de roomsch-katholieke
staatspartij deze versterken. Gevaar is daar
niet bij de Grondwet neemt dat gevaar
geheel weg net alsof de Grondwet in stand
zou blijven, als de roomsch-katholieken
genoeg zetels in de Tweede- en in de Eerste
Kamer hadden
Gelooft »De Nederlander* nu inderdaad,
dat er nog iemand is, die denkt, dat met
deze redeneering zuivere koffie wordt ge
schonken We weten immers allemaal hoe
laat het is. En die het niet weet, behoeft
zich slechts deze vraag te stellenWaarom
strijd »De Nederlander* een heftigen en
onverzoenlijken strijd tegen de sociaal-de
mocratie, die geen derde van de macht
heeft van de roomsch-katholieken, die voor
standster is van de meest volkomen vrijheid
van godsdienst, en die dus, als ze de baas
werd, net Protestantisme ongemoeid zou
laten terwijl ze daarentegen de roomschkatho-
lieken, waarvan ze zelve erkent, dat hunne
opperheerschappij de dood van het Protes
tantisme in ons vaderland zou wezen, niet
alleen ongemoeid laat, maar steunt
Die zich deze vraag stelt en daarop ant
woord geeft, wordt de houding van »De
Nederlander* volkomen duidelijk. »De
Nederlander* is groote tegenstandster van de
sociaal-democratie, omdat die strijdt voor af
schaffing van het privaat bezit, der productie
middelen, en tevens van huis uit groote
tegenstandster van de roomsch-katholieken,
die zoo gaarne Luthers werk weer ongedaan
zouden maken. Maar, als het er op aan
komt, is dat privaat bezit der productie
middelen haar liever dan haar protestantisme,
en coaliseert zij zich met Rome, omdat zij
dan naar hare meening sterker tegenover de
sociaal-democratie staat. Dat is de hoofd
reden, al komt er natuurlijk bij, dat door de
coalitie ook de christelijk-historischen tot de
regeeringspartij behooren, en mee hunne portie
krijgen naar rato van hun aantal een bij
zonder groote portie van den buit.
En »De Nederlander* wachte zich voor de
uitspraak, dat de christelijk-historischen hunne
vrijheid niet aan banden zagen gelegd door
hun verbond met Rome. Men is toch zeker
de historie van de Borromaeus-encycliek niet
vergeten Hoe in tegenstelling met het
tot dien met Indiaansche buurvrouwen. Daar
mede stond zij op zeer goeden voetzij hielpen
haar bjj de verzorging van tuin en vee en
voorzagen haar van wild en gevogelte. Haar
andere levensbehoeften werden haar meestal
door de voorbijgaande stoombooten geleverd,
wanneer zjj de sinjaalvlag heescb, en op de
booten betwistte men eikaar het voorrecht het
schoone meisje te gemoet te mogen roeien en
en een dankbaren blik te ontvangen alt een paar
zoo schoone oogen.
Zoo zon Mary een volkomen gelukkig leven
hebben geleid, indien haar oom niet onder de
macht stond vaa zjjn slechte gewoonte. En
toch kon zjj het niet verhinderen, dat haar
oom die elke maand drie dagen naar de stad
reed, zich steeds eeo voldoende hoeveelheid
vuurwater medebracht.
De derde dag van znlk eeo reis ging ten
eiude, en Mary zag het uur te gemoet, waariD
hjj, volgens gewoonte, met een vrooljjk hoera
voor de poort van den toren afstapte.
Mary zat voor het huis op de bank, in
gezelschap van een jong zeeman, die op ge-
pasten afstand op een houtblok had plaats
genomen.
„Dus mjjn oom hebt gjj in de stad gezien,
sprak zjj en keek den zeeman ter sluiks in
het gebruinde gezicht met den vollen baard
eo de bjjna zwarte haren.
„Niet slechts gezien," bevestigde de aan-
NEUZEN
Burgemeester en Wethouders der gemeente TBR
KEUZEN,
Qelet op art. 203 der Gemeentewet,
Brengen bij deze ter kennis van de ingezetenen, dat
de Begrooting van de plaatselijke inkomsten en uitgaven
dezer gemeente, voor het jaar 1912 op heden aan den
Raad is aangeboden, en, voor een tijdvak van veertien
dagenvoor een ieder ter lezing is nedergelegd op de
Secretarie der gemeente, alwaar tegen betaling der
kosten afschriften van dezelve kunnen worden verkregen.
Ter Neuzen, 24 Augustus 1911.
A. VISSER, Lo. Burgemeester.
A. P. DE VOS, Lo. Secretaris.
