Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
Jloc Komt dat alle??
HAAT.
No. 2192.
Woensdag 15 Augustus 1911.
22e jaargang
FEUILLETON.
BINNEN LAND.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 7B cent voor binnen en buiten Ter Neuzen.
Voor België 95 cent bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen by alle
Boekbandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. I utere No 15.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 50 cent; elke regel meer
10 cent. By abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letters n&^r plaatsruimte.
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen,
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag- en Zaterdagmorgen bij den Uitgever M DE JONGE, te Ter Neuzen.
Het frauduleus bankroet van den heer Van
Eijk, anti-revolutionair Statenlid voor Amster
dam VII en zijne arrestatie, alsmede de daarmee
in verband staande gevangenneming van J.
Valk Jr., anti-revolutionair Statenlid voor
Rotterdam, geeft De Beukelaar* het volgende
in de pen
De arrestatie van den heer J. Valk Jr.,
wegens verdenking van onderscheiden
strafbare bedriegelijke handelingen, moet
uiteraard bjjzonder betreurd. De heer
Valk immers was nog voor kort Anti-
Revolutionair gemeenteraadslid voor
Rotterdam, hij trad als Christelijk, Anti-
Revolutionair man op den voorgrond.
Toch mag van dit alles op zich zelf
aan de Christelijke gemeente, aan de
Gereformeerde kerk, aan de Anti-Revolu
tionaire partij geenszins eenig verwijt
gemaakt. Men kan hier met een huichelaar
te doen hebben of ook met iemand, die
door verleiding tot zwaren val kwam, in
ieder geval had op zich zelf noch kerk,
nog politieke partij dit kunnen doorzien.
Iedere groep, iedere gemeenschap, hoe
hoog ook haar bedoelen, staat hieraan
bloot.
Doch er is hier meer. »Het Volk*
vermeldt niet alleen, dat de heer Valk
zeer wereldsch was in zijn doen en laten,
doch tevens, dat het effectenkantoor, waar
van de heer Valk mede aan het hoofd
stond, zich speciaal toelegde op de specu
latie in Amerikaansche spoorwegwaarden.
»Aan de Zuidblaak te Rotterdam,* aldus
»Het Volk,* had de firma wed. Van Eijk
(de firma, waarvan de heer Valk aan het
hoofd stond) een pand gehuurd, waarin
voor een der groote ramen het bekende
zwarte bord met de dagelij ksche ver
melding van daling en rijzing der koersen
verscheen, als om het publiek te verlokken
een kansje te wagen.*
Aan de juistheid van dit bericht valt
helaasmoeilijk te twijfelen. En wat
blijkt dus nu Het is mogelijk, dat men
in één onzer grootste steden, als lid der
gereformeerde kerken min of meer tot
de vóórmannen der Anti-Revolutionaire
partij behoort, als Anti-Revolutionair naar
den gemeenteraad werd afgevaardigd en
BARONES VON SCHILLING.
3)
„Wat weet u interessant te vertellen, graaf
Jammer, dat ons verblyf hier ten einde
loopt," zeide de jonge vroaw langzaam en
haar weeke stem klouk minder helder dan
anders.
„U keert te vroeg terug! Haal uw man
over, nog een maand hier te bljjven, dan is
hij misschien voor goed genezen."
Een oogaoblik zag zij bem ernstig aan met
haar mooie, heldere oogen.
„Al zonden wy willen graaf, het is on
mogelijk
Reeds lang zweeg de muziek in de zaal en
het vuur in den haard doofde langzamer
haDd.
Huiverend stond gravin Wera op, en de
andere volgden haar voorbeeld.
„Wij zyn alweer de laatsten zeide de graaf,
toen zjj zich in de lift bevonden.
„Wat piepen de kabels, die ons kostbaar
omhoog voeren Stel u eens voor, dat zy
braken
tegelijk zijn bedrijf er van maakt rijkeren
en kleine luyden over te halen tot beurs
speculatie. Van het publiekelijk aldus
gewonnen geld werd dan de partijkas
waarschijnlijk mildelijk gesteund.
Dezelfde gereformeerde kerk, dezelfde
anti-revolutionaire partij, getuigt voort
durend tegen de speelzucht der natie,
tegen zedelijke inzinking van het volks
leven. Maar de heer Valk is rustig
voortgegaan met dit zijn speculatiebedrijf
met dit op speculatiezucht berekend zoo
breed mogelijk publiceeren der koers
veranderingen. En men heeft dit alles
rustig laten voortgaan, de heer Valk bleef
een bekend Anti-Revolutionair man.
Zoo hebben predikanten en ouderlingen
der gereformeerde kerk, zoo hebben de
bestuurderen der Rotterdamsche Anti-
Revolutionaire organisatie hiermede
getoond, dat zij het met hun strijd tegen
de volkszonde, met de verheffing van
het zedelijk volksleven toch eigenlijk
zoo nauw niet namen. En zoo hebben
zij den heer Valk laten voortgaan op
een weg, die nu tot dit einde heeft ge
voerd. Laten voortgaan in stee van hem
toe te roepen óf breken met dit uw
bedrijf, dat velen tot vloek is, óf u te
rugtrekken uit Anti-Revolutionaire
kringen, waar gij dan niet thuis hoort.
De heer Valk bleef lid der gerefor
meerde kerk, bleef een der Anti-Revolu
tionaire vóórmannen, terwijl het zwarte
bord van zijn firma dagelijks honderden
tot de zonde der speelzucht verleidde
van de Christen-Socialisten, die vooral
ook tegen het Mammonisme den strijd
willen aanbinden, wordt overwogen, of
men ze uit de gereformeerde kerk kan
zetten.
De heer Valk heeft als Gemeenteraads
lid een rede gehouden tegen het vliegen
op Zondag, wijl de kerkgang er door
werd tegengegaan de heer De Marees
van Swinderen, Christelijk Protestantsch
lid van een coalittecabinet, bezoekt op
Zondag het vliegterrein, zonder schier
eenige kritiek der anti-revolutionnaire
persde Christen-socialisten, die uit de
Gereformeerde Kerk moeten gezet, wei
geren, aldus de afdeeling te Doetinehem,
deel te nemen aan een meeting voor
algemeen kiesrecht, wijl deze op Zondag
„U is vanavond weer afschuwelijk
Goddank, daar is onze étagezeide gravin
Wera en lachend stapte zjj achter haar moeder
nit de lift.
II.
Elena Löstin stond voor het raam in haar
lage huiskamer, waar zij het uitzicht had op
den met gras begroeiden rijweg, die door de
heide kronkelde, eindeloos, vuil, grjjs van
stof en zand. Ilet was herfst, de heide
bloeide en ouder de dun gezaaide pijnboomen,
rechts van het veen, hoopten de naalden zich
op, dor en verzengd door den zomergloed.
Haar man was zonder ougelakken het
voorjaar en den zomer doorgekomen, bet
verblyf in het Zuiden had zijn zwakke'gezond-
beid zoo goed gedaan. Maar zeer dringend
had de professor in Koningsberg hem aan
geraden, er in Januari en Februari nog eens
heen te gaan, als hy wilde dat de genezing
duurzaam zou zjjn! Eu dat moest zoo zjjn,
want zjjn leven stond op het spel, als de
verraderlijke ziekte hem nogmaals zou aan
tasten I Hij moest hier wegWeg uit
dit vochtige, kille huis, waar de schimmel op
de mureo en het moeraswater iu den kelder
stond en hun kleinen wintervoorraad bedierf
Zy wist het, hier ging by ten gronde
De praktijk was goed, want uren iu den
omtrek was hy de eenige geneesheer. Zelfs
wordt gehouden.
Ziehier wat coalitie-politiek in volle
belichting.
We gaan geheel accoord met den geachte n
redacteur van »De Beukelaar*, dat hier een
nieuw bewijs is, dat men het in anti-revolu
tionaire kringen niet meer zóó nauw met de
zonde neemt, maar hadden toch wel gewild,
dat hij wat dieper op de zaak ware ingegaan,
waar de oorzaak toch zoo voor de hand ligt.
Waar hij dat niet deed, zullen wij dat nu
doen.
Voorop zij gesteld het is haast on-
noodig om te zeggen dat het feit, dat
twee anti-revolutionaire voormannen zich aan
fraude hebben schuldig gemaakt, niets bewijst
tegen de anti-revolutionaire staatsleer, of tegen
het Calvinistische geloof. Die staat, ziet toe
dat hij niet valle, is voor ons allen geschreven.
Maar, daar gaat het niet om het gaat om
de vraag, hoe het komt, dat de eischen in
anti-revolutionaire kringen heel wat minder
streng zijn dan vroeger. Welnu, de oorzaak
daarvan dunkt ons tweeledig.
In de eerste plaats geldt het ook van de
anti-revolutionairen ten onzent, dat het sterke
beenen zijn, die de weelde dragen. Veertig
jaren geleden waren de anti-vevolutionairen
nog eene kleine minderheid, door het meeren-
deel der natie als »fjjnen« gesmaad, geheel
aangewezen op omgang met de huisgenooten
des geloofs, vrijwel gespeend aan alle inzicht
op de behoeften des aardschen levens, met
eenen heilzamen afkeer van vaccine, levens-
en brandverzekering, muziek en komedie, enz.
Om kort te gaan, het oog was uitsluitend
gericht op hiernamaals, en dat te meer, waar
zelfs niet met de mogelijkheid werd gerekend,
dat men ooit van verdrukten en bedrukten,
regeerders zou worden.
Dank zij Dr. Kuypers organisatorisch en
coaliseerend talent, is dat alles zoo geheel
anders geworden. Honderden anti-revolu
tionairen verkregen plaatsen in de vertegen
woordigende lichamen, of erlangden deel aan
de bestuurstaak als wethouder, lid van
Gedeputeerde Staten of Minister. Aan deze
allen werden door hun ambt in meerdere of
mindere mate eischen gesteld, die absoluut
onvereenigbaar waren met het ascetische
Calviuismede anti-revolutionaire wethouder
van Amsterdam b.v., werd uit den aard van
zijne betrekking genoodzaakt gala-komedie
voorstelling of gala-concert bij te wonen, als
uit Rusland werd hy in dringende gevallen
per rijtuig gehaaldhy had zulk een lichte,
vlugge hand
Ter wille van het dagelyksch brood woon
den zy hier in het armzalige dorp, waar
by zyn boste krachten, zjjn mooiste jaren
verspilde
Haar handen balden zich van pjjn by de
gedachten, die in haar hoofd woelden.
Buiten viel de schemering.
Over de weiden steeg de nevel in zilveren
draden op. Schuw als een nachtspook, kroop
hy langs den grond, zjjn giftigea adem ber-
gond in zyn lossen, fladderenden mantel
En toch keek zjj er zoo graag naar, hoe de
witte damp rees en daalde en langzaan na
der kwam! Hij deed haar denken aan een
avond iD do bergen van Arosa, toen zjj met
haar man en graaf Dolgorukow te lang buiten
was gebleven, en de nevel hen had over
vallen. Maar daar kroop bjj niet langs den
grond, doch baande zich, als het wilde heir
een weg van Lingwies omhoog naar den
Schiesshorn en den Schafrücken.
Wat was het heerlijk geweest in de ber
gen
Bevrijd van het alledaagsche
En voor haar geest steeg die laatste avond
op, toen zjj allen met elkander om den grooten
baard zaten, de jonge gravin Wera, die
gestorven was, eer nog de rozen bloeiden
H. M. de hoofdstad bezochthet lid van
Gedeputeerden in Zuid-Holland en de minis
ter konden niet mankeeren, op het galabal
ten Hove. Eu al heeft dat in den beginne
den kleinen anti-revolutionair verschrikt,
als zoo geheel in strijd met hetgeen hem was
voorgepredikt wie herinnert zich niet het
tumult in 1902 onder de huisgenooten des
geloofs, toen de heeren Melvil van Lynden
en Schimmelpenninck van der Oye aan een
quadrille ten Hove hadden deelgenomen
maar hem is toen aan het verstand ge
bracht, dat hij aan de mannen »op post* niet
den strengen maatstaf mocht aanleggen als
aan anderen; dat trouwens aan die wereldsche
vermaken geen deel genomen werd con amore,
maar met leed in het hartedat het was
eene van de zwaarste opofferingen, die men
zich terwille van de partij getroostte. En
sinds de partij meer in de politieke melk te
brokkelen kreeg, had men geld noodig voor
verkiezingen, de mannen, die dat geld leverden,
moesten ontzien worden, vandaar eene tweede
categorie, aan dewelke slapper maatstaf werd
aangelegd.
En - l'appétit vient en mangeant wat
eerst zelfopoffering was, werd naderhand toe
wijding, en zoo kent onze tijd wat men 40 jaren
geleden niet kende biljartende anti-revolutio
nairen, kaartspelende anti-revolutionairen, ko-
medieen concert-bezoekende anti-revolutionai
ren, in de Staatsloterij spelende en speculeerende
anti-revolutionairen, kortom, anti-revolutionai
ren, die in het maatschappelijk leven door
door niets te onderkennen zijn van ons, arme
paganisten. En daarnaast hebben wij eene
opgroeiende anti-revolutionaire generatie, die
daarin nu zooveel kwaad niet ziet, al schudden
de ouderen wel eens bedenkeljjk het hoofd.
Waarlijk, als men zoo'n echte, eenvoudige,
ouderwetsche anti-revolutionaire boer op Zuid-
Beveland een beeld gaf van het leven van vele
der tegenwoordige voormannen van de anti
revolutionairen, hij zou meenen, dat het met
de wereld op zijn eind liep. En daarom zul
len wij ons daarvoor wel wachten.
Air. J. C. de Alarez Oyens. j-
De minister van buitenlandsche zaken te
's-Gravenhage heeft een telegram ontvangen
van de Beiersche regeering, meldende dat in
de omgeving van Partenkirehen het lijk van
De oude proost, die het leven langs zich
liet glyden, als een schouwspel, dat hem wel
belangstelling inboezemde, doch buiten hem
omging
Ea eindelijk de Rus, die zoo geestig wist
te praten, en met haar bad gesroken over de
suggestie van den haat.
Welk een machtigen iodruk hadden zyn woor
den toen op haar gemak nog heden voelde
zjj de nawerking
En als door een magnetische kracht getrok
ken, liep zjj de kamer in, waar een verbleekt
portret in een breede gouden ljjst een der
wanden versierde, Het stelde een vroaw voor,
een breed, niet mooi gezicht, met smal diebt-
genepen lippen, met koude oogen, die dan
toeschouwer overal aanstaarden, van welken
kant bjj ook kwam.
Hat was het portret van haar eenige bloed
verwanten, de eenige zuster van haar overleden
vader, die haar had grootgebracht ia kloos-
teraebtigen eenvoud, zonder vreugde zonder
liefde zonder goedheid
„Trouw nooit, Elena! Alle mannen
zjjn valschJe zult er ook wel nooit toe
iu verzoeking komen, want je bent arm
Hoe vaak had tantes's harde, koude stem
zoo gesproken
Eu toen er dau toch eeu kwam die baar
begeerde, ondanks haar armoede, om haar
TER \EimS( H VOLKSBLAD.
DOOR
U
