Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
Zonderlinge lof.
In de schaduw ïan het yerleden.
Pc Staatsloterij!
De oogen gaan open!
Herplaatsing wegens misstelling.
Politi e.
AGENT VAN POLITIE,
No. 2149.
Zaterdag 11 Maart 1911.
22e jaargang
LEZER,
FEUILLETON.
BINNENLAND.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 cent voor binnen en buiteD Ter Nevuzen.
Voor België 95 cent by vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen by alle
Boekhandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. latere. No 15.
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 50 oent; elke regel meer
10 cent. By abonnement aanmerkelijk ver
minderd tariet. Grootere letters naar plaatsi uimte.
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen
Deze Courant verschijnt eiken Woeusdag- en Zaterdagmorgen bij den Uitgever
M. DE JONGE, te Ter Neuzen.
zend ons de adressen van personen
die naar Uw meening ons „Vrijzinnig
Blad/' krachtens hun beginsel, moeten
steunen, en wij belasten ons gaarne
met de toezending van eenige proef
nummers.
Te TER NEUZEN komt vacant de betrek
king van
aan welke betrekking verbonden is eet.e jaar
wedde van f 500,- met zes tweejaarlyksche
verhoogingen van f 25,—, een jaarlijksche
toelage voor kleeding van 75, - en eene
toelagein eens voor eerste uitrusting van f 15,
Sollicitanten, niet ouder dan 30 jaar en lang
minstens 1,75 M., kunnen hunne eigenhandig
op zegel geschreven verzoekschriften inzenden
aan den Burgemeester vóór den 14en Maart
1911.
In het verzoekschrift moeten ook worden
vermeld naam en voornamen (voluit), datum
van geboorte, tegenwoordige en vroegere woou-
plaatsen e i betrekkingen, godsdienstige gezindte
en burgerlijke staat van den sollicitant.
Voor de sollicitanten zal de Burgemeester
op de gemeente-secretarie te spreken zijn
Dinsdag den 14en Maart 1911 van 10 tot 12 uur
des voormiddags.
Ter Neuzen, 8 Maart 1911.
De Burgemeester van Ter Neuzen,
J. A. P. GEILL.
De heer Coljjn wordt geprezen, omdat hij
>na reeds* de ontworpen Militiewet bg de
Kamer bracht.
Zonderlinger lof kon heiu wel niet worden
gebodeD.
Novelle van
GABRIELLE REUTER.
2)
Doch zulk een toestand kon niet lang doren.
Ofschoon nauwelijks twintig jaar, was Edidh
verstandig genoeg, om dit zelve in te zien.
Toen kwamen de maanden voor de geboorte
van den kleine, toen zjj prikkelbaar en sehreie-
rig was, en telkens twist bad met Felix. En
daarna kwamen de eenzame tijden, toen zij
in de kinderkamer moest bljjven, terwjjl hij
naar een badplaats moest reizen om zjjn door
opwinding en angst voor haar leven aangetaste
gezondheid te herstellen.
Nu was zjj weer geheel in orde, en verlangde
naar wat levensvreugde: broin verbrand en
met schitterende oogen was bjj thuisgekomen,
en toch heerschte er tusschen hen een zekere
matheid en onverschilligheid, die onoverw nne-
Igk schenen, wat Edith er ook aan doen
mocht.
Nu hadden zjj eon vrieodschappeljjkenkriog
van jonggetrouwde lieden om zich heen moeten
hebben; zjj hadden werkelijk behoefte aan
De minister Cool moest weg, omdat zjjn
beleid te wenschen liet. Hij had zijn ontwerp-
Militiewet reeds lang bij den Raad van State,
maar hij zag geen kans om de bevordering en
de honoreering van de officieren snel en ge
lijktijdig te regelen.
Zijn opvolger, die hem liet vallen, neemt
het toen reeds gereed liggende ontwerp-militie-
wet over. De regeling voor de officieren,
waarvoor »De Standaard* een wets-ontwerp
schetste van drie artikelen, dat in enkele weken
gereed zou kunnen zijn, vermocht generaal
Cool niet te geven. Derhalve trad hij af.
Maar de heer Colijn heeft nu reeds verklaard,
het evenmin t? kunnen.
En nu Coljjn pronkt met de veeren van
Cool, wordt hij geprezen om het werk, dat
zijn voorganger voor hem klaar had. Maar
het wetsontwerp van de drie artikelen ligt by
»De Standaard* op zolder.
Eerder zou men hier een rehabilitatie hebben
verwacht van den voorganger.
In een artikel over de bestrijding der zede
loosheid door den Staat had »De Standaard*
het inconsequent genoemd, det de overheid het
hazardspel uit winstbejag bestraft, terwijl ze
zelf, om zes ton goud 's jaars te winnen, het
louter op hazard berustende "spel van haar
Staatsloterij voortzet.
Met deze uitspraak kan »De Tjjd* zich niet
vereenigen. Laatstgenoemd blad schrjjft
De grief van inconsequentie zou hier gerecht
vaardigd zjjn, wanneer de Staat het hazardspel
als zoodanig, als iets in zich zelf ongeoorloofd
of per sé in strjjd met het algemeen belang,
veroordeelde eD bestrafte. Maar dit is niet de
strekking van de zedeljjkheidsontwerpen, in
zooverre die zich met bet hazardspel iulateu.
Wg, katholieken, zien niet geljjk de
geestverwanten van »De Standaard* in elk
hazardspel uit winstbejag iets immoreels en
daarom behoeven wjj het niet te wraken dat de
overheid de Staatsloterjj instelt of voortzet.
Onze afkeuring begint daar eerst waar dit spel
toevallig ernstige misbruiKen meebrengt, welke
den toets der moraliteit niet kunnen doorstaan
een ingrjjpen van den Staat, om de misbruiken
tegen te gaan, achten wjj dan eerst wensche-
Ijjk of noodzakelijk, wanneer het algemeen
belang door die misbruiken een niet onbedui
dende schade ljjdt.
wat meer omgang. Felix vond den toestand
ook wel niet goed, maar toch viroette bjj
zich zwjjgend, doch met volharding tegen
elk barer pogingeu om er verandering in te
brengen. Langzamerhand ontwaakte de ach
terdocht bjj haar, dat hjj haar niet gaarne
bjj zijn oude vrienden wilde brengen, wjjl zjj
daar allicht een onbedacht woord over zjjn
eerste vrouw zou kunnen vernemen, of misschien
in de noodzakelijkheid zou komen, met haar
kennis te maken.
Zou bjj ook soms om dergelijke redenen
die eenzame villa, zoo ver van de stad, gekocht
heohen, om haar voor zijn eigen rust ver van
mensch»n en lastige invloeden te houden?
Ja, Felix was een groote egoïst, dat had
z\j reeds lang ontdekt. Doch zij had genoeg
psychologische romans gelezen, om de zekerheid
te hebben, dat de goede, zelfverloochenende
mannen voor do liefde nauwelijks kwamen,
eu dot enkel de egoïstische heerenjdtrschepping
beninneijjke eu in den waren zin des W:,ords
opwekkende leveuseezellen waren. Om die
reden beoordeelde zjj dan ook Felix egoïsme
en verdere onberekenbaarheden heel zacht.
J*» ZU was er trotsch op een man te bezitten,
dien men wel tot de „interessante", maar
met best tot de „goede" eehtgenooten kon
rekenen. Eu terwjji zij zoo zat te droomen,
verrees voor haar fantasie de herinnering aan
menig heerlijk upr, samen doorgebracht, en
De minister van justitie is, bjj het vast
stellen van zjjn strafbepalingen tegen het
hazardspel, uitgegaan van de veronderstelling,
dat in de onder de strafwet ressorteerende ge-
valleu het algemeen belang wel degelijk het
ingrjjpen van den Staat vorderde.
Wanuper de minister van financiën daaren
tegen de Staatsloterjj handhaaft, geschiedt dit
op grond van de geheel tegenovergestelde
overweging, dat door deze staatsinstelling geen
algemeen belang geschaad wordt, ja, dat daar
door veeleer aan de nu eenmaal bestaande en
niet uit te roeien zucht vau velen, om nu en
dan een kansspel uit winstbejag te wagen, een
goede of althans vrjj onschuldige richting
wordt gegeven.
O. i. bestaat er dan ook geen tegenstrijdig
heid tusschen het optreden van de heeren
Regout en Kolkman; beiden gaan bjj het
nemen hunner maatregelen van dezelfde be
ginselen uit, welke beginselen in het ééoe
geval tot de strafbaarstelling van de voor
algemeen welzjjn schadelijke kansspelen leiden,
in het andere geval evenwel de staatsexploitatie
van een in hun oogen onschuldige loterjj zoo
niet aanmoed,gen dan toch tolereeren,
Onder dit opschrift lezen we in Het Volk
»De secretaris van den Christeljjken Glas-
blazersbond, de heer P. Bogerd, heeft als
zoodanig ontslag genomen en heeft zich voor
het lidmaatschap van den Nederlandsche
Vereeniging van Glas en Aardewerkers aange
meld.
Mr. Aalberse bad wel geljjk toen hjj in de
I weede Kamer tot minister Talma zeide »Ik
vrees het ergste voor u wanneer de verwachting
der arbeiders niet vervuld worden.*
Dat blijkt o. a. uit het artikel dat de ex-
secretaris van den christeljjken bond in »de
Glas- en Aardewerker* schrjjft. Wjj lezen
daar
»Ik geef mjj niet over aan theoretische be-
spiegelmgen, maar ik volg den practischen
weg die mjj de ondervinding heeft aangewezen
en mjj een beter standpunt heeft doen inne
men.
Ik zag mij genoodzaakt om mjj uit de
christeljjke vakbeweging terug te trekken,
omdat de ondervinding mjj geleerd heeft (en
nog velen christelijke arbeiders leeren zal)
van oogenblik tot oogenblik werd het verlangen
naar Felix en zjjn thuiskomst heftiger. Van
daag bleef hij toch ook al heel lang uit!
Waarscbjjnljjk had hij den eersten trein na
het sluiten van zjjn bureau gemist. Zjj stond
op, liep de treden van het terras af, en ging
haar man te gemoet in de breede laan, die
zich om den heuvel slingerde.
De tuinman had de struiken met de tuin
slang besproesd, zoodat haar eeu heerljjke
frisscho geur omringde van lentegroen en se
ringen en van de planten in de bloem elden.
Zjj bleef staan en baalde dien adem. Dat was
genot, dat was reels bjjna geluk!
Hoe heerljjk. als hjj haar zou bussen te
midden van ai dia geuren. Zij bukte zich,
plukte een paar bloemen eu stak ze in haar
donkere haren. Sinds langen tjjd had zjj
niet zóó naar Felix verlangd Waarom
kwam hjj nu toch niet? EJitb voelde dat
haar liefdp, die zij dood had gewaand, met
volle kracht ontwaakte en smachtend keken
haar groote, zwarte o >gen naar het bek, dat
echter gesloten bleef.
Nog was er uiets van F i x to zieo, ofschoon
zij door de boomen keen de bel van de aanleg
gende boot hoorde.
Eu haar ongeduld nam steeds toe.
Zjj liet in de keuken vragen, of het eten
gereed was, zoodat zjj dadelijk aan tafel kon
den gaan en daarna nog genieten van bet
dat men het standpunt van den klassenstrijd
moet aanvaarden om practisch voor de waar
achtige belangen der arbeiders te kunnen
opkomen. Niet alleen leeren ons dat de
patroons denkt aan de stiking te Enschede,
waar wij weer een duidelijk bewijs kregen maar
ook de wetgeving leert ons dat.
En vooral onze tegenwoordige regeering,
waarvan wij, helaas zooveel verwachtten, maar
die ons-zoo vreeselijk heeft teleurgesteld, heeft
niet weinig bijgedragen tot verheldering van mijn
inzicht.
Men denke aan den 10-urendag, afschaffing
van nachtarbeid. De arbeiders die geen dag
en geen nacht konden wachten, worden nu,
niet alleen door da regeering, maar ook door
hun eigen afgevaardigden in de Kamer in de»
steek gelaten. En dat zal zoo blijven totdat
zij hunne plaats moeten inruimen voor de
voorstanders van den klassenstrijd.*
De ommekeer die bij dezen arbeider plaats
had, heeft bjj vele andere christelgke en
katholieke arbeiders plaatsen er zal geen
sterker stuwkracht kunnen uitgeoefend worden
op de regeering, dan dat zij het voorbeeld van
dezen arbeider volgen en openlgk hnn krediet aan
de regeering opzeggen, om mede den strijd te
gaan voeren in het leger Internationale leger
der arbeidersklassen*.
TWEEDE KAMER.
In de Woensdag gehouden zitting is met 42
tegen 2o stemmen, besloten de gewijzigde
bakkerswet 4 April iu de afdeelingen te on
derzoeken.
Voorts is besloten 5 April het sectieoQderzoek
over de militiewet aan te vangen.
Daarna werd de beraadslaging vooitgezet
over de successiewet.
De heer Treup, zich verheugende over de
opneming daarin van het beginsel van het pro-
gressie, verklaarde dat de vrgzinig democra
ten voor het ontwerp zullen stemmen.
De heer Van Dedum keurde opneming der
progressie af eu achtte de voorgestelde af
schaffing van het overgangsrecht van effecten
oubilljjk, en een bevoorrechting ten nadeele van
de verkrijgers van vast goed.
Het plan is om de Kamer, na het Paasch-
reces, tegen 9 Mei weder voor vijf a zes weken
bijeen roepen.
Bg de voortgezette behandeling der wijziging
rood der ondergaande zon en den weerachjjn
daarvan in het water. Da keukenmeid liet
zeggen, dat alles reeds een half uur klaar
was, eu zjj er niet meer voor ia stond dat
de roastbeef malsch zou zjjn.
Er kwam eeu oogenblik, dat Edith met
opeengeklemde tanden alleen aan tafel ging.
Zjj wilde de polit e waarschuwen, doch werd
teruggehouden door de vrees, dat zjj zich
belacheljjk zou maken. Reeds werden de lam
pen aang s'.oken, en de duis.eruis, die do Jila
omgaf, erhoogde nog haar aagst. De kleine
begon tj schreeuwen. Zij rnkte hom uit de
handen van de kindermeid, wiegde hem koort
sig iD haar armen, en liet haar heete tranen
vallen op zjjn vuurrood, door dj inspanning
van het schreeuwen geheel verwrongen geziet Ija.
Zjj zag zich daarbij opeens als visscüersvrouw
aan de kust der Noordzee, die bjj het huilen
van den storm weet, dat haar man en kost
winner daarbuiten met de woeste golven strjjdt
en dat zjj hem daarbjj niet te hulp kou komen.
Emdeiyk, om half twaalf, met den laatsten
trein, kwam Feiix. Hjj had van het station
naar huis moeten loopen, omdat er geen bootje
meer giog; hij was warm, kortaf, knorrig, en
volstrekt niet geneigd om zich te verplaatsen
in de hartstochtelijke, opgewonden stemming
van ziju vrouw. Hjj vond het eenvoudigdwaas
en mei r dan kinderachtig van haar, zoo angstig
te zjjn en verzocht met tameljjk ruwe stem,
DE ADMIKISTRATIE.