Vrijzinnig Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
Aicr«mcen belang.
Rowtide ztlfbtpcrljing.
j)c Cbrist.-flist. Unie.
Morsen.
feuilleton!
TE LAAT.
No. 2144.
Woensdag 22 Februari 1911.
22e jaargang
aankondigingen van den
Provincialen Stoombootdienst op de
Wester-Schelde,
BOUWVERORDENING.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 cent voor binnen en buiten Ter Neuzen.
Voor België 95 cent bij vooruitbetaling.
Abonnementen worden aangenomen b\j alle
Boekhandelaren, Brievengaarders en den Uitgever.
Telef. Int err No 15
ADVERTENTIEPRIJS:
V an 1 tot en met 5 regels 50 aent; elke regel meer
10 cent. Bij abonnement aanmerkelijk ver
minderd tariei Grootere letters naar plaatsruimte.
Redactie-adres: Noordstraat 10, Ter Neuzen.
JDeze_Courant verschijnt eiken Woensdag- en Zaterdagmorgen bij den Uitgever M. DE JONGE, te Ter N e n s n n.
Tan 1 Maart tot en met 31 October 1911.
Burgemeester en Wethouders van TER NEUZEN
maken bekend
dat door den Raad dier gemeente in zijne ver
gadering van 26 Januari 1911 is vastgesteld eene
verordening op het bouwen, sloopen enz benevens
voorschriften ter voldoening aan de Woningwet
dat deze verordening aan Gedeputeerde Staten
van Zeeland volgens hun besluit van 3 Februari
1911, No. 131a, 3e Afdeeling in afschrift is mede
gedeeld en door hen is goedgekeurd
dat hiervan afkondiging is geschied, waar het
behoort den 15 Februari 1911 en
dat de verordening op de secretarie der gemeente
voor ieder ter lezing is nedergelegd en hetzij in
druk, hetzij in afschrift, tegen betaling der kosten,
algemeen verkrijgbaar wordt gesteld.
Algemeen belang is eene veel gebruikte
uitdrukking, waar ieder zich zoo op het oog,
van welke partij of richting, gaarne voor
uitspreekt.
Algemeen belang, wie zou daar tegen kunnen
en durven zijn
Toch blijkt in onze goede gemeente vaak
van zeer eenzijdige beschouwing, ook wat
algemeene belangen betreft.
Praat men over onze havenwerken of tegen
gaan van werkeloosheid, van iederen kant
beijvert men zich om van zijne goede meening
te doen blijken. Ook de bevordering der
tramplannen wordt algemeen een algemeen
belang geacht. Maar' dan houdt de een
stemmigheid in ons stadje op.
Novelle van
ERNST ZAHN.
34)
„Zullen we gaan vroeg hjj zacht.
Pastoor Oser trad naderbij.
„Dadelijk, maar we moeten eerst overleg
gen, hoe we het hun zullen moede ilen."
„Hun
„Ja ja, Toni", vervolgde de geestelijke diep
bekommerd, „wij beiden hebben hier een zware
taak te vervullen. Haar moeder het zal
haar zwaar treffeD, maar ze zal het to boven
komen met de geestkracht, waarmee ze al het
leed heeft gedragen, dat reeds op haar levens
pad is gezaaid, - maar hij - Jozef Ehrl.r?
Het zal hem krankzinnig maken, deze
slag. Hij heeft zich nooit weten te beheerschen
en
Hij brak af. Toen wendde by zich tot de
mannen en sprak
„Draagt de dnode langzaam door het dorp
tot aan myn huis. Dat laken zal haar ver
bergen voor nieuwsgierige oogen. Tot ik de
Wij voor ons meenen, dat er nog meerdere
algemeene belangen zijn. Bevordering van
het vreemdelingenverkeer door inrichting van
festiviteiten ten voordeele van neringdoenden
in onze plaats mag zeer zeker een algemeen
belang geacht worden. Vooral, als eenmaal
de tramplannen verwezenlijkt zijn, mag wel
gezorgd worden, dat het vreemdelingenbezoek
niet van Ter Neuzen afgevoerd, maar er juist
heen geleid wordt. De Heer Blura, eens
candidaat der anti-rev. partij voor de Tweede
Kamer in dit district, getuigde destijds dat
men in de zomermaanden niet te streng met
de Zondagsrust i. c. het sluiten van herbergen
en winkels te Vlissingen mocht wezen, ter
wille van het vreemdelingenbezoek, weet je.
Nu wordt onze plaats gaarne door vreemde
lingen bezocht. Laat onze anti-rev. burgers
eens om de woorden van den Heer Blum
denken bjj voorkomende gelegenheden, wieier-
feest, festival en dergelijke, die bovendien nog
in de week gehouden worden.
Niet minder achten wij het bezit van eene
H. B. S. een algemeen belang voor onze streek.
Maar ook dit wordt volstrekt niet algemeen
gevoeld.
Bij de vergadering, de vorige week door
het Comité met het Gemeentebestuur ge
houden, waren alle anti-rev. raadsleden af
wezig, alleen de Heer Dees was hierbij door
ziekte verhinderd.
Zulk een gebrek aan belangstelling van
afgevaardigden der burgerij in eene zaak, waar
in andere plaatsen ieder in medeleeft, bewijst,
dat hier de kwestie algemeen belang met
name bij de anti-rev. partij zeer eenzijdig
beschouwd wordt.
Moge hierin spoedig eene weldadige ver
andering komen.
Voor den bloei onzer plaats is dat noodig.
Moet men »De Nederlander* gelooven, dan
zijn de roomsch-katholieken in de coalitie
gegaan, omdat zij anders te veel invloed
zouden hebben.
Reeds in de vergadering der Christ.-Hist.
Unie werd opgemerkt, dat de roomsche invloed
onder liberaal bewind wèl zoo groot was als
onder de leiding van de kerkelijke coalitie.
En nu schrijft »De Nederlander*
Wij kunnen natuurlijk op dit oogen
moeder heb voorbereid, moet de doode in mijn
bnis bljjven."
De beide mannen hieven de baar op, en
lang/aam en treurig stapten ze allen naar
het dorp toe, dat ze nog nimmer met zulk
een bezwaard bart hadden betreden.
Jozef Etirler was den vorigen avond, toen
bjj van Ioi bad afscheid genouien, snel naar
zjjns vaders buis gegaan, dat bij op dezen
avond voor bet laatst dacht te betreden. Het
samenzjjn met Ini had hem als dronken gemaakt
van ge uk. Nog nooit was ze zoo vol overgave,
zoo liefdevol voor hem geweest, en de herinne
ring daaraan verdoofde bijna het gevoel van
weemoed, dat hem aangreep, toen bij voor de
laatste maal den drempel van zjjn ouierljjk
buis oversenreed.
Zonder in de groote huiskamer te gaan, liep
bjj zoo zacht mogeljjk naar zjjn kamer, om
dair zjjn boeltje in te pakken. Van den zolder
baalde bij twee leege k'sten. Toen begon bjj
zjjn werk. Maar hoe meer bjj vorderde, des
te moeieljjker viel hem dit. Zelfs de gedachte
aan Ini werd nu weer op den achtergrond
gedrongen door die andere, die hem zjjne zieke
moeder deed zien, schreiend in de kamer bo
neden zittend en luisterend naar de voetstappen,
die haar zouden aankondigen, dat bjj heenging,
dat ze geen zoon meer had.
Eindeljjk waren de kisten gepakt. Hjj nam
blik niet voorzien of deze positie (van
machteloosheid) die der Unie zou zijn,
zoodra te eeniger tijd de coalitie werd
losgelaten, maar wel staat dit vast, dat
de Roomsche invloed in en buiten de
Kamer en daartegen vooral gaan veler
bezwaren niet verminderen zou. Hecht
men aan het tegenwicht, dat tegen dien
invloed in bet Parlement de aanwezigheid
onzer eigen mannen bieden kan, dan ver
staan wij niet hoe men eene taktiek kan
wenschen te volgen, die het aantal onzer
vertegenwoordigers zeker belangrijk zou
doen dalen.
Wat zou de steller van zoo iets nu eigen
lijk denken Dat de katholieken ter eere
van de hooge christelijke beginselen hun
eigen invloed beperken Of dat de christelijk-
historischen bun te slim at zijn en in waarheid
hun invloed knotten, terwijl zij meenen aan
invloed te hebben gewonnen
Het is in ieder geval wel heel onvoorzichtig
geweest, dit geheim openbaar te maken. Als
de roomschen nu eens, inziende dat »De Neder
lander» gelijk beeft, de coalitie opzeggen om
hun invloed »in en buiten de Kamer^te ver-
grooten
De Beukelaar noemt de Christ.-Hist. Unie
een debatingclub in plaats van een politieke
partij. Zij heeft als zoodanig geen meening
en kan dus geen meening uitspreken over de
groote politieke vragen van den tijd.
Daarom is de Christelijk-Historische
Unie feitelijk geen volkomen politieke
partij. Haar grondbeginselen mogen nog
zoo nauwkeurig zijn gesteld, het faalt
haar in opbouw. En komt zij nu ten
landdag bijeen, dan houdt zij een broeder
lijke samenspreking, waar iedereen zijn
hart eens lucht, waar men het eigenlijk
over alles en nog wat volkomenlijk on
eens is, maar waar men straks aller-
gemoedelijkst uiteengaat met de overtui
ging, dat in die goede Christelijk-
Historische Unie toch voor iedereen plaats
is, die een zekere Godsdienstige over-
tuiging bezit en niet Liberaal is.
Van de houding der Christelijke-His-
de grootste der twee op zjjn schouder, de
kleinste onder den arm, eD ging bjj de trap
af. Beneden was alles stil. Daar, in de
gang, waar een olielampje een zwak licht
gaf, stond een vrouweljjke gedaante.
Hij zette de kisteG neer, zóó kon bjj baar
niet voorbjjgaan, het was zjjne moeder.
Rillend en bleek stond ze tegen den muur
aaö geleund en stak hare vermagerde banden
naar bom uit, alsof ze hem den uitgang wou
versperren. Hjj greep deze bandeD en baar
tegen zjjn borst drukkend, sprak hjj
„Vaarwel, moeder!"
Een onnitsprekeljjk droeve blik van bare
moede oogen trof hem
„Kan je zóó van me heengaan, terwjjl je
weet, dat het niet iang meer duren zal of
ze brengen je moeder naar bet kerkhof?"
Hjj znchtte, zwaar en diep.
„Maak mjj dit vreeseljjk oogenblik uiet
nog moeiljjker, moeder, n ziet zelf wel, dat
bet niet anders kan. Vader wil het zoo."
„O kind", ze sprak tot hem als in de dagen,
toen hjj als kleine jongen bare lessen aanboor
de, „doe me dat niet aan, laat me niet
alleen, je weet toch, hoe lief ik je heb. Bijjf
bier om mjjnentwil, Josi, breng mjj dat offer,
beste jongen".
Lefkoozeod streek ze met baar hand over
zjjn krulhaar, in zijne zenuwachtigheid bad hjj
zjjn hoed afgegooid.
torischen hangt feitelijk de gansche
coalitiepolitiek af. En juist aangaande
deze coalitiepolitiek heeft men op den
jongsten Unie-dag of gezwegen of uit
drukkelijk vastgesteld dat men het er
onder de Christelijk-Historischen heel
niet over eens was. De huidige coalitie
politiek immers vindt haar zwaartepunt
men leze slechts de Anti-Rev. en
Roomsche bladen in tariefsherziening
en sociale wetgeving. Nu is over de
tariefsherziening op deze vergadering die
diende men bedenkte het wel ter
bespreking van den algemeenen politieken
toestand ook niet met een woord gerept.
Van een bespreking der verplichte ver
zekering kon niets komen zij werd uitge
steld. Evenredige vertegenwoordiging werd
aangeroerd, maar men ging er niet op in.
Schier over alles oneens, ook over de
coalitie. Maar deze blijft gehandhaafd,
dit is en blijft voor de Unie hoofdpunt
van practische politiek, het eenig artikel
van het Program van Actie, dat men
niet bezit en niet bezitten wil. De
coalitie blijftlaten de heeren maar
debatteeren, besluiten nemen is verboden.
De coalitie blijft, blijft voorloopig.
Maar boe lang nog, vraagt de heer Van
Hoogenhuyze.
»De Standaard» verwacht weinig van de
poging der »malcontente« predikanten tot
stichting van een nieuwe partij. Van beteekenis
wordt dit nooit. »Maar wat de heeren wel
kunnen doen, is, door hun invloed als predi
kant, in 1913 hier een vijftig en daar een
dertig stemmen van Rechts 'naar Links over
brengen en hierdoor nogmaals stilstand in den
gang van zaken brengen.»
Zoo gingen Leiden, Gorinchem en Kampen
teloor in 1905, met geen ander gevolg, »dan
dat er drie jaren in ons politieke leven letter
lijk vermorst zijn, totdat Rechts weer, nu
onder Heemskerk, optrad.»
En wat is er in de drie jaren gebeurd, die
»Rechts« weder aan het bewind is geweest,
nu onder Heemskerk» Wat anders is er
geschied, dan »letterlijkc morsen» met den
Hjj zag haar aan pet een vreemden blik
en sprak
„Moeder, moeder, n hadt niet moeten komen,
dan hadt u ons veel bespaard Ik moet gaan,
ik ben door mjjn woord en meer nog door'
iedere vezel van mjjn bart gebonden aan haar'
aan wie n mjj ontrouw wilt maken. Vaarwel,
moeder, eu vergeef mjj
Nogmaals boog bjj naar haar over' zjju mond
raakte zacbt haar voorhoofd aan, toea nam
hij zijne kisten weer op en ging been. Nu
stond hjj op straat. Plotseling boorde hjj
in de gang van zjjn ouderhuis een angstkreet.
Het was de stem zjjoer moeder, hjj herkende
die duidelijk. In een oogwenk was hjj weer in
huis terug.
Zij lag doodsbleek op ben grond alleen op
baar witte lippen stonden tweeroode vlekken
het was bloed.
Hy knielde naast haar, vol angst riep hjj
haar bjj haar naam en riep
„Moeder, moeder, u moogt niet sterven, dat
kunt u mjj niet aandoen moeder, wordt
wakker ik ben bet, uw Josi, - ik wil
bjj a bljjveo
Ie vergeefsDe oogleden openden zich
niet, geeu leven kwam er in de gedaante van
de o.ude vrouw.
Vertwijfeling greep hem aan. Met sterke
armen nam hij de levenlooze op en droeg haar
naar boven. Hjj trad de huiskamer binnen.
TER \El ZLVMH VOLKSBLAD.
i»
De Burgemeester van TER NEUZEN
breugt ter kennis van logement-, koffie- en
bierhuishouders en verdere ondernemers van voor het
publiek toegankelijke bedrijven, dat van af heden ter
Secretarie der gemeente op de gewone kantooruren
GRATIS verkrijgbaar zijn
Ter Neuzen, den 18 Februari 1911.
De Burgemeester voornoemd,
J. A. P. GEILL.
Ter Neuzen, 18 Februari 1911.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J - A. P. GEILL, Burgemeester
W. S. J. DIELESf AN, Secretaris
