TERNEUZENSCHE COURANT
Buitenland
No. 10.634
VRIJDAG 11 AUGUSTUS 1944
84a Jaargang
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENT1EBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
GEL00F EN GEESTKRACHT.
QUITSCH WEERMACHTSBERICHT.
Zeer zware gevechten in Normandie.
TER DOOD VEROORDEELD
Strijdt in de Waffen S.S. mede voor een meuw Europa.
KEURINGEN.
Acht deelnemers aan den aanslag
op den Fiihrer ter dood veroordeeld
VERS CHI J NT IEDKREN HINSDAG- EN VRIJDAGAVOND.
ABONNEMENTSPBIJS per 3 maanden 1,42; Postabonnementen f 1,73.
Losse nummers 5 cent per exemplaar.
Directeur: L VAN DE SANDE Hoofdredacteur: N. J. HARTE - Terneuzen - Tel. 2298
Deze gemeenschapsprestatie is in haar om-
vang en uitvoering eenig in baar soort. Het
was een volkslevee in den waren zin van het
woord. Op de ernstige gebeurtenissen aan bet
front beeft Oost-Pruisen aldus met vastbe-
raden daden, met een betooging van gemeen-
scbapswil geantwoord, die voor alle Duitschers
een iichtend voorbeeld vormt. De waarlijk
nationaal-socialistische belijdenis van Oost-
Pruisen tot de bartstocbtelijke verdediging van
het vaderland is een vaan van Duitsche vast-
beslotenbeid. De vijand zal, wanneer hij, ais
immer, de hand-naar Duitschen bodem uit-
strekt, ervaren dat bij iederen voetbreed met
stroomen bloed betalen moet, zoolang tot het
uur van den aanval en de afrekening voor de
Duitsche legers weer gekomen is."
Het zijn vooral ook de laatste woorden, die
van uitmaakt.
Wat men nu, schrijft de N. R. Crt., al vele
maanden achtereen aan het Oostelijke front
bad zien gebeuren, sedert weken ook aan het
Zuidelijke, dat de Duitsche kracht zicb in den
haraneKKigen wil tot afweer van een tot den
concentriscben aanval naderenden yrjan...
samenbalde en steeds meer op zich zelf con-
centreerde, om op het beslissende oogenblik
nog over baar voile vermogen te kunnen be-
schikken, dat is sedert en door den aanslag
op den Fuhrer van een beweging van leger-
scharen tot een innerlijke beweging, beweging
van geloof en geestkracht, aangevuurd. De
terugtochten aan de fronten, zij hebben sinds-
dien voor bet lot en de toekomst van het
DuiHntratfelk op ^e^sen kracht^ heTeigen i de innerlijke en uiterlijke concentratie op de
hart om van daar uit het vertrouwen in den I nationale kracht in een verband brengen, dat
uftei'ndelijken uitslag te behouden. De conse- er den emst en mspannmg, de voile spanning
quenties. welke aan de fronten onder den druk J
van een numeriek en materieel overmaehtigen t
vijand getrokken werden, zij kregen voor bet
innerlijke de waarde van een vrij wilsbesluit:
zooals het in de eerste oorlogsjaren er voor
Duitscbland om gegaan is om buiten zijn gren-
zen de ruinate te winnen, die het eigen gebied
en het eigen volk moest beveiligen tegen de
eerste slagen van den vijand, zoo trekt het
nog veel meer innerlijk, dan op het slagveld
thans geheel en al op zich. zelf terug, op de
borstwering van nationaal besef en het natio
nale bolwerk, om van daaruit den moed en de
kracht te vinden om den laatsten slag te door-
staan en het is omgekeerd in deze concentra
tie op zichzelf dat het het zelfvertrouwen
vindt om tegenover den vijand, met zijn over-
macht van menschen en wapens, tot de
uiterste consequenties te gaan. Juist nu de
aanslag op den Fiihrer het sein gewnest is om
deze zelf-concentratie door geesf en lichaam
van volk en staat in voile bewustheid uit te
voeren nu mag men verwachten, dat er ook
voor de militaire bewegingen dit eene cnte-
rium zal blijven beslissen: alle kracht te vin
den in zich zelf, geestelijk, maar ook ruimte-
lijk.
Ziet men het van dien kant, dan krijgt de
vergelijking, welke de Briisseler Zeitung dezer
dagen met den tijd van Frederik den Groote
maakte, een zin, die haar boven de toevallig-
heid verheft.
Toen Frederik de Groote zijn moeilijken
dri'efronten-oorlog tegen de Russen, Oosten-
rijkers en Franschen te doorstaan had, aldus
de R. dsseler Zeitung, beperkte hij alle voor-
naamste inspanningen tot zijn kerngebieden.
Oost-Pruisen liet hij aan de Russen en wat
hem in de Rijnsche landen toebehoorde. stelde
hij zonder verw'eer aan de willekeur van den
vijand ter beschikking. .Alleen voor de verde-
diging van zijn stem'provincies, voor hun weer-
baren samenhang, bracht hij het meest moge-
lijke aan krachten, middelen en intelligence
op. Want wanneer in de groote slagen over
hun lot beslist werd, dan werd tegelijkertijd
ook het lot van de Pruisische randgebieden en
enclaven bepaald. Met Berlijn stond en viel
ook Guiik, met Neuruppin ook Koningsbergen
en het Westfaalsche Minden. Zoolang kon de
vijand zijn successen slechts als tijdelijk be-
schouwen, als het leger van Frqderik met ten-
volle uit het veld geslagen was en de gebieden
i)Qzet W£tj*en, die yoor hem steeds weer. de
o-edunde gelederen aanvulden en de kanonnen
goten Op de geniale manier, waarop FrederikI hardnekkK
de prestaties van zijn voorvaderen bekroonde drongen.
en Pruisen in harde oorlogen tot de vijfde
Europeesche groote mogendheid verhief, ver-
wezenlijkte hij in alle consequentie een lapi-
daire wet van strategic, verbrokkeling te
vermijden en als het erop aankwam, de hoofd-
krachten op kerngebieden te coneentreeren'
Wei is het niet voldoende om een historische
parallel te trekken, om met zekerheid aan te
duiden. hoe het verdere verloop van zaken zal
zijn; maar de keuze van de parallel is wel in
staat om aan te geven met welke verwacti-
tingen men voor het oogenblik zijn besluiten
reemt. Indien zij over de toekomst niets be
slist dan is zij des te welsprekender voor den
wil, waarmee zij tegemoet wordt gestreefd.
net. 'oorbeeld van Frederik den Groote is
dan ook op zichzelf niet voldoende, om alle
zorgen te verdrijven. ,,Zeker is het niet zon
der belang, aldus de Briisseler Zeitung, wan
neer de Oekraine verloren gaat en de oogst
in de Oostgebieden in gevaar komt. Onze
zorgen zijn niet verzwegen, maar openlijK en
het ware kletskoek, wanneer wij zouden
trachten te bewijzen, dat het alleen maar voor-
deel was, dat wij ons naar achteren geccn-
centreerd hebben. Dat is zeker niet zoq.
Maar wij hebben nog alle voornaamsce troe-
ven, waarmee wij in 1939 uittrokken, ienvolle
in de hand. Wanneer de rij van groote s.agen
de serie van ingebruikneming van de nieuwe
wapens en het definitieve standhouden van
onze afweer voor het groote of of begin t.
dan zullen tegelijk, behalve over ons lot, ons
leven en onze toekomst, de dobbelsteenen ge-
worpen worden over alles, wat thans toch niet
meer dan de aanhangsels van de groote be-
slissingen vormt of wij toegang krijgen tot
de tarwe van Canada, de ertsen van Nikopol
oi da koffie van Oleandi".
.Van dit vertrouwen in den laatsten slag is
de Fiihrer voor zijn Duitsche volk en voor
alien, die zich onder zijn leiding geschaard
hebben, het symbool. En wanneer hij in zijn
toespraak tot de Reichsleiter en gouwieiders,
die hem dezer dagen zijn komen begroeten om
hun vreugde over het mislukken van den aan
slag uit te drukken, zeide, dat hij juist door
den 20sten Juli een vertrouwen gekregen had
als nooit tevoren in zijn leven, wanneer hij
zeide. dat hij, welke slagen er ook van het lot
mochten komen, als drager van de vaan van
geloof en vertrouwen zou vaststaan,, over
tuigd, dat hijl voor zijn land noodig was als
de man, die onder geen omstandigheden capi-
tuleert. dan is daarmee in alle scherpte en
met alle geladenheid gezegd, in welken inner-
lijken zm thans de hoofdkrachten op de kern
gebieden worden geconcentreerd.
En in dit licht zijn nu voortaan alle be
wegingen gesteld. tot aan de grenzen, waar
de uiterlijke strijd gestreden wordt. Het ligt
in zijn eerste glans op het volgende bericht
van de Nationalsozialistische Parteikorres-
pondenz uit de gouw Oost-Pruisen:
,,De militaire gebeurtenissen zijn voor de
Oost-Pruische bevolking tot een signaal voor
een werkelijk totalen inzet van alle krachten
geworden, zooals er in de Duitsche geschiede-
nis nauwelijks een voorbeeld bestaat. In den
hartstochtelijken wil, om den bolsjewistischen
doodsvijand het schenden van den Duitschen
bodem te beletten, zijn honderdduizenden van
Oost-Pruisen den oproep van gouwleider Koch
gevolgd en hebben houweel en schop voor den
bouw van de grensbescherming ter hand ge-
nomen. Binnen drie uur marcheerde bijvoor-
beeld de universiteit Koningsbergen met alle
professoren, studenten, bedienden enz. aaneen-
gesloten af voor het transport. Aan den inzet
namen 30.000 Hitlerjongens deel, die met de
spade aan den schouder aaneengesloten uit
hun woonplaatsen opmarcheerden. Zoo gin
het ook in alle takken van bestuur en be-
roepsstanden van Oost-Pruisen. Sedert den
16en Juli we^t 4e hele Oost-Pruisische bevol
king hard en ingespannen met volledige over-
gave Vaan de besefteWfii%&.y«an de .grens. Eefe
geweldige grondverplaatsing werd volbracht
Reeds binnen 24 uur was de eerste linie var,
honderden kilometers langs de grens van Oost-
Pruisen tot stand gekomen. En zoo gaat de
ahbeid van de Oost-Pruisische bevolking dag
in dag uit, week aan week, in de diepte inge-
deeld, met aflossing en wisseling van ploegen
Het opperbevel van de weermacht deelde
Woensdag mede:
In Normandie zijn thans langs het geheele
front, Zuidelijk van Caen tot Oostelijk van
Avranches, zeer zware gevechten gaande. Met
zeer groot gebruik van materieel liep de
vijand, gesteund door talrijke tanks en sterke
luchtstrijdkrachten, steeds weer storm tegen
ons front. Hij slaagde er echter alleen ten
Zuiden van Caen en ten Zuiden van Vire in,
in ons front binnen te dringen. Vijandelijke
aanvalswiggen werden echter in de diepte der
stellingen opgevangen.
In de overige sectoren bleven de vijandelijke
aanvalsgroepen met de zwaarste verliezen aan
dooden en gewonden reeds voor onze stellingen
steken. In het gebied van Le Mans kwam het
gisteren tot vea-bitterde gevechten, in welker
verloop de vijand de stad zelf binnendrong.
In Bretagne werden de in de riehting van
Dorient en Brest aanvallende Amerikaansche
formaties afgeslagen en talrijke vijandelijke
tanks vernield. Om St. Malo wordt nog steeds
hard gevochten.
Gevechtsvliegtuigen vielen de aanvoerbasis
Avranches en Brecey met goed gevolg aan. In
de wateren voor Avranches werd in den nacht
van 7 op 8 Augustus een vijandelijik koopvaar-
dijschip van 10.000 ton door bomtreffers t°t
zinken gebracht. Boven Normandie en het
Westelijke bezette gebied verloor de vijarja 20
vliegtuigen.
In het Franscbe achterland werden 69 ter-
roristen in den sfrijd vernietigd.
Het gebied van Groot-Donden ligt onder
zwaar vergeldingsvuur van de V 1.
In Italie ondernam de vijand slechts plaat-
selijke aanvallen Zuidoostelijk van Florence en
in het gebied Noordelijk van Arezzo, die zon
der resultaat bleven. Bewakingsvaartuigen
der marine brachten voor de Dalmatische kust
twee Britsche motortorpedobooten tot zinken.
Twee eigen vaartuigen gingen verloren.
In het Oosten werden in het gebied van
Baronof krachtige door tanks gesteunde Sov-
jet-aanvallen afgeslagen of opgevangen en 47
vijandelijke tanks vernield. Zuidoostelijk van
\yarka zijn pants,erformaties tot den tegen-
aanval overgegaan en in de door den vijand
verdedigde stellingen binnenge-
Wegens misdrijven tegen de bezettende
mflcbt.
De Hdhere SS- und Polizeifiihrer ,,Nord-
west" maakt bekend:
Het Polizeistandger i cht 's-Hertogenbosch
tieeft op 5 Aug. '44 onderstaande Nederlanders
wegens misdrijven tegen de verordening op de
bescherming der orde ter dood veroordeeld:
1den installateur Willem S a n t e m a,
geb. 2 Maart 1902; 2) den win'kelbediende
Jan van der Laan, geb. 14 Dec. 1914;
3) den hulpmachinist Germanus Moo ij, geb.
30 Jan. 1923; 4) den belastingambtenaar
Petrus van Gils, geb. 6 Oct. 1916; 5) den
vlashandelaar Friedrich V ogel, geb. 23 Mei
1909; 6) den student Rudolph van Baarle,
geb. 31 Juli 1918; 7) den bestuursambtenaar
Johannes Spits, geb. 18 Maart 1916; 8) den
laborant Theodor Mo o ij, geb. 21 Februari
1920; 9) den ingenieur Jan Willem H. Pen
ning, geb. 21 September 1917; 10) den boek-
handelaar Douve W e r k m a n, geb. 12 Juli
1914; 11) den winkelbediende Dionisius En-
gelsen, geb. 1 April 1921; 12) den handels-
bediende Pieter P 1 e u r k e, geb. 1 December
1920; 13) den kantoorbediende Johannes H a-
gedoorn, geb. "2 Juni 1911; 14) den drukker
Everhardus Overeem, geb. 12 October 1919;
15) den conservator Steeven Bastiaans,
geb. 7 Februari 1891; 16) den leeraar Hendrik
Uittien, geb. 16 September 1898; 17) den
kantoorbediende Josef van de Mortel, geb.
5 April 1910; 18) den patroonteekenaar An-
dries G o r t, geb. 24 Januari 1914; 19) den
schilder Cornelis de Graaff, geb. 3 Novem
ber 1914; 20) den advocaat Louis Cornelis
Dijkman, geb. 5 Augustus 1919; 21) den
student Dodewijk /an D u u r e n, geb. 5
Augustus 1917; 22) den kantoorbediende Jo
hannes Rainer d e M i 1 d t, geb. 26 Februari
1924; 23) den onderwijzer Jan Nauta. geb.
3 Mei 1917; 24) den magazijnbediende Arthur
Viktor Martens, geb. 27 September 1917.
Alle veroordeelden waren vooraanstaande
actief deelnemende leden van een organisatie
tot het verspreiden van ophitsende geschriften.
Allen waren reeds vdor de oprichting dezer
organisatie werkzaam in andere illegale ver-
eenigingen. Volgens een bepaald organisatie-
plan namen zij deel aan de samensteliing en
verspreiding van een vrij omvangrijk illegaal
ophitsend geschrift, dat den laatsten tijd open-
lijk opriep tot strijd tegen de bezettende macht.
Ook vereenzelvigt zich het geschrift met de-
genen, die Nederlandsche nationaal-socialisten
vermoorden. Het bevatte verder zeer onbe-
hoorlijke caricaturen, die den Fiihrer van het
Groot-Duitsche rijk en zijn soldaten moeten
beleedigen, maar tegelijkertijd Stalin verheer-
lijken.
Het Standgericht heeft geconstateerd, dat
in dezen kring van daders de auctores intel-
lectuales1 moeten worden gezien van talrijke
misdaden tegen de bezettende macht, die de
laatste maanden gepleegd zijn. Op grond van
deze overweging en omdat de in de verorde
ning op de bescherming der orde genoemde
strafbare feiten in meer dan edn opzicht aan-
v/ezig zijn, moest de dpodstraf worden uitge-
sprdken.
Het vonnis is na onderzoek van de moge-
lijkheid van gratie aan 23 veroordeelden vol-
trokken.
De Nederlander Andries Gort werd begena-
digd tot 15 jaar tuchthuisstraf.
Het S.S.-Ersatzkommando deelt mede: iedere gezonde
Nederlander kan zich aanmelden teneinde gekeurd te
worden voor de Waffen S.S. (Wikjng), S.S. pantzer-
grenadier-brigade Nederland, S.S. pantzer jagerkom-
pagnie Scheveningen, Landstorm Nederland en Ger-
maansche <fcsS. in Nederland.
14.8.44 812 uur, Rotterdam, Deutsche Oberschule,
Westerlaan 1.
14.8.44 1618 uur, Den Bosch, hotel Noord-Brabant,
Markt 45.
15.8.44 812 uur, Venlo, Deutsches Haus, Egmond-
straat 16.
15.8.44 1618 uur, Arnhem, cafe Royal.
16.8.44 812 uur, Zwolle, hotel Geitenbeek.
17.8.44 813 uur, Amsterdam, Dam 4.
18.8.44 812 uur, Utrecht, S.S. Ersatzkommando
Niederlande, Nebenstelle, Vredenburg 19.
18.8.44 1517 uur, Amersfoort, Pol. Durchgangslager,
Leusderweg.
Tijdens de keuringen worden alle inlichtingen ver-
strekt met betrekking tot de verzorging van familie-
leden, difur der opleidihg, extra levensmiddelen, kolen,
etc. Personen tusschen 19 en 35 jaar, die aanmeldings-
plichtig zijn voor de tewerkstelling, kunnen zich even-
WiWi ecns aanmelden en worden gedurende de verbintenis
van de tewerkstelling vrijgesteld.
Officier in de Waffen-S.S. kan ieder worden, die, na
Bij onze vrijwilligers. Met verre- tenminste een jaar diensttijd, zijn geschiktheid voor de
kiikers wordt gezocht naar vijan- officiersopleiding heeft bewezen. Zijn schoolopleiding
delijke weerstandsnesten. is niet doorslaggevend. Beslissend voor bevordering
(SS P.K. Schulz O/H P s.) zijn: gedrag, karakter, prestatie.
Alle verdere inlichtingen en gratis reisbiljetten voor de heen- en te-
rugreis verstrekken de navolgende Nebenstellen der Waffen S.S.:
Amsterdam, Dam 4; Alkmaar, Langestraat 56; Utrecht, Vredenburg 19; Heerlen, Saro-
leastraat 25; Groningen, Heerenstraat 46 en Enschede, Hengeloschestraat 30. Even-
eens bij het S.S.-Ersatzkommando Niederlanden, Den Haag, Korte Vijverberg 5.
Ten Zuidwesten van Bialystok hervatten de
bolsjewisten hun aanvallen na hevige artil-
lerievcorhereiding met sterke formaties tanks
en slagvliegtuigen. In eenige penetratieplek-
ken duren de zware gevechten voort.
Noordelijk van de Memel werden ook giste
ren weer alle doorbraakpogingen der Sovjets
verijdeld. Bij Raseinen binnengedrongen vijan-
delfke strijdkrachten werden in den tegenaan-
val 'afgegrendeld. 66 vijandelijke tanks werden
stukgeschoten.
Aan het Letlandsche front stortten talrijke
vijandelijke aanvallen na zwaren strijd ineen.
In scheeraanvallen mengden slagvliegtuigen
zich herhaaldelijk op doeltreffende wijze in de
gevechten te land. Gevechts- en nachtslag-
vliegtuigen vielen met goed gevolg verkeers-
installaties en steunpunten der Sovjets aan.
Verscheidene pontonbruggen over den Weich-
sel werden vernield.
Bewakingsvaartuigen van een Duitsch kon-
vooi en scheepsafweergeschut schoten voor de
Zuidkust van Noorwegen acht Britsche vlieg
tuigen neer.
Vijandelijke storingsvliegtuigen heten m den
afgeloopen nacht bommen vallen op plaatsen
in West-Duitschland en Oost-Pruisen. Te Keu-
len ontstond schade aan gebouwen.
In aanvulling op het weermachtbericht
wordt medegedeeld: in den Noordelijken sector
van het Oostelijke front hebben zich de Noord-
duitsche 83ste divisie infanterie onder bevel
van kolonel Goetz met daarbij gedetacheerde
deelen van de Oostpruische 61ste divisie in
fanterie en de 19e Letlandsche SS-divisie on
der bevel van SS-Brigadefiihrer en generaal-
majoor der Waffen-SS Streckenhach bij aan
val en verdediging brjzonder onderscheiden.
De wachtmeester Scharf bij een brigade storm-
geschut en de Unteroffizier Janko van een af-
deeling kustartillerie van het leger hebben
zich door bijzondere dapperheid in den strijd
met Sovjettanks onderscheiden.
Het vonnis twee uur later door den
strop voltrokken.
Het Volksgerechtshof van het Groot-Duit
sche Rijk heeft op 7 en 8 Augustus de zaak
behandeld tegen acht uit het leger uitgestooten
verraders, die deelgenomen hadden in leiden-
de functie aan de misdaad van 20 Juli.
De beklaagden Erwin von Witzleben, Erich
Hoppner, Hellmuth Stieff, Albrecht von Ha-
gen, Paul von Hase, Robert Bernardis, _Frie-
drich-Karl Klausing en Peter Graf York von
Wartenburg werden als meineedigen, eerloo-
zen, eerzuchtigen, wegens hoog- en landver-
raad ter dood veroordeeld. Hun vermogen ver-
valt aan het Rijk.
Het vonnis is twee uur na de uitspraak voor
alle veroordeelden met den strop voltrokken.
Over de behandeling van de zaak meldt het
D.N.B.
Voor het Volksgerechtshof heeft Woensdag
na een behandeling van twee dagen de mis-
dadige aanslag van 20 Juli zijn gerechte straf
gevonden.
In de groote zaal van het Kammergencht
te Berlijn kwam op 7 Augustus de eerste
Senaat van het Volksgerechtshof bijeen.
Door een zijdeur worden de acht beklaag
den door politieagenten in de zaal gebracht.
Zij dragen geen uniform. In een dubbele rij
zitten zij, wachtend op hun rechters. aan de
lange zijde van de zaal. Met de lippen opeen,
voor zich uit starend, zit de vroegere generaal-
veldmaarschalk Von Witzleben, naast hem de
vroegere Generaloberst Hoppner, die reeds m
1942 wegens lafheid tegenover den vijand uit
de weermacht was gestooten. De vroegere
.'eneraal-majoor Stieff werpt schuwe blikken
in de zaal. Met nerveuze en. onrustige gebaren
grijpt hij steeds Weer naaft- Xijrfhals, terwijl de
andere beklaagden dof voor zich hit staren.
Intusschen heeft de Senaat in de wijnroode
toga's, die dit hoogste Duitsche gerecht
draagt. de zaal betreden. aan het hoofd de
president, dr. Roland Freisler. De aanklachL
wordt ingediend door den Oberreichsamvait,
Lautz, die vergezeld is van den Oberstaats-
anwalt, Gorisch. Voor *de beklSagden hebben
de acht toegewezeh verdedigers plaatsge-
nomen. Voor de assessor, de koopman Seu-
berth. aan de behandeling deeinepmt, wordt
hij door den president beeedigd.
De behandeling begint met de verklaring
van den president, dat de Oberreichsanwalt
een aanklacht indient tegen d~ vroegere gene-
raal-veldmaarschalk Von Witzleben, General
oberst Hoppner, generaal-majoor Stieff, re
serve eerste-luitenant Von Hagen, luitenant-
generaal Von Hase en luitenaut-koionel bij den
generalen staf BernaldiS, die op de vragen
naar zijn personalia zoo onhoorbaar ant-
woordt. dat de president hem moet vermanen
luid te spreken. Voorts zitten op de beklaag-
denbank de vroegere kapitein Friedrich Karl
Klausing en de vroegere reserve -luitenant
graaf York von Wartenburg.
Als de president den eersten beklaagde Er
win von Witzleben oproept en deze de hand
wil opheffen om den Duitschen greet te bien-
gen. verzoekt de president hiervan verschoond
te blijven, met de woorden; „De Duitsche
groet wordt slechts gebracht door volksgenoo-
ten, die hun eer nog bezitten".
De Oberreichsanwalt Lautz dient de aan
klacht in met de korte motiveering, dat de
beklaagden in den zomer van 1944 als deel
nemers aan een kleinen kring van samen-
zweerders getracht hebben den Fiihrer, door
laffen moord te dooden om daarna door een
revolte in het binnenland de macht ever leger
en staat aan zich te trekken met het doel om
zich smadelijk aan den vijand over te geven.
Onthullingen van Stieff.
Als eerste beklaagde treedt Stieff voor de
tafel der rechters. Uit zijn verhoor blijkt, dat
hij op 30 Januari 1944, dus, zooals de president
opmerkt. op den verjaardag van het over-
nemen van de macht. is bevorderd tot gene
raal-majoor. De president constateert, dat de
beklaagde bij het eerste politieverhoor, waar-
bij hij voorgaf van alles wat met deze vreese-
lijke gebeurtenissen samenhangt, pas na den
moordaanslag te hebben vernomeh, heeft ge-
logen. Als Stieff uitvluchten tracht te zoeken,
verlangt de president een ondubbelzinnig ja of
neen, waarop de beklaagde toegeeft bij het
eerste verhoor onwaarheid te hebben gespro-
ken. De president houdt dan den beklaagde
zijn bekentenis voor de politie woord voor
woord voor.
President: „Hebt u in den zomer van 1943
kolonel Von Treschkow, den lateren chef van
den staf van een leger van de legergroep cen
trum, bezocht en heeft hij er oyer gesproken
dat de Fiihrer door een dynamietaanslag br
de bespreking van de militaire situatie ver-
moord moest worden?'
Beklaagde: ,,Ja."
Pres.: ,,Hebt u uw chef en hebt u den
Fiihrer rapport uitgebracht over dit schande
lijke voornemen?"
,,Neen, dat.heb ik niet.''
hij met een duidelijk hoorbaar ,,ja".
Bij het verdere verhoor doet Stieff mede-
deelingen over een vroeger plan dat wel voor-
bereid, maar niet uitgevoerd was. Men zou
den Fiihrer een nieuwe soldatenuitrusting de-
monstreeren. De gewone soldaten, die zich
aan het front verdienstelijk hadden gemaakt,
zouden voor deze „vereerende opdracht" wor
den gerequireerd. In de uitrusting van een
dezer argelooze frontsoldaten zou de horn met
tijdontsteking worden gepakt, opdat zij zou
ontploffen op het oogenblik, dat de soldaten
bij. den Fiihrer werden gemeld, om hem met de
grenadiers te dooden. De beklaagde bekende,
dat hij ook In al deze bijzonderheden was in-
gewijd.
De beklaagde bevestigt dan, dat, nadat de
aanslag bij de demonstratie der nieuwe uit
rusting niet was uitgevoerd. nu door graaf
Von Stauffen-berg, een geconcentreerde spring-
stoflading in een actetasch gedurende de be
spreking van de situatiebij den Fiihrer zou
worden binnengesmokkeld, een voorstel, dat
eveneens van den vroegeren generaal-majoor
Von Treschkow uitging.
Opnieuw wendt zich de president tot den
beklaagde: .Thans kende u dengene, die den
aanslag wilde ten uitvoer leggen. Hebt u het
nu den Fiihrer gemeld?"
Bekl.: ,,Neen."
Bij het verdere verhoor van Stieff wordt ge
sproken over zijn onmiddellijken chef, den
kwartiermeester-generaal van het veldleger.
/den -vroegeren generaal der artillerie Wagner,
,die na den mislukten aanslag zelfmoord ge
pleegd heeft. Hierbij blijkt, dat Stieff reeds
in de laatste. maanden van 1943 met Wagner
over den moordaanslag heeft gesproken en dat
Wagner op de hoogte was. De bewering van
Stieff, dat zoowel Wagner als hij van den aan-
vang af de misdaad niet hadden gewild, wordt
door den president beantwoord met een ver-
wijzing naar' de duidelijke bekentenis van be
klaagde, dat hij de voor den aanslag gebruikte
springstof verborgen heeft gehouden.
Onder de groote spanning, komt den ter
sprake, dat reeds op 6 en op 11 Juli de moor-
denaar, graaf Stauffenberg, die zich in het
hoofdkwartier van den Fiihrer had gemeld om
rapport uit te brengen. de voor den moord
aanslag bestemde springstof bij zich heeft ge-
had.
-Pres.; ..Waarom is de aanslag niet op dezen
dag uitgevoerd?"
Bekl.: Omdat de Reichsfiihrer-SS niet aan-
wezig was. Deze moest ook uit den weg ge-
ruimd worden."
Thans volgt de beslissende vraag: „Hebt u
voor 20 JUli geweten, dat graaf Stauffenberg
op dezen dag zijn moordplan wilde uitvoeren?"
De beklaagde geeft toe, dat hij den 19den
Juli des avonds door Wagner ervan in kennis
werd gesteld, dat de misdaad op 20 Juli zou
plaats vinden.
Het. verhoor van Von Hagen.
Dan wordt de vroegere reserve eerste luite
nant Albrecht von Hagen verhoord. Hij was
ondergeschikte van den na den aanslag naar
de bolsjewisten overgeloopen majoor Kuhn,
die op zijn beurt ondergeschikt was aan be
klaagde Stieff. Ongeveer eind November 1943
had majoor Kuhn hem opgedragen, twee pak-
jes springstof in veiligheid te brengen, die door
majoor Kuhn en beklaagde in het bosch bij
een stapel hout begraven werden. In Decem
ber 1943 kreeg hij van Kuhn, naar aanleiding
van een dienstreis naar het front, nogmaals
opdracht voor ontplofbare stoffen te zorgen,
hetgeen hij ook deed. Een rapport over de
uitvoering van dit bevel heeft hij echter niet
gemaakt, terwijl van alle andere uitgevoerde
opdrachten schriftelijk rapport door hem werd
uitgebracht. Beklaagde bevestigt dat Stieff
van deze opdracht tot het verzorgen van
springstoffen heeft geweten, hoewel het bu
reau van Stieff en van de anderen deelnemefs
met inbegrip van beklaagde in het geheel niets
met ontplofbare stoffen uitstaande hadden,
maar een volkomen andere taak hadden. Stieff
liet zich de springstof overhandigen en be-
waarde haar hij zich, tot zij op zijn bevel eind
Mei 1944 door Von Hagen naar Berlijn ge
bracht werd en aan den moordenaar Stauffen
berg overhandigd werd.
Pres.: ,,Hebt u de springstof bij Stauffen
berg afgeleverd?"
Bekl.: ,,Ja."
Pres.: ,JEn daarmede was de zaak afgehan-
deld?"
Bekl.: ,,Neen.'
Pl*€S MftET.
Bekl'.': ,'lk heb Stauffenberg gevraagd, wat
daarmede moest gebeuren. Daarop heeft
Stauffenberg verklaard, dat hij daarmede de
INLICHTINGEN OVER WAFFEN-SS.
Het SS-Ersatzkommando, Korte Vijverberg
5, Den Haag, deelt ons mede:
Gehoor gevende aan de vele verzoeken, is
het SS-Ersatzkommando er toe overgegaan,
overal in Nederland inlichtingeribureaux op te
richten, waar men alle inlichtingen over de
Waffen-SS verkrijgen kan. Ook te Utrecht is
een bureau geopend. Men kan zich dagslijks
van 9.0012.00 uur van 14.0017.00 uur en
van 19.0021.00 uur tot dit kantoor wenden,
waar alle mogelijke vragen zonder eenige ver-
plichting beantwoord kunnen worden. Het
bureau is gevestigd: Vredenburg 19, Utrecht.
Op de vraag van den president, wie het beter
had kunnen doen, antwoordt von Witzleben met
zachte stem: „Wij beiden, Beck en ik".
Een tweede bespreking in deze aangelegenheid
hield Von Witzleben in October of November
1943 met Olbricht en wel omdat Olbricht zich
had belast met de eorrespondentie over het
verraad. Bij deze bespreking heeft aldus
blijkt uit de behandeling Olbricht er voor
het eerst op gewezen dat hij het alleen nauwe
lijks afkon. Hij moest er nog iemand bij
hebben.
De president vraagt hoe men zich eigenlijk
de verwezenlijking had gedacht van het plan
om den Fiihrer tot aftreden te bewegen en
Von Witzleben en Beck opperbevelhebber en
rijkskanselier te laten spelen. Daarop antwoordt
von Witzleben: „Varfrde heele politiek en de
Jainnenlandsche polltieke aapgejegenheden heb
ik in het geheel geen verstand. In de eerste
plaats wilden wij ons natuurlijk van den Fiihrer
meester maken, maar niet in den vorm van
een aanslag. Men zou wachten op een tijdstip
dat de Fiihrer met zoo klein mogelijk gevolg
op reis zou zijn, opdat men zich van hem
meester kon maken. Wij waren van meening,
dat een Fiihrer in leven nuttiger voor ons zou
zijn dan een niet-levende."
Pres.: „Wie zou den stoottroep aanvoeren?"
Von Witzleben: „De menschen daarvoor
moesten eerst gezocht worden." De president
vraagt, of men zich had voorgesteld, dat de
Fiihrer zich zonder strijd zou laten overweldigen.
Von Witzleben antwoordt: „Dat hadden wij
ons toen voorgesteld." Op de opmerking van
den president, dat men toch een zuiveren moord
had beraamd. verklaart von Witzleben: „Dat
kan men natuurlijk zeggen."
Een derde bespreking had von Witzleben in
Mei 1944, toen hij naar Olbricht ging om zich,
zooals hij zegt, een uiteenzetting van de situatie
te laten geven. Daarbij leerde hij den moor
denaar, graaf Stauffenberg, kennen. Von Witz
leben geeft toe, dat hij nu wist, dat Olbricht
den „gezochten helper" had gevonden. Na deze
bespreking vertrok von Witzleben inallekalmte
voor zijn gezondheid naar Bad Kissingen. Daar
werd hij op 10 of 11 Juli opgebeld door een
nieuwen tusschenpersoon met de mededeeling,
dat hij onmiddellijk naar Berlijn moest komen.
Men had hem daar noodig. De aanslag was
namelijk al voor dien dag beraamd.
(Wordt vervolgd).
Bekl.:
De beklaagde geeft verder toe, dat hij heeft
deelgenomen aan eenclatere bespreking met -
den inmiddeljB standrechteljjk doodgeschoten I regeering of den Fuhrer zoo precies weet
generaal dersanfanterie. Olbricht. en daarbij ook 1 Ik dat niet meer in de lucht ivnde iaten
kennis maakte met den. vroegeren General
oberst Von Beck, die er direct bij hem op
aandrong, den Fuhrer door een dynamiet
aanslag uit den weg te ruimen.
Pres.: .Heeft men u gevraagd, of u daar-
aan wilde deelnemen?
Bekl.Ja."
Pres.: .,1s het juist dat in October 1943
graaf von Stauffenberg bij u heeft aange
drongen en dat u niet geweigerd hebt. aan-
gezien u de hand in de zaak wilde hebben?"
Bekl.: ,,Ja."
Pres.: .Beseft u, dat u niet alleen de hand
om van uw hoofd niet eens te spreken
maar uw eer erin gemoeid hebt en door uw
toestemming uw eer voor altijd verloren
hebt?"
Bekl.: ,,Ja."
Stieff geeft op desbetreffende vragen toe,
dat hij, toen Von Stauffenberg hem voorstelde
den aanslag uit te voeren. weliswaar dit van
de hand wees, doch de ontplofbare stoffen, die
voor den aanslag gebruikt werden, heeft be-
waard. ofschoon hij wist, dat zij bestemJ
waren voor het arghstige moordplan. De pre
sident houdt den beklaagde voor. dat hij voor
de politie heeft verklaard nooit ontplofbdre
stoffen in zijn bezit te hebben gehad. Ten
bewijze van de leugenachtigheid van beklaag
de leest de president het proces-verbaal van
het verhoor voor, waarin de beklaagde aan-
vankelijk alles ontkent om tenslotte toe te
geven, dat hij het was. die de helsche machi
nes, waarvoor een verre bloedverwant van den
aanslagpleger gezorgd had. naar Stauffenberg
liet brengen. Daarbij wijst de president erop,
dat hier sprake is van een ontplofbare stof
van Engelsche herkomst. Als de president den
beklaaede vraaet. of hii heeft neweten. dat de
ontplofbare stof gebruikt moest worded .voor
een moordaanslag op den Fuhrer, antwoordt
ik dat niet meer
vliegen".
Op de vraag van den voorzitter, of hij dit
voornemen van graaf Stauffenberg in overeen-
stemming met zijn plicht heeft gemeld,antwoordt
ook beklaagde met „neen". De pres dent be-
sluit het verhoor van beklaagde met te con-
stateeren, dat von Hagen den aanslag mede
gepleegd heeft, doordat hij de springstof aan
Stauffenberg heeft doorgegeven.
Na een korte pauze gaat de president over
tot het verhooren van den vroegeren generaal-
veldmaarschalk Von Witzleben en den vroegeren
generaal-oberst Hoppner, die reeds in 1942
wegens lafheid en ongehoorzaamheid uit de
weermacht was gestooten.
Von Witzleben is in 1881 geboren. In 1901
werd hij officier in actieven dienst. IndeRijks-
dagzitting van 19 Juli 1940 werd hij door den
Fuhrer tot veldmaarschalk benoemd, doch in
1942 naar de reserve overgeplaatst. Hij geeft
toe dat hij „in de zaak verwikkeld is''.
Von Witzleben kende den standrechtelijk
doodgeschoten vroegeren generaal Olbrecht
sedert geruimen tijd en heeft met hem onder-
handeld. Hij heeft ook contact gehad met den
vroegeren chef van den generalen staf van het
leger, generaloberst Beck, die zelfmoord heeft
gepleegd en met beklaagde Hoppner.
Het eerste ^er belasten^ie feit houdt in, dat
Von WiJgleBen reeds in- F'ebr. 1943 Beck in
dieris wdhing heeft bezocht en met hem heeft
ge%Jvo|eh „over den toestand'''. Zij hadden er
o\aV'glsproken, -dat degenen, die, de Fuhrer
ain' het- Jioofd der militaire oorlogvoering ge-
plaatst had, „niet goed" waren en „de goeden"
waren uitgeschakeld.
DE OORLOG IN WEST-FRANKRIJK.
Het nieuwe strijdbeeld, dat in den loop van
de vorige week plotseling in West-Frankrijk
is ontstaan, begint nu, schrijft de N.R.Crt.,
gaandeweg duidelijk te worden. De snelle Ame
rikaansche vorderingen zijn, zooals men weet,
aan de Zuidwestelijke punt van den Norman-
dischen driehoek begonnen; dit beteekent, dat
hier ter hoogte van Avranches een betrekkelijk
nauwe flesschenhals gevormd werd, waardoor-
heen de omvangrijke transpcrten, noodig voor
de operaties zoowel in Bretagne als naar het
Oosten toe, moesten passeeren. De intensiteit
van dit verkeer werd niet alleen bepaald door
de hoeveelheid, maar tevens door de snelheid,
welke een eerste eisch voor het welslagen van
zulk een onderneming was. Aangezien de
Amerikaansche divisies in het gebied. dat zich
weldra zou uitstrekken van Brest tot voorbij
Laval en van St. Malo tot de Zuidkust van
Bretagne, dus geheel afhankelijk waren van
den corridor van Avranches, werd in de Duit
sche beschouwingen met reden gesproken van
een groot waagstuk en aanvallen op dit kwets-
bare punt zijn dan ook niet uitgebleven. Deze,
uitgevoerd tusschen Vire en Mortain, hebben
eerst de Amerikaansche stellingen naar het
Westen teruggedrongen en hebben vervolgens,
blijkens het legerbericht van Dinsdag, tegen-
aanvallen noodzakelijk gemaakt. Uit dezen
verbitterenden strijd is het te verklaren, dat er
den geallieerden veel aan gelegen moest zijn
om de doorbraakzone te verbreeden en men
heeft reeds gezien. dat in verband daarmee
elders in Normandie de gevechten een nieuw
hoogtepunt hebben bereikt. De Britsche vleu-
gel met name, waar sinds kort twee afzonder-
lijke legers moesten worden onderscheiden, het
tweede Engelsche en het eerste Canadeesche
leger (zooals er op het oogenblik naast het
eerste Amerikaansche leger ook sprake is van
een afzonderlijke derde Amerikaansch leger),
heeft ten Zuiden van Caen het offensief her-
vat, dat eenigen tijd geleden moest worden
afgebroken. Aan weerszijden_van-den weg van
Caen naar Falaise zijn sedert Dinsdagmorgen
uiterst zware gevechten aan den gang, waarbij
de aanvallers, behalve door zwaar artillerie-
vuur. ondefsteund werden door onophoudelijke
luchtbombardementen. Blijkens de Duitsche
berichten worden de daarbij ontstane pene-
tr-aties op het oogenblik bestreden.
In tegenstelling met den strijd in den sector
van het Britsche tweede leger ten Westen van
de Orne, welke de laatste dagen minder ftevig
was. komt aan den cpmarsch langs. den -weg
naar Falaise meg -een bet-eekenis toe, uitgaan-
de boven een enkele uittoreiding vaii yiet Nor-
mandische front. Indien men op -gezag van
hetgeen het agentschap Interinf,' aan gealli-
eerde aaitkondigingen ontleerit nidet aannemen,
dat de snelle. Amerikaansche tank- en infan-
terie-afdeelingen. die Lavgl. Chateau Gontier
(ten Zuiden van Laval) en Majnehne hebben
bezet. op weg. ZijA naar Le Mans en Aleneon,
dan kan.het niehwe Britsche offensief in de
riehting van Faltttse als verder strekl^end stra-
