I
MussertLeider van het Nederlandsche Volk.
^Betracht de grootste zuinigheid met kolen, gas en electriciteitj
No. 10.460
WOENSDAG 16 DECEMBER 1942
82e Jaargang
I. VAN DE SANDE
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
mzmm
De N.S.B. is thans mede-verantwoordelijk in het bestuur van ons land
Redevoeringen van den Rijkscommissaris en den Leider der Beweging
De indrukwekkende bijeenkomst.
Openingswoord ir. C. J. Huygen.
Rede C. van Geelkerken.
Rede dr. Ritterbusch.
De rede
van den Rijkscommissaris.
Het groote front.
Het hart van Europa.
Waar staat Nederland?
Voedseivoorziening.
Militaire situatie.
De evacuatie.
„Gedachteloos verbruik" van Gas en
Electriciteit.
DUITSCH WEERMACHTSBERICHT.
Omsingeling bij Toropets toegehaald.
ITALIAANSCH WEERMACHTSBERICHT
0
Verschijnt iederen
Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
Pri'jsverhooging adverte^en toegestaan door het
Departement van Handel, Nljverheid en Scheepvaart
onder No. 16236 N. P. d.d. 24 Maart 1942 -
AbonnementsprijsBinnen Terneuzen f 1.42
per 3 maandenbuiten Terneuzen f 1.73 per 3
maanden. Bij vooruitbetaling f 6.60 per jaar.
Uitgeetster N.V. Firma P. J. VAN DE SANDE
Telefoon 2073 - Giro 38150
DIRECTEUR:
TERNEUZENSCHE COURANT
ADVERTENTIENPer mm 10 cent, minimum
per advertentie f 1.50 Rubriek kleine advertentien
1-5 regels 60 cent; iedere regel meer 12 cent;
maximum 8 regels Dienstaanbiedingen en dienst-
aanvragen 1-5 regels 52 .pent, iedere regel meer
1 0 cent Met vermelding brieven of adres bureau
van dit blad 1 0 cent meer. Handelsadvertentien
bij regelabonnement tegen verminderd tarief, dat
op aanvraag verkrijgbaar is. Inzending van
advertentien uiterlijk 10 uur v. m. op den dag van
verschijning.
HOOFDREDACTEURN.J. HARTE
TERNEUZEN - TELEFOON 2298
De Nationaal-iSocialistische Beweging der Nederlanden viert het begin van het twaalfde
jaar van haar strijd. Overzicht tijdens de rede van den Leider van het
Nederlandsche Volk, Mussert, (Polygoon Sagers Pax Holland s)
De plechtige herdenking van het elfjarige
bestaan van de Nationaal-Socialistische Be
weging der Nederlanden is Zondagmiddag in
het Concertgebouw te Amsterdam, dat tot dvj
allerlaatste plaats was bezet, uitgegroeid tot
een grootsche manifestatie van verbonden-
heid en trouw aan den Fiihrer en den Leider
der N.S.B. Deze historische bijeenkomst te
Amsterdam waarin werd medegedeeld, dat de
N.S.B. is ingeschakeld in het bestuursappa-
raat van Nederland, en waarin Mussert is uit-
geroepen tot Leider van het Nederlandsche
volk, kenmerkte zich door een laaiend enthou-
siasime van hen, die getuigen waren van deze
zeer bijzondere plechtigheid. Nooit is duide-
lijker naar vosen gekomen dat, zooals de Lei
der zei, de geschiedenis van ons land de ge-
schiedenis van de Beweging is.
Reeds in de ochtenduren was het in de
hoofdstraten van Amsterdam merkhaar. dat
er iets bijzonders op til was. Vele treinen
voerden deelnemers voor de plechtigheid in
het Concertgebouw aan, colonnes van "W.A.,
S.S. en Jeugdstorm Aiarcheerden zingend
door de straten, doch de grootste drukte
heerschte in de omgeving. van het Concert
gebouw, waar reeds uren tevoren 'een duizend-
koppige menigte geduldig wac!htte op het
moment, dat de deuren zouden worden ge-
opend.
tlnmiddels werd binnen de laatste hand ge-
lcgd agn een waatiijk indrukwekkende ver-
siering. De achterwand van het groote
podium werd gevormd door Duitsche en
'N.S.B.-vlaggen, welke in strakke banen van
het plafond tot dert vloer reikten, terwijl daar-
voor een geweldig groot embleem van het
insigne Strijd en Offer" was toevestigd. Het
podium was met roode in plooien gelegde doc
ket! gedrapeerd, daarop een over de breedte
van de zaal aangebrachte bloemenomlijsting.
Omstreeks 6en uur stroomde de zaal vol. De
verschillende formaties namen haar plaatsen
in, terwijl de organisatie-leider den aanwezi-
gen de laatste instructies mededeelde.
Ondertusschen hadden verschiilende hooge
Duitsche gasten aismede generaal Seyffardt,
de commandant van hef Nederlandsche Vrij-
willigerslegioen, er hun plaatsen ingenofnen.
Met zwaar tromgeroffel en luid klaroenge-
schai werd de komst van Dr. Seyss Inquart
en Mussert aangekondigd, die bij hun binnen-
treden werden begroet met een donderend
,,houzee"-geroep. Voordat zij hun plaatsen
innamerr, zongen de ongeiveer 2600 aanwezi-
gen den Rijkscommissaris en den Leider het
lied ,,De zwarte soldaten" toe.
I
Onder doodsche stilte werden vervolgens,
terwijl alle aanwezigen zich van hun zetels
verhieven, de Nederlandsche vlag, gedragen
door vertegenwoordigers van den jeugdstorm
en de e ere vlag de- beweging gedragen door
den SS-Opperstormleider Heulbel, binnenge-
bracht, waarop de secretaris-generaal der
N.S.B.C. J. Huygen, het begroetingswoord
uitsprak.
Na den heer Huygen voerde de plaatsver-
vangend leider, de heer C. van Geelkerken,
het woord. Deze herdacht de gevallen kame-
raden, zij', die in de Meidagen zijn gesneuveld
of vermoord, aismede de dapperen, die aan
het Oostfront, u4 Afrika, of waar ook ter
wereld, hun leven hebben gegeven en gelaten.
Vervolgens memoreerde spreker in het kort
den 11-jarigen strijd van Mussert.
Onze verantwoordelijkheid zal van heden af
zwaarder worden en onze plichten zullen daar-
mee gelijken tred houden. Ieder lid van de
beweging zal met alleen een voorbeeld moe-
ten zijn in zijn eigen volk, maar tevens een
voorbeeld van geloof en vertrouwen.
Met een opwekking om de gevallen kame-
raden te alien tijde te gedenken en met den
roep, om trouw te staan achter Hltlev en
Mussert, besloot spreker zijn inleidend woord.
(Applaus).
Hierna werden twee coupletten van het
Oostlandlied gezongen, waarop elf vertegen-
woordigers van den Jeugdstorm, die uit de elf
gewesten de estafettevlaggen aan hun Leider
kwamen presenteeren, de zaal binnen mrt.r-
cheerden. Jeugdige vertegenwoordigers van
den Jeugdstorm declameerden vervolgens
srrijdleuzen, waarna in spreekkoor de Jeugd
storm zijn trouw betuigde aan den Leider.
De volgende spreker was dr. Ritterbusch,
die namens de N.iS.D.A.P., de Duitsche partij,
met wie de N.S.B. ten nauwste is verbonden,
de hartelij'kste gelukwienschen overbracht.
Vervolgens nam de Rijkscommissaris dr.
Seyss-Inquart het woord, die als volgt sprak:
Mijnheer Mussert, Nederlandsche nationaal-
socialisten.
Wij Duitsche nationaal-socialisten, verheu-
gen orfe, dat wij dit uur met u, Nederlandsche
nationaal-socialisten, kunnen doorbrengen,
want in toenemende mate en steeds sterker
is wel in elk onzer de overtuiging groot en
krachtig geworden, dat onze weg en onze
strijd gemeenschappelijk is en dat onze over-
winning gemeenschappelijk zal zijn. Daarom
verheugen wij ons, als thans na elf jaar arbeid
en strijd uw getalsterkte in Nederland dus-
danig is en wijl deel kunnen nemen aan dit
feest.
Maar in bijzondere mate neemt aan uw lot
en uw werk de man deel, op wiens schouders
thans niet alleen het lot van EUropa rust,
maar die als wel nauwelijks ooit een mensch
de gebeurtenissen in de geheele wereld voor
de toekomst in de hand heeft en vormt.
Leider, u kon u immers eenige dagen geleden
overtuigen met welk een belangstelling de
Fiihrer den toestand in Nederland volgt, in
welke mate hij rekening houdt met u, Neder
landsche Nationaal-Socialisten. (Bijval.)
„Ik kan derhalve u, mijnheer Mussert,
en u, Nederlandsche Nationaal-iSocialis
tische kameraden op dezen elfden verjaar-
dag van ilw strijd vooral en in de eerste
plaats de groeten en gelukwenschen van
oiizen Fiihrer ©verbrengen." (Groote
bijval.)
,,Deze elfde herdenkingsdag valt in een tijd,
die zijns gelijke niet heeft. Gij verkeert in
een strijdsituatie van een omvang als tot dus-
verre niet heeft bestaan. Wij leven alien in
dezen tijd met zijn spanning, zijn taak, met
zijn verplichtingen en laten we het eerlijk
zeggen met zijn zorgen en met den last der
verantwoordelijkheid. En ziet u, dan beschouw
ik het als mijn taak, waartoe de Fiihrer mij
hierheen heeft gezonden, tegenover u niet
zoozeer hier de staatkundige leiding te be-
schouwen, ofschoon wij juist hiervoor de ver
antwoordelijkheid op ons hebben genomen. En
zoolang nog om de beslissing wordt geworsteld
en alles onzeker is, zullen wij ons niet aan
deze verantwoordelijkheid onttrekken.
„Maar Ik acht het vooral mijn taak u
met politick© erearing cn met politieken
raad terzijdc te staan."
De Rijkscommissaris bracht in herinnering
zijn strijd voor de aansluiting van het na 1918
verkleinde Oostenrijk hij het Groot-Duitsche
Rijk en vervolgde:
in dezen tijd verwierf ik een inzicht
en dat zou ik u willen meededlen dat
is het inzicht, dat wie zich en zijn lot in
handen van onzen Fiihrer heeft gelegd,
zeker 'kan zijn van sueees en overwin-
ning" (levendige bijval).
En zoo liep de weg destijds van Maart 1938
verder en in ons leefde seeds een voorgevoel,
dat het tot een groote worstelin'g zou kqmen,
want wij zagen, dat hetgeen, dat wij hier
thanS volgens den wil van den Fiihrer mede
konden oprichten, te zeer haat en nijd zou
opwekken bij de machten, die als voortdurende
vijanden van een volksch en een nationaal
beginsel optreden, de machten van bolsjewis-
me en de machten van grootkapitalisme,
Jodendom en vrijmetselarij.
Het was eind Augustus 1939. Toen was ik,
ging spr. voort, boven in Dantzig en beleefde
weer, hoe Duitschers terugkeerden tot het
Rijk, tot hun moeder. Ik bevond mij toen in
den nacht van 31 Augustus op 1 September
in de onmiddellijke nabijheid van den Fiihrer.
Destijds was het zoo, kameraden, dat wij in
dit groote uur alien duidelijk voelden, welk een
ontzaglijfce beslissing op de schouders van
dezen man lag. Want er gebeurt niets, dat
de Fiihrer destijds niet als mogelijkheid heeft
vermoed. En ondanks dezen ontzaggelijken
last der g-ebeurtenissen, die daar voor hem j
stonden, is hij zijn weg gegaan, juist met de
verantwoordelijkheid, die slechts een begena- J
digde, een heel groote kan bezitten: Thans
weten wij het, destijds heeft hij voor het be- j
staan van Europa, van dit avondland en al
zijn cultuur en om deze in stand te houden
zijn grootste werk, zijn grootste goed, groot-
Duitschland in de weegschaal der geschiedenis
geworpen.
De Rijkscommissaris vervolgde:
Nederlandsche nationaal-socialisten, gij
kent den verderen weg en ik wil slechts een
gebeurtenis op den voorgrond brengen, die u i
in het middelpunt stelt; dat was destijds die j.
opmarsch hier in Amsterdam, toen de Fiihrer
had aangespoord tot den strijd tegen het bols-
jewisme. Dat was destijds een groote, een-
drachtige belijdenis, dat was het opnemen van
u, nationaal-soc-ialisten, in het groote front,
dat thans Europa heet, en dat is een gebeur
tenis geweest, die eenmaal in de dankbaarste
herinnering van alle Nederlanders zal voort-
leven, want met dezen stap zijt ge uwen lei-
der gevolgd en hebt den weg tot een betere
orde in Europa voor Nederland ontsloten. Bij
u was het inzicht aanwezig.
Dat dit West-Europa, ik mag wel zeggen
een paradijs is, dat dit paradijs uiteraard de
horden uit de Oostelijke, steppen aantrekt
weten we. Er mag derhalve ook in het geheel
geen twijfel bestaan en dit moet ons
volstrekt duidelijk zijn, dat deze
horden er steeds op hebben gerekend
op zekeren dag hierheen te komen.
Als niet de Duitsche soldaat het bols-
jewisme tegenhield, andere soldaten
zouden dat niet kunnen.
Derhalve is het helaclielyk g2-
klets ais ilien aan den overkant op
het eiland of in Amerika beweert,
dat men, als Duitschland eans niet
meer bestaat, het Westen tegen
het bolsjewismte kan besehermen.
Millie enen en nog eens millioenen
zouden niet alleen op het slagveld,
maar op de slachtbank te gronde
gaan en vermoord worden.
Niemand zou verschoond worden,
ook niet degenen, die dit thans niet
wil inzien. Misschien zouden uwe
mannen in de steppen van Moer-
mansk, Archangel en Siberie op
zekeren dag versmachten. De heer
Churchill kan nog zoo vaak van het
bolsjewisme spreken als een kwestie
van vedraugzaamiieid of humaniteit,
naar uw dorpen en steden zouden de
horden uit de binnenlanden van Azie
worden geworpen. Wij weten, dat
het thans om het geheel gaat en dat
het eigenlijk geen politieke conflicten
zijn, maar dat het ten slotte is een
strijd tusschen werelddeelen. Het
gaat erom, of weer eens als in den
tijd van Hunnen, Mongolen en Tar-
taren een Centraal-Aziatische men-
schenmassa over Europa losbreken
kan en of zij in dat geval Europa zal
verdelgen of niet.
Daarbij komt, dat als medespeler
van het bolsjewisme het Amerikams-
me, de scherpste vorm van het groot
kapitalisme, zich in het Westen en
ginder aan de overzijde van den At-
lantischen Oceaan gereed maakt om
zich eveneens op Europa te werpen.
Het is thans een tijd, die zijn
weerga slechts vindt in de volks-
verhuizing met al het ontzaglijke
van de gebeurtenissen, met al de
hardheid, met al de onverdraag-
zaamheid en vooral met heel den
nasleep. Wat thans geschiedt, is
een definitieve vervorming van de
laatste eeuwen in een nieuwe ge-
stalte, geestelijk, politiek en op elk
terrein des levens.
Dat geeft ons kracht, dat wij weten, dat
geen humanistisctie, liberate en confessioneele
orde, zooals zij wellicht eens bestond, in staat
is thans dit Europa in stand te houden. Met
Seze vormen van orde komen wij niet meer
tot een harmonische schikking van de ge-
meenschappelijke betrekkingen tusschen de
volken van Europa en onder de volken van
Europa. Dat kan nog slechts het nieuwe
Europa tot stand brengen. Want anders zou
dit Europa als continent hebben afgedaan en
nog slechts een aanhangsel van Azie blijven.
Door den veldtocht tegen het bolsjewisme
heeft de Fiihrer het geweten van 'Europa
gewekt en thans, nu wij de fronten in het
Oosten en in het Westen duidelijk zien afge-
paald, moet ik het steeds maar weer herhalen:
Hier klopt het lot aan de harten der
Europeanen, opdat zij tot besef komen
van hun gemeenschap, tot een zinrijke
gemeenschap, waarin ieder afzonderlijk
en elk volk zijn plaats heeft volgens zijn
cultureel vermogen, zijn rni.itaii'e kracht
en zijn economische prestatios voor deze
gemeenschap.
En- het kan niet in de bedoeling van de
voorzienigheid liggen, dat dit Europa, dat de
uitsluitende drager en sctiepper van alle cul
tuur op aarde is, vergaat. Dat kan niet in.de
bedoeling der voorzienigheid liggen en daar
om weten wij, dat wij overwinnaar zullen blij
ven (bijval)
Nationaal-socialisten. Op dit oogenblik
wordt de vraag gesteld: aan welken kant
staat Nederland in dezen strijd? Dat is de
vraag, die gij moet beantwoorden en tot. de
beantwoording daarvan brengt uw leider u.
Het deelnemen aan dezen nieuwen strijd, deze
strijd voor het nieuwe Europa, komt vocrna-
melijk tot uiting in den strijd met dp wape-
nen. Maar het deelnemen geschiedt ook door
den arbeid.
Deze opperste deeineming met de wapenen
levert, zooals men weet, Nederland, als ge
heel bezien, nog niet. Maar toen de Fiihrer
den roep heeft doen weerklinken, heeft deze
roep weerklank gevohden en wel zeer sterken
weerklank in de harten der Nederlandsche na
tionaal-socialisten. Deze mannen, die er op
uit zijn getrokken, en die ginder deel uitmaken
van Legioen en Standarte, zij zijn de drageis
van de belijdenis der Nederlanders ten gunste
van de nationaal-socialistische idee en het
nieuwe Europa.
Dat ziin de mannen, wien het Nederland
sche volk eens ten zeerste dankbaar zal
zijn, want hun dapperheid heeft bewezen
en bcltvijst dagelijiks, dat de Nederiander
een volwaardige strijder is en dat hij alien
aanleg bezit om zett eens op de voorste
plaats in dit nieuwe Europa medeverant-
woordelijke drager te zyn.
Op het raimere gebied van den arbeid heb
ben de Nederlanders hun taak op zich ge
nomen.
Gelooft u niet, dat degenen van uw volks-
genooten, die thans moeten worden inge
schakeld in de fabrieken van Duitsch
land, omdat zij!' daar noodig zijn en hun
kracht en kunnen ontplooien, daardoor nu
zullen worden onttrokken aan het Neder
landsche volk.
■Dit is een zuivere oorlogsmaatregel, die
slechts zoolang deze ooriog duurt, gerecht-
vaardigd zal zijn. Zij zullen derhalve het Ne
derlandsche volk niet worden ontnomen, maar
voor dit volk bewaard blijven. Hier in Neder
land zullen beslist die industiien en produc-
tiebedrijven in stand gehouden en opnieuw
opigebouwd worden, die volgens hun ligging
en volgens de bekwaamheden der Nederlan
ders hier hooren.
Het beginsel, volgens welke wij ons nieuwe
leven willen ordenen, is vrij'heid van beweging
laten voor de uitwisseling van goederen en
de vrij'heid van bfeweging laten voor de uit
wisseling van krachten in het toekomstige
Europa.
Opdat deze taak wordt voorbereid en ver-
vuld, heb ik gelast, dat het Nederland
sche Arbeidsfront en het departement
van Soeiale Zaken inzonderheid, de be-
hartiging van de belangen van al deze
Nederlanders op zich nemen.
Taak van de partij is het aan deze organen
en organisaties de impulsen van politieken
aard te geven, opdat zij hun taak kunnen ver-
vtillen.
Nog een tweede belangrijke taak hebben de
Nederlanders te vervullen en wel het waar-
(borgen van hun voeding. Dit is de zwaarste
taak, waarvoor in Europa op dit gebied iemand
is gesteld, want gij zijt het land, dat het groot
ste aantal inwoners op de ikleinste opper-
vlakte moet voeden.
Er bestaat reden voor de verwachting, dat
het peil, dat wij in dit land hebben, wordt ge-
handhaafd tot op Jiet oogenblik, waarop een
maal ook de graanstroom uit de Oekraine Ne
derland bereikt. Als hij eerst in Duitschland
komt, dan zult gij dat begrijpen, daar de Duit-
scher thans de steunpilaar van den strijd is
en de Duitscher de zyaarste offers heeft te
brengen.
Maar ik ben reeds thans met de verant-
woordelijke instanties in Duitschland
overeengekomen, dat gij, als ge hier door
extra-prestaties op het gebied van tuin-
bouw, cultuur van zaden enz. de met
graan bebouwde oppervlakte vermindert,
hiervoor vergoeding zult krijgen door
leveranties van graan uit het Oosten.
Daaruit moet u vooral een ding duidelijk
worden en wel, dat gij voor ons niet object
zult zijn, maar dat gij steeds meer zult op-
groeien tot en in de kameraadschap en de ge
meenschap van ons lot.
De Rijkscommissaris wijdde daarna een
blik op de militaire situatie, waarin- wij ons
bevinden. Wij hebben immers zes weken ge
leden weer een der beroemde, maar in werike-
liikheid nog nooit ingetreden „keerpunten van
den ooriog" beleefd. Er kwam een geconcen-
treerden aanval uit Egypte, over Noord-Afri
ka en toen ook aan het Oostelijke front. Thans
zijn er zes weken voorbij en hht is eigenlijk al
erg stil geworden op dit „keerpunt".
Vorigen winter hebben de bolsjewieken on-
afgebroken versche divisies en legers, die uit-
stekend waren uitgerust, tegen ons in het veld
gebracht. Ditmaal is het anders. Ditmaal
hebhen zij het grootste deel der troepen,
waarvan zij op de beide aanvalsplaatsen ge-
bruik maken, aan andere gedeelten van het
front moeten onttrekken. En onder deze troe
pen bevinden zich mannen, d.w.z. met moet
het eigenlijk kinderen noemen, van het zes-
tiende jaar af tot grijsaards van zestig jaar
toe. Ik geloof, dat men thans zonder over-
drijving kan zeggen, dat in het gebied Kali-
nin-Toropets een Russische nederlaag ont-
staat en dat daar reeds talrijke divisies zijn
omsingeld. Wat Stalingrad betreft, men kan
er van overtuigd zijn: de vuist zit vast om
den strot. Wij hebben geen der wijken in Sta
lingrad opgegeven, geen der 22 wijken van de
24, die de Duitsche soldaat heeft veroverd:
Wij hebben zij allemaal vast in handen. Het
zal eenmaal verwondering wekken met hoe
geringe verliezen Stalingrad veroverd is. Ieder
veriies is voor de betrokkenen zwaar en pijn-
lijk. Van het standpoint van het volk bezien
moeten wij ook het oog houden op het aantal.
Wij kunnen dat getal thans nog niet noe
men, om den bolsjewisten geen conclusie mo-
gelijk te maken. Maar het is een getal, dat
men het eerste oogeniblik niet wil gelooven,
zoo overweldigend en nauwkeurig traden de
wapenen van het Duitsche leger tot bescher-
ming van zijn soldaten op.
Nationaal-socialisten! lets wordt thans
reeds bewezen door den veldtocht in het Oos
ten: de volstrekte superior!teit van den Duit-
schen soldaat en van de„soldaten der verhon-
denen en van de volstrekte superioriteit van
het materiaal. Spr. ging hier uitvoerig op in
en zeide: Stalin heeft al vreeselijk spijt van
het avontuur.
Het feit, dat tfflans Tunis, dit bruggehoofd
bij uitstek met zijn vestingen, bovendien Cor
sica. en daarbij het onbezette Frankrijik en
Toulop zich in onze handen bevinden, dat
staat gelijk met strategisehe overwinningen
van de eerste orde. En ten slotte is er nog de
strijd van onze duikfoooten op de wereki-
zeeen.
Daarbij komen de fronten in Oost-Azie en
Egypte, de voorziening van Rusland. Nu heb
ben ze er Noord-Afrika ook "nog bijgekregen.
En ik geloof, als wij de balans van een ja.ar
opimaken en zelfs de cijfers gelooven, die gin
der zoogenaamd worden gehaald in het
scheepsbouwbedrijf, dan komt men toch altijd
nog op omstreeks 4, misschien 5 millioen ton
a.chteruitgang in den loop van dit jaar.
Dat hoeft dan misschien niet bedenkelijk te
zijn als men 48 millioen ton heeft, maar als
het aantal eenmaal in de buurt van 20 mil
lioen is gekewnen en men meteen weer een
vierde of een vijfde verloren heeft, weegt dat
zwaar. Bovendien hebben wij reeds het bewijs,
dat onze tegenstanders het niet eens meer
konden wagen tot Tunis of zelfs tot Toulon
door" te varen. Daartoe hadden zij overigens
nooit den moed gehad, daar is een Adolf Hit
ler voor noodig, die vaart de geheele Engelsche
vloot voorbij en bezet Narvik. (Bijval.)
Het jaar 1943 zal een zwaar en moeilijk
jaar worden. Maar dit Europa is een zoo ge
weldig ding, zoo'n heerlijk sueces, dat men
daarvoor ook wel iets groots in de waagschaal
mag stellen, want anders zal men tegenover
het lot geen recht hebben. Dit jaar zal de
wmd ons fel om de ooren blazen en we zul
len ons schrap moeten zetten, zooals Frede-
tik de Groote in den zevenjarigen ooriog
zeide.
Wij moeten. voorzorgsmaatregelen treffen
in dit land, zooals overal waar wij ons bevin
den. Derhalve moeten wij bepaalde voorzie-
ningen nemen, waarvoor u wel begrip zult
hebben. B.v. de maatregelen der evacuatie.
Ook in het VOorterrein van onze steunpunten
moeten wij gebouwen slechten, dat is harde
oorlogsnoodzaak.
IHet is beter, dat wij dit tijdig doen dan dat
wij verrassingen beleven o;? onze strijd be-
rnoeilijkt wordt. Maar n kunt overtuigd zijn,
dat wij a, deze maatregelen zoo uitvoeren als
maar kan om zooveel mogelijk te ontzien.
Dat zullen u uw mannen beve^tigen, die
met mijn bureaux te maken hebben hoe daar
over elk gezin en over elk huis wordt gespro-
ker, of het noodig is dat gezin nog van de
kust te verwijderen of dit huis werkelijk af
te tareken.
Ik ben ook besloten enkele van mijn
bureaux te verplaatsen. Ook enkele Neder
landsche bureaux zullen moeten worden
verplaatst.
Dit heeft een zeer eenvoudige reden. Den
Haag, ligt aan de kust, het is met bommen-
werpers terstojnd te bereiken en ook van sche-
pen uit te toeschieten. Het kan dus heel ge-ft
makkelijik worden uitgeschakeld.
Ik hecht er evenwel de grootste waarde
aan, dat het Nederlandsche bestuur func-
tionneert, juist in het belang van het
Nederlandsche volk. De Rijkscommissaris
met zijn verantwoordeiijke instanties
blijft in Den Haag.
Zooals echter de ooriog; is begonnen, in die
situatie zal hij niet eindigen. Waartoe zou
den wij dan gestreden hebben? Wij komen
tot een reor.ganisatie van Europa en dan komt
weer de vraag naar voren:
De grootste vijand van een nuttige toepas-
sing van gas en electriciteit is het gedachte-
looze verbruik, dat afbreuk doet aan ieder
economisch belang. Dit ,,gedachtek>oze ver
bruik" doet zich overal voor, zOowel zichtbaar
als onzichtbaar en zelfs nauwgezette men-
schen worden er het slachtoffer van. Men is
dikwijls zod in zijn werk verdiept, dat men,
nauwelijks op het energie-verbruik let, de
radio ingeschakeld laat staSn als men toch
niet luistert, het aansteekvlammetje onder den
geyser laat branden, enz. Overal en altijd zul
len er oogenblikken zijn, waarop onnoodig
gas en electriciteit wordt verbruikt. Al moge
het gedachtelooze verbruik op zichzelf gering
schijnen, in totaal komt het neer op getallen,
waarvan men zich nauwelijks een voorsteliing
kan maken. Deze hoeveelheden, berekend
over het geheele Nederlandsche bedrijfsle\ en,
tez'amen met het onnoodige verbruik in de
huishouding, toonen aan, welk een energie er
nog in het algemeen wordt verspild. Wat op
een kantoor of in een fabriek overdag over-
bodig door den meter vliegt, is soms zdd
groot, dat een normaal gezin er voldoende
aan heeft om er een maand lang g'enot van
te hebhen.
Strijdt daarom tegen de energieverspilling:
het is uw eigen belang!
Vijandelijke tankaanvallen in het
Wolga-iDongebied afgesLagen.
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
maakte gisteren bekend:
Troepen tan een Duitsche jagerdivigle wier-
pen den aanvallenden vijand ten noordoosten
van Toeapse in een tegenaanval naar zijn punt
van uitgang terug en brachten hem zware
verliezen toe. Ten noorden van de Terek mis-
lukten aanvallen van vijandelijke infanterie
en cavalerie die door tanks gesteund werdenr
door het taaie verzet van Duitsche troepen.
In het Wolga-Dongebied sloegen formaties in
fanterie en tanks vijandelijke tankaanvallen
in hevige gevechten af. Zij brachten den bol
sjewisten zware verliezen toe en vernietigden
67 tanks. Aan den Don sloegen Italiaansche
troepen stenke vijandelijke aanvallen bloedig
af. In den centralen sector van het front mis-
lukten evenals tot dusver alle pogingen der
bolsjewisten om een doorbraak te forceeren.
De aanvallen stortten in het geconcentreerde
afweervuur voor de Duitsche stellingen ineen,
voor zoover zij niet reeds verijdeld werden al-
vorens ondernomen te zijn.
De ten zuidoosten van Toropets ingesloten
vijandelijke strijdkrachten trachtten tever-
geefs gesteund door sterke ontlastingsaanval-
len, door te breken. In een tegenaanval werd
de omsingeling nog nauwer toegehaald. Eigen
aanvallen in den sector ten westen van Toro
pets leidden tot de doorbraak door een zwaar
met prikkeldraad versperde en ondermijnde
vijandelijke stellin'g.
In totaal werden in den centralen sector 46
bolso'ewistische tanks verni^tigd.
'Kandalaksje en andere plaatsen aan den
spoorweg naar Moermansk werden overdag en
's nachts door gevechtsvliegtuigen met goede
uitwerking aangevallen.
In het westelijke deel van de Cyrenaica
ontwikikelden zich gisteren in den loop van
den dag hevige gevechten met numeriek su.-
perieure Britsehe strijdkrachten. Bij den suc-
cesvollen afweer verioor de vijand 22 tanks.
Tien vijandelijke vliegtuigen werden neerge-
schoten. Duitsche gevechtsvliegtuigen plaat-
sten bomtreffers tusschen vliegtuigen op de
vliegvelden in de woestijn van Cyrenaica.
Duitsche jagers schoten gisteren in Tunis zon
der eigen verliezen drie vijandelijke vliegtui
gen neer. In verscheidene golven uitgevoerde
nactotelijke aanvallen van de luchtmacht op
Bone veroorzaakten aanzienlijke verwoestin-
gen.
'Een vijandelijike duikboot werd in het oos
telijke deel van de Middellandsche Zee met
bommen bestookt en zwaar beschadigd. Duit
sche duikbooten hebben bij Oran een trans-
portschip van 6000 brt. tot zinken gebracht
en een Amerikaansehen torpedojager door
torpedotreffers beschadigd.
In den strijd tegen Groot-Brittannie be-
stookte de luchtmacht in den afgeloopen nacht
het bavengebied van Hartlepool en een fajbriek
aan de Engelsche oostkust met brand- en
ibrisantbommen. Vooral in de dockinstallaties
ontstond aanzienlijke schade.
Napels weer aangevallen.
Het Italiaansoh weermachtbericht van gis
teren luidt als volgt:
In Westelijk Cyrenaica helbben zich gisteren
hervige gevechten afgespeeld. Ondanks de su-
perioditeit van zijn strijdmiddelen werd de
vijand door den dapperen tegenstand van de
gepantserde Italiaansche detachementen tot
staan gebracht en verioor hij tijdens zijn her-
haajde aanvallen 22 tanks. Aan de kust van
Libye hebben onize jachtvllegtuigen een
Britsehe verkenningsvliegtuig tot den strijd
genoopt. Het toestel werd getroffen en stortte
in zee. Negen andere vijandelijke machines
werden door Duitsche jagers neergehaald.
Aan het front van Tunis geen enkele ge-
heurtenijs van belang. De Duitsche luchtmacht
vernietigde 3 vijandelijke vliegtuigen. Bij een
hevigen luchtaanval op de steden Tunis en
Soessa werden onder de burgerbevolking 200
personen gedood en eenige honderden gewond.
In den afgeloopen nacht hebben vijandelijke
vliegtuigen Napels aangevallen en eenige tien-
tallen bommen uitgeworpen. Tot dusver valt
er onder de burgerbevolking geen enkel
slachtoffer te betreuren.
i
Aan welken kant staan de Nederlan
ders? Ik moet zeggen, het zou sleeht
gesteld zijn met de .Nederanders, als zij
geen Mussert en geen nationaal-socialis
tische beweginghadden gehad en zouden
hebben. (Bijval.)
Ik heb 29 Mei 1940 gezegd: Het Neder
landsche volk zal door de vervulling van de
taak, die voortvloeit uit het gemeenschappe-
lijke lot, zijn land en zijn vrijheid voor de toe
komst vermogen te waarborgen.
Kameraden, daarbij blijft het. Ik neem van
deze woorden niets terug. Ik heb ze met
goedkeuring van den Fiihrer uitgesproken.
Het hangt van de Nederlanders af de taak,
die uit het gemeenschappelij'ke lot voortvloeit,
te vervuillen. Door deze vervulling is de vrij-
fcieid van het land, de vrijheid van het volk
gegeven, ja meer nog, daardoor is het gelijk-
berechtigd toetreden tot de nieuwe; groote
taak van Europa gegeven.
