Suitenland
No. 10.452
VRIJDAG 27 NOVEMBER 1942
82e Jaargang
I. VAN DE SANDE
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSGH-VLAANDEREN
Initiatief en verantwoordeiijkheid.
DUITSCH WEERMACHTSBERICHT.
Geslaagde Duitsche aanval in de
Kalmukkensteppe
Sovjetaanvallen afgeslagen.
ITALIAANSCH WEERMACHTSBERICHT
Denkt om uw Gas en Stroomrantsoen I
„Beperkt het gas- en electriciteits-
verbruik; het is Uw eigen belang"
Verschijnt iederen
Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
Pri'jsverhooging adverte~*!en toegestaan door het
Depertement van Handel, Nijverheid en Scheepvaart
onder No. 16236 N. P. d.d. 24 Maart 1942 -
AbonnementsprijsBinnen Terneuzen I 1.42
per 3 maanden; buiten Terneuzen f 1.73 per .3
maanden. Bij vooruitbetaling f 6.60 per jaar.
Uitgeefster N.V. Firma P. J. VAN DE SANDE
Telefoon 2073 - G.ro 38150
DIRECTEUR:
TERNEUZENSCHE COURANT
advertentiEn Per mm 10 cent, minimum
per advertentie f T.50 Rubriek kleine advertentien
1-5 regels 60 cent; iedere regel meer 12 cent;
maximum 8 regels Dienstaanbiedingen en dienst-
aanvragen 1-5 regels 52 cent, iedere regel meer
1 0 cent Met vermelding brieven of adres bureau
van dit blad 1 0 cent meer. Handelsadvertentien
bij regelabonnement tegen verminderd tarief, dat
op aanvraag verkrijgbaar is. Inzending van
advertentien ui'.erlijk 10 uur v. m. op den dag van
verschijning.
HOOFDREDACTEURN.J. HARTE
TERNEUZEN - TELEFOON 2298
Het nationaal-socialisme heeft, merkt de
N. R. Crt. op, vooral ook in den oeconomisciien
en socialen sector, bij herhaling en met na-
druk atstand genomen tot 't staatssocialisme.
Voorzoover de staat als belichaming van de
volksgemeenschap op den voorgrond treedt,
geschiedt dit in de eerste plaats met iiet doel
persoonlijk handelen en persoonlijke verant
woordeiijkheid op het gemeenschappelijk be-
lang te richten.
Voorop staat daarbij echter niet de bedoe-
lin-g het persoonlijk initiatief te beknotten
door het elk gebied van werkzaamheid te ont-
nemen. Integendeel, ook waar de staat in-
grijpt en, zoo noodig, de leiding neemt, -ge
schiedt dit met volledige erkenning van de
wkarde van het persoonlijk handelen op eigen
verantwoording.
Ten o.pzichte van de achter ons liggende
periode is hierbij echter een groot verschil,
namelijk wat taetreft de inrichting en de
draagwijdte van deze verantwoording. Dit
verschil wordt met de tegenstelling individua-
listisch: sooialistisch gekertmerkt, al wil daar-
mede niet gezegd zijn, dat de sociale en oeco-
nomische ontwikkeling deze tegenstelling
reeds voorgoed overwonnen en daarmede het
socialisme verwezenlijkt heeft.
Ongeveer te zelfder tijd, waarin de veror-
dening van den Rijkscommissaris voor het
bezette Nederlandsche gebied betreffende de
ordening van den arbeid de persoonlijke ver
antwoordeiijkheid van den „Betriebsfuhrer"
den leider van de onderneming voor het
welzijn van de aan hem ondergesehikte mede-
werkers van hoog tot laag nadrukkelijk vast-
stelde en daarmede dus diens sociale verant
woordeiijkheid, in aansluiting aan het even-
eens in"de betreffende verordening vervatte
leiderbeginsel, wettelijk heeft vastgelegd, legt
de Nieuwe Internationale Revue van den
•Arbeid in een artikel over „Recht und Verant-
wortung in der deutschen Sozialordnung" den
nadruk op de beteekenis van de persoonlijke
verantwoordeiijkheid als dynamischen factor
der sociale ontwikkeling.
In dit artikel worde erop gewezen, dat in
het middelpunt van de nieuwe orde de per-
soonlijkheid staat. Voorzoover deze geleid
wordt door en haar kracht ontleent aan de
niepwe wereldbeschouwing, vormt haar han
delen de voornaamste beweegkracht voor de
ontwikkeling van de sociale toestanden. Niet
de wisselwerking van anonieme maatschap-
pelijke krachten hier nader geformuleerd
als oeconomische belangen en wettelijken
dwang doch de handelende mensch vormt
den motor van den maatschappelijken voor-
uitgang in zijn verantwoordeiijkheid tegen-
over de gemeenschap.
De geschreven rechtsregels leggen tegen-
over dezen factor slechts op den grondslag
van het bereikte het minimum vast, waar
beneden de grens tusschen sociaal en on-
sociaal wordt overschreden. Zij zijn'-gcenszins
norm voor hetl door den politieken wil be-
paalde doel, noch, veelal, voor den omvang
van het reeds bereikte resultaat.
Wanneer wij deze algemeene formulerring
toepassen op de oeconomische en sociale
praktijk, dan zien wij inderdaad de beteekenis
hiervan duidelijk voor ons. Op oeconomisch
gebiftd heeft de ondernemer zijn plaats ten
voile behouden en is zijn beteekenis in het
kader van de nieuwe verhoudingen ten voile
erkend. Niet minder is dit het geval ten
opzichte van de sociale consequenties van het
ondememerschap, zooals die in de bovenge-
noemde verordening betreffende de ordening
van den arbeid zijn neergelegd.
Alleen is de verantwoordeiijkheid van den
ondernemer anders dan voorheen bepaald.
Terwijl in de periode, die achter ons ligt, deze
verantwoordeiijkheid, binnen de grenzen van
de algemeene wettelijke bepalingen, slechts
bestond ten aanzien van persoonlijke mate-
rieele belangen en uitsluitend gebonden was
aan het kapitaal, is deze thans nadrukkelijk
op het algemeene belang gericht.
Het staat den ondernemer. ook thans vrij
zijn activiteit te richten op en arbeidskracht
en materieele middelan in te.zetten voor een
door hem bepaald doel, mits dit doel in over-
eenstemming is met het hoogere belang van de
volksgemeenschap. Hierbij v^prdt niet langer
het gemeenschappelijk belang beschouwd als
de som van persoonlijke belangen, waardoor
het eerste uit de laatste vanzelf resulteert,
doch zijn de persoonlijke belangen bewust aan
het algemeen belang ondergeschikt en kunnen
zij als zoodanig slechts aan het algemeen
belang en in overeenstemming met de mate
waarin dit wordt gediend, rechten ontleenen
De waardeering, in- positieven en negatieven
zin, die den ondernemer ten deel valt, zal niet
afhangein van het gedeclareerde dividend of
de geresCTveerde winst, doch uitsluitend van
de oeconomische en sociale resultaten, die de
onderneming voor de gemeenschap en dus
niet uitsluitend voor de aandeelhouders
afwerpt.
De Nieuwe Internationale Revue van den
Arbeid constateeil, dat in dit opzicht ieder
tot de uiterste consequenties rekenschap
schuldig is. Deze is niet in wetsformules
vastgelegd, noch door deze begrensd.
In dit opzicht ontbreekt in de nieuwe orde
althans cp het oogenblik, inderdaad de tot
dusverre zoo hoog geschatte ,,rechtszeker-
heid", die het individu de veilige grenzen bood
voor de behartiging van zijn zuiver persoon
lijke belangen, ook waar deze met het alge
meen belang in tegenspraak dreigden te
komen.
De nieuwe opvatting van de oeconomische
en sociale verantwoordeiijkheid legt, in over
eenstemming met het leidersbeginsel, aan het
persoonlijk initiatief zoo min mogelijk beper-
kingen in den weg, maar stelt daartegenover
ook de persoon ten voile verantwoordelijk.
In dezen zin berust het socialisme volgens
de nationaal-socialistische opvatting dan ook
niet op de steeds naar anonymiteit neigende
collecUviteit, doch integendeel op de op het
algemeen belang gerichte persoonlijkheid, die
hiervan de voornaamste dynamische kracht
vormt. De behartiging van het algemeen be-
alng op oeconomisch en sociaal gebied wordt
hierbij niet, zooals bij' het staatssocialisme,
gecentraliseerd, doch gedecentraliseerd, waar-
bij den typischen ondernemerseigenschappen
opnieuw volledige gelegenheid tot ontplooiing
wordt geboden.
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
deelde Woensdag mede:
In den Kaukasus hadden ook gisteren
slechts' plaatselijke gevechten plaats. Bij een
geslaagden aanval in de Kalmukkensteppe
drongen gemotoriseerde Duitsche troepen de
vijandelijke stellingen binnen, wierpen den
vijand naar het Oosten terug en vernietigden
een batterij en een aantal pantserwagens.
Ten Zuid-Westen van Stalingrad en in de
groote bocht van den Don zette de vijand zijn
aanvallen met sterke gepantserde en infante-
rie-afdeelingen voort. De Duitsche afweer
werd op doeltreffende wijze gesteund door
sterke formaties vliegtuigen voor den strijd
x>p korten afstand en Duitsche en Roemeen-
sche gevechtsvliegers, die in opeenvolgende
g'olven opereerden. De Sowjet-troepen leden
opnieuw zware verliezen aan menschen en
materieel. Tegelij'kertijd weiden vijandelijke
aanvallen tusschen Wolga en D^n door Duit
sche en Roemeensche troepen m verbitterde
gevechten en met zware, bloedige verliezen
voor den vijand afgeslagen. Daarbij werden
wederom 54 pantserwagens vemield. Ook in
Stalingrad zelf misluikten vijandelijke aan
vallen. Aan de rest van het Oostelijke front
werden met succes Duitsche stormtroepopera-
ties ondernomqji en plaatselijke aanvallen van
den vijand afgeslagen.
In »de Cyrenaioa en Tunis geen gevechts-
handelingen van beteekenis. In de Cyrenaica
werden Britache strijdkrachten door jacht-
vliegtuigen en snelle geivechtsvliegtuigen in
scheervlucht gebombardeerd en hangars en
op een vliegveld werkeloos staande vliegtui
gen met bommen bestookt. Gevechtsvliegers
vernietigden in de Algerijnsche wateren des
nacbts een koopvaardijschip van 10.000 ton.
Zij bombardeerden een groot transportschip
in brand en braohten zware schade toe aan
twee torpedobootjagers. In de havenwerken
van Algiers, Bone en Philippeville werden
door bommen zware branden veroorzaakt.
Bovendien werden met succes vijandelijke ge
motoriseerde afdeelingen en spoorwegdoelen
bestookt.
Het Finsehe legerbericht van 25 November
deelt o.a. mede: Finsehe motortorpedobooten
hebben tijdens een aanval op de haven van
Lavansaari met twee torpedotreffers de al-
daar voor anker liggende gepantserde kanon-
neerboot ,,Krasnoja Znamja" tot zinken ge-
bracht.
Het opperbevel van de weermacht maakt
bekend:
Tusschen Wolga en Don en in de groote
bocht van den Don duren de hevige pantser-
en infanterieaanvallen van den vijand voort.
Zij werden in verbitterde gevechten afgesla
gen. De vijand verloor opnieuw talrijke pant-
serwagpns. Eigen luchtaanvallen veroor-
zaakten bij den vijand groote verliezen aan
menschen, zware wapens en voertuigen van
allerlei aard.
In Stalingrad stortten ook Woensdag vijan
delijke aanvalspogingen ineen.
In den centralen sector is de vijand den
25sten November in het gebied ten Zuiden van
Kalinin en in dat ten Zuidoosten en ten Wes-
ten van Toropez over een breed front den
'verwachten aanval begonnen. In deels hevige
gevechten werden Woensdag alle aanvallen
met groote bloedige verliezen afgeslagen, tij-
delijke plaatselijke doorhraken in een tegen-
aanval ongedaan gemaakt. Achttien Sovjet-
pantserwagens werden vernietigd.
In de Cyrenaica en in Tunis werden tijdens
gevechten van vooruitgeschoven mobiele af
deelingen vijandelijke auto's buitgemaakt en
gevangenen gemaakt. Marcheerende colon-
nes, tentenkampen en batterijstellingen in het
Westelijk deel van Cyrenaica werden gebom
bardeerd.
In het hoogland van Tunis vielen formaties
der luchtmacht vijandelijke pantserwagens,
gemotoriseerde afdeelingen en troepenkwar-
tieren aan.
In de Middellandsche iZee en aan de kust
van de bezette gebieden in het Westen verloor
de Britsche luchtmacht Woensdag 8 vliegtui
gen. Zes eigen toestellen worden vermist.
AANVALLEN OP DE GEAJLUEERDE
SCHEEPVAART.
'Het 914de communique van het, Italiaansche
hoofdikwartier luidt
In de Cyrenaica heperkte het slechte weer
aan beicie kanten de bedrijvigheid te land en
in de lucht. In den sector Tunis nam de acti
viteit van de patrouiHe-s toe. Italiaansche
jagers schoten in een gevecht een Spitfire
neer. in de Algerijnsche wateren brachten
onze formaties torpedovliegtuigen, die in ach-
■tereenvolgende golven een vijandelijk konvooi
aanvielen, een transatlantisch vaartuig van
20.000 ton, een vrachtschip van 6000 ton en
een derde. sdhip van middelmatige tonnage
tot zinken.
iBovengenoemde formaties stonden onder
bevel van majoor Francesco Campello, kapi-
tein Giuseppe Zuccri, luitenant Alessandro
Setti, luitenant Giovanni 'Scarpato en onder-
luitenant Romano Bazza. Twee van onze
vliegtuiigen keerden van hun verschillende
opdrachten niet op hun s'teunpunten terug.
Een onder bevel van den eersten luitenant-
ter-zee Mario Priggione staande duikboot
heeft, na tot de reede van Bougie te zijn door-
gedrongen, op korten afstand drie torpedo's
afgevuurd op een torpedobootjager, waarvan
het voorschip onder water verdween. Een
andere duikboot, die "onder bevel stond van
den eersten luitenant-ter-zee Alpinolo Cinti,
ving ter hoogte van Cap de Fer (Algiers) een
vijandelijike formatie op en torpedeerde een
vaartuig van groote tonnage, dat zonk.
Gisteren hebben vijandelijke vliegtuigen laat
in den avond boven Trapani geylogen: de
batterijen luchtdoelartillerie, die snel in actie
kwamen, brachten een Blenheim ten val. Twee
leden van de bemanning werden gevangen
genomen.
ACTIE IN CYRENAICA EN TUNIS
NEEMT TOE.
De militaire bedrijvigheid is Woensdag toe-
genomen in Cyrenaica en vooral in Tunis.
Tijdens gevechten van snelle formaties hebben
wij eenige vracbtauto's buitgemaakt en eenige
gevangenen gemaakt. Ondanks de ongunstige
weersomstandigheden hebben Italiaansche en
Duitsche gevechtsvliegtuigen marcheerende
vijandelijke colonnes aangevallen. Duitsche
jagers hebben 6- vijandelijke toestellen neer-
geschoten tijdens luchtgevechten, een ander
toestel stortte, getroffen door afweervuur, op
den grond. Aanvallen op Palermo en andere
plaatsen op 'Sicilie hadden geenerlei gevolg.
Een Britsch toestel vloog getroffen door af-
weerbatterijen, in brand en viel bij Gela in
zee; de overlevende bestuurder werd gevan
gen genomen.
HET FRONT IN RUSJ.AND
EN NOORD-AFRIKA.
Het is, schrijft de N. R. Crt., nog moeilijk
aan de hand van de beriehten zich een gede-
tailleerde voorstelling te maken van wat er
aan het Oostfront gaande is. Wei krijgt men
eep algemeenen indruk op grond van de
bekende strategische bijzonderheden van het
gevechtsterrein. Deze leiden ertoe, dat er het
Sovjet-Ruesische opperbevel veel aan gelegen
moet zijni den vijandelijken greep om Stalin
grad los te maken op een oogenblik, dat de
weersomstandigheden voor beide partijen nog
niet te ongunstig zijn geworden voor het be-
ginnen van een omvangrijke onderneming.
Waar de gevolgen van de herfstregens zich
nog doen gevoelen, zooals aan den rand van
de Kalmukkensteppe, zal de aanvaller voor-
deel willen trekken van zijn voor dit terrein
geschikte cavalerie; in het gebied van Stahn-
grad daarentegen is nu een hardbevroren
bodem aanwezig, zonder dat reeds dikke
sneeuwlagen zich daarover hehhen uitgebreid.
Uit de communique's en de aanvullende com-
mentaren vernemen wij dan ook van een om-
vangrijk gehruik van tanks. Te Berlijn be-
strijdt men overigens de voorstelling als zou
het hier om een van de grootste tankslagen
uit dezen oorlog gaan; verschillende van der-
gelijke operaties in het verleden van den veld-
tocht waren grooter geweest.
Niettemin is de Russische concentratie van
gepantserde wapens aanmerkelijk en, zooals
reeds meer dan eens is geblekeri, brengeh de
tegenweordige offensieve en defensieve
methoden, in dit geval gepaard met de uit-
zonderlijke lengte van het front, hij zulk een
concentratie licht snelle veranderi'ngen mee.
De aanval heeft in den modernen oorlog een
groot overwicht op de verdedlging, die zich
nauwelijks meer op linies kan verlaten, maar
moet antwoorden met dezelfde offensieve mid-
delen, steunende op versterkte punten, waar-
tusschen het den tegenstander somtijds moge
lijk is met aanzienlijke krachten door te drin-
gen. De beslissende vraag is in zulke gevallen
altijd, of de verdediger tijdig de noodige ver-
sterkingen naar het toedreigde punt kan aan-
voeren en met het oog daarop is een nimmer
rustende verkenning van het grootste belang,
opdat tegen de gehleken vijandelijke hertoe-
lingen tijdig maatregelen kunnen worden ge
nomen. Voor beide partijen in het Oosten is
het front even lang, beide moeten haar krach
ten verspreiden en gebruik maken van steun-
punten; wil een van hen een doorbraak be-
proeven, dan zijn voorafgaande concentraties
noodig. De kunst is nu deze bewegingen voor
den tegenstander zooveel mcgelijk te verber-
gen door camouflage, nachtmarscnen en
krijgslisten. Toevalligheden kunnen hierbij
van grooten invloed zijn; zoo is het denkbaar,
dat bij Stalingrad het ongunstige vliegweer,
waarvan de Duitsche legerberichten spreken
ook de verkenningsmogelijkheden heeft be-
perkt. In ieder geval zijn de tegenmaatregelen,
naar in dezelfde beriehten wordt gezegd, in
gang. Te Berlijn werd Dinsdag ontkend, dat
de aanvallers, zooals het Russische legerbe
richt had meegedeeld, Kalatsj hadden ver-
overd, de bekende plaats op den Oostelijken
oever van de groote Donbocht, die eenige
maanden geleden bij den Duitschen opmarsch
naar Stalingrad zoo dikwijls is genoemdr. Af-
gezien van deze plaatsaanduiding is het moei
lijk zich een nauwkeurig beeld te vormen van
de lijnen van den Russischen aanval en de
punten, waar deze het verdedigingsfront is
binnengedrongen. In het algemeen verloopt
het offensief ten Noorden en ten Zuiden van
Stalingrad in twee hoofdrichtingen met het
directe doel de vijandelijke verbindingen met
de stad te onderbreken. Wat het tijdstip van
den aanval betreft wordt te Berlijn ook ver-
band gezocht met hetgeen men zich aan Rus
sische zijde omtrent de gereedheid van de
Duitsche wintertoebereidselen voorstelt.
In tegenstelling met dit sdles vertoont het
andere actueele front, het Noord-Afrikaan-
sche, niet veel teekening. De geallieerde troe
pen, met als hoofdmacht het Britsche eerste
leger onder generaal Anderson, zijn blijkbaar
in drie hoofdrichtingen over de Tunesische
grens getrokken, nl. langs de kust, tusschen,
het smalle Medjerdagebergte en een anderen
uitlooper van den Atlas, hekend als den Tune-
sischen rug en verdere formaties ten Zuiden
van dezen rua. Overigens hebben al deze
operaties tot voor kort nog in het patrouille-
stadium verkeerd en ook het gevechtscontact
is de laatste dagen binnen het kader van ver-
kenningen gebleven. Eerst sedert zeer kort
kan men van botsingen op grootere schaal
spreken. De Duitsche en Italiaansche verdedi-
gers de Italianen vooral moeten het gevoel
hebben in Tunesie nagenoeg hun eigen grond
te verdedigen ^hebben, zooals verwaeht
werd, van den hun geboden tijd ter dege ge
bruik gemaakt. Langs diverse wegen zijn
landstrijdkrachten aangevoerd en de verster-
king van het luehtwapen laat zich op de be
wegingen van den tegenstander reeds duide
lijk gevoelen. Te Berlijn meent men, dat het
den vijand vooralsnog in de eerste plaats aan
jachtvliegtuigen ontbreekt, een wapen, dat niet
op eigen kracht naar Noord-Afrika kan wor
den overgebracht, terwijl de spilmogendheden
over haar steunpunten in het nauwe gedeelte
van de Middellandsche Zee beschikken.
Naast Britsche en Amerikaansche troepen
nemen aan den opmarsch in Tunesie Fran-
sche formaties deel, die de woordvoerders in
de Wilhelmstrasse als Gaullisten samenvatten,
omdat het moeilijk is va£t te stellen, welke
gedeelten ervan overzee zijn aangevoerd en
welke naderhand aan de garnizoenen in
Fransch Noord-Afrika konden worden ont-
trokken. Inderdaad heeft uit militair oogpunt
een onderscheiding tusschen de volgelingen
van de Gaulle, Darlan, Giraud enz. niet zoo
veel zin. In politiek opzicht blijft de zaak
desondanks belangwekkendi, Darlan, Giraud
en sedert kort ook Boisson, de gouverneur van
Fransch West-Afrika, blijven een afzonderlijke
groep vormen, die op een anderen grondslag
staat dan de beweging van de Gaulle. De
laatste heeft immers van het begin af aan
tegen Petain stelling genomen; Darlan en de
militaire en ctyiele autoriteiten in Fransch-
Afrika daarentfegen zijn door hun woord aan
den maarschalk gebonden. In dit moeilijke
gewetensconflict hebben zij een uitweg ge
zocht door te verklaren, dat zij den eigen-
lijken wil van het staatshoofd uitvoeren en
al hun oproepen en hevelen bevatten dan ook
de fictie van hun hulde aan .den maarschalk.
Wanneer deze laatste tezelfdertijd zijn voor-
malige medewerkers in het openbaar voor af-
valligen verklaard, is het duidelijk. dat ver-
rassingen van de Fransche politiek nog niet
ten einde zijn.
In het Lagerhuis heeft de Labour-afgevaar-
digde Stokes volgens een aan den Engelschen
nieuwsdienst ontleend bericht, gezegd, dat een
afschrift van de rede van de Gaulle, die Zon-
dag j.l. door de radio zou worden uitgezonden,
door Eden, den minister .van buitenlandsche
zaken, was goedgekeurd, maar dat de uitzen-
ding zelf op aandramg van Churchill achter-
wege bleef. Stokes betoogde, dat he£ plan
van uitzendirig over de radio was opgegeven
en vroeg Eden welk deel van de rede van de
Gaulle Ghurcih'ill aanstoot had gegeven.
Eden antwoordde, dat men de noodige maat
regelen zal treffen om deze bewering op een
later tijdstip naar behooren te weerleggen.
Letteriijk zei nij: er bestaan tusschen Chur
chill en mij geenerlei meeningsverschillen.
De onderstaatssecretaris van het Engelsche
ministerie van voedselvoorziening. McBone,
heeft verklaard, dat de oogst van Noord-
Afrika naar Emgeland wordt gebraobt. Vooral
wijn, olijfolie en vischconserven worden uit-
gevoerd." Behalve deze levensmiddelen wor
den voor den oorlog belangrijke producten
met voorrang naar Engeland gcbracht.
Volgens een bericht uit Algiers is een
Fransch-Amerikaansctic militaire missie in
Dakar aangekomen. Naar later is meege
deeld, zouden de geallieerden de besehikking
over de haven en de kustverdediging van deze
stad verkrijigen.
Officieel is te Londen meegedeeld, dat noch
Amerikaansche, noch Britsche autoriteiten
hebben deelgenomen aan de onderhandelin-
gen tusschen admiraal Darlan en den leider
van het Fransche bestuur in Noord-Afrika. In
het geallieerde hoofdkwartier verklaart men,
dat het hier om interne Fransche aangelegen-
heden gaat.
DE TOESTAND IN FRANSOH-AFRIKA.
De langzame vorderingen van de
Engelsch-Amerikaansche troepen.
De correspondent der N. R. Crt. te Berlijn
telefoneerde Woensdagochtend
Wat het centrale oorlogsterKein in Noord-
Afrika aangaat, treden bij een vergelijking
tusschen de. Duitsche weermachtsiberichten en
de mededeelingen, welke door de geallieerde
legerleiding worden uitgegeven, interessante
feiten naai1 voren. Tot voor kort, hoewel ge-
leidelijk meer terughoudend, kwamen uit 1 et
hoofdkwartier van generaal Anderson be
riehten, volgens welke men reeds betrekke-
lijik diep Tunesie was binnengerukt. Men zou
zelfs nog maar veertig of vijftfg kilometer
voor Bizerte staan. In de laatste dagen ech
ter zijn beriehten van dien aard achterwege
gebleven. Van Duitschen kant is daarentegen
alleen verklaard, dat op enkele punten con
tact is ontstaan tusschen de voorste troepen,
dus in hoofdzaak verkenningsformaties, wat
geen belangrijke gevechten tot gevolg had.
Het tooneel van deze gevechten wordt, in de
Duitsche weermaehtsberichten het Tunesisch-
Algerijnsche grensgebied genoemd. Deze be
riehten, die door de geallieerden niet zouden
zijn betwist, doen de ontwikkeling van de ge-
beurtenissen, zooals zij van Meruit wordt ge-
zien, betrekkelijk duidelijk uitkomen. ,!Het
kan zijn, dat het eerste leger van Anderson
eenige snelle, beweeglijke, voorste formaties
hier of daar op Tunesisch gebied heeft lateh
oprukken, zulks echter niet voor operatieve,
rnailr voor verkennirugsdoeleinden. Het ter
rein, waar dit geschiedt, zal het op het
oogenblik belangrijke kustgebied zijn en de
gebieden ten Zuiden van de bergstrook, welke
in Noord-Wlestelijke richting door Tunesie
loopt.
'Na twee en een halve week is het gros van
de geallieerde strijdmacht er in ieder geval
hog niet toe overgegaan eTen algemeenen aan
val op Tunesie te beginnen, en zij bevindt zich
tot dusver nog in den toestand van opmarsch,
De oorzaken van deze trage houding worden,
van Meruit toeoordeeld, thans1 begrijpeiijk ge-
acht. Deze zouden Met alleen bestaan Mt een
gebrek aan voor een dergelijk offensief ge
schikte troepen en voldoende tankformaties,
maar bovenal in het ontbreken van de ver-
eischte luohtstrijdkrachten. Bij het laatste
zou het vooral om jachtvliegtuigen gaan, die
uiteraard onontbeerlijk zijn, wanneer' de ge
allieerden willen probeeren de luchtheerschap-
pij in Tunesie te verkrijigen, en vervolgens het
zeeverkeer tusschen Turns, Sicilie en Sardinie
willen verstoren. Het is natuurlijk wel te
doen lange-afstand-bommenweiipers, doch
nauwelijks mogelijik jachtvliegtuigen van En
geland, Egypte of de Cyrenaica uit op eigen
kracht naar dit gevechtsgebied te dirigeeren.
Een en ander brengt voor de Engelschen en
Amerikancn kostbaar tijdverlies met zich.
Immiers intusschen zijn, gelijk uit de Duitsche
weermaehtsberichten moet worden opge-
maakt, de naar Noord-Tunesie gezonden troe
pen van de spil zoo sterk gegroeid, dat men
niet alleen een effectieve verdediging van
Turns heeft kunnen voorbereiden, maar ook
het voorterrein in betrekkelijk grooten om-
varug kon beveiligen. Daarnaast is het Duit
sche luehtwapen in dit gebied dermate uitge
breid, dat zoowel wat bommenwerpers als
wat jachtvliegtuigen aangaat, de suprematie
in de lucht aan de zijde van de landen van de
spil kan zijn. Het moet derhalve als zeer wel
mogelijk worden beschouwd, dat als gevolg
van de omstandigheid, dat de geallieerden
geen verrassende actie tegen Tunis wilden
ondernemen, uit deze nalatigheid een voor-
deel voor de troepen van de spil is ontstaan
in het gebied, dat; van beshssend belang is
voor het resultaat van de gevechten in Noord-
Afrika en voor de -fceheersching van de Mid
dellandsche Zee.
Of en in hoever de nieuwe toestand in
IjTansch-West-Afrika op het verdere beloop
van de gevechten in Noord-Afrika van invloed
zal zijn, is nu nog met te zeggen. Het is
uiteraard mogelijk, dat de bezetting en bevei-
liging van de lange West-Afrikaansche kust
en van het marinesteunpunt Dakar krachten
van de geallieerden zullen binden, die anders
tegen Tunesie zouden kunnen worden ge-
bruikt.
Aan den anderen kant vloeit uit den nieu-
wen coup der geallieerden de mogelijkheid
voort, dat zij zich van de in Dakar voor an
ker liggende oorlogsvloot mieester maken, het
geen geheel in den geest van de door admiraal
Darlan aangenomen houding zou liggen. Het
betreft hier een aanzienlijk aantal eenheden
van de Fransche marine, n.l. een liMeschdp,
eenige zware en lichte kruisers en verschei-
dene kleine eenheden, waaronder vijf duik-
booten. 'Het bezit van deze eenheden zou
eenige versterking van de Angelsaksische
positie ter zee beteekenen.
De houding van Boisson, den gouverneur-
generaal van Fransch-West-Afrika, is in zoo-
ver verrassend, omdat hij tot op .het laatste
•is een heel betrouwbaar en loyaal man werd
beoordeeld en als een van de intiefne vrien-
den van maarschalk Petain gold. Ook hier
blijikt, dat het tragische dualisme in de Fran
sche bevelvoering, liet duel Petain-Darlan,
er toe heeft geleid, dat zelfs de betrouwbaar-
ste militaire aanvoerders, toen het om een
laatste beslissing ging, afvallig zijn geworden
en dat zij diegenen zijn gevolgd, in wier han-
den zich op het bewuste oogenblik de groot
ste macht ibevond.
In het op te richten Fransche vrijwilligers-
legioen zullen ook deelen van het Franscne
continentale leger, dat Frankrijk na Com-
piegne in stand mocht houden, worden opge-
nomen. De DuitschItaliaansche wapenstil-
•standscommissie heeft hiertoe haar toestem-
ming gegeven. Dit legioen zal voornamelijk
bij de pogingen om het verloren koloniale ge
bied terug te winnen, optreden. Dat feit zal
het tragische gevolg kunnen hebben, dat
Franschen en masse tegen Franschen zouden
komen te strijden.
HET SOVJET-OFFENSIEF BIJ
STALINGRAD EN AAN DEN DON.
De militaire correspondent van het D.N.B.
schrijftNa de Engelsch-Amerikaansche
legerleiding gebruikt thans de bolsjewistische
legerleiding een zeer krachtig propagandis-
tisch kruit. Drie en een kwart jaar oorlog met
overwinningen van zeer grooten omvang ma
ken het de spil gemakkelijk de ontwikkeling
der dingen af te wachten. De tijd werkt voor
dengene, die tijdens militaire operaties alles
in veilig bezit heeft weten te stellen, wat hij
voor de oorlogvoering noodic heeft, n.l. ge
bied, vrutfhtbaren grond, steenkolen, ijzer,
benzine en onaantastbare posities.
Stalin zet weer eens alles op 6en kaart.
Zijn gi'oote offensief ten Zuiden van Stalin
grad uit het gebied van de Kalmukkensteppe
en de bewegin;°' van de tang ten Noorden van
Stalingrad, gericht op de groote bocht in den
Don, vormen een concentratie van krachten
onder geheel andere voorteekens dan het
groote offensief van den winter.
Zetker, ook dit is nog niet de laatste krachts-
inspanning van de bolsijewisten. Doch er val-
len toch reeds symptomen op te merken, die
doen hlij'ken, dat de aan de zijde van de bolsje-
wislen van oudsher gapende kloof tusschen
militaire leiding en militaire uitvoering nog
grooter geworden is. Zij werpen hun ladtste
reserves uit het Oosten in den strijd teigen het
Westen en stellen nog eens het militaire ge-
luk op de proef, dat hun den vorigen winter
ontzegd bleef.
De slag, die op het oogenblik in de groote
bocht van den Don woedt, is een zware af-
weerslag. Ook dit offensief van de Sovjets is
opnieuw in»de eerste plaats een offensief met
tanks. Het welslagen of mislukken van een
dergelijk offensief is afhanikelijik van de
Bezuiniging is in ieders belang.
Degenen, die gedurende1939/4 0 een volgens
de thans geldende normen buitengewoon hoog
verbruik aan gas en electriciteit hadden, be-
vonden zich tot voor kort in de aangename
positie, dat zij ook in de tegenwoordige tijds-
omstandigheden er tamelijk royaal mee kon
den omspringen. De insteliing van de maxi-
mumrantsoenen heeft daaraan een eind ge
maakt. Dit beteekende niet, dat den verbrui-
ker van een normale hoeveelheid gas of elec
triciteit een verder gaande beperking werd
opgelegd dan de bestaande van 75 pet. van
het verbruik in 1939/40. Slechts in het geval,
waarin het toegestane rantsoen onredelijk
hoog zou zijn, wordt van dezen maatregel ge
hruik gemaakt om het rantsoen in overeen
stemming te brenigen met een yedelijk te ach-
ten verbruik.
De overheid onderzoekt alle »gevallen, die
tot eenige besparing zouden kunnen leiden.
Daar zij er steeds op uit is ook in dezen tijd
van groote zorg voor de gas- en electriciteits-
levering de belangen van de verbruikers zoo
veel doenlijk in het oog te houden, mag van
den anderen kant zeker worden verwaeht, dat
de verbruikers zoo zuinig mogelijk omsprin
gen met de hun toegemeten rantsoenen. Ieder-
een moet nu doordrongen zijn van het feit,
dat hij verplicTit is te bezuinigen, en dit
is Met alleen een gemeenscfhapsplicht, maar
het is ook ieders eigen belang om het toege
stane rantsoen niet te overschrijden. De be
perking van bet gas- en eleotriciteitsverbruik
is een hoogst ernstige zaak en een beroep van
de Overheid op aller medewerking mag hier
zeker nog eens worden herhaald. Wie dit te
laat beseft, zit straks in het dmster.
vraag of het gelukt de smalle strooken, waar-
op deze tanks rijden, uit te breiden. Dit is
evenzeer een kwestie van leger- en troepen-
leiding, als van zelfstandig handelen van de
op zichzelf aangewezen officieren en man-
schappen. Nu moet blijken of de bolsjewisten
nog over voldoende keurtroepen beschikken
en of zij in den zomer" voldoenden tijd heb
ben gehad om hun voor den winteroorlog op-
geroepen reserves zoo op te leiden, dat zij
superieur zijn aan de Europeesche opleiding
en Europeesche wapens. Dit kan gevoeglijk
betwfjfeld worden.
Wlat van Duitsche zijde reeds over dezen
slag bekend is, pleit hiertegen en vormt
tevens een bewijs voor de jmstheid van oor-
logvoeren door de spdl, die tot meer in staat
is dan het hoofd bieden aan dergelijke offen-
sieven.
De Berlijnsche correspondent der N. R. Crt.
telefoneerde Woensdagochtend:
In het Duitsche weermachtsbericht van
Dinsdag wordt bevestigd, dat de Sovjettroepen
met hun offensief aan het front van Stalin
grad en den Don in zoover succes hebben
kunnen behalen, dat zij in een sector in de
Duitsche linies zijn binnengedrongen. Dit
offensief wordt volgens Duitsche gegevens
gekenmerkt door het in den strijd werpen van
zeer veel menschen en materiaal, waar bij
bloedige offers niet in het minst worden ont-
zien. Veelal heeft deze hernieuwde Sovjet-
activitedt eenige verrassing veroorzaakt, hoe
wel men toch met dergelijke episoden reke-
ning moet houden.
In verband met de aan den gang zijnde
operaties wordt er aan herinnerd, dat het den
Soyjet-troepen in het afgeloopen voorjaar hij
Charkof gelukte zelfs tot tamelijk diep in de
Duitsche linie door te stooten, echter met het
eindresultaat, dat generaal-veldmaarschalk
von Bock den stoot opving,' en dit niet alleen,
maar bovendien door een omsingelende bewe
ging de opgerukte Sovjet-divisies insloot en
vernietigde.
Uit een verdere aankondiging in het weer
machtsbericht aangaande de genomen tegen
maatregelen blijkt, dat men ook ditmaal er
op uit is de binnengedrongen troepen door
middel van sterke Duitsche reserves af te
grendelen.
Voor het overige worden hier de Sovjet-
berichten ten aanzien van de Duitsche verlie
zen voor het eerst sedert het begin van
den oorlog zouden de Sovjettroepen het aan
tal gemaakte gevangenen hebben genoemd
natuurlijk als sterk overdreven gekwalifi-
ceerd.
Dat de Sovjetleiding het begin van de win-
terperiode voor de onderneming heeft uitge-
kozen, zal wellicht mede samenhangen met
haar vermoeden, dat de Duitsche legerleiding
haar maatregelen voor den winterveldtocht
nog met geheel zou hehtaen beedndigd.
OPTIMISME VAN DUITSCHE VOI.K
GROOTER DAN OOIT.
In een te 'Berlijn voor bedrijfsgevolmach-
tigden gehouden rede heeft rijksorganisatie-
leider Dr. Ley, volgens het A.N.P., gewezen
op de ongewone prestaties die Duitsche arbei-
ders, ingenieurs, dhemici en constructeurs in
den loop van den oorlog reeds hebben vol-
bracht. Desondanks, zoo verklaarde Dr. Ley,
zijn de Duitsche arbeids- en productiereserves
nog geenszins uitgeput. Zij zullen in den
komenden tijd, voor zoovjrr noodig, eveneens
worden geactiveerd. Dr. Ley besloot zijn
rede met de verklaring, dat het opitimisme
van het Duitsche volk grooter dan ooit is en
niet slechts gebaseerd op vage verwachtingen.
doch op concrete feiten.
BRIGADE-GENERAAL VERMIST.
De opperbevelhebber van de Amerikaansche
luchtstrijdkrachten in Europa, brigade-gene-
raal Duncan, die zich per vliegtuiig op weg
beivond van Engeland naar Noord-Afrika,
wordt sinds 17 November vermist. Het toe
stel moest voor de Noordkust van Frankrijk
een noodlanding maken. Sindsdien heeft men
niets meer vernomen.
VERSTERKINGEN AAN FRANSCHE
ZUIDKUST.
Duitsche troepen te Marseille.
Marseille is een bolwerk van de vesting
Europa, waarboven de Duitsche vlag zal
waaien tot het uur van de vijanden van
Europa heeft geslagen'", zoo schrijft een oor-
logsverslaggever, die een schildering geeft
van de versterkingswerkzaamheden in Mar
seille en aan de Zuid-Fransche kust. Sedert
dagen bevinden zich Duitsche troepen in de
Fransche havenstad Marseille. In de stad
werken eenige Duitsche staven. Pantserver-
kenningswagens rijden door de straten. Duit
sche infanterie heeft haar intrek genomen in
de forten aan de haven, die beveiligd wordt
door luchtdoelbatterijen van allerlei kaliber.
Zware en alle»ewaarste 'batterijen-zijn in stel
ling gegaan on de strategische belangrijke
punten van de havqn, doch niet daar allyen.
De geheele kust, die pas hezet is, is in enkele
dagen in een toestand van verdediging ge-
brach-t, die elken volgenden dag nog volmaak-
ter zal worden. Marseille zal door Duitsche
troepen verdedigd worden tegen elke invasie-
poiging.
