J
Rijkscommissaris en Mussert danken de uit het
Oosten teruggekeerde Arbeidsdienstmannen.
Buitenland
No. 10.447
MAANDAG 16 NOVEMBER 1942
82e Jaargang
I. VAN DE SANDE
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIE BLAD VOOR ZEEU WSCH-VLAAN DEREN
WAARSCHUWING.
Voor misdrijven tijdens ver-
duistering en plundering.
j DUITSCH WEERMACHTSBERICHT.
Acties tegen convooi aan
Noord-Afrikaansche kust.
Sovjet-aanvallen in Kaukasus
afgeslagen.
DUITSCHE
RIJK
I T A L I E
SPANJE
SABOTAGE-PROCES VOOR HET
DEUTSCHE KRIEGSGERICHT.
Zonder ongerief uitkomen met het
rantsoen.
„Beperkt het gas- en eleetriciteits
verbruik; het is Uw eigen belang"
ITALIAANSCH WEERMACHTSBERICHT
Verschijnt lederen
Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
Prijsverhooging adverte"»!en toegestaan door het
Departement van Handel, Nljverheid en Scheepvaart
onder No. 16236 N. P. d.d. 24 Maart 1942 -
AbcnnementsprijsBinnen Terneuzen f 1.42
per 3 maandenbuiten Terneuzen t 1.73 per 3
maanden. Bij vooruitbetaling f 6.60 per jaar.
Uitgeefster N.V. Firma P. J. VAN DE SANDE
Tel*.'oon 2073 -Giro 38150
UZENSCHE COURANT
ADVERTENTIEN: Per mm 10 cent, minimum
per advertentie f 1.50 Rubriek kleine advertentiSn
1-5 regels 60 cent; iedere regel meer 12 cent;
maximum 8 regels Dienstaanbiedingen en dienst-
aanvragen 1-5 regels 52 cent, iedere regel meer
1 0 cent Met vermelding brieven of adres bureau
van dit blad 1 0 cent meer. Handelsadvertentien
bij regelabonnement tegen verminderd tarief, dat
op aanvraag verkrijgbaar is. Inzending van
advertentien uiterlijk 10 uur v. m. op den dag van
verschijning.
DIRECTEUR:
HOOFDREDACTEUR: N. J. HARTE
TERNEUZEN - TELEFOON 2298
Bii hun terugkeer in het vaderland werden de 300 Nederlandsche Arbeidsmannen na
een lansrdurif venblijf aan het Oostelijk front, door den Rijkscommissaris, rijksminister
dr Sevss Inquart en den leider der Nationaal Socialistische Beweging der Nederlan-
den ir A A Mussert verwelkomd en toegesproken. Tijdens de inspectie der mannen
door den' Rijkscommissaris. (Polygoon ZeijleTnaker Pax Holland s)
Na«een werkzaamheid van ruim vier maan
den achter de linies aan het Oostfront keerde
eenige wekeix geleden een vierhonderdcal
Arbeidsdienstmannen, behoorende tot den
Reichsarbeitsdienst doeh afkomstig uit den
Ned. Arbeidsdienst, terug in het vaderland.
Zij arriveerden te Amersloort en namen voor-
loopig hun intrek in het nabijgelegen Ar
beidsdienst kamp .Waterloo'. Een groot deel
hunner zal a Is kader terugkeeren in de oude
gelederen, de overigen zullen binnenkort naar
huis vertrekken. In verband met de lange
reis van acht dagen, welke zij achter den rug
hadden, was de ontvangst destijds harte'iijk
doch bescheiden.
Om de beteekenls van de daad, die deze
jongerhannen geheel eigener beweging hebben
gesteld, nog eens nadrukkeiijk te onderstree-
pen en hun tevens hun dank en erkentelijkheid
daarvoor te betuigen, brachten Donderdag-
morgen Rijkscommissaris Rijksminister Seyss
Inquart en de leider der N.S.B. ir. Mussert
een bezoek aan het .kamp.
Omstreeks half elf arriveerde de Rijkscom
missaris in het kamp. Hij werd vergezeld
door Generator beitsfulirer Bethmann en ver
welkomd door ir. Mussert en <len wnd. com
mandant van den Ned. Arbeidsdienst generaal-
afbeidsleider De Bock. Nadat hij, mede
geescorteerd door de Arbeitsfiihrer Hekman
en Manna, de gelederenl had g din spec teerd
begroette hij de mannen met een: Heil Ar-
beitsoienst der Niederlande. Vervolgens wer
den geweren en spaden aan den grond gezet
en las General-Arbeitsfiihrer Bethmann vol-
gende boodschao van den Reicbsarbeitsfiihrer
Constantin Hierl voor:
Boodscliap Reichsarbeitsfiihrer.
Kameraden van de Nederlandscbe Arbeids-
dienstgroep
.,Uw vrijwillig optreden aan het Europeesche
gevechtsfront tegen het bolsjewisme is ge-
eindigd. In trcTuwe kameraadschap met de
kameraden van den Reichsarbeitsdienst hebt
gij u gedragen als soldaten van den arbeid en
hebt gij de eer bewezen aan uw Nederland
sche vaderland.
Gij kunt thans naar uw mooie vaderland
terugkeeren met het trotsche bewustzijn, dat
ge door uw persoonlijk optreden bij de vesti-
ging van de Germahnsche gemeenschap van
volkeren en bij den opbouw van een nieuw
Europa hebt medegewerkt.
Ik dank u en denk op dit oogenblik aan de
kameraden, die bij de uitoefening van deze
groote taak hun leven hebben opgeofferd. Wij
betreuren hen niet, wij eeren hen.
Mijn hartelijke wenschen vergezellen u op
uw verder levenspad. Ik verwacht van u, dat
ge ook na uw vertrek uit den Nederlandschen
Arbeidsdienst strijders zult zijn voor een
nieuwe orde.
Leve de Groot-IGermaansche volkenge-
meenschap. Leve de Fiihrer.
Verklaring Fiihrer der Gruppen.
Hiema richtte de commandant der Arbeits-
dienstgruppe „Niederlande", Arbeitsfiihrer
Hekman het woord tot de autoriteiten.
Nadat spr. generaal-arbeidsleider De Bock
had bedankt voor den grondslag, did deze in
den Ned. Arbeidsdienst had gelegd, bracht
hij een kort rapport uit over de werkzaam-
heden, waarin hi> deed uitkomen, dat de man
nen uit eigen aanschouwing thans het gevaar
van het bolsjewisme hebben leeren kennen en
zich een plicht opgelegd voelen voor de toe-
komst, nu zij naar beste krachtpn mochten
medehelpen.
Het muziekcorps speelde hierna het danklied
,,Wilt heden nu treden", waarop de Rijkscom
missaris het woord richtte tot de mannen.
Toespraak Rijkscomniis saris.
De Rijkscommissaris ving zijn toespraak
aan met te memoreeren, dat hetj'initiatief tot
den inzet in het Oosten uit de gelederen van
den N.A.D. zelf kwam. De oproep vond bij
velen weerklank: duizend man meldden zich
eigener beweging en na selectie en voorbe-
reiding vertrok dan deze groep.
Het getuigenis van den Reichsarbeitsfiihrer,
aidus vervolgde hij, bewijst ons, dat gij u als
echte Arbeitsdienstmannen hebt gedragen en
al uw krachten ingezet. Als vertegenwoor-
diger van het Rijk dank ik u daarvoor, daar-
hij tevens de hoop uitsprekend, dat dit gebeu-
ren uw verderen levensweg moge bepalen.
Drie dingen immers hebt gij gewonnen. Ten
eerste hebben de opgedane ervaringen u als
mensch sterker gemaakt. Gij zijt uit het
normale leven getreden, een leven, door aller-
lei voorschriften en voorzorgsmaatregelen
vsilig gesteld, waarin het denken zelfsi door-
gaans langs bepaalde banen gaat. Gij tradt
binnen in een wereld, die voortdurend in be
weging is, die van uur tot uur verandert. In
die wereld komt het aan op wat er in den
man zit, of hij tegen de situatie opgewassen
is. Wie dat eenmaal heeft meegemaakt, weet
dat hij voortaan iedere situatie zal beheer-
schen.
Ten tweede zijt gij er op uitgetrokken als
soldaten van den arbeid. Uw wapens waren
voor u geen sieraad, doch dienden in waar-
heid om uw leven en uw arbeid te beschermen.
Het bewustzijn, dat gij er in den gevaarlijk-
sten tijd op uit getrokken zijt, zal een stem-
pel drukken op heel uw latere leven. Gij hebt
er toen midden-in gestaan. Dat bewustzijn
geeft u een grooter verantwoordelijkheids-'
gevoel. En ten d'erde 'hebt gij een politieke
belevenis gehad, zijt ge een politieke ervaring
rijker. Nu immers weet ge, waarom het in
Europa gaat! Wanneer men het hier in dit
mooie rustige landje heeft over bolsjewisme,
dan lijkt die praterij soma op een spelletje.
Men praat als ifemand, die in een laboratorium
proeven neemt met ongevaarlijk goed, en
graag wat afwisseling in zijn leven geniet.
Getuige de salon-bolsjewisten, die op dit ge-
bied zoo gaarne theoretiseerden.
Gij kameraden, weet nu echter, wat het
bolsjewisme in werkelijkheid is. Gij weet wat
dat beteekent: bolsjewisme. Gij hebt gezien,
dat het in het geheel geen geestelijk verschijn-
sel is, maar dat'het een ontzaglijke macht der
materie is, die eenvoudig over den geest van
het avondland heen wil rollen. Wiellicht, kame
raden, hebt gij- thans ook een voorstelling ge-
kregen van de ontwikkeling van het Duitsche
volk, dat eeuwen staat tegenover het Oosten
en steeds met zijn bloed en zijn strijdvaardig-
heid dit Oosten heeft afgehouden
van u hier in. Europa. En vele eigen-
schappen, van den Duitscher, de kwaliteit
van het soldateske, het strijdlustige, die zullen
u begrijpelijk worden, wanneer gij u voor
oogen houdt, dat het de oneindige muur van
mensthen is geweest, die eeuwen lang; dui
zend jaar reeds, kan men zeggen, stand heeft
gehouden om te verhinderen, dat wat komt
aanrollen, over ons h^en gaat. Het zal u dui-
delijk zijn, dat dit bolsjewisme tenslotte het
pohtieke systeem is, dat ten diepste gekeerd
moet zijn tegen onze volksche, Germaansche
en Noordsche waarden. Vandaar ook het
binnendringen van het Jodendom aan gene
zijde en de leiding van het jodendom tegen
ons bier.
Tegenover dezen xnaterieelen kolos is het
niet voldoende met geestelijke wapens te strid
den. Men moet er het heele gewicht van zijn
macht tegenover plaatsen. Het is dan ook
dom, wanneer men hier soms redeneert: het
bolsjewisme beteekent voor ons Nederlanders
geen gevaar, omdat we toch geen bolsjewisten
worden. Wat kan dat die bolsjewisten schelen,
in de jaren tusschen 1917 en 1925 hebben ze
daar dertig millioen menschen laten omkomen.
gefusileerd, vermoord, naar Siberie verbannen,
of laten sterven! Zouden ze daar hier tegen
op zien?
Dit alles hebt ge in u opgenomen, een be
levenis gehad van het groote front van van-
daag en dezelfde zekerheid en rust in u ge-
voeld, waarmee wij strijden.
Eien zekerheid en rust, die ons niet verlaten.
Ook niet wanneer er thans sprake is van een
dreiging uit het Westen. Een dergelijke drei-
ging vreezen wij niet. Integendeel we begroe-
ten haar.- Want nu zal het Westen zelf moe-
ten aantreden. Nu zal men niet langer kun-
nen parasiteeren op het bloed van den soldaat,
die in het Oosten strijdt. Wij begroeten den
strijd, want hij schept klaarheid!
Temeer kunnen wij gerust zijn, omdat wij
de middelen van gansch Europa te onzer be-
schikking hebben. Engeland heeft indertijd in
Narvik de bus gemist. Toen had het met zijn
vloot de kansen kunnen beinvloeden. Die tijd
is echter voorbij en komt niet weerom.
Ziet, mannen van den Nederlandschen Ar
beidsdienst, dat geeft ons de rust en de ge-
latenheid, waarmede \yij de toekomstige ge-
beurtenissen tegemoet zien. Het bewustzijn
van onze kracht, die steeds weer aan den dag
treedt. Maar bovendien nog het bewustzijn,
dat wanneer in de toekomst nog een Europa
wil bestaan, het slechts bestaan kan, wanneer
de Duitsche wapens en de wapens der verbon-
denen zegevieren dat weten wij. En aan-
gezien wij er vast van overtuigd zijn, dat dit
avondland, de cuituurbron en de eultuurdra-
ger van het geheele blanke ras is en dat de
voorzienigheid niet bepaald kan hebben, dat
dit avondland ten gronde gaat, daarom bieden
wij rustig en gelaten aan alles het hoofd, want
wij weten, dat de toekomst van dit avondland
gebonden is aan het succes van onze wapens
en aan de kracht van ons hart.
Kameraden, zoo besloot de Rijkscommis
saris zijn toespraak, wat gij gjnds beleefd
hebt, is van waarde voor- heel uw verdere
leven. Getuigt van hetgeen gij ginds in u hebt
opgenomen. Gij bebt den roep van den nieu-
wen tijd gehoord, moge hij u uw gansahe leven
bijblijven. Dan zult gij u blijven inzetten voor
het Nederlandsche Volk, voor de gemeenschap
van Germaansche volkeren en voor het nieuwe
Europa.. Heil arbeidsmannen!
Vervolg§ns sprak de leider der N.S.B. de
Arbeitsdienstgruppe toe.
Toespraak van ir. Mussert.
Teruggrijpend op den naam van het kamp
„Waterloo", zeide Mussert, dat daardoor wordt
herinnerd aan den tijd, nu meer dan honderd
jaar geleden, waarin een Franschman Europa
wi'lde overheerschen en de volkeren kapot
wilde maken, zooals dat nu het streven is bij
de aanslagen van Engeland eh Amerika. Gij
zijt, aldus de leider, naar den Arbeidsdienst
gegaan, die een stuk nationaal-socialisme is.
In den Arbeidsdienst gaat het om de eer van
den arbeid ep om het herstel van de vclks-
eenheid. Het nationaal-socialisme breskt de
sciot jes af en wil een volk zien. De arbeids
dienst is daaruit yoortgevloeid als een logische
consequentie. In ons programma van 1931,
dat in dien tijd niets dan hoon ontmoette, is de
eisch van een jaar arbeidsdienstplicht opge
nomen. Als de voorlooper daarvan hebt gij
vrijwillig een half jaar gediend. - Gij hebt daar-
na 'gevolg gegeven aan den oproep mede te
werlten aan den strijd om het zijn cf»niet zijn
van Europa. Daar in het Oosten op duizenden
kilometers afstand hebt gij eerst gevoeld, wat
i het beteekent dit vaderland te mogen hebben
en goon te zijn van het Nederlandsche volk.
Wij alien herdenken hen, die niet het voor-
recht hebben naast u te staan, die daar ge-
bleven zijn voor hun volk. Zij hebben hun
Steeds weer trachten asociale elemen-
ten van de oorlogsomstandigheden ge-
bruik te maken voor hun misdadig op
treden.
Zooals reeds onlangs is bekend ge
maakt, is het berechten van dergelijke
misdadigers door den Rijkscommisaris
voor het bezette Nederlandsche gebied
opgedragen aan de Duitsche recht-
banken.
Tot voorlichting van de bevolking wijs
ik eens en vooral op het volgende:
Wie onder gebruikmaking van ver-
duistering of andere buitengewone
oorlogsomstandigheden daden van ge-
•weld uitvoert of leven en eigendom van
anderen schendt, begaat een buiten
gewone laagheid.
Hij is iemand, die het volk schaadt,
waarvan de gemeensch; p moet worden
bevrijd. Hij behoeft der halve niet op
verschooning te rekenen.
De Duitsche rechtbanken zullen zon-
der acht te slaan op het verleden van
den dader met zware tifththuisstraffen
of met de doodstraf antwoorden.
Wie zich vergrijpt aan het eigendom
der bewoners, dat deze hebben achter
gelaten bij de ontruiming van bepaalde
zones in de gebouwen of op vrijwillig
ontruimde stukken grond,
wie dus plundert,
wordt zonder uitzondering met den
dood gestraft.
De wet kent hierVbor geen andere
straffen.
De ordelievende bevolking moet
weten dat haar leven en eigendom
onder bijzondere bescherming staat.
Wie meent de orde te kunnen minach-
ten zij hiermede gewaarschuwd.
DE RIJKSCOMMISSARIS VOOR
HET BEZETTE NEDERLANDSCHE
GEBIED.
DE COMMISSARIS-GENERAAL
VOOR BESTUUR EN JUSTITIE,
Dr. Dr. WIMMER.
leven gegeven voor u en voor mij, voor ons
volk en voor alle Europeesche volkeren. Ik
hen er van overtuigd. dat gij als goede Neder
landers zult weten, dat er eens zal zijn een
Nedf ilandsch volk, dat in zijn geheel here id ia
het leven in te zettenwoor het behoud van
Europa.
Na er op gewezen te hebben, «dat Europa in
het Oosten wordt bedreigd door het bolsjewis
me en m het Zuid-Westen door het Amerika-
nisme, bracht Mussert den mannen van den
Arbeidsdienst den dank over van de Beweging
en van het geheeTe Nederlandsche volk. Draag
uit, hetgeen gij gezien hebt. zoo (irukte Mus
sert den mannen op het hart en zorg dat het
volk wakker wordt. Europa zal niet onder-
gaan, omdat God ons bijtijds het nationaal-
socialisme en het fascisme heeft gezonden
met mannen als den Fiihrer en den Duce.
Wanneer eens Stalin, Roc^<welt en Churchill
hun Waterloo gevonden zullen hebben, zal bet
Nederlandsche volk zijn plaats kunnen in-
nemen, als het nu zijn plicht dock Gij hebt
getoond bereid te zijn uw leven in te zetten.
Daarvoor dank ik u!
Het houzee, waarmee de leider zijn toe
spraak besloot, werd door de arbeidsmannen
spontaan en krachtig overgenomen.
Nadat generaal-arbeidsleider de Bock in een
kofte toespraak verklaard had trotsch te zijn
op deze mannen, vooral nu zij hun taak zoo
goed hebben vol'bracht, zijn vreugde had uit-
gesproken over het feit, dat honderd hunner
in het kader van den N.A.D. wenschen te wor
den opgenomen en den vertrekkeriden het
allerbeste had toegewenscht, besloot General-
Arbeitsfiihrer Bethmann het appel.
Na op de stuwende kracht van Adolf Hitler
en zijn idee gewezen te hebben, eindigde spre-
ker met een Sieg Heil op den Fiihrer, waar
op, het muziekkorps de indrokwekkende plech-
tigheid met het spelen der volksliederen be
sloot.
In totaal 89 schepen vernietigd of
beschadigd.
Het opperbevel der weermacht deelde Zon-
dag in een extra-bericht mede:
Bij de gemeenschappelijke actie van de
Italiaansche en de Duitsche luchtma'cht en
van de Italiaansche en de Duitsche marine
werden hij den strijd tegen het vijandelijke kon-
vooi aan de Noord-Afrikaansche kust in het
Westelijk deel der Middellandsche Zee de vol
gende successen hehaald.
Vernietigd of beschadigd werden in totaal
89 schepen en wel: 14 koopvaarders en groote
transportschepen met een gezamenlijken in-
houd van 102.000 ton werden tot zinken ge-
bracht; een groot tankschip (ongeveer 10.000
ton) werd getorpedeerd en in zinkenden toe-
stand achtergelaten; 7 koopvaarders en groote
transportschepen met een gezamenlijken in-
houd van 71.000 ton werden zoo zwaar be
schadigd, dat hun verlies zeker geacht kan
worden. Daarmede werd in totaal 183.000 ton
van de waardevolste vijandelijke vracht-, tank-
en transportscheepsruimte vernietigd. Hier-
van zijn reeds 8 schepen met een gezamen
lijken inhoud van 76.000 ton ip het extra-
bericht van 14 November vermeld.
Vijf en dertig andere koopvaarders en trans
portschepen met een gezamenlijken inhoud
van 234.000 ton werden beschadigd, ten deele
zoo zwaar, dat verwacht kan worden, dat zij
geruimen tijd niet voor transportdoeleinden
gebruikt kunnen worden.
Bovendien werd een slagschip beschadigd,
3 vliegtuigkampscheperi werden beschadigd,
waarvan een zoo zwaar, dat aangenomen kan
worden, dat het geruimen tijd geen dienst zal
kunnen doen, 3 kruisers tot zinken gebracht,
14 kruisers en groote torpedobootjagers be
schadigd, 4 torpedojagers en bewakingsvaar-
tuigen tot zinken gebracht en 7 torpedojagers
en bewakingsvaartuigen beschadigd.
Taai tegenstand in Cyrenaica.
De „Warwiek Castle" tot zinken
gebracht.
Het opperbevel van de weermacht maakte
Zcndag bekend:
Duitsche en Roemeensche troepen hebben
Zaterdag in het Kaukasusgebied hevige vijan
delijke aanvallen afgeslagen. In het stads-
gebied van Stalingrad werden vijandelijke
tegenaai#allen afgeslagen. Het luchtwapen
ondersteunde de gevechten doeltreffend door
A «N\
Chateau RoufrJ
ZWITSERL
Limoges
"perigueux
•Lyon
St.Etienne
0NBEZET GEBIED
mToulouse
Genua
Avignon
Marseille
Narbome
Barcelona
CORSICA
ccl
kaart van Pelt
DE BEZETTING VAN ZULD-RANKRIJK.
Op de kaart is de demarcatielijn tusschen het onbezette en bezette gebied van Frank-
rijk aangegeven zooals deze door het wapenstilstandsverdrag van September 1940 was
vastgesteld. Op 11 November werd deze grens door de Duitsche trdepen overschreden
en op 13 Novemteh werd de Middellandsche zeekust bereikt. Te zelfder tijd zijn ook
Italiaansche strijdkrachten op het Fransche eiland Corsica aan land gegaan om dit te
bezetten. De bezetting van Zuid-Frankrijk en Corsica is van de asmogendheden een
tegenactie in de Middellandsche zee voor de Amerikaansche landingen in N.-Afrika.
aanvallen op artilleriestellingen en vliegvelden
der bolsjewisten ten Oosten van de Wolga.
Veldstellingen en concentraties van den vijand
aan den beneden-Don werden in duik- en
scfieervlucht aangevallen.
Aan het overige front werden door stoot-
troepacties bunkers en gevechtsposities van
den vijand vernietigd en gevangenen en buit
binnengebraeht. Plaatselijke aanvallen van de
bolsjewisten in het gebied. van Oiet Ilmenmeer
en van de Wolkof mislukten door den Duit-
schen afweer. Door eskaders gevechtsvlieg-
tuigen en Stuka's werden stations en treinen
van den vijand overdag en 's nachts zwaar
getroffen.
In Cyrenaica boden de Duitsch-Italiaansche
troepen taaien tegenstand aan den gelijkblij-
venden vijandelijken druk. Zij trokken onder
gevechten, waarbij zware verliezen geleden
werden, verder naar het Westen terug.
In den strijd tegen de Amerikaansch-Brit-
sche landingsstrijdkrachten in Noord-Afrika
brachten Duitsche duikbooten het transport-
schip „Warwick Castle" van 20.107 brt., als-
mede een vrachtschip van 6000 brt. tot zinken.
Bovendien kregen vier groote transportsche
pen torpedotreffers. In het gebied rond Bou
gie werd een vliegveld, alsmede de haven doel
treffend aangevallen. Voor Bougie werden
twee groote volgeladen transportschepen door
het afwerpen van bommen beschadigd. Een
vijandelijke duikboot werd door bommen ver
nietigd. Duitsche jagers en torpedovliegtuigen
schoten voor de Tunesische kust drie vijande
lijke vliegtuigen neer.
Vijftien doodvonnissen uitgesproken.
Voor het Duitsche Kriegsgericht te Arnhem
heeft dezer dagen een groep van 17 personen
terechtgestaan, wegens het plegen van sabo-
tage-handelingen, of het verleenen van mede-
werking hiertoe. Deze groep van personen
alien inwoners van eenige plaatsen in het Oos
ten des lands had zich schuldig gemaakt
aan een aantal brandstichtingen in de om-
geving van Deventer. Er werd o.m. brand ge-
sticht in een meelfabriek, in eenige opslag-
plaatsen der Duitsche Weermacht en in ver-
schillende voorraadschuren, welke eigendopi
waren Van Duitsch-gezintie hoeren.
.Het taetrof hier een soort georganiseerde
sabotage, want alle acties gingen van een
centraal punt uit. Had deze groep van 17 per
sonen tot taak den oogst en de voorraden te
vernielen, andere groepen richtten zich op
spoorwegaanslagen. Ook laatstgenoemde groe
pen zijn evenwel door de Duitsche overheid
achterhaald. Zij zullen eveneens voor den
Duitschen rechter tereehtstaan. Tezamen met
dit eerste, thans gevoerde proces betreft het
ruim honderd personen.
Onder de 17 mannen, wier leeftijd varieer-
de van 16 tot 47 jaar, ibevonden zich studen-
ten, arbeiders, een zakenman, technici, maar
over het algemeen waren het handswerklie-
den. Een van hen was lid geweest van de
sociaal-democratisehe partij1, de jongeren be-
hoorden meestal niet tot eenige politieke
partij. De meeste sabotage-handelingen wer
den verricht omstreeks den tijd, dat de oogst
binnen was. Per fiets of loop end werden dan
tochten door de landerijen gemaakt en steeds
in het avonduur warden de brandhaarden ge
legd, welke zoodanig werden aangebracht,
dat het vuur eerst een heele poos daarna uit-
brak.
Op deze wijze zijn de voorraadschuren van
een aantal landbouwers in de ascih gelegd.
terwijl in enkele gevallen de brand zich zoo
danig uitbreidde, dat ook de boeren-behuizing
verioren ging.
De verdactoten hebben op den eersten dag
der terechtzitting uitvoerig gelegenheid ge-
kregen te motiveeren, hoe zij tot hun wan-
daden waren gekomen. De meesten van hen
waren zich er volkomen bewust van, dat zij
de Duitsche Weermacht moeilijkheden in den
weg hadden gelegd en de voedselvoorziening
van het Nederlandsche Voik schade hadden
berokkend.
Dat was ectater niet van alien de bedoeling
geweest. Dezen hadden zich naar zij' verklaar-
den alleen maar willen wreken op boeren, die
tegen woekerprijzen hun producten in den
clandestienen handel bracten. Er was een en-
keling, die heweerde aehandeld te hebben uit
antipathie tegen de N.S.B.
Als hoofddader werd beschouwd een ge
wezen soc.-democratisch gemeenteraadslid,
die leiding had gegeven aan vrijwel alle
brandstichtingen. Er zijn duizenden kilogram-
men graan, tiooi en stroo vernietigd. Bij den
brand in meelfabriek werd een schade aan-
gericht van 250.000. Vrijwel alle verd.achten
legden een volledige bekentenis af.
In zijn l-equisitoir heeft de openbare aanikla-
ger er op gewezen, dat de sabotage-verorde-
ning van den Rijks'commissaris van October
1941 door deze groep verdachten overtreden
is. De artikelen 1 en 2 geven een omschrij-
ving van de strafbare feiten, welke met de
dood gestraft worden en daaronder vallen
naar de openbare aanklager verklaarde 15
van de 17 verdachten.
Zijns inziens valt geen van deze verdachten
onder de bijzondere bepalingen, welke om-
schreven zijn in art. 3 der verordening, waar
bij levenslange tuchthuisstraf of tenminste.10
jaren tuchtliuisstraf kan worden gegeven.
Alle vijftien verdachten hebbe-n bewust nadeel
berokkendi aan het Nederlandsche Volk en. de
'Duitsche Weermacht en hebben daarmede den
vijand begunstigd.
Bezuiniging op licht in de woning.
Heeft U wel eens den geheelen nacht in een
niet gebruikte kamer het licht laten branden?
Indien dit het geval is en U den volgenden
ochtend aan Uw verzuim om hij het naar bed
gaan het licht uit te draaien werd herinnerd,
dan zult U zeer zeker het gevoel hebben ge
had kwistig met de electriciteit te hebben
omgespronffen. Wij durven gerust te veronder-
stellen, dat U naar den electriciteitsmeter
bent geloopen cftn te constateeren, hoeveel U
noodeloos had vertoruikt. Hetzelfde gevoel
moet U thans bekruipen, wanneer U des
avonds meer lichtpunten in Uw kamer ziet
branden dan etrikt noodzakelijk is. Want niet-
waar, zoo goed als U vroeger het teveel ver-
bruikte een overbodige belasting vond, zoo
goed is het laten branden van niet beslist
noodzakelijke lichtpunten een overbodige be
lasting van Nederlands eleetriciteitsverbruik.
In slaapkamers, gangen, portalen, kelders,
in toiletten en op zolders, kan die lichtsterkte
van de lampen sterk verminderd worden. Be-
sparing kan ook verkregen worden door er op
toe te zien, dat men het radiotoestel niet on-
•oodig ingeschakeld laat. En welk een bezui
niging kan er niet worden toegepast bij het
gebruiken van electrische apparaten, zooals
strijkijzer, Stofzuiger, warmwatenketel. geyser
enz. Men zal deze huishoudelijke apparaten
nog meer dan gewoonlijk met over leg moeten
gebruiken. 'Het is in ieders belang sterk te be-
zuinigen. Men bespaart zich daardoor het on
gerief wegens overschrijding van het' rantsoen
te worden afgesneden.
Nadat hij een samenvatting had gegeven
van de gepleegde misdrijven, schetste hij uit
voerig het aandeel, dat ieder der verdachten
daarin heeft gehad. Communistische en
a-sociale invloeden blijken hun aandeel te
hebben gehad in het gebeurde; het optreden
der' saboteurs is zoo scrupuleus gemeen en
laaghartig geweest, dat een' afschrikwekkend
voorbeeld moet worden gesteld. Daarom
eischte hij tegen vijftien beklaagden de dood
straf en ten aanzi'en van de overige twee een
nad'er onderzoek naar hun aandeel in deze
wandaden.
De beklaagden werden verdedigd door vier
advocaten, die in hun pleidooien aandroncen
op mildere straffen.
De president van het Kriegsgericht heeft
na een korte schorsing de vonnissen bekend
gemaakt.
Vijftien beklaagden werden ter dood ver-
oordeeld, terwijl ten aanzien van de ander-=
'twee eerst een beslissing zal volgen na een
nader onderzoek.
'De president zeide, dat de verdachten ob-
jectief eni b-ewust d-e bezettende macht ^csa-
boteerd hebben en dat het niet te gelooven is
dat zij niet wisten, wat zij deden. Behalve
brandstichters noemde de president de ver
dachten ook saboteurs, die de rust in Neder-
land wilden verstoren en die dus ook gestraft
moeten worden volgens de Sabotage-verorde--
rang.
Als er bij'zondere omstandigheden zijn, kan
van de doodstraf worden afgeweken, maar
hier is geen sprake van verzachtende omstan
digheden. Als een Nederlander iffeent de
Duitsc'hers te moeten bevechten, dan zal hij
zwaar gestraft worden.
iGeschiedt dit uit zuiver patriottische over-
wegingen, dan kan het Gericht hier eerbied
voor hebben, al zal dit natuurlijk in het geheel
niet van invloed zijn op de straf. Maar in dit
proces is gebleken, dat het niet uit zuiver
vaderlandlievende motieven geschiedde, maar
dat de verdachten het leven van hun eigen
volksgenooten in gevaar brachten en eigen-
dommen beschadigden. Een uitzondering
maakte spr. voor de twee studenten, die het
Gericlht wel als twee echte patriotten wilde
zien. Ook voor hen kan er echter geen sprake
zijn voor clementie, daar zij bijzonder inten-
sief gehandeld hebben en gevaarlijk zijn voor
Duitschland. De president hierna uitspraak
doende, wees in dit bijzondere proces vonnis
overeenkom'stig het requisitoir, zoodat vijf
tien verdachten ter dood veroordeeld werden.
Zij zullen hun tegen de bezettende overheid
gerichte handelingen, met het leven moeten
betalen.
ZWARE GEVECHTEN IN CYRENAICA.
Aanvallen op schepen in Algerijnsche
wateren voortgezet.
Het 903de communique van het Italiaansche
hoofdkwartier luidt:
De ItaliaanschDuitsche troepen bleven
hardnekkig tegenstand bieden tegen den op-
marsch der vijandelijke strijdkrachten in
Cyrenaica en dwongen den vijand herhaalde-
lijk tot zware gevechten'.
Levehdige bedrijvigheid der luchtmacjjt
boven de Middellandsche Zee en Fransch-
Noord-Afrika. Negen vliegtuigen werden door