■Bp
■Hi
t)E VERDWENEN ROBliN
OLYMPIADE I
i||p:
NeemnAKKERTJE
Distributienieuws
f -
FEUILLETON
VERBOD TOT OPHALEN VAN
AFVALSTOFFEN.
EXTRA FILMVOORSTELLIHG VOOR DE JEU6D
op Zaterdag 7 Nov. 1942
in het LUXOR THEATER te Terneuzen
Hoofdfilm
Aan WINTERHULP
gegeven is goed gegeven
Giro 5553
TERNEUZEN, 2 NOVEMBER 1942.
Tijdens zijn bezoek aan de provincie Friesland bezichtigde de secretaris-generaal van
de Nationaal Socialistische Beweging der Nederlanden, ir. C. Huygen, een schaatsen-
fabriek. (Polygoon-fotodienst N.S.B.-Pax Holland s)
PAR A AT TEGEN LANDIN1GEN UIT
DE LUCHT.
Inspectiereis van den weermachts-
bevelhebber.
De weermachtsbevelhebber in Nederland
generaal der vliegers Fr. Christiansen, heeft
Donderdag zijn inspectiereis doo^de veel-
vuldige versterkingswerken in hetjpSfederland-
sche gebied voltooid.
Grootscheepsche militaire cefeningen, die in
het achterwaartsche gebied gehouden werden
en waaraan alle onderdeelen van de weer-
macht deelnamen, gaven den weermachts
bevelhebber en zijn metgezellen de zekerheid
dat de intensieve voorbereidingen voor den af-
weer van vijandelijke valschermjagers en lan-
dingstroepen nit de lucht zoover gevorderd
zijn, dat elk vijandelijk optreden uit de lucht
onvoorwaardelijk veroordeeld zal zijn te mis-
lukken als gevolg van de afweerkrachten der
troepen van alle wapens, die "den laatsten tijd
versterkt zijn.
HET GEBRUIK VAN KUNST- EN
PERSSTOFFEN IN DE INDUSTRIE.
Voor een uitgebreid gezelschap technici
heeft dr. ing. 'Kraemer van het Rijksministerie
voor bewapening en munitie te Berlijn Vrij-
dagmiddag op een door den Nat. Soc. Bond
Deutscher Technik belegde bijeenkomst in
Tivoli te Utrecht gesproken over het geibruik
van kunst- en persstoffen in de industrie. De
kunst- en persstoffen zooals kunstharsen,
bakeliet epz. zijn van organischen oorsprong,
zij worden uit stoffen, welke in de natuur
voorhanden zijn, afgeleid dan wel op synthe-
tische wijze vervaardigd, en hebBfen bij toe-
passing door de techniek op vele en velerlei
manieren reeds hun deugdelijkheid bewezen.
Hun bruikbaarheid in het bedrijfsleven vloeit
dikwijs voort uit eigenschappen, welke-boven
die van metalen uitsteken. Aan den anderen
kant kunnen zij in verschillende opzichten
soms niet de metalen evenaren, hetgeen niet
behoeft te beteekenen dat zij niet zouden kun
nen worden toegepast, doch wel inhoudt, dat
men zich diepgaand met de bestudeering van
hun eigenschappen moet bezighouden en hen
daar moet toepassen, waar de eigenschappen,
welke bij die der metalen achterblijven, geen
rol spelen. Spr. riep zijn hoorders dan ook op
elke aanwending van metaal onder de loupe
te nemen en) na te gaan of men wellicht de
een of andere kunststof in de plaats daarvan
kan gebruiken.
Overigens houde men voor oogen, dat de
kwestie van de beschikbare hoeveelheid
grbndstoffen, die immers noopt tot bijzon-
dere zuinigheid met onderscheidene metalen,
voor de kunst- en persstoffen ook niet opge-
lost mag worden geaeht in dien zin, dat over
de nieuwe stoffen ad libitum kan worden be-
schikt. Met kolen, een der belangrijke grond-
stoffen, moet bijvoorbeeld spaarzaam worden
omgegaan. Het gaat er derhalve om, aldus
was een der conclusies van dr. ing. Kraemer,
dat in den huidigen tijd met raffinement
wordt geconstrueerd en ook met kunststoffen
zuinig moet worden omgegaan.
De spreker was zijn interessante uiteenzet-
tingen begonnen met een theoretische behan-
deling van de vele soorten kunst- en persstof
fen, waarin hij gelegenheid had op te merken,
dat de organische chemie tot nu toe voor de
ingenieurs een terrein was, waarop zij zich
niet dan zeer schroomvallig begaven. De be-
teekenis der nieuwe stoffen brengt echter
mede. dat men er zich intensief mee bezig zal
moeten houden. Na een bespreking van de
eigenschappen der onderscheidene stoffen
heeft dr. Kraemer een groot aantal prac-
tische toepassineen in het bedrijf behandeld
aan de hand van een serie lichtbeelden. Op
deze wijze maakte de vergadering ib.v. kennis
met een hydraulische kunstharspers met een
vermcgen van 5000 ton, met een z.g. etage-
pers, met de fabficage van buizen van Novo-
text, met alle mogelijke voorwerpen voor de
electro-techniek vervaardigd van kunststoffen,
met de omvangrijke toepassingen van kunst
harsen, zooals een ets- en bijtskist, katrollen,
bepaalde rollen met ingeperste kogellagers,
vele tandraderen en in het bijzonder met de
constructie van diverse soorten lagers. Een
overzicht van de wijze waarop in Duitschland
de technische en wetenschappelijke arbeid
samenwerkt, besloot de belangwekkende uit-
eenzetting.
ONDERHOUDSWERKZAAMHEDEN AAN
ZENDER HILVERSUM I.
De persdienst van den Nederlandschen
Omroep rneldt:
Wegens noodzakelijke onderhoudswerk-
zaamheden zal del zender Hilversum I gedu-
rende vier dagen, n.l. van Maandag 2 Novem
ber af tot en met Donderdag 5 November niet
te beluisteren zijn.
Nieuwe avonturen van rechercheur Koks,
door
FRANK VAN FALGKBNOORT
(Nadruk verboden) 8
Koks floot nadenkend tusschen zijn tanden.
„Wte zullen vrien" Blauw eerts aan den tand
voelen. 'Hij is trouwens een oude bekende van
ons, maar een moord...v.." Hij belde.
Even later trad een agent binnen en Koks
vr#eg hem den man binnen te brengen.
,,Weet je", vervolgde Koks tegen den jon-
gen verslaggever, ,,wat ik je hier vertel, zet
je natuurlijk niet allemaal in je krant. Maar
ik geloof niet... Koks brak den zin af. ,,Enfin
we zullen zien."
De agent bracht den man binnen, die een
woedenden blik op Klein wierp en toen mop-
perend op den stoel, die Koks hem aanwees,
ging zitten.
,,Waar was jij vannacht tusschen twaalf en
vier uur?" vroeg Koks hem scherp.
,,In m'n bed", antwoordde de aangesproke-
ne onverschillig. ,,En dat kan ik bewijzen
ook."
,,Waar woon je tegenwoordig?"
,,Nog steeds in hetzelfde logement aan het
Spaarne. Vraag het maar aan den logement-
houder, dan zul je zien, dat ik gisteravond al
cm acht uur thuis was en pas om half negen
vanmorgen de deur ben uitgegaan."
,,Dat zullen we straks laten onderzoeken",
antwoordde Koks, terwijl hij in zijn boekje
schreef. Toen hield hij den ring in 4e hoogte.
De programma's over de radio-centrales
vinden normaal doorgang.
In verband met deze onderhoudswerkzaam-
heden zullen de radio-praatjes van Max Blok-
zijl op Maandag 2 en Donderdag 5 Nov. a.s.
om 19 uur over den zender Hilversum II wor
den uitgezonden.
WERKTIJD IN DE MIJNEN VERLENGD.
Van heden af, wordt in de Limburgsche
mijnen door de ondergrondsche mijnwerkers
8% uur per dag gewerkt, gelijk dit reeds lang
in het Duitsche rijk geschiedt.
VOORLOOPIG DIPLOMA DUITSCH
LAGER ONDERWIJS.
Ten einde het onderwijzend personeel, dat
niet de bevoegdheid voor het geven van lager
onderwijs in het Duitsch bezit, in de gelegen-
heid te stellen zich voor dit onderwijs verder
te bekwamen, zijn in een aantal plaatsen van
ons land vanwege het rijksschooltoezicht ap-
plicatiecursussen mgesteld, voor welke cur-
sussen in onderwijzerskringen -groote belang-
stelling bestond.
In de ,,Staatscourant" is thans een besluit
van de secretaris-generaal van het departe-
ment van Opvoeding opgenomen waarbij is
bepaald, dat aan hen, die regelmatig een
applicatiecursus hebben bezocht, aan het einde
van den cursus een diploma wordt uitgereikt,
indien blijkt, dat zij het onderwijs met vruchc
hebben gevolgd; dit diploma verleent den be-
zitter tot 1 September 1943 de bevoegdheid
tot het geven van onderwijs in het Duitsch
aan scholen voor gewoon en voor voortgezet
gewoon lager onderwijs.
DE NIEUWE STAATSLEENING.
Bij niet-volteekening, uitgifte van
gedwongen leaning.
Omtrent de nieuwe 3y2 pet. Staatsleening
Nederland waarvan het prospectus op 3 Nov.
a.s. zal verschijnen, wordt nog nader gemeld,
dat ingeval het bedrag van 600 millioen,
waarop door het puibliek moet worden inge-
schreven, niet wordt volteekend. de uitgifte
van een gedwongen leening zal plaats vinden.
Deze zal een rente dragen van twee procent
uit te geven tegen pari. De delging zal door
inkoop beneden pari geschieden. Het bedrag
der aanslagen in een eventueel uit te geven
gedwongen leening zal het dubbele bedragen
van de in te schrijven sommen volgens aan
slagen.
De voorwaarden.
Qnderstaand volgen nog enkele aanvullin-
gen betreffende de nieuwe 3% pet. leening
Nederland.
De coupons der leening vervallen per 1 Juni
en 1 December. De leening is aflosbaar in
twintig gelijke termijnen voor het eerst in
1943, per 1 December, waarvan de uitloting
plaats vindt in October.
Natuurlijke personen vrijwaren zich voor
een aanslag in de gedwongen leening door in
te schrijven in de vrijwillige leening volgens
onderstaande tabel:
Bij een zuiver vermogen van 20.00060.000
is het in te schrijven bedrag 400 100 voor
elke 5000 boven de 20.000; bij 60.000—100.000;
1200 100 voor elke 4000; bij 100.000
200.000; 2200 100 voor elke 3000; bij
200.000500.000: 5500 100 voor elke 2000;
bij 500.000—800.000: 20.500 100 voor elke
1500; bij 800.000 en meer; 40.500 100 voor
elke 1000.
De in artikel 2 van het besluit op de ven-
nootschapsbelasting 1942 bedoelde belasting-
plichtigen vrijwaren zich voor aanslag in een
gedwongen leening door in de vrijwillige lee
ning voor een bedrag in te schrijven gelijk aan
drie ten honderd van het zuiver bedrijfs-
vermogen.
De binnen het rijk gevestigde niet in artikel
een der beleggingswet genoemde maatschap-
pijen, fondsen en instellingen vrijwaren zich.
voor een aanslag in een gedwongen leening
door deel te nemen in de vrijwillige leening
voor een bedrag, dat gelijk staat met acht ten
honderd van de gezamenlijke waarde hunner
bezittingen volgens de laatste balans.
BURGEMEESTER VAN MONTFOORT IN
HET ONGELIJK GESTELD.
Donderdag heeft de Raad van Beroep te
Utrecht uitspraak gedaan in de zaak van den
gemeenteambtenaar T. C. v. H. uit Mont-
foort (iL.die van zijn ontslag, hem gegeven
door den nieuw benoemden burgemeester van
Montfoort, den heer Kluitmans, in beroep
was gekomen bij het ambtenarengerecht te
Roermond. De burgemeester van Montfoort
had v. 'H. ontslagen, omdat deze hem naar
zijn meening, niet wilde groeten en hem ver
der negeerde als hoofd van de gemeente.
Het Ambtenarengerecht-te Roermond had
„Hoe kom je aan dien ring?"
„Dat vertel ik niet. Alsrik_zeg: gevonden,
geloof je me toch niet en als ik zeg gestolen,
dan zeg jij: het is maar goed dat je bekent.
Maar ik heb niks te bekennen, want ik heb
niks g^stol^n."
„Misschien .wil je ons wijsmaken, dat je dien
ring gekregen of gekocht hebt," zei Koks sar-
c ast-is cfti
„Misschien wel", troefde de man terug, „als
het zoo in mijn kraam te pas komt. Het hangt
er maar van af."
"Denk jij maar om je kop, dat die er van-
daag of moreen niet van af hangt, vadertje
Blauw"';- vervolgde Koks scherp. „Want deze
ring heeft met een moord ui(t te staan. Je kunt
niet lezen, anders had je vanmorgen al kun-«.
nen weten, dat er vannacht een heele beken
de dame is vermoord en van die dame is deze
ring het eigendom. Wat zeg jij daar nu wel
van?"
De met Blauw aangesproken man deed on
dit moment zijn naam wonderwel eer aan,
want hij werd werkelijk in zijn geheele gezicht
paarsblauw van ontzetting. ,,Maar daar heb
ik niks mee te maken, meheer, dat kan ik be-
wijze
„Dat zullen wij straks wel zien", sneed
Koks af. „Vertel ons eerst kort en bondig,
hoe je aan dien ring komt."
De man dacht even na'en was in tweestrijd.
„Ik heb een broertje dood aan verraaie"
mompelde hij, „maar met een moord heb ik
me heele leven nog nooit wat te maken ge-
had. Ik ben een linke jongen, maar ik zal geen
mensch om zeep helpen om een ring. Ik hen
hem voor twee heitjes van een schooljongen
gekocht."
Koks grinnikte. ,,Ja, dat dacht ik wel. Daar
komt de groote onbekende weer op de prop-
v. H. in het gelijk gesteld. Tegen deze be-
slissing ging de burgemeester in hooger be
roep bij den Centralen Raad van Beroep,
welke uitspraak doende, de beslissing van het
Ambtenarengerecht qualificeerde en alzoo
den burgemeester in het ongelijk stelde.
De Staatscourant van 28 October 1942 be-
vat een wijziging van artikel 6 van de oude
materialen- en afvalstoffentaeschikking no.
2-40, waardoor het aan natuurlijke en recfats-
personen, die niet zijn ondernemingen in den
zin der beschikking, verboden is niet alleen
afvalstoffen te koopen, maar ook afvalstof-
fen op een of andere wijze te verwerven. Het
huis aan huis of bij bepaalde adressen inzame-
len of ophalen van afvalstoffen zonder ver-
gunning van het rijksbureau voor oude mate
rialen en afvalstoffen, is dus voortaan ver
boden, ook indien voor de opgehaalde goede-
ren geen geld wordt gegeven.
Van dit venbod kan door den directeur dis-
pensatie warden verleend. Een algemeene
dispensatie is tegelijk met de afkondiging van
bovenstaande wijziging verleend aan verwer-
kers van afvalstoffen, die op grond van een
vergunning van eenig rijksbureau tot ver-
werking gerechtigd zijn.
DE V ERPLICHTE OPENSTELLING VAN
WINKELS IN DE KOMENDE
WINTEEMAANDEN.
In verband met het vervallen op 2 Nov. van
den zomertijd, is met be trek king tot de rege-
ling inzake de verplichte openstelling- van win-
kels de mogelijkheid in het leven geroepen
om wegens bijzondere bezwaren, uit de na-
leving der verduisteringsvoorschriften voort-
vloeiende, ontheffing van bedoelde verplich-
ting te verkrijgen voor de werkdagen, vallen-
de in het tijdvak van 2 Nov. 1942 tot 1 Febr.
1943. Deze ontheffing, welke door den burge
meester kan worden verleend, kan ten hoog-
ste op het tijdvak van 16 tot 17 uur betrek-
king hebben, doch kan ook, naar gelang van
het tijdstip van zonsondcrgang, tot een klei-
ner tijdva,k worewn beperkt.
Het ligt even wel m de bedoeling, dat de
ontheffing siec its in geval van werkelijk
groote bezwaren, als hierboven bedoeld, zal
worden verleend.
Voorts wordt er nog eens met nadruk op
gewezen, dat bij de laatstvoorgaande wijziging
van de regeling inzake de verplichte open
stelling van winkels de z.g. middagpauze is
komen te vervallen. Tenzij zulks door den
burgemeester, in geval van bijzondere om-
standigheden, is toegestaan, is het dus (be-
houdens de bestaande vrijstelling voor den
Maandagmorger. voor andere dan levensmid-
delenwinkels) volstrekt ongeoorloofd een win
kel tusschen 10 en 17 uur voor het puibliek
gesloten te hebben.
SALARISSEN ENZ. VOOR BEAMBTEN IN
HET METAALBEDRIJF.
Het college van rijksbemiddelaars heeft een
regeling van salarissen en andere arbeids-
voorwaarden vastgesteld voor het administra-
tief, technisch en toezichthoudend personeel
in het metaalbedrijf.
Deze regeling geldt voor de ondernemingen
in de metaalnijverheid en voor de ondernemin
gen in het caosseriebedrijf, het electrotech-
nisch en installatiebedrijf en het centrale ver-
warmingsbedrijf, voorzoover deze ondernemin
gen op 1 Mei j.l. meer dan 25 arbeiders1 in
dienst hadden.' Ter bepaling van het salaris
der verschillende categorieen van beambten,
zijn de gemeenten in drie klassen ingedeeld.
Voor elken leeftijd is een minimum-salaris
vastgesteld. Daarnaast is voor de onder
scheidene groepen een minimum-totaal-salaris
gegarandeerd. Iedere werknemer heeft daar-
door practisch de zekerheid, dat, wanneer hij
goed staat aangeschreven, hij een salarispeil
zal kunnen bereiken, dat 15 pet. of meer
boven het voor hem geldende minimum-salaris
ligt, aangezien de beambten in de groep waar-
toe zij behooren, tezamen 15 pet. meer moeten
verdienen dan zij zouden ontvangen wanneer
het salaris van ieder van hen overeenkwam
met het voor hen geldende minimuum-salaris.
De beambten zullen twee weken per jaar
vacantie genieten.
Bovendien bevat de regeling bepalingen be
treffende de uitkeering van salaris bij ziekte
en ongeval.
De regeling treedt in werking op 1 Nov.
1942, terwijl de salarissen van de betreffende
werknemers op 1 Januari a.s. geheel in over-
eenstemming zullen moeten zijn gebracht met
de in de regellflg gestelde eischen.
BEKENDMAKING.
Officieel wordt medegedeeld:
Op het verbod der interlocale meubeltrans-
porten kan een uitzondering gemaakt worden
voor de verhuizing uit het kustgebied ingeval
vo6r den 28en October aan een verhuisfirma
opdracht tot verhuizing gegeven was en voorts
vdor den 28en October de nieuwe woning ge-
huurd was.
Hetzelfde geldt voor een verhuizing naar
het kustgebied, wanneer de verhuizing drin-
gend noodig is etu een vergunning verstrekt
is overeenkomstig de verordening van 15 en
19 October inzake de vestiging.
Verzoek^n 'tot verhuisvergunningen onder
de boven aangeduide voorwaarden moeten
schriftelijk met nadere motiveering worden
ingediend bij de centrale leiding van den auto-
bevrachtingsdienst te Den Haag, Benoorden-
houtscheweg no. 6. Het verstrekken van de
vergunning geschiedt schriftelijk via het de-
partement van Waterstaat.
Personen, die uit het kustgebied geevacu-
eerd worden en voor wie Ibovehstaande voor
waarden niet gelden, moeten het verzoek tot
het beschikbaar stellen van transportmiddelen
indienen bij den agent van den autobevrach-
tingsdienst in hun woonplaats.
f*-'-
DE OOGST VAN DUIZENDEN
AMATEUR-TABAKKERS.
Nu de oogst van tabak dit seizoen vrijwel
weer ten einde is, is het moment aangebro-
ken van de broeiing of fermentatie, hetgeen
dit jaar in het oude Maas en Waalsche tabaks-
centrum Drute'n in nog .veel grooteren om-
vang zal geschieden dan vorig jaar reeds het
geval was.
De kwaliteit van de ingezonden tabak, voor
zoover deze nU reeds kan worden beoordeeld,
is ook dit jaar niet bevredigend. Er zijn na-
^.V^\ I II 111 ■■■■nil II WIMI IIM—te
pen. Ik geloof, dat het't beste is, dat wij jouw
eerst maar eens een poosje opbergem Mis-
schien vertel je ons dan wel wat meer.
„Maar 't is heusch waar, meheer, ik kan je
nog vertellen, op welke school die jongen
gaat. Ik zag hem loopen met een paar andere
jongens op de Oudegracht en toen hadden ze
dien ring in handen en toen dacht ik: dat is
net een mooi handeltje voor me. Voor twee
heitjes heb ik dat ding toen gekocht, maar
als ik geweten had, dat die ring van een vei-
moo'rde dame is, dan had ik hem nog voor
geen rooie willen koopen."
Koks dacht even na. „Op welke school gaat
die jongen."
„Op de Oudegracht."
,,Mooi, dan gaan wij om twaalf uur samen
naar de Oudegracht en dan wijs jij me dien
jongen aan, waarvan jij dezen ring hebt ge
kocht. Als het klopt, dan kan het misschien
r.og met een sisser voor je afloopen, maar
anders ziet het er zuur voor je uit, vader."
De oude sluwheid kwam weer een oogen-
blikje bij den man terug, toen hij merkte, dat
nog lang niet alles verloren was.
,,Maar bewijs nu maar eens, dat ik die ring
heb gehad en aan dien vent hij wees op
Jopie Klein heb willen verkoopen. Wie was
daarbij? Wie benne de getuigen?"
,,Die vent" en nu weer de kleine recher-
cheur op Jopie heeft geen gettoigen noodig,
want die vent is toevallig ook van de politie;
wil je nog wat weten?"
Op nieuw was de man geschrokken; met zijn
kleine oogjes keek hij den krantenman, die
onverstoorbaar voor zich uit keek, nog wan-
trouwender aan en mompelde zooiets van:
,,de heele stad al vol van die russen."
Maar daar sloegen geen van beiden acht op.
Jopie wendde zich tot Koks, die een oogen-
Aanvang 14,00 uur
Entree f 0,1£E alle rangen
tuurlhk uitzonderingen, naar gelang de zorg,
aan de eigen teelt besteed. De tabak van de
„tweede of derde jaars", die dus vorig seizoen
al wat ervaring hebben opgedaan, is uiter-
aard beter dan van nieuwelingen, maar er zijn
onder de gebruikte varieteiten nog te veel
rustica's, welke ten eenen male origeschikt
zijn. Het moet worden geweten aan het
slechte tabakszaad en aan de minderwaardige
plantjes, welke in den handel werden ge
bracht.
OVERTREDING VAN POLITIONEELE
MAATREGELEN EN ANDERE
VOORSCHRIFTEN.
Naar wij vernemen, is door de gemeente-
politie proces-verbaal opgemaakt tegen de
volgende personeg:
B. den H. te" Terneuzen, terzake diefstal
suikerbieten.
N. de B.te Terneuzen, terzake diefstal
eleetrische energie.
J. Ch. V. te Axel, terzake niet verduisteren
rijwiellamn.
M. den E. te Hoek, terzake tusschen 04
uur in de openlucht verblijven.
C. v. d. V. te Hoek, terzake onbeheerd late*
staan rijwiel.
J. C. te Terneuzen, terzake overtreding rub-
berbeschikking.
J. C. H. te Terneuzen, terzake niet rechts
houden met een rijwiel.
J. M., M. M; H. Z., L. C. en E. de B., alien
te Terneuzen, terzake het koopen en verkoo
pen van distributiebescheiden.
R.K. KERKBESTUUR.
Door Z.H. Exc. Mgr. P. Hopmans, Bisschop
van Breda, is tot lid van het R.K. kerkbestuur
benoemd de heer J. Boerbooms, zulks in ver
band met de ontslagname van den heer P.
Galle> -
EXAMEN SCHEIKUNDIG INGENIEUR.
Voor het eerste gedeelte van het praepo-
deutisch examen voor scheikundig ingenieur
aan de Technische Hoogeschool te Delft
slaagde de heer J. F. V. Borm te Biervliet.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN.
In de week van 18 tot en met 24 October
1942 kwamen er in ons land 1062 gevallen van
besmettelijke ziekten voor, waarvan 19 in de
provincie Zeeland, n.l. 7 gevallen van malaria
te Middelburg, 1 geval van febris typhoidea
te Middelburg, 1 geval van roodvonk te Arne-
muiden, Kerkwerve, Middelburg, Noordgouwe
en Oost- en West-Souburg en 6 gevallen van
diphtherie, n.l. *1 in Bruinisse en Terneuzen
en 1 in Cadzand en Kerkwerve.
COMMISSIE VESTIGINGSMOGELIJK-
HEDEN.
De waarn. Commissaris van de provincie
Zeeland he'eft aisnog tot lid van de commissie
inzake de vestigingsmogelijkfaeden in Noord-
oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen benoemd den
heer H. Dieleman te Hoek.
AXEL.
Beeindiging Moedercursus.
Donderdag j.l. werd de Moedercursus, die
georganiseerd werd door ,,'Het Groene Kruis"
alhier, beeindigd. Deze cursus werd gegeven
door zuster Switters van Middelburg en werd
aangevangen met 22 dames-cursisten. Reeds
dadelijk na de eerste les werd de belangstel-
linig nog grooter en steeg het aantal tot 36.
Zuster Switters heeft op prettige en bevatte-
lijke wijze de lessen gegeven, waaraan het
mede te danken zal zijn, dat de opkomst zeer
geregeld was en de belangstelling groot.
Ongetwijfeld zal de cursus ten goede komen
aan moeder en kind, speciaal in dezen tijd.
Het Groene Kruis verdient dan ook dank voor
het initiatief.
„EEN DOOPSGEZINDE ERFENIS
VALT VRIJ."
De Oostcompagnie kan Doopsgezinden
gebruiken in de Oekraine.
Door Ds. T. O. Hylkema, thans leeraar bij
de Doopsgezinde gemeente te Amsterdam, is
indertijd een boekje geschreven, getiteld ,,De
geschiedenis van de Doopsgezinde gemeenten
in Rusland in de oorlogs- en revolutiejaren
19141920". In dit boekje heeft hij een schets
gegeven van den oorsprong van de Doops-
blikje zat na te denljen. „Bij die school mag
ik- zeker ook wel tegenwoordig zijn, niet-
waar?" fluisterde hij.
„Dat spreekt vanzelf. We praten direct nog
wel verder. Ik zal eerst onzen ringenspecia-
list opbergen tot het middaguur. Ga maar
weer mee, vader, je kamer is nog altijd voor
je Klaar."
Toen dit was geschied en de rechercheur
weer was teruggekeerd, zei hij:
'„sHet begint een ingewikkelde geschiedenis
te worden. Want nu .hebben we wel den ring,
maar we weten nog bij lang na niet, wie de
moordenaar is van die zangeres en evenmin
weten we nog, waar dat kamermeisje is ge-
bleven."
„Maar", weerlegde Klein, „we hebben nu
toch de man, die den bewusten ring onder
zijn beheer had. Hij zal er toch ongetwijfeld
wel meer van weten."
„Misschien", zei Koks raadselachtig.
,,U gelooft dat fabeltje van dien schooljon
gen toch zeker niet?" vroeg Klein met stij-
gende verbazing.
,,Dat zullen we straks onderzoeken. Ik ben
er nog niet zoo zeker van, dat deze man
Blauw is zijn naam met deze affaire wat
te maken heeft. Wfj kennen hem namelijk lan-
ger dan vandaag en voor zoover wij weten, is
hij efen doodgewone flesgctientrekker, oplich-
ter, maar een moordenaar, rtfcen, dat geloof
ik toch niet."
,,'Hij kan ook medeplichtige zijn."
,,We zullen wel zien, mijnheer Klein. Zorgt
u maar, dat u om kwart voor twaalf weer
hier bent, dan kunt u meerijden naar die
school en dan hebt u vanavond weer wat copie
voor uw krant."
Niet vanavond, dacht Jopie,' toen hij weer
op straat liep. Maar nu, dadelijk. Hij nam op
gezinde gemeenten in Ruslaijd. Van de ont-
wikkeling daarvan tot aan den wereldoorlog
(1914); van de moeilijkheden tijdens dezen
oorlog tot aan de revolutie; van de verdacht-
makingen, waaraan de Doopsgezinden tijdens
den oorlcg reeds ibloot stonden en de harde
maatre-gelen tegen hen; van de Doopsgezinde
gemeenten in Rusland vanaf het uitbreken
van! de revolutie tot aan het bolsjewisme en
vanaf het bolsjewisme; van de gruwelen van
de benden bolsjewieken, terwijl ook eenige
woorden werden gewijd aan het hulpwerk voor
°nze broeders in Rusland en aan de landver-
huizingsplannen.
Nu is onlangs een commissie van de Oost
compagnie naar de Oekraine gegaan en bij
deze commissie bevond zich de Nederlandsche
boerenldlder Roskam. Bij zijn terugkeer heeft
de heer Roskam medegedeeld J»oe hij de
Doopsgezinde kolonien en met name Chorlitza
heeft aangetroffen. Het is nu gebleketi, dat
er vaq de Doopsgezinde kolonien of van som-
mige ervan meer is overgebleven dan wel kon
worden verwacht. De mannen zijn grooten-
deels verdwehen, maar de vrouwen en kinde-
ren zijn voor een goed deel gebleven en hier
en daar bevindt zich ook nog een man, die
weer vol moed zijn levenstaak heeft aanvaard.
Ik richt thans het woord tot u over de
kolonie Chorlitza. Ook in deze kolonie zijn de
boeren in een colchose samengebracht en deze
colchose is nu door de bezettende macht
weder onder de boeren verdeeld. Het blijkt
nu, dat een twaalftal van de oorspronkelijke
boerderijen de vroegere bevoiking niet meer
zal terug krijgen, omdat van deze families
niemand meer over is. Voor dit twaalftal
worden nu Verwalters gezocht.
Verder is gebleken, dat op het gebied van
het bouwvak en aariverwante vakken allerlei
werkzaamheden moeten worden verricht, zoo-
dat er zeker ruimte is, am werk te verschaf-
fen aan een 150-tal timmerlieden, schilders,
behangers, smeden en dergelijke werklieden.
Door den boerenleider Roskam, die geen
Doopsgezinde is en dus niet handelt op grond
van Doopsgezinde motieven, is medegedeeld,
dat door hem maatregelen zijn genomen, om,
zoo dit gewenscht wordt, op de hiervoren ge
noemde boerderijen en voor de hiervoren ge
noemde werkzaamheden Doopsgezinden in
te zetten.
Bewaar het pand, dat u is toebe-
trouiwd. (1 Timotheus 8 20).
Aan Doopsgezinden wordt dus nu de ge-
legenheid geboden om opengevallen plaatsen
in de oorspronkelijke kolonien in te nemen,
maar vooral en dit acht ik zeer belangrijk
- om geestelijken steun te verleenen aan
diegenen die met moed en volharding, en deze
woorden hebben vooral betrekking op de
vrouwen, alle lijden hebben verdragen en die
nu zeker waard zijn, weer op hun voeten te
worden gezet.
Hier is nit echt Doopsgezind werk te ver-
richten. Diegenen, die zich daarvoor willen
inzetten, moeten niet meenen, dat het hier
om een kleinigheid gaat. Als zij in de kolonie
aankomen, hebben zij dit voor boven de oor
spronkelijke kolonisten van ongeveer 140 jaren
terug, dat zij personen vinden, waarvan reeds
geslachten aldaar hebben gewoond en die dus
in staat zijn hen over de plaatselijke moei
lijkheden in te lichten en heen te helpen. Dat
zij daar een kerk zullen vinden, waar zij samen
zullen kunnen komen met geestverwanten, die
den Doopsgezinden geest niet hebben beleden
met den mond, maar met het hart hebben zij
eveneens voor op de oorspronkelijke kolonis
ten, doch niettegenstaande dit, zal het leven
ook nu nog hard zijn, vol ontberingen en niet
zonder gevaren, zoodat alleen hij zich mag in
zetten, die bezield is van den wil om hier het
pand, oorspronkelijk aan Doopsgezinden toe-
betrouwd, naar het bekende bijbelwoord, te
bewaren. Het is natuurlijk niet mogelijk dat
terstond families naar de kolonie Chorlitza
trekken. Het moeten mannen zijn, die hun
families wanneer zij althans een familie heb
ben, voorloopig in Nederland moeten laten,
doch na harden degelijken arbeid, zal het
zeker mogelijk wezen, ook de families te laten
komen. Maar nogmaals het werk zal niet ge-
makkelijk zijn, doch hard en vol ontlbertng.
Ik doe thans een beroep op alle Doopsge
zinde broeders, die zich geroepen voelen en
bereid zijn om in dezen werk te verrichten.
Ik kan dat doen langs den weg van de alge
meene Doqpsgezinde Societeit en langs den
weg van de kerkeraden, doch deze weg zou
veel te veel tijd vergen, en, naar ik overtuigd
ben, tot discussies leiden, die thans moeten
worden vermeden.
Het gaat hier om een groot werk, dat voor
de betrokkenen in de toekomst ook maat-
schappelijke posities en voordeelen kan op-
leveren, doch dit moet een wensch zijn voor
de betrokkenen en geen doel. Doel moet hier
wezen, de door de bolsjewisten in de Doops
gezinde gemeenten geslagen gaten weer aan
te vullen, de weduwen en weezen bij te staan
in het weer bewoonbaar maken van hun wo-
ningen en het weer vruchtbaar maken van
hunne .hoeven, ledige plaatsen als Verwalter
aan te vullen en te hopen, dat Gods zegen op
hun werk zal rusten.
Een ieder, die over bijzonderheden wenscht
te worden ingelicht kan zich wenden tot den
Nederlandschen boerenleider E. J. Roskam
Hzn., Zeestraat 69 te 's-Gravenhage en mocht
men mij willen schrijven dan zal ik natuurlijk
zoo goed mogelijk helpend optreden.
W. G. POSTHUMA.
Dr. F. E. POSTHUMA,
oud-lid van het dagelijksch bestuur
van de Algemeene Doopsgezinde
■Societeit en oucf-voorzitter van den
kerkeraad van de Doopsgezinde ge
meente te 's-Gravenhage.
VASTE BRANDS'TOFFEN VOOR
KOOKDOELEINDEN.
Gedurende het tijdvak van 1 November 1942
tot en met 30 April 1943 geeft de met „05
KF" gemerkte bon der DIZ-kaart voor vaste
brandstoffen voor kookdoeleinden, recht op
het koopen van 6dn eenheid vaste brandstof
fen met uitzondering van anthraciet.
De verbruikers zullen met de op dezen bon
aan te schaffen Ibfandstdffen moeten toe-
komen tot 1 Februari 1943, aangezien eerst
op dezen datum een nieuwe bon zal worden
aangewezen.
de Groote Markt de tram, reed naar de Haze-
paterslaan en tikte in een half uurtje een ver-
siag van zijn ochtendbelevenissen, doch ver-
zweeg het besprokene tusschen Blauw en den
rechercheur. Eerst afwachten wat er om
twaalf uur ging gebeuren. Dan had hij im
mers vanmiddag nog wat. Toen hij het klaar
had, belde hij zijn krant op en gaf het verslag
door met de mededeeling, dat er om een uur
of half twee nog wel wat zou komen. Onder-
tusschen was het al weer half twaalf en hij
zdtte z'n hoed op, liep naar de tram en reed
weer naar de stad terug. Om precieskwart
voor twaalf was hij weer in het politiebureau
terug, met de stille hoop, dat Blauw intus-
schen de moord reeds bekend zou hebben.
Maar dit bleek nog niet het geval te zijn. Net-
jes bewaakt tusschen twee agenten in burger
stapte de man in de gereedstaande auto, ter
wijl Koks achter het stuurwiel plaats nam en
Jopie naast hem ging zitten. Binnen vijf mi-
nuten stond de wagen voor de school aan de
Oudegracht, die elk oogenblik kon uitgaan.
Blauw en de beide politiemannen stapten uit
en mengden zich nagenoeg onmerkbaar tus
schen de wachtende ouders, terwijl Koks en
de verslaggeVer op een afstand gingen staan.
Kort daarna werden de breede schooldeuren
geopend en stormde de jepgd naar buiten.
Nauwelijks waren er enkele jongelui op straat
of Blauw stak zijn vinger uit en wees een
sluikharigen jongen, gekleed in een sport-
blouse en een plusfourbroek aan. Koks had
het gezien en deze stapte nu kwiek op de.i
jongen, die zich met een tweetal kornuiten
wilde verwijderen, toe. Hij legde zijn hand op
diens schouder en zei vriendelijk: Vertel
eens, jongen, heb jij misschien vanmorgen ook
een ring verkocht?"
(Wordt vervolgd.)
