Duitscliland wint op alle fronten. Buitenland No. 10.423 MAANDAG 21 SEPTEMBER 1942 82e Jaargang ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN EEN NIEUWE SOCIALE FIGUUR. VOLK EN LIED. DUITSCH WEERMACHTSBERICHT. Nieuwe successen in den strijd om Stalingrad. 19 Schepen tot zinken gebracht. Groote convooislag in de Noordelijke IJszee. ITALIAANSCH WEERMACHTSBERICHT OVER DRIE MAANDEN. IN DE LAZARETTEN. Verschijnt iederen Maandag-, Woenidag- en Vrlfdagavond Prijsverhooging advertentien toegestaan door het Deoartement van Handel, Nijverheid en Scheepvaart onder No. 16236 N. P. d.d. 24 Maart 1942 - AbonnementsprijsBinnen Terneuzen f 1.42 per 3 maanden; buiten Terneuzen f 1.73 per 3 maanden. Bij vooruitbetaling f 6.60 per jaar. UitgaeMer N.V. Firma P. J. VAN DE SANDE Teletoon 2 073 - Giro 38150 DIRECTEUR: I. VAN DE SANDE TERNEUZENSCHE COURANT ADVERTENTIEN Per mm 10 cent, minimum per advertentie f 1.50 Rubriek kleine advertentien 1-5 regels 60 cent; iedere regel meer 12 cent; maximum 8 regels Dienstaanbiedingen en dienst- aanvragen 1-5 regels 52 cent, iedere regel meer 1 0 cent Met vermelding brieven of adres bureau van dit blad 1 0 cent meer. Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief, da£ op aanvraag verkrijgbaar is. Inzending van advertentien uiterlijk IT) uur v. m. op den dag van verschijning. HOOFDREDACTEURN. J. HARTE TERNEUZEN - TELEFOON 2298 Gelijk met de opriohting van het Neder- landsche Arbeidsfront op 1 Mei 1942 heeft, schrijft de UST. R. <Crt„ ook een nieuwe per- soonlijke figuur zijn intrede gedaan in het Nederlandsche sociale leven. Op grond van het decreet van den Rijks- commissaris voor het bezette Nederlandsche gebied betreffende de opricbting van het Nederlandsche Arbeidsfront, art. 9, 2de alinea kunnen door den leider van het N.A.F. in de bedrijven, resp. ondememingen, sociale voor- mannen worden aangesteld. Bedoelde alinea luidt ,,Voorzoover Het Nederlandsche Arbeids front ter uitvoering van zijn taken in be- paalde bedrijven uit het personeel gemach- tigden (sociale voormannen) aanstelt, wordt hun benoeming aan de leiding van het bedrijf schriftelijk medegedeeld. De sociale voorman van 'Het Nederlandsche Arbeidsfront kan, behoudens een andere wettelijke bepaling, door de leiding van het bedrijf slechts met toestemming van de bevoegde organen van Het Nederland sche Arbeidsfront worden opgezegd, tenzij de opzegging plaats heeft ingevolge stop- zetting van het bedrijf dan wel uit hoofde van een reden, welke ingevolge artikel 1639 p van het Burgerlpk Wetboek hec recht geeft een dienstbetrekking zonder inachtneming van een termijn op te zeggen". Op 20 Mel werd daarop in art. 3 van het Huishoudelijk Reglement van het N.A.F. deze gemachtigde in het bedrijf of de onderneming (sociale voorman) nader aangeduid als den der instanties ter verwezenlijking van de doeleinden van fbet N.A.F., terwijf art. 5 be- paalt, dat voor ieder bedrijf waarin meer dan vijf werknemers werkzaam zijn een sociale voorman wordt aangesteld. Nu langzamerhand deze nieuwe figuur ook in de praktijk zijn plaats gaat innemen en bovendien mag worden verwactit, dat zij.t positie binnenkort bij een nadere wettelijke regeling van den arbeid opnieuw zal worden versterkt, willen wij deze figuur nader be- schouwen. Bij een vergelijking met vroegere „vertrou- wensmannen" en ,,arbeidersvertegenwoordi- gers" valt onmiddelliik het principieele ver- schil in het oog. De sociale vOorman is hoewel het vertrouwen van zijn anede-arbei- ders voorwaarde is voor het slagen van zijn taak geen vertegenwoordiger van de werk nemers uit zijn bedrijf of onderneming, doch vertegenwoordiger van het N.A.F1. in zijn on derneming. Hij is daarbij geen vrijgestelde, doch medearbeider in de betreffende onder neming op welke plaats dan ook. Als vertegenwoordiger van het N.A.F. ver- tegenwoordigt de sociale voorman geen groepsbelangen en geen klassebelang. Hij vertegenwoordigt het belang van den georga- niseerden arbeid, zooals deze in het N.A.F., dat alle werkenden omvat, onverschillig of zij hun plaats in het arbeidsproces als leiding gevende, uitvoerende of zelfstandige werker innemen, zijn principieelen en ideeelen grond- slag heeft. In een instructie van het N.A.F. voor den soeialen voorman is dan ook met nadruk vastgesteld, dat de behartiging van de be- langen van den enkeling steeds zal moete staan in het kader van het-algemeene belang. dat het bedrijf en de onderneming ziet als Can geheel en als de oeconomische eel van de volksgemeenschap. Uitgangspunt voor den soeialen voorman bij zijn-taak in de onderneming is voor alios de verwezenlijking van de gemeeuschapsge- dachte, zooals deze op dit gebied in de be- drijfsgemeenschap is belichaamd. In dit licht gezien, is het duidelijk, dat de. taak van den soeialen voorman mer is - te- perkt tot het terrein van de directe arbeids- voorwaarden. De vaststelling hiervan berust wat betreft het N.A.F. uitsluitend bij de Hoofdafdeeling iSociaal Economische Zaken ri.et de onder haar ressorteerende bedrijfs- groepen. Wel zal de sociale voorman moeten toezien op de uitvoering Van de arbeidsvoor- vaarden en er daarbij steeds, naar moeten streven den soeialen vrede te verzekeren. Hij zal daarbij vanzelf bij gebleken fouten te be- voegder plaatse voorstellen tot verbetering moeten doen. Dttar boven uit zal de sociale voorman ech- ter alle belangen van alien, die in de onder-1 neming werkzaam zijn, behartigen en er op deze wijze toe bijdragen de onderneming aan haar maatschappelijike taak te doen beant- woorden, niet slechts als oeconomische, doch tevens als sociale eenheid. Hij zal daarbij door zijn bonding en gedrag in alle opzichten een voorbeeld moeten zijn voor zijn arbeidskameraden bij de vervulling van hun taak in de gemeenschap. 'Uit de taak van den soeialen voorman vl-oeit voort, dat hij deze zal moeten verrich- ten in nauwe samenwerking met den leider van de onderneming, al houdt deze taak tevens in, dat hij, waar noodi0, ook tegenover dezen gerechtvaardigde verlangens en critiek met klem moet kunnen verdedigen en het begin- sel van het algemeene belang, indien het van deze zijde wordt miskend, naar voren moet kunnen brengen. Als vertegenwoordiger van het N.A.F. staat hij bij een juiste opvatting van zijn taak sterk en is zijn positie door het decreet van den Rijkscommissaris nadrukkelijk bevestigd. ■Organisatorisch ontleent de sociale voor man zijn gezag in rechte lijn aan den leider van het N.A.F. via de provinciale en plaatse- lijke frontleiders. Onder verantwoordelijk- heid van den -Jaatselijken frontleider treedt de sociale voorman in zijn onderneming tevens op als vertegenwoordiger van de betreffende Bedrijfsgroep. Daar de sociale voorman in grootere onder- nemingen niet het geheele gebied kan over- zien en beheerschen, zal hij medewerkers ter benoeming aan den plaatselijlcen frontleider kunnen voordragen. Deze medewerking is in twee richtingen gedacht. In de eerste plaats zullen den soeia len voorman in een onderneming, die verschil- lende onderdeelen samenVat, welke elk een eigen tecfanisdh karakter hebben, medewer kers voor deze verschillende onderdeelen ter zijde kunnen worden gesteld. Daarnaast zul len, naar gelang van den omvang van de onderneming, gerekend naar de personeels- sterkte en rekening houdend met het karakter van het bedrijf, medewerkers en medewerk- sters voor verschillende taken worden aange steld. Hierbij komen in aanmerking: -vrouwen, mannelijke en vrouwelijke jeugd, veiligheid! gezondheid, beroepsontwikkeling, schoonheid van den arbeid, bedrijfssport en vreugde en arbeid, welke alle in nauw verband staan met de verschillende werkzaamheden zooals di.e in net N.A.F. zijn samengevat. Het spreekt van zelf, dat deze uitbouw van jUnc^-^e van den soeialen voorman eerst geleidelijk zal kunnen geschieden en dat ook de aanstelling van de sociale voormannen in alle daarvoor in aanmerking komende onder- nennngen niet het werk is van eenige weken of zelfs maanden en dat dit ook niet zal gaan zonder dat velerlei moeilijkheden worden over- wonnen. De geheel nieuwe figuur, die met den soeia len voorman in het bedrijfsleven en daarmede ook in het sociale leven zijn intrede doet, zal zijn plaats moeten vinden en in verband'met onvermijdelijke weerstanden, ook veroveren. Indien dit is geschied, dan zal hij op deze plaats in belapgrijkemate kunnen bijdragen tot de ontwikkeling van' het socialisme, zoo als dit op het oogenblik, dlthans wat betreft de grondslagen, steeds duidelijker vorm aan- neemt. Bij twee kort op elkaar volgende gelegen- heden is, schrijft de N. R. Crt., het Neder landsche volk den laatsten tijd geconfronteerd met zijn volkslied. Een groote zangersschare heeft op den Dam te Amsterdam in een klin- kende manifes'tatie het publiek opgewekt om mede drager te zijn van het Nederlandsche lied en de inrichters van de aan het Neder landsche Radiomuziekfeest verbonden ten- toonstelling. Vier Eeuwen Nederlandsch muziekleven hebben hemieuwde gelegenheid geboden om de beteekenis van het lied in or.s oude volksleven te beseffen. Die beteekenis is niet gering geweest, De heer D. J. Balfoort, waamemend directeur van jjet Haagsche Gemeentemuseum, die het historische deel van de tentoonstelling ver- zorgde, heeft er in zijn 'inleiding op gewezen. dat het volk der Nederlanden in de 16e en 17e eeuw zanglustig was als geen ander. De „iiedt- boecken" beleefden in korten tijd veertig tot vijftig herdrukken en de Nederlander van die dagen mocht, als hij dp visite. ging, vooral niet verzuimen zijn liedboekje bij zich te steken, opdat hij arm het gezellig verkeer zou kunnen deelnemen. Het is al meermalen, ook in vroeger jaren, opgemerkt, dat die vreugde aan den zang bij den Noord-Nederlander vrijwel geheel geweken is. Bij plechtige of feestelijke gelegenheden schijnt in ons volk geen spontaan lied meer op te wellen en zoo de vreugde dan veelal in brood-dronkenheid omgeslagen zich toch door middel van de stembanden moet uiten, zoekt men het al gauw in de meest onbehou- wen dreunen, waarbij de gangbare ,,Schla- ger"-wijzen nog het hoogst bereikbare niveau vertegenwoordigen. Aan pogingen tot verbetering aan hdop- gevende teekenen ook van verbetering - heeft het in den loop der jaren niet outbroken. De kern van deze verbeteringspogingen bestond daarin, dat men den menschen iets wilde lee- ren wat zp reeds lang kenden. Vrijwel ieder kent, door de school, of door toevallige kennis- making, een keur van de allerbeste oude en nieuwe Nederlandsche liederen, met eenige der onvolpreezen liederen uit Valerius' Gedenckclank als kigrn; het succes, sinds jaar en dag met de uitgave van een bekenden zang- bundel behaald, maakt het aanwezig zijn van deze kennis alleen reeds heel aannemelijk. Het probleem is dan ook niet daarin gelegen, dat de Nederlandsche volksliederen verloren zijn gegaan, maar wel de stemmen die ze wil- len zingen, de' harten waaruit ze moeten op- wellen. Van pogingen om de kennis van het Nederlandsche li^I op te frisschen, in den trant van het goed bedoelde community- singing", kan men dan ook moeilijk blijvende resultaten verwachten bij.een overigens wille- keurig bijeengebrachte massa. Wel hebben die resultaten zich vroeger reeds voorgedaan bij die ^groepen uit de massa, die de beteekenis van* het lied uit anderen hoofde reeds hadden ingezien als element in de verbetering van den levensstijl. Zulke resultaten zag men dan steeds bij zulke groepeeringen ontstaan uit motieven uit een drang waarbij het lied- op-zich-zelf niet doel was, maar complement eener behoefte. Indien de Vlamingen nog steeds zanglustiger zijn dan de Noord-Neder- landers en zelfs voor een over-productie aan liederen in volkstpon" afzet bieden, ligt dit wellicht niet alleen aan hun ,,gullen aard" maar aan hun behoefte aan het lied in .een bedreigde taal-sfeer zooals, niet toevallig misschien, ok het geval is bij de ,,stugge Friezen", die ondanks een bekend Latijnsch gezegde eerder tot zingen geneigd zijn dan de Hollander in zijn taal-hegemonie, en bij de A-frikaanders. En indien de jeugdbeweging in vele vormen reds langs een voedingsbodem voor de cultuur van het Nederlandsche lied heeft opgeleverd, valt het niet moeilijk dit te zien als nevenevrschijnsel in een streven naar gemeenschapsziifj die om gemeenschap van uitihg vraagt. De ,,trekkers", met hun be hoefte aan eendrachtig tempo en ordelijk samenzijn bij 't kampvuur, geven hiervan een kleine, schijnbaar meer materieel gerichte illustratie, waarbij de imposante acbtergrond van verhoogd levens- en natuurgevoel niet uit bet oog mag worden verloren. Wanneer wij in het voorgaande het volks lied meer als middel hebben gesteld ddn als doel, hebben wij daarmede geen volstrekte afbreuk willen doen, doch slechts een relatief aandeel willen toewijzen aan alle verbeterings pogingen op zichf zeif, die het lied als doel wil len blijven zien. Wij erkennen uiteraard ten voile het nut van ieder streven, dat in con crete den zang van het Nederlandsche lied verheft door verbetering van uitspraak, van muzfkaal en textueel begrip, door verme.erde- ring en zuivering van het repertoire, ook waar dit streven leiden mocht tot een zekere philologische dogmatiek, die een lied slechts erkent wanneer de maker reeds in de anony- miteit der feeuwen is ondergegaan. Maar zelfs in zulk streven, dat welhaast ,,Selbstzweck" is geworden, constateeren wij met een. vol- doening, die geen leedvermaak is, dat het zich liefderijk ontfermt over canons, die allerminst door den glans der eeuwen omstraald zijn, maar waarmee het terugkeert tot het gemeen- schapsgevoel, dat zijn eigenlijke oorsprong is. Anderzijds moet men er zich rekenschap van geVen, dat de aanwijzing van het volks lied als middel tot gemeenschappelijke uiting van de gevoelens, welke in een volk leven, slechts toelaatbaar is wanneer de zuiverheid van dit middel evenredig is aan de zuiverheid van het gevoel. In zooverre zal de toetsing der teksten, waarop de meer philologisch ge- oefende richting zich reeds lang toelegt, even- zeer behulpzaam moeten zijn als elk maat- schappelijk en politiek streven dat er in den letterlijken zin op gericht is ,,het instrument der volksconscientie" te bespelen. Prof. dr. T. Goedewaagen heeft dezer dagen, bij de opening van de Muziekfeest-tentoonstel- ling, erop gewezen, dat er in de Nederland sche muziek edn grondthema is aan te wijzen, den grondgedachte, die door den Nederland- schen jnuziekschepper en muziekminnende moet worden erkend. In het volkslied, dat hij in zijn gedachtengang voorzeker niet van de muziek in het algemeen heeft uitgesloten, is dit grondthema eveneens aanwezig en het te ontdekken is evenzeer een zaak voor den cri- tischen philoloog als voor den bewusten Neder lander. Aldus zullen zij beiden het volk de gelegenheid bieden, zijn gevoelens op passende wijze te uiten, die een door het geschikte mid- del te bieden, de ander door zich ontvankelijk te stellen voor de gelegenheid die om dit mid- del vraagt. Het opperbevel van de Duitsche weermacnt maakte Vrydag bekend: Aan de Terek vemietigden Duitsche pant- serformaties, door jachtkruisers gesteund, door een omsingelenden aanval het gros van twee vijandelijke bataljons en maakten 41 stukken geschut buit. In den strijd om Stalingrad werden in ver- bitterde gevechten in nauwe samenwerking van leger en luchtmacht nieuwe successen behaald. Hemieuwde aanvallen van den vijand op het bruggehoofd van Woronezj werden met bloe- dige verliezen afgeslagen. Sedert 15 Septem ber werden in dit gebied 91 bolsjewistische tanks vemietigd. Nachtaanvallen van de luchtmacht waren gericht op vliegvelden in het achterwaartsche gebied van den vijand. T^n Zuid-Oosten van het Ilmen-meer en ten Zuiden van het Ladogameer- stortten her- haalde plaatseltjke aanvallen van vrij sterke vijandelijke strijdkrachten met vele verliezen inen. De bolsjewistische luchtmacht verloor op 16 en 17 September 146 vliegtuigen. Zes eigen vliegtuigen worden vermist. Aanvallen overdag en 's nachts van Duit sche gevechtsvliegtuigen waren gericht op voor den oorlog belangrijke installaties in Zuid- en Oost-Ehgeland. In het Kanaal werd een Britsch patrouille- vaartuig door bomtreffers tot zinken ge- bracht. Artillerie van de marine sohoot twee Britsche vliegtuigen neer. In aansluiting op het weermachtsbericht Vrijdag vemeemt het D.N.B. van roilitaire zijde, dat de Duitsche troepen er onder hevige gevechten in straten en huizen in geslaagd zijn, verder in de stad Stalingrad binnen te dringen. De Duitsche vleugels steunen aan weerszijden van de stad op de Wolga en nade- ren van beide zijden. Zij omsluiten de stad met een ijzeren ring, die den bolsjewisten geen bewegingsvrijheid laat. Dat de Sovjet-troepen niettemin steeds weer traohten in woedende tegenaanvallen er met zware verliezen het opdringen van de Duit sche troepen te stuiten, bewijst opnieuw, dat het Sovjet-commando voor geen offers terug- schrikt om uit overwegingen van prestige de naderende beslissing voor korten tijd uit te stellen. Al melden de beknopte Duitsche weer- machtsberichten ook niet dagelijks successen te Stalingrad, de aanval wordt toch met systematische nauwkeurigheid voortgezet, waarbij de Duitsche troepen hun kraahten sparen. Stalingrad ligt in een lengte veui ongeveer 20 kilometer voornamelijk langs den weste- lijken oever van de Wolga, de stad is twee tot drie kilometer breed. Elk huis is voor de verdediging ingericht. Stations, watertorens, electrische centrales, montage-werkplaatsen, en ketelhuizen van fabrieken zijn tot een groot verdedigingsstelsel gemaakt, waarin de Duit sche stoottroepen met steun van artillerie moeten binnendringen. De eene straat na de andere moet gezuiverd worden. Bo-vendien heeft de regen, die de laatste dagen gevallen is, ongunstige gevechtsvoorwaarden voor den aanvaller geschapen. Nog woedt de strijd in dit bolsjewistische zenuwencentrum, doch reeds beginnen de militaire en oeconomische gevolgen zich langzaam af te teekenen. Het opperbevel van de Duitsche Weermacht deelde Zaterdag mede- Duitsche duikbooten hebben in hevige ge vechten in de Caraibische Zee, voor Afrika, in de St. Laurencegolf en in de Noordelijke IJszee 19 schepen met een gezamenfijken in- houd van ,100.000 ton, alsmede een sleepboot tot zinken gebracht. Drie andere schepen werden getorpedeerd. Het opperbevfel van de Duitsche Weermacht deelde Zondag mede: Aan de Terek hebhen Duitsche troepen den vijand uit zijn versterkt# stellingen verdre- ven. In het gebied van Stalingrad duren de gevechten met onverminderde hevigheid voort. Verlichtingsaanvallen van den vijand uit het Noorden zijn mislukt. Bij Woronesj werden vijandelijke aanvallen ten deele in gevechten op korten afstand onder hooge bloedige ver liezen afgeslagien. In de Middellandsche Zee heeft een Duit sche duikboot een schip van 1200 brt. en vier vrachtzeilschepen tot zinken gebracht. Afzonderliike Britsche vliegtuigen onder- namen overdag ondoeltreffende storings- vluchten boven het Duitsche rijksgebied. Een vliegtuig werd neergehaald. Des nachts vlo- gen Britsche hommenwerpers naar Zuid-West- en Zuid-Duitschland. In eenige plaatspn, o.a. in de stad Miinchen, berokkenden brisant- en brandbommer^ schade, overwegend in woon- wijken en aan openbare gebouwen. De burger- bevolking leed verliezen. Twaalf der aanval- lende bommenwerpers werden ten deele door luchtdoelgesc-hut, ten deele door nachtjagers neergeschoten. Bij aanvallen op fabrieken aan de Britsche Zuidoostkust bestookten Duitsche gevechts vliegtuigen in den nacht van 19 op 20 Sept. het industriefebied van Sunderland met bom- men van zwaar kallbe!r. Zooals - in een extra bericht is bekend ge maakt. is in de Noordelijke IJszee een groote konvooislag gewonnen. Na de Vol komen verniefiging van een groot konvooi in de Noordelijke IJszee in den tijd van 2 tot 7 Juli1942 werd op 1'3 September van Britsche zijde een nieuwe poging gedaan om een groot convooi, dat door sterke vloot- eenheden beschermd werd, over de Noordelijke IJszee naar een Sowjethaven te brengen. De zeer slechte weersomstahdigheden en het feit dat de ijsgrens een sterk Noordelijke kOers mogelijk maakte begunstigden dit plan. Duitsche formaties gevechtsvliegtuigen en duikbooten openden den aanval en vemietig den in dagenlange moeilijke gevechten ook dit uit 45 koopvaardijschepen bestaande kon vooi. Onder amstandigheden, die den strijd zeer bemoeilijkten, op groote afstanden, bij slecht weer en krachtigen vijandelijken afweer door luehtdoelgeschut en jach'tvliegtuigen brachten onze gevechtsvliegtuigen van dit konvooi in totaal 25 koopvaardijschepen met een totalen inhoud van 177.000 brt. tot zin ken. Acht andere schepen werden zoo zwaar beschadigd, dat zij als verloren beschouwd moeten worden. Bovendien vernietigde de luchtmacht van de bewakingsvaartuigen een torpedojager alsmede twee natrouillevaartui- gen, terwijl een tweede torpedojager in brand geraakte. Onze duikbooten vemietigden in felle ach- tervolging vijf koopvaardijschepen met een gezamenlrjken inhoud van 29.000 brt. en plaat- sten tomedotreffers op twee Britsche torpe- dojagers. De heerschende weersomstandigheid maakte het niet mogelijk te constateeren, of de beide laatstgenoemde vaartuigen ver- gingen. Daarmede leed de vjjand een zijner zwaarste nederlagen in konvooigevechten. Hij verloor binnen zes dagen tijds 33 met oorlogsmate- riaal van allerlei aard geladen koopvaardij schepen, waaronder ook tankbooten met een totalen inhoud van 270.000 brt. Daar komt nog bij het verlies van zes oorlogsschepen, Slechts zestien van het convooi, ten deele aan- zienlijk beschadigd, konden ontkomen. Voorts maakt het opperbevel van de weer macht bekendDe van officieele Sovjetzijde verspreide en door het Reuterbureau, overge- nomen bewering, dat General-Oberst vort Kleist gesneuveld is, is onwaar. UKLAUBER.KARTEN DIENEN OOK DOOR WINKKJJEKS IN ONTVANGST GENOMEN TE WORDEN. Aangezien er nog steeds misverstand blijkt te bestaan omtrent het al dan niet geldig zijn van de bonnen der „Urlauberkarte" vestigt het Departement van Landbouw en Visscherij er nogmaals met nadruk de aandacht op, dat de bonnen der „Urlauberkarte" met blauw- groenen ondergrond en voorzien van een blau- wen adelaar, hier te lande geldig zijn, zoodat winkeliers derhalve verplicht zijn bij aanbie- ding van deze bonnen de daarop verkrijgbaar gestelde artikelen af te leveren. LHlllTAAM AL OP CDNCENTRlATIES VAN VOERTUIGEN. Het Italiaansche legerbericht van Zondag meldt Formaties Italiaansche en Duitsche vlieg tuigen, die in achtereenvolgende golven aan het Egyptische front opereerden, hebben ook gisteren met zichtbaar resultaat concentra- ties vijandelijke voertuigen aangevallen. Een Britsch vliegtuig werd door het luehtdoelge schut van een onzer divisies neergehaald. Een formatie van onze bommenwerperfe bracht groote branden teweeg op feet vliegveld Micabba (Malta). Een vijandelijke aanval op Navarrino (Grie- kenland) bracht geen schade teWeeg. In den afgeloopen nacht hebben Engelsche vliegtui gen eenige bommen laten vallen op de om- geving van Catania en Licata zonder slacht- offers te maken. Een vijandelijk vliegtuig stortte brandend neer bij Cattolica - Ereclea (provincie Agrigento op Sicilie). Een der in- zittende- vliegers, een Nieuw-Zeelander, die aan een valscherm uit het toestel was ge- sp¥ongen, werd gevangen genomen. DE BEDREIGING VAN PORT MORESBY. Japanners op 50 km afstand. Men verneemt uit het Japansche hoofd- kwartier dat de Japanners die op Nieuw Gui nea strijden, zich nog op slechts 50 km van Port Moresby bevinden. Voordat de Japan sche troepen voet konden zetten in het Noor den der laatste belangrijke stad, die de En- gelschen op- Nieuw-Guinea nog in handen hebben, moesten zij de bergpa?sen veroveren, die soms vierduizend meter hoog liggen en die voor Port Moresby een natuurlijke ver dediging vormen. In een communique erkent generaal Mac Arthur zelf de wanhopige situatie die voor de Australische brigade onder bevel van gene raal Sydney Rowell uit dezen toestand voort- vloeit. Geisoleerde groepen dezer brigade leveren hardnekkige gevechten te Effogi op 70 km afstand van Port Moresby. De jongste landingen der Japanners vor men niet alleen een bedreiging voor Port Moresby, doch ook voor alle Australische kustgteden en vooral voor Corktown en Townsville, bases voor de Amerikaansche vlooteenheden in den Stillen Oceaan. FRANSCH COMMUNIQUE OVER MADAGASCAR. Te Vichy is over de situatie op Madagascar Donderdag het volgende officieele communi- i que gepubliceerd: Hoewel de gouverneur-generaal van Mada gascar door de opening ygn besprekingen met het Britsche opperbevel heeft gepoogd een eirtd tS maken aan het bloedvergieten, waren de Engelsche eischen dermate onaanvaard- baar, dat geen resultaat kon worden bereikt. De gouvemeur-generaal heeft derhalve be- sloten de verdediging van het eiland tot het uiterste voort te zetten. In denzelfden zin moet het publiek worden gewaarschuwd voor alle beriehten uit buiten- landsche bron, die over deze aangelegenheid de ronde kunnen doen. De Engelschen heb ben slechts 170 km landinwaarts kunnen op- rukkeri en wel in 6y2 dag. Hoe groot ook de wanverhouding tusschen strijdkrachten en wapens aan beide kanten mag zijn, toch zijn alle maatregelen genomen om den strijd voort te zetten. Over de gevechten op Madagascar is Vrij- dagmiddag te Vichy het volgende officieele communique gepubliceerd. Vrijdag om zeven uur heeft de tegenstan- der met aanzienlijke strijdkrachten een aan val gedaan op de stad Ankazobe, op 120 km van Tananarivo. Om 9 uur verschenen 20 Britsche schepen aan de Oostkust van het eiland in de buurt van Tamatave. nadat zij het havengebied hadden beschoten. Onze troe pen boden tegenstand aan den Britschen op- marsch in het binnenland. In een lang artikel, gebaseerd op beriehten van corr;espondenten uit Londen en Vichy, betoogt de Neue Ztircher Ztg. naar S.P.T. meldt, dat kan worden aangenomen, dat de betrekkingen tusschen de Vereenigde Staten en Frankrijk zich op het oogenblik niet in een kritiek stadium bevinden, hoewel deze betrek kingen er, sinds den Engelschen aanval op Madagascar, niet beter op zijn geworden, daar de Vereenigde Staten dien aanval openlijk hebben goedgekeurd. De besprekingen tusschen Hull en Henry Haye, over het zenden van Fransche arbeiders naar Duitschland en de deportatie van Joden zouden in objectieven geest en in een sfeer van welwillendheid zijn gevoerd. Van Fran sche zijde is men geenszins geneigd, aldus het Zwrtsersche blad, de betrekkingen tot de Vereenigde Staten af te breken. Geschiedt dit, dan zal dit niet van Vichy uitgaan. SAUOMONSEILANDEN, BRUG NAAR AUSTRAUe. Bougainville, New Georgia, Isabel, Toelagi. In de namen der eilanden, die de Salomons- groep vormen, ligt een stuk historie besloten. 'Historie van Spaansche, Fransche en Engel sche ontdekkingsreizigers, die hier in den loop der eeuwen voet aan wal zetten. Eerst de oor log in den Stillen Oceaan echter gaf het ver- geten „vlinderparadijs" bekendheid als brand- punt van den strijd om Australie. Honderden eilanden liggen in den eindelooze wat,eren ten oosten van Nieuw Guinea ver- spreid. De Admiraliteitseilanden, de Bis- marck-archipel eh tenslotte als grootste groep de Salomonseilanden. Hoog rijzen de zeven •groote en ontelbare kleinere eilanden van deze groep uit de tropenzee op. Bougainville is het grootste eiland, dan volgen Choiseui, New Georgia, Isabel, Malaita, Guadalcanal- en San Christobal, terwijl tallooze eilandjes alom verspreid liggen. Dichte wouden bedek- ken de uitgedoofde vulkanen en slechts langs de kusten wonen inboorlingen, levend van landbouw en visclivangst. De blanken, mis- sionarissen en kolonisten, zijn gering in aan- tal, want sedert hun ontdekking is aan de eilanden slechts geringe waarde gehecht. In 1567 raakte de Spanjaard Mondana in deze toenmaals nog onbekende wateren ver- zeild. De door hem ontdekte eilanden noemde hij ..Mendanas Islas de Salomon", maar on danks dezen weidschen naam werden zij spoe- dig vergeten. Gedurende twee eeuwen kwa- men zij zelfs op geen enkele zeekaart voor, totdat de Franschman Carteret er in de acht- tiende eeuw de Fransche vlag plantte. Een jaar later kwam zijn landgenoot Bougainville en hij bracht als eerste de eilanden Bougain- Dan is het Kerstmis en dan moeten duizen- den Nederlandsche Oostfrontstrijders hun pak- ketten met sigaren, tabak, sigaretten, pijp, kam, tandenborstel, scheermesjes, boeken, tijd- schriften, schrijfpapier en nog vele andere nuttige gebruiksvoorwerpen en versnaperin- gen ontvangen. U hebt gelijk, daar is heel wat voor noodig, daar zijn vele moeilijkheden, die overwonnen moeten worden, maarhet is voor onze dappere strijders tegen de bolsje wisten en die moeten en zullen hun pakketten hebben. Landgenoot, u helpt toch mede? Neen, wij begrijpen dat u ons aan de artikelen niet kunt helpen, maar u hebt uw giroboek. Pakt u dit boekje even en gireert een flink bedrag op girorekening 432100, t.n. Verzor- gingsfonds Vrijwilligerslegioen Nederland, Koninginnegracht 22, te 's-Gravenhage. In de lazaretten achter het front worden de gewonden verpleegd, die in den strijd tegen het bolsjewisme hun tol betaald hebben. Daar wachten helder witte bedden, zachte vrouwen- handen schikken de kussens, nooit moe wor- dende doetoren vernieuwen de verbanden. In de lazaretten achter bet front leert de soldaat, wat het beteekent een thuisfront te hebben, dat zich bewusiris van zijn plichten tegenover den strijder. Ook de Nederlandsche Vrijwil- ligers weten dat. Ook zij weten, dat bet thuisfront ben niet vergeet. Nederland zond een ambulance naar bet Oostfront. Aan de is het lezer, om te zorgen dat deze Ambulance haar taak naar behooren kan verrichten. Ook Uw steun heeft deze Nederlandsche hulp- expeditie noodig. Stort daarom vandaag nog een bijdrage op girorekening 87600, Neder landsche Ambulance, Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage. ville en Choiseui, genoemd naar den minister van Lodewrjk XV, in kaart. Weer Werden de eilanden echter vergeten. Een Engelsche kaperkapitein, die enktele tien- tallen jaren later kwam, meende zelfs een nieuw vasteland ontdekt te hebben, dat hij ter eere van zijn koning New Georgia noemde. Bijna de geheele negentiende eeuw onder- namen blanken vergeefsche pogingen om zich op de eilanden te vestigen. Schepen verdwe- nen spoorloos, zendelingen vielen ten prooi aan de inboorlingen,die zich nog met kanni- balisme bezig hielden. Eerst na 1885 richtte Duitschland factorijen op Bougainville en eenige andere eilanden op en dat feit was voor Engeland aanleiding alle eilanden be- halve Bougainville en Boeka in het noorden onder zijn heerschappij te brengen. Na den eersten wereldoorlog werden ook. deze onder Australisch mandaat gesteld. Springplank en barriere. Tot voor kort stelden slechts geleerden be lang in de eilanden met hun wisselvallige his torie. Etnologen onderzochten het wonderlijke profetisme, dat op de Melaneesche eilanden bloeit. Af en toe weten profeten met voor- spellingen omtrent het vertrek der blanken de inboorlingen mee te sleepen; voorspellin- gen, die eerst in den laatsten tijd op zeer on- verwachte wijze werkelrjkheid zijn geworden. Bovendien leven op de Salomonseilanden de grootste vlinders ter wereld, die in bonte kleu- renpracht de wouden bevolken en zoo groot zijn, dat zij met vuurwapens gejaagd worden. Na hej uitbreken van den oorlog in den Stillen Oceaan kregen de Salomonseilanden echter groote strategiscbe beteekenis. Als een barriere sludten zij den feeweg tusschen de Amerikaansche vlootbasis op de Hawaii- eilanden en Australie af. Verder vormen zij een springplank naar de eilandengroepen ten oosten van het bijkans geisoleerde wereld- deel. Zoo landden in het begin van dit jaar Ja pansche strijdkrachten op de Salomonseilan den, die voor altijd door de wereld vergeten sehenen. In de oerwouden van Guadalcanar werden vliegvelden aangelegd en het kleine Toelagi bleek geschikt te zijn als vlootbasis voor operaties in de wateren rond Australie. Zoo hinderlijk was de aanwezigheid der Ja panners op deze eilanden, dat di1> punt door het geallieerde opperbevel voor een eerste tegenoffensief werd uitgekozen. Amerikaan sche mariniers en parachutisten kregen we- derom vasten voet op Guadalcanar en Toe lagi en daarmede waren de eeuwenlang ver- waarloosde eilanden het brandpunt van een strijd geworden, die tenslotte <wer het lot van het vijfde werelddeel zal heslrSsen. (V.P.B.) BRITSCH-INDIE BASIS VOOR DEN STRIJD TEGEN JAPAN. Het D.N.B. meldt uit Geneve 1 De oorlogsraad voor den Stillen Oceaan heeft Woensdag een buitengewoon lange bij- eenkomst gehouden. Na afloop verklaarden de leden van den raad, dat men algemeen was overeengekomen, dat Britsch-Indie als basis voor den strijd tegen Japan moet worden gebruikt. j Sir Reginald Maxwell heeft in de Woens- dag te Delhi gehouden debatten meegedeeld, zoo vemeemt het D.N.B. uit Bangkok, dat bij de onlusten in Indie, volgens de voorloopige j nog onvolledige beriehten, door optreden van de politie 340 Indiers gedood en ruim 800 ge- wond zijn. Hierip zijn nog niet begrepen de verliezen in de provincie Bihar, ^het deel van Indie, waar de onlusten het hevigst woeden. Bovendien zijn door optreden van de militai- ren 318 personen gedood en 153 gewond. De verliezen van de politie zijn: 31 dooden en een groot aantal gewonden, terwijl van de mili- j tairen 11 gedood en zeven gewond werden. j Voorts zijn er zeven civiele ambtenaren ge- dood en 16 gewond. De cijfers bevatten nog niet de verliezen onder het personeel der spoorwegen, die zeer hoog moeten zijn. De door Maxwell genoemde verliescijfers zijn aan- zienlijk hooger dan die welke Churchill in zijn redevoering over Indie op 10 September heeft bekend gemaakt. j ENGELSCHE VLIEGTUIGVERLLEZEN. j Het D.N.B. meldt uit Berlijn: De ook in September tot dusver door de Britsche luchtmacht ondemomen vluchten naar de bezette gebieden in het Westen hebben geen positief resultaat voor den vijand opge leverd. De aan de kust van het Kanaal ge- stationneerde Duitsche jachteskaders ver- dedigden met bijzonder succes het luchtruim en schoten sinds het begin van de maand September in totaal 93 Engelsche machines omlaag. Daar er aan Duitsche zijde in het- zelfde tijdvak slechts 22 vliegtuigen verloren gin gen, wordt hiermede opnieuw de superio- riteit van de Duitsche vliegers aangetoond. Aan het Egyptische front werden sinds 1 September 109 vijandelijke vliegtuigen bij slechts 20 eigen verliezen vernietigd. Aan het front van de Noordelijke IJszee schoten Duitsche jagers binnen drie dagen tijds 43 vijandelijke vliegtuigen omlaag. bijna uitsluitend de types Hurricane, Curtiss en Cobra. Te Boekarest wordt naar het D.N.B. verneemt officieel medegedeeld: In den nacht van 13 op 14 September heb ben vijandelijke vliegtuigen- op Roemeensch gebied bommen laten vallen zonder militaire of industrieele objeoten te treffen. Onder de plattelandsbevolking echter zijn 14 slacht- offers te betreuren.

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensche Courant / Neuzensche Courant / (Algemeen) nieuws en advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1942 | | pagina 1