mmm sociale aangelegenheden in de bedrijven
Gemengde Berichten
Overtredingen prijsregeiing
e kiivnnHpre hiieenkomsl
Een bijzondere bijeenkomst.
(Vervolg van de rede von den beer
gehouden op de bjjeenkomst van het N.V V.
te Middelburg.)
En nu het Duitecne arbeidsfront.
Eenigen tjjd na de afkondiging van de wet
ter ordening van de nationale ar^d voerde
tw Ley leider van het Duitsche Arbeidsfront,
;M- reorgknisatie op bedrijfs-organisatonsch
gebied van het Duitsche Arheidsfront doon
-Jo deze organisatie behoef ik met nader m
te gaan. Ik wll mij tot het wezen en de ont-
wskkeling beperken. Uit de n-
Joopemde vakbonden en orgamsaties moest in
Se plaats een ednheid gevormd worden.
De oude vakverbond-idee
■worden, zoodat de nieuwe gedachte, dat alle
Jmroeoen en standen slechts dan gelukkig
kunnen zjjn wanneer het alien goed gaat, en
i mogelijk is. dat de een leeft op
fcosten van den ander. ingang konden vinden
bh het yolk De concurrentiestnjd van zake-
;ien aard kan nooit tetgeschakeld worden,
te moet echter tot het uiterete beperkt wor-
den OP de politiek van een volk mag hij
•mooit invloed hebben.
Het laatste doel van het arbeidsfront is
allies wat schaden kan zooveel mogelijk uit de
economische samenleving te bannen. Niet
bond of een klasse kan hier tot het doe.
voeren doch slechts de groote eenheid door
de massa van het volk. Ala zoodanig is ook
bet arbeidsfront een middel tot de politieke
opvoeding van het volk. Het Volk moet aan
<fe eene kant zeggen, wat het wil en ami de
andere kant begrjjpen, dat men niet ledeien
•wemsch kan inwilligen. Wanneer men b.v.
wetten uitvaardigt, moet men het volk ver-
klaren, waarom men zoo en niet anders han-
dtelt. De nieuwe staat mag geen verordening
uitvaardigen, die het volk tot in het kleinste
dorp niet als juist erkent.
Het arbeidsfront is eohter ook het sociale
geweten van het economische leven. De D.A.F
doet zrjn invloed gelden overal in de bedrijven,
in de kantoren, en op de vrije uren van den
werkenden mensch. In ledenaantal is het
verreweg de grootste organisatie van de ge-
heele wereld. Het 'heeft in ieder bedrijf zijn
voorman, die de verbinding van het arbeids
front met den bedrijfsleider en omgekeerd
csaderhoudt. Wanneer men den bedrijfsleider
dan vaxier van het bedrijf noemt, dan moet
men den voorman de moeder noemen, daar
deze overal voor zorgt. De bedrijfsvoorman-
rien zjjn heden niet meer uit de Duitsche be-
cirjjven weg te denken.
■Ken onderdeel van het Duitsche arbeids-
fc.ant is de organisatie van den vrijen tijd, de
nationaal-socialistische gemeenschap Kraft
rhirch Freude". Zij is de grootste sociale daad
van deze eeuw. Boven haar staat geschreven
bet woord van den FUhrer:
„Hoe geven wjj het volk geestelijke ont-
spanning, in de wetenschap, dat men slechts
nset een volk met frisschen geest aan politiek
k»n doen?"
(Daarom moesten wij den werkenden Duit-
«iben mensch in zjjn vrijen tijd volledige ont-
spanndng naar lichaam en geest geven. Ver-
moeidheid is een leeg gevoel. Tijdens bet ar-
beideproces wordt van de spieren en zenuwen
veel verlangd. Na ingespannen arbeid krijgt
nasen een gevoel van koude en leegbeid. Wij
vveien, dat men deze leegheid niet verbant,
door de menschen in bed te stoppen en ze op
de dekens te laten staren, doch slechts door
Lcihaam en ziel nieuwe voeding toe te dienen,
en wel het beste van het beste.
Zijn vrijen tijd zal men den mensch niet
door vakverbond- en partjj-bureaucratie laten
oastrooven. Ook moet men niet op een school-
uieeisterachtige manier probeeren van alle
Duitsche mannen doktoren en professoren te
maken. Wij staan op het standpunt, dat een
goede bankwerker of een goede smid beter
■is dan een slechte ingenieur. Wjj moesten
een organisatie voor den vrijen tijd scheppen,
vwjarin alle menschen zich thuis voelen, on-
dernemer zoowel als arbeider. Want juist het
ieit, dat de mensch in zjjn vrijen tijd met per-
gtmen uit andere beroepen tezamen komf,
baudt al een ontspanning voor hem in, d.w.z.
tej ontvangt nieuwe indrukken. Niets staat
cfen werkenden mensch meer tegen, dan dat
bjj in zjjn vrjjen tijd ook nog over zjjn beroep
tooort praten. Wat omboog moest groeien,
moest eerlijk en echt zjjn.
De voormalige machthebbers dachten, dat
alleen een voile maag een volk gelukkig kan
retaken. Materieele edschen en materieele
•wenschen waren de inhoud van hipi hooge
staatskunst. Ja, men kan zelfs beweren, dat
wanneer ze het klaar gespeeld hadden, ons
volk. niets gelukkiger gewcrden was, doch
s»atfs ontevredener dan ooit tevoren.
Wjj nationaal-socialisten weten, dat bij
veien de materieele nood weggenomen moest
worden, wjj weten echter ook, dat dat geen
kwestie van luttele dagen is, ofschoon de sue
>oessen van de laatete jaren reeds overweldi-
gtod zjjn.
BCaar dat eene weten wjj toch ook, dat wij
alle Duitsche menschen aan de overrijke en
toooge cuituiur van kunst, muziek, theater en
fUm moeten doen genieten, hen laten bekend
maken met de schoonheden van ons land, hen
ita het sportieve leven van ons volk moeten
betrekken, aan de vreugde en schoonheid van
het leven moeten laten deelnemen. Niet
degene, die in het bezit van geld en goed is,
toeeft et- recht op het genot van de eultuur
te ondergaan, maar slechts degene, die daar-
aan innerlijk behoefte heeft, het doet er niets
toe, of hjj al of niet met aardsche goederen
gezegend is. Alleen daardoor kan het ver-
'iaaigen van den arbeider gestild worden.
Onvervuld verlangen brengt afgunst voort.
Indien de mensch echter zrjn deel krjjgt van
fbet goede der aarde, dan zal er geen spoor
*jjn van afgunst en haat; bij zal gelukkig en
dankbSar zrjn. Wjj hebben uit de lessen van
ibet. verleden leergeld getrokken.
Wij moesten de persoonlij kheid van den
■mensch, vooral die van den arbeider verheffen
•Ssn het minde rwaardigbei dsc omplex in het
yrerkende volk vemietigen. Wij moesten ieder
vooroordeel uit den weg ruimen, waarbjj het
heette, dat ontwikkeling^ en kunstgenot af-
hahkeljjk waren van rjjkdom en bezit.
Daarewboven moest ,,K.raft dur'ch Freude
de verveling der menschen verdrjjven. Uit de
vervehng ontstaan domme, ophitsende en
aeKs misdadige ideeen. Doffe stompzinnig-
tbeid brengt de menschen aan het tobben,
igeeft hum een gevoel van stuurloosheid, met
66n woord, zjj krrjgen het gevoel. dat ze vol-
maakt overbodig zjjn. Niets gevadrljjker voor
den staat dan dit.
Overigens deed naast .Kraft durch Frude"
:aog een andere afdeeling van het Duitsche
Arbeidsfront alles, om deze nii'sstanden op te
heffen, n.l. de afdeeling voor ,,eigen haard",
die ten doel heeft bjj de arbeiders het gevoel
voor eigen haard en hof te ontwikkelen en
te versterken. Het Arbeidsfront zorgt trou-
wens voor al onze eultureele behoeften. Wjj
deden door „Kraft durch Freude" overal
gymnastiekzalen, baden, theaters, ja zelfs
heele ,,K.d.F."-steden te onzer verpoozing ver-
riizen. Wjj organiseerden tochten en uitstap-
ies in het schoone Duitschland en ook daar-
buiten, de wjjde wereld in. Wjj bouwden
,K.d.F."-schepen, die opzien verwekten in
Noorwegen, Spanje, Portugal, Italie en Grie-
kenland. Wij vormden tooneel- en andere eul
tureele gemeenschappen en brachten het volk
weer nader tot het goede boek. Wij bouwden
tuindorpen, zoodat de arbeider zijn ongezel-
lige huur'voning kon verlaten, en door een
buitenhuisje of tenminste door een tuin weer
gevoel voor eigen haard kreeg. Wjj strchtten
een bureau voor vacantiereizen en onderkomst
tjjdens de vacantie, verder een afdeeling voor
onderwijs en op lei ding.
Ik kan niet in alle bjjzonderheden uitwei-
den over hetgene, dat de bedrijven bij deze
taak presteerden
dat iedere arbeider om de 35 jaar een
mooie reis op kosten van de firma kan maken,
dat zuinige menschen zelfs elk jaar of om
het jaar een dergelijke reis kunnen maken,
dat de arbeiders in de bedrijven de be-
drjjfsleider voorop in hun vrjjen tijd zwem-
baden gegraven en sportvelden aangelegd
hebben,
dat een bedrijfsleider in mijn geboortestreel;
op z'n 65ste jaar nog de meest enthoueiaste
beoefenaar is by de bedrijfssport,
dat een andere bedrijfsleider, die er z n zin-
nen op gezet had, dat zjjn bedrijf een model-
bedrijf moest worden, eens tegen mjj zei: ,,Ik
heb zooveel voor mijn mannen en vrouwen
gedaan, dat ik dacht, dat het mijn finaneieele
kracht teboven zou gaan en dat ik er mee
onderdoor zou gaan. Thans bij het afsluiten
van de boeken, stel ik vast, dat mijh winst
grooter is dan voor dien tijd. Ik kan nu ech
ter alles van mijn gevolgschap gedaan krij-
gen.
Een andere bedrijfsleider vertelde mjj eens
dat den van zjjn arbeidsters een kind kreeg;
de vader kon door verschillend-e omstandig-
heden niet met haar trouwen. Daarop ging
hjj naar de jonge moeder, overhandigde haar
1000 mark voor de woninginrichting en zei
tegen haar ,,schrjjf maar aan den vader, dat
hij hier meteen beginnen kan op een salaris
van 200 mark.
Van dergeljjke uitwerkingen van nationaai-
socialistische maatregelen kan ik U door blij
ven vertellen.
Zeker, ook in Nederland zjjn er dergelijke
bedrijven, maar het opmerkelijke is, dat deze
gevallen in Duitschland niet meer alleen staan,
doch dat het reeds een gebruik geworden is.
De verschillende bedrijfsleiders toonen hun
sociale geaardheid niet, omdat ze zich hiei-
toe aangetrokken gevoelen, doch omdat ze
dit socialisme als een gewetenszaak beschou-
wen. En de ontvanger krijgt bjj een derge-
lijk geschenk niet meer zooals vroeger het
evoel, dat hem een aalmoes in de hand ge-
drukt wordt, maar beschouwt het als een
plicht, die de gemeenschap tegenover hem
vervult. Daarvoor dankt hjj dan ook harte-
lijk, terwjjl hem vroeger bjj de aalmoes de
woorden in de keel bleven steken.
Als Dr. Ley zegt ..Duitschland is mooier
geworden!" dan is dit heden de overtuiging
van het Duitsche volk ook van de arbeiders.
Een andere afdeeling van het Duitsche Ar
beidsfront is het Bureau van de prestatie-
wedstrjjd van de Duitsche bedrijven. De
grondslag van deze prestatie-wedstrijd is ge-
jjeven in de verordening van den FUhrer op
29 Aug. 1936; hierin is sprake van:
Bedrijven, waarin de gedachten van de
nationaal-socialistische bedrjjfsgemeenschap
in den zin van de wet ter ordening van de
nationale arbeid en in den geest van het
Duitsche Arbeidsfront door bedrijfsleider en
gevolgschap het meest volkomen is verwezen-
ljjkt, kunnen de onderscheiding„nationaal-
socialistisch modelbedrijf" verkrjjgen.
Deze stichtingsoorkonde bewijst duidelijk
dat niet het economische of het technische als
maatstaf voor den wedstrjjd wordt aangelegd
doch dat het zuiver en alleen daarom gaat,
dat zich een nationaal-socialistische bedrjjfs-
gepieenschap ontwikkelt. Deze oorkonde is
een uitgesproken sociaal-politiek document;
hier bestrjjdt men elkaar om sociale belangen.
Onder het parool „wij marcheeren mee"
wordt in beginsel ieder bedrjjf ter deelname
aan deze prestatie-wedstrjjd opgenomen. Om
de deelnemers, die natuurljjk niet in den nacht
en waarschjjnljjk dikwjjls niet na jaren de
„gouden vaan" als hoogste onderscheiding
voor een modelbedrjjf kunnen verwerven, niet
te ontmoedigCn, worden tusschen-onderschei
dingen in de vorm van diploma's in de afzon-
derljjke gouwen en prestatie-onderscheidingen
voor verschillende bijzondere gebieden ter be
schikking gesteld. Heden doet bijna het ge
heele Duitsche economische leven, van het
kleinste ednmans-bedrijf tot de grootste
wereldfirma, aan den wedstrijd« mede.
Zelfs tjj,dens den oorlog, die men ons opge-
drongen heeft, gaat het sociale Werk verder.
Dit zal zich pas na het zegenvolle einde van
den oorlog in voile omvang kunnen ontplooien;
want dan wil Duitschland eerst met recht de
grootste en- beste sociale staat zijn, tusschen
wiens grenzen vrije en levenslustige, werk-
zame en gezonde menschen zich die sociale
ordening schiepen, die het leven waard maakt
te leven; een leven in werk en vreugde!
Als verdere bureaux van het Duitsche Ar
beidsfront zijn er verder nog: het bureau voor
rechtskundigen bijstand, het wetenschappeljjk
institute voor de arbeid, het bureau voor tech
nische wetenschappen, het sociale bureau, het
bureau voorhuisen heem, naast het reeds
Vermelde bureau voor eigen haard, het bureau
voor beroepsopvoeding en bedrjjfsleiding, het
bureau voor volksgezondheid, en daarnaast
vele vakkundige bureaux, als voor jjzer, en
metaal, energie, verkeer, banken, handel, be-
stuur, enz.
Edn bureau wil ik nog in het bijzonder ver-
melden en Wel: „de beroeps-wedstrijd voor
alle werkende Duitschers". Voorheen heb ik
U de prestatie-wedstrijd van de Duitsche be
drijven geschilderd. In den beroepswedstrijd
voltrekt zich de prestatiestrijd van ieder
mensch afzonderlijk, voornameiijk van de
jeugd.
Op 1 Maart 1934 gaven de jeugdleider van
het Duitsche rjjk en de leider van het Duitsche
Arbeidsfront de vogende oproep:
Duitschland is sinds oude tjjden het land
van het werk, het land van het succes ge-
weest. N auwgezetheid en trouw van zjjn ar
beiders verzekerde hem dit succes voor alle
andere navies op de wereld.
Als wjj heden de geheel Duitsche jeugd ter
deelname aan de eerste rjjks-beroeps-wed-
strjjd oproepen, dan doen wjj dit in de ver-
wachting, dat Duitschland's jeugd zich van
de draagwrjdte van deze opdracht bewust
moge zjjn en zich het erfgoed van hun vade-
ren waardig moge toonen".
Een buitengewoon groote werkloosheid, de
rationalisatie eir de bevoorrechting van on-
geschoolde werkkracbten in de ipdustrie had
den een innerlijk contact van den jongen ar
beider met. de qualificeerende en uit diepe
ethiek geboren beroepsarbeid grootendeels
verstoord, of in het geheel niet tot ontwik-
keling doen komen.
Reeds de eerste succesvolle beroeps-wed-
strjjd droeg er het zjjne toe bjj, om onge-
zonde ontwikkeling niet slechts te stuiten,
doch ook om de leerende en werkende jeugd
weer met hart en ziel aan hun wei k te
binden.
Met het oog op de bovenmenscbelijke pre-
statie van den FUhrer aan het groote bouw-
werk voor de toekomst, moest de jeugd zich
aan de andere kant van haar Verplichting be
wust worden en meetoelpen aan dit bouwwerk.
Baldur von Schirach .uitte zich destjjds over
de politieke beteekenis van den rjjks-beroeps-
wedstrjjd in de volgende bewoordingen
„Het moet onze taak zijn, de socialistische
idee van dezen beroeps-wedstrijd van jaar tot
jaar zuiverder en duidelijker naar voren te
brengen en den rjj-ks-beroeps-wedstrjjd tot bet
kenmerk van de anti-kapitalistische gezind-
heid van het opgroeiende Duitschland te doen
zijn.
Het gaat er niet slechts om eert geschoolde
jonge generatie voor het Duitsche economi
sche leven op te kweeken. Essentieeler is
wellicht de andere wijsheid, die de jeudige
deelnemer automatisch door zijn medewer-
king opdoet;
Dat nameljjk de werkende mensch en met
de kapitalist het lot van de natie bepaalt, dat
de beslissing niet ligt bij het geld, doch bij
de scheppende prestatie!
In 1933 namen reeds 1.450.000 jongens en
meisjes, docb ook arbeiders tot 70 jaar aan
dezen wedstrjjd deel. Het aantal stijgt van
jaar tot jaar; de winnaars smaken elk jaar
de zoete vreugde op 1 Mei door den FUhrer
te worden ontvangen.
Een bureau heeft als bijzondere taak de
ethische idee van de arbeid weer te ontplooien
„Schoonheid van den arbeid".
Ook hier een voorbeeld. Br bezocht een
groot bedrijf in de ^rovincie Zeeland en be
zichtigde de werkplaatsen van de leerlingen.
Zonder twjjfel waren deze technisch goed in
orde, ook al kan het een vergelijking met de
meeste Duitsche werkplaatsen voor leerlin
gen niet doorstdan. Ook de werktafels van
de verschillende leerlingen afzonderlijk waren
betrekkelijk schoon. Wat mij meteen opviel,
was, dat men veel meer op de zindelijkheid
van de werktafels en van het gereedschap,
dan op de zindelijkheid der menschen had ge-
let. Deze menschen hadden geen lokaal, waar
ze hun brood konden opeten, practische loka-
len voor het verkleeden, wasschen en douchen
ontbraken. De menschen gingen, net als
vroeger bjj ons, in hun werkgoed naar huis,
hielden dit missehien thuis o«k aan, en bleven
smerig rondloopen. Zooals de mannen, die bij
mjj in de tuin werkten en die nog nooit een
bad genomen hadden. Als dus eerst de
machine eh het gereedschap en dan pas de
mensch komt, is het geen wonder, dat deze
het werk als een straf en een noodzakelijk
kwaad beschouwt.
Ik had vroeger in een Duitsche fabriek de
volgende belevenis: Er was een fabrieks-
ruimte; de vensters waren - zooals bij het
vroegere systeem gebruikelijk met verf
beschilderd, zoodat er geen licht binnenviel.
Ik zei tegen den fabrik-ant, hij moest die ven
sters toch eens schoon laten maken, opdat het
licht binnen kon stroomen. Hiervan was hjj
heelemaal in de war en beweerde, dat de
arbeiders dan van het werk werden afgeleid.
Dat de arbeiders in dit donkere, dompige
lokaal zelf stompzinnig en mismoedig werden,
daarin had deze bekrompen fabrikant geen
erg. Later heeft hjj het toch gedaan en hjj
heeft er nooit spjjt van gehad.
Werk moet weer het schoonste en hoogste
levensgoed worden! Daartoe moeten de be-
drijfsgebouwen van binnen en van buiten
weer* pronkjuweeltjes worden, zooals vroeger
het geval was bij de oude koopmanshuizen.
Daarom moeten er bij de bedrijven plant-
soenen aangelegd worden, waarin de leden
van bet gevolgschap zich gedurende de pauze
even verpoozen kunnen. De arbeider moet
zicb in het bedrjjf kunnen opknappen, moet
zich kunnen wasschen en douchen, opdat niet,
zooals ik het in een levensmiddelenbedrjjf ge-
zien heb, een meisje van het toilet komende
met ongewasschen handen appels moest
verpakken. In het kort gezegd, de omgeving
moet 'tijdens de arbeid zoo gekozen worden,
dat zij aantrekkelijk en niet afstootend werkt,
zoodat het werk weer een vreugde in plaats
van een last wordt.
Denkt U niet: dat zijn allemaal theorieen.
Alles, wat ik U heb verteld, is bij ons in de
practijjk ingevoerd en het heeft in zjjn uit-
werking duizendvoudlg vruchten afgeworpen.
Een belevenis moet ik U nog van het vor-
mingswerk van het Duitsche Arbeidsfront
vertellen. Wij hadden in mjjn streek een zoo-
genaamde vormingscursus voor bedrjjfsleiders
ingesteld. Aanvankeljjk was het een experi
ment, daar wij 15 bedrijfsleiders en 15 be-
drijfsvoormannen (dus arbeiders) bjj elkaar
wi'den brengen. Doch het experiment ge-
lukte, daar zoowel de bedrjjfsleiders als ook
de voormannen hun aanvankelijke schroom
bverwonnen en naar dezen zesdaagschen cur-
sus kwamen. Bij aankomst in het vormings-
tehuis v/aren ze wederom lichtelijk be-
schroomd, omdat telkens een bedrjjfsleider
samen met een voorman op een kamer moes
ten slapen. Dat was voor een directeur-gene-
raal niet zoo gemakkeljjk. Maar het ging
toch. Na twee dagen vertelde mij een bedrijfs
leider ongevraagd „het is een bijzonder mooie
gedachte, ons hier bjj elkaar te brengen. Ik
heb vannachi tot 2 uur met mijn. kamergenoot
gepraat en ik heb voor de eerste keer nu eens
goed gevoeld. hoe moeilijk het is voor een
arbeider, dfe een gezin heeft, wat' een onbe-
rispelijke gezindheid zoo'n arbeider neeft en
wat voor offers hij brengt, ^door in zjjn vrije
uren voor de nationaal-socialistische bewe-
ging te werken en er zijn moeilijk te ontberen
stuivers aan te spendeeren. Mijn hoed af, voor
de Duitsche arbeider." ,,Ik zie de arbeider
van nu af aan anders!" Het toeval wilde, dat
in den loop van dezelfde avond ook een voor
man zijn hart bij mij luchtte. "Hij zei: ,,De
groothandelaar H., met wien ik samen slaap.
is niet de ongenaakbare en verwaande pluto-
craat, waarvoor ik en mjjn kameraden hem
altijd versleten hebben. De man heeft ook
een hart en een ziel. En dat heb ik vannacht
tjjdens ons onderhoud wel gemerkt, hjj heeft
veel zorg en een groote verantwoordelijkheid.
Dat wist ik vroeger niet. Maar nu zie ik een
bedrijfsleider met heel andere oogen. De be
drjjfsleider vond die nacht zijn volk terug en
de proletarier werd weer' een zelfbewust
mensch.
Mjjne Heeren!
Het zal U schjjnen, of hetgeen ik U ver
teld heb, een droom is, die niet waar kan zjjn,
tenminste voor U als Nederlanders niet waar
kan zijn, omdat alles, wat zich in Duitschland
voltrokken heeft en nog voltrekt een onge-
woon en nog ongewild karakter heeft, juist
omdat U ten deele nog gebonden is aan de
ketenen van een Uberalistisch-kapitalistisehe
opvoeding. Men spreekt in het buitenland dik-
wijls van een psychologisch wonder.
Maar alles is toch zoo eenvoudig. Wjj Duit
schers zjjn juist door de idee van den Flihrer
weer mensch geworden, niet door dwang, doch
door persoonljjk inzicht. In den loop van de
jaren bevrjjdden steeds meer Duitschers zich
van de verkeerde invloed der opvoeding, van
vooroordeelen en van gemakkelijke gewoon-
ten; zij werden weer natuurljjk. Zoo vond de
een' den anderen weer, zoo ontstond het ver-
eenigde Duitsche volk, dat nu de laatste strijd
voor zjjn vrjjheid voert. Ja, wij Duitschers
gelooven zelfs, dat alles een schikking Gods
is en dat Hjj ons den FUhrer in de hoogste
nood gezonden heeft, niet voor ons alleen,
doch voor geheel Europa, voor het geheele
germanendom. Wij Duitschers, alien, arbei
ders, boeren en soldaten, zien tegen A.dot
Hitler op, omdat hij in ons een nieuw geloof
gewekt-heeft. Dit geloof aan een groote toe
komst wordt in den dageljjkschen strijd van
de sodaten en in het dageljjksche werk in
Duitschland verwe^enlijkt. Wjj zien de taak,
die voor ons ligt, wjj zien echter ook den ka-
meraad, die naast ons werkt, wjj bespeuren de
duidelrjke en zekere doelstelling en de leiding
van het groote werk, waaraan wij mogen
medewerken. Wjj weten, dat wij zullen win-
nen; wjj weten echter ook, dat de toekoihstige
zon' niet slechts over een gelukkig en ver-
eenigd Duitsch volk zal schjjnen, maar ook
bevredigend en stevig samenge-
over een
smeed Europa!
Ik kan ook U, Nederlanders, slechts toeroe-
pCn:
Kjjk niet aehteruit!
Zie voorwaarts!
Bevecht en verwerf U een volk van Neder
landers, dat in dit bevredigde en vereenigde
Europa een waardige plaats onder de zon
inneemt.
De heer MUnzer elndigde onder applaus der
aanwezigen.
Rede van den heer van Kampen.
Na de pauze was het woord aan den heer
van Kampen, die zeide, dat men zich ver-
trouwd moet maken met de gemeenschapsge-
dachte. Wij leven in een overgangstijdperk
tusschen twee tjjdperkeh en wel tusschen het
individualisme en het gemeenschapsgevoel.
Alle weldenkenden moeten voelen voor ver-
eeniging. Vroeger was het N.V.V. gespitst op
den Massestrijd en dat tjjdens het stelsel van
de kapitalist aan de eene en de proletariers
aan de andere zjjde. De arbeid is het eenige
voor den opbouw der maatschappjj. Er komt
dan in de wereld een mogeljjkheid voor het
leven van alien. Men moet zich alien acnter
de gemeenschapsgedachte plaatsen om het
volk te voeren tot de hoogste prestatie. Bloed
en arbeid is het eenige, waarop het'volk kan
worden opgevoerd. Samengaan van aroeiders
en ondernemers leidt tot een gezond bedrjjf.
Bedrjjfsgemeenschap spruit voort uit diep ge
loof, dat uit arbeid en dan uit arbeid alleen
kan voortkomen opheffing der wereld. Men
moet niet vragen wat een mensch doet, maar
hoe hij het doet. Er is geen principled ver-
schil in arbeid met hand of hoofd. Om zich in
het nieuwe in te denken, is voor een Neder-
lander zeer veel zelfverloochening noodig,
gezien de vroegere verdeeldheid, naar a, of
niet vermeende welstand, politiek of gods-
dienstige verschillen. Br moet Lians alleen
plaats zjjn voor een socialistische eenheid. De
tijd van werkgever en werknemer is voorbjj,
vooraan staat alom de volksgemeenschap.
Door ai'beidsvermogen wordt de menschheid
in stand gehouden. Men heeft vroeger niet
alleen de gemeenschapsgedachte, maar ook
het socialisme verkeerd uitgelegd. Alles wat
wij aan kanalen, gebouwen, waterstaatswer-
ken enz. thans bezitten, hebben onze voor-
gangers gewrocht en wij zijn verplicht het zoo
mooi mogeljjk na te laten. aan hen, die na
ons komen. Dat kan niet geschiede.n door een
verdeeld volk. De taak van het N.V.V. is de
werkers te bekwamen voor hun plicht jegens
de gemeenschap en dan moet men niet vragen
of hetgeen was, ook goed was. Zulks omdat
men weet, dat dit toch ndoil meer terug-
keert. Wjj leven in een revoluti mairen tijd,
waarin het kapitalisme verdwij.ic en arbeid
tot zjjn recht zal komen. Materia isme maakt
plaats voor socialisme.
Over de scheidsmureh been moeten de Ne
derlanders den tjjd goed inzien. In ons stroomt
hetzelfde bloed als bij onze voorouders. Wij
zjjn overtuigde Nederlanders, dus Germanen
en dit wjjst van zelf onze plicht tegenover de
gemeenschap. Het nieuwe Europa zal komen
en dan is het noodig, dat Nederland daarin
een plaats krijgt, maar dat kan alleen als het
een volk is.
Nadat ook de heer van Kampen oo.der ap
plaus was geeindigd, heeft de heer de Jonge
Baas beide inleiders harttljjk dank gebraofat
en gewezen op het zeer bijzondere karakter
van deze bjjeenkomst voor Zeeland. Men zal
traehten ook hier in den gees, van het N.V.V.
werkzaam te zijn, al is Zeeland wel wat con-
servatief. Met dank voor aller aanv/ezigheid
sloot de heer de Jonge Baas daarop de goed
geslaagde bjjeenkomst.
ken raken en het ontstane voedingstekort met
hun beperkte middelen ook niet op andere
wijze kunnen aar.vullen. Er is dus alle l-eden
biertegen met kracht op te treden.
De zeer gunstige finantieele toestand van
het meerendeel der veroordeelden was in dit
verband een factor, welke de emst der over-
tteding nog slechts vergrootte.
PRTJSOPDRI.JVINL VAN MELKPOEDEK.
Fatorikanten en grossiers betalen
250.000 boete.
Bjj den handel in melkpoedcr, welke in de
laatste maanden van 1940 en de eerste helft
van 1941 een grooten omvang aannam, heb
ben zich langen tjjd zeer groote misstanden
voorgedaan. De consument, die steeds hooge re
prijzen moest betalen, weet hiervan mee te
spreken.
Deze hooge prijzen werden ook nog ge-
vraagd, najdat de overheid voor dit artikel
maxlmumprijzen had vastgesteld. Tal van
fabrikanten en groothandelaren vonden de of-
ficieele prijzen te laag en weigerden bun poe-
der daarvoor af te geven. Zij waren er van
overtuigd, dat zich wel gegadigden zouden
melden, die bereid waren hoogere prijzen te
betalen. Tenslotte werden groote partjjen
verkocht voor prijzen, die zelfs twee- en dne-
miiqi hooger waren dan was toegestaan. Er
werden valsche facturen afgegeven. waarop
de regeeringsprijzen waren vermeld, maar
boven het factuurbedrag werden nog groote
bedragen betaald, die niet in de boekhouding
verantwoord waren. Reeds spoedig werden
bij enkele winkeliers prijsovertredingen ge-
constateerd. Een onderzoek bjj hun leveran-
ciers volgde en toen bleek, dat over het ge
heele land melkpoederfabrikanten en gros
siers zich aan knoeierjjen en prijsovertredin
gen hadden schuldig gemaakt.
De N.V. „Zelandia" te Rotterdam, directeur
P. de Jong, was hierbrj een van de gangmakers
geweest.Partjjen van 20 en 30 ton werden
op bovenstaande wijze verbandeld, zoodat bjj
een inkoopfactuur van 2500 nog f 5500 werd
toebetaald, terwjjl brj een verkoop 30 en f 34
werd gefactureerd en in werkelij kheid f 70 tot
f 95 per 100 kg berekend.
De Inspecteur voor de Prijsbeheersching te
Amsterdam, die al deze zaken heeft berecht,
legde aan de N.V. Zelandia en haar directeur
de hoogste straffen op, n.l. f 75.000 eh
45.000 boete. Van het twintigtal andere
overtreders werd aan edn een boete van
\f 20.000 opgelegd, aan een tweede 15.000 en
drie anderen ieder 10.000. De overigen kre-
gen boeten varieerend van f 1000 tot 6000.
Bjj het vaststellen dezer boeten werd natuur
ljjk rekening gehouden met de onrechtmatig
verkregen winsten.
Ook vele winkeliers en grootverbruikers
moesten zicb voor den Inspecteur voor de
Prijsbeheersching verantwoorden. en kregen
boeten tot 1000. In deze geheele zaak werd
in totaal aan boeten meer dan 250.000 op
gelegd.
BOETEN VAN
f 10.000 VOOR
VLEESCH.
TE DIT'R
Koopsters gediiieht gestraft.
Dezer dagen heeft de Inspecteur voor de
Prijsbeheersching te Leeuwarden eenige zware
boeten opgelegd aan een slager en een 12-tal
van zijn afneemsters, die vleesch ver- en ge-
.kocht hadden tegen prijzen, welke ver boven
het toelaatbare uitgingen.
De slager H. Groefsema te Haren bij Gro-
ningen heeft van September 1940 tot en met
September 1941 16 koeien en 20 kalveren frau-
duleus geslacht en het vleesch van deze bees-
ten zonder bon of tegen afgifte van te weinig
bonnen aan zijn clientele verkocnt.
Van Januari 1941 af werden nieuwe prijzen
berekend, welke meestal 20 tot 40 cent per
pond hooger waren dan hjj mocht berekenen.
In enkele gevallen steeg de prijs zelfs van
ruim f 1 per V2 kg tot meer dan f 2, terwjjl
rundvet voor 3.50 per pond werd Verkocht,
Groefsema, die door de Veehouderijcentrale
reeds voor den duur van 10 maanden was uit-
gesloten, werd wegens bewuste overtreding
der prijsvoorschriften tot een boete van 7000
veroordeeld.
Aan zijn afneemsters, die wegens mede-
plichtigheid aan prijsopdrijving terecht ston-
den, werden de volgende boeten opgelegd:
mevr. J. Laeftinck-Medden te Haren f 10.000;
mevr. E. Niemeijer-Boelmans ter Spil te Ha
ren 10.000; mevr. A. Mees-Huizinga te Ha
ren 6000; mevr. G, Landeweer-Oving te Ha
ren 5000; mevr. C. Kool-Koiff te Haren
4000 en mevr. A. van Velzen-van Erp te
Haren 2500.
Verder werden 2 dames beboet met 1000
en 3 met 750. Ook vielen nog boeten van
f 350, 300 en 50. Andere veroordeelingen
volgen nog.
Bij het opleggen dezer geduchte straffen
overwocg de Inspecteur voor de Prijsbeheer
sching o.m., dat de veroordeelden het met de
prjjsvoorschriften beoogde doel n.l. de distr-
butiegoederen binnen het bereik van alien te
brengen, in gevaar hebben gebracht. De over
heid heeft meermalen nadrukkelijk te kennen
gegeven, dat het koopen van distributiegoede-
ren tegen te hooge prijzen tot ben tekort kan
leiden. De minder goed-gesitueerden zouden
daardoor practisch geheel van vleesch veiteo-
DRAMA IN DEN HAAG.
Twee menschen vermoord; dader
pleegt zelfmoord.
Dinsdagochtend even na half 9 heeft zich
in het perceel Suezkade 89 te 's-Gravenhage
een misdrjjf afgespeeld, waarbjj drie personen
om het leven zjjn gekomen.
Omstreeks kwart voor negen werd een in
specteur van politie op de Laan van Meerder-
voort bij de Suezkade aangeroepen door een
meisje ,dat mededeelde, dat op de Suezkade
iets aan de hand was. De inspecteur spoedde
zich naar de Suezkade en zag daar een heer
met bebloed hoofd op het trottoir loopen. Deze
vertelde, dat er op hem was gescboten en
ook wees hij het huis aan, waar dit was ge-
beurd.
De inspecteur nam de noodige maatregelen
en waarschuwde het politiebureau Archime-
desstraat, dat ter assisrtentie eenige agenten
zond. Toen de inspecteur bjj het huis aan-
kwam ,ging juist de deur open en kwam de
hoofdbewoner, een oude man, naar buiten.
Hjj bleek geheel van streek doordat hrj in zjjn
huis had hooren schieten en maakte duidelijk,
dat een en ander zich had afgespeeld in een
uitbouw. Op dat oogenblik hoorde de inspec
teur nog steeds schieten. Met eenige agenten
ging hij dne uitbouw in, kwam in een achter-
kamer en vond daar reeds drie menschen dood
liggen, onder wie tot zjjn verbazing de 53-
jarige rechercheur van politie J. Comelissen.
De andere ljjken waren die van een man en
een vrouw. Ook vond hjj nog twee angora-
katten dood liggen.
Intusschen had de geneeskundige dienst den
zwaargewonden man, die op straat door den
inspecteur was aangetroffen, naar het ge-
meenteziekenhuis gebracht.
Bjj het onderzoek bleek, dat de rechercheur
in he huis vertoefde voor het onderzoek in een
oplichtingsaffaire. Hij had zich met den 35-
jarigen H. C. aan die woning vervoegd. Deze
C., de zwaar gewonde, die op de Suezkade
werd aangetroffen, was in October j.l. slacht-
offer geworden van een paar oplichters, die
hem zijn postzegelverzameling ter waarde van
2009 gulden afhandig maakten in een woning
te Scheveningen. Een deel van het perceel
aan de Suezkade was gehuurd door den 21-
jarigen K. C. en diens 34-jarige vrouw. Dezen
stonden mogeljjk In verband met de in October
gepleegde postzegeloplichting en vandaar, dat
de rechercheur dit huis was binnengegaan. In
de achterkamer gekomen, moet hjj toen on-
middellijk en onverhoeds zjjn aangevallen en
doodgeschoten door den 21-jarigen K. C. Het
slachtoffer van de oplichting heeft toen willen
vluchten, maar werd met vier schoten geraakt.
Daarna is hjj nog aangevallen en mishandeld
door 'den man zoowel als door de vrouw. Hjj
hield zich een oogenblik bewusteloos en zag
later kans, op straat te komen. Zjjn toestand
is niet van dien aard. dat er levensgevaar voor
hem bestaat.
K. C.. die in een toestand van razemij
scheen te verkeeren, heeft. nadat hjj den
rechercheur had gedood, eerst zjjn vrouw en
de twee katten doodgeschoten, waama hjj de
hand aan zichzelf heeft gestagen. Hjj was in
het bezit van een automatisch pistool.
De rechercheur, die als slachtoffer van zijn
beroep is gevallen, was een huisvader van een
groot gezin. 1
BRAND OP VABENDE PONT.
Op een pont te Velsen is brand uitgebroken,
toen het vaartuig geladen met wagene en
personen, zich op het Noordzeckanaal be
yond. Door een steekvlam uit een gasgene-
rator geraakte een wagen stroo in brand, die
spoedig in lichte laale stond. Het wild ge
worden paard maakte de situatie voor de pas-
sagiers angstaanjagend. Omniddelljjk keerde
de pont naar den oever terug. Inmiddels
trachtten omstanders bet vuur te blusschen
door enkele balen brandend stroo in het kanaal
te werpen. Een tweeden wagen met stroo wist
men nog juist bijtjjds op een veiliger plaats
te brengen. Op den oever heeft men <je bran-
dende balen stroo van den wagen getrokken
en den brand weten te locahseeren. Persoon-
ljjke ongelukken zjjn niet gebeund.
