ABDUSIROOP
ler Neuzensche Gouranl
Bmnenland
HET MYSTERIE I
IACHTER DEN MUUR
-Bi/SRBEP en
INFLUENZA
Vritjriag 20 Februari 1942 No. 10.334
TWEEDE BLAD
Fatale Kortzichtigheid.
Tegen Jan Salie.
GEEN STADSBUSSEN OP ZONDAG.
FEUILLETON
AKKER'S
DE UITVOEKHAVEN PALEMBANG.
alles wat nieuw is en. hun#slaafsche onder-
worperiheid aan Engelschen machtswellust
De schuld die zij daarmede op zich laadden
is zoo enorm groot, dat wij deze op het oogen-
blik zelfs nog niet in vollen omvang vermogen
te overzien.
Hier in Nederland moeten wij evenwel niet
stil blijven zitten. Treuren om hetgeen ge-
beurd is, moge dan begrijpelijk zijn, bet kan
niet bijdiragen om onze zorgen te verlichten.
r.
Wij mogen ons gelukkig pryzen, dat wij in
deze benarde tijden een man bezitten, die de
eenige is die den loop der gescbiedenis zuiver
heeft voorzien. Zijn waarsch'bwende woorden,
bij tal van gelegenheden uitgesproken, heeft
men niet willen verstaan. Wij zullen ons hier
niet bezighouden met wat bereikt bad kunnen
wortien indien meer naar bem was geluisterd
en zijne raadgevingen waren opgevolgd. Dat
is niet gebeurd, dus verdiepen wij ons daar
niet langer in. Acbteruitzien baat in dit ge-
val ,niet; 'vooruitzien is bet parool. En dar
heeft de man, de waarlijk groote Nederlamder
welke wij hier bedoelen. Mussert, eveneens
geweten.
Niet zoodra zag hij, dat alles vefkeerd Zou
loopen of hij richtte zijn blik op nieuwe toe-
komstmogelijkheden voor ons volk.
Zooals wij ree'ds eenige weken geleden deden
uitkomen: hij slaagde erin om Adolf Hitler
voldoende vertrouwen in het Nederlandsche
volk te doen opvatten, om het reeds nu, nog
voordat eenige vredesbespreking kon plants
hebben, een deel van den opbouw van een
Nieuw-EJuropa toe te zeggen.
Htermede is een rampspoedig lot voor
Nederland afgew.end. Nederland zal ook in de
toekomst krnrnen leven en werken.
Onze koloniale talenten zullen wij ook ver-
der kunnen uitleven. Zij het dan ook op een
ander gebied. Wij zullen de vrachtvaarders
van .Europa kunnen blijven, onze havens zullen
opnieuw tot grooten bloei worden gebrachf,
de industrie zal uitgroeien a Is voorheen. op
agrarisch gebied zullen wij onzen terecht ver-
worven roem nog kunnen varmeerderen, kort-
om er ligt voor ons land en ons volk een
waarlijk re'usacbtige taak klaar, was man wij'
zonder uitstel kunnen beginner,
Dit alles is te verwezenlijken doordat daar-
ginds in Oost-Europa enorme onontgonnen of
nauwelijks ontgonnen gebieden Hggen, aan
Welker opbouw en doelmatige bewerking ook
Nederland zijn deel krijgt toegewezen.
Dit danken wij, na de successen der Duit-
sche weermacht in die gebieden bevocbten,
den Fiihrer Adolf Hitler en den man die bij
dezen het ware geloof in de waarde van het
Nederlandsche volk heeft weten te herstellen:
Mussert.
BEURZEN VOOR MUZIEKSTUDIO.
De eecretaris-generaal van het departement
van opvoeding, wetenschap en cultuurbescher-
ming brengt ter algemeene kennis, dat in 1942
van rtjkswege beurzen voor muziekstudie zul
len worden beschikbaar -gesteld: ten behoeve
van on/of minvermogende jongelieden van
Nederlandsche nationaliteit.
SoHieitan*en behooren bun gezegelde ver-
zoeksdbriften daartoe voor 16 Maart a.s. in te
zenden. Voor verdere bijzonderbeden zij ver-
wezen naar de bekendmaking in de Neder
landsche Staatscourant van Woensdag 11
Februari j.l.
VAN
Na hetgeen wij Donderdag j.l. over den val
van Singapore en over de beteekenis van deze
basis hebben geschreven, is er, schrjjft de
Haagscbe Crt., aanleiding nogmaals stil te
staan, ditmaal minder bij de stad dan wel bij
,,het geval Singapore".
Want er bestaat een „geval Singapore een
geval, een verschijnsel, dat beteekenis heeft
voor de geheele wereld. Wat is er al niet over
Singaoore gezegd en' geschreven! Deskundi-
gen van alle landen hebben zich over Singa
pore uitgesproken met lange reeksen nauw-
keurige cijfers en met data, van jaar tot jaar,
van rnaand tot maand: de" groei van een
wereldbasis. De beteekenis van „het geval
Singapore" scbuilt in de politiek, die ge-
waand heeft het te hebben gemaakt tot de
sterksste vestingstad der aarde. Deze politiek
was een aaneenschakeling van fouten. Zij had
tijden van groote acfciviteit, maar talrijker
warm de jaren van di'alen en afwachten,
waardoor de verschrikkingen grooter zfln ge-
worden dan de ergste, die men zich heeft kun
nen voorsteUen. Singapore vertegenwoordig-
de geen ongeiooflijke krachtsinspannUig, Sin
gapore spotte met het begrip van doelmatig-
hefcL De Engelschen hebben keer op keer ge-
toond, dat zij niet geweten hebben wat de
modeme oorlog is. De defensieve kracht van
Singapore werd afgemeten naar de toeginselen
van ©en verouderde oorlogvoering. Er was
geen grootere font denkbaar voor den geest
van het Engelsche conservatisme. Japan wist
dit. Japan ging met zijn tijd mee; in Tokio
wist men drommels goed wat de modeme oor
logvoering' mogelijk maakte. Japan wist, dat
Singapore niet onneembaar was.
Dit ontsteUende tekort aan begrip bij de
Engelschen begint catastrofaal te worden in
zijn gevolgen. Het heeft de kracht van
Duitschland onderschat en de kracht van
Japan. Doordat het „laisser-faire" der Engel
schen van jaar op jaar bleef staan tegenover
het gecentraliseerde streven van Japan, zijn
de zaken geloopen, zooals ze nu geloopen zijn.-
Is het in den grond der dingen wel „bluf"
wat Engeland gezegd heeft over de onneem-
baarbeid van Singapore? Het heeft er in ge-
166fd. Het geloofde erin, omdat het zich geen
voorstelling heeft kunnen maken van wat
Japan's modeme oorlogsuitrus'ing zou kun
nen bereiken. In dit opzicht heeft Engeland
zich een wanhopig achterlijk land getoond,
niet alleen in dit opzicht, ook op economised
gebied. Wanneer Engeland in Oost-Azie een
andere economische politiek had gevolgd, zou
de loop der historie, die nu zoo beschamend
en fataal voor het imperium is, langs andere
banen zijn geleid.
Dit sinistere tekort aan begrip, deze nood-
lottige verbUndheict wordt gedemonstreerd
door talrijke uitlatingen van Engelsche voor-
aanstaande manmen, die, de een na den ander,
in redevoeringen hoog hebben opgegeven van
de kracht en de macht van de basis-Singa
pore. De Engelsche pers en de Engelsche
radio hebben bij herhaling blijk gegeven te
beseffen wat het zou beteekenen indien Sin
gapore voor Engeland verloren zou gaan. De
^Daily Mail" van 5 Jan. j.l. schreef, bijvoor-
tjeeW, dat de val van Singapore een bijna
even zware slag voor Timosjenko zou zijn als
voor Wavell. De val van Singapore, aldus het
blad, zou zoo goed als zeker lelderi tot het
verlies van Nederlandsch-Indie, het rijke
gixmdjstoffen-arsenaal. Het zou een verlam-
mende slag voor de oorlogamachine der ge-
allieerden .beteekenen, de uitwerking ervan zou
in iederen sector bemerkt worden. De „Daily
Telegraph" van 28 Jan. j.l. schreef: ,,Het ver
lies van Singapore zou niet -slechts den we^,
effenen naar Nederland.sch-Indie en Australia
doch ook den vk>ten der gealUeerden de basis
ontnemen, om met alle kracht te worden ge-
bruUrt Boyendien is dan het Britsche annzien
in het Verre Oosten verdwenen. En, tensiotte
schreef ,„The ninstrated Donden News" van 3
Jairuari j.l.: .,Van de verded<ging van Singa
pore hangt het af, of het geheele Westelijke
deel der Zuidzee een Japansche zee zal wor
den. De onteagltjke grondstofbronnen van
Malakka en Nederlahdsch-Indie zouden dan
door de Japanners mstig geexploiteerd kun
nen worden. Indid, Australia en Nieuw-Zee-
land zouden zich in doodsgevaar bevinden en
wij zouden het moeten stellen zonder de pro-
ducten van het Verre Oos en, waarvan wij
niet slechts voor de voortaetting van den oor
log, doah ook voor ons bestaan afhankelijk
zijn."
Niet alleen eohter voor bet lot van Enge
land. Ook het lot van Nederlandsch-Indiii
wordt er door beslist. De weg naar Java aat
open; de landing in Palembang wrjst erop, dat
Japan niet draalt er gebruik van te maken.
Sprekende over den toestand in Singapore
heeft de marinemedewerker van den Londen-
echen Orarijezender de vorige week nog opge-
merfct, dat Singapore het centrum is, van
waaruit Japan tegen de eilanden van Ned.-
Indi§ en "enslotte ook tegen Nieuw-Zecland
en Australia zou kunnen optreden, terwijl het
doorbreken van den dam Java^Sumatra
Japan in staat zou stellen, de heerschappij
over den Indischen Oceaan te yerkrijgen,
waardoor t Midden-Oosten en Bs'itsch-lndie
emstig zouden worden bedreigd. Sedert deee
deskundige aldus sprak, hebben de feiten zich
snel voltrokken. Hoe verblind de heeren in
Eonden waren, kan ook blijken uit het hoor-
spel ..Singapore", dat de Oranjezender op 11
October j.l. ten beste gaf. Afgewisseld door
stemaningmakende muziek werd daar o.m. ge
zegd: ,jZal de storm, die over Europa en
Afrika woedt, ook op Singapore overslaan?
De democraten zijn bereid hem te ontvangen.
Land-, zee- en luchtstrijdkrachten zijn geeon-
centreerd. Singapore is paraat". En verder:
„Waar de vrijheid gevaar loopt, zijn de Aus'ra-
liers paraat. Australische troepen zijn in Sin
gapore geland". Vervolgens: ..Singapore heet
het knooppunt van het Verre Oosten. De
kustbatterijen maken het tot het best ver-
dedigde marinesteunpunt. Ook al zijn wij
Nederlanders nog zoo trotsch op alles, wat
wij door eigen energie en met hulp van de
Vereenigde Staten In zeer korten tijd in ons
Indie gepresteerd hebben, toch weten wij, dat
bij de verdediging van het Oosten Singapore
een zeer belangrijk punt is, de as, om weike
het ABCD-front draait. Uit naam van het
leger kan ik u verzekeren, dat Singapore van
de landzijde niet ingenomen kan worden. De
stad wordt beschermd door het oerwoud, door
de tijgers en door ons leger. Uit naam van
de vloot kan ik zeggenHet steunpunt Sin
gapore heeft slechts ddn doel: den vrede in
het Oosten te waarborgen. Wij kunnen onze
vloot laten ankeren, haar onderhouden en van
olle voorzien uit tanks, die diep onder den
grond liggen. Uit naam van de Royal Air
Force kan ik verklaren: Singapore is vol
vliegvelden. Wij hebben tien jaar noodig ge-
had om ze in het oerwoud aan te leggen.
Daarenboven kunnen we nog beschikken over
de luchthaven voor civiel verkeer. De machi
nes, die hier gereed staan, zijn de beste van
de wereld. Men ziet in Singapore, in Ned.-
Indie en in geheel Zuidr-Azie de toekomst vol
vertrouwen tegemoet. De democratiedn zijn
paraat!"
Paraat en vol vertrouwen
Het klinkt als een hoon. Men zou dit kun
nen noemen: iemand een rad voor de oogen
draaien. Maar het is veel en v6£l erger.
Het is een misdadige verblindheid. een
fatale kortzichtigheid.
Dit alles -behoort tot .diet geval Singapore".
Het ..geval", waarvan ook Nederlandsch-
Indie slachtoffer is.
Vreeselijke dagen wach' en ons mooie rijk
van Insulinde, dat velen zoo dlerbaar is. Tra-
gische dagen, te tragischer, omdat het eigen
schuld" in de ooren klinkt van ieder, die met
gezond verstand den toestand onder oogen
ziet.
„Regeeren is voormtaalen!"
Wie in onize dagen zijn oor te luisteren legt,
weet dat er veel geleden wiordt. Dat is in
oorlogstijden niets bij23onders, doch wfl hebben
den menschelij'ken plicht, ihet lr}d.en van onze
medebuige-rs zooveel te Verzacb en, als bin-
nen ons bereik Ugt. Als regel mag men dan
gelukkig ook vaststellen, dat de gemiddelde
Nederlander zldh niet aan dezen plicht tracht
te onttrekken en vandaag den dag weten wij,
dat organiaaties als Winterhulp Nederland en
de Nederlandsche Volksdienst het pleit prac>
tisch gewonnen Ihebben, ondanks alle roddel-
campagnes.
Doch men bedenke, dat het verzaohten. van
het leed van onze medemenschen, niet alleen
en uitslui'end afhankelijk is van de gnootte
van onze eigen offers. Er moet ook van te
voren bestaan een ze'kiere bereidwllligheid om
notltie te nemen Van andermans moeilijk-
heden. En wij vragen ons af, of het daar aan
niet te dikwljls ontlbreekt.
Iemand, die zich waarlijk voor zijn v.oiks-
genooten interesseert, hoort nog te dikwrjls,
wanneer hij bij een ander belangstelling voor
Ihet leed van derden tracht op te wekken:
„Daar wist ik niets van!" De motiveering
voor deze onweten'dheid is dan. als regel, dat
men geen krant leest, en geen radio wil
hooren
Wanneer iemand zich par'iculier op een
dergelijk standpunt wll plaatsen, is dat zijn
zaak. Ieder moet dat voor zich zelf Weten en
aal er odk zeif de onprettige gevolgen van
moeten dragen, als htj niet of slecht ingelidht
blijkt te -zijn omtrenf de dingen van den dag.
Men krijgt echter somtijds wel ©ens den In-
druk, dat er ook bepaalde overheidsinstantles
zijn, die zich zelf door een dergelijke slaap-
hypnosc laten overmannen, aoodat zij niet
goed meer op de hoogte zijn, van wat er in
ons Volk leeft ert, omgaat. De ach'er ons lig-
gende sneeuw- en vorstperiode is zonder eeni-
gen twijfel zeer fel en Ihevig geWeest en net
Was te verwachten, dat zij op een of andere
wijze invloed Zou hebben op de voorzlening
van onze samenleving.
Men vraagt zich echter af, of dit euvel Wel
zoover 'door had behoeven te vre' en, als het ge-
daan heeft. Het wil ons voorkomsn, dat indien
alien, die be last zijn met het toezicht op flie
voorziening van ons volk op tal van gebieden,
inderdaad voor de voile honderd percent pp
hun qui vive waren geweest, er iheel wat moei-
lijkheden hadden kunnen worden voorkomen.
Mien begrijpe goed, dat wij geen blaam Wem
schen te weipen op penigen officieelen dienst,
doch een Waarschuwing tegen den geest van
he*: apathisch atfVyachten en toezien met de
handen in den schoot, welke een deel van
ons volk, dat zijn tijd niet heeft kunnen be- t
grijpen, heeft .bevangen, lijkt ons op zijn
Piaats. Want waar het gaat om ons volk te
voorzien van zijn noqdzakelijke levensbehoef-
ten, geldt vooral in een periode dat het
vervoer bemoellijkt wbrdt het oude spreek-
woord: „Regeeren ls vooruitzien."
x
BINNEN1AJNDSCH WEEKOVEBZICHT.
De bomaanval die kort geleden door Engel
sche vliegers boven Rotterdam werd uitge-
voerd heeft voor de zooveelste maal aan het
licht gesteld, dat op de wijze waarop deze
worden uitgevoerd nooit een militair shcces
van eenig belang zal worden berei'kt. Van
groote hoogte in het donker losgeiaten 'bom-
men missen iedere redelijke kans om" een ge
steld doel te- treffen. De trefkans is te ge-
ring, afgezien nog van het feit, dat bepaalde
doelen vanaf de groote hoogte waarop de En
gelsche Vliegers zich slechts boven het beteette
gebied durven te wagen niet waameembaar
zijn. Men -komt tot geen grooter zekerheid
dan die, dat men boven een stad, in dit bijzon-
dere ge'val boiven Rotterdam, is en laat dan de
bommen maar vallen. Uiteraard richten deze
op de plaatsen waar zij neerkomen groote
materidele vernieldngen aan, maar wanneer
zich daar niets ander3 dan woonhuilzen bevin
den, is het onvermijdelijke gevolg, dat aan de
burgerbevolking veel schade wordt toege-
bracht, zoowel aan levens als aan materieele
goederen. Maar welk militair doel daarbij ge-
baat zou kunnen zijn is en blijft ons een raad-
sel. Dit te meer, omdat men bovendden slechts
dlegenen treft, die men nog steeds bondge-
nooten wenscht te noemen en aan wie men
niet ophoudt beloften van hulp te blijven
geven.
Wij begmnen die hulp nu langzamerhand
een gruwel te vinden, zoodat wij de verzuch-
ting slaakien: de Hemel beware ons in het
verVolg Voor dergelijke uitingen van bondge-
nootschap.
Rehalve -pai ticuliere woonhui'zen werd ook,
en thans voor de tweede maal, het museum
Boymajna getroffen. Hier werd een schade
veroorzaakt van naar schatting 100.000. Als
dit de manier is waarop men de beschaving
en de cultuiw wil beschermen, dan weten wij
het wel. Dan zal er, zoo wortgaande, bin-
nen afzienbaren tijd niet veel meer te bescher
men overblijven.
En heeft Engeland daarmede dan gewon
nen Geen sprake van. Daarvoor is iets meer
noodig dan het terroriseeren van de burger
bevolking. In de allereerste plaa' s dient men
(daarvoor den vijand zelve te zoeken waar deze
maar te vinden is. En heeft men hem dan
gevonden. dan moet er naar gestreefd worden
dat zoo hard en zoo beslissend mogelijk wordt
toegeslagen.
De ervaringen die wij in Nederland opdeden.
om maar te zwijgen van hetgeen elders blijkt,
wijzen erop, dat "de Engelschen daar niet bij-
zonder op gesteld zijn. Dit is geen bewijs van
Vertrouwen in eigen kracht.
Wij zijn dan ook van oordeel, dat van de
kracht van het oude Engeland nog slechts de
naam, de roep is overgebleven. Fh wie nu
nog gelooft dat er van die oude kracht nog
iets is overgebleven, gelooft in sprookjes en
fabels.
N ederlandsch-Indte.
De spoeVhge val van de vesting Singapore
heeft tevens het lot van Nederlandsch-Indie
bezegeld.
Nauweiifks waren de Japansche troepen de
stad binnengerukl of reeds kwam het bericht
tot ons, dat Palembang, de voornaamste stad
op het eiland Sumatra door Japansche Vlie
gers was aangevallen en dat valschermjagers
het dichtbij gelegen Vliegveld hadden bezet.
Eenige uren later kon worden medegedeeld.
dat reeds groote troepenmassa's aan de kust
waren ontscheept en dat Palembang was ge-
nomen. Dit is voor de ,,geallieerden" een
uiterst gevoelige klap, daar ook Palembang
een zeer belangrijk ollecentrum vormt. Na de
bezetting der petroleumgebieden op Borneo
en het verloren gaan van tie Sumatraansche
olieproduc'ie, bevinden zich bijna alle olie-
produceerende gebieden in Japansche banden.
Hetgeen den geallieerden nog overblijft moet
onvoldoende worden geacht om in eigen be-
hoeften te voorzien. De mogeltj,kheid tot het
bieden van emstigen tegenstand woidt hier-
door steeds geringer en wij verwachten ietieren
dag het berich\ dat, na Celebes, Borneo, Su
matra en Ambon ook het hoofd-eiland van
onze Indische Archipel door de Japanners zal
worden aangevallen.
Over den uitslag behoeven wij ons, na het
geen wij tot pu toe in Oost-Azie zagen ge-
beuren, geenerled illusies meer te maken.
Voor ons Nederlanders is daarmede de oor
log in Oost-Alzie geeindig'd. Het resultaat van
den inspannenden arbeid van vele generaties
is biermede, tengevolge van de ergs" denkbare
Btompzinnigh ©idin andere handen overge-
gaan. Het lot van tienduizenden Nederland-
Bdhe gezinnen, die meenden in Ned.-Intiie hun
levenstaak te hebben gevonden. Is hiermede
in de allergrootste onze'kerheld gebracht. De
vruchten van veel bloed. zweet en tranen val
len niet ops, maar anderen in den schoot.
En -waarom eigenlijk
Ja, waarom. Omdat daarginds en in Don
den zich noemende Nederlanders In s'aat zijn
gebleken om tiit alles op het spel te zetten,
zonder andere gronden dan Ifun haat tegen
geleken met 2.8 in 1939; dit laatste cijfer was
r lacgt-erecoid, want in voorafgaande jaren
was het hoogc-r.
DE JUISTE TIJD PER TELEFOON.
Maar op de jniste manier.
In het telefoondistrict Maastricht komt het
herhaaldelijk voor, dat. aangeslotenen het dis
trict 's-Hertogenbosch automatisch opbellen
voor het tijdsein, in de veronderstelling, dat
zulks kosteloos kan geschieden. Echter is
voor deze verbinding het interlocale tarief,
zijnde 60 cent verschuldigd. Begrijpeljjker-
wijze is men later verbaasd over zijn hooge
rekening van interlocale gesprekkosten.
Ook in andere districten heeft deze mis-
vatttng aangeslotenen parten gespeeld. Daar-
om zij er nogmaals op gewezen, dat het geven
van ttjdopgaven geschiedt: a. kosteloos in
netten met handbedientng; h. kosteloos in
automatisehe netten (als geen automatisch©
tijdsedninrichting voor het betrokken net is
bestemd) b(j aanvraag aan nr. "k. 08; c. tegen
locaal gesprek ken tarief in automatisehe net-
ten bij het kiezen van het numrner van de
automatisehe tijdseininrichting, bestemd voor
het net, waarop de oproeper is aangesloten;
d. tegen interlocaal gesprekkentarief in auto
matisehe netten bij het kiezen van het num
rner van de automatisehe tijdseininrichting,
niet bestemd voor het net, waarop de oproe
per is aangesloten. In het voorwerk van de
gidsen zijn voor de desbetreffende netten de
noodige aanwtjzingen opgenomen.
Sedert eenigen tijd was reeds, zooals men
weet, in vele steden het plaatselijke autobus-
verkeer op Zondag stop gezet. Op laat Van
hooger hand Is thans het rijden van stadsbus-
sen des Zondags voor het geheele land ver-
boden.
RADIOREDE VAN MR. VAN HEEFFENS.
Een beroep op de Ver. Staten.
S.P.T. meldt uit New-York:
De minister van buitenlandsche zaken van
de naar Londen uitgeweken Nederlandsche
regeering, mr. van Kleffens, heeft in een
radiorede een beroep gedaan op de medewer-
king van de Vereenigde Staten voor de ver
dediging van Java, dat nu onmitidellijk wordt
bedreigd. Java kan slechts dan met succes
worden verdedigd, wanneer het oorlogs-
materiaal uit de Vereenigde Staten op tijd
arriveert, is de conclusie van minister van
Kleffens betoog.
Radio Mundial meldt uit Batavia:
Het nieuws van den Dag van Nederlandsch
Indie wijdt een boofdartikel aan de Ameri-
kaansche hulp in den Pacific. Daarin wordt
o.a. geschreven:
Het geheele Amerikaanscbe leg»r staat
klaar om naar een tropisch front te worden
gezonden. Het lijikt echter onwaarEv.hijnlijk.
dat dit Java zal zijn. Juist gedurende den
tijd, dat de Amerikaansche soidaten ingeent
worden om hen tegen tropische zeikten im-
muun te maken hebben de vertegenwoortiigers
van een politiek die ten terug'ocht naar
Australie aanbeveelt de overhand gekregen.
De correspondent van de Columbia Broad
casting Cy heeft in een zijner bericbten uit
Sidney reeds duidelijk aangeduid dat Java
er goed aan zou doen, niet langer dan een
maand meer vol te houden. Voor zoover ona
bekend is, schrjjft het blad, stemt de Austra-
lische regeering met dit standpunt niet oVer-
een. De Australische pers heeft er altijd weer
op gewezen, dat om Australie te houden het
absohiut noodzakelijk is, de tweed© verdedi -
gingslinie SumatraJava intact te houden.
Een Nedei'landsche speurdersgeschiedenis
door
FRANK VAN FADCKENOORT.
(Nadruk verboden) 12
En nu eens even zien, wat die Don Juan
had uitgevoerd. Na geruimen tijd in ver-
schlllende strafregisters gezocht te hebben,
vond hij het: In 1928 veroordeeld tot ander-
half jaar gevangenisstraf wegens het ver-
vaardigen van valsche bankbiljetten; in 1930
idem twee jaar en drie maanden. In 1934 in
Frankrjjk voor het vervalschen van passen.
Dus dat edelmannetje, dat natuurlijk in het
gehoel geen edelman, nog minder ©en ©dele
man, was, had al een paar maal kennis ge
maakt me*, de Nederlandsche Justitie. Dan
kon het wel eens gauw den derden keer wor
den, dach't Koks, innerlijk verheugd over dit
opgehelderde punt.
Nadat hi) het signalement van Keesanan
van den Dactyloscoplsctien Dienst had ver-
kregen reed hjj weer snel terug naar Haar
lem. Een sterk vecmoeden sprak hij een half
uair later uit tegen den commissarls. Twee
unen lang bleven ze mat elkaar zitten praten
en ddn der agenten, die even de conf-erentie
had moeten onderbreken, had zooiets opge-
vangen als: Alles best en goed, maar een be
wijs moeten we hebben. Zonder dat hebben
w© daartoe niet het minste recht.
Des middags ging Koks vlug naar huis om
te eten en daarna belde hij hot gemeentehuis
van Noordwjjk op. Van daar kreeg hij een
j bevestigend antwoord op de vraag of er een
I mijnheer Alvarez in Noordwjjlt had gewoond.
Of men ook wist van inbraken, die vroeger
I bij dlen mijnheer hadden piaats gehad, vroeg
Koks verder. ,,Neen", antv/oordde de man
aan den anderen kant van de lrjn, voor zoo
ver mij bekend is nooit. Als dit het geval
zou zijn geweest, zouden wij het wel weten,
want de villa, waarin hij gewoond heeft, staat
schuin tegenover het raadhuis."
Dat was dus al een leugen van den edelman,
j dacht Koks. Hij moest natuurlijk een aan-
nemelijk excuus verzinnen voor die onzinni-
j gen muur en toen heeft hij dat smoesje van
die inbraken, welke bij hem in Noordwijk ge-
pleegd waren, maar tegen de Bloemendaal-
sche bouwpolitie opgehangen. En deze had
I er natuurlijk niet aan gedaoht om aan's mans
j woorden te twjjfelen en in Noordwjjk te in-
formeeren of het inderdaad zoo was. Wie
zou zoo'n glimlachenden rjjken edelman wan-
i trouwen? Dat deed men immecs niet! Met
i dat al had die Don Alvarez, of hoe hij dan
ook heeten mocht, ze maar mooi bij den neus
genomen.
Onder usschen was Koks al weer in Btoe-
mendaal aan-g-ekoinen, want hij moest daar nog
meer dingen te weten ko:nen. Hrj zocht den
inspecteur van de bouwpolitie na-jnaaD op,
die thiuis, in z'n.hemdsmouwen. gonoegelijk aan
tafel zat.
Met een paar woorden verteide Koks, het-
I geen hij van uit Noordwijk te weten was ge-
komen.
t De man keek hem versctirlk' aan. ,,Ik heto
er nooit aan getwijfeld", bekende hij stotte-
rend.
„Dat komt. omdat U geen verstand hebt van
criminaliteit", ant.woord'de Koks lakoniek,
,,maar het hiindert nu niet meer. Die muur is
er nu eenmaaL Alleen: mondje dich*; praat
er me<t niemanti over en wees in het vervolg
wat voorzichtiger met Caet uitgeven van je ver-
gunningen".
De man knikte zwijgend.
,,En Vertel me nu eens,," vervolgde Koks
Verder, ,,wie heeft dien muur gemetseld?"
De inspecteur noemde een aannemer in
Santpoort, waarop (Koks onmiddeilljk naar het
aangegeven adres vertrok.
De aannemer was huis. Koks legitimeerde
zach en vroeg hizondei'heden over den muur.
,.Ja", an'twoordde deze, ..binonderheden zijn
er nie^ voorzoover ik mij kan herinneren. Die
mijnheer kwam op een dag naar mij toe met
een schema van de te bouwen muur en vroeg
©en prijsberekening. Enfin, we zijn tot een
overeenkomst gekomen en ik heb het werk
aangenomen en uitgevoerd. Dat is alles."
,,Maar kwam het u dan niet wat eigenaard'g
voor om eoo'n (hoogen en dikken muur om een
turn heen op te 'rekken?"
My dimkt, zooiets ziet men toch zelden.'*
Ja zeker", antwoordde de aannemer, „ik
vond dat inderdaad wel een bsetje onizinnig,
maar wat wilt U? Die rijke s.injeuren hebben
Wel meer van die grillen en als ik er aan ver-
dier.en kan, bem.oei ik me daar niet mee. Die
beer was trouwens al een heel e'genaardig
men tch, want hij gaf me twee menschen mee
om te beloe"-; he bleken bovend'en werklooze
metseiaars te .Zijn. Toen we de zijmuren k'aar
hadden, hebben ze getweeen den achtermuur
STERFTECIJFER IN 1940
IETS GESTEGEN.
Uit gegevens, gepubliceerd door het Cen-
traal bureau voor de Statistiek blijkt, dat de
sterftecijfers in het jaar 1940 in Nederland
voor het eerst sedert verscheiden jaren een
ongunstiger tendens zijn gaan vevtoonen,
evenals dit bet geval is met de kindersterfte
en het aantal tuberculose-patienten. De in
vloed van de oorlogsomstandigheden heeft
zich reeds' in 1940, hoewel ons land nog tot
medio Mei van dat jaar buiten den oorlog
was, doen gevoelen.
Het aantal overledenen bedroeg 9.9 per
1000 inwoners en 9.4 indien de sterfgevallen
van militairen en burgers ten gevolge van
oorlogshandelingen niet worden meegerekend.
In 1939 bedroeg het sterftecqfer 8.6 op 1000
inwoners en in 1938 8.5. Volgens deze voor-
loopige gegevens zijn in totaal in 1940 2111
militairen door oorlogshandelingen om het
leven gekomen en 2459 burgers.
Wat de kindersterfte betreft, in 1940 over-
leden op 1000 levend geborenen 39.3 kinde-
ren beneden een jaar, vergeleken met 33.7 in
1939. Overleden aan tuberculose van de
ademhalingsorganen en de bi-onchiaalklieren
zqn er in 1940 op de 10.000 inwoners 3.1 ver-
zal Abdqsiroop dadelrjk
die nare hoest temperen
en snel doen verdwijnen
De slijm komt los. Borsl
en keel worden verzacht.
Vanouds beproefd by hoest,
griep, bronchitis, asthma.
opgemetseld. Enfin, ik heb even goed het
voile bedrag ontvangen, dus: soit."
Koks spitste z'n ooren. ,,Hebc U dan heeie-
maal niet meer naar den achtermuur omge-
zien?"
„Ja, wis en zeker", haastte de ander zich te
antwoorden. ,,Toen bij1 gereed was, moest ik
hem natuurlijk keuren en hoewel het nu juist
geen prima werk was, kon ik het bouwsel toch
stdvig genoeg noemen. Maar.er is toch niets
gebeurd met dien muur?" voegde de mian er
verschri'kt aan toe.
„No»g niet al hans", antwoordde Koks raad-
selacrntig. ..Er is niets bizonders aan de hand,
maar het zijn infonnaties voor ,,Bouw- en
WoriLigtoezicht", begrijpt U? Ik dank U wel
vcror de inlic'htingen".
Buiten gekomen, lachte Koks triomfante-
lijk in zichzelf. In zooverre klopte het al weer
met z'n 'heorie. Nu nog even naar mijnheer
zelf. Vlug reed hij naar de InsulinJelaan en
beltie aan bij het hek, dat nu gesloten was.
Onderwijl keek hij scherp naar de versci'aillende
ramen van het huis, zonder echter lets bijraon-
ders op te merken. Na eenige oogenblikken
kwam er een oude tuinnan aansloffen en
opende het hek. Koks liep vlug de hreede op-
rijlaan over naar de villa en belde aan bij de
voordeur. Dezelfde knecht van den vorigen
dag zag hij weer voor zich.
.Mijnheer d'Alvarez thuis?" vroeg hij kort,
De bsd'ende boog slechts en beduidle hem, dat
'nij binnen kon komen. Koks stap e resoluut
oVer den drempel, gaf z'n .kaartfe en nam
piaats cn een pra'Jntig bewerkte eikenhouten
bank, 't Was doodstil in het grooite hu's, ver-
moedelijk hielden de be voners hun siesta. Bert
poosje later verscheen de Spanjaard in een
De aanval, welken de Japanners op Sumar
tra zijn begonnen, heeft zich, schrijft de
N. R. Crt., gericht op het gewest Palembang,
In 'het bijzonder op de omstreken van de ge-
lijknamige hoofdstad, een van Indde's belang-
rifkste Ui'voerhavens, gelegen aan de Moesi.
Voor de oorlogvoering ontleent dit gebied met
Ciet aangrenzende Djambi uiteraard z(jn be
teekenis aan de zeer groote oheproductie.
Olie komt op Sumatra voor aan de Oostkust
van Atjeh, in de residen-tie Oos*kust van Si>
matra, in Djambi en in Palembang. Tegen
het einde van de vorige eeuw is met de ex-
ploitatie van de petroleum begonnen. De
maabschappijen, die daartoe werden gevormd
zijn overgegaan in fie Koninkiyke.
Reeds van oudsher was Palembang. een
zeer belangrijke handelsplaats. In den vorigen
wereAdoorlog begon de beteekenis zich sneller
uit te breiden tengevolge van de toenemende
rubberproduc'ie in het achterland (voomame-
lijk zocgenaamde bevolkings-rubber)als ge
volg van de onbginning van steenkolenvelden
aan de Boekit Asem (door het Golivemement
en door het aanboren van rijke aardolle-vel-
den in het achterland. ,Van beteekenis zijn
eveneens de culturen van katoen en koffie. In
1929 Werd via Palembang uitgevoerd aan
rubber 22.800.000 kg; aan koffie .20226.000
kg; aan rotan 4.500.000 ikg; aan aa:idolie-pro-
ducten 9.995.082.000 liter. Palembang was
daiardoor de groots e ultvoei-haven van Neder
landsch-Indie geworden. Sedert is vooral de
aandolie-productie nog tn belangrijke mate
toqgenomen.
Hoofdzakelij-k .was de petroleuxn-induetrie
langen tijd in handen Van de Bataafsche
Petroleum-Maatscbappij, later' vestigde zicb er
ook de Nederlandsche Koloniale Petroleum
Maatschappri, welke belangryke bronnen aan-
bruine kamerias. Koks stond op en boog
even.
,^ou ik U een paar minuten kunnen spre-
ken?"
d'Alvarez was een en al glimlach. ,,Wel
zeker, gaat U even mee naar de salon. Ik ben
geheel to*. ;Uw dienst. Ik nreende, in verband
met U"w bezoek van gisteren, dat U tot een
andere tak van de politie behoorde".
,,Ik behoor bij alle takken van de politie, in-
zonderlieid de afdeelimg valso'a geld", zei Koka
scherp, terwijl hij den man tegenover hem
geen seconde uit het ocg verloor.
Deze vertrok bij deze woorden geen spier
van zijn la emen d gelaat,, maar bood welwillend
een ruime clubfauleuil aan, waama- hij zelf
ook ging zitten.
Koks haalde een foto uit."z'n porteteuille.
Hij klemde het carton tusschen duim en vin-
geV en 'bood het den man tegenover-zach aan.
Deze pakte de foto aan en bezag haar, hoewel ij
niets op z'n stdrotiep glimlachend gelaat ook
maar de mins e em-otie verried.
„-Een intelligente kop, niet onknap: het is
de ontvluchte gevangeue, nietwaar? Ik heb
eenizelfden afdruk hedenmorgen al iii de krant
gezien".
..Kent U hem?" vroeg jKoks.
De ander schudde ontkeruiend het hoofd. ,,Ik
heb niet de eer. Mag ik vragen, wit voor^
aanleiding er zou kunnen bestaan.Mat ik deseu |j
jongeman zou kennen?"
Was het verbeelti'mg? Of bem-ark'e Koks
iets van irge iouden woede in ,de stem van den
Spanjaard? Knipperda hij niet even met de
ocgen
(Wordt vervolgd.)
