ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERT
VOOR ZEEUWSGH VLAANDEREN
No. 10.331
VRIJDAG 13 FEBRUARI 1942
82® Jaargang
Nedertand te land en ter zee.
STvZtae'.iMang
Binnenland
Buitenland
EERSTE 8LAD
DUITSCHLAND STRIJDT
VOOR EUROPA.
OE NORMA .VDI i:GEHEEL VERLOREN?
leden van den kultuurraad
TER DOOO VEROORDEELD.
DE SLAG IN DE LUCHT TEGEN
NEDERL.-INIME.
ABGNNEMENTSPRIJS: Binnen Terneuzen 1,42 per 3 maanden Ruiten Terneuzen
fr. per post 1,73 per 3 maanden By voorultbetating fr. per post 6,60 per jaar
Voor Belgig en Amerika 2,20, overige landen f 2,65 per 3 maanden fr. per post
Abonnementen voor het buitenland alleen bg vooruitbetaling.
Uitgeefster: N.V. Flrma P. 3, VAN DE 8AJVOJE
Direeteur: L van de Sande.
GIRO 38150 TELEFOON No. 8073
®GXSXSX&§XS>^XSX§XSXSXSX§X§X§X§X§XSX§>GX
niJITSCSH WEEBMAO ITSBERICJIIT.
i Het opperbevel der Duitsche weer-
macht maakte gisteren bekend:
In het Oosten werden opnieuw talrgke
aanvallen van den vijand afgeslagen. Aan
het Donetsfront sloegen Duitsche, Roe-
meeneche en Kroatische troepen by de
voortzetting van hun aanval den tegen-
etander ondanks taaien tegenstand ver-
der terug. In den oentralen sector werd
een sedert dagen lngesloten vgandelgke
groep in hevige gevecfaten nauwer
eamengedrongen.
In Noord-Afrika levendige verken-
ningsaotiviteit van beide ztjden. Duitsche
formaties Jacfat- en gevechtsvliegtuigen
bestreden op doeltreffende wjjze gemo-
toriseerde colonnes van den vijand.
In het zeegebied rondom Malta werd
een kruiser van de „Dido"-klasse door
de bommen van Duitsche gevechtsvlieg-
I tuigen zwaar getroffen. Aanvallen der
tuchtmecht, die overdag en des nachts
werden ondemomen, waren gericht tegen
vMegvelden, havenwerken en benzine-
©pslagplaatsen op het eiland.
Aanvallen van Britsche bommenwer-
pers op Zuidwest-Duitschland veroor-
zaakten in den afgeloopen nacht geringe
verliezen onder de burgerbevolking.
In de periode van 31 Januari tot 10
Februari verloor de Britsohe luchtmacht
67 vliegtuigen, waarvan 38 boven de
Mid dell andsche Zee en in Noord-Afrika. Y
Bi dezelfde periode glngen in den strijd
tegen Groot-Britannie 13 eigen vllez-
tuigen verloien. a;
Kapitein Baer, groepscommandant in I
een jachteskader, behaalde zgn 89e en
we over-winning in de lucht.
Aan den ploeg en het roer.
Wy z^n ©en volk van zeevaarders. De lage
landen bg de zee, by uitstek gunstig gelegen
voor handel en soheepvaart, hebben EJuropa
en later de geheele wereld, de beste vracht-
vaarders gelevertL De aard van het zeever-
teer heeft zich in den loop der eeuwen ge-
wflz^d, vele mededingers kwamen op, maar
de Nederl andsche vlag bleef op alle wereld-
zeedn wapperen. Zoo was het sinds de zes-
tiende eeuw, toen de grondslag van deze ont-
wi^keling wedd gelegd, en zoo is he: tot heden
gebleven. Totdat de oorlog een tgdelijlcen
-stilstand bracht.
De nauwe verbondenheid met de zee heeft
op het Nederlandsche volk een diepgaanden
inyloed gehad. Uitzwermende naar de verste
uithoeken der aadde, kwamen onze zeelieden
met velerlei volken in aanraking. Zg brach-
ten geestelijke en stoffelijke goederen up
vreemde landen mede, die Nederland na toet-
stag op hun werkeiyke waarde heeft overge-
nomen. De echeepvaart Verruimde den blik
vormde een nuttig tegenwicht tegen bekrom-
penheid en dommen eigendunk. Maar de
soheepvaart richtte den blik ook al t- zeer
naar de zee, naar het Western Vooral smds
de negentiende eetuw was dlt het geval; Enge-
land beheerschte de zeeen, Engeland was de
eeroge natie, die het tegen ons kon opnemen
en tenrtotte beschouwde isder, die in Neder-
Zoo machtig was de bekoring, die van de
we en de Angelsaksische wereldheerschappij
71dat zfl °ns geheele volk beving.
echter niet voldoende. De openstelling van
Oost-JSuropa, rijk aan gronds off en en vrucht-
baar land, opent nog andere mogeiykheden
voor het overbevolkte Nederland, waar vele
boerenzoons geen land kunnen vinden. Te-
zamen met andere Europeesche volkeren zal
en moet ook Nederland medewerken ann de
kolonisatie van het Oostland, waar in vroe-
ger eeuwen Nederlanders als alom gewaar-
deerde boeren zijn gekomen. Tot heil van
fi.gen land em volk zal dlt geschieden en
tevens het onderling verband en de kracht
yan Europa versterken.
Zoo zal Nederland te land en na den oorlog
ook ter zee zgn taak van bsmiddelaar tus
schen de zeeen en het vasteland kunnen ver-
vullen. Hecht geworteld in de Europeesche
levensruimte en uitzwermende over de ge
heele wereld, ploegend en varende, gaat het
Nederlandsche volk in al zgn deelen een
schoone toekomst tegemoet Een toekomst
.waann de hartekreet: „Varen, God, laat me
.varen en het aloude lied: ,,Naar Oostland
willen wg rgden" een welluidende harmonie
vormen!
ADVERTENTIEN: Van 1 tot 4 regels 0,88 Voor elken regel meer 0,22.
KREINE ADVERTENTIfiNper 5 regels 52 cent by vooruitbetaling
Grootere letters en cliehd's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bg regelaDomnement tegen verminderd tarief, hetwelk op aanvraag
verkrijgbaar is, Inzending van advertentien liefst een dag voor de uitgave.
DIT BEAD V ERSCHIJ NT IEDEREN MAANDAG-, WOENSDAG- EN VRiJDAGA VONTi,
Hoofdredacteur: N. J. Harte, Terneuzen.
het hers'el van het schip verscheidene maan
den duren.
De Fransche regeering zal, naar Dinsdag-
avond van bevoegde zijde gemeld werd, van
de Vereenigde Staten een schadeloosstelling
voor de vroegere „Normandie" eischen.
Waarschgnlgk zulle.. noch over het bedrag
van de schadeloosstelling noch over den vorm
bgzonderheden worden medegedeeld. Daaren-
tegen blijft de kwestie van een schadeloos
stelling voor acht Fransche koopvaardijsche-
pen, die enkele dagen geleden in beslag zgn
genomen, nog steeds hangende.
In welingelichte kringen wordt hierover ge-
zegd, dat de „Normandie" door de Amerikaan-
sche regeering gevorderd is en dat in dit ge
val het volkenrecht voorziet in het verstrek-
ken van een compensatie.
uitgtng,
Nederland's gelaat was naar het Wes'en ge-
ff*JeWenci van die vaSe land nassa
hi het Oosten, waar onbegrepen revolutionaire
krachten worstelden om een nieuwe vorm-
oevihg van volk en staat. Sedert Duitschland
U, Zt)jl 'Irenz€n is srebroken om
Europa volgens Europeesche beginselen te
hervormen, zien derhalve vele Nederlanders
vooral in de Westeiy,ke provlnciSn, hun be-
boud nog slechts in de zeemogendheden. In
c»en stryd tusschen land en zee kiest men
JmvkJ?6 e1 811111 °°sen voor de moge
iykheden. die het land biedt.
ITALIAANSOH WEERMACHTSBERICHT.
Het Italiaanscli weermachtsberlcht van
Donderdag luidt:
In Cyre-nalca niets belangryks te melden.
.oncentraties van vijandelijke gemotoriseerde
middelen in de buurt -van El Adem werden
door formaties van da luchtmaoht aange-/al
ien en gedeel elijk vernield-. Een Curtim werd
door Duitsche jachtvliegtuigen neergehaald.
Ondanks de ongunstige weersamstandig-
keden hebben Duitsche vliegtuigen overdag
en des nachts vernietigingsaotics mi-demomen
tegen vliegvelden op Ma,la on in de nahijheid
van het eiland met bommen van zeer zwaar
kaliber het voorschip van ee l Britschen krui
ser ge'roffen.
Vgandelgke toestellen hebben zonder succes
een aanval ondernomen op enkele onzer eilan-
den in de Aegelache zee.
BANXMERMASLN BEZET.
Het Japarrscbe hoofdkwartier heeft mede
gedeeld, dat Japansche troepen op 10 Febr.
de bezetting van Ban<fjermasin aan de zuid-
kust van -Nederlandsch Borneo hebben voh
tooid.
VICE-ADMIRAAL HEEFRIOH
VXOOTCOMMANDANT IN OOST-AZIE.
Het A.N.P. meldt uit Stockholm:
Reuter meldt, dat in Londen officieel be
kend is gemaakt, dat de commandant der
gecombineerde A.B.C.D.-maiinestrgdkrachten
(d.w.z. de vlootstrijd-krachten van Engeland,
Amerika, Nederlandsch-Indie, Australie en
Nieuw Zeeland), de Amerikaansche admiraal
Hart, om gezon-dheidsredenen van zgn com
mando is ontbeven.
Tot zijn opvolger is benoemd de comman
dant van de zeemacht In Nederlandsch-Indie
vice-admiraal C. E. L. Helfrich.
Naar de Britsctie berichtendienst uit Wae-
h.ngton meldt, heeft de woordvoerder der
Amerikaansche marine verklaard, dat vice-
admiraal Helfrich op grond van de overeen-
komst, die tot zijn benoeming heeft geleid
waarschijnlijk de operaties van een plaats te
land zal leiden, terwijl schout-bij-nacht Glaas-
ford, de commandant der Amerikaansche
vlcQtstrijdkrachiten in het Zuidwesten van
den Stillen Oceaan de operaties ter zee zal
leiden.
Soheepvaart en handel 2yn niet de een'ge
takkwi van bestaan in Nedertand. Er is eln
machtige Industrie, die honderdduizenden
brood geeft. Daar de overzeesche
gTondstoffen niet meer bereikbaar zfln, kan
zy baar plaats slechts behouden door het in-
atean van nieuwe wegen, die naar Midden-
Buropa leiden. Voorloopig geheel aangewezen
.op de Europeesche ruim e, na den oorlog
bovMidien wederom over de zeeverblndlngen
beschikkend, zal deIndustrie haar in ons
dverbevolkte land noodzakeiyke rol kunnen
bltj-ven spelen. Er is tenslotte de laudbouw
grondslag van elk gezond volksbastaan.
De landbouw en zyn drager, de boer, zyn
langen tyd verwaarloosd, geminacbt zelfs in
mis 'And, dat in wezen een stedenland. met
burgerlrjke cultuur is. Nu de eigen bodem-
productie voor hongersnood behoedt, is de
wellswaar toegenomen maar een
omschakeling in hart en hoofd heef nog niet
^on,den: ,En toch dit noodzakelijk,
pdat Nederland In het eontinentale Europa
V.an de 7jee af-e9r»«ien en wegkwij-
nond bestanddeel vormt, maar uit el-en
kracht medewnerkt aan de versterking van
dat Europa. Noodzakeiyk ook, onda' nan dm
boerenstand, die nog niet van de grondslagen
van het leven is vervreemd, een vernieuwin-
van het geheele volk .kan uitgaan, want »en
land zonder levend contact met zitn bodem is
ais oen bouwwerk zonder fundament.
Een -krachtige landbouw in eigen land is
OPNIEUW TROEPEN DER VER. STATEN
NAAR CURACAO EN ARUBA,
'Het dep. van buitenlandscCie zaken te Was
hington heeft volgens de Deutsch Ztg. i. d. N.
medegedeeld, dat de Vereenigde Staten nleu-
we troepencontlngenten naar Curasao en
Aruba hebben gezonden, die naar van Ame
rikaansche zgde wordt gezegd onder het
bevel van den Nederlandschen gouverneur
van Curasao zullen staan.
Het D.N.B. veimeemt uit Stockholm:
Volgens een door de Nya Daglig- Allehanda
gepubllceerd bericht van United Press heeft
de Amerikaansche officier van justitie, Frank
Hiogan, na een verhoor Van 70 arbeiders, d:e
op de „Normandiie" werkzaam wairen ver
klaard, dat het schip is ten offer gevallen aan
een nalatigheid. die dezelfde gevolgen heeft
gehad als sabotage. Het is -gebleken, dat In
de nabgheid van een plaats, waar men met
laschapparaten bezig was, balen kapok lagen.
Be arbeiders kregen wellswaar opdi-ach de
balen te vei-wgderen, docb deze weoxlen maar
een paar meter verplaatst, zoodat naar de
meening van Hogan de ramp moet worden
geweten aan nalatighe'td van de arbeiders
Volgens berichten uit New York moet 'de
,,Nonmandi£" geheel veirloren geacht worden.
Een lasohvlam de oorzaak.
Volgens een bericht van den Engelsohen
Nieuwsdienst uit New-York zou de toestand
van alle personem, die by den brand van de
Normandie gewond ziin geraakt een hon-
deid bevredigend zyn. Ongeveer 70 zgn aan
een verhoor onderworpen getuigen hebben
eensluidend verklaard, dat de brand ontstaan
la door de vlajn van een lasscher, waaixloor
balen kapok in brand geraakten. Met ziin
beide stuurboordschroeven hoog in de lucht
en de helft van zijn breede kiel buiten water
stekend, biedt de eens zoo trotsohe oceaan-
stoomer thans een treurigen aanblik.
De schade wordt 'Teraamd on vijf m'llioen
dollar. Drie dekken zgn vernield. Een persoon
is om het leven gekomen, 128 personen wer
den gewond.
Volgens de meening van de deskundigen zal
BENOEMD.
Op grond van de verordening van den
Rijkscommissaris no. 210 art. 4 heeft de pre
sident van den Nederlandschen Kultuurraad
tot leden van den Nederlandschen Kultuur
raad benoemd de heerenir. H. Badings, H. F.
Boot, dr. T. de ^Bruin, Jaap Gidding, ir. J. C.
Gratama, Nico de "Haas; dr. D. Hannema, ir.
W. F. van Heemskerck Dueker, R. van Hou-
ten, prof. dr. J. Jeswiet, prof. dr. J. M. N
Kapteijn, prof. dr. H. Krekel, mr. A. Meer-
kamp van Embden, prof. dr. J. W. Mengel-
berg, S. J. van der Molen, prof. dr. F. Muller
Jzn, J. C. Nachepius, Johan Polet, jhr. mr. D.
G. Rengers Hora Siccama, prof. dr. F. J. M.
A. Roels, prof. dr. H. Visscher, prof. dr. J de
Vries.
DE NEDERLANDSCHE KULTUURRAAD
GEINSTALLEERD.
Woensdagmiddag had de plechtige instal-
latie plaats van den Nederlandschen cultuur-
raad. Een uitgelezen gezelschap was in
Pulchri Studio vereenigd. Een groot aantal
Duitsche en Nederlandsche autoriteiten was
bg de plechtigheit) aaniwezig, van Duitsche
zrjde onder anderen de commissaris-generaal
voor bgzondere aangelegenheden oberdienst-
reiter F„ Schmidt, de commissaris-generaal
voor bestuur en justitie staatssecretaris dr.
Winuner, gezant Otto Bene, de gevolmach-
tigde van den Rijkscommissaris voor Zuid-
Holland Rittmeister dr. Schwebel, en de ge-
volmachtigde van den Rykscommissaris voor
Utrecht, Sommer. Van Nederlandsche zijde
onder anderen prof. dr. T. Goedewaagen,
secretaris-generaal van het departement van
yollcsvoorlichting en kunsten, prof. J. van
Dam secretaris-generaal van het departe
ment van opvoeding, wetenschap en cultuur-
besoherming- en luitenant-generaal !H A
seyffardt.
De bijeen-komst werd opgeluisterd door
muziea van het Zepparoni-kwartet, dat wer-
ken van Sohaefer en Schubert ten gehoore
Dracht.
De redevoertngen van den Rijkscommissaris
en van prof. Sngder werden met grooten bii-
val ontvangen.
Na al'loop was er een ontvangst in de zalen
van Pulchri Studio.
Aan de rede van den Rijkscommissaris ont-
leen-en wg het volgende:
Wjj zijn hiar bijeengekomen, om op plech
tige wijze den Nederlandschen Kultuurraad
in te wijden. Onder de overstelpende, de ge-
heele wereid beroerende gebeurtenlssen, is de
ins telling van den Nederlandschen Kultuur
raad toch geen onbeteekenende toevalligheid
of een bestuursmaatregel zonder meer als
zoovele andere. Ik geloof veeleer dooc dezen
maatregel aan een noodzaak tegemoet te
komen, welke evenzeer voortvloeit uit den
Legenwoordigen toestand van het Nederland
sche volk, als uit mijn taak als vertegen-
woordiger van het Duitsche rijk in dit land.
-eze geeft mij aanlei-ding tot princlDieele ult-
eenzettingen, want de noodzakelijkheid van
dezen maatregel kan uitsluitend begrepen
worden, wanneer de functie van de cultuur
niet slechts in het openbare leven, maar in
het leven in het algemeen; in het worden eh
werken eener gemeensehap-.^ns duidelfift is
geworden. J
„1Ik.,r11.vier ffeei1 vet'handeling houden over
al die theoretische vragen en opvattingen,
welke voor de nieuwe werkelijkheid, waarin
wy ons bevinden, haar beteekenls veribren
neDDen.
Niet slechts de resultaten van de weten-
schap en net on-derzoek, maar in de eerste
piaats onze eigen persoonlijke belevenissen
voornameiyk in den oorlog, waar men zijn
bestaan onmiddellgk tot op den diepsten en
°°rspro1^ nioet terugbrengen,
Pt te kwmen bestaan. en ons
pojitiek door leven van dezen historischen tijd,
waarin wy handelen-d, werkend en leidend
s onden en staan, hebben ons geleerd wereld
en leven anders en nieuw te zien. Het was
als een wonder en inderdaad, het was een
openbanng: de openbaring der gemeenschap
als het oorspronkelijke element van ons leven.
g hadden in den nood de kameraadschap
gSw 11,7°rden daarin de gemeenschap.
totdat wy uit de idee -en uit de werkelgkheid
van de volksgemeenschap eindelifk de kracht
putt en, waardoor wij weer gezond en mach
tig werden en dat niet slechts in politieken
In het bijzonder werden wij weer machtig
in onze kultnur. Hier niet minder als op po'i-
lek gebied kunnen wij de verandering, welke
zich in tden jaar voltrckken heeft en zich ver-
der voltrekt, nauweiyks begrgpen. De oor
zaak llgt uitsluitend hierln, dat de kultuur in
al hare uitingen en vormen, in plaats van
ich .os te maken uit fiet gemeenschappeliik
lot, v/eer daarin betrokken werd en dat de
kuttuurscheppende en kultuurdragende mensch
van zgn eenzaamheid hevrijd weer aan de ge
meenschap van zijn volk werd gebonden.
Het belangrgkste principe van onze kul-
tuuropvatting is,dat elke echte cultuurpres-
tatie slechts uit den grond en uit het leven
van het volk kan voortkomen en dat zg daar-
om ook aan dit volk weer verplichtingen
heeft, dat dus de kultuur haar oorsprong
evenals t-iaar taak altijd vindt in den dienst
aan het leven van het volk. Evenmin als
de cultuur als geheel uit deze samenhang
kan worden losgemaakt zonder ziek te wor
den, evenmin kan zich de scheppende enkeling,
die cultureele prestaties volbrengt, aan de
banden van zgn gemeenschap onttrekken.
Kultuur is niets anders dan de gezamenlgke
uitdrukking der scheppende krachten, die in
een volk leven en door den scheppenden en
keling naajr voren worden gebracht en ge-
bruikt om het bestaan zgn vorm te geven.
Deze omsctirijvdng is eensdeels zeer ruim,
aangezien zy ook alles omvat, wat wij heden
in het algemeen niet meer onmiddellgk tot
het gebied der kultuur rekenen, zooals de
krijgskunde, de staatkunde en de landbouw-
kundige of zulver technische prestaties, daar
elke bewuste vorming van het zgn door den
mensch kultuur in den ruimsten zin van het
woord is. Anderzgds gaat deze omschrgving
ook niet diep genoeg, want het volkseigene
zelf als de voedingsbodem van elker kultuur,
Is reeds een bgzondere ui-tdrukking van bet
samenwerken der machten van het bloed, dus
van de soort en het ras, en van den bodem,
derhalve van de ruimte en het landschap,
waarin een bepaald ras bepaalde vormen van
de in haar levende werkelijkheid uitgedrukt
heeft, welke in al haar veelvuldigheid en ver-
scheidenheid voor altijd en onverbrekelijk uit
den eersten oorsprong van het ras zijn ge-
sproten en slechts daardoor in leven blgven.
Waar deze samenhang verloren gaat of over-
heerscht wordt door invloeden van vreemd-
soortlge, derhalve rassisch vreemde levens-
wetten, daar wordt de echte, nl. nog met haar
oorsprong verbonden kultuur ziek en het ge
heele volksche leven wordt aangetast.
Aan dit gevaar is het Griekendom bezwe-
ken, kort nadat het zijn hoogste cultureele
prestaties verricht had en dezelfde wortel
heeft de ziekte, waaraan Europa bgkans
sedert eeuwen lydt en welke het avondla/nd
tot ontbinding dreigde te brengen, totdat men
ze dpor het leeren- kennen van haar oor
sprong heeft kunnen overwinnen. Naar mate
wy de gemeenschap als de oorsprong van ons
leven hebben teruggevonden, ontvangen wy
ook haar kracht en sterkte.
Deze ontwikkelingsgang moet en zal zich
krachtens een reeds heden duidelgk zicht-
bare levende en historische wetmatigheid in
het geheele gebied van ons door het Noorsch-
Germaansche element bepaalde ras voltrek-
ken, over waar de wil tot gezond worden
en tot het nieuwe leven nog werkzaam is.
Deze terugkeer tot onzen oorsprong betee-
kent in verhouding tot ons recent verleden
der laatste eeuwen een ommekeer van ontzag-
geiijken omvang, een werlcelijk totale revolu-
tie, daar voor haar geen gebied afgesloten
kan blijven. Het is een kenmerik van deze
revolutie, dat zg alles moet vemietigen en af-
bi eken, wat als het ware als een verstarde
korst de bronnen van ons gezonde leven af-
sloot en bijna deed uitdrogen, om juist daar
door deze bronnen weer te doen vloeien. In
dezen zin heeft deze revolutie in haar diep
sten kern een behoudend, conservatief ka-
rakter.
Deze ontwikkelingsgang voltrekt zich vol
gens de wet der gemeenschap, want deze al
leen sluit de grootste mogelijkheden in, maar
brengt ook de hoogste verplichting met zich
mede, nl., dat er geen handelen en werk-
zaamiieid bestaan kunnen tuiten de gemeen
schap en op een andere wijze als voor deze.
Het doorbreken van deze wet kan niet van
heden op morgen plaats vinden. Groote din-
gen moeten groeien en rijpen en hoe vaster
wij yan dit groeien en rijpen overtuigd zijn,
des te geduldiger mogen wg de vruchten af-
wachten. We-liswaar ontheft ons dit niet van
de verantwoording en de verplichting, zelf
dit groeiproces mee te maken, het te bevorde-
ren en te hoeden.
Het bureau van den bevelhebber der
weermacht in Nederland deelt mede:
Een laffe overval door vier Nederlan
ders den tweeden Februari 1942 op een
Duitschen soldaat gepleegd, waarbg deze
laaghartig werd doodgestoken, vond
reeds denzelfden dag door een Duitsche
militaire rechtbank zijn vergelding. Twee
der daders werden ter dood veroordeeld,
beide anderen tot langdurige tuchthuis-
straffen. De doodvonnissen werden door
den kogel voltrokken.
Bovendien weed een coonmunistische
agitator gefusilleerd, die eveneens door
een Duitsche militaire rechtbank ter
dood werd veroordeeld.
staat kunnen wg ook zyn cultureele taak be-
grijpen. De staat is de vorm, die de natie zich
geeft, om zlchzelf tot de hoogste macht en
de in h^ar sluimerende krachten tot de groot
ste vruchtbaarheid en tot een welgeordende
lnzet voor het gemeenschappeiyk welzgn te
brengen.
Ter vooc-koming van misverstand wordt er
nogmaals de aandacht op gevestigd, dat ik
hier het begrip staat niet in de beteekenia
van het bestuursapparaat gebruik, dat voor
het goed functionneeren van het openbare
leven en voor het bewaren van het evenwicht
tusschen de hierin werkzame onderling ver
scheidene krachten en spanningen noodzake-
lgk is. Staat beteekent veel meer de eenheid
tusschen de beweging als draagster van den
politieken wil in het volk en het bestuurs
apparaat als het instrument, dat dezen wil
uitvoert, om de volksgemeenschap tot werke-
lgkheid te doen worden.
Als wg het resultaat van alle hier voorge-
dragen gedachten op dit gebied samenvatten
nemen wg kennis van in feite drie arbeidsge-
bieden voor de kultuurpolitiek van den staat.
In de eerste plaats heeft hy het kultureele
leven van alles te reinigen, wat kennetyk
ziekte of ziektekiem of reeds uitwas als ge-
volg der ontbinding en vernletiging van de
nationale kultuur is. Dit is overal het geval.
waar zlcfa parasieten van een vreemd ras
binnen bet lichaam.der .-nationale kultuur heb
ben vastgezeL B.v. is in het byzonder de uit-
schakeling der Joden en der typisch Jood-
sche kultuurproducten de eerste maatv'egel
welke den weg voor een positieve kultuurpoli
tiek vrijmaakt. Veel moellgker Is de vraag
daar, waar het gaat om de ultschakellng
van zoodanige evenzeer ontbindende zieke-
Het was absoluut niet altgd zoo vanzelf-
sprekend, als het ons heden misschien toe-
schijnt; dat de staat zich zelf een cultureele
taak oplegt en dat hij zich, onafhankeiyk
daarvan, de bevordering en de verzorging van
het kultureele leven tot taak stelt
k>raS'€rs van het kultuurleven waren langen
>gd bgna uitsluitend de kloosters alsmede de
adel en later de burgery. Het rijk had in het
geheel geen directen invloed op de ontwikke-
ling en indirect slechts in zooverre, als kerk
en standen leden van 't rgk waren. Daarmede
hangt het samen, dat wij in den overvloed en
in den onmetelgken ry'kdom der cultuurgoe-
dei-en en gedenkteekenen der vroegere eeuwen
nauweiyks getuigenissen eener echte rijks-
cUituur bezitten. Deze omstandigheid Is van
groote beteekenls, want zij kenmerkt in het
algemeen den vorm van dat rgk, dat welis-
W'aar als de idee van een ordening van het
avondland groote bindende kracht bezat
maar niet tot de gestalte van een verplich-
tende en beshssende werkelgkheid kon komen.
Met deze menschetzing wordt de heden voor
ons alien zichtbare cultureele taak van den
staat aangegeven. De absolutlstische, zulvere
politle- en ambtenarenstaat gaf In cultureele
aangelegenheden slechts in zooverre van ne-
gutief interesse blijk, dat deze geen versto-'
iing van de rust en de orde mochten teweeg
brengen. De bemoeiingen van den humanisti-
sohen welvaartsstaat, cm den staatsturger
zooveel cultuungoederen toe te kennen en toe
te meten als noodig is voor de instandhouding
yan zyn tevredenheid van zijn levensstan-
aaard, kan nog niet als cultureele taak van
dezen staat beschouwd worden. Een veel vev-
der gaande verplichting jegens de cultuur als
de scheppende levensu.itingen van het volk
naatreeft, s,ecKs va»S. „e« .JSTSTSS I Sgg"*"'
lgke en vreemdsoortige kultuurproducten
welke evenwel door hen worden voortge-
bracht die tot tiet eigen volk behooren, maar
die op een of andere wgze of te eeniger tijd
door het vreemde vergif gelnfecteerd zyn,
zonder dat men dit nu nog afzonderlgk kan
vaststellen en bewijzen. Daar echte kultuur
slechts uit den voedingsbodem van het uit
het bloed gegroelde volk kan ontstaan en elke
vermenging die in strijd met het ras Is, ont-
aai ding beteekent, kan ook hier geen sprake
zijn yan echte kultnurgoederen. Evenmin als
een jood, al doet hij nog zoo Duitsch of Ne-
derlandscfi, ooit Duitsche of Nederlandsche
kultuur kan voortbrengen, evenmin kan een
Duitscher of Nederlander onder den invloed
van een geest en levenshouding, die in strijd
is met het ras, werkelijk Duitsche of Neder
landsche kultuur scheppen. Wei echter zal
ook hii den weg tot de bronnen der nationale
tuiltuur kunnen terugvinden, wanneer elke
vreemde invloed is uitgeschakeld.
Op langen termijn beschouwd bestaan deze
moeilijkheden slechts voor een overgangstijd
zoolang n.l. totdat de scheiding en de weer-
deering daardoor onproblematisch zijn ge-
y-orden, doordat het eigene den boventoon
heeft gekreg-en. Aangezien wg echter zeker
zgn van de waarde van ons bloed, vertrou-
wen wij ook op dit bloed. Dit vertrouwen
doet ons het gevaar vermijden, door een
,,Beckmesserhouding" het initiatief op het
gebied der kunst te dooden. Wanneer ik hier-
bij praktische voorbeelden uit uw om^eving
moet nemen. dan verwgs ik naar de°maat-
regelen tot mtsohakeling van het jodendom
uit het Nederlandsche kultureele leven welke
op wettige wijze en met de oprichtlug der
Nederlandsche Kultuurkamer zgn genomen.
Van ons uit zijn deze maatregelen wel in
de eerste plaats als de ultschakellng van onze
gehoren vganden uit het gebied der kultuur
gedacht, welke uitschakeling in dezen tota-
levensgebleden omvattenden oorlog
noodzakeiyk is. Voor ons is zij derhalve een
politieke maatregel, aan u geeft zg evenwel
d°°J baar indirecte uitwerking de mogeiyk-
tot een kultuurpolitiek van staatswege,
(Wordt veiwolgd.)
Het A.N/P. verneemt uit Ba'avia:
In Nederlandsch-Indie beseft men thans ten
voile, dat eeri verder doordrlngen van den
tegenstander, ook tot het eiland Java voor
ae aeur staat.
Het is reeds bekend geworden, da* het Ver-
lies aan vliegtuigen aanmerkeiyk hooker is
dan de officleele communique's vermelden
Hierin worden slecTits aangegeven de vlieg
tuigen, Welke in de lucht Verloren ziin s-e-
doch niet die, welke op den igronll ver
nield zyn. Dit aantal is, zooals nu algemeen
bekend is, zeer groot. Vooral de aanval op
Palembang heeft vele vliegtuigen op den
grond onbrulkbaar gemaakt.
Verder is de ho on. dat de vele vliegvelden
ln de rimboe .aangelegd vooriooo'g voor
den tegenstander onbekenfl ro iien bl'we<n
ydel gebleken. Me* groote nauwkeurigheid is
