ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBUD.VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
No. 10.236
VRIJDAG 4 JULI 1941
81* Jaargang
Binnenland
Buitenland
De geheele Europeesche jeugd meldt
zich aan voor den strijd tegen het
Bolsjewisme. Waar blijft gij, jonge
Nederlanders Meldt U bij de
centrale van de Waffen S.S., bureau
Nordwest, Den Haag, StadhouddVs-
laan 132.
TERNEUZEN, 4 JULI 1941.
VERGOEDING VOOR OORLOGSSOHADE.
AXEL.
COURANT
ABONNEMENTSPRIJSBinnen Temeuzen 1,42 per 3 maanden Buiten Temeuzen
fr. per post f 1,73 per 3 maanden Bij vooruitbetaling fr. per post 6,60 per jaar
Voor Belgie en Amerika 2,20, overlge landen /2,65 per 3 maanden fr. per post
Abonnementen voor het buitenland alleen bij vooruitbetaling.
Uitgeefster: N.V. Finna P. J. VAN DE SANDE GIRO 38150 TELEFOON No. 2073.
Hoofd-redacteur: N. J. Harte, Lange Kerkstraat 21.
ADVERTENTIENVan 1 tot 4 regels /0,88 Voor elken regel meer 0,22.
KLEME ADVERTENTIEN: per 5 regels 52 cent bij vooruitbetaling.
Grootere letters en cliches worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tanef, betwelk op aanvraag
verkrijgbaar is. Inzending van advertentien liefst een dag voor de ultgave.
DIT BLAD VERSOHIJNT IEDEREN MAANDAG-, WOENSDAG- EN VRIJDAGAVOND.
DUIDELIJKE TAAL.
Aandachtige lezing van de groote Amster-
damsche rede van den Rijkscommissaris zal
schrijft de H. Crt. zeker voor menigeen
de huidige situatie duidelijker bebben ge-
maakt. Men kan deze rede zien als een ver-
dere uitwerking en doortrekking van de uit-
eenzettingen, door dr. Seyss-Inquart in zijn
bekende voorafgaande richtinggevende rede-
voeringen verstrekt, met behoud van den
principieelen grondslag en aangepast aan de
nieuwe omstandiglieden.
Die principieele grondslag, men weet het,
is de nieuwe ordening van Europa, meer in
het bijzonder het Europeesche continent, het-
welk het huidige Duitschland uit zijn ver-
deeldheid en gespletenheid wil halen om het
te vormen tot een krachtige economische,
sociale en politieke eenheid, die met succes
haar aandeel in het wereldbestel zal kunnen
ter hand nemen en verdedigen temidden van
de andere groote wereldmachten, in het bij
zonder Azie en Amerika. Dit hervormde en
vereenigde Europa zou dan staan onder de
leiding van de groote centrale macht, die de
hiervoor noodige energie heeft ontwikkeld en
door strijd en offers de plaats heeft ver-
overd, welke zij thans inneemt en die het haar
mogelijk maakt r.eeds gedurende de groote
worsteling van thans den hervormingsarbeid
op ons continent op te nemen en door te
zetten.
De nieuwe omstandigheden, waaronder de
oorlog thans wordt gevoerd, hebben ift het
zoojuist weergegeven standpunt geen princi
pieele verandering gebracht, doch wel hebben
zij aan den strijd zelf een andere richting en
beteekenis gegeven. Uit de proclamatie van
den Ftihrer van het Duitsche Rijk, uit de
breedvoerige uiteenzettingen van minister von
Ribbentrop en uit andere documenten en
commentaren is de nieuwe situatie voldoende
bekend. Ook de Rijkscommissaris heeft in
zijn rede in den breede uiteengezet, hoe men
na het bekende non-agressiepact van 1939
tusschen Duitschland en de iSovjetunie thans
is gekomen tot den oorlog tegen diezelfde
unie en hoe dit moet worden gezien als een
strijd tegen het bolsjewisme, dat Europa be-
dreigt. Tegenover dit bolsjewistische gevaar
wordt nu het nationaal-socialisme gesteld en
daarmee de strijd gezet in het teeken van de
botsing van twee ideologieen, waarbij het uit
het Oosten dreigende gevaar zal moeten wor
den afgewend, door het geheele bedreigde
Westen.
De bovengeschetste hervorming van Europa
en deze strijd tusschen twee ideologien, zijn de
groote lgnen, welke door de rede van den
Rijkscommissaris loopen. En hij trekt daar-
uit zijn conclusie voor de Nederlanders, wier
lot door den loop der historie en door de
geografische ligging van hun land zoo nauw
bij dat van Duitschland is betrokken gewor-
den.
Nederlanders, aldus de Rijkscommissa
ris gij leeft bovenal in Europa en niet op
zee, of in overzeesche gewesten. Gij deelt
bovenal Europa's bestel en zijt mede verant-
woordelijk voor het lot van Europa. Wat in
het Oosten geschiedt, hetzij in Duitschland,
dan wel in de groote Oosteljjke gebieden van
Europa, is voor u geen schouwspel en in
ieder geval niet maar een verstoring van uw
rust, doch uw lot. Dit hebt gij geslachten
lang over het hoofd gezien. Daarom hegft
de ontwikkeling u overstelpt, toen het lot
van Europa aan de orde kwam."
Even later luidde het in dezelfde rede:
.Nederlanders, blikt naar het Oosten. Uw
voorvaderen zijn reeds 800 jaar geleden en
steeds weer daarheen getrokken en belang-
rijke bouwsteenen van de Europeesche cultuur
en denkwereld geweest. Sedert geslachten
ontbreekt gij bij de vervulling van deze ge-
meenschappelijke Europeesche taak. De Duit
sche soldaten in wier gelederan reeds thans
uw zonen staan, halen thans het Oosten terug,
Thans gaat het er om dit Europeesche gebied
definitief voor Europa te winnen.
Gij bouwt aan de toekomst van uw kinderen
als gij thans mede aantreedt. Uw strijd is
uw plicht en uw belang en tevens een weldaad
voor de bewoners van deze gebieden, daar wij
hen hebben te verlossen van het bolsjewisme
en terug te geven aan de cultuur van het
avondland."
In een vorig artikel hebben wij reeds gewe-
zen op de ook in deze rede van den Rijkscom
missaris herhaalde verzekering, dat Duitsch
land den Nederlanders niet hun eigen aard
en hun zelfstandigheid wil ontnemen, doch
dat het gaat om hun terugkeer in de pan-
Europeesche gemeenschap en 'hun deelneming,
in volledige gelijkgerechtigdheid, aan den
nieuwen opbouw. Doch deze gelijkgerechtigd
heid, voegde dr. Seyss-Inquart erbij, hangt af
van de mate, waarin zij (de Nederlanders)
zich nationaal-socialisten betoonen.
,,Ik zelf zoo sprak hij even later be-
schouw deze onze betooging als het uitgangs-
punt van de nationaal-socialistische reorga-
nisatie ook in Nederland, die thans, nu de
beslissing in het Oosten valt, ook hier aange-
pakt moet worden".
Men zal moeten toegeven, dat de Rijks
commissaris ook tegenover het Nederlandsche
volk duidelijke taal heeft gesproken.
DE BEDOELING VAN HET
BEDRIJFSVERGITNNINGSBESLUIT.
Onder de vele maatregelen welke den laat
sten tijd getroffen zijn en waarmee beoogd
wordt het ecopomisch leven beter onder toe-
zicht van de Overheid te brengen werd nog
gemist een doeltreffende controle op het be-
drijfsleven voorzoover dit vestiging van nieu
we bedrijven en uitbreiding van verandering
van bestaande betreft. In deze leemte nu
voorziet het dezer dagen in het Verordenin
genblad gepubliceerde door den secretaris-
generaal van Handel, Nijverheid en Schecp-
vaart en van Landbouw en Visscherij uitge-
vaardigde Bedrijfsvergunningenbesluit 1941
Het pleit voor de activiteit en het initiatief
van de ondememers, dat zij trachten kapita-
len, die door de omstandigheden renteloos zrjn
komen te liggen of fabrieken en handelsbe-
drijven, die zich door den oorlogstoestand de
werkzaamheid op hun oorspronkelijk terrein
ontnomen zagen, opnieuw productief te
maken. Dit is van het allergrootste belang
voor de gemeenschap. De wijze waarop dit
geschiedt is echter voor de gemeenschap
geenszins onverschillig en het is de Overheid
die tot taak heeft de belangen van individu
en gemeenschap tegen elkaar af te wegen.
De gemeenschap is er niet bij gebaat indien
kapitaal, dat elders geen emplooi meer vond,
gelnvesteerd wordt in nieuwe bedrijven, ter-
wijl de desbetreffende bedrijfstak zelf reeds
lijdt onder overcapaciteit. In zoo'n geval heeft
verspilling van materiaal plaats in een tijd,
waarin vele materialen schaarsch zijn en
uiterste zuinigheid dus geboden is. Boven-
dien wordt dan de toestand voor de reeds in
dien tak werkzame bedrijven, die toch reeds
moeite hebben om staande te blijven, dan
slechter. Hetzelfde vindt plaats indien een
reeds bestaand bedrijf, hoewel de tak waarin
het werkzaam is, overbezet is, nieuw kapitaal
aantrekt en dit voor uitbreiding gebruikt.
De Overheid zal dus voortaan, waar het
industrie en groothandel betreft (want voor-
alsnog strekt dit besluit zich niet tot andere
bedrijven uit) slechts toestemming verleendh
tot het stichten van nieuwe of het uitbreiden
van bestaande bedrijven indien dit economisch
verantwoord en in het belang van het ge-
heel is.
Een tweede verschijnsel, waartegen dit
besluit zich richt, is dat der branchevervagmg.
Wat is, van ondememersstandpunt bezien,
begrijpelqker dan dat de fabrikant, wiens
industrieele apparaat noodgedwongen ten
deele werkloos ligt, naar mogelijkheden zoekt
om in zijn fabriek andere producten te gaan
vervaardigen dan hij tot nu toe deed?
Hij kan daarbij inderdaad nieuwe wegen
openen, die arbeid verschaffen en waarbij
een nieuw product op de markt wordt ge
bracht. Maar evenzeer kan hij een product
gaan fabriceeren, dat reeds in voldoende
mate wordt voortgebracht. De gemeenschap
heeft dan geen belang bij zijn activiteit en
voor degenen, die dit product reeds voort-
brachten of verhandelden, doemt een nieuwe
concurrent op, die hun toch door de oorlogs-
omstandigheden reeds moeilijke bestaan, nog
verzwaart. Op hun beurt zullen zij trachten
zich in een andere branche te bewegen, waar
zij automatisch de moeilijkheden vergrooten.
Zoo ontstaat uit deze branchevervaging een
steeds grootere verwarring, die noch de ge
meenschap, noch de betrokkenen ten goede
komt. Ook hier moet de Overheid in aller
belang ingrijpen.
Aan ons economisch leven zijn nu eenmaal
zeer groote beperkingen opgelegd. Aan de
eischen die daaruit voortvloeien zullen pro-
ductie en handel moeten beantwoorden en
daarvoor is organisatie noodig.
De schaarschte-economie brengt mee, dat
alles achterwege blijft, wat niet noodzakelijk
voor de gemeenschap is. Met grond- en hulp-
stoffen moet gewoekerd worden, zoodat zij
een zoo groot mogelijk rendement geven. Al
leen op die manier zal men er in slagen in de
wezenlijk belangrijke behoeften te kunnen
blijven voorzien.
Zoo leert men, gedreven door de omstan
digheden, steeds meer onze nationale econo-
mie als een 66nheid zien. En de belangrijke
tank, die de Overheid daarbij heeft te ver-
vullen, springt duidelijk in het oog. Zij zal
verspilling van materiaal en kapitaal tegen
moeten gaan en de plannen van het individu
moeten onderzoeken op hun waarde voor de
gemeenschap, vddr zij haar toestemming
geeft. Weloverwogen zal zij leiding geven
aan de nationale huishouding. Op die manier
zal het Bedrijfsvergunningsbesluit er voor
kunnen waken, dat de moeilijkheden voor han
del en industrie niet nog grooter worden.
Het kan niet anders, of er zal van dit be
sluit een remmende invloed uitgaan. Menig
plan tot investeering van kapitaal of tot wij-
ziging van een bedrijf zal afgewezen moeten
worden indien het overbodig of schadelijk is.
Maar het nuttige dat bestaat zal beschermd
worden en het nieuwe dat verantwoord is, zal
een kans krijgen. Dat zal de stimuleerende
factor zijn van deze nieuwe overheids
bemoeiing.
PRIJZEN VASTGESTELD VOOR ZEJEP.
In de Staatgcourant van Maandag werd een
beschikking gepubliceerd, die ten aanzien
van zeep nauwkeurige voorschriften bevat.
In deze beschikking worden, zooals de
Gemachtigde voor de Prijzen mededeelt, her-
ziene maximum prijzen vastgesteld. Een stuk
toiletzeep van 75 gram mag ten hoogste 12(4
cent kosten. Voor huishoudzeep mag men
maximaal 13 cent per dubbel stuk (240 gram)
betalen, voor een enkel stuk 6(4 cent. Zachte
zeep, die door den fabrikant is verpakt in
hoeveelheden van 1 kg of minder, mag ten
hoogste 38 cent per kg kosten. Is de zeep
onverpakt, dan is de prijs 34 cent per kg.
De beschikking bevat enkele bepalingen
waarin de eischen worden vastgesteld, waar-
aan de samenstelling moet voldoen. Zoo zal
huishoudzeep 45 of 50 vetzuren moeten
bevatten, zachte zeep 30 of 36 De vul-
stoffen, die in de zeep worden verwerkt, moe
ten eveneens aan bepaalde eischen van kwa-
liteit voldoen.
De beschikking verplicht den fabrikant zijn
verkoopprijs zoo vast te stellen, dat voor
grossier en winkelier procentueel dezelfde
winstmarge overblijft als op 9 Mei 1940. Het
zelfde geldt voor den grossier t.a.v. den win
kelier. Waar z.g. marge-contracten van
kracht zfln, voorziet de nieuwe regeling in de
instandhouding daarvan.
DE GEWI-JZIGDE OMZETBEL ASTING EN
DE PRIJZEN.
In verband met het in werking treden van
de nieuwe regeling van de omzetbelasting
maakt de gemachtigde voor de prijzen bekend,
dat een ieder, die omzetbelasting verschul-
digd is, boven den wettelijk toelaatbaren prijs
voor waren en diensten mag berekenen het
bedrag, waarmede de nieuwe omzetbelasting
de oude tot 1 Juli 1941 geheVen omzetbelas
ting overtreft, of het bedrag, dat voor het
eerst als nieuwe omzetbelasting wordt ge-
heven. Een en ander geldt niet voor brood
en peulvruchten. Het verbod tot het in reke-
ning brengen van omzetbelasting op tabaks-
producten blijft voorloopig nog ongewijzigd
van kracht.
De tot 1 Juli toelaatbare prijs moet, wan-
neer thans minder omzetbelasting verschul-
digd is dan tot dusverre, dienovereenkomstig
worden verlaagd.
Door berekening van op grond van het
vorenstaande in rekening gebracht prijsver-
hoogingen is toegestaan aan die wederverkoo-
pers, die goederen van anderen betrekken en
deze goederen, zonder ze te be- of verwerken,
door verkoopen.
Verlagingen van den inkoopprrjs, welke op
grond van het bovenstaande plaats vinden,
moeten in de verkoopprijzen tot uitdrukking
worden gebracht.
Uit het vorenstaande volgt derhalve, dat
het aan fabrikanten en in het algemeen hun,
die goederen be- of verwerken, niet is toege
staan de op hun inkoopsprijzen drukkende be-
lasting in de verkoopprijzen hunner eindpro-
ducten tot uitdrukking te .brengen.
Wanneer afrondingen noodzakelijk zijn moe
ten deze naar beneden geschieden.
HANDEL IN GERRUIKTE MOTOR-
RIJTUIGEN GBORDEND.
Het is noodig gebleken den koop en ver-
koop van gebruikte auto's en motorrijwielen
aan bijzondere voorschriften te binden. De
basis van de prijscontrole, de vergelijking met
den prijs op 9 Mei 1940 was voor den handel
in tweedehandsch motorrijtuigen niet zeer
bruikbaar, omdat deze prijs in den regel ont-
brak.
In de plaats daarvan heeft men, naar de
Gemachtigde voor de Prijzen mededeelt, een
taxatiesysteem ingevoerd. Dit is omschreven
in een beschikking van de Secretarissen-
Generaal van de Departementen van Handel,
Nijverheid en Scheepvaart en van Waterstaat,
welke in de Staatscourant van heden is ge
publiceerd.
Voortaan zal men nog slechts een gebruikt
motorrijtuig mogen koopen of verkoopen, in
dien er een waardebewjjs aanwezig is. Dat
bewijs kan men aanvragen bij de Rijksver-
keers Inspectie, die er voor zorgt, dat de
auto of de motor door*deskundigen wordt ge-
taxeerd. De getaxeerde waarde wordt bij het
waardebewijs vermeld.
Het is uitdrukkelijk verboden een prijs te
betalen of te vragen, die hooger is dan de
tajcatieprijs, indien de verkoopen een gebrui-
ker is. Is de verkooper een handelaar dan
mag hij den taxatieprijs met ten hoogste
15 verhoogen.
VEESTAPEL IN BESLAG GENOMEN EN
GEVEILD.
Te Rosmalen is, verdacht van frauduleus
slachten van varkens en rundvee, J. van C.,
landbouwer aldaar, in arrest gesteld. Zijn ge
heele veestapel bestaande uit rundvee, var
kens, kippen enz., is in beslag genomen en op
de markt te 's-<Hertogenbosch geveild.
Naar het A.N.P. vemeemt, is de landbou
wer van C. eenigen tijd geleden wegens het
zelfde geval veroordeeld tot een hooge boete.
PRMSOPDRIJVING.
Dezer dagen vervoegden zich bij den manu-
facturier D. te Hengelo twee mannen, die een
hoeveelheid pyama- en heerencostuumstof,
wilden koopen. De marechaussde was van
dezen koop echter op de hoogte gekomen. Men
had namelijk den indruk gekregen, dat D. zijn
stoffen voor een veel te hoogen prijs van de
hand deed. Het bleek, dat dit vermoeden
juist was geweest.
De coupons costuumstof, waarvan men de
normale waarde op ,f 15 schat, gingen van de
hand voor een bedrag van f 62,50 per coupon.
De prijs van de pyama-stof bedraagt in
gewone gevallen ,f 0,30 per meter. Thans
vroeg D. er 1,10 voor. In verband hiermede
is D. gearresteerd.
DE SOWJETS VRAGEN AMERIKA OM
OORLOGSMATERIAAL.
Naar S.P.T. uit Washington schrijft heeft
Sumner Welles Dinsdag bekend gemaakt, dat
de Sowjet-ambassadeur in Washington,
Oemanski, formeel bij de regeering van de
Vereenigde Staten om levering van oorlogs-
materiaal heeft gevraagd.
President Roosevelt heeft gelast, dat voor
taan alle douanerechten e.d. vervallen voor
schepen en ladingen naar Birma. De Associa
ted Press vermoedt, dat daarmede de leve-
ranties aan China via Birma moeten worden
vergemakkelijkt.
OPMARiSCH NAAR DEN DNJESTER.
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
deelt mede:
Schouder aan schouder hebben Woensdag
Duitsche en Roemeensche formaties van
Noord-Moldavie uit, de Proeth overschreden;
zij rukken op naar den Dnjestr. Daarmede
zijn de verbonden legers over het geheele
front tusschen de Zwarte Zee en de Noorde
lrjke IJszee tot den aanval overgegaan.
Terwijl tot dusverre de Sovjet-leiding -er
klaarblijkelijk naar streefde den Duitschen
opmarsch in de nabijheid van de grens op te
vangen en harerzijds tot den aanval over te
gaan, schijnt de weerstandkracht van het
Sovjetleger thans gebroken te zijn. Over het
geheele front teekenen zich terugtrekkende
bewegingen van den vijand af.
De vernietigingsslag ten Oosten van Bialys-
tok is in wezen afgesloten. Zooals reeds in
■III
een speciaal communique werd gemeld, is zijn
effect van wereldhistorische beteekenis. Tal-
rijke infanterie-, cavelarie- en pantserdivisies
van de Sovjet-weermacht kunnen hier als ver-
nietigd worden beschouwd.
In voorbeeldige samenwerking hebben de
formaties van ons leger en ons luchtwapen
de achtervolging ter hand genomen.
TSJOENGKING BREEKT MET DE AS.
Uit Woensdag uit de hoofdstad van Tsjiang-
Kai-sjek ontvangen berichten blijkt, dat aan
de diplomatieke vertegenwoordigers vain
Duitschland en Italie formeel verzocht is zich
uit Tsjoengking terug te trekken. Deze
actie volgde op het besluit van Tsjoengking,
om alle diplomatieke betrekkingen met de As-
mogendheden te verbreken als uitvloeisel van
de erkenning van de nationale regeering van
Nanking. Gezegd wordt, dat Ling Tsji-han
van ht departement van Buitenlandsche
Zaken te Tsjoengking Woensdag een bezoek
gebracht heeft aan de ambassades van
Duitschland en Italie en daar aan het legatie-
personeel de paspoorten overhandigd heeft.
EXAMEN MODEVAKONDERWIJS.
Bjj het te Utrecht gehouden examen voor
modevakonderwijs (goedgekeurd bij kon. be
sluit van 1911) slaagde voor leerares mej. D.
Dieleman te Walsoorden.
KROOIBAZEN AANGESTELD.
In een te Hulst gehouden bqeenkomst,
waaraan deelnamen vertegenwoordigers van
de drie landbouworganisaties in O. Zeeuwsch-
Vlaanderen en van de drie landarbeidersbon-
den, bleek, dat zich niet minder dan 22 per-
sonen hadden aangemeld om voor krooibaas
in aanmerking te komen, van wie zelfs ddn
uit de provincie Friesland. De 21 liefhebbers
uit Zeeuwsch-Vlaanderen werden aangewe-
ze.n. Oost Zeeuwsch-Vlaanderen is het eenige
district, waar de krooi-arbeid op basis van
het Zeeuwsche collectief contract zal worden
geregeld. (Pr. Z. Crt.)
EEN JUBILEUM VAN MR. P. DIELEMAN.
Het is morgen (Zaterdag) 25 jaar geleden, dat
de Provimciale Staten van Zeeland Mr. P.
Dieleman, die reeds van 1905 tot 1907 en van
1911 tot 1913 lid van Ged. Staten was ge
weest, opnieuw tot lid van dat college kozen
en sedertdien is hij dit onafgebroken geble-
ven. Het is dus e«n zilveren herdenking en
voor ons aanleiding om met een enkel woord
te memoreeren, dat de heer mr. Dieleman in
deze functie, evenals in verschillende andere,
ontzettend veel voor de provincie heeft ge-
daan en nog heden doet, zeker niet het minst
als waarnemend Commissaris der Provincie.
Het is zeker namens alle weldenkende Zeeu-
wen als wij Mr. Dieleman toewenschen, dat
het hem, niettegenstaande het klimmen der
jaren, dat hij zich nog geruimen tijd aan de
belangen der provincie zal mogen geven, zoo
als hq dat tot heden heeft gedaan.
Het gemeentebestuur van Middelburg heeft
zich inzake de tegemoetkoming in oorlogs-
schade met een rapport gewend tot den
secretaris-generaal van het departement van
financien. Het haalt daarbij aan, dat een
ernstige en toenemende ontstemming onder
de bevolking is ontstaan in verband met de
vergoedingen, die van Rijkswege worden ver
strekt ter tegemoetkoming in de oorlogs-
schade. Gewezen wordt op de artikelen en
ingezonden stukken in de bladen.
De toestand te Middelburg wordt uiteenge
zet. Met den meesten aandrang wordt ver
zocht
le. een nieuwe, ruimere, financieele rege
ling te treffem voor den wederopbouw van de
door oorlogsgeweld verwoeste panden, waar-
door de wederopbouw sneller tot stand komt
en de getroffenen geen zware lasten op zich
behoeven te nemen;
2e. de regeling voor de rijksbijdragen voor
oorlogsgeweldschade aan huisraad te her-
zien, zoodat deze bedragen meer in overeen
stemming komen met de vervangingswaarde
voor het verloren gegane;
3e. de aftrek voor bijdragen aan de oor-
logsslachtoffers verleend uit de opbrengst
van de nationale collecte of van bijzondere
giften ongedaan te maken.
DIEiFSTAL VAN PETROLEUMBONNEN.
Ongeveer drie weken geleden kwam men
op het distributiekantoor te Goes tot de ont-
dekking, dat er petroleumbonnen verdwenen
welke vermissing regelmatig doorging. De
politie werd van het geval in kennis gesteld,
die na een vrij omvangrijk onderzoek de zaak
wist op te lossen.
Het bleek, dat de coupures verdwenen uit
de safe in de Rijkskantoren, waar des avonds
de distributiebescheiden werden opgeborgen
en voorts kwam aan het licht, dat de bedien-
de H. v. V., die toegang tot deze safe had,
de dader der diefstallen was. Na aanhouding
en ondervraging legde hij een volledige be-
kentends af. Tot een totaal van 1350 liter was
door hem aan coupures ontvreemd, die hij
gedeeltelijk nog in bezit had en verder aan
particulieren verkocht had tegen 20 cent per
liter.
Na zijn bekentenis en het opmaken van
een proces-verbaal werd v. V. weer op vrije
voeten gesteld. Proces-verbaal is ook opge-
maakt tegen de koopers, waarvan er drie be
kend zijn. (Pr. Z. Crt.)
LUXOR THEATER.
Bismarck.
In de nieuwe Bismarck-film speelt Lil Da
go ver de rol van Keizerin Eugenie, de gemalin
van Napoleon m.
Ben zomemacht in Biarritz in het jaar 1862.
De vensters van villa .Eugenie" staan wijd
open. Het zachte schijnsel van honderden
kaarsen valt op de grintpaden van het nach-
telijk stille park. Muziek van snaarinstru-
menten en het gekweel der nachtegalen. Rui-
schen van zijden rokken in het halfduister van
den maannacht. Een nacht zwanger van
muziek, gelach en gefluister.
Keizerin Eugenie verstaat het om feesten
te arrangeeren. De gasten zijn bepaald
geestdriftig, want het leven is mooi als
men jong is! Men heeft het hier vanavond
niet over politiek. In de villa .Eugenie"
denkt zelfs Napoleon in niet meer aan zijn
staatszorgen. Hij is nu bij zijn jonge mooie
vrouw en lacht en amuseert zich als iedereen.
En toch is het vandaag ook voor hem een
buitengewone dag. Bismarck, met vrouw en
dochter, is uit Duitschland gekomen en ter
zijner eere werd het feest gegeven. Daarom
is keizerin Eugenie zoo buitengewoon char-
mant, voomamlijk tegen mevrouw Bis
marck.
Terwijl de Duitsche eerste minister met
den keizer het over den politieken toestand
van Europa en over de fiouding, die de
keizer zal innemen, voor het geval, dat
Duitschland, dat wil zeggen Pruisen, met
Oostenrijk oorlog zal voeren, heeft, wordt
er in de groote zaal gemusiceerd en gedanst.
De keizerin heeft de leiding der conver-
satie. Haar geest sprankelt als een fontein
in duizendvoudige belichting. De aanwezigen
vermoeden niet, mogen niet vermoeden, wat
er tusschen him keizer en den Duitschen gast
verhandeld wordt.
De keizerin van Frankrijk heeft voor een
ieder een glimlachje en een vriendelqk woord
over. Een rol, die door de charmante Duitsche
actrice Lil Dagover, op meesterlijke wijze
werd gecreeerd, en die deze nieuwe Tobis-film
bijzondere charme geeft.
Concert Harmonie „Coneordia".
'Het als eerste optreden in dit seizoen in
het openbaar door de harmonie „Concordia"
gisteravond uitgevoerde marschen-program-
ma kan als een welgeslaagd concert be
schouwd worden.
De publieke belangstelling op dezen koelen
zomeravond was uitstekend, ofschoon het
jeugdige element op het Marktplein sterk
domineerde. Heerschte er tijdens de uitvoe-
ring een tamelijk voorbeeldige orde en stilte.
tusschen de elf nummers van het programma
en in de pauze was het een bont en levendig
gewriemel van onze „spes patriae", die in
geschakeerde zomerdracht de gelegenheid tot
verpoozing en verplaatsing te baat nam. In
aanmerking nemende de tijdsomstandigheden,
die meerdere werkende leden naar elders rie-
pen, zoodat de bezetting daaronder lijdt, mag
de uitvoering als geslaagd heeten en stemt
de afwerking van het reportoire tot mildheid
in kritiek.
Zeer zeker zou het behalve prikkel tot aan-
sporing in het bijzonder voor de werkende
leden, ook in stimuleerenden zin ten opzichte
van de honoraire leden kunnen zijn, als dezen
zomer beurtehngs meerdere concerten met
I afwisselende programma's door onze beide
plaatselijke gezelschappen werden gegeven.
'Een gezonde wedijver in deze overigens zoo
weinig bemoedigende tijd zou daar het ge-
volg van kunnen zijn en de narigheid van de-
zelve doen vergeten.
„Het Centrum".
Nanette.
Een opmerkelijke film van de Duitsche
filmindustrie. Triomph van Jenny Jogo.
In de lange rjj van films, die de Ufa op de
filmmarkt brengt, valt Nanette, met Jenny
Jugo in den titelrol, wel zeer op om haar
frissche oorspronkelijkheid en van geestigheid
sprankelende dialoog. Nanette is een Duit
sche film, die zich echter, dank zij de regie
van Erich Engel, heeft weten te verheffen
boven de locale kleur, welke aan een film
van een bepaalde nationaliteit en strekking,
veelal te bespeuren valt.
Elke regisseur verrast zijn filmpubliek wel-
eens met een rolprent, welke men roemen
kan als iets bijzonders. Welnu: zulk een rol
prent is Nanette.
Ericht Engel heeft het leven, het doen en
laten van de menschen genomen, zooals het
is en er niets aan af of toe gedaan. In Na
nette is het hem gelukt, charme en eenvoud
te brengen. Nanette is een film, welke men
gevoegelijk een ,,verfijnd volksstuk" zou kun
nen noemen en de temperamentvolle Jenny
Jugo is er het stralende middelpunt van.
Dgt deze film zonder voorbehoud geprezen
kan worden als een der beste Duitsche films,
die wij den laatsten tijd zagen. Niet weinig
doet hier het voortreffelijk geschreven sce
nario aan toe.
Nanette is een film met sfeer, met een
tikje FVansch-aandoende ondeugendheid, met
humor en v66r alles, met gevoel voor levens-
ernst en levensechtheid en dat Erich Engel
met deze twee laatste axioma's als funda-
menten zijn Nanette heeft opgebouwd, dat
vooral stempelt deze film tot een werk, waar-
voor men bewonderin-g moet hebben. Dat hij
voor de muzikale illustratie Peter Kceuder
tot zijn beschikking had, die kostelijke mu
ziek en een alleraardigste schlager schreef,
is een aanbeveling temeer!