Bureau Voedselvoorziening Zeeland.
Landbouwberichten
Tuinbouw.
Gemengde Berichten
TERNEUZEN, 19 FEBRUARI 1941.
AXEL.
KLOOSTERZANDE.
RECHTSZAKEN.
avond hier bekend gemaakt. Het bestaat uit
©en. inleiding en vier punten. De slutting van
bet verdrag heeft in politieke kringen alhier
oprechte voldoening en bevrediging gewekt.
In bet bijzonder juicbt men de wederzijdsche
verzekering toe, dat de beide staten zicb
zullen onthouden van iederen aanval.
Daardoor, zoo verklaart men bier, wordt
op weldadige wijze een oplossing tot stand
gebracht van de spanning, die was ontstaan
in den laatsten tijd door de wederzijdscbe
militaire veiligbeidsmaatregelen.
Men verwacbt, dat door de verklaring een
terstond merkbare kalmeering van de open-
bare meening verkregen zal worden.
DUITSCH-ITALIAAN SOHE
V LOOTBESPREKING.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
Tusscben den onderstaatssecretaris der
Italiaanscbe marine, admiraal ;Riccardi, en
dien opperbevelbebber der Duitscbe marine,
groot-admiraal Rader, zijn op 13 en 14 Fe-
bruari te Merano besprekingen gevoerd. Bij
deze door een kameraadschappelijken geest
bezielde gedacbtenwissebng bleek de volledige
eensgezindheid ten aanzien van de gemeen-
scbappelijke oorlogvoering ter zee tegen
Bngeland.
DIHTSOHE LICHTAAWAL OP MALTA.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
Bescbermt door gevecbtavliegtuigen zijn
Dinsdagmiddag sterke formaties Duitscbe
bommenwerpers opgestegen om -Malta aan
te vallen. Uit de eerste radiobericbten van
de aldaar opereerende toestellen bleek reeds,
dat het optreden tegen militaire en voor oor
logvoering belangrijke doelen belangrijke
resultaten heeft opgeleverd.
HET ITAUAANSCHE WEERMACHTS-
i BERIGHT.
Het 256ste communique van 't Italiaansche
hoofdkwartier luidt:
Aan het Grieksche front bebben zicb Dins-
dag den beelen dag hardnekkige gevecbten
afgespeeld, in den sector van bet elfde
leger, waarbij de vijand zeer groote verliezen
leed en er niet in slaagde, ons uit onze stel-
lingen te verdrijven. Ook onze verliezen
waren aanzienlijk. Onze luchtmachtafdeelin-
gen bebben den heelen dag met de troepen
tactiscb samengewerkt en vijandelijke deta-
chementen met bommen en machinegeweer-
vuur bestookt.
Escadrilles van bet Duitsche vliegerkorps
bebben de achterwaartsche verbindingen en
de troepenkampen van den vijand in Cyre-
naica gebombardeerd. In de Aegeascbe Zee
bebben vijandelijke vliegtuigen brisamt- en
brandbommen op Italiaansche eilanden laten
vallen.
In Oost-Afrika actie van plaatselijk
karakter aan bet front van Erytrea. Aan bet
front in Kenya heeft een onzer colonnes ge-
vechtswagens en gemechaniaeerde strijdmid-
delen van den vijand op de vlucht gedreven.
Aan den benedenloop van de Djoeba zijn hef-
tige aanvallen van den vijand, die de rivier
wilde oversteken, afgeslagen. Na de haven
volkomen versperd te bebben, hebben onze
dekkingstroepen in Somaliland de basis Kisi-
maio ontruimd. In dezen sector duurt de
strijd voort.
De luchtmacht van bet Rijk heeft de be-
wondering van het Italiaansche vol'k ver-
diend voor haar bijdrage tot den strijd, haar
volharding en bet bloed, dat >ze sedert het
begin der operaties grootmoedig heeft ge-
offerd en in het bijzonder voor de stoutmoe-
digheid en de offers in de laatste dagen.
IWIltlillllHIIIIIIIIIIIlllHIItlllllllllllllllHllllllllllllllllllllllllllllllllllllHllllllllllHllllllllllllllllllillllllllllHIIlllllllllllllllllllHmil
POSTGIRONUMMERS VAN DE
WINTERHULP NEDERLAND:
Winterhulp Nederland, Den Haag no. 5553.
Als bank der Winterhulp Nederland is aan-
gewezen de Kasvereeniging N.V., Amsterdam,
no. 877.
Stort op 5553 of 877.
Ge brengt geluk in veler leven.
IWitl!llllll!lllllllll!lllllll!ll!!ll!li!llllll!llll!llllllllllll[!lllllll!lllllllllllllllllllllllllllllllllll!ll[lllllllliillllllllll!llllllllllli!lillllllli
OPBRENGSTEN VIERDE WINTERHULP-
COLLECTE.
■Bij het Provinciaal bureau van de Winter
hulp zijn van de op Vrijdag en Zaterdag ge-
houden Winterhulpcollecten o.m. de volgende
opgaven binnenge-komen
Aardenburg 56,09; Axel 91,74; Bier-
vliet 56,81; Clinge 106,05; Graauw en
Langendam 45,791%; Groede 69,70; Hoek
71,50; Hontenisse 99,54; Hulst 118,72;
Koewacht f103,43; Nieuwvliet 18,41; Oost-
burg 123,15; Overslag 11,37; Philippine
53,57Sas van Gent f 13-2,24St. Kruis
16,09; Temeuzen 362,57; Vogelwaarde
f 88,67; IJzendijke f 49,10; Zaamslag 35,92;
Zuiddorpe 34,76; Zuidzande 63,56.
WINTERHULP.
De collectebus W.H.N., welke Zaterdag j.l.
was geplaatst in de tent van de Vereeniging
voor Veilig Verkeer bij de Korenbeurs op den
Dam te Middelburg, heeft /7,14 opgebracht.
Een banketbakker te Middelburg heeft een
percentage van den verkoop van zijn gebak op
Zaterdag j.l., zijnde een bedrag van f 10, in de
kas der W.'H.N. Zeeland gestort, waarvoor
deze vriendelijk dank zegt.
Ambtenaars-jubileum.
Op Ma an dag 17 Februari herdacbt de heer
J. A. de Smidt, tweed© ambtenaar ter secre-
tarie onzer gemeente den dag waarop hij
voor 25 jaar in dienst der gemeente is ge-
treden. Dat dit feit niet onopgemerkt kon
en mocht voorbijgaan lag voor de hand en
zelfs de minder daartoe dienende tijdsom-
standigheden vermocbten niet het strikt
officieele karakter, dat aan deze herdenking
gedacht was te verleenen te bandhaven.
Want nadat in den voormiddag door het
college van Burg, en Weth. uiting was ge-
geven van hun gevoelens door officieel dezen
verdienstelijken functionaris aan zijn woning
te complimenteeren, werd in de namiddag-
uren door de staf van ambtenaren deze ge-
lukwensch nog meer typeerend als' een feit
van ongewone beteekenis, hetwelk voor alien,
zoowel college als collega's naar waarde ge-
schat bleek te worden.
Doch dit geldt niet alleen voor dezen toch
nog betrekkelijk bescbeiden kring waarin
deze gebeurtenis tenslotte is herdacht en vrij-
wel beperkt is gebleven. We meenen niet te-
veel te zeggen door te memoreeren, dat de
heer De Smidt, die e£n der meest hulpvaar-
dige en beminnelijkste persoonlijkheden in
het ambtenarencorps onzer gemeente is en
dit alzoo siert, met dezen staat van dienst
vrijwel de geheele gemeente van gezin tot
gezin in den loop van deze kwarteeuw aan
zicb heeft verplicht.
In hem is het type van den ambtenaar dan
ook op de meest juiste wijze tot uitdrukking
gebracht, nl. dat het publiek er niet is om de
ambtenaren maar omgekeerd de ambtenaren
otd het publiek. In die mate en op deze wijze
heeft de heer De Smidt steeds zrjn taak met
de grootst mogelijke stiptheid en nauwge-
zetheid vervuld en wij weten dan ook, dat de
gansche burgerij sympathie gevoelt met dit
jubileum.
-Het spreekt vanzelf, dat de in den loop
der jaren meegemaakte „ups en downs' tij-
dens de receptie's herdacht werden en het
stoffelijke blrjk van hulde en waardeering
namens de ambtenaren niet achterwege is
gebleven.
We hopen dat de heer De -Smidt nog tien-
tallen jaren op dezelfde wijze en met dezelfde
ambitie werkzaam zal mogen zijn in het be-
lang onzer gemeente.
Onder groote belangstelling vond Maan-
dagnamiddag alhier de begrafenis plaats van
het stoffelij-k overschot van den zoo onge-
lukkig om het leven gekomen M. de K. Zoo-
als men weet, ging de K. de vorige week op
pad om de maat van een lijkkist te (nemen
en werd hij op zijn terugtoeht door een val-
lende boom getroffen en op slag gedood.
Vooral van de zijde der Ned. Herv. Ge
meente, waar de heer de K. het beroep van
koster uitoefende, bestond groote belang-
stellimg. Tevens waren er vertegenwoordigers
van de Cooperatieve Suikerfabriek te Sas
van Gent, terwijl overigens tal van gemeente-
naren van hun sympathie deden blijken. De
K. was een zeer geziene figuur, dienstvaar-
dig eor behulpzaam voor iedereen. Noode zal
hij bij velen worden gemist.
Met het aanleggen van het tweede ge
deelte van den nieuwen Rijksweg alhier is
thans een aianvang gemaakt. Men is begon-
nen met het uitbreken der oude keien en het
aanleggen van een nieuw zandbed. Lang heeft
die verbetering wel op zich laten wachten;
vooral de oorlogsdagen zijn er de oorzaak
van, dat dit nuttig gedeelte onafgewerkt
b-leef liggein. Vooral voor het doorgaande ver
keer bracht dit veel ongemak teweeg, doch
hopelijik zal ook dat spoedig tot het verleden
behooren.
ARRONDISSEMENTS-RECHTBANK TE
MIDDELBURG.
De Recht-bank heeft in hare zitting van
heden P. G. J. v. d. S., oud 51 j., notaris te
Aardenburg, terzake van overtreding der wet
op het Notarisambt, veroordeeld tot f 5 boete
of 2 dagen hechtenis.
POLITIEREOHTER TE MIDDELBURG.
Zitting van Dinsdag 18 Febr. 1941.
-De volgende zaken werden behandeld:
P. M., oud 26 j., courantenbezorger te St.
Jansteen en zijn echtg. B. v. H., oud 21 j.,
werden verdacht van poging tot verboden uit-
voer van resp. 30 en 20 kg cacaopoeder.
lEisch en uitspraak 5 boete of 3 dagen
hechtenis, met verbeurdverklaring der inbe-
slaggenomen goederen.
A. P. d'H., oud 40 jaar, te Wachtebeke, en
zijn echt., M. M. M., oud 33 j., verdacht van
alsvoren van resp. 23% en 10 kg kaas.
Eisch en uitspraakf 10 boete of 5 dagen
hechtenis, met verbeurdverklaring.
M. J. V., oud 19 j., arbeider te Wachtebeke,
wegens alsvoren van 25,75 kg aardappelen.
Eisch en uitspraak25 boete of 10 dagen
hechtenis, diet verbeurdverklaring.
E. A. v. d. K., oud 27 j., veehandelaar te
Clinge wegens alsvoren van 6 runderen.
Eisch en uitspraakf 5 boete of 3 dagen
hechtenis, met verbeurdverklaring.
F. C. M., oud 3-2 j., dokwerker te Beveren-
Waes en G. A. B., oud 38 j., metaalbewerker
te Melsele, wegens alsvoren van ieder 50 kg
erwten.
Eisch en uitspraak ieder 20 boete of 10
dagen hechtenis, met verbeurdverklaring.
M. R., oud 23 j., te St. Gilles, wegens als
voren van 11 kg rozijnen.
Eisch en uitspraak10 boete of 5 dagen
hechtenis, met verbeurdverklaring.
F. J. v. d. P., oud 36 j., te Beveren-Waes,
wegens alsvoren van 35 kg bruine boonen.
Eisch en uitspraak20 boete of 10 dagen
hechtenis, met verbeurdverklaring.
F. H., oud 34 j., en P. de K., oud 46 j., bei-
den grondwerker te De Klinge, wegens als
voren van 150 kg tarwe.
Eisch ieder 30 boete of 15 dagen hechte
nis, uitspraak ieder f 25 boete of 15 dagen
h'echtenis, met verbeurdverklaring.
A. v. d. G., oud 62 j., klompenmaker te De
Klinge, wegens alsvoren van 68 pakjes Cus
tard via- en puddingpoeder.
Eisch en uitspraak als boven.
J. K., oud 40 j., schipper Ned. motorschip
„Tourage 2", wegens alsvoren van 75 kg
tarwe en 49 kg bruine boonen.
Eisch en uitspraak: /20 boete of 10 dagen
hechtenis, met verbeurdverklaring.
C. W., oud 43 j., fabrieksarbeider te Wach
tebeke, wegens alsvoren van 4 pakjes zelfrij-
zend bakmeel, 2 pakjes kindermee-1, 19 doosjes
sacharine en 12 reepjes chocolade.
Eisch en uitspraak: /10 boete of 5 dagen
hechtenis, met verbeurdverklaring.
J. P. v. H., oud 18 j., werkman te Assenede,
wegens alsvoren van 10 kg keukenzout, 200
gram cacao, 2 kg witte kaas en 250 gram
pijptabak.
Eisch en uitspraakf 5 boete of 3 dagen
hechtenis, met verbeurdverklaring.
G. L. de V., oud 44 j., vlasbewerker te Ste-
kene, wegens alsvoren van 1 brood en 30 pak
jes aardappelmeel.
Eisch en uitspraakf 10 boete of 5 dagen
hechtenis.
B. E. P. G., oud 45 j., echtg. van E. K. te
Westdorpe, werd verdacht uit rijst vervaar-
digd kindermeel te hebben verkoc-ht, zonder
daarvoor bonnen in ontvangst te nemen.
-Eisch en uitspraak: 10 boete of 5 dagen
hechtenis.
P. A. de B., oud 43 j., molenaar-handelaar
te Boschkapelle, verdacht van alsvoren be-
treffende 10 kg tarwemeel.
Eisch en uitspraak: /5 boete of 3 dagen
hechtenis.
A. T., oud 40 j., koopman te Clinge werd
ten laste gelegd, dat hij te Nieuw Namen
aanwezig heeft ge-had, althans aanwezig heeft
doen hebben door H. F. L., 9 zakken aardap
pelmeel, ieder wegende 50 kg, waarvan het
niet aannemelijk was, dat deze bestemd wa
ren om hier te lande te blijven, op een wagen
buitenwaarts van de plaats waar dit meel,
alvorens naar buiten het Rijk te vertrekken,
door de ambtenaren moest worden uitge-
klaard.
Eisch f 25 boete of 10 dagen hechtenis, uit
spraak f 15 boete of 10 dagen hechtenis, met
verbeurdverklaring.
J. M. M., oud 30 j., vrachtrijder te Sluiskil,
werd eenzelfde feit ten laste gelegd, hier be-
trof het 30 kg saccharine.
Eisch 1 boete of 1 dag hechtenis met ver
beurdverklaringuitspraak: vrijspraak, met
teruggave der saccharine.
A. F. M., oud 20 jl, vlasbewerker te Clinge,
werd verboden uitvoer van 50 kg aardappelen
ten laste gelegd.
Eisch en uitspraakf 15 boete of 10 dagen
hechtenis.
PRIJZENBESLUIT 1941 HOC! EN STROO.
De Provinciale Voedselcommissaris voor
Zeeland vestigt hierbij de aandacht op het
,,Prijzenbeslult 1941 'Hooi en Stroo" van 21
Januari 1941, bij welk besluit de prijzen van
hooi en stroo, zoowel voor den teler, den
groothandelaar als den kleinhandelaar als
volgt zijn vastgesteld:
-De prijs, waarvoor hooi ten hoogste mag
worden gekocht, te koop aangeboden en ver-
kocht, bedraagt:
1. -bij verkoop door den verbouwer voor
weidehooi van le kwaliteit f 53
voor weidehooi van 2e kwaliteit 49
voor weidehooi van 3e kwaliteit 45
lucerne- en klaverhooi van le kwaliteit 58
lucerne- en klaverhooi van 2e kwaliteit 54
lucerne- en klaverhooi van 3e kwaliteit 50
per 1000 kg ongeperst hooi, bij levering
franco boord of wagon binnen 10 km van het
bedrijf van den verkooper;
2. -bij verkoop door den groothandelaar de
onder 1 bedoelde bedragen, vermeerderd met
de vrachtkosten, f 5 per 1000 kg voor pers-
kosten en /4 per 1000 kg voor winst, com-
missie, opladen, stuwen, afdek-ken en alle
andere onkosten bij levering franco ont-
vangstplaats.
3. bij verkoop door den kleinhandelaar den
door hem met inachtneming van de voor-
schriftcn van dit besluit betaalden of ver-
schuldigden prijs vermeerderd met f 3,50 per
1000 kg, indien het betreft een hoeveelheid
van 1000 kg of meer en 4,75 per 100 kg,
indien het betreft een hoeveelheid van min
der dan 1000 kg voor winst, afladen en alle
andere onkosten bij levering af ontvangst-
plaats en bij levering verder dan de ont-
vangstplaats vermeerderd met de daardoor
ontstane werkelijke kosten.
De prijs waarvoor stroo ten hoogste mag
worden gekocht, te koop aangeboden en ver-
kocht, bedraagt:
1. bij verkoop door den verbouwer voor
binnenstroo f 20,25 en voor buitenstroo
f 18,25 per 100 kg geperst stroo bij levering
franco boord of wagon binnen 6 km van het
bedrijf van den verkooper, welke bedragen
bij levering na 31 Januari, 28 Februari en 31
Maart 1941 telkenmale met 0,25 mogen
worden verhoogd.
2. bij verkoop door den groothandelaar de
ctider 1 bedoelde bedragen, vermeerderd met
de vrachtkosten en f 2,7-5 per 1000 kg voor
winst, commissie, opladen, stuwen, afdekken
en alle andere onkosten bij levering franco
ontvangslplaats
3. bij verkoop door den kleinhandelaar
den door hem met inachtneming van de voor-
schriften van dit besluit betaalden of ver-
schu'ldigden prijs vermeerderd met 3 per
100-0 kg indien het betreft een hoeveelheid
van 1000 kg of meer en /4 per 100 kg, in
dien het betreft een hoeveelheid van minder
dan 100 kg voor winst, afladen en alle an
dere onkosten bij levering af ontvangstplaats
en bij levering verder dan de ontvangstplaats
vermeerderd met de daardoor ontstane wer
kelijke kosten.
INVENTARISATIE VAN STROO BIJ
TELERS.
Van de aan de telers geboden gelegenheid,
tot opgave van bij hen nog aanwezige lever-
bare kwanta stroo, is weinig gebruik ge
maakt. Deze gelegenheid werd opengesteld,
door middel van een aan de telers ter iinvul-
ling gezonden kaart. Het gevolg hiervan zal
zijn, dat in vele gevallen tot vordering van
een belangrijk hooger kwantum stroo, als
hetgeen vrijwillig werd aangeboden, moet
worden overgegaan.
Telers, die het door hen opgegeven kwan
tum alsnog wenschen te wijzigen, kunnen dit
schriftelijk opgeven vodr Zaterdag 22 Febr.
1941 aan de Provinciale Inkoop-Centrale van
Akkerbouwproducten voor Zeeland, Groote
Markt 21, Goes.
FRIESCHE MAATSCHAFPIJ VAN LAND-
ROUW EN NEDERLANDSOH
AGRARISCH FRONT.
In antwoord op het bekende schrijven van
dr. F. E. Posthuma, adviseur van het Nederl.
Agrarisch Front, aan de landbouworganisa-
ties om samenwerking in overweging te
nemen, heeft het bestuur van de Friesche
Maatschappij van Landbouw geantwoord:
,,Ook de Friesche Maatschappij van Land
bouw staat deze algemeene samenwerking
(op landbouwgebiedvoor en heeft daartoe
van hare oprichting af de gelegenheid tot
deelneming aan hare organisatie opengesteld
voor alien, onafhankelijk van de godsdienstige
of staatkundige richting, die zij zijn toege-
daan. Het karakter der Friesche Maatschap
pij van Landbouw brengt daardoor met zich,
dat het voor deze organisatie niet mogelijk is,
zich voor een bepaalde richting uit te spre-
ken."
OPVOERIN-G DER TUINBOUW-
PRODUCTIE.
Onderhoud met Ir. A. W. van de Plassche.
Dit jaar zal de Nederlandsche tuinbouw
zooveel mogelijk in het teeken der voedings-
gewassen staan en zal worden getracht de
bodemproductie met de beschikbare middelen
zoo hoog mogelijk op te voeren, verklaarde
Ir. A. W. van de Plassche, inspecteur van
den tuinbouw en het tuinbouwonderwijs, in
een onderhoud, dat het A.N,P. dezer dagen
met hem op het departement van landbouw
en visscherij te 's Gravenhage had.
Uit dit onderhoud bleek, dat wat het onder-
wijs, de voorlichting en het onderzoek be
treft, van overheidswege zooveel mogelijk zal
worden gedaan om den vooruitgang te bevor-
deren.
Een betere opleiding van de vakmenschen,
zoodat zij ook op economisch gebied wat beter
zijn geschoold, heeft de voile aandacht en ver-
schillende tuinbouwvakscholen werden reeds
opgericht of zullen nog worden opgericht.
Aan het hoofd van deze scholen, waar
alleen leerlingen worden toegelaten, die het
lager tuinbouwonderwijs met gunstig resul
tant hebben gevolgd, staat de rijkstuinbouw-
consulent, terwijl de lessen mede worden ge-
geven door hun assistenten en de ambtenaren
van den plantenziektenkundigen dienst. Deze
scholen dragen uiteraard een eenvoudig ka
rakter. De bedoeling is om op deze scholen
de menschen tot vakmenschen te vormen, hun
liefde voor hun vak bij te brengen en vooral
ook hun belangstelling en waardeering te lee-
ren hebben voor de toepassing van hetgeen
de wetenschap ten dienste van de uitoefening
van het tuinbouw-bedrijf heeft gevonden.
Voorts li-gt het in de bedoeling om in den
vorm van cursussen de oudleerlingen van deze
scholen vooral ook op economisch gebied nog
verder te ontwikkelen.
-Ook wat het onderzoek betreft, valt er ten
dienste van den Nederlandschen tuinbouw
naar het oordeel van Ir. v. d. Plassche nog
zeer veel te doen. Voor eenvoudige proef-
nemingen en demonstratiedoeleinden beschik-
ken de verschillende rijkstuinbouwconsulen-
ten over proeftuinen, wel-ke beter worden toe-
gerust, terwijl verschillende verouderde tui-
nen zijn opgeheven.
Op enkele van deze proeftuinen komen een
voudige laboratoria, welke zich bezig zullen
houden met eenvoudig onderzoek ten dienste
van den tuinbouw in de betreffende streek.
Vooral aan het grondonderzoek zal in sa
menwerking met het bedrijfslaboratorium te
Groningen aandacht worden geschonken, zoo
dat de onderzoekmethoden en de adviezen,
waartoe de resultaten aanleiding geven, de
zelfde zullen zijn. Wlat de vraagstukken op
het gebied der plantenziekten betreft, zal
nauw samengewerkt worden met den plan
tenziektenkundigen dienst.
Naar het oordeel van Ir. v. d. Plassche valt
er ten dienste van den Nederlandschen tuin
bouw nog heel wat te doen, omdat er in den
tuinbouw wel hard wordt aangepakt, wat de
dagelijksche werkzaamheden betreft, doch er
-kan op doelmatiger wijze worden gewerkt.
Als basis hiervoor is echter noodig, dat de
venschillende vraagstukken, ook die op eco-
nomisclh gebied, beter worden onderzocht en
wel in een onderlinge samenwerking tusschen
alien, die er belang bij hebben. Men schrome
niet om er ook de conclusies uit te trekken,
waartoe de resultaten van het onderzoek
aanleiding geven.
DE BOMMEN OP EN BIJ HET
ST. FRANCISCUS GASTHUIS TE
ROTTERDAM.
-Veertien dooden, waarbij vijf jonge
verpleegsters.
De Engelsche bommen, die Zaterdagavond
terecht zijn gekomen op een gedeelte van
Rotterdam's binnenstad de Schiekade en
omgev'ing hebben, schrijft de N. R. Crt.,
voorzoover bekend op het oogenblik dat wij
dit schrijven, te weten Maandagavond, veer-
tien burgers gedood.
In het St. Franciscusgasthuis werden vijf
jonge verpleegsters gedood in een vleugel van
dit ziekenhuis, die in den tuin is aangebouwd.
Dit zijn de leerling-verpleegsters J. E. T.
Sweegers, 17 jaar, J. C. M. Ooms, 20 jaar,
C. C. M. van Son, 22 jaar, haar zuster A. M.
van Son, 20 jaar (beiden uit Stoppeldij-ken
E. C. M. Verbeke, 2-1 jaar.
In het pand Provenierssingel 21 werd door
een bomscherf gedood de 38jarige mevr. L. v.
Zandbergen-v. d. Toolen. In het pand Molen-
waterweg 12 werd door een scherf gedood
de 68jarige mevr. J. M. G. Kuyk-Verhoogh,
die in de Schepenstraat heeft gewoond.- In
het pand Molenwater 16 werd de bewoner, de
heer W. J. C. v. d. Broeck, 40 jaar, door een
scherf gedood. In het pand Molenwaterweg
20 werd de bewoonster, de 32jarige mevr. A.
C. Booms-Ditters gedood door een scherf. In
het pand Provenierssingel 16 werd door een
scherf gedood de 48jarige mevr. C. J. Carde-
nier-Eynattenhaar zoon, de 21jarige C.
Gardenier, werd zeer zwaar gewond en over-
leed Zondagmiddag in een hospitaalschip. In
het pand Provenierssingel 18 kwamen twee
kinderen van de famine Koenen om het leven,
evenals de 19jarige dienstbode W. H. v. d.
Starre. Dit pand werd door een bom getrof
fen en stortte in.
-Het ec-htpaar Koenen was 's avonds afwe-
zig. Toen man en vrouw bij hun woning
terugkeerden vonden zij deze geheel vemield
door een bom en door den brand, die na den
inslag is ontstaan en vemamen zij, dat hun
dochtertjes van 5 jaar en van 8 maanden,
evenals de dienstbode, waren omgekomen.
Wlij behoeven na de sobere vermelding in
de vorige zinnen niet nader te beschrijven,
welk leed er in dit laatste gezin alleen al is
aangericht. En zoo zijn er zoovele gezinnen
die door het gebeurde op dezen rampzaligen
avond in smart zijn gedompeld.
-Behalve de slachtoffers, die gedood wer
den, zijn er nog zes burgers zeer zwaar ge
wond, waarbij er zijn voor wier leven wordt
gevreesd. Voorts zijn ele tiental-len men
schen licht gewond, zij werden ter plaatse
verbonden en vele begaven zich ook op ei-gen
gelegenheid naar een geneesheer.
Militaire doelen zijn door de Engelsche bom
men, die om 10 minuten voor elven van zeer
groote hoogte werden neergeworpen, niet ge-
raakt. In de omgeving van het St. Francis-
cusziekengasthuis en het begin van den Pro
venierssingel, waar de meeste bommen te
recht kwamen, zijn deze ook niet te vinden.
Opnieuw moet dus worden vastgesteld, dat
wel op hoogst roekelooze wijze door de En
gelsche vliegers is opgetreden.
Sehaide aan '/jekenhuis en woningen.
Een brisantbom trof, zooals reeds gezegd,
een vleugel van het ziekenhuis en wel dien
waarin het zusterhuis is gevestigd. De vijf
jonge verpleegsters werden hier in haar
slaapkamers op slag gedood. De vleugel werd
voor een groot gedeelte vernield. Voorts vie-
lem er drie zware bommen in den tuin van
het ziekenhuis en een voor het gebouw in het
midden van de Schiekade in het zand. Door
de scherven van deze bommen werd het ge
bouw aan voor- en achterzijde op tal van
plaatsen beschadigd.
Een bom kwam terecht in een tuin van
pand 83 aan de Schiekade, waardoor de ach
terzijde van de panden- 83, 85 en 87 geheel
vernield werden. De achtergevels sloegen vrij
wel totaal weg. Ook het pand Provenierssin
gel 3, dat grenst aan den tuin op den hoek
van de Schiekade is zeer zwaar gehavend.
Voile treffers raakten de panden 16, 18, 20
en 22 aan den Provenierssingel, welke groo-
tendeels instOTtten om door den brand, die na
den inslag uitbra-k, tenslotte geheel verloren
te gaan.
Groote schade is aangericht aan de panden
aan de Schiekade tegenover het ziekenhuis
tot aan het Ungerplein toe, aan de panden
terzijde van het ziekenhuis en aan rijen
woonhuizen op den Provenierssingel.
Direct na het bekend worden van de bom-
inslagen rukten de politie, de brandweer en
hulpdiensten uit. In het St. Fhanciscus gast-
huis was toen nog geen brand te bespeuren.
De panden 16 tot en met 22 aan den Pro
venierssingel waren wel dadelijk in brand ge-
raakt, zoodat de brandweer hier met veel
materiaal aan het werk moest gaan. Auto-
spuiten van de Rotterdamsche brandweer en
van de Duitsche werkten tezamen en na een
klein uur had men de v-lammen gebluscht.
De brand in het gasthuis.
Op dat moment bespeurde men ineens, dat
het dak van het St. Franciscus gasthuis was
gaan branden. Zeer snel breidden de vlam-
men zich uit, hoewel toch veel bluschmate-
riaal in de onmiddellijke nabijheid was en
men dadelijk aan het werk kon gaan. "Het was
een zeer angstaanjagend gezicht den brand
zoo sne-1 in omvang te zien toenemen, zoodat
weldra het geheele dak en de zolderverdie-
ping in lichter laaie stonden. Van alle kanten
werd hulp ingeroepen om het ziekenhuis te
ontruimen. Er bevon-den zich een kleine vier-
honderdl patienten in hat gebouw en voorts
een personeel bestaande uit cngeveer 150
menschen, meest vrouwen uiteraard.
Zoo om en de bij zeshonderd menschen zij-n
in een goed uur uit het gasthuis verwijderd.
Hoe dat in zijn werk is gegaan, kan eigenlijk
niemand meer precies na vertellen. De G.G.D.
verscheen met ziekenauto's en vele verple-
gers en doktoren, o.w. de directeur dr. J. E.
Feisser, bewoners uit de omgeving kwamen
helpen, padvinders, brandweermannen, per
soneel van de posterijen en van de tram.
Met ziekenauto's, postauto's, bussen van de
R.E.T. en andere personen- en vraehtauto's
werden de patienten vervoerd. Wonder boven
wonder is men bij het snelle reddingswerk
gespaard gebleven voor ongelukken, die toch
tijdens de transporten zoo licht hadden kun
nen geschieden.
In omliggende woningen werden emstige
zieken voor korter of langer tijd liefderijk op-
genomen, maar de meesten werden toch da
delijk gebracht naar Eudokia aan den Berg-
weg, het gem. ziekenhuis aan den Bergweg
en andere ziekenhuizen te Rotterdam, zooals
het Diaconessenhuis en o.a. ook de hospitaal-
schepen. Later zijn de meeste zusters van het
gasthuis met auto's naar een r„k. tehuis te
Delft vervoerd, om daar voorloopig haar in-
trek te nemen.
Toen.Zondag de tijd aanbrak om de rappor-
ten over het gebeurde op te stellen, kon tot
groote voldoening geconstateerd worden, dat
het reddingswerk na het uitbreken van den
brand in het ziekenhuis, wel zeer goed was
verloopen. Geen enkele patient bleek te zrjn
omgekomen, alien had men in eenige uren
tijds weer goed onderdak gebracht. Behalve
de vijf zusters, die bij den inslag van de bom
in het zusterhuis werden gedood, is dan ook
in het gasthuis niemand getroffen.
Niettemin hebben tal vein patienten door
de emoties en door het nachtelijke, haastige
transport, hoe goed zij ook werden verzorgd.
veel geleden en het moet dan ook wel worden
aangenomen, dat genezin-gsprocessen door het
gebeurde veelal een eind achteruit zrjn gezet.
Het valt uiteraard niet te overzien wat de
lichamelijke en geestelijke schade is, die d)e
patienten hebben geleden. Dit zal de toe-
komst moeten uitwijzen. Bommen op een zie
kenhuis zijn, dat behoeft waarlij-k niet nader
betoogd te worden, wel het ergste wat er bij
een aanval van de lucht uit kan geschieden.
De hoogst onbekommerde wijze, waarop de
Engelsche vliegtuigen Zaterdagavond hun
bommen lieten vallen, heeft dus wel uitzon-
derlijk groot leed teweeg gebracht. Met ont-
zetting heeft de burgerij de aangerichte
schade aanschouwd en groot is alom de ver-
ontwaardiging.
IN TOTAAL 19 DOODEN IN HET
GEHEELE LAND.
De Engelsche luchtaanvallen hebben in het
af-geloopen weekeinde, vooral in den nacht
van Zaterdag op Zondag, volgens het A.N.P.
onder de burgerbevolking in totaal 19 doo
den en dertig gewonden, onder wie elf zwaar
gewonden, geeischt, alsmede drie vermisten.
Wederom moest Rotterdam het grootste aan-
deel dragen.
Buiten Rotterdam is een groot aantal ste-
den en dorpem aangevallen. Daarbij zijn ver
schillende particuliere huizen en boerderijen
beschadigd. Het aantal daarvan loopt in de
honderden. Bijzonder droevig is het, dat in
het Oosten des lands een sanatorium door
brandbommen is beschadigd.
Vier Engelsche vliegtuigen zijn bij de aan
vallen der Engelschen door de Duitsche ver-
dedigers neergeschoten.
EEN SL\C«TOFFER VAN DE
DUISTERNIS.
Maandagavond is de 24-jarige mej. J. L.
vlak bij haar woning aan de Middelstegracht
te Leiden in de duistemis te water geloopen.
Zij werd spoedig door handreiking op het
droge geholpen en verloor geen oogenblik
het bewustzijn, zoodat het scheen, dat dit
avontuur geen onaangename gevolgen zou
hebben. Vermoedelijk heeft zij evenwel ver-
keerde stoffen binnengekregen. Dinsdagnacht
is zij in het academisch ziekenhuis aan de ge
volgen van dit bad overleden.
KOLENDAMPVERGIFTIGING.
Te Arnhem zijn twee personen het slacht-
offer geworden van kolendampvergiftiging.
Dezer dagen bemerkten buren van het echt-
paar Krieger aan de Spijkerstraat, dat de
woning gesloten bleef. Zij waarschuwden de
politie, die de man en vrouw, bedwelmd door
kolendamp, in bewusteloozen toestand aan-
trof. Beiden zijn naar het gemeente-zieken-
huis vervoerd. De man is spoedig na aan-
komst overleden. De vrouw is Dinsdag ge-
storven. De man was 58 jaar, de vrouw 48
jaar.
ZWARE BRAND TE HELMOND.
Dinsdagmiddag om drie uur is brand uit-
gebroken in de markiezenfabriek van den
heer C. van Beek, gevestigd in een voormalig
pakhuis achter de huizen in de Veestraat te
Helmond. Het materiaal, dat in de fabriek
was opgeslagen, is buitengewoon brandbaar,
zoodat niettegenstaande verwoede pogingeii
tot blusschen van drie motorspuiten met vijf
stralen het vuur doorsloeg naar de smederij
van den heer van Beek. Deze is gelegen op
de parterre van het pakhuis. Ook het ate
lier van den kunstschilder Jan van Bracht
brandde geheel uit. De brandweer kon zich
slechts bepaien tot het nat houden van de
huizen in de omgeving, ten einde uitbreiding
van het vuur te voorkomen.
ERNSTIG AUTO-ONGELUK.
Op den weg tusschen Norg en de Punt
(Groningen) heeft Zondagavond een emstig
auto-ongeluk plaats gehad.
Uit de richting Norg naderde een vracht-
auto met zeventien arbeiders uit de stad
Groningen. Zij kwamen van hun werk te
Norg en de chauffeur van den vrachtauto had
deze lieden meegenomen achter in zijn auto.
Cnder de gemeente Vries moest de vrachtwa-
gen uitwijken voor een snel naderenden per-
sonenauto, die aan den linkerkant van den
weg reed. Hierop ging de chauffeur van den
vrachtwagen, G. van D., op den berm rrjden
aan den rechterkant van den weg. Aangezien
ook deze wagen een behoorlijke snelheid had
en de berm zacht was, gelukte het den chauf
feur niet op den weg terug te komen en hij
botste tegen een boom. De gevolgen waren
verschrikkelijk. 'Het houten geraamte van
den vrachtauto, met een dekzeil overtrokken,
werd vesplinterd van den wagen gerukt. De
ai beiders werden door elkander gegoold. Twee
hunner, de gehuwde arbeiders J. Elzenga en
L. Sanders, waren onmiddellijk dood, terwijl
drie arbeiders zwaar gewond werden. De ge
wonden J. Woutwijk, J. van der Molen en A.
Hofman, werden naar het academisch zieken
huis te Groningen vervoerd. De toestand van
den gewende J. Woutwijk was hoogst emstig
en van de anderen naar omstandigheden goed.