Landbouwberichten
GEEN VERBOD VOOR AMERIKAANSCtlE
OORLOGSSCHEPEN OM DE OORLOGS-
ZONE TE BEVAREN.
HET GEBREK AAN VRAOHTSCHEPEN
VOOR ENGELAND.
TERNEUZEN, 20 JANUARI 1941.
RECHTSZAKEN.
berg gekregen. Het staat onder bevel van
Albaanscbe officeren met mtzondering va
bet regiment artillerie, dat een Italiaanschen
commandant beeft gekregen.
geneesmiddelen .vook
krugsgevangenen.
United Press meldt uit Rio de Janeiro:
Per Braziliaansch schip zal via Lissabon
een groote hoeveelheid medicamenten, die uit
publieke giften zijn aangescbaft, naar Europa
verzonden worden. Deze geneesmiddelen zyn
voor Franscbe gevangenen in Duitschland
bestemd.
JOURNALISTEN OVER ENGELAN1PS
HANSEN.
Stefan! meldt uit Rome:
Het blad Avenire d'ltalia doet in een arti-
kel over den stand van den oorlog uitkomen,
dat de rapporten van Amerikaansclie jour-
nalisten, die de laatste dagen uit Engeland
in de Ver. Staten teruggekeerd zijn, voor
Engeland niet brjster hoopvol klinken. Het
blad baalt in dit verband de verklaringen
aan van een der correspondenten van United
Press, die bij zijn aankomst te New-York
zeide dat bet maximum, waarop Engeland
hoopt, is, dat de oorlog eindigt zonder over-
winnaars en overwonnenen. Slecbts in enkele
kringen hoopt men, dat Duitschland met bet
oog op de offers, die het zou moeten bren-
gen, ervan zal afzien, een poging tot een in-
val te wagen en dat de oorlog bijgevolg lang
zou kunnen duren, waardoor tenslotte Enge
land de overhand zou kunnen krijgen. Een
eveneens uit Londen teruggekeerde journalist
uit Chicago was niet minder pessimistisch
getuige zyn verklaring, dat op het oogenblik
niemand aan de mogelijkheid van een Brit-
sche overwinning geloofde. Ook beseft men,
dat, zoolang Engeland niet in staat is, van
zijn strijdkrachten een grooter gebruik te
maken, de Amerikaansche hulp, zelfs indien
deze in oneindig veel grootere mate zou wor
den verleend, geen wijziging in den toestand
kan brengen.
CHURCHILL, WIJST OP DE GEVAREN
DIE ENGELAND NOG MOET
TROTSEEREN.
Minister-president Churchill heeft in een
te Glasgow gehouden rede o.a. gezegd:
Voor ons liggen gevaren, die ons, wanneer
we ze verontachtzamen, ten veirderve zouden
kunnen voeren. Voor ons liggen vele maan-
den, waarin wij het bombardeeren van onze
steden en industriegebieden moeten uithou-
den, zonder de macht een gelijkwaardig ant-
woord te kunnen geven. Voor ons staan
Irjden en kwellingen. Churchill verklaarde
verder, dat hy niet wilde beweren, dat een ge-
makkelijk verloop voor het Engelsche volk in
het verschiet ligt. Doch wat het einde zal
zjjn, daarover kon hij niet den geringsten
twjjfel koesteren.
!Na gewezen te hebben op de uit Amerika
verwachte hulp, richtte Churchill heftige aan-
vallen en teste rijke uitlatingen aan het adres
van Duitschland, waarvan hij tcegaf, dat het
een groot deel van Europa beheerschte en dat
zijn legers zich bijna overal op het vasteland
kunnen bewegen, waar zij willen.
In het slot van zrjn rede verklaarde Chur
chill: ik hoop aan het einde van dit jaar of
bij het begin van het volgende, dat wij te
land en in de lucht niet in het nadeel zullen
eftn, wat de uitrusting met betrekking tot
den Duitschen vijand betreft (D.N.B.)
Btimson, de "minister van oorlog, heeft vol-
gens een United Press bericht uit Washing
ton, vecrklaard, dat hij er tegen was, dat bij
het wetsontwerp tot steun aan Engeland een
verbod zou worden gevoegd, voor Amerikaan
sche schepen om de oorlogszone te bevaren.
Niemand kon vcorspellen, zoo verklaarde
Sitimson, welke gebeurtenissen zich zullen
voordoen, die het voor de verdediging van de
Vereenigde Staten noodzakelijk zouden maken
Aimecikaansche oorlogsschepen naar de oor
logszone te sturen. (D.N.B.)
In officieele kringen te Washington ver-
luidt, aldus United Press, dat de Vereenigde
Staten niet in staat zijn nog meer Ameri
kaansche vrachtschepen aan Engeland af te
staan. De voorraad vrachtschepen in Ame
rika is reeds uitgeput. Het zou ten minste
negen maanden duren, aldus wordt in het be
richt verder gemeld, voordat de Vereenigde
Staten in staat zouden zijn door het bouwen
van nieuwe schepen de Engelsche tonnage-
verhezen voor een gedeelte te vervangen. Ver-
wacht wordt, dat do federale scheepvaart-
autoriteiten binnenkort aan Engeland twintig
Amerikaansche vrachtschepen, die sedert den
wereldoorlog zijn opgelegd, zullen afstaan.
Dat zouden echter waarschijnlijk de laatste
vrachtschepen zrjn, die Amerika aan Enge
land kan afstaan tot het tydstip, waarop de
door Engeland aan de Amerikaansche wer-
ven in opdracht gegeven zestig vrachtschepen
voltoold zullen zijn. Dit zal echter voor
October of November niet het geval zijn.
HEM BRITSCjHE SLAGSCHIP „MALAVA"
ERNSTIG BESCHADIGD.
Naar het D.N.B. van welingelichte zijde
vemeemt, heeft men vastgesteld, dat het
Britsche oorlogsschip, dat Woensdag emstig
beschadigd te Gibraltar is binnengeloopen,
het slagscihip „Malaya" is. Gfschoon de En-
gelschen getracht hadden, de schade te ver-
bergen door mkjdel van houten betimmerin-
gen en, verfcamouflage, kon men zien, dat
groote verwoestingen waren aangericht op
het dek en in de geschut- en commandotorens.
Het sehip is cnmiddellijk in het dok gegaan.
Het maakte deel uit van het Britsche eskader,
dat op 10 Januari in de Middellandsche Zee
door Duitsche en Italiaansche gevechtsvlleg-
tuigen werd aangevallen en verstrooid. De
(Malaya", die ruim 31.000 ton meet, behoort
tot de zwaarste schepen der Britsche vloot.
'Het schip is gewapend met 8 stukken geschut
van 38 cm, 12 stukken van 15.2 cm en 8 stuk
ken ludhtdoeigeschut van 10.2 cm. Het heeft
vier vliegtuigen aan boord.
AUSTRALIA WERKT AAN ZIJN
VERDEDIGING.
De Times verstrekt over het bewapenings-
progranr van Australia nadere gegevens,
welke door de Stidost Echo worden overge-
nomen. Laatstgenoemd blad is van oordeel,
dat Meruit o.m. ook blykt, boezeer dit werk
nog in een beginstadiuim verkeert.
Op de Oockatoo-werf in Sydney is de eer-
ste van de drie torpedojagers van de ,,Tribal-
kiasse" van stapel geloopen, die in Australie
voor de Australische marine worden ge-
bouiwd.
Sedert April van het vorige jaar wordt in
Australie gewerkt aan de ultvoering van een
omvangrijk scheepvaartprogram van de ad-
mlraliteit. Voorts wordt de bouw van han-
delsschepen tot 12.000 br. t. overwogen. De
bemanning van de Australische vloot be-
draagt thans 12.000 man tegen 7000 man
aan bet einde van den laatsten oorlog. Hier-
b,j Zij-n niet gecekend de 1800 olircieren on
manschappen voor de kustverdedigingssche-
peu. 'vcorcs dient een groot aantal Australi
sche maiine-oilicieren en soldaten, van wie
ve.en voor den strijd in onderzeebcoten zyn
opgeleid, op Britsche schepen in de Engelsche
waterc.u.
B.nnen het kader van het Australische vec-
dedigingsprogram ter zee zijn Darwin en
Port Moresby tot vlootsteunpunten ingeri..ht.
De voornaamste Australische havens worden
van een verdedigingssysteem tegen onder-
zeeers voorzien. Ook heeft men in Sydney
een aanvang gemaakt met de voorbereidende
werkzaamheden voor den bouw van een
droogdok voor slagscbepen. Dit dok zal onge-
veer 3 mill. p.st. kosten.
EEN HANBGEMEEN TUSSCHEN
KLISSOERA EN TEPELENI.
Volgens uit Fiorina ontvangen berichten is
Zateraag in den sector tusscnen Kiissoara en
Tepeleni verbitterd gevochten. Tot driemaal
toe kwam bet tot hevige aanvallen van
Grieksche afdeelingen lnfanterie op de tus-
schen de twee genoemde plaat3en gelegen
stellingen. Twee maal leidds dit tot een strijd
van man tegen man, waarbij beide partijen
van de bajonet gebruik maakten. Da Grleken
bestormden de Italiaansche versterk.ngen,
nadat ze erin geslaagd waren ean vooruitge-
schoven machinegeweernest onschadalijk te
maken. In de stellingen zelf stuitten ze ech
ter op zoo felten tegenstand, dat de aanval
len moesten worden gestaakt. In het derde
geval was het onmogelijk door het spervuur
van de Italiaansche machinegeweren en mor-
tieren heen te dringen.
Een reportage in het Grieksche blad Akro-
polis, dat Zaterdag in Zuid-Slavie is aange-
komen, erkent, dat de Italiaansche troepen
zeer bedreven zyn in het werpen met hand-
granaten, blijkbaar worden hiervoor speciale
afdeelingen opgeleid. ,,De z.g. verded.gings-
handgranaten worden, aldus het blad, of-
schoon ze veel. zwaarder zijn dan onze aan-
valsgranaten, ook in het heetst van het ge-
vecht zeer ver en welgemikt gegoold. Het
verdient aanbeveling oox onze troepen in het
gebruik van dit belangrijke wapen in de per-
fectie op te leiden."
TAHITI DOOR ENGELSCHE TROEPEN
BEZET?
Het D.N.B. meldt uit Hsinking:
Men wijdt bier groote aandacbt aan een
bericht, dat Engelsche afdeelingen het tot
Fransch bezit in den Stillen Oceaan behoo-
rende eiland Tahiti bezet zouden hebben.
De Daily News spreekt van een kenmer-
kend voorbeeld van Britscben kolonialen roof,
waardoor Engeland een nieuwe vlootbasis
verwerft op hetzelfde oogenblik, waarop het
andere havens en eilanden tegen vijftig oude
torpedojagers aan de Vereenigde Staten ver-
koopt.
Wanneer Japan in dezelfde omstandigheden
Tahiti bezet zou bebben, zou er een golf van
verontwaardigir.g door de Vereenigde Staten
gegaan zijn. In dit geval echter laat Was
hington geen protest hooren. Daar Tahiti in
de buurt van de Japansehe mandaatsgebie-
den ligt vormt het als gemeanschappelijke
Engelsch-Amerikaansche vlootbasis tusschen
Hawaii en de Philippijnen een bedreiging
voor bet Ver re Oosten.
TOENEMENDE BEDRIJ'VIGHEID AAN
HET FRONT VAN TOBROEK.
In zijn weermachtsbericht no. 220 maakt
bet Italiaansche hoofdkwartier het volgende
bekend
In den sector van bet elfde leger aan het
Grieksche front zijn de vrjandelijke aanvallen
aigeslagen.
In Cyrenaica valt een toegenomen bedrij-
vigbeid waar te nemen van de artillerie en
van patrouilles aan het front van Tobrosk.
Tijdens een vijandelijken luchtaanval is een
Hurricane door bet afweergeschut neerge-
haald.
Aan bet front van Dzjarabub hebben onze
vliegtuigen vijandelijke troepen en gemecha-
niseerde middelen met bommen eh maehine-
geweervuur bestookt.
In Oost-Afrika zijn vijandelijke pantser-
wagens, die een van onze posten aan het
front van <ien Soedan genaderd waren, op de
vlucht gedreven. Aan bet front van Kenya
hebben wij een aanval van vijandelijke strijd
krachten, welke door vliegtuigen en gevechts-
wagens gesteund werd, afgeslagen en den
vijand zware verliezen toegebracht. Onze
luchtmacbt heeft installaties en magazijnen
van de vijandelijke basis te Port iSoedan ge-
bombardeerd. Vijandelijke lucbtaanvallen op
Djudduga, Berbera, Diredawa, Goera en
Tobelli bebben geen schade veroorzaakt.
In den ochtend van 17 Januari beeft de
vijand een luchtaanval ondernomen op een
van onze bases in den Dodecanesus. Dank
zij het afweergeschut werd de aanval afge
slagen. De bommen vielen in bet open veld
zonder schade aan te richten.
AANVAL OP EEN STATION TE LONDEN.
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
maakt bekend:
Een duikboot rapporteert bet tot zinken
brengen van /29.000 ton vijandelijke koop-
vaardijscheepsruimte.
Het luchtwapen heeft Zaterdag verkennin-
gen boven Britsch gebied gemaakt en daarbij
een Londensch station aangevallen. De be-
manningen naimen bomtreffers waar op de
spoorlijnen en op gebouwen. Zaterdagnacht
hebben formaties gevechtsvliegers een haven
aan de Engelsche Westkust met succes aan
gevallen. Bovendien werden mijnen voor
Britsche havens gelegd en werden voor de
oorlogvoering belangrijke doelen in Londen
door zwakke kracbten met bommen bestookt.
Twee vijandelijke vliegtuigen werden in
luchtgevechten, een derde toestel door de
marine-artillerie neergeschoten. Twee eigen
machines worden vermist.
SWANSEA HEVIG AANGEVALLEN.
Ter aanvulling op het Zaterdag uitgekomen
Duitsche weermachtsbericht wordt aan het
D.N.B. o.m. gemeld:
Reeds de eerste succesrijke aanvallen van
Duitsche duikbommenwerpers op de Britsche
vloot in de Middellandsche Zee worden in de
Engelsche publiciteit opgeviat als een em-
stige bedreiging, aangezien zij de positie der
Engelschen in dit gebied belangrijk compli-
ceeren. In dezen zin spreken talrijke Engel
sche bladen. Het weermachtsbericht van
Zaterdag bewijat, dat tegeirjkertijd de strijd
van de Duitsche duikbooten tegen de Brit
sche koopvaardij met het grootste effect
docrgaat.
De gevaren voor de Britsche vexdedigir.gs-
positie zijn dus vergroot. Want ook de.lucht-
oorlog tegen Groot-Rritamnie wordt met on-
verminderde kracht voortgezet. Vrijdag
heeft het optreden van verkennings-gevechts-
vliegtuigen boven Engeland belangrijke resul-
taten opgeleverd voor nieuwe aanvallen.
In tegenstelling tot de beweringen van de
Britsche propaganda van den laatsten tijd,
zijn Duitsche verkenners bij helder weer en
helder licht verschenen boven verscheidene
deelen des lands, vooral boven Londen.
In den nacht van 17 op 18 Januari is weer
een Engelsche haven aan de Wiestkust door
formaties gevechtsvliegtuigen met succes
aangevallen. Het betreft de belangrijke
havsnstad Swansea aan de Noccdzij van het
Bristolkanaal. De aanval werd bij goed zicht
ten uitvoer gelegd. Het succes kan buiten-
gewoon worden genoemd. Haven- en werf-
installaties werden zwaar getroffen, verschei
dene pakhuizen vlogen in brand.
Swansea is een der belangrijkste havens
van Engeland voor den invoer van olie en de
verwerking daarvan. De stad bezit vier
groote havenbekkens, die omringd zijn door
uitgebreide opslagplaatsen cn talrijke olie-
tanks. Voor de Engelsche wapenindustrie is
Swansea zeer belangrijk. De groote tank-
installaties aan het Queendock hebben alleen
reeds 140 tanks, met een inhoud van acht-
honderdduizend ton en een der raffinaderijen
met de grootste •capaciteit in Groot-Britan-
nie. In het Oosten der stad liggen ijzer- en
staalfabrieken, metaalfabrieken, koper-, nik-
kel- en magnesiumfabrieken, fabrieken voor
de vervaardiging van kcuit en munitie, be-
nevens groote maalderijen.
Swansea bood den Duitschen bommenwer-
pers dus talrijke uiterst loonende doelen, waar
aanzienlijke verwoestingen zijn aangericht.
iNachtelijke aanvallen zijn ook gericht op
voor ddn oorlog belangrijke doelen in Londen.
De voortzetting van het leggen van mijnen
voor Britsche havens dient eveneens tot den
strijd tegen de Britsche scheepvaart.
(Bij de in het weermachtsbericht van Vrij
dag vermelde haven aan de Westkust van
Engeland, die in den nacht van 16 op 17
Januari door krachtige formaties van het
Duitsche luchtwapen in opeenvolgende aan
vallen werd gebombardeerd, betrof het weder-
om Bristol en de voorbaven Avonmouth. Ook
deze aanval geschiedde bij goed zicht. Er
werden talrijke treffers geplaatst op de
havens, de sluisinstallaties en de maalderijen
van deze zeer belangrijke havenstad. Zware
ontploffingen en omvangrijke branden in de
pakhuizen bevestigden de uitwerking van de
bommen en vergrootten dienovereenkomstig
het vemielingswerk.
Omtrent den aanval van het Duitsche
luchtwapen op Swansea in den nacht van
Vrijdag op Zaterdag wordt aan het D.N.B.
nog aanvullend gemeld, dat het havengebied
bijzonder getroffen is. Door de in den aan
vang van den aanval uitgeworpen brandbom-
rnen werden in de Oostelijke haven en aan
beide zijden van de monding der kleine rivier,
die door de stad stroomt, vier groote bran
den aangestoken, die tot reusachtige bran
den aangrosiden. Een in de haven liggend
koopvaardijschip raakte eveneens in brand.
De vliegers der volgende gevechtsvliegtuigen
melden, dat het geheele Zuidelijke deel der
stad door vele branden vorlicht werd.
In het licht van deze branden en begunstigd
door den over het algemeen gunstigen weers-
teestand konden de explosieve bommen, die
in grooten getale werden neergeworpen, goed
op het doel gericht worden. Een schril op-
lichtende explosie werd waargenomen. In
totaal konden ruim 20 branden worden ge-
told.
AANVALLEN OP ENGELAND.
Naar de Associated Press meldt, hebben
Duitsche bommenwerpers Zaterdagmiddag een
aanval gedaan op de Britsche hoofdstad.
Naar de Engelsche berichtendienst meldt,
hebben de Duitsche luchtoperaties boven En
geland Zaterdag een ,,iets grooteren omvang"
aangenomen dan den laatsten tijd. In den
loop van den middag vloog een heele reeks
vijandelijke machines afzonderlflk over de
Engelsche kust. Eenige dezer vliegtuigen
hebben in de voorsteden van Londen met
bommen schade aangericht. Andere hebben
verscheidene plaatsen aan de Britsche Oost-
kust bestookt.
Naar Reuter meldt, is bij den laatsten
luchtaanval op Londen de opperbevelhebber
der z.g. ,,vrije Fransche strijdkrachten ter
zee en in de lucht", admiraal Muselier ge-
wond.
AANVAL VAN DUITSCHE
TORPEDOBOOTJAGERS.
Ondanks het slechte weer en den zwaren
zeegang hebben Duitsche motortorpedobooten,
naar aan het D.N.B. wordt gemeld, in den
nacht van 16 op 17 Januari een aanval on
dernomen op de Britsche kust. In de nabij-
heid van de Engelsche Zuidoostkust stieten zjj
op verscheidene vijandelijke torpedobootjagers
waarmede zij in gevecbt kwamen, door bet
ongunstige weer kon de uitwerking van het
eigen vuur niet ondubbelzlnnig worden waar
genomen. Alle Duitsche motortorpedobooten
keerden cngedeerd naar hun bases terug.
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllIltll
POSTGIRONU3IMERS VAN DE
WINTERHULP NEDERLAND:
Winterbulp Nederland, Den Haag no. 5553.
Als bank der Winterbulp Nederland is aan-
gewezen de Kasvereeniging N.V., Amsterdam,
no. 877.
Stort op 5553 of 877.
Ge brengt geluk in veler leven.
uiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiDi
CRIMINALITEIT ONDER DE JEUGD.
Naar wij vememen wordt door de gemeente-
politie albier een onderzoek ingesteld naar
aanleiding van tal van diefstallen die door
betrekkeljjk nog kinderen van den leeftijd van
9 tot 14 jaren worden bedreven. Het betreft
verschillende artikelen, die de jongens uit
winkels, waar zij bij. voorkeur tijdens de sche-
mering binnenkomen, z.g. om wat te koopen,
we ten weg te nemen, soims reeds v66r de win-
keiier zijn winkel heeft betreden of in andere
gevallen wanneer deze zijn winkel heeft ver-
laten om iets, dat niet in z(jn winkel voor-
handen is, uit zijn magazijn te halen.
DE STAGNATIE VAN DE VEER-
DIENSTEN WEGENS ZWARE IJSGANG
OP DE SCHEUDE.
De ijsgang op de Schelde werd de vorige
week steeds zwaarder en het was te vreezen,
dat ook de dienst Terneuzen—Hoedekens-
kerke het niet zou kunnen volhouden. Toch
is het ten slotte naar we vernemen niet het
ijs op de Schelde, doch dat in de haven van
Hoedekenskerke geweest, die genoodzaakt
heeft dien dienst te staken, omdat de
JConingsplaat" toen deze Zaterdag de eerste
reis naar Terneuzen zou maken, reeds in of
bij de haven van Hoedekenskerke door het
slaan op het ijs een gebrek aan de schroef
kreeg, waardoor de reis niet kon worden
voortgezet en de boot terug moest keeren,
tot ongerief van de paSsagiers die Terneuzen
hadden willen bereiken en evenzeer van hen
die van deze zijde de Schelde wilden over-
steken.
Naar aanleiding van tot hem gerichte ver-
zoeken, heeft de heer Muller, sleepboot-
reeder alhier, des namiddags met een zijnor
sleepbooten een reis gemaakt naar Hoede
kenskerke en terug en is tegen den avond
getracht nog een reis te maken. Wegens
stroom en wind was toen echter inmiddeis
een groot ijsveld voor de inloophaven van
HoedeKenskexae gedreven, dat, naar het oor- i
deel van den kapitein der sleepboot, te zwaar
wa3 om naar de haven door te breken, waar- 1
op hij met de sleepboot naar de haven ^an
iemeuzen is teruggekeerd.
Het staat er thans dus z66 voor, dat alle
verkeer van Zeeuwsch-Vlaanderen naar den
overkant moet plaats hebben langs het veer
VlissingenBreskens. Dat dit aldaar tot bui-
tengewone drukte aanleiding beeft, ook voor
het vervoer van stukgoederenverkeer en het
over zetten van auto's, hebben wij heden uit
eigen aanschouwing kunnen waarnemen.
Evenizeer geidt die overgroote drukte voor
de tram in de richting naar Oostel. Zeeuwsch-
Vlaanderen, zoowel voor personen- als voor
stukgoederenvervoer. De bene wagen van de
electrische tram der Z.V.T.M. was met per
sonen overvol, terwijl het laden van in groo
ten getale aangevoerde goederen, waaronder
een groote party voor de bereiduig van brood
onmisbare gist, noodiwendig zeer veel tijd in
beslag moest nemen, waardoor vertraging
voor de passagiers ontstond. Men aanvaardt
dit eebter in deze tijden zonder mopperen,
men is al blij ten slotte vooruit te komen en
boopt er op, dat de dooi, die Zaterdag in-
zette, door gaat en bet gevaar voor een drei-
gend volledig isolement van Zeeuwsch-Vlaan
deren daardoor wordt afgewend.
We vernemen ondertusschen, dat de
„Koningsplaat" uit de haven van Hoedekens
kerke naar Vlis3ingen is gesleept voor
reparatie.
DE HERBOUW VAN WAT IN ZEEiLAND
VERWOEST IS.
Namens den Algemeen Gemachtlgde voor
den wederopbouw, dr. ir. J. A. Ringers, heeft
de heer H. Krocn, hcofd van den persdienst
van het bureau van dr. Ringers, te Middel-
burg een persconferentie gehouden ter be-
spreking van den herbouw 'van wat in Zee-
land verwoest is. Deze bijeenkomst werd o.a.
ook bijgewoond door den vertegenwoccdiger
van dr. Ringers voor Ze-eiand, mr. dr. R. W.
Graaf van Lynden en den ontwerper van het
plan tot wederopbouw van Middelburg, jhr.
ir. J. de Ranitz.
De beer Kroon besprak eerst wat eigenlyk
aan den wederopbouw moet voorafgaan en
wees er daarbij op, dat van de 1400 bescha-
digde vaartuigen er 360 in Zeeland gezonken
waren.
Wat het puinruimen betreft, wees spr. er
op, dat terwijl in Rotterdam 2.5 tot 3 millioen
kub. meter was op te ruimen, dit te Middel
burg 80.000 kub. meter bedroeg, terwijl de
laming der kosten voor Rotterdam f 15 mil.
lioen was, doch later bleek tusschen 11 en
f 12 millioen te bedragen, terwijl voor Mid
delburg f 350.000 is geraamd.
Te Middelburg heeft men thans de straten
vrij en is men bezig de nieuwe straten uit te
zebten en de voorbereidende werkzaamheden
voor het rioleerinigsplan te verrichten.
Van de 21 gemeenten waaryoor thans de
herbouwplannen gereed zijn, liggen in Zee-
land Kruiningea, Middelburg, Sas van Gent
en Ierseke. De plannen hebben voor het groot
ste deel de instemming van don Algemeen
Gemachtigde. Ook zijn er nog plannen, waar-
over nog besprekingen gaande zijn. Voor
Vlissingen is nog geen herbouwplan ontwor-
pen, aangezien de omvang der verwoestingen
in deze stad nog niet nauwkeurig is vast te
stellen. Te Middelburg zijn op 20 December
ruim 600 perceelen cnteigend, de onteigening
te Ierseke, Sehore en Sas van Gent kan men
binnenkort verwachten. In laatstgenoemde
plaats zijn reeds enkele perceelen cnteigend
en te Tholen is op 18 December de onteige
ning aangezegd. Daar dus het stadium van
plannen-maken en voorbereidingen-treffen
ook in Zeeland goeddeels voorbij is, hoopt spr.
dat de wederopbouw thans overal met kracht
wordt aangevat. Daarbij is de financiering
natuurlijk van veel belang. Met het vaststel-
len van de rijksbijdrage zijn alle vraagstuk-
ken van de financiering van den wederopbouw
niet opgelost. Spr. wijst daarbij op de bcuw-
premie van 10 pet. tot een schade-maximum
van 15.000 en de hypotheekregeling 1940.
Daarbij wordt bovendien niet vergeten, dat
Middelburg zijn zeer byzondere moeilijkbeden
op het gebied der financiering heeft en de
Algemeen Gemachtigde zal dan ook ieder ge
val op zichzelf nagaan. Tenslotte zullen zij,
die voor 1 Januari 1942 willen opgebouwd
zijn, den voorrang genieten bij de grond-
uitgifte.
Spr. kwam dan speciaal tot Middelburg en
wees er op, wat daar aan historische gebou
wen, uitingen van waardevolle cultuur en
architectuur uit vroegere eeuwen is verloren
gegaan en hoe, evenals te Rotterdam, juist
het centrum der stad verwoest is. Daarbij
heeft Middelburg de fraaiste van zijn monu-
menten in vlammen zien opgaan. Van het
stadhuis staan nog de gevals, van de Abdy
slechts een klein gedeelte. Van de Prov. biblio-
theek in de Lange Delft nog slechts de voor-
gevel, het O.-Indisch huis verdween en St.
Joris op de Balans kreeg bij een storm den
genadeslag.
By het maken van' bet plan voor herbouw
is rekening gehouden met den verm van de
stad, tefneer omdat de twee monumenten, die
het stadsbeeld beheerschen, n.l. bet Stadhuis
en de Abdij, gerestaureerd zullen worden.
Gelukkig zijn enkele andere karakteristieke
monumenten gespaard gebleven, bv. de Oost-
kerk en het Militair Hospltaal, verder eenige
typeerende straten en ook de Dam. Er is dan
ook gestreefd naar een herbouwplan, dat met
pieteit en bescheidenheid aansluit aan wat
gespaard is gebleven of gerestaureerd zal
worden en is streven naar een modem ge
heel aobtenvege gebleven. Men he~ft rekening
gehouden met den ringvermigen plattegrond
van de stad, met het vioeiende, doch gesloten
stadsbeeld en vooral met de schaal, de ver-
houding tusschen grootte en breedte, ruimte
en afsluiting. Deze elementen bepalen het
rythme van het plan, dat zich tegen monu-
mentalifceit verzet.
Wlaar Middelburg, als de weg Sloedam
Vlissingen gereed zal zyn, slechts eilanden-
verkeer behcuden zal, is rekening gehouden
met het Streekplan voor Walcberen en met de
zes richtlngen waarin van uit Middelburg
het verkeer gaat, nl. naar Vlissingen, Nieuw-
en St. Joosland, St. Laurens, Koudekerke,
Grypskerke en Veere.
In de stad zal men on. zorgen, dat de rust
om het Abdrjcomplex behouden blijft zonder
dat het te doodsch wordt. Uit een verkeers-
oogpunt is het tiieuw ontworpen stratennet
aanzienlyk beter en overzichtelijk. Overal
worden eenvoudige, ongeveer rechthoekige
krulsingen van niet meer dan 4 wegen ver-
kregen.
De Markt zal in de J;oekomst scheef voor
het Stadhuis gelegd zijn, waardoor men het
gebouw overhoeks ziet en komende uit de
hoofdstraat, de Lange Delft, de Gothische
zijgevel zlchtbaar zal zijn. Om de markt zrjn
verschillende open ruimten ontworpen, waar
bodenauto's en dergelijke een plaats kunnen
vlnden.
Wat betreft de Abdij is er naar gestreefd
tot uitdruikking te brengen, dat dit complex
van binnen uit is gegroeid cn aan te nemen,
dat de Itad zich om zoo te zeggen tegen het
groote complex aanvleit. De R.K. kerk zal
wederom in de Noordstraat geplaatst wot-
den, doch thans met een voorpleantje. Vo der
zullen herbouwd worden de Provinciate biblio-
theek, de Nieuwe Kerk, de Koorkerk, de
Abdijtorcn, het R.K. Zusterhuis en de school,
die aan de Haringplaats stond. Beide laatst-
genceonde gebouwen eebter op een andere
plaats. Niet herbouwd weeden vermoedeliih
o.a. de Waalsche en de Vrrjz. Herv. kerk, die
beide in de St. Pieterstraat hebben gestaan
en zeker niet het mcnumcntale Oost-Indische
Huis, de Botermarkt, de voormalige Bank
van Leening en een gemeenteschool in de
Lange Delft. De winkels zrjn zooveel moge-
lijk gedacht, waar vroeger het wmkelccntcuni
was, n.l. de Lange Delft en de Lange Burg.
De cafe's en restaurants zijn aan de Zuid-
zijde van de Markt gedacht met breede trot-
toirs en daar. is ook plaats voor hotels en
dit is ook het geval op de te vergcooten
Groenmarkt. Aan de Ocstzijde van de stad en
rondom het Abdijccmplex is een rustige,
waardige bebouwing ontworpen.
iSpr. wees, wat Middelburg betreft, ten
slotte op het oprichten der Stichting „Her-
bouw Middelburg", die onder leiding van Ir.
P. Verhagen en mr. A. van der Weel reeds
met zyn arbeid begonnen is en die nu al aan
een 60 personen, die willen gaan bouwen, in-
lichtingen heeft verstrekt, waardoor reeds
bepaakte straten en pleinen vcor een groot
deel zijn „uitverkoeht".
Andere plaatsen.
Wat betreft Ierseke zegt spr., dat de oude
kerk en verschillende gebouwen condom de
kerk zyn vernield en beschadigd. Er is een
herbouwplan opgesteld, waarby van deze ge-
legenheid gebruik wordt gemaakt om de be
bouwing in verschillende opzichten te ver-
betoren en ook den varkeerstoestand gunstl-
ger te maken. De kerk zal meer open komen
te liggen en in plaats van door huizen, door
een plantsoen worden omgeven. Dit zal ook
het geval zyn met de kerk te Schore, waar
tevens een dorpskom zal worden gevccmd.
Te Hansweert zullen enkele verbetermgen in
het belang van het verkeer worden aange-
bracht. Te Kapelle zal het verwoeste op een
logischer wijze worden herbouwd, waardoor
ook het gemeentehuis een betere plaats
krijgt.
Voor Sas van Gent is een herbouwplan in
voorbereiding, dat rekening houdt met een
wijziging, of wel een uitbreiding van de sluis-
werken van het kanaal GentTerneuzen.
Het aangrenzende Westdorpe is een voor
beeld voor andere plaatsen, van de 27 ver
woeste huizen zijn er reeds 15 herbouwd en
bewoond en de herbouw van enkele andere
huizen is in uitvoering.
Te Terneuzen is door bominslag nogal wat
schade aangericht. Het herbouwplan bevat
enkele verkeersverbeteringenbochten wor
den afgesneden, enkele verbreedingen tot
stand gebracht en huizen op een logischer
wijze opgebouwd. In Sluiskil zulkn de ver
woeste huizen langs het kanaal niet her
bouwd worden, omdat. men nu een gelegen-
heid heeft een einde te maken aan het sys-
teem van lintbebouwing. Er zullen nu enkele
straten aangelegd worden en daarlangs zul
len de huizen gebouwd worden, zoodat een
bebouwde kom ontstaat.
Te Tholen ton slotte kan men door op en
kele punten aangerichte vernielingen ver-
betering in den verkeerstoestand aanbrengen
en de huizen iets achteruit zetten.
Voorts zyn er in tal van Zeeuwsche ge
meenten, zoowel op Walcheren als op Zuid-
Beveland en in Zeeuwsch-Vlaanderen bescha-
digingen aangericht, doch deze betreffen in
hoofdzaak verspreide gevallen, zcodat daar-
voor geen herbouwplannen zfln ontworpen.
Na een korte pauze was er gelegenheid
tot gedachtenwisseling en stellen van vragen
en daarbij kwam ter sprake de materialen-
kwestie.
De heers Kroon zeide, dat er geen reden is
voor optimisme, docli ook niet alleen voor
pessimisme op dit gebied. Er is zeker gebrek
aan hout, staal en rjzer, doch vooral mede
door moeilijkheden van transport en als het
voorjaar aanbreekt yerwacht de heer Krcon
o.a. van Zweden en Phnland meer aanvoer
van hout.
Wat Vlissingen betreft, dat niet genoemd
was, wees de heer Van Lynden er op, dat
deze plaats meer verspreide plaatsen van
vemietiging doet zien.
De heer jhr. De Ranitz weer er o.a. op, dat
men op de kaden te Middelburg niet de pra-
ticiershuizen van vroeger zal kunnen ver
wachten en daarom zal daar met groote voor-
zichtigheid te werk worden gegaan.
De Botermarkt zal voorloopig zeker ook
niet op een andere plaats in de stad terug-
komen. Deze spreker gaf uitvoerig nog
nadere bijzonderheden over het Mlddelburg-
sehe plan.
Tenslotte heeft de heer Kroon op een des-
betreffende vraag nog medegedeeld, dat men
voor den heelen wederopbouw veui hetgeen
in Nederland verwoest is, ongeveer 5 jaar
derrkt noodig te hebben. Voor Middelburg
denkt spr. aan 3 jaar.
V ERBEURDVERKLARING VAN
GOUDEN TIENTJES?
Voor de eerste maal werden door de Haag-
scbe recbtbank eenige overtredingen van de
deviezenbeschikking behandeld.
Deze beschikking bepaalt o.a., dat gouden
munten niet zonder vergunning van bet
deviezeninstituut worden verhandeld.
Niettemin hadden enkele inwoners van
Wassenaar, van wie er een in bet bezit was
van 200 gouden tientjes en een ander in het
bezit van Belgiscbe bankbiljetten (laatst-
bedoelde ter waarde van 350 Belgiscbe fran-
ken) onderhandeld over verkoop van deze
munten, zonder de vereiscbte toestemming.
Twee dezer personen stonden Donderdag
terecht.
Tegen 6bn van hen, die de gouden tientjes
bad overgenomen en de Belgische bankbiljet
ten niet aan de Nederlandsche Bank had
aangeboden, eischte de Officier van Justitie
50 boete subs. 50 dagen en tegen den ander,
die alleen aan de verplichting tot aangifte
niet had voldaan, 10 subs. 10 dagen met
verbeurdverklaring van de gouden tientjes.
Uitspraak 30 Januari.
HANDEL IN PAARUEN.
Niettegenstaande de aankoopvergunningen
van paarden slechts spaarzaam worden afge-
geven en slechts voor die bedrijven, welke
werkelyk directe behoefte hebben aan een
paard, loopen de pryzen sterk op. Er wor
den reeds fantastische prijzen betaald van
1500 tot 1800. Maatregelen van provin
ciate voedselcommissarissen om al te sterke
prijsstijging tegen te gaan, zfln vrywel zonder
resultaat gebleven. Het Drentsch Landbouw-
blad verlangt nu, dat van overheldswege
radicaal wordt ingegrepen. Het algemeen
landbouwbelang eisch't, dat de prijzen tan
paarden op een peil worden gebracht, dat in
geen geval hooger mag liggen dan de prijzen,
die brj de vordering bStaald zijn.