ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Kantoor- en Sclirijfbehoeften.
In den greep van het noodlot
ie. 10.154
WOENSDAG 18 DECEMBER 1940
80e Jaargang
Kantoor- en Schrijfbehoeften
Binnenland
Feuilleton
Ruwe
schrale huid
PUROIll
OPENBARE RAAUSVERGADERING.
NEUZENSCHE COURANT
AJBONNEMENTSPRIJSBinnen Temeuzen f 1,35 per 3 maanden Buiten Temeiizen
fr. per post 1,65 per 3 maanden Bij vooruitbetaling fr. per post f 6,per jaar
Voor Belgie en Amerika f 2,10, overtge landen f 2,45 per 3 maanden fr. per post
Abonnementen voor bet buitenland alleen bij vooruitbetaling.
Uitgeefster: Firma P. J. VAN DE 8AND6
GIRO 38150 TELEFOON No. 2073.
ADVERTENTIEN: Van 1 tot 4 regels 0,80 Voor elken regel meer f 0,20.
KLEINE ADVERTENTIEN: per 5 regels 50 cent bij vooruitbetaling.
Grootere letters en clicbS's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief, betwelk op aanvraag
verkrijgbaar is. Inzending van advertentien liefst een dag voor de uitgave.
DIT BEAD VERSCHI.JNT IEDEREN MAANDAG-, WOENSDAG- EN VRIJDAGA VOND.
De Burgemeester van TERNEUZEN
brengt ter algemeene kennis, dat een openr
bare vergadering van den raad dier gemeente
is belegd tegen Donderdag 19 December, des
namiddags 2 uur.
Temeuzen, 16 November 1940.
De Burgemeester voomoemd-
P. TELLEGEN
Uiterljjk 6 Januari a.s., des n.m. 2 unr,
wordt prijsopgaaf ingewacht voor de ten be-
boeve van de gemeente-administratie te
lereren
IDe voorwaarden zijn op de secretarie ver
krijgbaar, waar ook nadere inlichtingen ver-
strekt worden.
Temeuzen, 17 December 1940.
Burgemeester en Wethouders van
Terneuzen,
P. TEUUEGEN. Voorzittef.
B. I. ZONNEVIJIAE, SeCretaris.
THRUGKEER IN NEDERLAND TOT HET
EI GEN AGRARISOH FUNDAMENT
NOODZAKELIJK.
Herorientatie noodzakelijk geacht.
Naar betere voorliqhting en onder-
vvjjs, en kraqhtiger landbonwkun-
dig onderzoek.
De Nederlandsche Unie is thans overgegaan
tot publicatie van haar uitgewerkt agrarisch
program. Het eerste deel van dit program
is zoo juist verschenen. Wij ontleenen er bet
rolgende aan:
De landbouw is de eenige bedrijfstak, die in
het program van De Nederlandsche Unie met
name wordt genoemd. Punt 7 vaf, ons sociaal-
eoonomisch program stelt immers den eisch:
„Versterking van den landbouw door loonend
prijspeil en ordening van het grondgebruik".
Dit speciaal noemen van den landbouw komt
voort uit dp overtuiging van de leiding van
De Unie, dat boerenstand en landbouw van
fundamenteele beteekenis zijn voor ons volk.
De door den landbouw in den ruimen zin
voortgebrachte producten afgezien van
de producten van jacht, visscherij en de delf-
stoffen vormen bet uitgangspunt, de basis
voor al het verdere economische handelen,
voor handel, verkeer, industrie, enz., m.a.w.
Bonder den landbouw zou elk economisch
leven feitelijk onmogelijk zijn. Dit hebben in-
vloedrijke groepen in het Nederlandsche eco
nomische leven de laatste jaren dikwijls maar
al te zeer uit het oog verloren. Enkelen zijn
daarbrj zoo ver gegaan, 4at zij feitelijk tot
de conclusie kwamen, dat de Nederlandsche
landbouw maar moest verdwflnen, omdat ze
niet „rendabel" was!
In den modernen tijd is Engeland echter het
voorbeeld van een land, dat door de verwaar-
loozing van eigen landbouw sociaal en stra-
tegisch in een gevaarlrjken toestand is ge-
komen en economisch van het buitenland af-
hankelijk is geworden.
De ontwikkeling van den landbouw In ons
eigen land hield twee gevaarlijke elementen
in zich besloten. In de eerste plaats stelde
doze zich wat den afzet betreft steeds meer
in op het buitenland. In de tweede plaats
werd vooral onze veeteelt steeds meer afhan-
kelijk van invoer uit bet buitenland vooral
van veevoeder, m.a.w. ging zelf steeds meer
steunen op een buitenlandsch agrarisch fun
dament.
Van de gevaren van de afhankelijkheid van
door
SYDNEY HORLER.
Geautoriseerde vertaling door
Mevr. T. OSIECKMEBREBOER.
52) Vervolg.
Een zwak en haast onmerkbaar glimlachje
epeelde om de lippen van den dokter. De man
dacht dat hij handig was, maar hg wist ook
niet alles. Hij wist bijiyoorbeeld niet, dat juist
achter de plaats waar hij nu zat nog een
tweede dear was -een deur, die iemand, die,
het niet wist, nooit zou opvailen. En nu zag
Giraud die deur heel Jangzaam opengaan.
Hierdoor had hij ineens weer moed gekre-
gen en op bijna vriendedijken toon vervolgde
hij. ,,Als je Zuberra ziet, herinner hem er dan
aan dat hij me nog vflfhonderd pond schul-
dijg is."
„Ik zal het zelf innen", klonk het antwoord.
„Zeg, waar kijk je zoo naar?" plotseling
vuurde de spreker, maar de dokter had zich
al gebukt en een paar bruine gespierde
banden sloten zich om den hais van den zoo-
genaamden patient.
,,Wees maar niet bang hem pijn te doen,
Abdullah", zei Giraud', die weer te voorschijn
was gekomen, ,,hij is een gemeene bruut,
een ruwe behandeling zal hem goed doen.''
„Je hebt een groote fout gemaakt, mijn
vriend", vertelde Giraud zijn patient enkele
minuten later, ,,je hebt je tegenstander onder-
schat. Dacht je heusch dat je mijn bediende
koi) omkoopen? Je weet schijnbaar nlets af
van het groote eergevoel van het Egyptische
den buitenlandschen afzet zijn wij ons m de
jaren na 1929 bewust geworden. De golf van
protectie, die toen over Europa ging, heeft de
grenzen van de landen rondom ons gesloten
voor onze zuivel- en tuinbouw-producten en
deze dan ook practisch onverkoopbaar ge
maakt. De algemeene prijsdaling van de
akkerbouwproducten, die onze akkerbouw-
bedrijven in groote moeilijkheden bracht, deed
de rest; onze landbouw geraakte in een mise-
rabelen toestand.
Het is bekend, hoe men door de landtouw-
crisismaatregelen getracht heeft hierin ver-
andering te brengen. Al moet men erkenn :n,
dat hierdoor onze landbouw voor een totalen
ondergang is bewaard, toch ontbrak aan onze
landbouwpolitiek doelbewuste richting.
Toen de oorlog over ons kwam was ons
land, wat den invoer van veevoeder en andere
organische grondstoffen etc. betreft, feitelijk
nog even afhamkelijk van het buitenland als
in 1929 en van den afzet van agrarische pro
ducten gold hetzelfde. Wat dat beteekent
voelen wij vandaag aan den lijve.
Thans geheel andere weg noodzakelijk.
Samenvattende kunnen wij zeggen, dat in
Nederland een vrij omvangrijke boerenstand
en een hoog ontwikkelde landbouw bewaard
zijn gebleven. Het zou fout zijn de enorme
prestaties van ons land op agrarisch gebied
in het verleden, waarvoor men van buiten-
landsche zijde steeds den hoogsten lof heeft
gehad, ook maar een oogenblik te vergeten.
De grondige herorientatie echter, die door de
trjdsomstandigheden noodig was geworden, is
feitelijk achterwege gebleven. Een doelbe
wuste landbouwpolitiek, een forsch aanpakken
van de agrarische vraagstukken, waarvoor
wij zijn gesteld, is voor de naaste toekomst
een dringende noodzaak.
Al zal men hier en daar aanknoopingspuib-
ten vinden bij betgeen in de achter ons liggen-
de tien jaren is geschied, in principe zal toch
een geheel andere weg moeten worden inge-
slagen.
De eischen, waaraan onze landbouw zal
moeten voldoen zijn:
le. in economisch opzicht, dat hij een zoo
goed en zoo breed mogelijke basis schept voor
bet economische leven van onze volksgemeen-
schap;
!2e. in sociaal opzicht, dat hij den bodem-
bewerkers: boeren en landarbelders, een be-
hoorlijk bestaan en een zoo groot mogelijke
erbeidsvreugde brengt.
Een eerste voorwaarde hiervoor is natuur-
irjk o.m. een zoo sterk mogeiijke bevordering
van laijdaanwinning, inpoldering en verbete-
ring van de afwatering. Veel is er op dat ge
bied in de achter ons liggende jaren reeds tot
stand gekomen, waarbij natuurlijk in de eer
ste plaats valt te denken aan de machtige
Zuiderzee-werken. Het cultuur-technische
werk valt echter zeker nog in sterke mate
uit te breiden en te versnellen en vooral kan
het veel systematischer van opzet worden,
een en ander in verband met reeds opgestelde
of nog op te stellen streekplannen en een
eventueel op te sturen nationaal plan.
Voorts zal een herziening van het water-
schapswezen, althans in bepaalde gedeelten
van ons land, waarschijnlijk noodzakelijk zijn.
Eandbouw op techniseh zoo hoog
mogelijk pell.
Een tweede voorwaarde, dat het land zoo
intensief mogelijk wordt bebduwd. Hiervoor
is om te beginnen noodig, dat onze landbouw
techniseh op een zoo hoog mogelijk peil wordt
gebracht. Dit houdt in, dat:
le. het landbouwkundig onderzoek tot een
zoo groot mogelijke volmaaktheid moet wor
den opgevoerd
2e. dat de landbouwvoorlichting zoo goed
moet worden als ze kan zijn;
3e. dat het landbouwonderwijs zbo inten
sief mogelijk is.
Zoo staat onze landbouwvoorlichting nog
steeds op een principieel verkeerde basis. Wie
ras. Amdullah kent mijn gewoonten en hij
vond dat dit consult wel heel erg lang duur-
de." Nu wendde hij zich tot den Egyptenaar:
,,Hoeveel heeft hij je gegeven?"
„Honderd francs."
,,Hieruit kun je leeren," vervolgde Giraud,
,,hoe verkeerd het is krenterig te zijn. Als je
er tweehonderd van had gemaakt wie
weet? Misschien was Abdullah dan wel te
laat gekomen. Om een bekende uitdrakking
te gebruiken, Descoumut - het interesseert
me nu, heelemaal niet meer of dit je werke-
lijke aaam is de rollen zijn omgedraaid.
Als straf voor je zeldzame brutaliteit zul jij
nu de plaats innemen van dat. meisje, dat je
zoo ridderlijk te hulp bent koinen Snellen. Je
bent niet zulk goed materiaal, want je bent
ouder en behoort tot de andere sexe maar
men kan niet weten."
,,Je zult me niet aanraken!"
,,Neem m,e niet kwalijlk, maar ik beschouw
dit experiment als een noodzakelijk kwaad -
en dit keer zal ik het zonder narcose doen."
Zoo vol zelfvertrouwen als de man eerst
was geweest, zoo klein was hij nu. ,,Dat kan
je niet doen!" riep hij in doodsangst uit.
,,Ik zal het dan toch in ieder geval probee-
ren en laat ilk je meteen vertellen, dat het
absoluut nutteloos is om om hulp te roepen.
De menschen, die dit huis passeeren, scnen-
ken er heusch geen aandacht aan als ze hoo-
ren schreeuwen... ze weten dat hier dokter
Rafael Giraud woont!"
,,Beest! Onmensch!"
Giraud stond juist op het punt een cynisoh
antwoord te geven, toen er van buitenaf een
geluid tot hem doordrong, dat zijn aandacht
trok. ,,Ga kijken wie dat is, Abdullah," be-
Val hij.
De bediende wierp een aarzelenden blik op
den gevangene. „Je hoeft je over hem niet
bezorgd te maken, Abdullah, hij kan geen
kwaad doen. Als het nog een late patient is,
zeg dan dat iik vannacht niemand meer kan
den arbeid van de consulenten van nabij heeft
meegemaakt, weet, hoe door deze in het alge-
meen uiterst verdienstelijke ambtenaren
enorm veel werk wordt verricht, zonder dat
de uitkomsten in overeenstemming zijn met
de moeite, die zij zich geven.
Het ambtsgebied der consulenten is echter
zo6 groot, dat het noodzakelijke persoonlijke
contact met de boeren niet mogelijk is, al
heeft men ook getracht, verbetering te bren-
gen in het oude sy.steem door een toenemend
aantal assistenten aan de landbouwconsulen-
ten toe te voegen.
O.i. ligt de oplossing in het aanstellen van
plaatselijke lagere landbouwconsulenten. Ge-
wenscht lijkt ons, dat op den duur in ieder
dorp, d.w.z. in ieder landbouwgebied van
1000 A 3000 ha, een dergelijke plaatselijke
consulent komt. Wat de opleiding van de
consulenten betreft, naar onze' meening dient
men hiervoor boerenzoons te nemen, die de
middelbare landbouwschool hebben afgeloopen
en zicb daarna in verschillende deelen van ons
land in het boerenbedrijf practisch bekwaamd
hebben. Voorts is voor dit doel een goed
geredigeerd weekblad noodig, dat zoo noodig
gratis in banden van iederen boer moet
komen.
En dan nog het landbouwonderwijs. Dit
mag, hoewel men misschien op detailpunten
veranderingen zou kunnen wenschen, in opzet
uitstekend worden geacht. Wil het echter ten
voile het noodzakelijke resultaat hebben, dan
dient het veel intensiever te worden gegeven.
In de toekomst zal ook iedere landarbeider
een deg^lijke vakopleiding moeten hebben.
Naar men ons van de zijde van De Neder
landsche Unie nog mededeelt, zal bij verdere
publicatie van het agrarische program o.m.
het vraagstuk van bet prijspeil van de markt-
en bodemordening ter spraike komen.
SOCIAXJSME GEBASEERD OP EEN
GEORDENDE jVOEKSGEMEEN SCHAJP.
Proietariaat weer binnen het volks-
verband gebracht, op grondslag van
sociale gerechtigheid.
In het jemgste numimer van het weekblad
van de Nederlandsche Unie wordt in het
hoofdartikel nog eens teruggekomen op het
onderwerp Nederlandsch socialisme, dat den
laatsten tijd zooveel stof tot discussie heeft
opgeleverd. Aan dit artikel ontleenen wij het
volgende
Het socialisme als groote maatschappelijke
en politieke beweging heeft in een eeuw tijds
een langen weg van groei en ontwikkeling
afgelegd, die van de utopistische socialisten
over Marx en het communistisch manifest
leidt naar moderne theorieen als die van Her
man de Man. Terwijl in Rusland het zuivere
Marxisme, door Lenin gedestilleerd, als de
onaantastbare grondslag der Sovjet-Unie ge-
huldigd wordt, hadden in de meeste Europee-
sche landen de jongere socialisten het histo-
irisch-materialisme met de daaruit voort-
vloeiende anti-christelijke gezindheid en de
fundamenteele klassenstrijdgedachte reeds
v66r den oorlog verlaten ten gunste van een
practisch socialisme, dat zich zoowel met een
demoeratische gedachte als met een natio-
nale idee zocht te vereenigen. De opkomst
van het fascisme, door een socialist gesticht,
en van het nationaal-socialisme, dat het so
cialisme zelfs in zijn naam en zijn program
opnam, heeft de vraag, waar nu ,,het" zui
vere socialisme te vinden zou zijn, nog in
hooge mate bemoeiltjkt.
De kern van de vraag ligt hier: of men de
socialistische gedachte laat stoelen op de in-
diVidualistische grondbeginselen der negen-
tiende eeuw, dan wel, of men zich stelt op
den grondslag van een organisch geordende
volksgemeenschap.
Hoeveel stoffelijken '^n technischen voor-
uitgang de ontplooiing van het individueele
streven op economisch gebied ook (in de ne-
gentiende eeuw..heeft gebracht, zij leidde tot
een maatschappelijke verwording, die in het
woord ,,proletariseering" is uitgedrukt. De
ontvangen."
De gevangene rukte uit alle macht aan zijn
banden.
„Nutteloos absoluut nutteloos, beste
vriend," zei Giraud, ,,je hebt niet den kans
op de tienduizend om te ontsnappen en
bovendien, we zullen hier door niemand ge-
stoord wordeii."
Het geluid van twistende stemmen drong
tot beide manpen door de deur werd opeci-
gegooid en iemand wandelde doodkalm de
kamer binnen. ,,Goedenavond, dokteizei
een ironische stent.
Vol schrik keek dokter Rafael Giraud den
sprelker aaci, onderwijl steun zoekend bij de
tafel. „Jalabert!" riep hij uit, tevergeefs
traohtend zijn angst tet verrbergen.
„Juist, Jalabert en ik ben geheel tot Uw
dienst, dokter," zei de nieuwaangekomene op
spottenden toon.
HOOFDSTUK XXXVIH.
Een nieuvve Verrassing voor den „Dokter".
Om de komst van den man in het huis
van Dokter Rafael Giraud te verklaren, is het
noodig eenige details te vermelden over een
van die misdrijven, die in Frankrijk, meer
nog dan in eenig ander beschaafd land, aan
de orde van den dag schijnen te zijn mis
drijven, in koelen bloede gepleegd, die in hun
weerzinwek'kende barbaarschheid de verbeel-
ding verre te boven gaan.
Tien dagen voor Lomax in Parijs was ge-
a<rriveerd, was een van zijn beste vrienden,
Inspecteur Jalabert van de Sflrete, hals-over-
kop naar Marseille gezonden, met de op-
dracht verschillende misdrijven op te helde-
ren, waardoor niet alleen Frankrijk, maar
ook heel Europa in beroering was gebracht.
Een aantal marrnen en vrouwen van voor-
aanstaande families, alien in Marseille woon-
achtig, waren successievelijk spoorloos ver-
dwenen. Het onderzoek leidde ten langen
leste naar een bijzonder populair jong medi-
losmaking uit de oude gemeenschapsvormen,
de ontworteling uit den ouden gemeenschaps-
grond, gold voor de kleinen zoo goed als voor
de grooten; maar terwijl zij aan de laatsten
de gewenschte gelegenheid hood om den rang
en de macht te vetrwerven, waarop bezit of
ontwikkeling hun aanspraak gaven en
meer dan dat wonnen de geringen niets,
doch verloren slechts, wat zij aan maatschap-
pelijken rang en goederen, aan bestaans-
zekerheid en arbeidsvreugde hadden bezeten.
Zij werden de massa, de donkere ondergrond
voor het stralend „succes" der enkelen.
Terwijl nu de socialistische beweging ge-
dreven en gevoed werd door machtige gevoe-
lens van rechtvaardlgheid en van deemismet
het lot der velen, is het toch karakteristiek
voor het negentiende-eeuwsche socialisme,
dat het de feiten en de begrippen van mas
sa" en „proletariaat" aanvaardde en zelfs tot
uitgangspunt van zijn theorieen maakte. Het
erkende geen gemeenschap, maar slechts een
massa, een menigte van individuen, die alleen
door „het economisch proces" met elkander
verband hielden en tot eenzelfde lot verben-
den waren. Het zag die massa, dat proieta
riaat, buiten elk volksverband; het wilde
juist die massa over alle volksgrenzen heen
tegen alle ,,burgerlijke" volksbegrippen in
tot een wereldproletariaat vereenigen en ter
verovering of vernietiging van den staat
voeren. De klassentegenstelling achtte het de
eenige werkelijkheid. de volkseenheid slechts
een waan of een bedrog.
Deze opvatting van de massa en het proie
tariaat kwam in laatste inptantie voort uit
dezelfde individualistische grondidee als het
ongebreidelde kapitalisme, waartegen het so
cialisme zich zoo scherp keerde.
Het gebod van dezen tijd echter is: de
massa weer tot volk te maken en als volk te
organiseeren, d.w.z. tot natuurlijke en vaste
vormen van levens- en arbeidsgemeenschap
terug te leiden.
Daarmede is dit socialisme ook voor pro-
testanten en katholieken aanvaardbaar. Want
onaanvaardbaar was voor hen niet „het" so
cialisme, maar ,,een" socialisme, zooals dat
in feite bestond, gebonden aan een begrip
van gelijkheid, dat een miskenning inhield
van de verscheidenheid der menscbelijke
gaven en aan een begrip vrijheid, dat de auto
nomic van het individu proclameerde op alle
gebieden van het menscheljjk handelen.
Het eerste doel wordt nu: de verwezenlij-
king van de sociale gerechtigheid, op alle ge
bied en tegenover iedereen. De arbeid ktun
daar geen koopwaar zijn, noch het geld het
eerste en laatste doel van den arbeid; de
mensch in zijn maatschappelijke functie,
d.w.z. in zijn arbeid en beroep, is de grond
slag en de maat van dezen nieuwen gemeen-
schapsbouw, waarin het igeld niet zal heer-
schen, maar dienen. De arbeid is daar een
plicht en een eer, die inhoud en vorm geeft
aan de maatschappelijke verhoudingen.
Deze nieuwe socialistische gedachte ver-
werpt het begrip eigendom niet, doch geeft
er een geheel socialen inhoud aan. De uitein-
delijke bestemming ook van den eigendom is
het dienen van de gemeenschap. Dat wil zeg
gen. dat de staat, die verantwoordelijk is
voor het algemeen welzijn het recht heeft om
het particulier bezit dienstbaar te maken
aan het welzijn van de volksgemeen
schap, wanneer de eigenaar dit nalaat,
om tegen redelijke vergoeding in be
paalde gevallen tot onteigening over te gaan,
om te voorkomen, dat van eigendommen een
sociaal niet gerechtvaardigd gebruik wordt
maakt, om bepaalde goederen zelfs geheel
aan het privaat eigendom te onttrekken. Al-
tijd immers geldt in deze dingen de wet -
en de Nederlandsche Unie heeft dit in haar
program duidelijk tot uitdrukking gebracht
dat het belang van gemeenschap boven
dat van het individ'u moet gaan.
Dat geen enkel socialisme waarachtig so
ciaal kan zijn, zonder tegelijk nationaal te
zijn, is jaren geleden al uitgesproken door
den grooten socialistischen voorvechter Troel-
cus, dokter Bernadou geheeten.
In den aanvang wilde niemand gelooven
dat een man, die algemeen zeer hoog werd
geacht, die nota bene op het punt stond te
trouwen, iemand met een pracbtige toekomst
voor zich, de gruweldaden, waarover de heele
wereld sprak, op zijn geweten kon hebben.
De politie van Marseille, die voor de moei-
lijke taak was gesteld dit mysterie op te
lossen, vroeg assistentie aan de Surete in
Parijs. De Commissaris van Politie aldaar
stuurde er Valentin Jalabert op af, en met
spoed reisde de beroemdste Fransche detec
tive naar het Zuiden.
'Hij werkte dag en nacht, met tot resultaat
dat zijn nasporingen hem naar Bernadou
leidden; hij had namelijk ontdekt dat alle
verrmiste personen patienten waren van dezen
•mode-dokter. Weldra bleek, dat deze Berna
dou hen verschillende soorten vergiften had
toegedlend, waardoor alien den dood hadden
gevonden .maar dat was nog niet het
•eenige; hij had de lijiken op een dusdanige
wijze verminkt, zooals men alleen in de erg-
Ste gruwelvechalen beschreven vindt.
Men was algemeen verbaasd toen Jalabert
opdracht gaf de muren van Bernadou's
spreekkamer af te breken het resultaat
was verbluffendalle vermiste personen wer
den teruggevonden. Na onderzoek bleek dai
ze, kort na hun dood en na eerst op gruwe-
lijke wijze verminkt te zijn, ingemetseld
waren.
Deze ontdeikking wekte zoo'n storm van
verontwaardiging, dat de autoriteiten bevel
gaven alle vroegere patienten van Bernadou,
die op verschillende kerkhoven in Marseille
waren be graven, opnieuw op te graven voor
een gerechtelijke lijkschouwing. In het huis
vcrd een groote voorraad van de meest uit-
3en!ocipende vergiften gevonden; niemand
Uvijfe'.de er nog aan of het monster Berna
dou was een van de ergste misdadigers, die
ooit geleefd hebben.
van hand en en gelaat,
schrale lippen, gesprongen
handen genezen snel met
Doos 30-60 ct. Bij Apoth.en Drogisten
uunhardtMH
stra. Naticnaal, dat is voor ons: Nederlandsch.
En de Nederlandsche Unie beschouwt het als
haar taak een practisch socialisme, bouwend
op de idee van de volksgemeenschap, op Ne
derlandsche wijze te verwezenlijken, tot heil
van het Nederlandsche volk.
DUITSGHE JOURNAUSTEN IN
ONS LAND.
Dr. T. Goedewaagen over de taak.
van zijn departement.
In het kader van een studiereis van zeven-
tien vooraanstaande Duitsche journalisten
door ons land was Zondagavond door den
chef der persafdeeling van het rijkscommis-
sariaat, den heer W. Janke, een samenzijn ge-
arrangeerd van Duitsche en Nederlandsche
persmannen, waarbij ook de eommissarissen-
generaal Schmidt en Fischboeck aanwezig
waren, benevens een aantal andere Duitsche.
autoriteiten. Tijdens deze bijeenkomst heeft
dr. T. Goedewaagen, secretaris-generaal van
het nieuwe departement van volksvoorlichting
en kunst, een toespraak gehouden over de
taak van dit departement.
Nederland, zoo zeide hij, is het klassieke
land van sehilderkunst en architeetuur. Dit
kon het worden, omdat in den bloeitijd deze
kunsten in den volksgeest wortelden. In
latere tijden is de kunst van bet volksleven
vervreemd en hebben de kunstenaars zicb in
een oeverloos individualisme verloren. In
pers, radio en film openbaarde zich dezelfde
geest. De staat beperkte zich tot materieelen
steun en stuwde niet.
De nieuwe geest echter is volksch, d.w.z.
in den volksgeest wortelend. De taak van den
staat ligt daarin vervat. Zijn taak kan niet
zijn bepaalde opvattingen op het gebied van
kunst dwingerfd op te leggen, doch opvoedend
en stuwend werkzaam te zijn. Organisatorisch
werk is daarbij belangrijk, doch voomamer is
de hervorming van de geesten.
De taak van een nationaal-socialistischen
staat kan echter slechts dan worden vol-
bracht, indien de idee van de zelfbeperking
van den staat in acht wordt genomen, gelijk
dit in Italie is geschied. Opdat iedere tak van
kunst en publiciteit zich vrij op eigen terrein
kunnen ontplooien, zal de stichting van een
aantal corporaties noodig zijn.
Tegenover de bezwaren, tegen staatsinmen-
ging in de kunst aangevoerd, deed spr. op-
merken, dat in het oude Griekenland de
schoonste kunstwerken, zooals die van Phi
dias, in staatsopdracht zijn gemaakt. Het is
niet alleen nuttig, maar ook noodig, dat de
staat invloed oefent op het vrije leven van de
artistieke genialiteit. De kunstenaars van
hun kant moeten weten, dat zij slechts in
dienst van het volk kunnen worden wat zij
zijn.
Op dezelfde gronden beteekent dit voor
radio, pers en film, dat alle uitingen, welke
tegen den volksgeest ingaan, moeten worden
uitgeroeid.
Tot de taak van het nieuwe departement
behoort ook de organisatie van publieke bij-
eenkomsten ten behoeve van de cultureele
uitwisseling. Daardoor zullen de kunstenaars
zich weder bewust kunnen worden van den
eigen aard der Nederlandsche cultuur. Daar
bij zal hun duidelijk worden, dat Duitschers
en Nederlanders elkander in zekeren zin
vreemd zijn, doch tevens verwantschap bezit-
ten in den gemeenschappelijken aard van het
Noord-Europeesche wezen. Zij zullen zichzelf
kunnen herkennen in het andere volk.
Aan het slot van kijn toespraak zeide spr.
nog, dat zijn departement een politiek depar-
AIs men Jalabert zoo zag, zou men hem
voor een cabaret-artist verslijten. Hij had
een komiek gezicht, slofte meer dan dat hij
liep en zijn kleeren hingen hem als vodden
om zijn lijf. Hij had een eigenaardige manier
van spreken, (hij kwam oorspronkelijk uit de
Midi) die iemand, die hem voor het eerst ont-
moette, cnwillekeurig deed gldmlachen.
Maar Rafael Giraud lachte niet...
De detective deed, of hij den gebonden man
niet zag, ging kalm in den stoel zitten, be-
stemd voor 's dokters patienten en haalde
een pakje goedkoope cigaretten uit zijn zak,
waarvan hij er een opstak.
„Ik heb er niets op tegen U te vertellen,
dokter, dat ik erg mce ben," zei hg op ver-
trouwelijken toon, „en wat is er nu beter voor
een vermoeid man dan een gemakkelijke stoel
(niet dat deze nu zoo heel gemakkelij'k is) en
een cigaret?"
,,Wat kom je hier doen?" vroeg de dokter,
onderwijl Descournut's revolver opnemend...
„Leg dat near!" zei Jalabert, ,,of geef
haar maar liever aan mij", de detective
was beroemd om zijn onverschrokkenheid en
ook nu weer nam hij kalm de revolver uit
Giraud's hand, alsof hij een kind een gevaar-
lijk stuk speelgoed afnam.
,,Zoo, nu kunnen we beter met elkaar pra-
ten," zei hij, het wapen bij zich stekend.
„Hal'lo, wat hebben we daar?" hij wees
op den gebonden man ,,je moet hier in
Parijs geen streken gaan uithalen a la Ber
nadou, Giraud."
„Bernadou!" schreeuwde Giraud, „wat heb
ik in 's hemlelsnaam met Bernadou te
maken
,,Hoe zou ik dat weten?" klonk het kalm,
..Bernadou is als moordenaar op het oogen
blik zeer in de mode en naar wat de kran-
ten beweren, experimenteerde hij uitsluitend
met zijn eigen patienten dat was hem
zeker het gemakkelijkst."
(Wiordt vervolgd.)
