ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCHWLAANDEREN
No. 10.116
VRIJDAGV 20 SEPTEMBER 1940
80© Jaargang
Binnenland
Buitenland
EERSTE BLAD
ABONNEMENTSPRIJS: Binnen Temeusen f 1,35 per 3 maanden Bulten Temeuzen
fr. per post f 1,65 per 3 maanden Bjj vooruitbetaling fr. per post f 6,per jaar
Voor Belgie en Amerika f 2,10, overige landen f 2,45 per 3 maanden fr. per post
Abonnemeoten voor het buitenland alleen b(j vooruitbetaling.
Uitgeefster: Firma P. J. VAN DE SANDE
GIRO 38150 TELEFOON No. 2073.
ADVERTENTLEN: Van 1 tot 4 regels 0,80 Voor elken regel meer f 0,20.
KLEINE AIV ERTENTI iiNper 5 regels 50 cent bo vooruitbetaling.
Grootere letters en clicbd's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien tag regelabonnement teg en. verminderd tarief, betwelk op aanvraag
verkrijgbaar is. Inzending van advert entien liefst een dag voor de uitgave.
DIT BEAD VERS ("HUNT HOEKGN MAANDAG-, WOENSDAG- EN VRIJDAGAVOND.
EXTRA-KAARTEN VOOR ZWAREN
ARBEID.
De rechthebbenden op extra-distributie-
kaarten op grond van de door hen te verrich-
ten zwaren of zeer zwaren arbeid komen
thans ook in aanmnerking voor extra-vleesch-
kaarten.
Zij, die zwaren" arbeid verri.ch.ten, ont-
vangen een V2 kaart, en degenen, die vallen
in de groep ,,zeer zwaren arbeid" ontvangen
1% kaart extra.
De uitreiking geschiedt in het tijdvak van
19 tot en met 28 dezer. De er bij betrokken
arbeiders krijgen per briefkaart bericht, op
welken dag en aan welk kantoor de extra-
kaarten in ontvangst kunnen worden ge-
nomen.
De aandacbt wordt er op gevestigd, dat de
er bij betrokkenen de' extra-rantsoenen niet
persoonlijk beboeven af te halen, mits zij de
op de berichtkaart voorkomende verklaring
omtrent bun werkzaamheden hebben ingevuld
en onderteekend.
VERDERE BEPERKING VAN HET
YERRRUJK VAN MOTORBRANDSTOF.
De secretaris-generaal, waarnemend hoofd
van het departement van Handel, Nijverheid
en Scheepvaart, in overieg met den secretaris-
generaal, waamemenid boofd van het departe
ment van Wlaterstaat, maakt bekend:
De huidige benzinesituatie in ons land
maakt nog verderb beperking dringend nood
zakelijk.
Niet alleen zal deze beperking gevonden
moeten worden in verminderde toewijzing
voor de Octoberperiode, doch ook zal het voor
iederen benzineverbruiker noodzakelijk zijn,
zacbzelf daar waar mogelijk uit eigen bewe-
ging beperking in het verbruik van benzine op
te leggen. Het is de plicht van iederen staats-
burger, dat hij zooveel mogelijk bijdraagt tot
het in stand houden van bet oeconomische
leven. Men zal zich dus keer op keer weer
hebben af te vragen v66r men met zijn auto
rijdt: Is het wel dringend noodzakelijk, dat
ik dit doe?
Van overheidswege moeten in dit verband
tevens de volgende maatregelen genomen
;worden
Het bij beschikking van 14 Augustus 1940
aangewezen tijdvak van 1 tot en met 30 Sep
tember 1940, zijnde de derde motorbrandstof-
distributieperiode, wordt verlengd tot en met
6 October.
Als 4de distributieperiode wordt niettemin
aangewezen het tijdvak van 1 tot en met 31
October 1940.
AOs gevolg hiervan zullen wederverkoopers
van 1 tot en met 6 October zoowel de thans
geldende coupons met groenen opdruk op grijr
zen ondergrond gedrukte vergimning, o.m.
voorzien van het groene cijfer 3, mogen aan-
nemen als de voor October ontworpen coupons
met gelen opdruk op lichtgrijzen ondergrond.
bevestigd aan. een op lichtgrijzen ondergrond
gedrukte vergunning, waarop o.m. in gele
kleur het cijfer 4 voorkomt.
Speciale aandacht van wederverkoo.pers
wordt nog gevraagd voor den thans verscho-
ven datum van laatste inzending aan lever-
anciers van opplakvellen met coupons. In
tegenstelling met de laatste alinea van een
brief d.d. 16 dezer, welke aan wederverkoo
pers uitgegaan is onder het hoofd ,,Motor-
brantdstofbeschikking 1940 no. 1", wordt de
uiterste datum, waarop September-coupons
nog aan leveranciers ter aanvuUing van den
voorraad mogen worden ingezonden, bepaald
op 7 October a.s.
NIEUWE DAGINDEELING VOOR DEN
BELASTIN GDIENST.
Het departement van financien heeft voor
de wintermaanden een nieuwe dagindeelmg
voor de belastingdiensten vastgesteld. Deze
komt, volgens het Vad., hierop neer, dat in de
maanden November en Februari zal worden
gewerkt van 9 uur tot 4 uur 30 en Zaterdags
van 9 tot 1 uur en in de maanden December
en Januari van 9 uur tot 4 uur en Zaterdags
van 9 tot 1 uur. Hierdoor ontstaat echter
een vrij belangrijk tijdverlies, dat in de maan
den October, Maart, April en Mei zal moeten
worden ingehaald. Hiervoor is de regeling
nog niet precies vastgesteld, doch vermoede-
lijk worden in die maanden de werkuren van
8 uur tot 12 uur en van 1 uur 30 tot 5 uur 30.
DE VERLEENING VAN B-STEUN AAN
WERKLOOZEN.
De waarnemend secretaris-generaal, waar
nemend hoofd van bet departement van
sociale zaken beeft aan de gemeentebesturen
meegedeeld, dat in verband met de huidige
distributieimaatregelen al de door het depar
tement van sociale zaken ten behoeve van
den B-steun over 1940 geplaatste orders zijn
geannuleerd.
Voor dit jaar kunnen dan ook geen goede-
ren door tusscbenkomst van gemeld departe
ment worden betrokken en kan ook aan de
reeds ingekomen aanvragen niet worden vol-
daan.
De inkoop van B-artikelen moet voor 1940
derhalve geheel plaatselijk worden geregeld.
Voorts wordt nog medegedeeld, zulks naar
aanleiding van verscbillende tot bet departe
ment gerichte vragen, dat, alhoewel de steun-
verleening B in het bijzonder voor de winter
maanden is bedoeld, het bij gemelden secre
taris-generaal geen bezwaar zal ontmoeten
indien reeds thans tot het uitkeeren van het
volledig beschikbare bedrag wordt overge-
gaan.
DE A.S. MARNIX-HERDENKING.
Naar wordt gemeld is de onthulling van
het Mamix-raam in de Pietersikerk te Deiden
thans definitief bepaald op Zaterdag a.s
des namiddags te 3 uur. Er zal een besloten
bijeenlkomst worden gehouden, welke uitslui-
tend toegankelijk zal zijn op vertoon van door
bet secretariaat verstrekte kaarten.
Tengevolge van den oorlog is een aantal
gegevens van bet comite verloren gegaan,
waardoor bet niet is uitgesloten, dat per-
sonen, die aan het raam hebben bijgedragen,
toch geen uitnoodiging voor de plecbtige ont
hulling hebben ontvangen. Dezulken gelieven
zich te wenden tot den secretaris van het
comite, prof. dr. J. N. Bakhuijzen van den
Brink, Rapenburg 40, Deiden of tot mej. dr.
P. W. Havelaar, De Sternberg, Ede (Geld.).
BOMMEN OP NEDERLAND.
Te Wageningen.
In den nacht van Woensdag op Donderdag
hebben Engelsche vliegers zeven bommen
geworpen nabij Wageningen. Een bom was
van zwaar kaliber. Zij kwamen terecbt in
boomgaarden bij Nude. Persoonlij'ke onge-
lukken kwamen niet voor. De materieele
schade is gering en beperkt zich tot enkele
gesprongen ruiten van het gebouw van het
instituut voor veredeling van landbouw-
gewassen.
Te Weert.
Woensdagavond om half twaalf zijn boven
Weert zes bommen omlaag geworpen. Deze
vielen grootendeels in acbtertuinen van per-
ceelen van den Singel, welke om de oude kom
van de stad loopt. De schade beperkte zich
tot vemielde ruiten en dakpannen. Persoon-
lijke ongelukken vielen niet voor.
HET VOEDSED VOOR ZIEHEN.
De geneeskundig hoofdinspecteur van de
volksgezondheid schrijft
Verscbillende voedingsmiddelen vallen thans
onder de distributie. Ook onze zieken kunnen
niet langer meer krijgen wat zij meenen noo
dig te hebben, en misschien wel graag zouden
wenschen. Het is dan de gewoonte om zich
tot zijn behandelenden arts te wenden, met
het verzoek extra-voedsel voor te schrijven.
Schrijft de arts niet precies die artikelen voor,
die vele patienten wenschen, of geeft bij een
mindere hoeveelheid dan de patient zelf
meent noodig te hebben, dan geeft dit vaak
aanleiding tot een zekere wrijving tusschen
patient en arts.
Het is, om teleurstelling en wrijving te voor-
komen, nuttig, dat onze zieken weten, hoe in
korte trekken de voedseldistributie voor zie
ken loopt. Alle arisen zijn op de hoogte ge-
bracht voor welke ziekten extra voedsel mag
worden voorgeschreven; zij weten ook de hoe
veelheid, die voor de ernstige gevallen maxi-
rnaal mag worden verstrekt. Deze hoeveel-
heden zijn zoodanig, dat de zieken niet bang
behoeven te zijn, dat ze tekort zullen komen,
al wordt misschien niet aan al bun wenschen
voldaan.
Bovenldien zullen de arisen bij sommige
ziektegevallen genoodzaakt zijn, te adviseeren
bonnen voor voedingsmiddelen, die aan den
patient verboden zijn, in te houden. Dit geval
kan zich bijvoorbeeld voordoen bij dieet-
patienten.
Maakt het dus den arisen niet moeilijk,
door voedingsmiddelen te vragen, die hij u
niet kan en mag voor schrijven: mop.pert niet,
als hij bonnen laat inhouden. Noch bet een,
noch bet ander doet hij voor zijn plezier. Hebt
vertrouwen in uw arisen en in de instanties
aan wie de distributieregeling is opgedragen.
Zij alien handelen welbewust in het belang
van onze zieken, zoowel als in dat van onze
geheele bevolking.
DE MOEILIJKHEDEN VAN EEN LANDING
AAN EEN VHANDELHKE KUST.
De beide voorbeelden van landingsoperaties
uit den wereldoorlog, Gallipoli eener-, Oesel en
Dago anderzijds, hebben de moeilijkheden met
een gecombineerde operatie aan den dag ge-
bracht. Door de ontwikkeling van nieuwe ge-
vechtsmiddelen zijn die moeilijkheden nog toe-
genomen. De uitrusting van een modeme
landingsmacht omvat alles, van Ucht infante-
riegeschut af tot gevecbtswagens toe. De
vereischte soheepsruimte bedraagt dientenge-
volge ongeveer het drie- of viervouidige van
de vroegere, dus voor een versterkte divisie
ongeveer 240.000 ton, d.w.z. 24 stoombooten
van 10.000 of 50 van 5000 ton, die bovendien
voorzien moeten zijn met afWeergeschut en
middelen om zich mijnen van het lijf te
houden.
Voorts leenen zich slechts bepaalde schepen
met passende ruirnen, laadinrichtingen, ver
sterkte dekken enz. voor een zoo uitgerusten
troep. Het zware materiaal kan dikwijls al
leen aan kaden in- en uitgeladen worden,
welke dan voor booten met grooten diepgang
bereikbaar moeten zijn en over sterke kranen
beschikken. Zulke havens bezitten in het al-
gemeen voldoende weg- en railverbindingen
landinwaarts, maar worden dan ook daarom
door kustbatterijen, mijnen, duikbooten en
vliegtuigen verdedigd, die alleen door een
groote maeht in de lucht en ter zee bedwon-
gen kunnen worden. Weliswaar wordt een
landing in kleine havens, verlaten baaien of
aan de open kust veelal door zwakkere tegen-
werking bedreigd, maar de ontscheping is
daar moeilijker. Geschiedt ze aan de open
kust, dair moet ze bij opkomend boos weer
worden opgeschort, wat de reeds gelande troe-
pen in gevaar kari brengen.
De Frankfurter Zeitung schrijft het slagen
van de Duitsche landing aan de kust van
Noorwegen aan de meerderheid van de Duit-
schers in de lucht toe. Dit was een waagstuk,
gezlen de geweldige afstanden over zee tot
2000 km toe, die van de Duitsche steunpunten
naar Oslo, Stavanger, Bergen, Drontheim en
Narvik moesten worden afgelegd. De Engel
sche vloot was verre in de meerderheid en
werd door vliegtuigmoederschepen gesteund.
Het meest hadden de Duitschers van duikboo
ten te duchten. Toen zij daar eenmaal vasten
voet hadden, wisten ze door samenwerking
van de drie wapens de Engelsche voornemens
om hen te verdringen te verijdelen en hen weg
te jagen.
Gallipoli en Oesel.
De Britsche vloot leed er vooral door aan-
vallen uit de lucht. Dit kan hun de lust be-
nomen hebben in de Middellandsche Zee een
landing te beproeven. Voor de Duitschers is
bet dus hoofdzaak de heerschappij in het lucht-
ruim te bebouden. Dit hangt samen met wat
een gecombineerde operatie genoemd is. Zij
is er op berekend een snelle beslissing te voor-
scbijn te roepen. Tot dusver was het daartoe
noodig in het betrokken gebied over de heer
schappij ter zee te beschikken. In den wereld
oorlog hielden Duitschland en Engeland ze
onvoldoende verzekerd om een soortgelijke
poging in het vocrnaamste krijgsgebied, aan
de NooTdzee, te ondememen.
Bij wijze van redding uit den stellingoorlog
werd beproefd de Dardanellen te forcecren
met de bekende ongelukkige gevolgen. Toen
het met schepen alleen niet ging werden 7800
man naar het schiereiland Demmo gevoerd,
waar vandaan twee colonnes op bet schier
eiland Gallipoli, een derde op den Aziatischen
oever moesten landen. De poging werd door
19 slagschepen, twee pantserkruisers, 11
kleine kruisers, 32 torpedobootjagers, 29 trei-
lers, talrijke mijnenvegers enz. ondersteund.
Verder was op het eiland Tenedos een vlieg-
veld aangelegd en werden de ankerplaatsen
van de schepen door netten beschermd. De
aanval eindigde met een veriies van ongeveer
100.000 man en zoo wat 80.000 ton aan oor-
iogsschepen.
In 1917 werd een Duitsche zeemacbt van
10 slagschepen, acht kruisers en 55 torpedo-
booten ter bescherming van de transportvloot
ingezet, die met behulp van ongeveer 100 zee-
vliegtuigen, zes luchtschepen, een vliegtuig-
moederscbip enz. de genoemde eilanden in de
Oostzee moest nemen. De landingsmacht be-
stond uit een versterkte divisie infanterie van
om en bij de 25.000 man met 8500 paarden,
2500 wagens, 540 kanonnen, 224 machinege-
weren en een tros :ian kolen-, olie- en water-
schepen alsmede zulke, geladen met munitie
en proviand. De verliezen beperkten zich tot
twee slagschepen en twee torpedobooten, die
voor langen tijd ten gevolge van mijntreffers
onbruikbaar werden. (N. R. Crt.)
DE HARTADER VAN HET BRITSCHE
WERELDRIIH BEDREIGD.
De spaarzame beriohten over het Italiaan-
scbe offensief tegen de Britsche legermacht
in Egypte wekken tot nu toe niet den indruk
dat het hier om groote beslissingen zou gaan.
Indien men echter nauwkeuriger de verhou-
dingen in dit deel der wereld beziet, dan blijkt
wel, dat het bier uiteindelijk gaat om beslis
singen, die het geheele wereldbeeld in groote
deelen der twee continenten Afrika en Azie
zullen veranderen. De stilzwijgendbeid der of-
ficieele Itallaansche legerberichten wijzen er
trouwens reeds op, dat er een grootsch opge-
zette poging aan den gang is.
De Italiaansche krrjgsverrichtingen hebben
trouwens den laatsten tijd 'n zekere systema-
tiek vertoond, welke er op wijst, dat de aan
val op Egypte het einddoel is en tegelijkertijd
bet begin van den grooten slag. Allereerst is
de Italiaansche strijdwijze er op gericht ge-
weest, de Britsche vloot in de Middellandsche
Zee in twee deelen te scheiden, welke slechts
moeilijk onderling contact kunnen houden. De
voortdurende bombardementen van Malta en
de versterking der Italiaansche Pantanella-
eilanden bezuiden Stcilie maken het vrije ver-
keer van de Britsche vloot in de Oude Wereld-
zee onmogelijk en binden belangrijke Britsche
strijdkrachten in andere deelen der zee, zoodat
zij niet meer in het Oostelijke bekken, waar
de beslissing moet vallen, ter beschikking
staan.
Daarbij wordt de bouding van Spanje steeds
krachtiger; het bezoek van Serrano Suner aan
Berlijn heeft het vraagstuk van Gibraltar
weer aan de orde gesteld en met steeds meer
kracht wordt in de Spaansche pers de terug-
gave van deze „zuil van 'Hercules" geeischt.
Eenigen tijd geleden werd van Spaansche zijde
eveneens een krachtige actie gevoerd in Tan-
ger, dat offieieel nog steeds onder een inter
national, neutraal beheer staat, maar waar
in werkelijkheid de Spaansche en Italiaansche
invloeden steeds sterker worden. Daarmede
valt ook de andere „zuil van Hercules" bin-
nen de Spaansche invloedssfeer en ontstaat al-
dus bet gevaar, dat de Middellandsche Zee ge-
sloten wordt voor de Britsche vloot, of op zijn
minst dat sterke vlooteenheden voor de vrij-
houding van dien doorgang beschikbaar moe
ten blijven.
Tenslotte wordt in het Oostelijk bekken de
Britsche invloed belemmerd doer de Italiaan
sche vestigingen op de Dodekanesos, terwijl
de onlangs ingestelde patrouilles in de Roode
Zee ook de vrije Britsche doorvaart naar In
die en vooral ook het vrije verkeer met Aden
en de havens in de Perzische golf belemmeren.
Anderzijds heeft het Italiaansche succes in
Somaliland Italie een rugdekking gegeven en
de mogeljjkheid geschapen, dat ook van die
zijde Egypte zou kunnen worden aangevallen.
Het gaat hier inderdaad om den harteknoop
van het Britsche wereldrrjk. Gaat Egypte ver
loren, dan moet dit een revolutionnaire betee-
kenis hebben voor tal van gebieden.
Allereerst is de Britsche invloed in het Oos-
telijk bekken van de Middellandsche Zee uit-
geschakeld, hetgeen zijn invloed moet hebben
op de verhouding tot Turkije en de Balkan-
staten. Wlelke Invloed trouwens toch al door
de sipil-politiek vrijwel te niet is gedaan.
Het losser worden van den band met Tur
kije wordt nog in de hand gewerkt daar ook
de contacten met het expeditieleger in Syrie
worden verzwakt, indien althans dit leger niet
reeds ter versterking der Egyptische troepen
is gebruikt. Dit moet weer zijn invloed doen
gelden op Palestina, waar het er voor de Jood-
scihe kolonisten niet prettig gaat uitzien, in
dien de Arabische invloeden vrij spel zouden
krijgen.
Verder wordt ook de band met de voor-
Aziatische landen, deels door het verdrag van
Saabad met Tdrkije verboden, veel losser,
hetgeen niet zonder beteekenis kan zijn voor
de petroleumpositie van het Britsche Rrjk. En
verder, mocht het verkeer door de Roode Zee
onmogelijk worden, dan moet ook de Britsche
invloed in Perzie dalen en zal daaraan even-
wijdig, de Russische invloed in dit land stij-
gen en aldus den ouden Russischen droomeen
doorbraak van den Russischen invloed naar
den Stillen Oceaan nader tot de verwezenlij-
king komen. Hetgeen op zijn beurt de geheele
Britsche positie in den Stillen Oceaan in het
geding brengt. Dit hangt weer ten nauwste
samen met de in kracht steeds groeiende na-
tionale beweging in Britsch-Indie, welke, in
dien de Britsche positie in dit deel der wereld
wordt verzwakt, haar kans zou krijgen om de
onafhankelijkheid van Britsch-Indie te be-
vechten.
Het zelfde geldt overigens ook voor de na-
tionale beweging in Egypte, welke er nu reeds
toe heeft geleid, dat de Egyptische troepen
door de Britsche overheid niet vertrouwd wor
den en in gamizoenen in het binnenland zijn
ondergehracht. Van belang is hierbij ook de
Italiaansche verklaring, dat het offensief niet
tegen Egypte, maar tegen de Britsche troepen
in dit land is gericht en dat integendeel Italie
voor de bevrijding van Egypte strijdt. De
Egyptische nationalisten moeten hiervoor niet
ongevoelig zijn.
Bezien wij den toestand in Afrika nu verder,
dan blijkt dat, met bet wegvallen van den
Britschen invloed in Egypte, ook het voor-
naamste steunpunt van de lijn Kaapstad
Cairo, de ruggegraat van het Britsche rijk in
Afrika, zou zijn weggevallen. Waardoor ook
de Soedan en Kenya min of meer in de lucht
zouden komen te hangen.
Van Britsche zijde zal men op dit oogenblik
alles doen, om den invloed in Zuid-Afrika te
behouden. Burners, niet alleen dat hierop dan
de geheele verdere Britsche invloed op het
Afrikaansche continent zal berusten, maar
ook voor den zeeweg naar Britsch-Indie is het
behoud van Kaapstad en van de marinehaven
Simonsstad van de grootste beteekenis. Hier
wreekt zich nu wel zeer gevoelig de groote
fout in de geschiedenis van het Britsche Im-
perium, begaan tijdens den Boerenoorlog,
waarbij het Afrikaander volk voor altijd van
Groot-Brittannie is vervreemd. De nationale
Afrikaansche beweging zal ook hier niet lijde-
lijk toezien, maar juist omdat hier het laat
ste en belangrijkste steunpunt van de Britsche
maeht op het Zuidelijk halfrond ligt, zal hier
de strijd het hevigst zijn.
'Het is overigens duidelijk, dat het wegval
len van den Britschen invloed in al de genoem
de landen niet alleen een staatkundigen, maar
ook een economischen en vddr alles een socia-
len en geestelijken invloed moet hebben.
Daarop komen we nog wel nader terug.
HET ITALIAANSCHE WEERMAOHTS-
BERICHT.
Het 104de Italiaansche weermachtsbericbt
luidt
Eenheden van de vijandelijke marine hebben
langs de kust tusschen Bardia en Sidi el Bar-
rani een actie tegen onze ttpepen gevoerd.
Onze luchtmacht kwam tusschenbeide, bom-
bardeerde den vijand en noopte hem zijn actie
te staken en te vluchten. Een kruiser van 10
duizend ton werd getroffen door een torpedo,
uitgeworpen door een onzer torpedov'liegtui-
gen en zwaar beschadigd. Onze luchtmacht
wierp bommen van klein kaliber en gaf machi-
negeweervuur, waardoor overal vijandelijke
kolonnes en gemotoriseerde strijdmiddelen op
de vlucht' getroffen werden, alsmede verster-
kingen te Mersa Matroeh en andere militaire
doelen.
De vijand voerde luchtacties uit in den om-
trek van Tobroek, Bomba en Benghazi, waar
door beperkte verliezen en schade veroorzaakt
werden. Twee vijandelijke vliegtuigen werden
neergeschoten door onze jagers, drie werden
waarschijnlijk neergschoten en een ander werd
neergeschoten door het luchtafweergeschut
van de marine. Al onze vliegtuigen keerden
terug.
Vijandelijke vliegtuigen vielen de eilanden
Rhodos en Laos aan, waarbij lukraak bommen
uitgeworpen werden. Een deel daarvan viel in
zee of veroorzaakte kleine branden en zeer ge-
ringe schade aan een huis, doch geen slacht-
offers. Een vijandelijk vliegtuig werd door het
luchtafweergeschut neergeschoten.
In Oost-Afrika deed de vijand luchtaanval-
len op Kassala, Assab, Djavelle, Mogadisco,
Diredaoea, Zeila, Mersa, Teclai en de Roode
Zee, waarbij in totaal van Italianen en inlan
ders zeven personen gedood en dertien gewond
werden en ohbeteekenende schade werd aan-
gericht.
Onze luchtmacht bombardeerde te Aden
mailhooten, die voor anker lagen.
ELF ENGELSCHE VLIEGTUIGEN BOVEN
DUITSOH GEBIED NEERGESCHOTEN.
In den nacht van 18 op 19 September zijn
Britsche vliegtuigen weer Duitschland binnen-
gevlogen. Zij werden in West-Duitschland
door Duitsch afweergeschut gedwongen terug
te keeren en wierpen hun bommen uit op niet-
militaire doelen. Zoo kwamen bommen neer
op de gestichten van Bodelschwing, n.l. op
Bethel. Zij vernielden drie ziekenhuizen,
welke door een rood kruis duidelijk als zoo
danig gekenmerkt waren, alsmede een admini-
stratlegebouw. Negen kinderen werden ge
dood en twaalf gewond.
Negen vliegtuigen werden door het lucht-
doelgeschut en twee door nachtjagers neer
geschoten.
DE AANVALLEN OP NEW CASTLE
EN GLASGOW.
De Woensdag door de Duitsche luchtmacht
aangevallen Tyne docks te New-Castle ba-
hooren tot de belangrijkste van Engeland. Zij
zijn zoo groot, dat zij zelfs de 52.000 ton
metende Berengaria kunnen opnemen. Over
de Tyne havens kwam een groot deel van den
Er was eens een schilder in Laren
Die de kunst aan 't plezier wilde paren.
Roode Ster, zeldzaam zacht, -•
Deed hem daaglijks de kracht
Voor zijn kunstvollen arbeid vergaren.
ertsinvoer Engeland binnen. Voorts werden
in 1937 rond 8 millioen ton kolen en cokes
over de Tyne-havens verscheept. In het haven-
gebied aan de Tyne liggen belangrijke werven
voor den bouw van oorlogsschepen, zooals
b.v Viekers-Armstrong en Armstrong-Whit-
worth. De reparatiebedrijven van deze wer
ven zijn in den oorlog van bijzondere beteeke
nis. Op de staatswerf te Chatham, die even
eens gebomtaardeerd werd, worden kruisers
en torpedobootjagers gebouwd en gerepareerd.
De aan deze werf toegebrachte schade is
daarom zoo verstrekkend in haar gevolgen,
omdat hier speciale installaties voor het repa-
reeren van kleine schadegevallen aanwezig
zijn.
Glasgow, dat in den nacht van 17 op 18
September werd aangevallen, is een belang
rijke haven voor ijzererts en rjzerafval, aard-
olieproduoten en graan. Over de haven van
Glasgow loopt een groot deel van de aan-
voeren voor Noord-Engeland. In het havenge-
bied van Glasgow liggen belangrijke Engelsche
werven, waarop kruisers, torpedobootjagers,
mijnenleggers, vliegtuigmoederschepen en
zelfs slagschepen gebouwd worden. Te Glas
gow is verder rond een vierde van de Engel
sche scheepsmachinebouwcapaciteit gecon-
centreerd.
|3A NKBILJ ETTENINV OER IN
FRANKRIJK.
Slechts mogelijk met vergunning
van het deviezenbureau.
De invoer van bankbiljetten, van welke soort
ook, is in Frankrijk slechts toegestaan met
toestemming van het officieele deviezenbureau
of door bemiddeling van speciaal daartoe aan
gewezen banken.
Deze speciale banken zijn, wat het verkrij-
gen van een vergunning voor het invoeren van
bankbiljetten betreft, afhankelijk van de con-
trole van het deviezenbureau.
NIEUWE, DOELTREFFENDE
BOMBARDEMENTEN.
Het Duitsche weermach ts bericht.
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
deelt mode:
'Het iuchtwapen viel ook Donderdag on-
danks de slechte weersomstandigheden ver-
scheidene voor den oorlog belangrijke doelen
in de omstreken van Londen aan. De haven-
complexen en haveninstallaties in Tilbury, de
staatswerf in Chatham en de groote olie-
opslagplaatsen van Port Victoria werden doel-
treffend met bommen bestookt. Verscheldene
olietanks en een tankschip gingen in vlammen
op.
In den nacht werden de vergeldingsvluchten
tegen Londen in versterkte mate voortgezet.
Vooral de Silvertown- en Royal Albertdocks
alsmede andere belangrijke doelen kregen on-
ophoudelijk talrijke bomtreffers van het
zwaarste kaliber. In vele stadsdeelen van
Londen ontstonden branden, die zich uitbreid-
den. Ook in andere deelen van Engeland
werden voor den oorlog belangrijke doelen
zooals de haveninstallaties in Liverpool, de
chemische fabrieken in Billingham, de Tyne-
docks in Newcastle, alsmede vliegvelden in
Miidden-Engeland met succes aangevallen.
Vijandelijke vliegtuigen wierpen in Noord-
Frankrijk en Belgie op verscheidene plan.sen
bommen, zonder noemenswaardige militaire
schade aan te rich ten.
Het versperren van Zuid-Engelsehe havens
door mijnen werd voortgezet.
In den nacht van 18 op 19 September wer
den Britsche vliegtuigen, die West-Duitscb-
land binnenvlogen door den Duitschen afv.vcr
tot terugkeeren gedwongen. Zij wierpen hun
bommen op niei-militaire doelen en vielen
daarbij het herstellingsoord van Bethel aan.
Drie ziekenhuizen werden vemield, hoewel zij
door het Roode Kruis duidelijk als zoodanig
gekenmerkt waren. Hierbij werden negen
kinderen gedood en twaalf gewond.
Tijdens den nacht werden negen vijandelijke
vliegtuigen door luchtdoelartillerie en twee
door nachtjagers, overdag 24 vliegtuigen in
luchtgevechten neergeschoten.
Aan de Noordzeekust schoot de marine-
artillerie een vijandelijk vliegtuig neer. Twee
andere vliegtuigen werden zoo zwaar bescha
digd, dat zij als verloren beschourwd kunnen
worden.
De Donderdag door den vijand geleden
totale verliezen bedragen dientengevolge 38
vliegtuigen. 13 eigen vliegtuigen worden
vermist.
