Buitenland
1
In deze uiteenzetting is wel een en ander
dat ons aantrekt.
Maar we gevoelen toeh ook verschillende
bezwaren.
Het moet wel de aandacht trekken, dat heel
de dienst is ingesteld op wat men het neutra-
liteitsbeginsel zou kunnen noemen.
Hier is niets, maar dan ook niets, wat er
aan herinnert, dat het Nederlandsche volk
toch altijd nog als een christelijk volk bekend
staat.
De Opbouw wil de geestelijke opheffing van
den werker, maar met de religieuze waarden
wordt daarbij blijkbaar geen rekening ge-
houden.
Dit trekt vooral de aandacht als het gaat
om ontwikkeling en ontspanning.
Onze mannen en jongens zullen tooneel-uit-
voeringen e.d. als onderdeel van den dienst
moeten bijwonen en voor het cabaret zal, als
het van den troep zelf uitgaat, een plaats wor-
den ingeruimd.
Maar van de geestelijke verzorging, zooals
die bg het leger was geregeld, wordt ook nu
nog niet gerept.
■De troepen als zoodanig zullen het, ook als
ze in afgelegen plaatsen arbeid zullen vinden,
zonder geestelijke verzorging moeten stellen.
Het spreekt wel vanzelf, dat hiermee, waar
het hier verplichte dienstneming betreft, geen
genoegen kan worden genomen.
Het parlement is momenteel niet in staat
zyn stem te laten hooren en voor hfet volksbe-
lang te waken.
Welnu, dan zullen naast de ouders en andere
betrekkingen, de kerken him stem moeten
laten hooren en niet mogen rusten voor de
zekerheid is verkregen dat ook voor de gees
telijke verzorging een behoorlijke regeling is
verkregen.
ARBEIDSGEMEENSCHAP VAN DE
NEDERLANDSCHE UNIE
In „De Unie", het orgaan van de Nederland
sche Unie, worden plannen geopenbaard voor
de vorming van een soort onder-organisatie,
genaamd: De arbeidsgemeenschap der Neder
landsche Unie. Wat de bedoeling hiervan be
treft citeeren farij het volgende:
Deze organisatie zal gekenmerkt worden
door de practische daad. Zij zal van den grond
af opgebouwd worden en beginnen op de boer-
derij, in den winkel, op het kantoor en in de
ondememing, waar degenen, die hun dage-
lijksch jwerk tezamen arbeiden en bij dezen
arbeid door plichten en rechten, doch bovenal
door onderlinge verantwoordelijkheid hecht
verbonden zijn, elkander iederen dag ontmoe-
ten.
De organisatie begint derhalve bij de een-
heid, waar de patroon en het personeel teza
men arbeiden, in dienst van elkander en in
dienst van pns Volk In verantwoordelijkheid
voor elkanders bestaan en voor de vervulling
van ieders taak kunnen zij gezamenlijk toe-
treden tot de ,,Arbeidsgemeenschap der Ne
derlandsche Unie", die als organisatie hen zal
bijstaan om de moeilijkheden, waarvoor zij ge
steld worden, gezamenlijk te overhvinnen.
De organisatie zal van hen drie dingen vTa-
gen:
1. Zich onderling verbonden te weten in de
bereidheid om tezamen de moeilijkheden, wel-
ke zich zullen voordoen, tegemoet te tredeh
en in onderlinge samenwerking en opoffering
dat deel dezer moeilijkheden, welke tezamen
oveilwonnen kunnen worden, gezamenlijk te
overwinnen.
2. Plaatselijk of gewestelijk bedrijfsgewijze
samen te werken, om dat deel der moeilijk
heden, welke hierdoor oveijwonnen kunnen
worden gezamenlijk te overwinnen.
3. In iedere plaats of gewest een centrum
te stichten, waar ieder die hulp behoeft met
raad en daad bijgestaan wordt, onder inscha-
keling van alle bestaande instanties en ver-
eenigingen, die tot deze samenwerking bereid
zijn.
Deze Arbeidsgemeenschap over wier vor
ming weldra uitgewerkte organisatorische
richtlijnen zullen verschijnen, zal in iedere on-
derneming en in iedere plaats waar zij op-
treedt een levende jwerkgemeenschap vormen,
die, thans in tijden van nood onder gezamen-
lijke offers gevormd, een hechten grondslag
zal bieden om een toekomst van grooter wel
vaart met eerlijke arbeidsverhoudingen en
een sterk onderling vertrouwen tegemoet te
treden. j i MSI
OP DE GROOTSTE NEDERLANDSCHE
TELEFOONKANTOREN DUITSCHE
TELEFONISTEN.
Het A.N.P. meldt:
Ten behoeve van een vlotte afwikkeling van
het telefoonverkeer van en met de Duitsche
bezetting in Nederland zijn bij wijze van tijde-
lijken maatregel op de grootste telefoohkan-
toren Duitsche telefonisten ingeschakeld, die
beschikken over een zeker aantal telefoon-
verbindingen, welke op afzonderlijk daarvoor
ingerichte telefoonposten zijn verbonden.
De afwikkeling van het Nederlandsche tele
foonverkeer zal onder dezen maatregel niet
lijden, aangezien met de ter zake bevoegde
Duitsche autoriteiten is overeengekomen, dat
het mede tot de taak van de Duitsche telefo
nisten behoort, voor zoover daartoe gelegen-
heid bestaat, haar zorg te wijden aan de
afwikkeling van het Nederlandsche telefoon
verkeer, in geval dit dreigt te vertragen. Zij
zullen die afwikkeling in voorkomende geval-
len op dezelfde zorgvuldige wijze behartigen
als het telefoneerend publiek van de Neder
landsche telefonisten gewend is.
LEVENSM1DDELEN VOOR HOTELS,
CAFE'S E.D.
De secretaris-generaal, waamemend hoofd
van het departement van landbouw en vis-
scherij deelt mede:
In verband met een billijke verdeeling van
de beschikbare voorraden is het noodzakelijk
gebleken de toewijzingen aan hotels, cafd's,
restaurants, lunchrooms, cantines en derge-
lijke instellingen te hepalen op vijftig procent
van het verbruik gedurende de maand Sept.
1939.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat van
de bovenbedoelde egeling in het algemeen
niet zal kunnen worden afgeweken, zoodat
het geen zin heeft klachten of verzoeken te
dier zake tot het centrale distributiekantoor
of de plaatselijke distributiekantoren te
richten.
DEBATAVOND NED. UNIE MET
DR. COLIJN EN PROF. TELDERS?
De correspondent van het Handelsblad te
Zwolle schrijft:
In een te Ommenl gehouden vergadering
van „De Nederlandsche Unie" deelde de
gewestelijke secretaris voor Overijssel, de
heer J. Noe uit Hengelo, mede, dat het
driemanschap zich op de Veluwe gaat
vestigen, ten einde zich geheel aan de N. U.
te kunnen wijden.
Het driemanschap zal ook geen spreekbeur-
ten meer vervullen, tenzij bij uitzondering.
Een dier uitzonderingen schijnt de debat-
avond te zullen worden met dr. Colijn en prof.
Telders, waartoe pogingen in het werk worden
gesteld. De heer Noe deelde nog mede, dat
zich dagelijks ongeveer 1500 nieuwe leden
laten inschrijven.
RESTITUTIES RW UITVOER VAN EIEREN
AFGESCHAFT.
Tot dusverre werden bij uitvoer van eieren,
aan de exporteurs uitkeeringen verleend,
welke ten doel hadden de betaalde invoer-
heffing op het veevoeder aan de pluimvee-
houders terug te geven,
Nu er geen veevoeder meer wordt inge-
voerd, is er geen aanleiding hiermede voort
te gaan. Dienovereenkomstig zullen met in-
gang van iMaandag geen restituties bij uitvoer
van eieren en eiproducten meer verleend
worden.
OPGRAVIN1G VAN FOSFORIETLAGEN
IN TWENTE.
In den vorigen oorlog, toen zich eveneens
een tekort aan kunstmest deed gevoelen, heeft
zich in Twente een bedrijf ontwikkeld, dat na
de heropening der grenzen weer snel is ver-
dwenen, doch thans waarschijnlijk tot nieuw
leven zal worden gewekt.
Bij het graven van 't spoorlijntje van Olden-
zaal naar Denekamp werden n.l. een kwart
eeuw geleden in den bodem fosforielagen ont-
dekt, welke men al spoedig ging exploiteeren.
De z.g. fosforietknollen werden gereinigd en
gedroogd en vervolgens tot een heel fijn meel
vermalen, dat als fcsforzuur houdende mest-
stof werd verkocht. In Ootmarsum op den
Kuipersberg en ook in de nabijgelegen buurt-
schap Rossum werden opgravingen verricht
en het was ook in Ootmarsum, dat de eerste
fabriek ter bereiding van fosforietmeel werd
opgericht. De Coop. Lonneker Landbouwbank
en Handelsvereeniging heeft omstreeks 1918
een dergelijk bedrijf in werking gesteld.
Nu de behoefte aan een product, dat de
kunstmest kan vervangen, wederom nijpend
is, zullen, naar de N. R. Crt. vemeemt, pogin
gen in het werk worden gesteld om opnieuw
uit fosforietlagen het fosforzuur houdende
meel te winnen. Het werk zal geschieden
onder auspicien van den Opbouwdienst, welke
thans bij Ootmarsum, Denekamp, Weerselo en
Tubbergen een onderzoek instelt.
DE KLOMPENINDU STRIE EN DE
POPULIEREN.
Door de drukte in de klompenindustrie be
staat er groote vraag naar peppelhout. Als de
schaarschte van leer voortduurt, zullen bin-
nen niet te langen tijd op de Veluwe geen po-
pulieren meer beschikbaar zijn. De laatste
jaren hebben de Veluwsche boeren in verband
met den lagen prijs van den klomp, waardoor
het peppelhout weinig waarde kreeg, niet veel
zorg aan den groei van deze boomen besteed
en zijn er meer gekapt dan geplant. Wat er
nu nog staat, is veelal dun en leelijk. Boven-
dien wordt het binnenlandsche peppelhout
den laatsten tijd meer dan anders ook voor
andere doeleinden dan voor klompen gebruikt.
EXTRA-BROODRANTSOEN VOOR
AARDAPPELEN- EN BIETENROOIERS.
De secretaris-generaal, waarnemend hoofd
van het departement vain landbouw en vis-
scherij maakt bekend, dat aan mannelijke ar-
beiders belast met het aardappelen- en bieten-
rooien tot 1 November a.s. extra broodrant-
soenen op basis van 100 pet. mogen worden
verstrekt.
Deze tijdelijke extra verstrekking heeft
alleen hetrekking op brood en niet op boter of
vet.
Arbeiders, die gedurende deze periode an
dere oogstwerkzaamheden verrichten en vrou-
welijke werkkrachten komen hiervoor niet in
aanmerking.
RESTITUTIE WEGENBELASTING.
De N.A.C. deelt het volgende mede:
De beschikking vanwege het departement
van financien, waarbij het verkrijgen van 60
dagenkaarten voor de motorrijtuigenbelasting
werd vergemakkelijkt, gaf door haar redactie
aanleiding tot het feit, dat verschillende in-
specteurs der directe belastingen zich niet
meer gerechtigd achtten terugbetalingen te
doen geschieden op jaar- en kwartaalkaarten
voor motorrijtuigen, welke buiten gebruik
moesten worden gesteld.
Naar aanleiding van een desbetreffend ver-
zoek van de e.A.C. werd thans van het de
partement van financien bericht ontvangen.
dat deze terugbetaimg toch kan geschieden,
indien voor de desbetreffende motorrrjtuigen
een rijvergunning door de rijksverkeersinspec-
tie is geweigerd.
Bovendien blijft de bepaling van kracht,
dat hun, die kunnen aantoonen op bepaalde
dagen in de maanden Juni, Juli, Augustus
en/of September 1940, niet met hun voertuig
op den openbaren weg te hebben gereden, op
verzoek teruggave kan worden verleend over
de desbetreffende dagen.
JHR. VON BONNINGHAUSEN
BURIGEMEESTER VAN TUBBERGEN?
Naar het Almelo's Dagblad vemeemt, is
spoedig de benoeming van jhr. E. I. M. Th. J.
von Bonninghausen, voorheen burgemeester
van Ootmarsum, tot burgemeester van Tub
bergen te verwachten.
De heer Banning, thans burgemeester van
Tubbergen, zou in verband hiermee elders be-
noemd worden, waarvoor door het blad ge-
noemd werden Leidschendam of Naaldwijk.
GEMEENTEPOLIT1EMANNEN KRIJGEN
LIGGENDEN KRAAG EN ZWARTE PET.
Naar wij reeds meldden ligt het in de be
doeling voor de politie van alle gemeenten in
ons land eenzelfde uniform in te voeren. Het
Rott. Nwsbl. weet te melden, dat de politie-
mannen een zwart uniform krijgen met lig-
genden kraag, waaronder een wit overhemd
wordt gedragen. De hoofdbedekking zal een
platte pet zijn.
ZENDTIJDREGELING ZAL GEEN
INGRIJPENDE WIJZIGING ONDERGAAN.
■Naar de Tel. verneemt, is vodr 29 Septem
ber a.s. geen wijziging in de bestaande zend-
tijdregeling te wachten. Tegen dien datum
komt de nieuwe zender gereed, zoodat men
dan weer de beschikking heeft over twee zen-
ders, waardoor de oude toestand kan terug-
keeren.
In bevoegde kringen wordt niet verwacht,
dat door de nieuwe regeling opzienbarende
veranderingen zullen geschapen worden.
Waarschijnlijk is, dat over het geheel de oude
toestand zal worden bestendigd.
GEEN EXTRA-RANTSOENEN VOOR
VROUWELIJKE WERKKRACHTEN.
Het Centraal Distributiekantoor heeft aan
alle Distributiediensten in den lande medege-
deeld, zulks naar aanleiding van gestelde
vragen met betrekking tot de verstrekking
van extra rantsoenen aan vrouwelijke 'werk
krachten, dat deze in geen enkel bedrijf of be-
roep hiervoor in aanmerking kunnen komen.
Arbeiders, die werkzaam zijn aan dorsch-
machines, kunnen uitsluitend aauspraak
maken op extra rantsoenen op basis van 50
pet. van het normale rantsoen.
ARNOLD MEIJER SPREEKT TE
AMSTERDAM.
In het Concertgebouw te Amsterdam heeft
de leider van het nationaal Front, Arnold
Meijer, voor ruim duizend personen gesproken.
Na gewezen te hebben op het on-Neder-
landsche in het democratische stelsel, gaf spr.
een beschouwing van de werkloosheid. Dat
deze kwestie nooit tot een opplossing gebracht
is, ligt aan het partijstelsel, dat nooit is prijs-
gegeven.
Die niet tot werkloosheid gedoemd was,
achtte zich niet belanghebbende bij de oplos-
sing er van. Een tweede blijk van gemis aan
kracht der democratie, aldus spreker, is het
gesukkel met de defensie.
Het land moet bereid zijn gelden bijeen te
brengen voor de verdediging des lands, als
verschijnsel van den strijd en offervaardigheid
van de volksgemeenschap.
Voorts richtte Arnold Meijer zich in felle
bewoordingen tegen de N.S.B., welke zich niet
als Nederlandsche beweging heeft ontwikkeld,
doch buitenlandsche ideologieen heeft nage-
streefd. Hij stelde daartegenover vast, dat het
de groote en zware taak der nationaal fron
tiers is het volk bewust te maken van eigen
kracht, ten einde het eigen land een eervolle
plaats te geven in het herordende Europa.
Wij zijn een van het Duitsche volk onderschei-
den natie. Wij reageeren anders en gelrjkscha-
keling is derhalve niet doenlijk.
Spreker wees op het belang van de vorming
van een groot Nederland als een Nederland
sche oplossing.
Na een uiteenzetting van het standpunt van
nationaal front ten aanzien van de joden,
welke als leden van een minderheid van een
vreemd volk bescljouwd zullen worden, drong
hij nogmaals aan op eenheid en concentratie,
doch dan op goedb en stevige grondslagen,
niet op concentratie van verschillende pro-
gramma's.1
DE ZWEEDSCIH-NEDERLANDSCHE
HANDELSBESPREKINGEN BEGONNEN.
Uit Stockholm wordt gemeld, dat tusschen
Zweden en Nederland de besprekingen zijn
begonnen over een definitieve regeling van de
wederzijdsche economische betrekkingen,
waarbij voomamelijk de uitvoer van hout en
Zellstof zal worden geregeld. Als gevolg van
de tot dusverre geldende voorloopige regeling
was het handelsverkeer tusschen beide landen
zeer beperkt.
VERDUISTEEING EN VERDRINKINGS-
GEVAAR.
Het bestuur van den Nederlandschen bond
tot het redden van drenkelingen heeft aan ge-
meentebesturen van waterrijke gemeenten en
aan heeren directeuren van waterstaat het
verzoek gericht de meest mogelijke aandacht
te besteden aan maatregelen ter voorkoming
van verdrinkingsgevaar voor mensch en dier,
vooral nu verduistering plicht is.
Het bestuur van den bond wijst op de goede
beveiliging van rijksstraatweg Amsterdam
Haarlem, waar alle boompjes van den ruim 17
km langen weg van witte ringen zijn voorzien
en ook alle palen witte koppen hebben ge-
kregen.
Met groote waardeering is geconstateerd,
dat verscheidene gemeentebesturen reeds ver
schillende veiligheidsmaatregelen namen,
maar ook moet gezegd worden, dat vele ge
meentebesturen nog geen of slechts zeer on-
voldoende voorzorgsmaatregelen namen.
Witte ringen om boomen langs waterwegen,
ook brj telefoon-, telegraaf- en lantaarnpalen,
meerpalen, duidelijke witte strepen bij water-
kanten, witte trottoirbanden, witte brugleu-
ningen worden aanbevolen, strak gespannen
touwen kunnen goede diensten bewijzen op
bepaalde gevaarlijke plaatsen, terwijl ook het
plaatsen van witte betonnen paaltjes, wit-
zwarte of wit-rood geblokte hekwerken aan-
beveling verdient.
De bond roept, nu de avonden lengen en de
noodzakelijke verduisteringsmaatregelen in
vollen omvang, ook langs de wegen, bij avond
en nacht moeten worden toegepast, aller mede-
werking in ter oestrijding van het verdrin
kingsgevaar.
EEN TOELICHTING OP HET VERBOD
VAN VERLAGING VAN LOONEN EN
SALARISSEN.
De leider van de afdeeling sociale zaken by
den commissaris-generaal voor financien en
economic deelt mede.
De R.ijkscommissaris voor de bezette
Nederlandsche gebieden heeft eenige dagen
geleden een verordening uitgevaardigd over
het verbod van het verlagen van loonen en
salarissen. Deze verordening is gepubliceerd
in het verordeningenblad van 29 Augustus
1940.
In overeenstemming met artikel 3 dezer ver
ordening heeft de secretaris-generaal van het
departement van sociale zaken de voor de uit-
voering vereischte voorschriften in de Neder
landsche Staatscourant van 2 September 1940
bekend gemaakt.
De verordening van den rijkscommissaris
heeft de bedoeling de werknemers te bescher-
men tegen willekeurige verlaging van hun
ontvangsten, d.w.z. tegen kortingen, die niet
geboden zijn door de economische verhoudin-
gen in het bedrijf. Zij is uitgevaardigd na
overleg met de werkgevers- en werknemers-
organisaties. Zij treedt, wat de kern betreft,
in de plaats van het besluit van den Neder
landschen opperbevelhebber van land- en zee-
macht van 24 Mei 1940. De bedoeling van dat
besluit was ongetwijfeld ook, den werknemers
te beschermen tegen ongerechtvaardigde ver-
mindering van zijn inkomen; de er in genoem-
de rechtsmiddelen zijiTechter voor dit doel on-
toereikend gebleken. Het besluit van den
Nederlandschen opperbevelhebber gaf welis-
waar den werknemer het recht, tegen onge
rechtvaardigde loonsverlagingen bezwaren in
te brengen bij het college van rijksbemidde-
laars, doch het schiep niet de mogelijkheid,
ook zonder uitdrukkelijke bezwaren van den
betrokken werknemer, op te treden tegen wil
lekeurige inkomenverlagingen. De ervaring
heeft echter geleerd, dat de werknemer dik-
wijls, hetzij om persoonlijke redenen, hetzij op
grond van zijn economische afhankelijkheid, in
het geheel niet in staat is van het hem ge-
geven recht gebruik te maken.
Daartegenover eischt de verordening van
den Rijkscommissaris voor het doorvoeren van
een loonsverlaging van den werkgever het be-
wijs, dat deze in den voorgenomen omvang
door den economischen toestand van het be
drijf dringend noodzakelijk en met de sociale
verhoudingen van zijn werknemers vereenig-
baar is. In de plaats van het recht tot beklag
van den werknemer stelt de verordening den
eisch van goedkeuring en draagt hierdoor de
bewijslast voor de noodzakelijkheid van de
korting op den werkgever over. De verorde
ning ontkent echter anderzijds niet, dat onder
den tegenwoordigen economischen toestand
soms het blijven bestaan van een bedrijf
slechts door een, zich binnen zekere grenzen
bewegende vermindering van de loonkosten
kan worden veilig gesteld. Zij bepaalt dat in
zulke gevallen zonder ingrijpen van de over-
heid door een overeenkomst tusschen de beide
belanghebbende partijen een regeling tot stand
moet komen, die zoowel met de belangen van
het bedrijf als met de sociale omstandigheden
van den arbeider behoorlijk rekening houdt.
Nieuw is echter dat de werkgever niet zelf
zonder meer tot een loonsverlaging kan be-
sluiten, maar zich hiervoor eerst met zijn
werknemers beraden moet, een eisch, die,
wanneer zij door de beide partijen juist woidt
begrepen, tegelijkertijd geschikt is om de ge-
meenschapsgedachte in het bedrijf te bevorde-
ren en daardoor tenslotte slechts het alge
meen belang van alle betrokkenen dient.
Onder het geldigheidsgebied van de veror
dening van den Rijkscommissaris vallen alle
landbouweconomische-, industrieele- en han-
delsbedrijven met in be grip van visscherij- en
scheepvaartbedrijven. De verordening is ver-
der van toepassing op de arbeidsverhoudingen
in de vrije beroepen. Onder geldende loon
en salaristarieven", voor korting waarvan
toestemming vereischt wordt, worden ver-
staan de in feite betaalde loonen en salarissen
met inbegrip van alle regelmatige toeslagen
en andere vergoedingen. Niet onder het ver
bod vallen bijv. toelagen en vergoedingen, die
slechts een enkele keer worden verstrekt en
die slechts zoo nu en dan om bijzondere rede
nen worden gegeven. Daartegenover zijn ver
goedingen, zooals vctlofsgeld, alsook toelagen
voor overwerk, toelagen voor zwaren arbeid,
toelagen voor bijzondere verontreiniging, enz.
in de verordening opgenomen.
De wijze van goedkeuring zelve is in de uit-
voeringsvoorschriften zoodanig geregeld, dat
verdere toelichting overbodig is. Voor het
verstrekken van toestemmingen is bevoegd
het college der rijksbemiddelaars, dat ook tot
dusver met de behandeling van bezwaarschrif-
ten op grond van het besluit van 24 Mei 1940
belast was. Overigens is het vanzelfsprekend,
dat alle tot de uitvaardiging van de verorde
ning van den Rijkscommissaris ingediende be
zwaren door de rijksbemiddelaars nog op den
ouden rechtsgrond zullen worden afgewikkeld.
GROOTE DRUKTE OP DE JAARBEURS.
Naar de directeur van de Nederlandsche
Jaarbeurs, die Dinsdag te Utrecht werd ge-
opend mededeelde, is er de afgeloopen week
een buitengewone drukte geweest. Het viel
daarbij ook op, dat het ditmaal niet in hoofd-
zaak kijkers waren die eens voor een verzetje
een dagje naar Utrecht kwamen, doch d'at het
in hoofdzaak zakenmenschen waren, die op de
beurs him behoefte aan materiaal kwa
men dekken. Voor handel en industrie hebben
de resultaten de verwachtingen verre over-
troffen.
ZF.F.R ZWARE LUOHTAANVALLEN OP
HET LONDENSCHE GEBIED.
Het opperbevel van de Duitsche weer-
macht maakte Zaterdagavond bekend:
Het luchtwapen heeft hedenmiddag voor
het eerst met sterkere krachten de haven van
Londen en de stad aangevallen. De aanvallen
geschiedden als vergelding voor de nachtelijke
aanvallen welke het Engelsche luchtwapen de
laatste weken in versterkten omvang tegen
niet-militaire doelen in het Duitsche rijksge-
bied heeft ondemomen.
Van het stadscentrum van Londen tot aan
de monding van de Theems strekt zich een
enkele groote rookwolk uit. Volgens tot dus
ver ontvangen berichten werden 31 vijande-
lijke vliegtuigen in luchtgevechten neerge-
schoten. Zes eigen toestellen worden vermist.
De luchtversperringszone door de
Duitsche eskaders doorbroken.
Een Zaterdagavond ontvangen radiobericht
van den eskaderleider van het bekende ,,haai-
eskader" luidt:
„Doorbraak schitterend gelukt; naderen
het doel; zijn zoojuist vliegveld Hawkings ge-
passeerd; branden aan hangars waargenomen;
verscheidene bomtreffers in startbanen; boven
Londen groote bedrijvigheid van vliegers;
vliegen ongestoord verder op het doel af."
Bij den grooten aanval op de Britsche
hoofdstad zijn, naar het D.N.B. verder meldt,
alle vliegtuigtypes gebruikt welke Duitsch-
land bezit. Henkel-bommenwerpers, Junkers-
vliegtuigen en Messerschmitt-machines heb
ben verderf naar het eiland overgebracht.
Tweehonderdduizend kilogram ijzer is de
laatste uren boven Londen losgelaten. De
Engelsche luchtversperring werd van het
Zuiden uit doorbroken. Het was moeilijk door
den gordel van afweer rondom Londen heen
te komen. De Engelschen verdedigden hun
hoofdstad taai en verbeten. De gewel-dige
schade welke aan het hart van het Britsche
rijk veroorzaakt werd, is met offers betaald
moeten worden. Maar op dit oogenblik is het
alleen van belang, dat het Duitsche lucht
wapen op klaarlichten dag Londen met bom-
men heeft bestookt. Militaire waamemers te
Berlijn zijn het erover eens, dat dit het begin
van de vergelding is, welke Hitler heeft aan-
gekondigd.
De eerste rapporten.
Later meldde het gevechtseskader 220:
Wij hebben met alle afdeelingen haven- en
dokwerken van Londen aangevallen. Treffers
in het Silverton-dokbranden in de nabij ge-
legen benzine-opslagplaats; verscheidene lood-
sen en pakhuizen ingestort; krachtige afweer
van jagers voor het bereiken van Londen;
boven de stad zelf minder last; een andere
afdeeling heeft doelen ten Noord-Oosten van
mi} aangevallen; zware rookwolken boven het
Albert-dok en de gasfabriek van Becton
waargenomen.
Sterke afdeelingen Duitsche gevechtsvlieg-
tuigen, zoo meldde het D.N.B. later op den
avond, zijn nog op dit oogenblik bezig aan
den grootschen aanval op militaire doelen in
de stad en de haven van Londen.
Formaties Duitsche jacht- en torpedovlieg-
tuigen maken het Engelsche luchtdoelgeschut
nutteloos. In onregelmatige volgorde en over
verschillende hoogten verdeeld jagen de Duit
sche bommenwerpers geconcentreerd hun aan-
valsdoelen tegemoet. Overal vallen bommen
en vlammen branden op. Rookwolken vormen
zich boven de daken van de grootste stad ter
wereld. Ontploffingen zijn tot in de Duitsche
vliegtuigen te vememen. De moeite van het
Britsche luchtdoelgeschut is vergeefsch.
Steeds komen nieuwe golven aanzetten, ter
wijl een deel der Duitsche vliegtuigen, ont-
daan van hun bommenlast, reeds weer huis-
waarts vliegen. Het hart van het Britsche
wereldrijk is aan den aanval van het Duitsche
luchtwapen blootgesteld.
Alarmtoestand over geheel Engeland.
Naar Stefani meldt, heeft een hoogge-
plaatste Amerikaansche diplomatieke per-
soonlijkheid, die dezer dagen uit Engeland in
Zwitserland arriveerde, verklaard, dat de toe
stand in Groot-Britannie verontrustend be
gint te worden. Zoodra de waamemers aan
de kust de nadering der Duitsche vliegtuigen
melden, wordt geheel Zuid-Engeland in alarm
toestand gebracht, daar men nooit weet naar
welke zijde de Duitsche bommenwerpers zich
begeven en zij in zeer korten tijd geweldige
afstanden afleggen. Zoodra de aanwezigheid
van vliegtuigen gemeld wordt, moet in een
cirkel van 4 tot 500 K.M. naar het binnenland
alarm gemaakt worden, hetgeen dan tot ge
heel Midden-Engeland uitgestrekt wordt.
Meermalen moet het alarm ook een aanzien-
lijk deel van Schotland en West-Engeland om-
vatten.
Daar nu het Duitsche luchtwapen tegelij
kertijd van het Noorden, Zuiden en Oosten
aanvalt, is practisch geheel Engeland in
alarmtoestand. De onderbreking van den
arbeid in duizenden fabrieken brengt enorme
verliezen mee. Het verkeer is in uitgebreide
gebieden van het land gestremd.
LIVERPOOL ZWAAR GETEISTERD.
Reizigers uit Liverpool melden, dat de
havens zwaar geleden hebben onder de lucht-
aanvallen van de laatste twee weken. De
stad heeft in den loop van zes dagen 22 maal
luchtalarm gehad, meermalen uren achtereen,
waardoor zakenleven en verkeer geheel stil-
gelegd werden.
De voornaamste aanvallen waren gericht
tegen de groote voorraadschuren en oliereser-
voirs in het havengebied, die urenlang brand-
den en in verren omtrek voor toeschouwers
afgesloten waren.
Ook in de havenbassins hebben bommen
zware verwoestingen aangericht, vooral in het
bekende Birkenhead Dock, waar tal van sche-
pen met zware averij liggen. Het goederen-
verkeer van de haven is tot een minimum ge-
daald en het laden en lossen moet meermalen
buiten het havenbassin met behulp van lich-
ters uitgevoerd worden, daar het binnenloopen
in de bassins te gevaarlijk blijkt. Schepen
onder buitenlandsche vlag zijn sedert weken
niet meer binnengeloopen, met uitzondering
van enkele kleine Iersche schepen, doch er
varen tal van Nederlandsche, Noorsche en
Deensche schepen onder Britsch commando.
De bevolking van Liverpool is voor een
groot deel naar het platteland gevlucht, daar
het verblijf in de stad ten gevolge van de tal-
rijke luchtaanvallen steeds onhoudbaarder
wordt.
DALADIER, REYNAUD EN GAMEILN
IN HEOHTENIS GENOMEN.
Uit Vichy verneemt het D.N.B., dat de
vroegere Fransche minister-presidenten Dala-
dier en Reynaud alsmede de vroegere opper
bevelhebber van het Fransche leger generaal
Gamelin gearresteerd en in een kasteel in de
buurt van Riom, den zetel van het hoogge-
rechtshof, zijn ondergebracht. Het betreft
hier vooreerst een voorzorgsmaatregel op
grond van de onlangs door den ministerraad
aangenomen wet tot handhaving van de open-
bare veiligheid, volgens welke staatsgevaar-
lijke personen voor den duur van den oorlog
in arrest kunnen worden gesteld.
DUITSOHLAND LEVERT KUNSTMBST-
STOFFEN AAN SLOWAKIJE
In de komende weken zal Duitschland
groote hoeveelheden kunstmeststoffen aan
Slowakije leveren, welke voor de herfstbemes-
ting van de velden zal worden gebruikt. Het
betreft hier kalizout, ammoniaksulfaat en
kalkstikstof.
Het noodige thomasslakkenmeel zal uit het
Protectoraat worden betrokken en superfos-
faat wordt in voldoende hoeveelheden in Slo
wakije zelf geproduceerd.
EERHERSTEL VOOR NA DEN WERBLD-
OORLOG VERVOLGDE BELGEN.
De Duitsche militaire bevelhebber in Bel-
gie en Noord-Frankrijk, generaal von Falken-
hausen, heeft een verordening uitgevaardigd,
waardoor het onrecht der Belgische regeering
jegens de Belgisch burgers, die zich trjdens
den wereldoorlog tegenover de Duitsche be-
zetting loyaal gedragen hebben, weer goed
gemaakt wordt.
Talrijke burgers werden toen na het ver-
trek der Duitsche troepen door den staat en
bepaalde volksdeelen vervolgd. Zij moesten
doodvonnissen, tuchthuis- en gevangenisstraf-
fen over zich heen laten gaan en waren aan
plunderingen, brandstichtingen en onteigenin-
gen blootgesiteld, werden broodeloos gemaakt
en van hun eer beroofd. Alle eererechten
worden thans hersteld. De vroegere titels of
aanduidingen van functies moeten volgens
deze verordening als eeretitels weer ingevoerd
worden. In bijzondere gevallen kan de betrok-
kene in een gelijkwaardige functie geplaatst
worden.
De economische en financieele schade zal
vergoed worden. Geldboeten en in beslag ge
nomen goederen kunnen teruggegeven wor
den. De wettige of bij testament aangewezen
erfgenamen kunnen in de rechten van de ge-
storvenen treflen. De Belgische staat draagt
de kosten van het herstel. Voor dit herstel is
door den militairen bevelhebber een commissie
onder voorzitterschap van dr. A. Borms in
gesteld.
ENGELAND VERLOOR IN FRANKRLJK
70.000 MAN.
Het A.N.P. meldt uit Berlijn:
De Britsche veldmaarschalk sir Philipp
Chetwoode is naar het oordeel van politieke
kringen alhier de eenige, die op den verjaar-
dag van de Britsche oorlogsverklaring een
werkelrjk interessante mededeeling heeft ge-
daan. Hij verklaarde namelijk, dat Engeland
70.000 man in Frankrijk verloren heeft. De
eertijds door Churchill gegeven lezing was,
naar men weet, dat door de „zege van Duin-
kerken" het Britsche expeditieleger „vrijwel
voltallig" gered en naar Engeland overge
bracht kon worden. 70.000 man vormen ech
ter ongeveer de totale sterkte van het in
vredestijd op de Britsche eilanden gestation-
neerde leger. Men zal zich voorts herinneren,
dat Hore Belisha indertijd als minister van
oorlog steeds weer betoogd heeft, dat de elite
der Britsche troepen zich in Frankrijk bevond.
Naar men weet worden de werkelijke ver
liezen, die Engeland in zijn oorlogen lijdt.
anders pas later in de memoires der betrok
kenen bekend gemaakt. Churchill en Lloyd
George hebben na den wereldoorlog de open-
bare meening verrast met in dit opzicht wer-
kelijk sensationeele bekentenissen. Het schijnt
thans, dat sir Philipp Chetwoode op deze me-
moiren-litteratuur eenigszins vooruitgeloopen
is. Gemeten naar het tijdsverschil, dat be
staat tusschen zijn cijfers en die van Chur
chill over de Britsche verliezen aan troepen
in Frankrijk, kan men zich er ongeveer een
beeld van vormen, hoe de verliezen der beide
overige deelen der Britsche weermacht, de
vloot en de Royal Air Force, er in werkelijk-
heid uitzien.
HET VOLKSFBONT IN FRANKRUK
ROERT ZICH WEER.
'Het Fransche weekblad „Candide" be-
spreekt het merxwaardige feit, dat de be
kende linksradicale politicus Herriot nog
steeds de belangrrjke post van burgemeester
van Lyon, op twee na de grootste stad van
Frankrijk bekleedt, zoo meldt het D.N.B. uit
Geneve. In Lyon steken de aanhangers van
het Volksfront het hoofd weer op, meent het
tijdschrift. Ambtenaren, die vrijmetselaars
zijn, deelen openlijk biljetten uit, waarin zij
hun logebroeders verzoeken alle bij kracht van
wet geeischte verklaringen tegen de geheime
genootschappen rustig te onderteekenen zon
der iets aan hun praktijken te veranderen. De
bevolking van Lyon, zoo betoogt het blad,
wordt in haar scepticisme tegen de revolutie
