ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAO VOOR ZEEUWSCHtVUANDEREN
In den greep van het noodlot
No. 10.108
MAANDAG 2 SEPTEMBER 1940
80® Jaargang
Binnenland
Feuilleton
Kou - Kou - Kou
De Burgemeester van TER NEUZEN
NEUZENSCHE COU RANT
ABON N BMENTSPRIJSBSimen Temeuaec 1,36 per 3 maaodan Bulten Temeuzen
fr. per post 1,68 per 3 maanden Bij vooruitbetaling fr. per poat f 6,per jaar
Voor Belgie en Amerika f 2,10, overige landen f 2,48 per 3 maanden fr. per post
Abonnementen voor het buitenland alleen bfl vooruitbetaling.
Uitgeefster: Pinna P. J. VAN DE SANDE
Of BO 38150 TELEFOON No. 2073.
ADVEBTBNTTlsNVan 1 tot 4 regeia 0,80 Voor elken regel meer j 0,20.
KLEINE ADVERTENTM1N: per 5 regale 50 cent b$ vooruitbetaling.
Grootere letters en cllchd's worden naar plaatsrmmte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief, betwelk op aanvraag
verkrrjgbaar is. Intending van advertentien liefst een dag voor de uitguve.
I>n BLAD VERHCHUNT IEDEUN MAANDAG-, WOBN8DAO- EN VRLHIAGAVOND.
maakt bekend dat;
le. niet voldoende verduistering van de hui-
zen bestraft zal worden met gevangenis-
straf van zes maanden of geldboete van
1000;
2e. motorrijtuigen met afgeschermde licbten
moeten rijden en rijwielen geheel zonder
licbt;
3e. tusscben 22 uur en 4 uur burgerlijke
motorrijtuigen zonder vergunning niet
mogen rijden;
4e. met ingang van heden bet verboden is de
woonplaats verder dan 5 K.M. te ver-
laten.
Slechts in zeer dringende gevallen kan
biervan ontbeffing worden verleend.
Terneuzen, 2 September 1940.
De Burgemeester voornoemd,
P. TBLLEGEN.
VERBLIJF VAN IN ZEELAND
NIET-WOONACHTIGE PERSONEN.
De opperbevelbebber der weermacbt in
Nederland heeft een verbod uitgevaardigd in-
zake het vreemdelingenverkeer aan de Neder-
landsche kust ten Zuiden van Hoek van
Holland.
Ingevolge dit verbod moeten op 3 Septem
ber a.s., v66r 12 uur des middags, alle niet
in de provincie Zeeland woonachtige burger
lijke personen deze gemeente hebben verlaten.
Temeuzen, 2 September 1940.
De Burgemeester van Terneuzen,
P. TELDEGEN.
POST VOOR AMERIKA.
Thans ook per schip via Lissabon.
Naar aan bet Handelsblad officieel wordt
medegedeeld, is het voortaan mogelijk de post
voor Amerika niet alleen meer over Siberie te
zenden; zij kan ook per schip via Lissabon
worden verzonden. Hiervoor zullen Ameri-
kaansChe schepen, die wekelijks in beide ricb-
tingen vertrekken,' worden gebruikt. De erva-
ring heeft geleerd, dat de weg over Siberie
langer maar zekerder is; de nieuwe weg via
Lissabon is korter, maar hij brengt het risico
met zich mee van oponthoud ten gevolge van
de Engelsche censuur.
Afzenders in Nederland, die een bepaalde
voorkeur hebben voor een van beide wijzen
van verzending, dienen dit op hun zendingen
te kennen te geven door de woorden „via
Siberie" of „via Lissabon". Staat geen spe-
ciale aanwijzing op te verzenden stukken, dan
worden deze via 'Lissabon geexpedieerd.
De volgende zendingen zijn toegelaten met
bestemming naar Noord- en Zuid-Amerika,
met uitzondering van Nederlandsch West-
Indie en de Fransche en Engelsche kolonien
in Amerika; monsters zonder waarde; ge-
mengde zendingen, akten en drukwerken. De
bier genoemde zendingen kunnen ecbter uit-
sluitend via Lissabon worden verstuurd, daar
de Trans jSiberische spoorwegen deze niet
kunnen aannemen.
Wat betreft zendingen per luchtpost naar
het Amerikaansche continent, hiervoor staan
de diensten der Italiaansche en Amerikaan
sche transatlantische luchtlijnen bij voortdu-
ring ter beschikking.
ZOMERZEGELS VAN 7'/2 CENT WORDEN
VERKOOHT VOOR EEN DUBBELTJE.
De wijziging van de binnenlandsche post-
tarieven heeft in de dit jaar uitgegeven serie
zomerzegels een leemte doen ontstaan: voor
de frankeering der interlocale brieven tot en
met 20 gram k 7% cent bestaat geen zomer-
zegel.
Daarom worden thans, volgens het Handels
blad, met spoed zomerzegels in deze waarde
gemaakt. Deze zegels worden vexkregen door
de bestaande 5 cents-zegels met afbeelding
van Jan Steen in rood af te drukken met
door
SYDNEY HORLER.
Geautoriseerde vertaling door
Mevr. T. OSIECK- MEEREBOER.
6) Vervolg.
Te Cambridge, waarbeen onze jeugdige Re-
pington held gezonden werd, werd de lijst van
zijn sportprestaties nog langer. Philip Wen-
dover speelde tegen Oxford, zoowel in de
cricket- als rugbymatches iets wat haast
nooit gebeurde en uitmuntend golfspeler
als bij was, zou hij zeker met een prijs zijn
gaan strijken, als hij door een blessure het
gebeele voorjaar niet verhinderd was geweest
te spelen.
Gedurende het derde jaar van zijn verblijf te
Cambridge hij was toen drie en twintig
jaar oud overkwam hem, die tot nu toe
slechts zonneschijn gekend had, een ontzet-
tende ramp: zijn vader, die bij had ^anbeden
en zonder wien het leven hem niets leek
stierf op een nacbt tijdens zijn slaap.
Dat beteekende dat een van de grootste
dagbladen in Pleetstreet zonder eenig voor-
behoud onder het beheer was gekomen van
een Cambridge student.
'Sir Hartley, een buitengewoon knap zaken-
man, had in zijn laatsten wil bepaald, dat de
voornaamste leden van den staf alien man-
nen die sinds langer of korter tijd aan den
opbouw van het blad badden helpen mede
werken door den nieuwen eigenaar, zijn
zoon, in hun tegenwoordige functies gehand-
haafd zouden blijven.
zwarten opdruk der nieuwe waarde.
De nieuwe zomerzegels met opdruk van 7%
cent zullen voor 10 cent worden verkocht. De
toeslag van 2y2 cent, welke aldus wordt ge-
heven zal, evenals de toeslagen op de andere
zomerzegels ten goede komen gedeeltelijk
aan sociale doeleinden (tuberculose- en rheu-
matiekbestrijding en de zorg voor lichamelijke
gebrekkigen, waarbij in de eerste plaats zal
worden gedacht aan hen, die als gevolg van
den oorlog lichamelijk gebrekkig zijn gewor-
den) en gedeeltelijk aan cultureele doeleinden
(cultureel werk ter tegemoetkoming in den
huidigen nood der cultureele werkers).
De verkoop der nieuwe 7% cent zegels zal
waarschijnlijk in het midden dezer week kun
nen beginnen. De verkoop van alle zomer
zegels eindigt op 31 October a.s. Zij blijven
tot 31 December 1945 voor frankeering geldig.
WAAR SAMENGAAN ONMOGELIJK IS.
Onder bovenstaanden titel schrijft Arnold
Meijer, de leider van Nationaal Front, in „De
Weg", het weekblad van deze beweging, een
belangwekkende beschouwing, waaraan bet
volgende is ontleend:
Van alle kanten geworden ons uitnoodigin-
gen tot denheid en concentratie.
Wij hebben ons daartegen nooit verzet; in-
tegendeel, steeds hebben wij ons bereid ver-
klaard alles te doen, wat tot die eenheid kan
voeren.
Men moet echter niet het onmogelijke van
ons vragen. Wij zijn overtuigd van de goede
bedoelingen van hen, die zich opwerpen, deze
eenheid te bewerkstelligen. Het wordt ecbter
licbtelijk lachwekkend, wanneer wij moeten
ervaren, dat de concentratiecommissies, die de
laatste weken ontstaan zijn en die met ons
verbinding gezocht hebben, aanzienlijk grooter
in aantal zijn dan de organisaties, welke men
zou willen vereenigen. En bet wordt nog
moeilijker, wanneer wij zien, dat alien zich
er op beroepen, den wenk van de Duitsche
instanties met deze concentratiepogingen te
vervullen.
Wij weten, dat in het bijzonder vele jongeren
in de Nederlandsche Unie bij hun drieman-
schap aandringen op eenheid met Nationaal
Front.
Maar die eenheid is niet mogelijk, wanneer
de autoritaire gedachte niet wordt aanvaard
en bet partijenstelsel niet als afgedaan wordt
beschouwd; de Volksche gedachte: Vlaande-
ren-Noord-Nederland-edn niet wordt aan
vaard; de Joden niet als een apart volk wor
den beschouwd, waartegenover een apart
standpunt noodzakelijk is; de Vrijmetselarij
als in strijd met de totalitaire staatsopvatting
niet ontoelaatbaar wordt geacht.
Ook in de NjSJB. zijn er velen, die gaarne
een eenheid met Nationaal Front zouden wil
len zien. Van de N.IS.B. scheiden ons nog
steeds de beginselen. Haar staatsabsolutisti-
sche opvatting; haar sociaal-economiscb pro
gram, tot uiting komend in haar arbeidsfront,
zijn voor ons onaanvaardbaar. Maar meer,
veel meer dan dit, is er een scheiding door-de
geestesgesteldheid van de N.iS.B.
Wanneer deze goed ware, dan zou de N.S.B.
na de capitulatie ongetwijfeld de wind in de
zeilen gehad hebben en het overgroote deel
van het Nederlandsch volk in haar organisa-
tie gebundeld hebben. Nu zij het groote ver
zet en de haat .van bet Nederlandsche volk
ervaren heeft, hadden wij gemeend, dat de
NjSjB. daaruit leeren zou en het roer zou om-
gooien.
De NjS.B. heeft ecbter blijkbaar niets ge
leerd. In haar organen en in haar optreden
komt nog steeds tot uitdrukking, wat het
Nederlandsche volk nimmer zal aanvaarden,
zelfs niet, al zou het onder den zwaarsten
druk zijn.
Nu de leiding van de N.S.B. zelf ervaart,
dat zij geen weerklank vindt bij het Neder
landsch denkende en voelende volk, tracht zij
onder bet democratische mom van neutrali-
teit overal binnen te dringen. Wij waarschu-
wen openlijk het Nederlandsche volk om goed
toe te zien, opdat de N.'S.B. het Nederlandsche
volk niet voor feiten stelt, welke door geen
waar Nederlander kunnen worden aanvaard.
,,,Ze hebben mij altijd trouw gediend",
schreef bij, ,,en ook jou zullen ze trouw die
nen. Onder geen voorwaarde mag je ,,The
Messenger" uit handen geven; nooit mag ze
aan een trust of syndicaat worden verkocht.
Ze is het eigendom van een Wendover en moet
dit ook steeds blijven."
Algemeen werd verwacht, dat de zoon nu
dagelijks naar het dagbladbureau zou gaan en
aldaar de plaats van zijn vader innemen. Maar
Pbilip, die hieromtrent zijn eigen opvattingen
had, kondigde zijn verbaasde chefs een reis
om de wereld aan, die drie jaar zou duren.
,,Dit zou ik ook gedaan hebben als mijn
vader nog in leven was", zei hij, „en nu is er
nog eens zooveel reden om dit plan ten uitvoer
te brengen. Ik beb nooit geprobeerd te schrij-
ven en ik denk ook wel niet dat ik er veel van
terecbt zal brengen maar zoo nu en dan zal
ik misschien eens iets inzenden. Als het de
moeite waard is ik bedoel als er werkelijk
iets verdienstelijks in steekt neem het dan
in „The Messenger" op; maar gooi het in de
prullemand als het niet deugt. Ik zal het
nooit iemand kwalijk nemen".
De algemeene opinie op bet bureau van ,,The
Messenger" was, dat een groot journalist een
nogal dommen zoon had nagelaten. Persoonlijk
was Philip zeer populair, maar de ouderen
waren er van overtuigd, dat het genie van den
vader niet op den zoon was overgegaan.
Niemand, behalve Phibp zelf wist de wer-
kelijke reden voor deze groote reis. In de al-
lereerste plaats wilde bij het huis, zoowel als
de zaak, die beiden zoo vol pijnlijke herinne-
ringen aan den geliefde doode waren, voor
een tijd den rug toekeeren. Hij had teveel van
zijn vader gehouden om nu te kunnen leven
temidden van alles, wat in het verleden zoo
nauw verwant was geweest aan dien voor-
tretffel^ken man, die steeds zijn beste vriend
was geweest.
Maar dan was er nog een reden, een min
Wanneer leden van Nationaal Front bepaal
de positie's innemen of zullen gaan innemen,
dan hebben zij zich in die positie steeds him
lidmaatschap van Nationaal Front voor oogen
te houden. Zij zijn en blijven gebonden aan
de trouw en de discipline ten aanzien van de
beweging. En met name zullen zij te waken
hebben in het belang vab ons volk, dat zij
zich nooit en te nimmgr voor den wagen van
de N.S.B. laten spannen.
Dit alles neerschrijvende, beklemt ons de
huidige toestand. Duizenden van onze dooden
vielen in Noord en Zuid in Nederlandschen
bodem. Zij streden in Heel-Nederland. En wij
zijn genoodzaakt elkaar nog te bestrijden.
Elke week komt een nieuwe groep te voor-
schijn. Elken dag zijn er nieuwe verschijn-
selen, die voor de her-opstanding van Neder
land nadeelig zijn.
Niettemin zal Nederland herrijzen en een
worden. Nederland heeft reeds zooveel malen j
de moeilijkheden zoo opgestapeld gezien, dat
alle kans om daaruit te komen scheen te ont-
breken. En toch heeft Nederland zich steeds
hersteld!
Het is onze meening, dat zulks spoedig het
geval kan zijn, mits een ieder, die het goed
meent met land en volk, groote werkkracbt en
groote offervaardigheid betracht.
ONBEVOEGDE ADVISEURS.
Er zijn, schrijft De Z., in Nederland perso
nen, die zich geroepen achten om aan de Duit
sche autoriteiten allerlei aanwijzingen te
geven, indien al niet een zekere gedragslijn
voor te schrijven. Evenwel zijn zij reeds her-
haaldelijk door de bevoegde instanties ge-
desavoueerd. Vooral, wanneer ze zelfs zoover
gingen, dat zij zich tegenover hun landgenoo-
ten bevoegdheden aanmatigden, die zij niet
bezitten, of wel „adviezen" gaven, schijnbaar
van „gezaghebbende zijde" afkomstig, maar
die in werkelijkheid geheel aan hun eigen brein
waaraan wij geen bijzondere autoriteit behoe-
ven toe te kennen, waren ontsproten.
Tot deze personen behoort de heer Vlekke,
die in Amsterdam verklaarde:
„De N.S.B. biedt den Duitschers de waar-
borg, om, wanneer zij hier aan het bewind
komt, een goede politiek te zullen volgen. In
dien de N.S.B. niet aan het bewind komt, zal
Duitschland deze landen bezet moeten
bouden."
Deze heer, aldus „Patrimonium'', verweet
zich notabene, om aan de Duitsche regeerders
voor te schrijven, hoe zij bij de vredesonder-
handelingen moeten optreden en welke voor-
waarden zij eventueel ten aanzien van Neder
land behooren te stellen.
Krasser kan het wel niet.
Aan de verklaringen van den Rijkscommis-
saris toont de heer Vlekke geen gezag toe te
kennen. Nog op een der jongste persconfe-
renties werd, naar aanleiding van een artikel
van Dr. Frank over de positie van Polen ge-
zegd: ,,De Fuhrer heeft ondubbelzinnig vast-
gesteld, dat Duitschland niet als veroveraar of
als vijand in Nederland is binnengevallen."
De bezetting werd noodzakelijk geacht, om
„een Engelschen inval te voorkomen". In
dienzelfden geest schreef de Deutsche Zeitung
in den Niederlanden.
iNergens is de voorwaarde van den heer
Vlekke van Duitsche zijde aan de Nederland
sche bevolking gesteld.
De toekomstige verhouding tusschen
Duitschland en Nederland, waarvan wij hopen,
dat zij vriendschappelijk zal zijn, zou ook door
niets meer geschaad worden dan door het op-
leggen van een systeem, dat de overgroote
meerderheid van ons constitutioneel opge-
voede volk in voile vrijheid niet zou aan
vaarden.
De Duitsche staatslieden zullen zich dan ook
aan den heer Vlekke wel niet storen. Hij en
de zijnen kunnen niet spreken in naam van
bet Nederlandsche volk. Dientengevolge kun
nen zij aan Duitschland ook hoegenaamd niets
„waarborgen".
Herhaaldelijk- is bovendien door Duitsche
autoriteiten verklaard, dat het nationaal-
socialisme geen export-artikel is.
stens even belangrijke. Onder de papieren, die
de krantenmagnaat aan zijn notaris in bewa
ring bad gegeven, was een particuliere brief,
gericht aan zijn zoon. Deze was, zooals uit den
datum bleek, op den dag dat Phibp voor bet
eerst naar Cambridge was gegaan, geschre-
ven. Hij luidde:
,,M:ijn beste jongen,
,,Je zult dezen brief pas in handen krijgen
„als ik gestorven ben. Vandaag was ik bij
,,mijn ouden vriend, Sir Hugh Tressilan, die,
„zooals je weet, een uitstekend medicals is.
,.Ik voelde mij den laatsten tijd niet heel
„wel en daarom zocht ik Tressilan op om mij
,,eens grondig te laten onderzoeken. Hij kwam
„tot de conclusie, dat ik een hartkwaal beb
,,en wel van zoo ernstigen aard, dat ik op het
,,meest onverwachte moment dood kan blijven.
,,Ik behoef geen pijn te lijden en het is zeer
,,wel mogelijk dat de dood mij in mrjn slaap
,,overrompelt.
„Ik scbrijf je dit alles om twee redenen.
,,Ten eerste opdat je zult weten dat, wanneer
,,het gebeurt, ik zonder lijden ben heengegaan
,,Ten tweede omdat, nu ik weet wat me staat
,,te wachten, ik je wil mededeelen, dat bet
,,mijn wensch is dat jij me als directeur van
„,,The Messenger" opvolgt.
„In den aanvang zal het een heele toer voor
,,je zijn, maar ik heb vertrouwen in je. Het
,,beheeren van een groot nieuwsblad wordt
,,niet zoozeer in de zaak zelf geleerd als wel
„in de wereld. Trouwens, het bureauwerk kun
,,je aan vertrouwde kracbten overlaten. Mocht
,,een en ander gebeuren, zooals hier boven
„beschreven is, laat dit je dan onder geen
voorwaarde van je voorgenomen reis afhou-
,,den. Gerrity, Larkin en Gibbs zijn uitstekend
„in staat om tijdens je afwezigheid de zaken
,,te beheeren. Na een reis van irie jaar, in
„welke tijd je menschen van allerlei slag on
,,der alle mogelijke omstandigbeden zult heb'
NEDERLANDS LEVENSRUIMTE.
Als zeevarende mogendheid heeft Nederland
ziich, schrijft de N. R. Crt., al vroeg in de
wereldruimte bewogen. Zijn zonen hebben
vermetele tochten ondernomen, waarop zij
kwamen aan wat men voor hun tijd's werelds
grenzen noemen mocht en menige voorheen
door de natuur en bet menschelijk vermogen
gestelde grens hebben zij verbroken.
Wij waren ook sedert eeuwen kooplieden en
tot wat wij verbandelden heeft eeuwenlang
onze arbeid behoord. Wij hebben onzen ar-
beid aangeboden voor vervoersdiensten tus
schen vele volkeren en landen; wij heb
ben onzen arbeid besteed aan de verede-
ling van grondstoffen, welke in ons land wer-
den aangevoerd, tot producten, welke wij
wederom uitvoerden; wij hebben onzen arbeid
ook weggebracht, hetzij naar de overzeesche
gebiedsdeelen, die vroeger onze kolonien
waren, hetzij'naar den vreemde, waar hij om
zijn deskundigheid gezocht werd, gelijk bijv.
onze handwerksiieden in het Rusland van
Peter den Groote verwelkomd werden, maar
later ook als massa-aanbod werd aanvaard.
Ir. Verwey, de voormalige directeur van
den Dienst van Werkloosheidsverzekering en
Arbeidsbemiddeling, die dezer dagen als secre-
taris-generaal van sociale zaken is opgetre-
den, heeft daaromtrent eenigen tijd geleden
belangwekkende cijfers genoemd, welke bij
ook op de persconferentie van j.l. Donderdag
in herinnering bracht.
Wanneer de heer Verwey nu gelijk reeds
vroeger zijn eerste aandacht richt op de werk-
gelegenheid in Duitschland voor Nederland
sche arbeiders, waarvan de verruiming im-
mers ook de belangrijkste genoemd is van de
maatregelen, welke de Rijkscommissaris
twee-en-een-halve maand geleden tot een
snelle oplossing van ons werkloosheidsvraag-
stuk genomen heeft, dan komt dat overeen
met zijn algemeene opvattingen omtrent onze
bevolkingspolitiek.
De heer Verwey is steeds van oordeel ge
weest, dat op grond van onze bevolkingsdicht-
beid en ons geboorteoverschot, emigratie in
toenemende mate noodzakelijk was. In dit
verband gewaagde hij eenmaal van een
natuurlijke migratie van Nederland naar
Duitschland, zooals deze reeds voor den
Wereldoorlog bestond. In het jaar 1907 werk-
ten honderdduizend Nederlanders over de
grens in het Oosten, een aantal dat sindsdien
nog steeg. Ook in de laatste jaren overtrof
het nog steeds het aantal Nederlanders, dat
naar Oost- en West-Indie vertrok.
Zoo bleef de heer Verwey de drager van
een gezonde gedachte in een tijd, die hoe lan
ger hoe meer de volkeren binnen de soms al
te enge grenzen van bun landen opsloot. Wan
neer de werkloosheid een schijnbaar ongenees-
lijk zeer geworden is, hier en haast overal,
dan was dat in belangrijke mate, omdat de
verwikkebngen van politieke met economische
problemen tusschen dezen en den vorigen oor
log een stoornis in het wereldverkeer brach-
ten, waardoor dit ophield zijn vereffende taak
ten aanzien van de verdeeling van product en
werkkracbt te vervullen.
Tenslotte benamen zij ons het uitzicht op
den werkelijken horizon van ons bestaan; wij
waren er steeds meer toe gekomen om de
staatsgrens als een bescherming van onze in
de wereldcrisis gevaar loopende belangen in te
roepen; ieder in eigen hoek gingen we de won-
den van ons economische en maatschappelijke
leven koesteren.
Maar al wat er levend in ons was heeft de
zucbt naar de ruimte behouden. Het is dezelf-
de behoefte aan ruimte, welke het Duitsche
Rijk de boeien van de oude vredesverdragen
heeft doen verbreken. Wij, klein volk in een
klein land, stondeil er anders voor. Wij kon-
den slechts hopen op den tijd, waarin de vrije
beweging weer zou zijn hersteld; waarin we
onze waar en onzen arbeid konden brengen,
waarheen wij wilden, waarbeen het moest,
wanneer we voor de gezondheid van ons volk
wilden waken.
Door hun kou, koorts en pijnuitdrrj-
vende werking helpt hierbrj altijd veilig
en vlug een poeder of cachet van Mijnhardt te
Zeist. Mijnhardt's Poeders per stuk 8 ct. Doos
45 ct. Cachets, genaamd „Mijnhardtjes" Doos
10 en 50 ct.
„ben ontmoet en waarin je veel levenservaring
„zult opdoen, zul je voldoende toegerust zijn
,,om mijn plaats als eigenaar van „The Mes
senger" in te nemen.
,,Ik ben er van overtuigd, dat je dezen, mijn
„laatsten wensch zult respecteeren, zooals je
„steeds al mijn wenschen hebt gerespecteerd.
,,Voor het geval de dood plotseling komt
„en dat zal zonder twijfel gebeuren zeg ik
,,nu tot weerziens, mijn jongen. Het is niet
„een vaarwel, want als bet leven werkelijk een
,,doel heeft, zullen we elkaar hiernamaals
„weerzien. Vader."
Toen Philip Wendover het telegram met
het bericht van zijn vaders dood ontving, was
hij plotseling min3tens drie jaar ouder gewor
den. Vanaf dat oogenblik kreeg zijn gezicht
een ernstige uitdrukking en zijn leven nam
onverwachts een heel andere wending. Voor
het eerst begreep hij, dat het Lot met hem kon
doen wat het wilde, dat er iets was dat hem
ten alle tijde de baas was.
Hij sprak weinig en slechts zijn intiemste
vrienden wisten hoe zwaar de dood van zijn
vader hem had getroffen. En Philip Wendo
ver veranderde dien nacht in een emstig en
vastberaden man.
Den dag na het bericht verliet hij Cambridge
voorgoed. Het leven van sport en spel lag nu
voorgoed achter hem. Als hij zich dit mis
schien nog niet zoo direct bewust was ge
weest, was het hem, na het lezen van zijn
vader's brief toch wel heel duidelijk geworden.
Zoodra de begrafenis achter den rug was
begaf hij zich naar het bureau van „The Mes
senger", alwaar hij een eerste conferentie met
de chefs had. Na een week kondigde hij zijn
voorgenomen reis om de wereld aan.
Goed observeerder als hij was, voelde hij
direct hoe het personeel van „The Messenger'
hem zag. Men vond hem een aardige vent,
maar in zaken een paskwil. Zonder twijfel
Ook vroeger ging onze arbeid naar Duitsch
land en het was een euvel van den tijd, die
zich aan den stilstand van het verkeer en de
werkloosheid gewende, dat wij op den duur
ook toen reeds den arbeid moesten dwingen
daarheen te gaan, waar hij gebruikt kon wor
den. Het is geenszins -een nieuwigheid, wan
neer werkloozen met intrekking van hun
steun worden bedreigd, voor het geval zij in
Duitschland aangeboden werkgelegenheid wei-
geren.
Weliswaar zitten er in de omstandigheden
belemmerende elementen, welke men niet
gemakkelijk kan wegredeneeren. Belemme-
ringen van psychologischen aard, ook al om
dat men thans den stap van bezet gebied naar
het gebied van den bezetter moet doen, maar
wel vooral, omdat de oorlogstoestand in den
vreemde een grooter gevaar lijkt dan bij zich
thuis. Dat verklaart ook, dat van de men
schen, die reeds in Duitschland zijn gaan wer
ken, er nog al eens een is teruggekeerd, om
overschat gevaar te onbvluchten of om zich
van de veiligheid van de zijnen te vergewissen.
Maar over dergelijke obst-akels mogen we
heenkijken naar het grooter perspectief van
het herstel van natuurlijker betrekkingen in
de economische samenleving met den Duit-
schen buurman, natuurlijker reeds dan zij in
den tijd tusschen twee oorlogen in konden
zijn.
Dat op zichzelf is al een gedachte, waaraan
men wennen moet: dat nog tijdens een oor
log, waarin wij tegen de Duitsche legers ge-
streden hebben, de samenleving zich herstelt,
redelijker en wezenlijker dan de omstandig
heden van voor den oorlog het veroorloofden.
In de twintig jaren, welke achter ons lig-
gen, hebben wij echter te bitter ervaren, hoe
noodlottig de samenlevingsfouten tusschen de
volkeren zich wreken, dan dat het herstel ooit
te vroeg zou kunnen beginnen.
De in Duitschland geboden werkgelegen
heid behoort tot onze levensruimte. Dat is
een hesef, dat ons niet door den oorlog mag
worden benomen, ook niet nu deze het Duit
sche Rijk tot ons gebracht heeft in de betrek-
king van bezetter tot bezet gebied. Wederop-
bouw was het woord, dat den dag na den oor
log onze leuze werd. Tot den wederopbouw
behoort ook het herstel van zoodanige nabuur-
betrekkingen, dat hetgeen wij aan arbeids-
kracht over hebben den weg vindt tot daar
waar werkkracht wordt behoefd. Het behoort
tot de eerst noodige dingen, wanneer weder
opbouw meer dan een leuze zal zijn.
De verruiming van werkgelegenheid in
Duitschland voor onze arbeiders van hand en
hoofd is meer dan een noodmaatregel. Het
behoort tot het herstel van ons normale leven.
Eenmaal hersteld, zal het zooveel mogelijk
arbeid in eigen land willen scheppen. Maar
de werkneming over de grens bevordert ons
herstel.
OORLOGSMOLESTCREDIETEN VOOR
BEDRIJVEN.
Het Verordeningenblad bevat een hesluit
van de secretarissen-generaal van de depar-
tementen van financien en van justitie be-
treffende oorlogsmolestcredieten voor be-
drijven.
Art. 1. Onder oorlogsmolestcredieten ver-
staat dit hesluit credieten, welke aan door
oorlogsmolest getroffen bedrijven op den
voet van de navolgende artikelen voor reke-
ning en risico van het rijk worden verstrekt.
Zij hebben ten doel de bedrijven weder op
gang te brengen.
Art. 2. De verstrekking van oorlogsmolest
credieten geschiedt door stichtingen, welke
was de geheele staf die meening toegedaan,
vanaf de groote Gerrity tot aan den jongsten
bediende toe, die altijd zoo eerbiedig zijn hoed
afnam, zoodra hij het imposante gebouw he-
trad.
Philip nam het ze niet kwalijk, integendeel
het vermaakte hem. Alleen een dwaas zou in
de gegeven omstandigheden een ander oordeel
verwaeht hebben. Wat had hij tot nu toe ge-
presteerd? Had hij ooit iets anders gedaan
dan cricket, rugby en golf spelen, afgewisseld
door uitstapjes naar Parijs, Rome en andere
hoofdsteden van Eluropa, in gezelschap van
zijn vader? Hij had nooit het personeel van
,,The Messenger" aanleiding gegeven om ver
trouwen te hebben in zijn zaken capaciteiten.
Zooals afgesproken bleef hij drie jaar weg.
Als de redactie van ,,The Messenger" had
verwacht slecht gestelde inzendin^en van hun
principaal te zullen ontvangen. vergiste zij
zich. Behalve af en toe een kort briefje aan
Gerrity ontving men in Fleet Street niets, dat
de handteekening van Philip Wendover droeg.
Maar, onvAmoed door de mannen, die bezig
waren zijn onmetelijk fortuin nog te vergroo-
ten, -jing Wendover zijn weg. Hij hield zich
stipt aan de instructies, die zijn vader hem in
diens brief had gegeven en volgde ze naar zijn
beste weten op. Hij erkende volkomen de
waarheid van zijn vaders opinie, dat hij eerst
dan tegen de taak, die voor hem lag, zou zijn
dpgewassen, als hij de wereld had leeren ken
nen. En derhalve legde hij er zich op toe het
leven in alle werelddeelen en onder alle mo
gelijke omstandigheden te bestudeeren. Hij
hield zich op in alle -groote steden en drong
tot zelfs in de dichtste wildernissen door en
zoodoende deed hij heel wat ervaring op en
verkreeg een scherpen kijk op menschen en
toestanden.
(Wordt vervolgd.)
