Buitenland
keurd. Zij vielen in boete, waaraan door de
moesten onmiddellijk werd voldaan. Maar
toen kwam het officieele berioht, dat van 9
tot en met 31 Augustus niet gecontroleerd
zal worden. De op 9 Augustus met boete ge-
straften zijn nu niet tevreden en zullen hun
geld van den fiscus trachten terug te krijgen.
DE ECONOMISCHE ONAFHANKELIJK-
HEID VAN DE PEBS.
In het Verordeningenblad is een besluit op-
genomen van den secretaris-generaal van het
Departement van Justitie, inzake verzekering
van de economische onafhankelijkheid van de
pers.
Hierbij wordt het volgende bepaald:
Artikel 1.
De uitgever van een dag- of weekblad, van
een geillustreerd blad, van een tijdschrift, van
persberichten of andere periodiek verschijnen-
de uitgaven, alsmede de eigenaren of bestuur-
ders van een ondememing, die zich geheel of
voor een overwegend deel met de vervaardi-
ging van of den handel in zoodanige druk-
werken bezighouden, zijn verplicht uiterlijk
vodr 25 September 1940 een ingevulde vragen-
lijst bij den bevoegden procureur-generaal,
fungeerend directeur van politie, in te dienen.
2. Hij, die tot invulling van een dusdanige
vragenlijst verplicht is, moet vddr 10 Sep
tember 1940 aan de in lid 1 genoemde instan-
tie een verzoek om toezending van een vra-
genljjst insturen, een en ander onder nauw-
keurige opgave van den aard zijner onder-
neming.
3. De in lid 1 bedoelde verplichting geldt
zoowel voor andememingen, die door parti-
culieren, als voor dezulken, die door maat-
schappijen, vereenigingen of stichting worden
gddreven.
4. De procureur-generaal, fungeerende
directeuren van politie, zijn bevoegd de juist-
heid der gedane opgaven te onderzoeken.
Artikel 2.
1. Voor algeheele of gedeeltelijke over-
dracht, vervreemding of bezwaren van
1) ondememingen, als bedoeld in artikel 1,
die zich bezighouden met het uitgeven of ver-
handelen van drukwerken;
2) afzonderlijke bestanddeelen van een uit-
geversbedrijf, meer bepaaldelijk auteursrech-
ten;
3) die stukken grond en inrichtingen, die
voor handelsbedrijf en vervaardiging der druk
werken van wezenlijke beteekenis zijn;
moet te voren de toestemming van den
secretaris-generaal van het Departement van
Justitie worden aangevraagd.
2. Hetzelfde geldt voor rechtshandelingen,
die de verplichting tot een overdracht, ver
vreemding of bezwaring, als in lid-1 bedoeld,
met zich medebrengen.
NEDERLAND EN HET POSTAA1,
VEBKEER.
De verhooging der tarieven.
Een tot in onderdeelen voortreffelijk geor-
ganiseerd post-, telegraaf- en telefoonverkeer
is de doelstelling van een geordende staats-
mrichting. Het is van de grootste beteeke
nis voor het economische en cultureele leven
van den staat. Met deze woorden le,dde op
een persconferentie Oberpostrat Dr.Lind-
mayer een beschouwing in, gewijd aan de
nieuwe postale maatregelen in ons land Hoe
beter administratief en technisch georgani-
seerd en uitgerust, het P.T.T.-bedrijf in een
land is, des te intensiever "kan het econo
mische en maatschappelijke leven zich ont-
wikkelen en het algemeen welvaartspeil tot
grootere hoogte opvoeren. Een aldus wer-
kend P.T.T.-bedrijf is wegbereider voor een
betere volkerengemeenschap en voor den
intemationalen vrede. De Rijkscommissaris
in het bezette Nederlandsche gebied heeft
daarom direct na zijn optreden opdracht ge-
geven al het mogelijke te doen om' op korten
termijn het P.T.T.-verkeer in Nederland in
geordende banen te leiden.
Voor het binnenland kon, dank zij de uit-
nemende wijze, waarop het Nederlandsche
P.T.T.-bedrijf is uitgerust, spoedig een gun-
stig resultaat worden bereikt. Binnen enkele
weken was het postaal verkeer op de oude
basis, die van vddr den oorlog, hersteld.
Groote moeilijkheden moesten daarbij worden
overwonnen. ^ruggen waren opgeblazen,
kabels vernield, treinverbindingen moesten
door autoverkeer vervangen worden, maar al
deze moeilijkheden konden spoedig worden
overwonnen.
Grootere bezwaren deden zich voor bij het
herstel der intemationale verbindingen. Daar
bij zijn drie etappes te onderscheiden.
1. Het herstel van het postaalverkeer met
Duitschland. Het verkeer voor brieven en
briefkaarten werd, zooals bekend, spoedig
hersteld, ook met bestemming voor Amerika,
met welk land Nederland altijd een intensief
postaal verkeer heeft gehad.
2. Het verkeer tusschen Nederland en de
neutrale Europeesche landen, Noorwegen,
later ook Belgie en Luxemburg inbegrepen.
Ook voor deze landen kon het brief- en brief -
kaartenverkeer spoedig worden hervat.
3. Het verkeer voor brieven en briefkaar
ten tusschen Nederland en neutrale over-
zeesche gebieden. Voor Zuid- en Midden
Amerika kon weer gebruik worden gemaakt
van luchtverbindingen, aanvankelijk met den
Italiaanschen luchtdienst, v66r Italie aan
den oorlog deelnam en later via Lissabon
voor Noord-Amerika.
Voor zoover deze luchtwegen niet kunnen
worden benut, is met de Sovjet-autoriteiten
overleg gepleegd voor het benutten van den
Transsiberischen spoorweg.
Men weetPj dat wat het verkeer met
Duitschland betreft, na het herstel van het
verkeer met brieven en briefkaarten, ook dat
voor drukwerken, monsters, pakketten, geld-
zendingen enz. werd hervat. Ook het tele-
grafisch en telefonisch verkeer kon in beperk
te mate weer met Duitschland worden opge
nomen. Zelfs werd, naar bekend, de beeld-
telegrafie hervat.
Door het wegvallen van een groot deel van
het internationaal- en het transitverkeer en
het terugloopen van het binnenlandsch ver
keer, zijn de P.T.T.-ontvangsten sterk ge-
daald. Tegenover deze daling kan, mede in
verband met de noodzakelijkheid om perso-
neelontslag in dezen tijd zooveel doenlijk te
vermijden, geen ook maar bij benadering
evenredige vermindering der uitgaven worden
gesteld. Daarom is het, ter handhaving van
het budgetaire evenwieht noodzakelijk gewor-
den eenige P.T.T.-tarieven te verhoogen, die
in ons vorig nummer zijn vermeld.
Dr. Dindmayer gaf de verzekering, dat
verdere verhooging van de tarieven der
P.T.T. niet te wachten is.
VERGIFTBGDE HAVER IN DE DTJINEN.
In de duinen onder Castricum werd haver
aangetroffen, wat bij het toezicht houdende
personeel achterdocht wekte, daar het niet
gebruikelijk is, dat de tuinders de fazanten
voeren. Na scheikundig onderzoek bleek, dat
de haver vergiftigd was met arsenicum. Het
politie-onderzoek leverde eerst geen resultaat
op. Toen werd een onderzoek ingesteld naar
de herkomst van het vergif, waarbij bleek,
dat te Alkmaar enkele dagen geleden een vrij
groote hoeveelheid daarvan aan iemand in
Castricum was verkocht.
De kooper is daarna aan een langdurig ver-
hoor onderworpen. 'Hij heeft ten slotte bekend,
dat de in de dtlinen aangetroffen doode fazan
ten van door hem vergiftigd voer hadden ge-
geten.
HET WAS GEEN BOTER, MAAR
APPELMOES.
Een juffrouw uit Amsterdam-West kreeg
dezer dagen een man aan de deur, die haar
boter te koop aanbood. Hij deed dit nogal ge-
heimzinnig. De juffrouw moest er vooral ook
niet over praten, dan kon hij nog wel wat
leveren. Een klein blik voor /1,85, een iets
grooter voor 2,30. Het was prima waar en
in deze goed afgesloten blikken zou zij de
boter lang kunnen bewaren.
De juffrouw was niet weinig verrast, zoo-
maar boter zonder bon aangeboden te krijgen.
Zij bestelde direct zes blikken, die zij onmid
dellijk kreeg en die zij ook direct betaalde.
Zij was er gelukkig mee en vertelde bij de
thuiskomst van liaar man direct van haar
goeden aankoop. Manlief wilde de blikken wel
eens zien. Daar stonden ze, zes op een rijtje.
Zou ze goed blijven? De man kon zijn nieuws-
gierigheid niet bedwingen en besloot er een
open te maken. Vol spanning wachtte zijn
echtgenoote op het oogenblik, waarop haar
man met veel moeite een blik had opengekre-
gen. Toen was de illusie weg. Er zat geen
boter in, maar... appelrooes. (De Crt.)
TEGEN OPDRIJVING VAN
PACHTPRIJZEN.
Het Zaterdag verschenen Verordeningen-
blad no. 19 bevat een besluit van de secre-
tarissen-generaal van de departementen van
landbouw en visscherij en van justitie ter
voorkoming van pachtprijsopdrijving.
Artikel 2 verbiedt een pachtovereenkom it
of een overeenkomst tot wijziging of aan-
vulling van een pachtovereenkomst te sluiten,
indien de bedongen pachtprijs hooger is dan
die, welke voor het verpachte gold op
1 September 1939.
Dit geldt niet, indien in een bijzonder geval
de secretaris-generaal van het departement
van landbouw en visscherij, in overeenstem-
ming met het bevoegde pachtbureau, een ver-
klaring heeft afgegeven, dat bij hem tegen
de verhooging geen bezwaar bestaat.
Een pachtprijs, welke in strijd met het
bepaalde in artikel 2 is vastgesteld, wordt
als buitensporig in den zin van de Pachtwet
beschouwd.
Indien een overeenkomst in strijd met het
bepaalde in artikel 2 is gesloten, is de pachter
niet gehouden den pachtprijs te betalen,
terwijl hij ook overigens tot geen enkele ver-
goeding gehouden is. Dit is niet van toepas-
sing, indien partijen hebben toegestemd in de
door den rechter noodig geoordeelde wijzi-
gingen.
Indien het verpachte in oppervlakte niet
met het op 1 September 1939 verpachte over-
eenstemt, berekent de rechter, zoo noodig,
den pachtprijs, die geacht moet worden op
1 September 1939 voor het verpachte te heb
ben gegolden.
Wijziging van de pachtvoorwaarden inge-
voige artikel 32, lid I, van de pachtwet kan
slechts geschieden, indien de pachtprijs daar-
door niet hooger wordt dan die, welke op
1 September 1939 voor het verpachte gold,
tenzij in een bijzonder geval de secretaris-
generaal van het departement van landbouw
en visscherij een verklaring heeft afgegeven,
dat bij hem tegen de verhooging geen be
zwaar bestaat.
Artikel 6 verbiedt het houden van open-
bare verpachtingen.
Artikel 11. Indien ingevolge dit besluit
geen pachtprijs is verschuldigd, kan de ver-
pachter den in pachtzaken bevoegden rech
ter of het pachtbureau verzoeken, een lagen
pachtprijs vast te stellen. Te rekenen van
den dag van vaststelling is deze door den
pachter verschuldigd. De vaststelling ge-
schiedt niet, dan nadat de pachter is ge-
hoord, althans behoorlijk is opgeroepen.
Een pachtovereenkomst of een overeen
komst tot wijziging of aanvulling van een
pachtovereenkomst, waarvan het pachtbureau
de goedkeuring heeft geweigerd, is van
rechtswege nietig.
Indien daartoe aanleiding bestaat, regelt
het pachtbureau bij de weigering de gevolgen
voor beide partijen.
De secretaris-generaal van het departement
van landbouw en visscherij is bevoegd maat-
regelen te nemen ter uitvoering van dit
besluit.
Hij, die ter zake van of in verband met een
pachtbetrekking eenig ongeoorloofd voordeei
bedingt of aanneemt, wordt gestraft met
hechtenis van ten hoogste een jaar of geld-
boete van ten hoogste vijfduizend gulden.
Onder ongeoorloofd voqrdeel wordt ver-
staan ieder voordeei, niet bedongen of aange-
nomen.
Onder voordeei wordt niet begrepen een
redelijke vergoeding voor verrichte diensten.
Dit besluit. het Pachtprijsopdrijvingsbesluit
1940, is onmiddellijk in werking getreden.
NOOD-VIERDAAGSCHE TE NIJMEGEN.
Zondag werd in het stadion ,,De Goffert" te
Nijmegen in tegenwoordigheid van tiendui-
zend toeschouwers een liefdadigheidssportdag
gehouden, ter gelegenheid van het slot van
de nood-Vierdaagsche.
Deze wandeltocht telde gemiddeld per dag
twaalfhonderd deelnemers. De laatste dag
legden tweeduizend liefhebbers het traject
af. Al was het dan een nood-Vierdaagsche,
toch waren de deelnemers uit alle hoeken van
het land opgekomen.
In de pauze, welke de verschillende wed-
strijden van den sportdag onderbrak, werd in
het sportstadion een defile gehouden. De
wandelaars trokken hier voorbij majoor J.
N. Breunese, den burgemeester van Nijmegen
en de vertegenwoordigers van den N.V.B. en
de N.W.B.
Majoor Breunese werd het nood-Vierdaag
sche kruis in zilver aangeboden, als blijk van
erkentelijkheid voor hetgeen hij voor de wan-
delsport en voor de Vierdaagsche in het bij
zonder had gepresteerd. Burgemeester Stein-
weg ontving hetzelfde kruis.
Majoor Breunese roemde Nijmegen voor
hetgeen deze stad voor de wandelsport had
verricht. Hij verklaarde, dat Nijmegen en
de N.B.D.O.-Vierdaagsche onafscheidelijk zijn
verbonden en zeide van harte te hopen, dat
de officieele Vierdaagsche te Nijmegen het
volgend jaar zou doorgaan. Duizenden
stemden met een daverend applaus met deze
woorden in.
VOORLOOPIG GEEN KAASMAEKTEN.
Naar gemeld wordt zullen in verband met
het vervoerverbod van kaas voorloopig in
het geheele land geen kaasmarkteri worden
gehouden.
ENGELSOHE BOMMENWERPER BOVEN
NEDERLAND NEERGEHAALD.
Maandagochtend heeft een Duitsche jager
boven den polder de Beemster een Engelschen
bommenwerper neergehaald. Een der mzit-
tenden wist zich met een parachute in vei-
ligheid te stellen. Hij kwam op een weiland
terecht en is door de plaatselijke politie op
transport gesteld. De overige inzittenden von-
den den dood in het vliegtuig, dat in een
boomgaard terecht kwam en in vlammen op-
fjing.
ENGELSCH VLIEGTUIG TE GILZE-RIJEN
VERGAAN.
Het A. N. P. rneldde Zondag uit Gilze-Rijen:
'Zondagnacht is een Engelsch bomvliegtuig
van het type Bristol-Blenheim 1939 in het
Chaamsche bosch vergaan. De bemanning,
bestaande uit vier personen, werd gevangen
genomen. Het toestel kwam uit de richting
Duitschland.
DE ENGELSOHE LUCHTAANVALLEN
OP NEDERLAND.
Uit Noord-Scharwoude rneldde het A.N.P.
Zondagnacht hebben Engelsche vliegtuigen
zeven bommen onder deze gemeente uitge-
worpen, welke slechts materieele schade aan-
richtten aan de te velde staande gewassen.
Een bom kwam niet tot ontploffing, zoodat
bewaking moest worden ingesteld.
Er zijn geen militaire doelen in de buurt.
GEREDDE ENGELSCHE VLIEGERS TE
AMSTERDAM AAN LAND GEZET.
Het D. N. B. meldt: Duitsche reddings-
vliegtuigen hebben Zaterdagmorgen op de
Noordzee vijf Engelsche vliegers, die in
uitgeputten toestand verkeerden, aan boord
genomen en naar Amsterdam gebracht.
DE MEISJES VAN BOUVIGNE
TERUGrGEKEERD.
Zooals men weet, zijn bij de evacuatie van
Breda ook de meisjes van het dienstboden-
intemaat Bouvigne bij Breda naar het bui-
tenland vertrokken, en verkeerde men lan-
gen tijd omtrent dit gezelschap in onzeker-
heid.
Op verzoek van het departement van
sociale zaken hebben de Duitsche autoriteiten
alles in het werk gesteld om deze vluchte-
lingen op te sporen en naar Nederland te
doen terugkeeren.
Deze pogingen zij ngelukkig met succes be-
kroond en thans kan worden medegedeeld
dat het gezelschap, bestaande uit 83 meis
jes, acht catechisten en drie leidsters Zater-
dagavond tegen 10 uur uit Montpellier we-
der in Breda is aangekomen. Vier dagen
geleden hadden zij met drie autobussen den
terugtocht naar ons land aanvaard.
EEN HAAGSCH FILIAAL VAN DE
DUITSCHE KAMER VAN KOOPHANDEL
VOOR NEDERLAND.
Als gevolg van de veranderingen, welke
onder de huidige omstandigheden ook in de
Duitsch-Nederlandsche oeconomische betrek-
kingen gekomen zijn, is het terrein van werk-
zaamheid van de Duitsche Kamer van Koop-
handel voor Nederland zeer uitgebreid. Dit
heeft geleid tot de vestiging van een filiaal
te 's-Gravenhage (Karel van Bylandtlaan 16).
Door de oprichting van dit filiaal is het de
Duitsche kamer van koophandel thans ook
mogelijk zich rechtstreeks ter beschikking te
stellen van de organen van den rijkscommis
saris en van de organen van de Nederland
sche overheid.
In opdracht van den rijkscommissaris heeft
de Duitsche kamer van koophandel ook een
speciale centrale voor de verstrekking van
openbare opdrachten ingesteld, met de be-
doeling in toenemende mate openbare op
drachten uit Duitschland hier te lande te ver-
geven en over de in aanmerking komende be-
drijfstakken te verdeelen. Het bezorgen en
ordenen van opdrachten voor het bedrijfs-
leven hier te lande vormt een belangrijke
taak van het nieuwe instituut.
Reeds zijn er aanzienlijke opdrachten ver-
strekt op het gebied van de textiel-, schoen-
en andere groote industrieen. In deze rich-
ting zal worden voortgegaan. Zoo wel van
particuliere zijde als vanwege den Duitscben
staat zijn nog meer opdrachten te verwach-
ten.
WAAROM DE VOORRAAD RIJWIEL-
PLAATJES NIET TOEREIKEND WAS.
De vraag naar rijwielpiaatjes is dit jaar
z66 groot, dat de voorraad van de Rijksmunt
te Utrecht, waar deze belastingmerken ver-
vaardigd worden, uitgeput is geraakt. Om
de gelegenheid te hebben een nieuwe partij
plaatjes te maken, is, zooals bekend, de con-
trole op de rijwielbelastingmerken nu tot 1
September uitgesteld.
Bij de Rijksmunt had men reeds rekening
gehouden met het toenemend gebruik van
fietsen wegens de benzinebesparing. De vraag
is echter belangrgk grooter dan verwacht
werd.
Dat men pas in het begin van Augustus te
weten kwam, dat de voorraad niet toerei-
kend was, ligt hieraan, dat het publiek den
aankoop steeds tot de laatste dagen uitstelt.
Reeds eenige weken vddr 1 Augustus waren
de plaatjes te krijgen. De omzet bedroeg
echter toen slechts een gering aantal per dag.
Omstreeks 1 Augustus steeg dit aantal
daarentegen tot duizend stuks per uur!
Aan diverse kantoren zijn nog wel kleine
partijen plaatjes aanwezig, maar nu de con
trole uitgesteld is, ligt de verkoop ook weer
nagenoeg stil.
VERDEELING DER TABAKSVOORRADEN
IN ONS LAND.
Naar het Handelsblad verneemt zijn de
onderhandelingen met de Duitsche instanties
betreffende de verdeeling van de voorraden
tabak aanwezig bij den handel en importeurs,
thans beeindigd.
Zooals bekend zouden deze voorraden
naar waarde en gewicht worden geregis-
treerd.
(Van de voorraden is een gedeelte voor de
industrie bestemd, terwijl het overblijvende
deel door den Duitschen en Nederlandschen
handel naar Duitschland wordt uitgevoerd.
De onderhandelingen met de Nederland
sche tabakscommissie hebben niet tot
overeenstemming geleid, waarna deze com-
missie haar bevoegdheid heeft neergelegd en
de besprekingen met het uetreffende depar
tement zijn voortgezet.
Volgens de tot stand gekomen regeling zal
in waarde 60 van de voorraden in Neder
land naar Duitschland worden gezonden. De
voorraden worden geraamd op 12 millioen,
zoo dat de waarde van de uitgevoerde hoeveel
heid 7,2 millioen bedraagt.
DE QHOCOLADE-INDUSTRIE.
Dezer dagen heeft een contactcommissie,
gevormd uit de fabrikanten van chocolade-
artikelen, overleg gepleegd met de bevoegde
autoriteiten om te komen tot een oplossing
voor het gebrek aan grondstoffen voor deze
industrie, nu de cacaoboonen niet meer aan-
gevoerd kunnen worden.
Men is het volkomen eens geworden over
de maatregelen, die genomen moeten worden
en men ziet een weg om de chocoladefabrie-
ken nog geruimen tijd op normale kracht te
laten werken. Daartoe zal men moeten
komen tot een onderlinge verdeeling van de
hoeveelheid beschikbare grondstoffen, waar
van het gevolg zal zijn, dat de pure choco-
lade schaarscher wordt en dat. er meer melk-
en gevulde chocolade in den handel gebracht
zal worden. Men wil namelijk de industrie
zooveel mogelijk intact laten en dus dezelfde
hoeveelheid producten afleveren. Aangezien
de hoeveelheid cacaoboonen evenwel beperkt
is, za) men meer andere grondstoffen moeten
verwerken. Dit is zeker toe' te juichen, aan
gezien de voedingswaarde van melkchocolade
grooter is dan van pure chocolade.
REEDS ZIJN ER 100.000
WEDEROPBOUW-LEPELTJES VERKOCHT
De nationale inzameling 1940 stelt er prijs
op mede te deelen, dat tot heden door den
verkoop der weder-opbouw-lepeltjes prijs
f 0.50, waarvan voor steunfonds 0,30, door
de groote medewerking van gemeenten,
scholen, ziekenhuizen, fabrieken enz., enz.,
reeds 30.000 is ontvangen voor de steun-
verleening aan de door de oorlogsramp ge-
troffen landgenooten.
Hierdoor blijkt, dat thans reeds 100.000
van die lepeltjes in den lande geplaatst zijn.
Intusschen meent de nationale inzameling
1940, dat deze lepeltjes nog voor verscheidene
honderdduizenden een welkom bezit zullen
zijn, en voor den vferkoop ieders medewerking
noodig is.
Het bureau der nationale inzameling 1940,
Koningskade 17, 's-Gravenhage, is gaame
bereid aanvragen voor den verkoop van de
wederopbouw-lepeltjes te behandelen.
ZOO IS HET.
Veel geleerd.
Het orgaan van den Chr. Boeren- en Tuin-
dersbond schrijft:
Enkele menschen^hebben de laatste weken
veel geleerd. Vroeger hadden ze niets dan
critiek op hetgeen de Regeering deed.
Op geen enkele wijze toonde men begrip
te hebben van de moeilijkheden, waarvoor de
met de uitvoering der zaken belaste autori
teiten zich geplaatst zagen. Men viel met
groote heftigheid aan op elk bezwaar, dat
aan eenige regeling verbonden is. Daar aan
alles bezwaren verbonden zijn, beteekende
dit, dat men zoo goed als overal zijn aanval-
len op richtte.
Als een blad van den boom zijn vele van
deze menschen omgekeerd. Men put zich uit
om zichzelf en anderen duidelijk te maken,
ook ten aanzien van de meest op zichzelf on-
aangename maatregelen, dat het heusch niet
anders kan. Opgewekt wordt begrip te heb
ben voor de moeilijkheden en voor de wer-
kelijkheid. Het spreekt vanzelf, dat we ons
van harte over deze bekeering verheugen,
al blijft het verschil opvallend.
Gelukkig kunnen 'wij ons gelijk blijven.
We begrijpen, dat de Duitsche bezettings-
overheid ons niet in het bezit kan laten van
onzen ganschen rundvee-, varkens- en hoen-
derstapel.
We aanvaarden de beperkingen, welke de
Duitsche bezettingsoverheid ons te dezer zake
oplegt niet slechts, omdat we moeten bukken
voor het gezag, maar als op zichzelf onver-
mijdelijk.
Het verheugt ons, dat menschen, die vroe
ger leeraarden, dat beperking altijd armoede
beteekent, en deswege steeds verkeerd is,
thans ook tot dit inzicht zijn gekomen.
ONGEVEER 30.000 WONINGEN IN
NEDERLAND VERWOEST.
Groot zijn de verwoestingen, die in vier
dagen van den oorlog zijn aangericht. Men
denke aan de talrijke groote en de nog veel
talrijker kleine bruggen, welke zijn opgebla
zen, aan de gebouwen, die zijn verwoest.
Alleen in Rotterdam zijn naast tal van
niet ter bewoning bestemde gebouwen
25479 woningen verwoest, waarvan 23715
bewoonde. In deze gemeente zijn 77607 per
sonen onmiddellijk dakloos geworden. In
eenige kleine gemeenten is het aantal ver-
woeste woningen relatief grooter, doch
betreft het slechts enkele tientallen of
honderden woningen. Valkenburg (Z.-H.),
Alblasserdam, Bleskensgraaf, Rhenen, Wa-
geningen, Scherpenzeel en Hoogland, staan
op deze lijst bovenaan schrijft de Ned.
Het totale aantal verwoeste woningen in
Nederland zal echter de 30.000 niet over-
schrijden.
DE HEER VAN DE KIEFT OVER DE
NED. UNIE.
Op uitnoodiging van het Instituut voor
Arbeidersontwikkeling afd. Bussum en om-
streken heeft de heer J. van de Kieft, s.d. lid
van de Eerste Kamer, voorzitter van den pi.
Ned. Protestantenbond, zrjn inzichten aan-
gaande de Nederlandsche Unie uiteengezet.
Eenige honderden, van wie velen buiten de
arbeidersbeweging, vormden zijn gehoor. De
heer Van de Kieft zeide te staan op den
bodem van de werkelijkheid: de slag is ver-
loren, we hebben ons verlies te nemen. Dit
beteekent echter niet, dat we alles willoos
over ons heen laten komen. Er is tijd noodig
om tot een nieuwe vorming te geraken. Men
bedenke, dat ons volk niet hoofdzakelijk uit
haastige stedelingen bestaat, doch dat een
zeer belangrijk deel bestaat uit boeren en
visschers die het geduld en den rustigen blik
bezitten om de veranderingen op zich te
laten. inwerken en de gevolgen hiervan te
overwegen. iSpr. bracht hulde aan het in
zicht van den Rijkscommissaris terzake van
het Gezag, dr. Se'yss-Inquart wenscht zoo
citeerde spr. zijn gezag slechts te ontleenen
aan en te doen steunen op de overtui-
gingen, welke het diepst in het volk gewor-
teld zijn. Daardoor mag het zeker ondenk-
baar worden geacht, dat een groep die bij de
laatste verkiezingen nauwelijks vier procent
heeft gehaald en sindsdien zeker niet veel
meer sympathie heeft verworven of zal ver-
werven, overwegenden invloed op ons staats-
bestel en onze instellingen zal zijn toebedacht.
Indien de Duitsche Overheid dit had gewild,
had zij aanstonds de vrije meeningsuiting
kunnen onderdrukken. Men late zich dus niet
door de vrees leiden, dat de N.S.B. toch wel
de macht zal worden toegewezen; nu de vrije
meeningsuiting is toegestaan is het der Over
heid bereids gebleken, dat hierop haar Gezag
niet zal kunnen steunen.
Na de reeds bekende constructie van
de Nederlandsche Unie te hebben toegelicht
kwam spr. tot de bezwaren die teg^n haar
zijn aangevoerd. Het program is vaag. Inder-
daad; doch het moet vaag zijn, daar de per
spectieven omtrent den Staatkundigen toe-
stand na den vrede, ontbreken, al hoopt ieder
rechtgeaard Nederlander, dat Nederland als
zelfstandig Rijk zal herrijzen.
Spr. hekelde de actueele neiging om alles
wat in het verleden is gedaan, af te breken;
Nederland heeft op schier elk gebied een goed
figuur gemaakt, hetgeen spr. met vele voor-
beelden aantoonde. Anderzijds dient ruiter-
lijk te worden erkend, dat al heeft hier
betrekkelijke welvaart geheerscht men te
ko>t is geschoten in de bestrijding der werk
loosheid. Wij alien ook de S.D.A.P. die
nen hierbij schuld te belijden; wij alien heb
ben, om het woord der dichteres (Henriette
Roland Hoist) te citeeren ons te veel aan het
onrecht der werkloosheid gewend. Wij zijn
ook schromelijk te kort geschoten in onzen
omgang van mensch tot mensch. Geheele
groepen Nederlanders kennen elkaare ge-
dachtenwereld niet. De christelijke, katho-
lieke, vrijzinnige kinderen zijn naar aparte
scholen gezonden, naar afzonderlijke univer-
siteiten. Behalve oppervlakkige ontmoetin-
gen in het openbare leven, weet men niets
van elkaar af. Ook de christelijke groepen
onderling niet.
De rede van dr. Colijn is te dien opzichte
niet bijster hoopgevend; toch kan spr. begrij
pen dat dergelijke groepen nog fier en rustig
ter zijde blijven staan. Zij hebben bezinning
van noode en laten zich niet door een haastig
tempo meeslepen. Ook anderen zullen nog
niet tot aansluiting aan de Unie overgaan.
Best! Mits men niet werkloos blijft, doch zijn
eigen oplossing naar voren brengt en mits
men niet smaalt op de honderdduizenden die
spontaan adhaesie hebben betuigd. Die spon-
taniteit is een groote kracht en wat kan men
anders doen dan adhaesie betuigen en verder
op de voorzichtigheid en het beleid der man-
nen van de Unie vertrouwen. Recht op het
lijf, recht op van ziel kan men dan, met het
oog op onze geestelijke vrijheden gericht, de
toekomst tegemoet gaan.
VERGADERING VAN DE N.S.B.
De kring Nijmegen der NjSjB. heeft te
Oss een openbare vergadering gehouden.
Sprekers waren de heeren Rost van Tonnin-
gen, Thomaes en Tesser.
De heer Thomaes critiseerde de R.K.S.P.
Hij zeide een geloovig katholiek te zijn maar
zich onder de vanen van het politieke katho-
licisme der Staatspartij niet langer thuis' ^e
hebben gevoeld en daarom tot de N.S.B. te
zijn toegetreden.
De heer Tesser gaf een overzicht over zijn
wording tot nationaal-socialist. Ook hij
zeide een geloovig katholiek te zijn en hij
kwam op tegen het mandement van de bis-
schoppen, dat zich eenzijdig tegen de N.S.B.
richtte.
De heer Rost van Tonningen sprak over
de bekende zaak-Oss.
Spreker schetste hoe de marechaussde de
bewijzen in handen had gekregen over de
schending der eerbaarheid van tientallen
arbeidersmeis(jes door een joodschen in-
dustrieel. Bij de arrestatie dreigde deze
man, die tot de beste relaties der Staats
partij behoorde, dat de marechaussde deze
arrestatie bitter zou berouwen. Spr. las
voor wat mr. H. P. Marchant in het r.k. dag-
blad Ons Noorden over de positie van meis
jes in de Brabantsche industrie schreef.
Doelende op het ontnemen van de opsporings-
bevoegdheid der marechaussee te Oss zeide
spr., dat nog nooit de schande van een be-
wind door een eigen partijlid zoo fel in het
licht is gesteld, als door mr. Marchant in het
voorgelezen artikel.
De heer Van Angeren, die op het ministe-
rie van justitie de heele actie mee had hel-
pen leiden, zit thans in Londen. Maar de
derde verantwoordelijke voor het optreden
tegen de marechaussde, voor de ontneming
van de opsporingsbevoegdheid aan de bri
gade Oss der marechaussde, baron Speyart
van Woerden, zit nog altijd op het kussen.
Uit naam van de gerechtigheid, zoo riep spr.
uit, die ook in dit land dient te worden her
steld, verlangen wij het aftreden van baron
Speyart van Woerden.
Het groote socialistische ideaal wil de
menschen van een volk gelukkig zien. Het
wil dat de jeugd lichamelijk en geestelijk tot
den hoogsten trap zal worden opgevoerd.
Laten wij alien voor dit groote socialisti
sche ideaal strijden, aldus besloot spreker,
opdat aan dit volk duidelijk worde, dat het
leven een kostelijk geschenk van den Opper-
machtige is en niet slechts een tranendal,
zooals Ieugenachtige vertolkers van het
Evangelie ons soms willen wijsmaken.
Met het zingen van ,,Alle man van Neer-
lands stam" werd de vergadering besloteru
NIEUW DUITSCH VLIEGTUIG.
In de Domierfabrieken is thans een nieuw
vliegtuig gebouwd, n.l. de Do 215, een zelfde
soort vliegtuig als de Do 17, het zgn. vliegen-
de potlood. Het nieuwe vliegtuig kan zoowel
als geveehtsvliegtuig of als verkenningsvlieg-
tuig worden gebruikt. Het heeft twee moto-
ren en is uitgerust met zware en lichte mi-
trailleurs.
De Do 215 heeft reeds met zeer groot suc
ces dienst gedaan tijdens den veldtocht in het
Westen en wordt ook gebruikt voor den oor
log tegen Engeland.
WERK EN LOON VAN VLAAMSGHE
ARBEIDERS IN DUITSCHLAND.
Het Nederlandsche perskantoor te Berlijn
meldt
Na afloop van de gevechten hebben zich
spontaan vele Vlamingen voor arbeid in
Duitschland aangemeld. Hoofdzakelijk zijn
het vakarbeiders uit de metaal- en electrlci-
teitsindustrie, geschoolde arbeiders uit ma-
chinefabrieken, mijnwerkers, bouwvakarbei-
ders, alsmede betonarbeiders en betonvlech-
ters. Deze Vlaamsche arbeiders werken op
dezelfde loon- en arbeidsvoorwaarden als hun
Duitsche kameraden. Ota het onderhoud van
hun achtergebleven gezinnen in VTaanderen
mogelijk te maken, werd een overschrijvings-
stelsel ingericht. De leiding van elke Duitsche
fabriek schrijft maandelijks het bespaarde
loon van den Vlaamschen arbeider over op de
credietbank voor handel en nijverheid te Brus-
sel of aan de Banque de la Socidtd Gendrale,
die harerzijdfe de binnengekomen gelden aan
het gezin van den arbeider overmaken. Tot
het tijdstip waarop het eerste geld uit
Duitschland binnenkomt, betaalt de gemeente
als voorschot een ondersteuning aan het ar-
beidersgezin. Deze regeling is dus eenigszins
anders dan die voor de Nederlandsche arbei
ders, doch komt tenslotte toch op hetzelfde
neer.
..AMERICAN LEGION" KON ROUTE
NIET WIJZIGEN.
Het ministerie van buitenlandsche zaken
der Vereenigde Staten heeft medegedeeld, dat
het Amerikaansche s.s. .American Legion",
ondanks de Duitsche waarschuwing tegen de
vaart in het gebied rond Engeland, zgn koers
niet kan wijzigen. In de eerste plaats bestaat c
er geen andere veilige route voor dit schip,
dat van Petsamo (de Finsche haven aan de
Noordelijke IJszee) op weg is naar Amerika.
In de tweede plaats zijn de voedselvoorraden
aan boord van het schip schaarsch, aangezien
men te Petsamo geen verderen voorraad kon
inslaan. Bovendien verbiedt de neutraliteits-
wet het aanloopen van andere Europeesche
havens, die in het voor het schip bereikbare
gebied liggen.
DE SLAG IN SOMALILAND IS
GEWONNEN.
De slag in Somaliland is gewonnen, schrijft
de Giomale d'ltalia en het is te voorzien, dat
binnen enkele dagen Somaliland zal ophouden
deel uit te maken van het Britsche rijk. De
