Onrustige zenuwen
Gemengde Berichten i Landbouwberichten.
AXEL.
De Jaarlijksche
Algemeene Vergadering der Z.L.M.
TERNEUZEN, 10 JULI 1940.
Honderd jaar kleuterschool.
PROVINCIALE STATEN VAN
ZEELAND.
ONREHAAGLIJK GEVOEOL IN TURKIJE.
iDe Duitsche publieatie van de documenten
vormt, meldt het D.N.B., in de pers en open-
bare meening in Turkije het voornaamste on-
derwerp van gesprek. Uit den schrijftrant
der Turksche bladen blijken duidelijk de op-
winding in politieke kringen en het onbehaag-
lijke gevoel, dat in regeeringskringen heerscht.
De bladen probeeren de publicatie te doodver-
ven als een Duitsche poging tot het vertroe-
belen van de TurkschSowjet-Russische be-
trekkingen, ofschoon het bevoegde kringen
bekend is, dat Duitschland zulke bedoelingen
in het geheel niet nastreeft.
Het rangeeren van de geheele affaire op
een dood spoor is er op gericht, het aanzien
van den minister van buitenlandsche zaken te
redden, Wiens neiging ten gunste van een
Turksche interventie aan de zijde der ge-
allieerden zoowel als tegen de spil-mogend-
heden en de Sowjet-Unie hier algemeen be
kend is. Saradjogloe is voor de Turksche
open bare meening door d^ documenten ern-
stig beschuldigd, te meer ftiar de brief met
het dementi van ambassadeur Massigli ont-
wijkend en weinig overtuigend wordt geacht.
GESPA NNEN TOESTAND VOOR
MARTINIQUE.
Het D.N.B. meidde Zondag- uit Washington:
'De Pransche zeestrijdkrachten, welke bij
het Pransche eiland Martinique in de Carai-
bische Zee liggen, waaronider ook eenige duik-
booten en het 22.146 ton metende vliegkamp-
schip ..Beam", verwachten, naar alhier be
kend wordt, een Britsch ultimatum.
Volgens alhier dioor Franschen ontvangen
beriichlten is bet eiland door de Britsche blok-
kadle van iedere verbinding met de buiten-
wereld afgesloten. Men venwachlt ieder oogen-
blik, dat de Britsche schepen de vijandielijk-
heden zullen openen.
De vijf Amerikaansche torpedojagers, die
van de Maagdeneilanden naar Martinique zijm
gezomden, hebben opdracht om, als het inder-
daad tot een Britsch ultimatum mocht komen,
als waamemers in de wateren van Martinique
te blijven en in geval van oorlogshandelingen
de Amerik aansche scheepvaart te waarschu-
wen.
Maandagmongen meidde het D.N.B. uit
Genteve. dat de laatste berichiten over den
toestand op Martinique alarmeerend blijven.
In Vichy werd Maandagmongen meegedeeld,
dlat de op Martinique gestatiomneerde Fran-
sche marinestrijdikracbten zieh voorbereiden
op een ultimatum van de Britsche vlootstrijd-
kracihten. De Britsche blokkade, die dioor
Engelsche oorlogsschepen wordt uitgevoerd,
heeft reeds als eerste uitwerking de verbre-
king der verbinddngen van het eiland met het
vasteiand.
OveTigens weigert men te Vichy eenige
waardie toe' te kenmen aan' de Zondag te
Louden uitgegeven tegenspraak, volgens wel
ke er van een blokkade van het eiland geen
sprake zou zijn. Men verklaart, dat na den
overvad van Onan, dergelijke verklarinigen van
Lcmden niet geloofwaarddg zijn, temeer daar
Maandagavond in Donden zelf verluiddte, dat
niet valt te ontkennen dlat zich weldicht enkele
Britsche oorlogsschepen in de West-Inddsche
wateren ophouden.
HET GOEDERENVERKEER TUSSCHEN
INDO-CHINA EN CHINA STOPGEZET.
Generaal Catroux, de gouvemeur-genieraal
van Indo-Ohina, heeft volgens een bericht van
Darnei aan de Japansche inspecteurs de toe-
zegging gedaan, idat ook het goederenverkeer
uit het onder Tgjang Kai-sjek staande deel
van China naar Inido-China voorloopig voor
den dhxur van een maand igestaakt wordt. Den
Japanschen inspecteurs zijn faciliteiten ver-
leend voor vliegtuiglandingen in Indo-China
in verband met de uitoefening van hun func-
tie. De filialen van de Chineesche banken te
Hanoi zijn gesloten. De geldzendingen van
Chimeezen aan de regeering te Tjoenking zijn
in Indo-China reeds aan zware restrioties
onderworpen.
FINANCIEELE
MEEN IN GSVERSCHILLEN IN FINLAND.
Het vraagstuk der oorlogs-schadeloosBtel-
ling en de discussie over het regeerdngsvoor-
stel tot schadeloosstediing en vermogens-
belastdng spitsen zich meer en meer toe en
dreigem tot een binnenlandsche politieke
crisis te leiden. De staatscommissie heeft
haar stem tegen het regeeringsvoorstel ver-
heven en het maximum voor de voile schade-
oosstelhmg van 10.000 op 80.000 Finsche mark
verhoogd. Verder stelt de staatscommissie
voor, ihplaats van een vermogensbelastimg
van tilen procent een progressdeve belasting
op naamlooze vennootschappen in te stellen.
CIANO DOOR HITLER ONTVANGEN.
Zondag werd officieel uit Berldjn gemeld:
De Fiihrer heeft Zondagmorgen, in tegen-
woordigheid van Von Ribbentrop, den rijks-
minister voor buitenlandlsohe zaken, graaf
Ciano, den koninklijik Italiaanschen minister
van buitenlandsche zaken, voor een langdurige
bespreking ontvangen. Alfieri, de koninklok
Italdaansche ambassadeur te Berlijn, en von
Mackiensen, de Duitsche ambassadeur te
Rome, waren bij de ontvangst tegenwoordig.
De diplomatieke redacteur van Stefani
meidde uit Berlijn, dat de politieke ontmoeting
te Berlijn voorbestemd1 is, historische betee-
kenis te krijigen, niet alleen voor de vraag-
sthkken van den oorlog, doch ook voor de
vraagstuikken van den vrede en den weder-
opbouw.
Om begrijpelijke redenen is het niet moge-
lijik lets te zeggen of voorspellingen te doen
omtrent de bijzonderheden der besprekingen.
De diplomatieke redacteur van Stefani kan
echter verklaren, dat de hooge vertegenwoor-
iddgiers van de beide mogenidheden van de spil
het volkomen eens zijn geworden, zoowel wat
betreft d© voortzetting van de ontwikkelinig
van den oorlog, als ten aanzien van den op-
bauw van een nieuiw Europa.
,,Rome en Berlijn marcheeren gemeenschap-
pelijk op", zoo noemen de Italiaansche bladen
de bijeenkomst van den Fiihrer met 'Chano,
die, al valt zij ook i!n het kader van geregelde
onitmoetingen tusschen de vertegenwoordigers
der spdlmogendheden, toch een bijzondere be-
teekenis heeft.
Geheel Europa, zoo schrijft de Giomale
d'Ttalia, ziet op naar de rijkshoofdstad en
voelt, dat een nieuw tijdperk in de geschie-
demis van' den oorlog begint. Na de ineent-
storting van Frankrijk is Engeland thans ge-
isoleeird. De beide imperiale democratieen,
die gisteren nog als door 'n eeuwigdurend
pact verbonden schenen, staan thans geschei-
den en vijanidig tegenover elkaar. Tegelijker-
tijdi is de geheele zwakte en waardedoosheid
van haar regime aan het licht gekomen. Des
te nauwer vereendgd zijn daarentegen de
spil-mogendtoeden, die zich thans met haar
geweldige krachten opmaken voor den laat-
sten wapenstrijd en voor een nieuwe politieke
ordie in Europa. Het is derhalve begrijpelijk,
dat op dit moment Duitschland en Italie be-
raadslagen, teneimide de plannen, de initiatie-
ven en de actios te volmaken en in overeen-
stemming te bremgen. Hun politieke en mili-
taire kameraadischap vloeien tlians als gevolg
van nieuwe ,gevechten imeen, nu beiden vast-
besloten zijn hun geheelen wil en al hun on-
uitputtelijke krachten in te zetten voor de
taken voor den constructieven opbouw.
Mijnhardt's Zenuwtabletten maken U spoedig
weer weldadig kalm. Buisje 40 en 75 cent.
(Ingez. Med.)
DE BALKANROND EEN AFGEDANE
ZAAK.
Op grond van de reacties, welke de over-
winning van de mogiendheden van de as aan
het Westelijik front op den Balkan heeft ge-
wekt en in verband met de nieuwe orientee
ring van de Roemeensche buitenlandsche poli
tick, beschouwt men in Bulgaarsche politieke
kringen den Balkanbond als een afgedane
zaak. (D.N.B.)
DE HERDENKING VAN
WILEUM DE ZWI.JGER EN MARNIX
IN BELGIE AFGELAST.
Naar de correspondent der N. R. Crt. te
Brussel meldt, heeft het diagelijksch bestuur
van de Groep Vlaanderen van het Alg. Ned.
Verbond, in- verband met de huidige tijdsom-
standigheden en de transportmoedlijkheden,
■welike nog steeds in Belgie best aan, tot ver-
daging besloten van de jaarlijksche herden-
king van den dood van Willem de Zwijger.
Deze herdenking had, sinds eenige jaren, tel-
kens op 10 Juli plaats aan den voet van het
stamdbeeld van den Vader des Vaderlands, een
der treffendste werken van den Vlaamschen
beeMhouwer Vanderstappen, dat zich op den
KLeinen Zavel, vlak bijl het voormalige Eg-
montpaleis bevindt.
Ook de Mamix-hulde, dbor een Brusselsch
comite, in' samenwerking met de pirotestant-
sche gemeenten in Belgie op touw gezet,
moest, om dezelfde redenen, afgelast worden.
ROOSEVELT EN DE MONROE-LEER.
Roosevelt heeft zijn secretaris Early op de
persconferentie het voorstel laten lanceeren,
Europa en Azie het principe van de Monroe-
leer als .gulden middenweg" ,te laten aan-
nemein, teneindle tot een overeenkomst betref-
fende de verdeelimg van de terriltoriale bezit-
trngen der overwannen naties te geraken.
Roosevelt neemt, naar Early verklaarde, het
standpimt in, dat de Europeesche, Aziatische
en Amerikaansche naties voor het waarbor-
gen van haar belangen en invloedssferen
bijeen moeten komen, teneinde haar vraag-
stukken betreffende de territoriale bezittin-
gen onder elkaar op te lossen, „inplaats van
den overwinnaar te veroorloven, deze beslis-
sing te nemen".
Roosevelt stemt in met de interpretatie van
Hull van d© Monroeleer, dat de Vereenigde
Staten, indien Duitschland rechtsaanspraken
op Fransche, Engelsche of Nederlandsche ter
ritorial© bezittingeni op het Westelijk halfrond
zou laten gelden, geen aanstalten zouden ma
ken dieze gebieden te annex eeren.
Alle Amerikaansche naties zouden veeleer
opgeroepen worden om te beslissen, of der-
geiyke bezittingen onder een mandaat gesteld
of onder een soort bescherming genomen
zouden moeten worden, tot het tijdstip, waar-
op ziji aan de „rechtmatige" bezitters terug-
gegeven zouden kumnien worden. Roosevelt is
van meening, dat de volken van Europa en
Azie een regeling moeten treffen.
AMERIKAANSCHE MARINIERS
ARRESTEEREN JAPANSCHE
GENDARMES.
dat deze zich kranig hield, de opbrengst was
f 120.000, met inbegrip van de bus van den
burgemeester, die alleen 35.000 bleek te be-
vatten. Er was den bus met een cheque van
f 10.000 en den van f 3000.
'Van Hengelo wordt o.m. gemeld, dat daar
de collecte 50.000 bedroeg en die gemeente
dus meer dan f 1 per inwoner offerde.
Bezdet men deze cijfers, dan bedraagt per
inwoner gerekend, het bedrag van' de hoofd-
stad daarentegen slechts 15 cent. Het bedrag
der straatcollecte bedraagt voor Temeuzen
6% cent per inwoner, doch met inbegrip der
eerste inzameling met lijsten 68 cent. Zij die
vergelijkingen maken tusschen de verschilLen-
de giemeenten, behooren dus met die factoren
rekeniing te houd'en.
VERPLAATSING BUREAU
RIJKSCOMMISSARIS.
Of&icieel wordt ons medegedeeld, dat het
bureau van dten Rijkscommilssaris voor Zee-
land, Dr. Linde, is verplaatst van Noordeinde
176 naar Dam 6 te Middelburg.
ULO-EXJAMEN.
Voor het UlLO-diploma A slaagde D. van Es,
te Hoek, leerling van de openbare ULO-school
alhier.
KALI OVERBOORD!
Gisteravond werd vanaf den wal bemerkt,
dat de „Koningsplaat", varende van Hoede-
kenskerk^ naar Terneuzen, ter hoogte van de
Griete stopte en den steven weer wendde, ter-
wijl er blijkbaar iets uit <le Schelde werd op-
gehaald, waarna het stoomschip de reis naar
Temeuzen weer voortzette. Naar we vernamen
was een en ander juist waargenomen. Een
der vervoerd wordende kalveren was over-
boord gevallen. De drenkeling was echter
spoedig weer aan boord gehaald.
Collecte Nationaal Hulpcomite.
Deze alhier ten bate der oorlogsslaohtoffers
igehouden collecte heeft opgebracht de somma
van 1641,54.
Staatsexamen muziek.
Vorige week slaagde voor bovengenoemd
examen Piano L. O.. (theoretisch gedeelte)
onze stadgenoot de heer P. C. Brakman.
Zondag zijn te Sjanghai 6 gewapende Japan
sche gendarmes door Amerikaansche mari-
niers gearresteerd, omdat zij, naar van Ame
rikaansche zijde verluidt, zonder toestemming
in den verdedigingssector der Vereenigde Sta
ten zoudjen zijn opgetreden, en zich door het
binnenbrengen van wapens schui'dig zouden
hebben gemaakt aan overtreding van de over-
eenkomsten tusschen de commandanten van
de buitenlandsche soldaten. De Ame rikanen
hebben een protest gezonden.
Volgens mededeelingen van Japansche zijde
moesten de gendarmes generaal Nisjiio be-
schermen die lln een hotel een cocktail-partij
gaf. De gendarmes zouden abusievelijk de
overeenkomst overtreden hefcben.
VERSCHEIDENE ENGELSCHE MARINE-
EN HANDELSSCHEPEN DOOR DUITSCHE
LUCHTSTRIJDKRAOHTEN TOT ZINKEN
GEBRACHT.
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
maakte Zondag bekend:
Bij het eiland, Wight heeft een Duitsche
motortorpedoboot een schip van 6000 bruto
ton tot zinken gebracht. Gevechtseenheden
van het luchtwapen zetten haar aanvallen
tegen militair belangrijke doelen in Zuid-
Engeland met suooes voort. In dte haven van
Falmouth gelukte het een koopvaard'ijschip
van 8000 bruto ton door een voltreffer van
midden-kaliber in brand te steken.
In het middelste gehiied van de Noordzee
vielen onze gevechtsvliiegers een eskader
Britsche zeestrijdkrachten aan. Twee torpe
dobootjagers werden zoo zwaar getroffen, dat
zij als verloren beschouwd moeten worden.
Een kruiser van 10.000 ton werd zwaar be-
schadigd.
In het Kanaal gelukte het een hulp-oorlogs-
schip en een bewakingsvaartuig tot zinken
te brengen. De Zondag door vliegtuigen van
het type Arada 196 zwaar beschadigde duik-
boot is intusschen eveneens gezonken. De
bemanning is door Duitsche partouillevaar-
tuigen en vliegtuigen aan boord genomen.
Nachtelijke vijandelijke bombardementen in
Noord-Duitschland veroorzaakten slechts ge-
ringe schade. Britsche vliegers hebben Deen-
sche vilsschersbooten met bommen en machi-
negeweervuur zonder succes aangevalien. Een
dnbewapend Noorsch schip is door een Brit-
schen bomtreffer op het dek getroffen. Eenige
ledien van de bemanning zijn gedood.
E>e vijandelijke verldezen bedroegen Zondag
in totaal 10 vliegtuigen', waarvan er drie in
luchtgevechten, drie door de luchtdoelartillerie
en twee op den grond werden vemield. Twee
vijandelijke vliegtuigen zijn door eskaders der
oorlogsmarine neergesohoten. Twee eigen
vliegtuigen worden vermist.
OPBRENGST DER NATIONALE COLLECTE
De j.l. Zaterdag gehouden buscollecte ten
bate van de getroffen landgenooten in de ge-
teasterde gebieden, heeft te Temeuzen opge
bracht onigeveer /7O0, hetgeen met de vroe-
ger reeds gehouden inzameling op lijsten een
totaal bedrag vormt van /7500, hetgeen
een alleszAng bevredigend resultaat mag wor
den genoemd.
Van verschillende gemeenten in ons land
wordt gemeld, dat de bevolking ten bate van
hiin getroffen landgenooten flink in den zak
heeft getast. OnwiRekeurig komt men d'aar-
bij tot het maken van vergelijkingen. Wij mer-
ken evenwel op, dat die vergelijkingen allicht
mank gaan, daar men dan niet alleen reke-
ning moet houden met de hoegrootheid der be
volking, doch ook met die economische samen-
stelling. Toch blijkt er uit, dat kleinere ge
meenten die oogenschijmhjk tegenover de meer
bevolkte met hun bedrag een pover figuur
maken, niet minder goed voor den dag zijn
gekomen.
Van de hoofdstad, Amsterdam, waarvan wij
reeds melding maakten, meldt ,,D© Telegraaf"
De gebruikelijke landbouwdagen, die dit
jaar in den kring Noord-Beveland van de
Z. L. M. zouden worden gehouden, zijn om vol
komen verklaarbare redenen, dit jaar vervan-
gen door een gewone algemeene vergadering,
die gehouden werd hedenmiddag en wel te
Goes.
Openingswoord.
De algemeene voorzitter, Mr. P. Dieleman,
heette de aanwezigen welkom en sprak daar-
na het gebruikelijke openingswoord.
Te midden van de wereldi aldus Mr. Die
leman die een storm en dwangperiode door-
maakt als nooit te voren, staat daar rustig
de Nederlandsche, de Zeeuwsche landbouwei'.
Vragend heft hij het hoofd1 op: ,,Wachter, wat
is er van den nacht Of daagt het al in't Oos-
ten? De zweetdruppels van het peinzend
voorhoofd geveegd, rust 'hij, een wijle en gij
ziet hem daar staan met vastberaden blik, de
lippen op elkander geperst, de spiereii des
geestes gespannen, gereed om te arbeiden in
noeste vlijit voor den oipbouw van' zijn land,
voor het welvaren van zijn volk, hij de sterke,
die samen gegroeid is met dat land en dat
volk; van denzelfden bloede, op denzelfden
bodem, aan de ziee, zijn vriend en vijand
tevens, ontwoekerd, land, met overgjoote
vruchtbaarheid, volk met taaie volharding,
met groote ervaring, met genoegzame kunde
en deskundigen blik en continue arbeidzaam-
heid.
Bange tijiden zijn doorgemaakt in dte laatste
jaren van crisis en nog eens crisis, van een
overboord gooien van de meest logische, eco
nomische principes, dm kunstmatig en ge-
wroai'gen de natuur in bepaalde richting te
dwingen, waarhij nog kwam de gespletenheid
van ons volk; ook van ons Zeeuwsche Volk,
van een deel dlat maar niet kan besluiten om
in een krachtiger, energisch werkenden pha
lanx als 'n eenheid te strijidien en te arbeiden
voor des volks welzijn, in diepe ootmoedigheid
en afhankelijikheiid van God, den Gever van
alle goods, van dien Almaehtige, Wien te be-
lijden, de traditie, de levens'kracht is van het
Zeeuwsche volk, dlat echt en ddep godsdienstig
doorvoelt en schouwt den blik d,er eeuwigheid
in den tijd. Zal het kiaren? Zal het gedaan
zijn met de vemietiging van zooveel land- en
tuinbouwproducten, om de prijzen te doen
samenstemmen met de kosten der productie?
Zal de boer, de tuindler niet al zuchtendi, maar
in blijdschap kunnen arbeiden, wetend diat die
arbeid hem een rechtmatig loon verschaft.
Ouderen hierinneren zich, dat wagonladingen
onzer ikostelijke goederen over de Oostgrens
igingen. Het groote achterland, Duitschland,
was voor den Nederiandschen landbouw en
niet minder voor den handel van eminente
beteeikenis.
Wij verwachten weder, dat dte export spoe
dig vergemakkelijkt door betere en snellere
transportmiddelen, zich, zal hersteilen en op-
nieuw daardoor in de naaste toekomst reeds,
welvaart zal worden verspreid en van onze
rijke bodlem de prod'ucten, die wij niet zelf be-
hoeven, ruim afzetgebied zullen krijgen. Maar
dan moeten wij ook den zijn. Bij den land- en
tuinbouw moet het begimnen. Terecht zeide
koning Salomo, dat de koming zelf van het
veld gediend wordt. Eenheid van werken en
streven moet er daartoe zijn.
Zoo dikwijis heeft spr. er voor gepleit, dat
wij in Zeeland, iedere concientie vrijheid eer-
biedigend, toch een en vereend op maatschap-
pelijk gebiedl zouden staan rondom het oude
vaamdlel, waarin door het groen en wit van
het Zeeuwsche landbouwleven. de Zeeuwsche
leeuw zich vertoont, de groene baren ont-
zwemmen als beeld van die kracht, die door
der eeuwen worsteling de Zeeuw heeft ge-
toond en hem 'dte overwinming gaf over talloos
veel moeildjkheden. Spr. hoopt toch zoo vurig
dat alien veel zullen hebben' geleerd en dat
wij niet tevergeefs in den smel'tkroes zullen
gekomen zijn. Het goud moet er uit, het erts
moet gezuiverd, het volkskarakter gelouterd
om de hoogere eenheid te beleven, dat wat ons
eigen is, wat de natie tot natie maakt, tot een
eigen volk stempelt, dat recht heeft op erken-
ning van zijn eigenheid.
Het is zoo heerlijk, dat onze jeugd zoo
degelijik zieh weert en onze jeugdorganisatie,
helaas te laat aangevat, toch met groot elan
zich bij ons schaart, en doordlrongen is van
den eisch der eenheid, ook al moge er verschii
van meening of van godsdienstige opvatting
zijn. Doortrokken van dten geest der saam-
hoorigheidi, egolsme ter zijde stellend, willen
wij wel ontpdooiing der persoonlijkheid en zelf-
standligiheid, maar om met des te dieper be-
wiustzijn ons te geven aan de gemeenschap en
het offer er voor te brengen. Meer en meer
moeten wij hiervan doordlrongen zijn. In Zee-
land heeft de oodperatie, dte gedachte aan
samenwerking op landbouwgebied het eerst
wortel geschoten. Het was ook een tijd van
aohteruitgang en groote zorg, dien toen in de
80e,r jaren der vorige eeuw die boeren tot
samenwerking dwong, op het gebied van dten
aankoop. De codperatieve suikerfabrieken
bloeien door de eendrachtige samenwerking
der Zeeuwsche landbouwers. Maar veel meer
nog ikam, ook geestelijk, idle soomhoorigheidis-
gedachte doorgevoerd. Laat Zeeland het
groote voorbeeld! geven. IndividUalisme, een
al te groot individualisme,, slaat uit elkaar;
de halm, die apart staat, knakt door dten
storm, het voile veld ruischt en zingt en buigt,
als de wind dlaarover gaat. De denkbeelden
omtrent behoorlijike ord'ening strijidien nog wel
met elkandler, sons. Men wil dikwerf opbou-
wen op idirie zuilten, of nog al meer, waar een
krachtige boom zijn kan. Daardoor kan men
niet komen tot een goede publieke reorganisa-
tie.
In een bedirijfsraad heersch er vaak de poli
tick of is ier strijd tusschen ondememer en
werkman. Om een pachtbureau te verkrijgen
strijdt men niet over de beste personen, maar
om d© mearderhieidmoeten er commissies
voor het een of ander worden benoemd, dian
kiest men X van de eene partiji en IJ van de
andere etc., ook al heeft deze of gene partij
feitelijk geen daarvoor geschikte personen.
I Spr. kan dit alles niet prijzen1. Dat is ook
niet rechtvaardig. Recht is de daarvoor ge
schikte personen te hebben op de plaats waar
men moet staan, in dte leiding en de voor-
lichting van zijn volk. Algemeen, maar zeker
op agrarisch gebied, geen concurrentie tus
schen de groepen en personen; erkeimmg dat
de een begaafder is dan de ander, de een
geschikter is voor sommige dingen dlan een
ander. Elenheid van aHemaal, ondanks die
verscheidenheid, in den dienst van' zijn volk.
Juiist dioor zichzelf te kunnen biniden, in
trouw en gehoorzaamheid verkrijgt men de
grootste vrijheid. Der Stolz des Freien ist
Gehorsam, zeide een groot Duitsch geleerde
en een ander groot voorganger: ,,In de gebon-
dtenhei'd aan God vindt de Christen zijn vrij
heid" en volgens sprekers meening, tevens
zijn rust, zijn innerlijke rust, die staalt voor
arbeid.
Temidden van der tijden storm staat de
boer. Rustig temidden der golven. De boer
is de wortel der volkskracht. Zoo 'dikwijis
heeft spr. betoogd hoe zonder een gezonden
boerenstand een land en volk gedoemd is ten
onder te gaan. Ook voor de toekomst wordt
alles van de landbouwers verwacht. Voor de
toekomst van Nederland, voor de toekomst
van Europa. Ook Zealand ziet op de Z. L. M.
Na het voorlezen van een passend gedicht
eindigde de voorzitter als volgt: En zoo
houden wij deze vergadering. Zoo zien wij
elkander in het trouwe oog. Zoo drukken wij
elkander de broederhand en zijn daardoor
elkaar tot steun in eerbied en vriendschap en
liefde voor elkaar, in eerbied en liefde voor
God. Waarheid, blank© oprecbtheid; voddten,
rommel, roest en roet naar het hellegat. De
ziel gespannen van kim tot kim over ons oude
Zeeuwsche gebied, verbonden door den levens-
band, door God gesmeed, als kinderen van teen
land en volk, waarvoor te leven onze glorie is.
Dit feest leidde tot de oprichting van den eer-
sten ..kindertuin", waaruit van lieverlede de
bewaat-school, de kleutersehool ontstaan is.
Friedrich Frobel had reeds eenige weken
tevoren de vrouwen en meisjes opgeroepen,
haar medewerking te 'willen verleenen bij de
oprichting van een kindertuin". Frobel gaf
van kindertuin" toen de volgende omschrij-
ving: een algemeene inrichting ter bevorde-
ring van de ontplooiing van het kinderleven
naar alle zijden, in het bijzonder door het
prikkelen van de werklust der kinderen.
Boven den omzendhrief had Frobel het motto
geschreven: ,,Komt, laten wij voor onze kin
deren leven". Dit motto beheerschte het
feest. Frobel bekroonde met zijn kinder
tuin" zijn levenswerk, dat hij met de oprich
ting van een nationaal opvoedingsgesticht te
Keilhau begonnen had.
De kindertuin" was door Frobel niet als
een plaatsvervangster der opvoeding in het
gezin gedacht, maar zou door den geest van
liefde van het gezin gedragen moeten worden.
Frobel is nimmer moe geAvorden, de vrouwen
en moeders aan haar opvoedende taak als
vormsters van het kindergemoed te herinne-
ren. De „kindietuin" is niet ontstaan uit
een maatschappelijken noodtoestand, maar
uit d'en zin voor ©en gezond en zedelijk hoog-
staand volksleven. De nieuwe stichting werd
geen school, maar een speeiplaats, waar het
spelen op een hoog peil moest staan, be-
heerscht door rhytme en muziek, door kinder-
poezie en diepe symboliek voor de verhouding
van God tot gemoed en wereld.
De kindertuin" breidde zich spoedig ook in
de meeste andere beschaafde landen uit, en
wel het meest in de Vereenigde Staten van
Amerika. In Tokio heb ik in 1937 een „Frobel-
huis" ontdekt, waar men de spelen van Frobel
nog in den oorspronkelijken vorm gebruikte.
Tlwee vrije bewerkingen van zijn geillustreerde
.Mutter- und Koselieder" kon men er koopen.
(Frobel zelf was een zeer merkwaardige per-
soon. Zijn leven bevatte den stof voor een
psychologischen roman. Vooral zijn oproep
„aan de vrouwen van Keilhau" belicht diep
zijn ziel en wezen. Zijn leven is met de natuur
samengegroeid. Zijn hart hangt aan dte vrou
wen en moeders. Zijn wijsbegeerte is aan de
sterren en steenen, de planten en dieren en
niet te vergeten aan het menschelijk gemoed
getvijd.
Zijn nationale gevoelens blijken uit het feit,
dat Frobel als vrijwilliger dienst neemt. Als
hij uit den oorlog terugkeert, wordt hij inspek-
teur van het Mineralogisch Museum te Ber
lijn. Zijn standaardwerk ,,Die Menschener-
ziehung" (1826) behandelt de vorming van de
menschenziel met een mystiek-romantische
natuurphilosophie als achtergrond.
Thans is ,,Frobel's briefwisseling met kin
deren" door de Pruisische Akademie der
Wetenschappen te Berlijn als jubileumgedtenk-
schrift herdrukt. Daarin openbaart zich de
geniale kindervriend In zijn eigen wereld.
Iedere jonge ziel )wil hij bestudeeren en hij wil
traehten, de taal van den scheppenden God
zoowel in het menschelijk gemoed als in de
wonderen der natuur te verstaan.
ZWERVER BLEEK EIGENAAR TE
ZIJN VAN 900 GULDEN.
Toen de inspecteur van politic te Woerdter.
na zijn nachtelijken inspectietocht, met een
havenloozen arrestant op het bureau terug-
kwam, kon men weinig vermoeden, dat deze
zondterlinge man een bedrag van /900 aan
bamkpapder en muntgeldl bij zich had; een som
gelds, die, zooals later bleek, het eigendom
van den zwerver was.
De arrestant, een 40-jarige bewoner van
Woerden, had door zijn zonderiing gedrag
dte aandacht van den politie-inspecteur getrok-
ken, die hem dan ook maar even mee naar
het bureau nam. Daar werd de man gefouil-
leerd. Eten zeer vreemdsoortige verzameling
van ailerlei dingen kwam uit de zakken van
den man te voorschijn, ettelij.ke eindjes sdgaren
en sigaretten, leege tabakszakjes, lucifers-
doosjes en een hoeveelheid munten. Reeds
wild© men de doosjes en zakjes weg werpen,
toen een der agenten in een leeg luciferdoosje
een opgerold1 bankbil'jet vond. Het was zoo
stdjf opgerold, dat het meer op een stokje, dan
op een biljet van 25 (gulden leek. Men ging
na deze vondst nog eens nauwkeurig de rom
mel uit de zakken van dten man na, met het
gevolg, dat steeds meer bankbiljetten te voor
schijn kwamen. Toen men ging tellen, bleek,
dat de havelooze man een bedrag van 700 gul
den aan bankbiljetten van 25 gulden en voorts
nog tal van andere bankbiljetten en munten
bij zich had, totaal tot een bedrag van 900
gulden. Een ond'erzoek werd ingesteld naar
's mans antecedenten. Hienuit bleek, dat de
zwerver, hoewel hij er een kosthuis op na
hield, meestal den nacht in schuren en hooi-
bergen doorbracht. Het geld was zijn eigen
dom.
Later is de man naar de neurologische kli-
niek te Utrecht overgebracht.
BLLKSEM INGESLAGEN.
Maandtegmiddag is te Hearhugowaard de
bli'ksemi in elen als schuur gebruikte boeren-
behuizing van den heer Groenveld, gelegen
aan den Kruisweg, geslagen. De motorbrand-
spuit had het vuur spoedig onder de knie.
OUDSTE NEDERLANHER OVERLEDEN
Zonldiag is te Dordrecht op 103-jarigen leef-
tijdl overleden de heer J. M. Littig, die niet
alleen de oudlste inwoner van Dordrecht, maar
oo kde oudste man in Nederland was. De
krasse grijsaard gevoelde zich tot zijn laatste
levensdagen gezond. Hij las nog dagelijks
zijn krant en onderhield zich goame met
vrien'den en kennissen. In Februari vierde
de heer Littig" nog opgewekt zijn 103dan ge-
boorteidag.
DE GASSLANG WAS LOSGERAAKT.
Maandlagnacht is te Leersum ©en tragisch
ongeluk gebeurd, waarvan het echtpaar v. id.
B. het slachtoffer is geworden.
Toen de melkboer Maandagmorgen op zijn
bellen aan de woming van het echtpaar v. d. B.
geen> antwoord1 kreeg, versehaftte hij zich met
geweld toegamg tot het buds. Hiji tref den
man en de vnouw bedwelmd in de slaapkamer
aan. Bij onderzoek bleek, dlat een gasslang
van de leiding was losgeraakt, waardioor het
gas tot in de slaapkamer was doorgedrongen.
De melkboer paste onmiddellijik toumstmatige
ademhaiing toe .hetgeen alleen bij de 67-jarige
vrouw nog baatte.
De 69-jarige man was reeds overleden. De
vrouw venkeert in levensgevaar.
EEN MOEIUJKE TIJD VOOR DE
FRIESGHE POTERCULTUUR.
Men schrijft uit Friesland aan dte N .R. Crt.
De cultuur van pootaardappelen in Noord-
Friesland, welke een zeer belangrijik export-
product levert, beleeft thans een moieilijken
tijd, Vijftig h zestig procent van alle poot
aardappelen, welke in Nederland werden ge-
plombeerd, worden in Friesland geteeld. Al
leen in Friesland werden jiaarlijks 2 a 2 (4
millioen balen poters van 50 kg voorzien van
certificaatplombe, waaxvan verreweg het
grootste deel wordt uitgevoerd, een waarde
vertegeniwoorddgend van vier a vijf millioen
gulden. Het geldt hier bovendien een zeer
arbeids-intemsief product, waarvan het selec-
teeren, de bewaring, het sorteeren en het
transport zoowel 's zomers als 's winters aan
tal van arbeidetrs werk geven.
Welke zijn nu de moeilijkheden
In de eerste plaats is er, hoofdzakelijk ten-
gevolge van onzekere vooruitzichten en het
gebrek aan werkkrachten als gevolg van de
mobilisatie, dit jaar ongeveer 20 procent min
der aardappelen bij den Keuringsdienst aan-
gegeven dan andere jaren.
In de tweede plaats ging voorheen van al
het Nederlandsche pootgoed, daf werd ge-
exporteerd, ongeveer 80 procent naar Belgie
en Frankrijk. En het is de vraag of deze
landen onder de huidige omstandi'gheden nog
zooveel zullen kunnen afnemem.
Ten dterde heeft Friesland evenals het ove-
rige deel van Nederland ernstig te lijden
van de bladrolziekte, zoodat er aanmerkelijk
minder goedgekeurd pootgoed is te verwach
ten dan andere jaren, terwijl vele verbouwers
wier gewas zal worden afgekeurd, ongetwij-
feld ondanks deze teleurstelling met hun
teelt zullen blijven doorgaan, zoodat de bin
nenlandsche vraag naar goedgekeurd© poot
aardappelen aanmenkelij'k zal stijgen en zulks
het voor export bestemde overschot ook nog
belangrijik zal doen slinken. Nu staat hier-
tegenover, dat andere jaren een deel! van de
poters werd gedenatureerd om daarna als vee-
voeder te worden gebruikt. Er is dus eenige
reserve.
door
Prof. Dr. Eduard Spranger.
28 Juni 1940 herdacht men de
stichting van voor 100 jaar van
Frobel's eersten ..kindertuin",
waaruit ziclr van lieverlede de
kleuterschool ont'.vikkeld heeft.
Op 28 Juni 1840 werd in Blankenburg in
Thuringen een groot kinderfeest gehouden.
Eerste gewone zitting in 1940.
Dinsdagmorgen kwamen de Provinciale Sta
ten van. Zeeland in die groote vergaderzaal in
het gebouw van het Zeeuwsch Genootschap te
Middelburg, waar het Provdnciaal bestuur
voorloopig gevestigd is bijeen voor de eerste
gewone zatting van dat jaar.
Voorzitter was de Commissaris der
Koningin, Jhr. Mr. J. W. Quarles van Ufford.
Aanwezig waren 34 leden.
Afwezig met kennisgeving waren de heeren
Van Mazijk, Lockefeer, De Looze, Erasmus en
Stieger; zonder kennisgeving de heeren Goos-
sens, Van Rompu en Dekker.
De VOORZITTER opende de vergadering
met het uitspreken van het ambtsgebed en
sprak daarna de volgende rede uit:
Mijne Heeren,
Met mij zult gij alien ongetwijfeld van oor-
deel zijn, dat in dezen emstigen tijd geen
Woorden maar daden van ons worden gQ-
vraagd. De omstandigheden nopen ons tot
voortvarenden, Snellen arbeid en daarom zal
ik thans geen uitdrukking geven aan de tal-
rijke gevoelens, welke mij bezielen, maar
meen ik ook als uw voorzitter naar kortheid
te moeten streven.
Ik wil echter niet nalaten met een enkel
woord de nagedachtenis te eeren van hen, die
in den stcijd voor 's lands onafhankelijkheid
het levert lieten. Ook in onze provincie zijn
meerdere slachtoffers gevallen en met groote
deernis denk ik aaarbij ook aan de mannen
van onzen provincialen bootdienst, die in voile
plichtsbetrachting aan hunne gezinnen zijn
ontrukt. Hen alien brengen wij eerbiedig hulde
