OPROEP AAN HET DUETSOHE VOEK.
TERNEUZEN, 5 JUNI 1940.
Luchtbeschermingsdienst.
HET TELEGRAAF- EN TELEFOON-
VERKEER.
MIDDELBURG.
In Noocd-Noorwegen is op 1 Juni de radio-
zender in Vadsoe door bommen vernield. Een
koopvaardijschip is aan den Westelijken uat-
ganig van hot Ofoten-fjord tot zinken ge
braoht.
De gezamenlijke verliezen van de vijand
waren 59 vliegtuigen waarvan 27 in den lucht-
Strijd 10 door luchtdoelartillerie en de rest op
den grond vernield zijn; 15 eigen vliegtuigen
worden vermist.
De Fiihrer heeft de volgende oproep tot het
Duitsche volk uitgevaardigd:
Aan het Duitsche volk:
De grootste slag van alle tijden werd door
onze soldaten zegevierend teneinde ge^aeM.
In enkele weken tijds zijn meer dan 1.200.000
tegenstanders in onze gevangenschap ge-
raakt. Nederland en Belgie hebben gecapitu-
leerd. Het Britsche expeditieleger is voor het
grootste deel vemietigd, voor het andere deel
gevangen genomen of van het vaste land ver-
dreven. Drie Fransche legers hebben opge-
houden te bestaan. Het gevaar voor een bm-
ncndringen van den vijanden in het Ruhrge-
bied is daarmede definitief voorbij.
Duitsch volk:
Deze roemvolsten daad in de geschiecien-
hebben je soldaten met inzet van hun lever,
en gezondheid met ongekende inspanning tn
bloedigen strijd verricht.
Ik beveel daarom van heden af m geheel
Duitschland voor den duur van 8 dagen de
vlag uit te steken. Dit is bedoeld als eer-
betoon aan onze soldaten.
Ik beveel verder, dat gedurende 3 dagen de
klokken moeten luiden. Hun klanken mogen
zich vereenigen met de gebeden waarmede het
Duitsche volk zijn zonen van heden af weer
zal vergezellen, want hedenmorgen zijn de
Duitsche divisies en luchtstrijdkrachten op-
nieuw aangetreden om den strijd voor de
vrijheid en de toekomst van ons volk voort te
zetten.
NAiOHTELIJKE LUOHTA ANY ALLEN IN
WEST- EN ZUIDWEST DUITSCHLAND.
De voortgezette nachtelijke luchtaanvallen
op niet-mi'litaire doelen in West- en Zuidwest-
Duitschland hebben bij de bevolking verbitte-
ring teweeggebracht tegen de gevechtsmetho-
den der Britten, daar zij geen militair nut heb
ben, maar alleen offers eischen onder de bur-
gerbevolking. Door sucoesrijk optreden van de
luchtafweer is de materieele schade die de
vijandelijke bommen aangericht hebben, be-
perkt. Desondanks zijn op verscheidene plaat-
sen door de uitwerking van bommen branden
uitgebroken in particuliere woningen.
In een z.g. ludhtbadplaats werd tusschen
twee en drie uur des nachts een bom uit
groote hoogte neergeworpen. De bom sloeg
een breeden trechter in den grond en door de
ontploffing werden vensterruiten in een om-
trek van 300 tot 400 meter vernield. Twee ge-
bouwen werden beschadigd. Militaire doelen
zijn ook op grooten 'afstand van de badplaats
nief aariwezig. In het district Duren werden
door drie vijandelijke bommen negen schapen
gedood. Omtrent deze aanvallen op vreedzame
steden worden nauwkeurige statistieken aan-
gelegd. Te zijner tijd zal de tegenstander er-
varen, dat deze aanvallen niet vergeten zijn.
VLIEGVELDEN BIJ PARIJS
AANGEV ALLEN.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
Duitsche bomvliegtuigen hebben Zondag-
middag het Parijsche Vliegveld Issy les Mou-
lineux en verdere vliegvelden en installaties
van het Fransche luchtwapen in de omstreken
van Parijs aangevallen.
DUINKERKEN GEVALLEN.
Dinsdagavond werd gemeld, dat Duinker-
ken door de Duitsche troepen veroverd is.
DAGORDER
.AAN DE DUITSCHE SOLDATEN.
De Fiihrer en Opperbevelhebber van de
Duitsche weermacht heeft de vogende dag-
order uitgevaardigd:
Soldaten van het Westelijk Front:
Duinkerken is gevallen. Veertig duizend
Fransche en Engelsche soldaten zijn als laat-
ste rest van eens groote legers gevangen ge
nomen. Een onoverzienbare hoeveelheid mate-
riaal is buit gemaakt. Daarmede is de groot
ste slag der wereldgeschiedenis ten einde.
Soldaten
Mijn vertrouwen in u was grenzeloos. Gij
hebt mij niet te leur gesteld. Het stoutste
plan der oorlogsgeschiedenis werd door uw
voorbeeldige dapperheid, door uw kracht tot
het verdragen van de grootste inspanningen,
de zwaarste beproevingen en moeite, verwe-
zenlijkt.
Soldaten:
In enkele weken tijds hebt gij in den zfivaren
strijd tegen vaak bijzondere dappere tegen
standers 2 'staten tot capituleeren gedwongen,
de beste divisies van Frankrijk vemietigd, het
Britsche expeditieleger verslagen en gevangen
genomen of van het vasteland verjaagd. Alle
eenheden van de weermacht te land en in de
lucht zijn met elkander een edelen wedijver
aangegaan in den strijd voor ons volk en het
groote Duitsche rijk. Dappere mannen van
onzen oorlogsmarine namen aan deze feiten
deel.
Soldaten:
Velen van u hebben hun trouw met het
leven bezegeld. Anderen zijn gewond. De har-
ten van ons volk verwijlen in diepe dankbaar-
held bij hen en bij u.
De plutocratische bestuurders van Engeland
cn Frankrijk echter, die gezworen hadden het
opbloeien van een andere betere wereld, met
aile middelen te verhinderen, wenschen de
voortzetting van den oorlog. Hun wensch zal
in vervulling gaan.
Soldaten
Met den dag van heden begint de strijd aan
het Westelijke front opnieuw. Tallooze an
dere divisies, die voor de eerste maal den
vijand zullen zien en verslaan, trekken naar u
toe. De strijd om de vrijheid van on volk om
zijn of niet-zijn voor thans en voor de geheele
toekomst wordt daarmede voortgezet tot aan
de vemietiging van die vijandelijke machtheb-
bers in Londen en Parijs, die ook thans nog
gelooven in den oorlog het beste middel te
kunnen zien om hun aan de volkeren vijandig
gezinde plannen tot uitvoering te brengen.
Hun historisehe voorlichtdng zal onze over-
winning zijn. Geheel Duitschland is echter in
den geest weer bij u.
DE DUITSOHE TROEPEN BINNEN
DUINKERKEN.
Het D.N.B. meldt uit het groote Duitsche
hoofdkwartier d.d. 4 Juni:
De strijd om Duinkerken loopt op zijn einde.
Onze troepen zijn de stad binnengedrongen en
hebben de zich heftig verweerenden vijand het
fort Douis ontnomen. Met de troepen in de
huizen, die tot taak hadden de vlucht der
Engelsche soldaten naar de schepen te 'dek-
ken, wordt nog gestreden.
Het luchtwapen heeft op 3 Juni met een
sterke macht de basis der Fransche lucht-
macht om Parijs op verrassende wijze aange
vallen. Het is gelukt den vijandelijken lucht-
aanval uit te schakelen en bij aanvallen in
samenwerking op de Fransche industrie-
plaatsen zijn tal van branden en ontploffingen
vastgesteld.
In den luchtstrijd zijn 79 vliegtuigen neer-
gehaald. In hangars en op den grond zijn dne-
tot vierhonderd vliegtuigen vernield. Het
luchtdoelgeschut heeft 21 vliegtuigen naar be-
neden gehaald. Tegenover deze buitengewone
successen worden slechts negen eigen vlieg
tuigen vermist.
Boniaanvallen op Nederland.
In den nacht van 3 op 4 Juni heeft de
vijand zijn bomaanvallen in Nederland, W.- en
Z.W.-Duitschland voortgezet. De successen
waren evenzoo gering als tot nu toe steeds
het geval was. Het gelukte bij Rotterdam en
in W.-Duitschland een vliegtuig door lucht
doelgeschut en 2 anderen door nachtjagers te
vemielen.
DE INSOHEFINGSOPERATIES AAN DE
Vl.AAMSCHi: KUST.
Een bijzondere berichtgever van Stefani
vemeemt, dat volgens berichten uit zeer goede
bron, het aantal Franschen ten Engelschen,
die gedurende de inschepingsoperaties in het
Kanaal verdronken, bijna veertigduizend zou
bedragen. De emst dezer verliezen bracht de
Engelsch-Fransche legerleiding er toe verder
af te zien van deze operaties, die slechts ge
durende den nacht plaats vonden. Dit ge-
schiedde door middel van sloepen, lichte oor-
logsschepen en kleine riviervaartuigen. De
operaties moesten overdag gestaakt worden
in verband met het vuren der Duitsche artil-
lerie, die het geheele strand tusschen Greve-
lingen en Nieuwpoort beheerscht. Gedurende
den dag werd het met greppels doorsneden
gebied van Duinkerken voortdurend gebom-
bardeerd door de Duitsche luchtmacht, die,
volgens dezen berichtgever, eveneens in het
zeegebied tusschen Duinkerken en de Engel
sche kust oppermachtig is.
Koning George heeft een boodschap uitge
vaardigd, waarin hij uiting geeft aan zijn be-
wondering voor de bijzondere kundigheid en
bravoure, die de Britsche weermacht en de
koopvaardijvloot hebben getoond bij den
terugtocht van het Engelsche expeditiekorps
uit Noord-Frankrijk.
Wij ontvingen door bemiddeling van het
Provinciaal Bestuur tec publicatie het vol
gende telegram:
In overeenstemming met de Duitsche lucht-
beschermingsautoriteit in Nederland en onder
intrekking van alle van welke zijde ook ont-
vangen aanwijzingen op de mobilisatie van den
luchtbeschermingsdienst betrekking hebbende
wordt het navo'lgende bepaald:
De geheele luchtbeschermingsdienst blijft
op denzelfden voet als op 10 Mei per tele
gram gelast in dienst. Door uitvallen lucht-
wachtdienst en dientengevolge ontbreken van
radiomeldingen zal tot nader order in alle ge-
varen-klasse-gemeenten worden gealarmeerd
na bominslag.
Daartoe moeten de uitkijkposten en luister-
posten dag en nacht in functie zijn om te kun
nen doen alarmeeren. Voor derde gevaren-
klasse gemeenten wordt medegedeeld, dat uit
kijkposten en luisterposten allereerst dienst
doen om nadering vliegtuigen te melden en
vervoligens om bominslag te melden aan com-
mandopost. Deze posten zijn doorloopend be-
zet. De radioluisterdienst is alleen bezet van
8 tot 22 uur ter opname van eventueel uit te
zenden overheidsmededeelingen.
Met den meesten nadruk wordt er op ge-
wezen, dat in de tot dusver bestaande organi-
satie luchtbeschermingsdienst geen enkele
wijziging mag worden gebracht, welke tot
mindere waakzaamheid zou kunnen leiden.
Alleen in gemeenten beneden 3000 inwoners
uitkijkpost-bezetting moeilijkheden geeft,
wordt verzoeht territoriaal inspecteur luchtbe-
scherming op te bellen tot het treffen van
een practische oplossing.
Wnd. Inspecteur Luchtbescheming,
VAN BATENBURG.
DE DISTRIBUTIE VAN KOFFIE
EN THEE.
Alleenwonenden zullen moeten kiezen.
Nu men voor de periode van 6 Juni tot en
met 5 Juli een half ons thee of een half pond
koffie krijgt, is bij alleen-wonenden de vraag
gerezen of zij moeten kiezen tusschen koffie
en thee, dan wel of zij van elk van de toege-
stane hoeveelheden de helft kunnen krijgen.
Het Centrale Distributiekantoor deelde ons
mede, dat de alleeriwonenden inderdaad zul
len moeten kieizen tusschen thee of koffie.
Aangeraden werd om bij kennissen te pro-
beeren be ruilen om zoodoende toch beide pro-
duoten in huds te hebben.
Mlsschien bestaat de mogelijkheid, dat in de
toekomst in deze moeilijkheid wordt voorzien
en ten aanzien van bovengenoemde eategorie
wijzigingen zullen komen.
Kof£ie-extracten en gezondheids-theeen.
Koffie-extracten en gezondheidstheeen en
coffeine-vrije koffie vallen ook onder de dis-
tributie-bepalingen.
Producten echter, waar koffie" of ,,thee"
op staat, zonder dat er thee of koffieboonen
in verwerkt zijn, vallen hier echter buiten.
(H. Crt.)
COMMISSIE OORLOGSSOHADE.
De Commissie Oorlogsschade heeft bekend
gemaakt, dat eigenaren, wier beboulvdie eigen-
dommen door oorlogsschade zijn getroffen,
zich zoo spoedig mogelijk dienen te wenden
tot:
a. den notaris, die de laatste hypotheek-
akte gepasseerd heeft, wanneer zij van een
particulier hypotheek hebben gekregen;
b. tot de desbetreffende hypotheekbank,
levensverzekerinigmaatschappij of pensioen-
fonds. indien zij van een dezer instellingen
hypotheek hebben gekregen;
c. tot den burgemeester hunner gemeente,
indien zij op hun getroffen eigendommen geen
hypotheek hebben.
A. A. E. C. VOETEN. f
In den ouderdom van 58 jaar is te Ossen-
drecht overleden oud-burgemeester A. A. E.
C. Voeten, vroeger secretaris der gemeente
Philippine.
Nadat de heer Voeten als hoofdambtenaar
bij het binnenlandsch bestuur met pensioen
uit Ned.-Indie was teruggekeerd, vestigde hij
zich in Nijmegen, waar hij als lid van den
raad aan het politieke leven ging deelnemen.
In September 1936 volgde zijn benoeming tot
burgemeester van Ossendrecht, uit welke
functie hem om gezondheidsredenen op ver-
zoe kop 20 Mei j.l. eervol ontslag werd ver-
leend.
PROVINCIAAL ZEEUWSqH COMITE.
Het comitd heeft bereids zrjn werkzaam-
heden aangevangen. Het aders van het
Secretariaat is Houtkade 11, telefoon 165,
Middelburg. Zitting in het comite hebben
genomen, behalve de reeds vermelde personen,
de leden van Gedeputeerde Staten, de burge-
meesters der gemeenten Middelburg, Oost- en
West-iSouburg, Schore, Wemeldinge, Yerseke,
Kruindngen, St. Maartensdijk, de heer A. de
Roo, wethouder van Goes, mej. Mr. Anne
Bolle en de heeren Ir. J. D. Dorst, A. A. Elen-
baas, Mr. W. F. E. Baron van der Feltz
(tevens lid van het Dagelijksch Bestuur), Ir.
J. J. van Deeuwen, Mr. Dr. A. J. J. M. Mes,
Jhr. Ir. J. de Ranitz, Ir. A. Rothuizen, Ir. M.
de Vink en Ir. P. Walland, de burgemeesters
der gemeenten Axel, Hoek, Philippine, Sas
van Gent. Terneuzen, Westdorpe in Oostelijk
Zeeuiwsch-Vlaanderen en -van de gemeenten
Aardenburg, Breskens, Groede, Nieuwvliet en
Sluis in Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen, be-
nevens wethouder Mijs van Oostburg, en de
heeren Jhr. Mr. Schuurbeque Boeyen, W. Ber-
denis van Berlekom, J. Massee, Ir. van Melle
en %i. A. Stofkoper zijn uitgenoodigd in het
Comitd zitting te nemen.
Mej. Mr. A. Bolle heeft zich bereid ver-
klaard, een dames-sub-comite samen te
stbllen.
Tot goed begrip dient, dat het comite als
provinciale organisatie bedoelt. de reeds in de
provincie bestaande vereenigingen en comite's
tot steun en hulpverleening te overkoepelen
en het contact tot stand te brengen met soort-
gelijke lichamen buiten Zeeland, o.a. met het
opgerichte landelijke Comite. Daarom wordt
men verzoeht, zich niet rechtstreeks tot deze
lichamen te wenden, doch zulks door middel
van het Provinciale Comite te doen.
Er is een circulaire gericht tot alle gemeen
ten in Zeeland^ om, -opgave te doen van be-
noodigde gelden en goederen. Ook indivi-
dueele aanvragen worden gaame ingewacht.
Van versdhillende zijden is reeds de toezegging
ontvangen, goederen ter beschikking - van het
comitd te Stellen. Degenen, die gelden of goe
deren beschikbaar hebben, worden verzoeht,
hiervan mededeeling te doen aan het Comite.
Er is aan alles behoefte, inzonderheid aan
huisraad en mannenkleeren.
Voor zoover de beschikbare lijnen zulks
toelaten, is het particuliere telegraaf- en
telefoonverkeer wederom toegelaten. In ver
band met de onbruikbaarmaking der telefoon-
centra'le is het interlocale telefoonverkeer
voorloopig beperkt tot mtsluitend celgesprek-
ken. Er dient echter gewezen te worden op
mogelijke belangrijke vertragingen.
DE VISSCHERSYLOOT TE
BRUINISSE.
Men schrijft uit Bruinisse:
Nadat, op bevel van hoogerhand, de geheele
visschersvloot op 12 en 14 Mei uit de haven
van Bruinisse was vertrokken met onbekende
bestemming, heerschte sindsdien hier groote
ongerustheid over het lot dezer schepen en
hun bemanning.
Deze ongerustheid is thans grootendeels op-
geheven, daar reeds een 20tal schepen, deels
uit het kanaal van Zuid-iBeveland deels uit
Philippine, onbesckadigd in de haven is terug
gekeerd. Thans hggen nog schepen te Vlis-
singen, Gent en Biervliet. Van de schepen te
Biervliet zijn enkele beschadigd en gezonken,
de andere zijn zoover bekend op enkele uit-
zonderingen na behouden gebleven, terwijl
ook de bemannlngen in goeden welstand ver-
keeren. De schepen kunnen evenwel nog niet
terugkeeren, daar zij voor andere doeleinden
in gebruik zijn genomen. De veerbooten Mi
nister Lely, Zijpe en de vrachtboot Schouwen-
Duiveland van de Rotterdamsche Tramweg-
maatschappij, die de verbindingen tusschen de
Zeeuwsche eilanden en Rotterdcim in stand
hielden, zijn op de Wester-*Schelde nabij Bres
kens gezonken.
NEDERLANDERS TE CALAIS.
Naar het A.N.P. mededeelde vertoeven de
volgende Nederlandsche personen nog te Ca
lais: D. van Gulik, Prins Mauritslaan 96,
Haarlem-Overveen; J. v. d. Vreedek, Westweg
B 101, Krabbendijke; W. A. Verplanke. Groe
de; C. Wouters, Kerkrade, Voortersstraat 83;
F. Grasser, Kloosterrade; J. C. v. d. Borst,
W'illemstraat 6, Venraay; W. v. d. Broecke,
Molenwater 6, Breskens; I. van Grol, le Zand-
straat 15, Breskens; A. Simpelaar, Breede-
straat 79, Oostburg; L. Oppeneer, Schoon-
dijke; J. A. de Wilde, L. de Wilde, Klooster-
zande; F. N. de Block, Axel; J. Ros, Aarden
burg; M. Bakker, Axel; W. de Nijs, 417, Bier
vliet; M. Verbrugge, Walsoorden; P. de
Muynck, Breskens; J. Niks, Shetstraat 80,
Arnhem; W. Geelen, Gestelsestraat 79, Eind
hoven; K. Thomas, Bleierheidestraat 100,
Kerkrade; A. G. Bouten, Nobelstraat 103,
Rotterdam (C.); H. J. Curiel, Krabbendijke
C. Everse-van Klooster, Ierseke; H. MUhlers,
Schore; J. de Kok, Schore; J. Poelman, van
Randwijkstraat, Ierseke; A. v. d. Broecke,
Heerendreef, Aardenburg; C. I. Ponger, Am-
sterd. weg 35-2, Amstelveen; A. Verhoef,
Krieckelbergiweg 5, Kerkrade; A. Smulders,
Meelenburgstraat 24, Eindhoven; J. en A. H.
Arbman, Terneuzen; J. Risseeuw, Kruisdijk,
Groede; J. Dikkenberg, Zuidrede; P. Stox,
Waterlandkerkje; T. Verstelle, Wolphaarts-
dijk; A. Haartsen, Schoondijke; E. J. de Silva
en 2 zoons, IJzendijke; E. van Goethem, S.A.
46, Vogelwaarde; A. Kools, 'Hobbemastraat
18, Tilburg; B. J. Kindt, Philippine; H. A. van
Helten, Boulevard 144, Arnhem; J. v. de Hoo-
naard, Slotschedijk 16-1 (2), Poortegaal bij
Rotterdam; A. J. Fey, Beverstraat 85b H,
Rotterdam; Proost, Rotterdam; Jagers, p.a.
J. C. Dooms, Tuinpad 22, Terneuzen.
De Prov. Zeeuwsche Crt. schrijft:
De Middelburgsche Abdij wordt
herbouwd.
Met groote vreugde zal men vernemen, dat
de Abdij zal worden herbouwd, en dat zelfs
reeds de opdracht hiertoe is gegeven, zoodat
men zeer binnenkort met de werkzaamheden
zal beginnen.
(Het hoofd van den Rijksgebouwendienst,
graaf van Lynden, heeft zich alhier ter plaatse
op de hoogte gesteld van de verwoesting.
Het is hem daarbij gebleken, dat een be-
langrijk deel van het complex zoo o.m. het
Muntplein en de Kapittelzaal nog vol-
komen intact was.
Met bekwamen spoed is een beslissing ge
nomen en de herbouw van de Abdij is opge-
dragen aan den architect van den Rijks
gebouwendienst, ir. H. de Lussanet de Fav'lo-
niere. Deze is ook de architect geweest, die
met zooveel succes het Thoolsche Huis heeft
gerestaureerd.
In beginsel is van het departement van
Financien reeds de toezegging gekregen, dat
de benoodigde credieten beschikbaar zullen
worden gesteld. De architect van den Rijks
gebouwendienst is te Middelburg gebleven om
onmiddellijk zijn krachten aan dit mooie werk
te kunnen wijden. Zooais men weet, was het
grootste gedeelte van het gebouwencomplex
der Abdij eigendom van het Rijk.
In verband met de plannen tot herbouw van
de Abdij is besloten den toegang tot het Ab-
dijplein te verbieden. Hierbij heeft men ook
overwogen, dat er toch geen bewoners meer
waren.
Men wijst ons er speciaal op, dat de heer
C. Barentsen, districtsbouwkundige van de
Rijksgebouwen, belast blijft met de leiding
over alle RijkBgebouwen in Zeeland.
Waarschijnlijk zullen Lange Jan en
Stadhuis weer onze stad gaan
sieren.
De Abdijtoren, de beroemde Lange Jan, was
eigendom van de gemeente. De toren was ver-
zekerd tegen molest-risico, waaronder volgens
onze officieele inlichtingen ook deze oorlogs
schade valt. De assurantiesom bedraagt
900.000.
f 450.000 voor den houten bovenbouw,
300.000 voor het inwendige, het carillon enz.
en 150.000 voor den steenen onderbouw. B.
en W. hebben in beginsel besloten den Rijks
gebouwendienst te verzoeken den herbouw van
den Abdijtoren op zich te nemen.
-Ook ons mooie Stadhuis zal naar alle
waarschijnlijkheid de stad weer sieren. Zoo
ais men weet, staat een groot gedeelte van
den gevel nog. Het Stadhuis was tegen mo-
lestrisico verzekerd voor een som van
f 1.245.000 voor het gebouw zelf en f 228.000
voor den inboedel.
Het gemeentebestuur pleegt overleg met de
Rijkscommissie voor Monumentenzorg over
het her-stel van het Stadhuis.
Reeds zijn een aantal architecten uit naam
van deze commissie naar Middelburg geko-
men om te bestudeeren hoe de voorbereidin-
gen voor den herbouw van het Stadhuis ge-
leid moeten 'worden.
EEN PROYINCIAAL COMITe GEVORMD,
ONDER VOORZITTERSCHAP VAN DEN
COMMISSARIS DER KONINGIN.
Vrijdagmiddag had te Middelburg een voor
de getroffen gebieden van Zeeland zeer be
langrijke vergadering plaats, waaromtrent wij
aan de Prov. Zeeuwsche Crt. het volgende
ontleenen:
De plaatsvervangende Commissaris der Ko-
ningin in onze provincie, Mr. P. Dieleman,
had een aantal burgemeesters en andere auto-
riteiten uitgenoodigd tot een bespreking, om
te komen tot de oprichting van een Provin
ciaal Comite voor hulp en herstel. Daar Jhr.
Mr. J. W. Quarles van Ufford inmiddels uit
Oostburg was teruggekeerd, nam deze ech
ter zelf de leiding der vergadering op zich.
Jhr. Quarles van Ufford zeide met zeer ge-
mengde gevoelens deze bijeenkomst te openen.
Spr. was vervuld van blijdschap en van dank-
baarheid aan God, nu hij alle aanwezigen hier
kon begroeten. Maar groot is de deemis om
de ramp, welke Zeeland en in het bijzonder
Middelburg getroffen heeft. Spr. herdacht in
de eerste plaats de slachtoffers, die in onze
provincie zijn gevallen. Moge God hun nage-
laten betrekkingen in rijke mate troosten. De
voorzitter denkt verder aan het Oranjehuis,
waarvoor het mceilijk gevallen zal zijn om
Nederland te verlaten. Moge God onze vorstin
sterken, zegt spr., en Haar in staat stellen
binnenkort weer den vaderlandschen bodem te
betreden. Spr. hoopt, dat alle leden van het
vorstelijk huis in goede haven zijn aangeland
en dat geen verdere gevaren hen bedreigen.
De Commissaris dankt Mr. Dieleman harte
lijk, dat deze 14 dagen met groote toewijding
spr.'s plaats heeft ingenomen. Spr. zelf achtte
zich gedrongen, op aandrang van den Com
mandant in Zeeland, zijn ambt te gaan uit-
oefenen in Zeeuwsch-Vlaanderen, het laatste
stukje Nederlandsch grondgebied. Toen spr.
den indruk kreeg, dat zijn taak daar was af-
geloopen, is hij naar Middelburg terugge
keerd. Spr. bracht den heer Dieleman dank,
dat deze het initiatief heeft genomen ter vor-
ming van een provinciaal comitd voor hulp
verleening. De eerste taak zal zijn te zorgen
voor kleeding, voedsel enz.
Op verzoek van den voorzitter brengen ver
scheidene burgemeesters rapport uit over den
toestand in hun gemeenten.
De ramp van Middelburg.
De burgemeester van Middelburg, Mr. Dr.
J. van Walre de Bordes, deelde mede. dat in
deize stad 19 dooden tie betreuren zijn, van wie
8 tijdens.het bombardement zijn omgekomen.
Verder zijn er 30 gewonden. Dat dit getal zoo
klein is, is te danken aan de evacuatie.
De 500 gezinnen, die dakloos geworden wa
ren, hebben voorloopig onderdak gevonden. In
den eersten nood is voorzien door een hulp-
comitd. Nu zijn vooral nog noodig mannen
kleeren en meubelen. Naarmate er meer nood-
woningen betrokken worden, zal het gebrek
aan meubelen zich erger doen gevoelen.
De schade in Vlissingen.
De heer C. A. van Woelderen, burgemees
ter van Vlissingen, zegt, dat ook zijn stad ge
troffen is. Verscheidene openbare dienst en
hebben schade opgeloopen, evenals schepen.
De N.V. Kon. Mij De Schelde heeft veel ge-
leden; de daar in aanibouw zijnde torpedojager
is volkomen vernield. 25 huizen zijn vemietigd.
De gasfabriek is getroffen door eenige vol-
treffers. De Apostolische kerk en de werk-
plaats van de Zeevaartschool zijn eveneens
verwoest. Het huis van het gezin Boone iverd
geraakt bij een bombardement; het geheele
gezin, bestaande uit 5 personen, kwam om het
leven. Hoewel Vlissingen dus veel geleden
heeft, is dit heel iets anders dan de ramp, die
Middelburg getroffen heeft. Nu pas komt het
vertrouwen der Viissingers weer terug. Maar
het zal ook een heele taak zijn te zorgen, dat
de diensten weer gaan functionneeren. Niet
alleen de gasfabriek, maar ook het waterlei-
dingbedrijf heeft schade. Vele gezinnen zijn
nog niet terug. Er liggen huizen in puin,
waarvan de baWoners zich nog niet hebben
aangemeld. Spr. kan dan ook vooralsnog geen
juiste cijfers geven. De burgemeester van Vlis
singen eindigt met zijn groote verontwaardi-
ging uit te spreken over de vele diefstallen,
welke door slechte element-en zijn gepleegd,
toen de stad geheel of zoo goed als geheel
verlaten was.
Het vliegveld een gevaar voor
Souburg.
De burgemeester van Oost- en West-Sou-
burg, de heer Sterner-ding, zegt, dat de inwo
ners zijner gemeente tweemaal hebben moeten
vluchten. Eerst werd Souburg gebombardeerd
door de Duits-chers en daarna door de Engel
schen. Nog steeds is het leed niet geleden,
want tot in den afgeloopen nacht toe Weer-
klonk Souburg van het oorlogsgeweld.
Vele aanvallen zijn gemunt op het vlieg
veld. Het is daarom zeer angstig zich weer te
vestigen in Souburg. Spr. durft dan ook zijn
gemeentenaren, vooral die van West-Souburg,
nog niet aan te raden naar hun woningen
terug te keeren. In West-Souburg zijn 20 hui
zen vernield of zwaar beschadigd. Zoolang het
vliegveld er is, blijft de vrees voor moeilijk
heden. De scholen zijn nog niet begonnen,
maar dit zal Maandag gebeuren. In Sou
burg is edn slachtofffer te betreuren, terwijl
er verder eenige gewonden zijn.
Ontzaglijk is er in Souburg gestolen. Er zijn
huizen, waar geen laadje on-omgekeerd is ge
bleven. Spr. had nog nooit zooiets meege-
maakt. De zaak is in onderzoek, doch of ooit
de schuldigen gevonden zullen worden, is een
open vraag. Er is niet alleen gestolen, maar
ook redeloos vernield.
Spr. persoonlij'k heeft gezien, welke enorme
schade bijv. is aangericht in het huis van een
verzamelaar. Voor vele duizenden is hier ver-
loren gegaan. Op den morgen, dat de burge
meester, de gemeente-secretaris en een derde
heer in Souburg terugkwamen, werden zij
door de Duitschers aangehouden en opgeslo-
ten. Den heelen dag werden zij vas-tgehouden.
Spr. dankte eenige op de vergadering aan
wezigen, die zich hadden beijverd om hun in-
vrijheidstelling te verkrijgen. Het was den
burgemeester gebleken, dat ook in het raad-
huis was geplunderd en vernield. De klok was
onbruikbaar gemaakt; schrijfmachines waren
kapot geslagen. Het was diep treurig.
In Zuid-Beveland.
De heer Mes, burgemeester van Heinkens-
zand, deelde mede, dat Zuid-Beveland met
helaas eenige uitzonderingen er nog goed
was afgekomen.
De heer Elenbaas meldde, dat in 's Heer
Arendskerke 6 dooden gevallen waren, van,
wie 2 afkomstig uit Ierseke. Een van de in-
's Heer Arendskerke omgekomenen werd
doodgeschoten door Nederlandsche soldater.^
die zich vergisten en den man aanzagen vo^j.
een parachutist.
De burgemeester van Kruiningen, de h-eer
B. C. de Mul, deelde mede, dat in Kruiningen
o.m. twee arbeideswoningen vernield zijn. In
Hansweert is de schade oneindig grooter.
Daar zijn n.l. 48 woningen verwoest, evenals
de R.K. kerk en de R.K. pastorie. Er is da-
delijk flink geholpen. Alle menschen hebben
voorloopig onderdak. Het crisiscomitd en de
Duitsche militairen hebben geholpen aan klee
ding.
In Wemeldinge bleken, volgeps wat op de
vergadering werd bericht, 13 woningen ver
nield te zijn. De schade bedraagt f 55.000. Er
waren 5 gewonden, die het thans alien goed
maken.
Burgemeester Trimpe van Schore zegt, dat
zijn gemeente naar verhouding zeer zwaar y
getroffen is. Gelukkig zijn er, dank zij de
totale evacuatie, geen persoonlijke ongeluk-'
ken.
Maar het geheele centrum van de plaats
is verwoest. 32 gebouwen, geschat op een,
waarde van 123.000, zijn vemietigd. Alles,
gemeentegebouwen, de toren, het gemeente-
huis, de school, alles is weg. 60 menschen zij#
dakloos. Allen zijn echter ondergebracht. De
raming van de totale schade is f 250.000.
In spr.'s gemeente is nog geen plaatselijk
comite gevormd. Spr. verwacht van een der-
gelijk comite ook niet veel, daar immers bijna
alien getroffen zijn. Bovendien bestaat de
bevolking vnl. uit arbeiders en kleine midden-
standers. Slechts een enkele inwoner bezit
kapitaal. Daarom is voor Schore eigen hulp
onmogelijk. Er is te Schore ook gestolen,
maar niet heel veel, want de politie is lang
gebleven. De burgerij zit thans begrijpe-
lijk wat in zak en asch, maar zij heeft toch
grootendeels moed gehouden.
Een heel ander beeld vertoont Goes. Daar
zijn 7 dooden te betreuren. De schade be
draagt f 15.000, wat voor deze gemeente on-
Verwacht gering is.
Ierseke heeft 700.000 schade!
De eenige doode, die Ierseke in de gemeente
zelf te betreuren heeft, is een krankzinnige
vrouw, die niet voldeed aan een bevel om stil
te staan en daarbij verongelukte.
In totaal zijn er in die gemeente 69 gebou
wen beschadigd, waarvan er 60 geheel in
puin liggen, waaronder de kerk en de school.
Voorloopig wordt de schade buiten de kerk
geraamd op f 700.000. Hierbij is een schat-
•ting van f 100.000 voor schade, welke is toe-
gebracht aan schepen.
Verschillende heeft men in de lucht laten
vliegen en andere heeft men laten zinken.
Verder is ook hier geplunderd. Het is moei-
lijk om cijfers te gevdn, maar het staat vast,
dat er enorm is gestolen. Een comite heeft
de eerste zorg voor de getroffenen op zich
genomen. Reeds werd er /1000 bijeen ge
bracht, voor Ierseke een heel mooi bedrag,
maar veel te weinig in verhouding met wat
er noodig is. Spr. is zoo vrij geweest, om
alles, wat hij kon vinden aan oorlogsbuit te
verdeelen onder hen, die daaraan behoefte
hadden. In den allereersten nood is voorzien,
doch er is nog heel veel noodig.
Voor Ierseke en vooral voor de nering-
doendlen is het noodig, dat er op groote
schaal crediet wordt verleend om de bedrijven
weer op gang te brengen. De toestand in de
gemeente is verder gunstig, hoewel er een
ontstellende baldadigheid heerscht, ook onder
hen, die men altijd als fatsoenlijke menschen
heeft beschouwd. Spr. is zeer teleurgesteld
in de Burgerwacht. Of eigenlijk: teleurgesteld
niet, want hij had er nooit veel van verwacht.
Iersekenaren in Zeeuwsch-Vlaanderen.
De voorzitter decide mede, dat eenige vis-
serschepen uit Ierseke in Zeeuwsch-Vlaande
ren waren aangekomen, met 13 menschen uit
deze gemeente. Eenige leden van de familie
Bom werden gevangen genomen en zouden
bijna het leven verloren hebben, daar zij wer
den aangezien voor spionnen. Spr. was er
echter gelukkig in geslaagd hen te redden.
Verder kon de Commissaris berichten, dat
des morgens was opgericht een stichting, die
zich zal beijveren om hulp te verleenen aan de
neringdoenden, om hun bedrijven weer op
gang te krijgen. In het bestuur van deze
stichting hebben, met den Commissaris, zit
ting Mr. P. Dieleman en de heer Berdenis van
Berlekom, voorzitter van de Kamer van Koop-
handel.
De bedoeling is om van rijkswege gelden
verstrekt te krijgen om zoo spoedig mogelijk
in de behoeften te voorzien. De voorivaarden,
waaronder dit zal moeten gebeuren, zijn nog
niet bekend.
Uit de verdere inlichtingen blijkt, dat het
eiland Tholen er goed is afgekomen. De eenige
schade, welke er is aangericht, bestond hierin,
dat de Nederlandsche militairen de brug heb
ben laten springen.
Te Kapelle is veel sichade. O.m. is het
gemeentehuis vernield. Te Bruinisse is de
toestand veel minder ernstig. Te Krabbendijke
is ontstellend veel geroofd.
In Zeeuwsch-Vlaanderen.
De Commissaris der Koningin heeft den
toestand in Zeeuwsch-Vlaanderen opgenomen
zoo goed hem dit mogelijk was.
In Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen is Bres
kens er het ergst aan toe. In de eerste plaats
zijn daar de provinciale vloot en een aantal
visschersschepen getroffen. In de kom der ge
meente zijn panden vernield door de artillerie-
beschieting vanuit Vlissingen.
Verder is er groote schade door schandalige
rooverijen. Er zijn heele straten, waar geen
