ti rfmffn NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
h
Mededeeling.
AKKERTJE
No. (0.066
WOENSDAG 15 MEI 1940
80e Jaargang
Proclamatie.
Proclamatie.
Binnenland
Neem'n
*WANf.
k
I
In verband met den oorlogstoestand
eiT het ontbreken van berichten, of
door het doorgeven van berichten
waarvan de herkomst nietkan worden
gecontroleerd, moeten wij het ver-
schijnen van ons blad tijdelijk onder-
breken, hetgeen ook door andere
bladen reeds werd ingevoerd.
Zoodra de toestand het toelaat
zullen wij hetzij per bulletin hetzij
met een volledige uitgave verschijnen.
REDACTIE
TER NEUZENSCHE COURANT.
De Burgemeester van TERNEUZEN,
Gemeente TERNEUZEN.
PROCLAMATIE
VAN DEN OPPERBEVELHEBBER.
maakt wat smaakt!
■e
lij
ne
w
NEUZENSCHE COURA
pi:
S
5g'
DO
,ee
a~
ABONNEMENTSPRIJS: Binnen Temeuzen 1,35 per 3 maanden Buiten Temeuzen
fr. per post f 1,65 per 3 maanden Bij vooruitbetaling fr. per post f 6,— per jaar
Voor Belgie en Amerika f 2,10, overige Ian den f 2,45 per 3 maanden fr. per post
A bonne men ten voor bet buitenland alleen bij vooruitbetaling.
Uitgeef sterFirms P. J. VAN DE SANDK GIRO 38150 TELEFOON No. 2073.
ADVERTENTH5N: Van 1 tot 4 regels 0,80 Voor elken regel meer f 0.20.
KLEINE ADVERTENTLENper 5 regels 50 cent bij, vooruitbetaling.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief, hetwelk op aanvraag
verkrijgbaar is. Inzending van advertentien liefst een dag voor d? uitgave.
DIT 11IAI) VERSCHIJNT IEDEREN MAANDAG-, WOENSDAG- EN VRIJDAGAI OND.
De Commandant van Zeeland maakt be-
kend:
Onze troepen, bijgestaan door zeer sterke
strijdkrachten van onze bondgenooten, bieden
den vijand krachtigen weerstand. 'Hulptroepen
blijven toestroomen. Ondanks alle tegenover-
gestelde geruchten, zijn wij vastbesloten,
onzen Nederlandschen plicht tot het uiterste
toe te volbrengen.
Steunt onze troepen door kaime vastbera-
deruheid en hecht geen geloof aan praatjes.
De Commandant van Zeeland,
H. J. VAN DEiR STADT.
15 Mei 1940.
Aan de bevolking van Zeeland.
Ik breng ter kennis van U alien dat de
strijd in Zeeland door onze weermacht onver
saagd zal worden voortgezet.
Onze bondgenooten staan ons ter zijde met
een nog steeds In sterkte toenemende krijgs-
macht. Ik vertrouw dat uwe, In de loop der
historie gebleken, karaktereigenschappen on
geschokt zullen blijken in dit moeilijke uur.
Leve de Koningin!
De Schout bij Nacht,
Commandant in Zeeland,
H. J. VAN DER STAD.
maakt bekend, dat Luehtalarm wordt aan-
gekondigd door de sirenes te laten loeien met
janktoon (de op en neer gaande toon), ge
durende 3 minuten, terwijl luehtalarm ge-
emdigd wordt aangegeven door een en dezelf
de en wel de hoogste toon der sirenes, ge
durende 1 minuut.
Tusscben Luehtalarm en luehtalarm geein
digd zal minstens 2 minuten verloopen, om
bet onderscheid duidelijk te doen uitkomen.
Voorts zal tusschen 10 uur 's avonds en 4
uur 's morgens geen luehtalarm worden ge-
maakt, tenzij bij bominslag.
Het publiek wordt in zijn eigen belang en
nog meer in het belang van het algemeen
emstig aangeraden zich niet onnoodig op
straat te begeven en zeker niet op de
ScheMekade.
GEBRUIK WATER.
Op last van den heer Commandant in Zee-
land wordt bekend gemaakt, dat het vanaf
heden verhoden is leidingwater te gebruiken
voor schrobhen en schuren. Uiterste zuinig-
heid is geboden. Indien men zijn woning ver-
laat moet de hoofdkraan worden afgesloten;
dit moet ook geschieden bij ..Luehtalarm".
Aangeraden wordt eenige emmers drinkwater
in reserve te nemen.
Terneuzen, 13 Mei 1940.
De Burgemeester voomoemd,
P. I'hi'l .1 .EOEtN
TELEGRAM VAN H. M. DE KONINGIN
AAN DEN KONING VAN ITALIC.
H. M. de Koningin heeft een telegram van
den volgenden inhoud aan den koning van
Italie gericht:
Ik doe een beroep op de edele gevoelens
welke te alien tijde het huis van Savoye be-
zield hebben, om het hooge gezag van Uwe
Majesteit in te roepen in verband met con
flict waarin Nederland is gewikkeld, niettegen-
staande de strikte onzijdigheid waaraan
Nederland, der traditie getrouw steeds ge-
hecht was en waarvan het nooit is afgeweken.
Ik hoop dat Uwe Majesteit Uw invloed zal
aanwenden, opdat de rampen van den oorlog
de burgerbevolking bespaard zullen worden
en opdat de grondslagen der menschelijkheid
door alien, zonder uitzondering, zullen worden
geeerbiedigd.
DE KONINKLIJKE FAMILIE EN DE
MINISTERS IN HET BUITENLAND.
Maandag werd bericht, dat H. K. H. Prin-
ses Juliana en de jonge P rinse seen Beatrix en
Irene te Londen waren aangekomen. Prins
Bembard had hen begeleid, doch was voor-
nemens zich zoodra mogelijk weer te vervoe-
gen bij H. M. de Koningin om zijn post als
aide de camp in te nemen.
Uit een later bericht bleek, dat onder tus-
schen ook H.M. de Koningin met Hare Minis
ters naar het buitenland waren uitgeweken.
PROCLAMATIE VAN H. M. DE KONINGIN.
Nadat volstrekt zeker was geworden, dat
Wij en onze Ministers in ons land niet langer
in vrijheid met de regeering zouden kunnen
voortgaan moest het harde maar noodzake-
lijke besluit worden genomen om den zetel der
Regeering te verplaatsen naar het buitenland,
zoolang dit onvermijdelijk is, met het voor-
nemen deze weer in Nederland te vestigen,
zoodra dit maar eenigszins mogelijk zal
blijken.
De Regeering is thans in Engeland geves-
tigd. Dit was onvermijdelijk om capitulatie
te voorkomen. Daarbij blijft Nederland een
souvereine staat, die zijn stem bij de beraad-
slagingen in den raad van de bondgenooten
tot zijn recht zal weten te brengen. De regee-
ringsbesluiten zullen van hier uit worden ge-
geven.
De militaire overheid is thans het wettig
gezag en in hoogste instantie zal de opper-
bevelhebber van de zee- en landmacht beslis-
sen, welke maatregelen in het belang van het
land noodig en verantwoord zijn.
Daar, waar de overweldiger heerscht, dienen
de burgerlijke autoriteiten op hun post te blij
ven om werkzaam te zijn voor 't belang der
bevolking. In de eerste piaats behoort te
worden medegewerkt aan het bewaren der
orde en rust.
Ons hart gaat uit naar onze landgenooten,
die thans zoo zwaar getroffen worden en van
wie nog zware offers zullen worden gevorderd.
Wij vertrouwen echter dat ons land met Gods
f hulp eenmaal zijn vrijheid zal herwinnen.
Herinner u dat ons land ook vroeger door
zware rampen werd getroffen, die het weer
te haven is gekomen en despereert niet.
Laat alien doen wat mogelijk is. Wij zullen
het onze doen.
Leve het Vaderland!
WIILHELM1NA.
HET VERTREK VAN H. M. DE KONINGIN
NAAR HET BUITENLAND.
De Opperbevelhebber van Land- en Zee-
madht deelt met "Hoogstderzelver machtiginig
mede, dat H.M. de Koningin aan Haar voor-
nemen om naar Zeeuwsch-Vlaanderen te gaan,
geen gevolg heeft kunnen geven. Door een
langdurig oponthoud te Hoek van Holland be-
stond de kans, dat Haar verblijf bekend zou
worden en gemakkelijk zou kunnen worden
gebombardeerd
Tevens meende 'H.M. de Koningin in het
buitenland met meer vrucht voor de landsbe-
langen werkzaam te kunnen zijn.
WAARSOHUWING AAN HET PUBLIEK.
Van militaire zijde wordt er de aandacht
van ieder op gevestigd, dat het gebruik van
snoeperijen en rookartikelen, welke van twij-
welachtige herkomst zrjn, die worden gevon-
den of door onbekenden aangeboden. ten
sterkste moet worden ontraden.
Aan militairen is het gebruik daarvan ten
strengste verboden.
VERBOD.
De burgemeester van Rotterdam heeft op
last van het Militair Gezag met ingang van
Maandag aan de burgers verboden zich tus
schen 20 en 7 uur op straat te begeven. Ge-
durende dien tijd moeten deuren en ramen ge-
sloten worden gehouden.
LEGERBERICMT.
Het legerberidhi van Dinsdag 13 Mei no, 1
luidt
In den ochtend van gisteren hebben Duit-
sche vliegtuigen in de omgeving van Noord-
Holland aanvallen gericht op schepen van de
Koninklijke Nederlandsche Marine, die even-
wel geen succes hadden. Van de 4 aanvallende
vliegtuigen werden er 3 neergeschoten, terwijl
later in cen ochtend nog 2 Duitsche toestellen
werden neergehaald.
POGING TOT FORCEEREN VAN DEN
AFSLUITDIJK 4.FGESLAGEN.
In den avond van 13 Mei heeft de vijand
na een voorbereidend artlllerievuur gepoogd
de passage over den afsluitdijk te forceeren.
Deze aanval is echter afgeslagen.
OPENSTELLING VAN DE APOTHEKEN.
De Opperbevelhebber van Land- en Zee-
macht deelt mede, dat alle apotheken voor
den duur van den oorlog dag en nacht ge-
opend zullen zijn. Mocht de apotheek aan de
voorzijde zijn gesloben, dan zal bij aanbellen
aan de achterzijde gehoor worden verleend,
tenzij de apotheek om militaire redenen is ont-
ruimd.
STEUN UIT INDIe.
Naar uit Batavia wordt gemeld, is het denk-
beeld om steun te verleenen aan het moeder-
land door de bevolking met zeer veel sympa-
thie begroet. Allerwege worden gewestelijke
en plaatselrjke afdeelingen opgericht, voor het
houden van inzamelingen ten behoeve van het
Nederlandsche Roode Kruis. Er worden dul-
zenden guldens gesdhonken.
De stemming onder de verschillende groe-
pen der bevolking is kalm.
FINANCIEEL EMBARGO OPGEIGEVEN.
NEJW-YORK. President Roosevelt heeft het
embargo op gelden voor Nederland en Belgie
opgegeven.
IN HET OOSTEN VAN ONS LAND.
Blijkens een officieel bericht van het opper-
bevel van j.l. Maandag waren de Duitsche
troepen, die den IJssel hadden overschreden,
op enkele punten in aanraking gekomen met
onze troepen, die waren opgesteld in het Wes-
telijk deel van Gelderland.
In het Noorden hadden de Duitsche troepen
die over de grens zijn gekomen de kust van
het Uselmeer en van de Waddenzee bereikt.
De grenstroepen in dat deel van het land
hebben zich met geringe verliezen terugge-
trokken binnen onze stellingen.
In het Zuiden van Rotterdam bielden nog
enkele zwakke doch zwaar gewapende Duit
sche afdeelingen punten bezet; zij missen
echter zware artillerie.
Ondanks de groote overmacht hebben onze
luchtstrijdkrachten den vijand belangrijke ver
liezen toegebracht.
HET YERLOOP VAN DEN STRIJD IN DE
LAATSTE DAGEN.
Sinds bet verschijnen van ons vorig num-
mer, op 1.1. Vrijdag, is een droeve bladzijde in
de geschiedenis van ons Vaderland ge-
schreven.
We leven wel heel snel.
De eerste berichten van den opperbevelheb
ber omtrent het verweer te»gen den overval
op ons land waren niet ontmoedigend, of-
schoon toch, ondanks de toegezegde hulp van
buiten, de strijd tegen de massale overmacht
uit het Oosten zou zijn vol te houden.
Omtrent het verloop van den strijd kwamen
slechts weinig berichten tot ons. De gewone
bronnen uit het centrum des lands bereikten
ons niet en uit de verspreide radioberichten
viel af te leiden. dat dit behalve wellicht aan
sindere omstandigheden, ook wel zijn oorzaak
vond in het verbreken der verbindingen als
gevolg van den strijd. En dit laatste is door
de omstandigheden wel bevestigd.
Met betrekking tot den inval in Belgie ver-
namen we uit een radiobericht, dat de Duit
sche troepen ten Noorden van het Albert-
kanaal hadden kunnen binnenkomen, omdat
de oifficier. die belast was met het laten sprin-
gen der 2 daar gelegen Maashruggen, juist
op het tijdstip dat hij zich van die taak zou
gaan kwijten, was gedood hij een bomaanval.
Een ander offlcier heeft toen nog de kamer
met de springstoffen van een der bruggen
weten te beredken en deze in de lucht laten
vliegen. doch hij kwam daarbij mede om het
leven.
Aangezien een brug in tact bleef, hadden
de Duitsche gemotoriseerde strijdkrachten ge-
legenheid daarlangs, den weg van Maastricht
naar Tongeren Belgie binnen te dringen.
Uit een der berichten van den Opperbevel
hebber onzer zee- en landmacht, reeds Vrijdag
gepubldceerd, viel af te leiden. dat de Duit-
schers ook de rivieren in het Oosten van ons
land hadden overschreden en dat zij op ons
gebied verder doordrongen.
Dit werd bevestigd door een Maandag per
radio uitgezonden bericht, dat zij reeds de
Langstraat, in Noord-Brabanthadden be
reikt.
Eveneens bleek uit een der berichten van
den opperbevelhebber, dat Duitsche afdeelin
gen in het Zuiden van Rotterdam voet had
den gekregen en ook hielden.
Dinsdagmorgen kwam het bericht, dat de
Duitsche troepen die tot de Langstraat waren
doorgedrongen, kans hadden gezien de Moer-
dijkbrug te passeeren en dus oprukten naar
het centrum van het land, hetgeen onze troe
pen dus ook niet met hulp van buiten, hebben
kunnen beletten.
Dat het in het Noorden des lands niet be-
vredigend verliep, bleek uit het bericht van
den opperbevelhebber, dat ons gisteren be-
reikte, dat de Duitsche troepen de oevers van
het IJsselmeer en die van de Waddenzee had
den bereikt en dus ook den afsluitdijk waren
genaderd.
Een later bericht meldde, dat het niet ge-
lukt was den overtocht over den dijk te for
ceeren.
Overigens was aan radioberichten te bemer-
ken, dat er gisteren een zeer groote activiteit
in de lucht bestond, boven het centrum van
het land, die het ergste moest doen vreezen.
Ddnsdagavond kondigde het A.N.P. een
extra-ultzending af, welke bleek te bestaan
uit een proclamatie van den opperbevelhebber,
generaal H. G. Winkelman, waarin werd
medegedeeld, dat dc stad Rotterdam dien na-
middag had blootgestaan aan een bombarde-
ment uit de lucht en dat de stad Utrecht met
vernietiging werd bedreigd. Onder den drang
dezer omstandigheden had hij ter sparing
van de burgerbevolking besloten het verzet
op te geven en de daarvoor in aanmerking
komende legerafdeelingen bevel gegeven den
strijd te staken.
Aan de militairen werd opgedragen te blij
ven zorgen voor het bewaren der orde tot de
komst der geregelde Duitsche troepen, die het
land zullen bezetten.
De opperbevelhebber maande de bevolking
aan, zich daarbij waardig te gedragen hij die
hezetting, welke het grootste deel van Neder
land zal gelden.
De proclamatie eindigde met de woorden:
Leve de Koningin!
Met betrekking tot deze proclamatie, die
door het A.N.P. was doorgegeven, door de
bekende stem van een der omroepers, werd
kort daarop door den burgemeester dezer ge
meente, Mr. P. Tellegen, een telegram ont-
vangen van den commandant in Zeeland,
waarin bovenstaande proclamatie voor valsch
werd verklaard. De commandant in Zeeland
gat te kennen nog voortdurend contact te heb
ben met den opperbevelhebber en deelde ten
slotte mede, dat de strijd op alle fronten
wordt voortgezet.
Niettegenstaande dit telegram, waarvan de
echtheid niet kan worden betwist, werd kort
daarna door het A.N.P. nogmaals de hier-
boven vermelde proclamatie doorgegeven, ter
wijl nog eenigen tijd daarna werd meegedeeld,
dat te 10.15 uur de generaal-opperbevelhebber
voor de zee- en landmacht Winkelman per-
soonlijk bet woord tot de Nederlanders
wenschte te richten.
In deze toespraak, die te 10.15 werd gehou
den, gaf de spreker te kennen er prijs op te
stellen persoonlijk tot de Nederlanders het
woord te richten, naar aanleiding van het
hoogst ernstige besluit dat hij had genomen,
en dat te voren van de bekende omroepers
reeds was gehoord. Het smartelijk besluit
was genomen, omdat gebleken was, dat de
Nederlandsche strijdkrachten niet tegen de
Duitschers waren opgewassen, zoowel nume-
riek als op grond hunner onvoldoende beschik-
king over modeme uitrustingen en onvoldoen
de gelegenheid tot afweer tegenover de meer-
derheid van het Duitsche iluchtwapen, en ter
voorkoming van verder nutteloos bloedvergie-
ten, ook die der burgerbevolking, waaronder
ook vrouwen en kinderen.
Op grond van het telegram, ontvangen van
den commandant van Zeeland, staat de hoog
ste plaatselijke autoriteit alhier, sceptisch
tegenover deze en andere uitzendingen van
het A.N.P.
DRIE DUITSCHE SCHEPEN IN YV'EST-
INDIE IN BESLAG GENOMEN.
Uit West-Indie wordt gemeld, dat de be-
manningen van een drietal Duitsche schepen,
de ..Patricia" de ,,Almania" en de .Henri
Horn" hebben gepoogd deze schepen door ze
in brand te steken en de luiken te openen, tot
zinken te brengen.
Deze opzet is echter mislukt. De schepen,
tezamen metende ruim 10.000 ton, zijn in be-
slag genomen. De bemanningen werden ge-
intemeerd.
DE MAATREGEUEN IN INDIE.
De voornaamste Duitschers zijn gearres-
teerd (ongeveer 200). Tien leden van de
NjS.B. zijn in bewaring gesteld. Allen zijn
naar het eiland Onrust overgebracht. De in-
heemsche bevolking volgt aandachtig, doch
volkomen rustig en met duidelijke sympathie
voor Nederland de gebeurtenissen.
Ook de Chineesche bevolking is volkomen
rustig.
De opgelegde schepen te Tandjong Priok
zijn door de marine bezet. De ..Sibajak" zal
vermoedelijk niet uitvaren.
Een hartig hapje
voor picnic of
lentetochtje.
Een pikante gar
neering van het
glaasje"
Zwanenberg s
Brabantsche
worstjes, bereid
volgens smakelijk
oud-Brabantsch
vak-recept
tmm
31
Ingez. Med.
Tegen sensationeele publicaties wordt ge-
waakt door het militair gezag.
West-Indie.
In de zitting der Koloniale Staten van
West-Indie deed de Gouvemeur een beroep op
aller samenwerking om trouw te blijven aan
Vorstin en Vaderland.
MAATREGELEN VAN HET
DEPARTEMENT VAN FINANCIEN.
In verband met de doelmatige voorziening
in de beboefte aan deviezen is het noodzake-
lijk gebleken eenige conservatoire maatrege
len te treffen.
Bij Kon. Besluit van 10 Mei 1940 is daarom
afgekondigd een deviezen-noodmaatregel. In
verband met de bepalingen van dit Kon. Be
sluit zijn practisch alle buitenlandsche valuta-
transacties verboden.
In verband met de tegenwoordige buiten-
gewone omstandigheden is heden een Kon.
Besluit afgekondigd bekend als: Besluit Bank
Moratorium", teneinde de vrije beschikking
over de bij Banken en soortgelijke instellingen
uitstaande gelden voorloopig aan zekere be
palingen te onderwerpen.
Ten gevolge hiervan wordt de vrije beschik
king over deze gelden beperkt tot 3 pet. per
maand van bet totaal van hun met ingang
van 10 Mei 1940 opeischbaar tegoed of over
tenminste /50 per week.
Deze beperkingen zijn niet van toepassing
op de betaling van loonen, salarissen, pen-
sioenen en dergelijke, huren. pachten, belas-
tingen en andere betalingen aan publiekrech-
telijke lichamen, alsmede verzekeringspremies.
KWAADWILLIGE GERUCHTEN
TEGENGESPROKEN.
Naar aanleiding van geruchten dat voor-
aanstaande en te goeder naam en faam bekend
staande personen zouden zijn gearresteerd en
zelfs gefusileerd, kan worden medegedeeld,
dat deze kwaadwil'lige geruchten vap alien
grond ontbloot zijn en waarschijnlijk worden
verspreid om het vertrouwen in overheid,
overheidsinstanties en groote instellingen te
ondermijnen".
KONING GEORGE ZOND EEN TELEGRAM
AAN H. M. DE KONINGIN.
Koning George heeft telegrammen gezonden
aar. den Koning der Belgen, de Koningin der
Nederlanden en de Groothertogin van Luxem
burg waarin hij zijn sympathie jegens deze
staatshoofden en hun volken uitdrukt.
De tekst van het telegram aan H. M. de
Koningin luidt:
„Ik ben diep geschokt door de berichten
over den onmenschelijken en onverantwoorden
inval in het land van Uwe Majesteit. Niet al
leen dat dit optreden een uitdagen is van het
Internationale recht en van de plechtige ver-
plichtingen, doch het is ook geschiedt zonder
een schijn van waarschuwing. De neutraliteit
welke nauwkeurig in acht is genomen sinds
het uitbreken van den oorlog is op grove wijze
geschonden. Ik wensch jegens Uwe Majesteit
uiting te geven aan mijn afschuw over deze
misdaad en aan mijn bewondering over den
dapperen tegenstand welke wordt geboden
door het volk van Nederland onder leiding van
Uwe Majesteit. In antwoord op het beroep
dat mijn regeering heeft ontvangen van de
regeering van Uwe Majesteit, haasten de ge-
allieerden zich Uwe Majesteits strijdkrachten
te helpen. Ik ben er zeker van dat onze zaak
de overhand zal hebben en dat Nederland zijn
eigen geschiedenis getrouw, het vaderland zal
blijven van vrije menschen. In dit uur van
beproeving en bezorgdheid wensch ik jegens
Uwe Majesteit en uw geheele volk uiting te
geven aan mijn sympathie en bewondering
voor uw land, welke gevoelens gedeeld worden
door mijn volkeren over de geheele wereld".
HULP VAN HET AMERIKAANSCHE
ROODE KRUIS.
Het Ameiikaansche Roode Kruis is in ver
band met de aanvalle* op Nederland en Belgie
een actie begonnen voor het bijeenbrengen van
10 millioen dollar voor hulpverleening.
ml
is
le
ir-
;r
ei
h
ir
lis
a
en
de
e-
ie
r
Cr
id
at
ir
ie
le
e-
h]
>e
ik
r
ta
le
l-
it
P
i
g
ted
i te