mmm
if ill Mmm,
"wmm hp n
FeuilSeton-verteMingen
Dam- en Schaakrubriek
Gemengde Berichten
Pluimvee-Rubriek
Burgerlijke Stand
'.tA,
BRABANTSCHE BRIEVEN.
SCHAKEN.
m mm
wM.wik-
d wm
in? m -m
1 M
wa cs mm.
mm. mm. mm
DAMMEN,
Ulvenhout.
Ami oo,
Ja, dat mot ver-
teld word en! Hoe
ernstig de tijen dan
ook meugen zyn!
Maardeus zijn
ook Brabantsche
Brieven enne... 't is
mee alles wat Bra-
bants is z66 gelegen:
daar bleft altij, maar
altij, nog 'n gat in
den dichtst-bewolk-
ten hemel open,
waar den lach van
'nen zonnepiek deurvalt.
Of den Brabander zoo „hard" is...)? Be-
lange nie! Hij heeft, op trieste momenten,
rap 'n ,,vuiltje in z'n oogen" of 'n ,,verstop-
ten neus"!
Of ie zoo'nen ,,held" is, die z'n eigen van
gevaar, chagrijn en teugenslag maar weinig
aantrekt
Belange nie! Ik heb altij 't ^gedacht, dat
sjuust onder de „grootmoelige" Brabanders
weimg heldendom tiert. Ik merk dat nog
meer in de teste tijen! Bijna elken Braban
der is er van overtuigd, dat den eersten bom,
die uit de locht valt, sjuust op zijn huizeke
terecht komt!
Maar.
't is hier z66: als 't ooit tot 'nen Noorsch
of Finsch drama moest komen hier, als bij
nen z.g. luchtraid de openbare schuilkelders
vol liepen mee vluchtende weerloozen, dan
dan braken ze hier over malkaar den nek,
om rap onder den grond te komen, maar..!
als ze twee minuten daar hadden gezeten mee
kloppend hart, in den stillen, onheilspellenden
donker, d&n...
dan gebeurde er al iets, of wierd er iets ge-
zeed, dat nen klaterenden massalach uit den
grond over de verlaten straat daverde!
Zdd zijn Brabanders.
Enne... misschient getuigt zoo'nen aard
toch iets van heldenmoed. Nie van den moed
om te sterven dan, maar van dien om te
leven
Enne... da's teugenwoordig ook nog wel
iets, amico! Geren, heel geren leven, als
t dven kan l&chend leven, in tijen als deus
die vol zijn van gevaar, van zurg, van on-
recht, van nooddruft, da's ook nog wel iets!
En fier boekstaaf ik deus edgenschap van
m n eigen Volk, dat eenen bonk ievenslust is,
ook nou nog, nou 'n ander soort van helden
dom heel Europa tot een koud kerkhof pro-
beert te maken!
En in deus verband wil ik er veur m'n
eigen dan nog wel bijpotlooien, da'k heelegaar
nie neerzie op nen Koning Christiaan van
Denemarken, die den zedelijken moed had,
veur t front van de heele weareld te erken-
nen, dat ie nie kost vechten mee honderd zui-
velboeren teugen tienduuzend soldaten! Penne-
ridders, die t deus dagen anders beweerden
in Nederlandsche kranten, hebben daarmee
veurgoed 't recht verspuld om deuze weareld
n ..gekkenhuis' te noemen. Gekken spreken
nooit van 'n krankzinnigengesticht. Ze zit-
ten er in en verslijten 't veur 'n hoogeschool
of zoo iets.
Als ge vecht, vecht dan veur oew Leven!
Vechten veur den dood doet 'nen dollen stier!
Maar zoo ben 'k wijd van m'n champieter
gedoold: den Jaan!
'k Heb oe verlejen week geschreven g'had,
hoe Dre IH op 'nen dag alleen veromgerejen
kwam uit de stad, mee de boodschap, dat den
Jaan op t politiebureau zat. Want, ge wit,
den Jaan rijdt nou mee in plek van den Eeker,
omdat die veur z'n examen zit. En den Jaan,
als die eenmaal naast Dre III op den bok zit
van den groentenauto, wil dan alle dienders
uit de stad trotseeren, omdat... ja, hij zegt
't zoo wel nie, maar daar zit eigenlijk 't zeer,
-omdat ie als oud-plieseman-mee-dertig-
dienstjaren gekend wil zijn deur de heele
stadsche prinsemarij.
Nou... hij heeft z'nen zin! Ze kennen 'm
nou; alleen veul anders dan hij 't bedoeld had!
Hij is nou om zoo te zeggen ,,veur 't lest
geweerschouwd" en bij 'n volgende gelegen-
held wordt ie op den bon geslingerd zoo groot
als ie is, al had ie honderdentachtig dienst-
jaren als sherif-van-Uivenhout!
t Gon g z66:
Op 'n critiek verkeerspunt in stad, moest
Dre III stoppen, mee zijnen wagel. En toen
Toreneindspel.
Zet U eerst eens deze stelling van E. B.
Cook op:
Wit: Kbl, pion c7.
Zwart: Ka3, Ta2.
Zwart aan zet maakt remise.
De pion op c7 kan zwart niet meer tegen-
houden. Haalt wit dame op c8 dan is in den
regel het eindspel dame tegen toren verloren
voor de zwakkere partij. Om remise te maken
moet er dus een listigheid van zwart in zitten.
1Ta2b2t
2. Kbl—cl
■Het eenigste. Op Kal verliest wit immers
door To2.
2Tb2b4
3. c7c8D Tb4—c4t
4. Dc«Xc4 Pat.
Had wit een toren genomen op de 3e zet,
dan was remise reeds bereikt.
Nu volgt een zeer mooie stelling, waarin
het bovenstaande dieper verborgen ligt.
In een wedstrijdpartij tusschen Potter en
Fenton in 1895 ontstond onderstaande stelling.
rnsgA a y> WW
Wit aan zet.
den agent zijnen kop deur't raamke stak, om
den Dre te gaan vertellen hoe ie rijen moest,
- wijerop was de straat opengebroken,
toen liet Janus ,,den klep" nie uitspreken,
maar hij commandeerde,,gas, Dre!"
'Den Jaan moest uitstappen. En hij vond
't 'n vuile streek van den Dr4, zee-t-ie
's avonds, dat die toen nie hard weggerejen
was! ,,En m'n nommer dan?" vroeg
Dr6 III.
,,Nommer?! Nomm... oew! Och, die ver-
roeste nommerrommel ook...!"
Afijn. Als den Jaan kwaad is, dan zee-t-ie
wat-ie wil, mooi en lillijk deur malkaar en
't hangt dan ook aaneen als droog zand. Zoo
mee dieen diender. Dien begost ie uit te leg-
gen, dat die 'nen melkmuil was, die misschient
nog nooit 'nen geeven moordmetvoorbe-
dachtenradeindenveurdennacht-
rustbestemden—tijdgepleegdinver-
eenigingenmeteen—samenweefselvan
verdichtselendeverwachtingenopwek-
kendtotafdrijvingvanmaar wijer
kost Janus nie geraken mee zijnen strafrecht-
potpourri! Want toen ie 'm tot zoowijd had
ten beste gegeven, toen wierd ie bij den erm
genomen en 't klabakarium ingeloodst.
Daar hadden ze 'm in 't wachtlokaal am-
part ge zet en toen was ie begonnen mee heel
erg collegiaal te doen! Hij had beweerd: ,,als
straks de annexatie er deur is en jullie komen
bij ons surveljeeren, jongens, dan zal 'k oe
den weg wel 'ns efkes leeren naar de ver-
dachte spelonken en zoo. En 'k zal oe helpen
bij d'opsporing van de misdadigers, want als
ik de sporen van 'n misdaad zie, dan kan k'
oe zoo vertellen, wie 't misdrijf bedreef. Ik
heb ze leeren kennen bij ons, in die dertig
jaren, da'k zooveul als chef van de pliesie
was!"
,,Maar daar gebeurt bij jullie toch nooit
iets?" zeeen ze 'm.
„Allicht nie! Daar was i k bij, jongens!"
'De dienders keken malkaar 'ns aan, knip-
ten oogskes. En den Jaan presenteerde z'n
tabaksdoos. Stoppen?"
„Wij willen wel stoppen," zee er eenen:
,,maar gij wilt nddit stoppen als wij oe dat
vragen in stad!" En ze rookten z'n tabaks
doos schoon leeg...! Zoo... eh... collegiaal
meugelijk.
Na 'n uurke van dieen comedie was den
Jaan opgestaan en had gezeed: ,,kom, 'k zal
'ns gaan. 'k Zit hier m'nen tijd maar te ver-
kletsen en de vrouw wacht mee 't eten!
Goeiendag samen!"
Maar z66 kwam ie er toch nie af, den
gladdekker. Hij moest wachten, vertelden ze
'm, op den commissaris en die kwam pas om
tien uur,dieen avond...! 't Was op deus
moment half vijf...!
Toen was ie efkes heel stil geworden. En
'n bietje wittekes om z'n neus. Maar na 'n
kwartier had ie 'n andere smoes.
Hij stelde veur, om „dan maar" teugen tie-
nen even verom te komen.
Dat gong ook weer moeilijk, wierd hum
verteld, want dat was teugen de gewoonte
van 't broo.
't Zweet brak den Jaan uit. „Gewoontes,
gewoontes vroeg ie. ,,Ik ben toch gin-
nen gewonej? Ik ben toch altij nog zooveul
als 'nen collega!"
„Jawel, dat was wel zoo, en daarom had
den ze ook grof z'n tabaksdoos leeggerookt,
maar... de rest gong den commissaris aan!"
Den Jaan veegde 't zweet van z'n veur-
hoofd, barstte van allerleie pittige invallen,
die hij moest binnenhouwen en na vijf minu
ten had ie 't gevonden: „den commissaris
hoefde eigenlijk nie te weten, dat...
Ze keken 'm vragend aan. Janus zee: „die
kearels motte alles mee den paplepel in-
geven!"
,,Dat... eh... dat den ouwen chef-veldwach-
ter hier was," mokte-n-ie er van.
,,Dd's waar!" had er 'nen diender uit-
geroepen en Janus stond op. ,,Maar... Janus
stond al op 't rapport...!"
Toen stelde Janus heel minzaam veur, of de
dienders ,.te samen en in vereeniging efkes
valsehheid in geschrifte wilden plegen, ze
zouwen toch 't blad kunnen uitscheuren!"
Maar dat leek volgens eenen collega" weer
te veul op 't „uitlokken van 'n strafbaar feit",
waarvan den commissaris ook weer weten
moest, goed beschouwd...!
Toen was den Jaan weer opgestaan en had
gevraagd of hij nou 'ns zeggen zou, hoe hij
over huilie docht!
Waarop ie ten antwoord kreeg, dat daar
niks teugen was, maar of ie dan edn minuutje
zou willen wachten, tot ze allemaal papier en
inkt veur zich hadden!
Amico, den eigensten nacht, om twaalf
uur, stond den Jaan hier teugen de deur te
stampen. Wild was ie. ,,Drd!!"
Natuurlijk kan zwart niet meer voorkomen,
dat de witte pion de 8ste rij bereikt. Er volgde
1. c6c7 Td5—d6t
2. Kb6b5 Td6d5t
3. Kb5<b4 Td5d4t
4. Kb4—b3 Td4d3t
5. Kb3—o2!
Nu gaat de witte koning pas op de 3de lijn.
Dit kon niet eerder gebeuren, daar zwart dan
zorgt met de toren van beneden af schaak
te geven, wanneer wit de Sste rij bftreden
heeft met de pion.
5Td3d4
6. c7c8D
Met Kc3 of Kb3 komt wit ook niet verder.
6. Td4c4t
7. Do8Xc4 en zwart is pat.
Saavedra ontdekte na afloop der partij,
dat er voor wit winst in deze stelling zat,
wanneer hg
6. c7c8T
speelt. Er dreigt nu mat op a8. De eenigste
dekking hiervoor is
6Td4a4
7. Kc2b3
en zwart verliest de toren of wordt mat ge-
zet op cl!
'Stelling uit een partij TarraschWalbrodt.
■kma jt mm. vw.
a b c d e f g
Wit aan zet wint.
1. Tf4Xd4!
Deze ingewikkelde combinatie is gebaseerd
op het feit, dat de zwarte koning en dame
,,Ja, Jaan!" riep ik uit de bedstee.
,,'k Staai hier al 'n kwartier te kloppen.
Gif me oew geweer!"
„W!a motte daar mee doen, op zoo'n laat
uur?"
„'k Gaai 't heele pliesiecorps in de stad uit-
roeien! Als ik dat nie eerst doei veur ik gaai
slapen, zal ik van den heelen nacht gin oog
kunnen toedoen!"
Ik stond op, en zoomaar, in m'n hemd, op
bloote beenen, gaf ik 'm m'n geweer. ,,Aste-
blief, Jaan!"
,,Vroest," zee Janus en liep hard weg. Zon-
der geweer.
Toen kost i k tenminste slapen
Die affaire van Dre III, amico, die wit wat!
Afijn, ze marcheert kolossaal en da's 't ver-
naamste
Maar nou schei "k er toch af. Veul groe-
ten van Trui, Drg III, den Eeker en als altij
gin horke minder van oewen t.a.v.,
DRE.
KIND VEMDRONKEN.
Donderdag is het anderhalf jarig zoontje
van de familie van de Bor, uit de Doornsteeg
te Nijkerk, in een sloot geraakt en ver-
dronken.
GEVOLGEN VAN DEN STORM.
Vrijdagochtend was voor den wal te Sche-
veningen de motorschokker UK 105, schip-
per K. Ras, die groote moeite had om tegen
den harden Z.W. wind de Scheveningsche
haven aan te doen. Van den wal af kon men
waarnemen, dat de schokker een harden dob-
ber zou hebben tegen den vloed en den hevi-
gen wind in de haven aan te doen. Het
scheepje wend telkens teruggeworpen en
kreeg veel water over. Tenslotte gelukte het
echter de bemanning veilig de Schevening
sche haven te bereiken.
Ten gevolge van den hevigen storm
zijn verschillende zandbakken, welke in den
polder gebruikt worden, op den dijk tusschen
Lemmer en Kuinre geslagen. Twee bagger-
machines zijn afgedreven.
EEN Oi l) KRUIS GEVONDEN.
In den tuin van de pastorie te Amstenrade
Zuid-Limburg) is een oud kruis gevonden.
Het opschrift luidt: „Dirk Bellen, Ehemann
von Catharina Vleugels, Bode bij de Schee-
penbanck Orsbeek, 1676".
SPIONNAGE BIJ HET JULIANAKANAAL
Aan het Julianakanaal tusschen Elsloo en
Geulle bij Maastricht, is door de militairen een
persoon aangehouden, die zich op verdachte
wijze langs het kanaal ophield. Hij was in het
bezit van een atlas, waarin notifies waren ge-
maakt. De man is aan de politie overgegeven
voor nader onderzoek of er al dan niet spion-
nage in het spel is.
KIND IN EEN TEIL MET KOKEND
WATER GEVALLEN.
Te Heerlen is het tweejarige zoontje van de
familie S. in een teil met kokend water ge-
vallen. Het kind is naar het ziekenhuis over-
gebracht, waar het aan de verwondingen is
overleden.
IN NACHTGEWAAD TE WATER
GESPRONGEN.
Vrijdagnacht om kwart voor een hoorde een
jongmensch, dat in een portiek aan de
Nieuwe Achtergracht te Amsterdam afscheid
van zijn aanstaande nam, een plons. Hij keek
in de gracht en zag daar een 20-jarig meisje,
dat in nachtgewaad te water was gesprongen.
De jongeman sprong haar na om haar te
redden doch ontmoette bij zijn reddings-
po-gingen sterk verzet van de overspannen
drenkelinge. Niettemin slaagde hij er in haar
op het droge te brengen. Zij was korten tijd
bewusteloos doch de geneeskundige dienst
slaagde er door kunstmatige ademhaling spoe-
dig in het bewustzijn te doen terugkeeren. De
jongedame is daarna met droge kleeren op-
nieuw onder de wol gestopt.
BRUTALE INBREKER DRONG
SLAAFKAMER BINNEN.
Tegen den ochtend heeft een man zich Vrij-
dag toegang verschaft tot een pension in de
Roemer Visscherstraat te Amsterdam. Hij
sloop op de eerste verdieping een kamer van
een der gasten binnen en was juist bezig de
zakken in de kleeren te doorzoeken, toen de
gast wakker werd. De dief vluchtte met een
op dezelfde diagonaal staan als de witte raads-
heer.
1Pb5Xg3
Met deze tegencombinatie moest wit reke-
ning houden in zijn berekening. cd4: is direct
hopeloos voor zwart.
2. Pf5Xg3 Tg5Xg3t
3. h2Xg3 Tg8XgSt
4. Kglfl Tg3 X d3
5. Td4g4
en zwart geeft op.
Jeugdtournooi.
Zaterdagmiddag, 1'3 April j.l„ vond het
derde jeugdtournooi plaats. De opkomst viel
niet mee, waartoe de overhaaste inrichting
van een voetbalmatch bijdroeg. Na afloop
daarvan kwamen vele voetballers toch nog
even ,,kijken". Het resultaat was, dat J. van
der Peijl (Temeuzen) den beker won voor dit
jaar. De verdere uitslag was: 2. J. 't Gilde
(Axel), 3. M. Wondergem (Axel), 4. M. van
Wijck (Terneuzen).
De prijswinnaar, die niemand als een goed
schaker kende, muntte uit door rustig en pre-
cies spel. De kortste partij was het volgende
Spanjaardje (Wit J. van der Peijl):
1. e4, e5, 2. *Pf3, Pc6, 3. Rb5, Pge7 (een
eeuwenoude voortzetting. Het beste antwoord
erop is 4. d4), 4. Po3. Pd4?, 5. Pe5;, Pb5:,
6. b5:, c6?, 7. Pd6f en mat.
615.
De volgende partij werd op 15 Maart j.l. te
Clinge gespeeld voor de onderlinge competi-
tie van de Damclub Excelsior" aldaar.
Wit: Edg. Plasschaert. Zwart: J. Seghers.
1. 3228 1722
Na 3228 'kan zwart, zoals bekend, van
alles spelen. De gebruikelijke voortzetting is
18'23 om na wit 3329 te vervolgen met
23X32; 19—24; 14—19; 20—25 en 25X14.
Ook 1721 is best. Op wit 3126 zet
zwart dan voort met 1923, enz.
2. 28X17 12X21
Naar 22 slaan is o.i. sterker.
3. 3126 7—12
4. 26X17 12X21
5. 3429 20—24
portefeuille, waarin ongeveer honderd en der- i
tig gulden was geborgen. De gast schoot 1
eenige kleeren aan en zette den man na, doch
al spoedig moest hg zijn achtervolging op-
geven en de dief kon veilig met den buit ont-
komen.
ARM TUSSCHEN RADEREN VAN EEN
MACHINE VERBRIJZELD.
Donderdag is in een byouterieenfabriek in
de Nes te Amsterdam, een ernstig arbeids-
ongeluk gebeurd.
Een arbeider was bezig bij een machine,
voor het oprollen van zilver-soldeerdraad.
Hierbij kwam hij met zijn arm tusschen de
raderen van de machine. De arm van het
slachtoffer was geheel verbrijzeld.
LIJK VAN IT ALIA A N SOH ZEEMAN
AANGESPOELD OP TENET,.
Donderdagmiddag is op het Texelsche
strand het lijk aangespoeld van een zeeman
van omstreeks vijftig jaar. Men vermoedt
hier te doen te hebben met een Italiaan, aan-
gezien in een der zakken Italiaansch bank-
papier werd gevonden. Op een papier v/erden
de namen Maruanus Rovea, Via Delia Pan-
teria aangetroffen en bovendien de cijfers 19/2
DOOR EEN TREIN OVEItREDEN.
Zaterdagmiddag is de bijna 80-jarige heer
W. Boven te Hessenbril in de gemeente Win-
schoten op den overweg bij Heiligerlee, die
voorzien is van een flikkerlichtinstallatie,
tegen den om 4 u. 15 uit Winschoten vertrok-
ken trein gereden. De man zou de signalen
niet bemerkt hebben. Hij reed tegen den trein
op en werd tegen den grond geslingerd. Zijn
rijwiel werd eenige tientallen meters meege-
sleurd en volkomen vemield. Het slachtoffer
is naar het ziekenhuis te Winschoten ge-
bracht. Zijn toestand is zorgwekkend.
DE UITVINDER VAN DE PRENTBRIEF-
KAART OVERLEDEN.
De uitvinder van de prentbriefkaart, Ds
Ludolf Parisius,is te Osterode in den ouder-
dom van 87 jaar gestorven.
Als student kwam Parisius in 1871 op de
gedachte, de door de post uitgegeven corres-
pondentiekaarten te sieren met geteekende
gelukwenschen. Deze nieuwe felicitatie- en
prentbriefkaarten hebben zich van Duitsch-
land uit snel over de geheele wereld verspreid.
Vragen, deze rubriek betreffende,
kunnen door onze abonn^'s worden
gezonden aan Dr. Te Hennepe,
Heemraadsingel 111 te Rotterdam.
Postzegel voor antwoord insluiten
en blad vermelden.
KUIKENTIJD EN VITAMINEN.
Nu de kuikentijd is aangebroken, is het
van belang verschillende punten die den groei
en gezondheid der diertjes beinvloeden eens
nader te bespreken. Dat is van des te meer
gewicht, omdat we dit seizoen onder allerlei
minder gunstige omstandigheden moeten
werken. We hebben een uiterst strenge en
lange winter gehad, waarbij de oudere dieren
geen kans hadden veel buiten te verkeeren en
daar stoffen op te nemen die soms in zeer
kleine hoeveelheden benoodigd zijn om het
lichaam op peil te houden, daarbij komt, dat
we in de keuze van de samenstelling van het
voer gebonden waren aan de voorraden die er
waren. De ervaring heeft geleerd, dat het
voer tot nu toe voldeed aan de eischen die een
hen stelt om een goede productie te kunnen
leveren. Met de vitaminen, vooral gist en
levertraan, heeft men echter zuinig moeten
zijn en dit zijn stoffen die fokdieren speciaal
noodig hebben. Het zal dan ook zeer interes-
sant zijn over eenigen tijd eens te vernemen
hoe het met de bevruchting en de broedresul-
taten dit voorjaar geloopen is. Hieraan slui-
ten zich dan de resultaten met het opfokken
der kuikens direct aan, want gebleken is, dat
ook het beste kuikenvoer soms niet in staat is
bepaalde tekorten die in het fokhennen-oven
aanwezig waren weer te herstellen. Zulke
kuikens komen met een tekort ter wereld en
kunnen daardoor achterlijk blijven. Dit geldt
vooral voor verschillende vitaminen en mine-
ralen en meer en meer blijkt de hoogst be-
langrijke rol welke deze stoffen voor het nor-
male leven en den groei en de gezondheid der
dieren spelen. Juist nu men in de keuze van
het voer beperkt is, komt de rol der vitaminen
nog meer naar voren, want de natuur trekt
zich nu eenmaal van de economische nooden
van den mensch niets aan en blijft Van be
paalde voedingsstoffen, of ze duur of schaars
zijn, toch het voile pond eischen. Bij den
Een uitstekende voortzetting, mits zwart
naar veld 24 slaat.
6. 29X20 14X25?/?
Zwak, heel zwak! Ontwikkel uw spel naar
het centrum en vermijd randschijven, zouden
we elken beginner willen toeroepen.
7. 37—32 16—14
8. 41—37 14—20
Dit had nog de tijd. Eerst 510 en 17—12
verdiende de voorkeur.
9. 46—41
Te proberen was hier 4741 (zwart bijv.
I—7); 3731 (zw. 21—26?); 33—29; 20—24
en 3933 met dam op 1.
Positioneel is 4641 natuurlijk beter dan
4741. De geldende regel is, dat men niet
op zetjes moet spelen, als men zijn eigen
stand er mee schaadt.
9 21—26
10. 36—31 1621
11. 41—36
Waarom niet ineens 3127 en 3328 met
prachtstand
II- 11—16
12. 35—30
Wij zouden hier 4034 en 4440 prefe-
reren, waarmee allerlei combinaties op de
zwakke randschijf 25 kunnen ontstaan.
Met 3530 lost wit zelf een zwak punt van
den tegenstander op, o.i. volkomen onnodig.
12. 25X34
13. 40X29 20—24
Dit spreekt wel vanzelf.
14. 29X20 15X24
15. 4540 24—30
Kwaad kan deze zet niet, maar het nut
kunnen wij er al evenmin van inzien. Juister
was 510.
16. 32—28 30—35
17. 40—34 4—10
Beter was 1823 of anders 510.
18. 37—32 26 X 37
19. 42X31 21—26
20. 31—27 10—14
Zwart 2631 gaat .liet wegens 2721 en
wit wint 1 schijf.
21. 4742 510
22. 42—37 10—15
23. 60—45 14—20
De bedoeling van deze zet ontgaat ons.
Zwart stelt 17 en 712 veel te lang uit.
24. 44—40 35X44
mensch tracht men in de tekorten te voor
zien door het fabriceeren van pilletjes van
bepaalde vitaminen in zuiveren vorm. Daar
van wordt dan ook al ruim gebruik gemaakt.
Tegen de nachtblindheid, die in plaatsen waar
's avonds verduisterd wordt zoo uiterst hin-
derlijk is. worden met succes pillen met vita-
mine A gebruikt, tegen sommige zenuwaan-
doeningen helpen vitamine B tabletten, tegen
de voorjaars-moeheid vitamine C.
Dergelijke preparaten komen echter voor
pluimvee te duur uit en daar moeten we dus
trachten met andere stoffen in de behoefte te
voorzien. Zoo is gebleken, dat haaien-lever-
traan rijk is aan vitamine A, evenals alfalfa-
meel en grasmeel, die kunstmatig snel ge-
droogd zijn. Vitamine B vinden we in de gra-
nen en gist, vitamine C heeft het pluimvee
niet noodig, vitamine D kan uit levertraan
betrokken worden, doch wordt ook kunstmatig
bereid. Voorloopig behoeven we dus nog niet
verlegen te zitten en vooral als we de kuikens
op jong groen voer kunnen zetten met wat
zonlicht, dan kunnen we ons over de voeding
heel wat zorgen minder maken.
Een zeer belangrijk vitamine voor de pluim-
veehouderij is vitamine A, dat men zou kun
nen noemen het gezondheidsvitamine. groei-
vitamine of vitamine dat bepaalde oogziekten
tegengaat. Als er een tekort of gebrek aan
dit vitamine in het voer, bestaat, groeien de
kuikens slecht. Vertoonen een stijve, wanke-
lende gang en krijgen verschijnselen van snot
en blindheid door troebeling van het hoom-
vlies. De kuikens sterven in massa en bij ope
ning vindt men heel vaak aandoeningen der
nieren en jicht die daarmee samenhangt. Bij
kippen kan door gebrek aan vitamine A een
ziekte ontstaan aan de oogen en in de keel
die voor de leek zeer veel op diphtherie ge-
lijkt.
Het vitamine A wordt langs twee wearen
verkregen in het lichaam. Ten eerste direct
uit verschillende soorten levertraan (kabel-
jauw, haaien) en ten tweede indirect door om-
zetting van een eigenaardige gele kleurstof,
die zich in allerlei groene plantendeelen be-
vindt en ook in de bekende gele peentjes. Deze
stof heet zelfs naar de Latijnschen naam
voor peentjes (Daucus carota) carotine. Het
carotine wordt in de lever omgezet in vita
mine A en wordt ook in de lever opgeslagen
en van daaruit naar behoefte in het lichaam
verspreid. Carotine is een gele stof, maar
vitamine A zelf is kleurloos. De gele kleur
stof uit dooiers en de huid van de snavel en
de beenen van kippen is echter geen carotine,
maar het z.g. bladgeel, xauthophyll. Deze
stof komt in alle groene plantendeelen voor
naast carotine. Men onderkent deze gele
kleurstoffen echter niet omdat ze door "het
z.g. bladgroen geheel overkleurd worden. Pas
in de herfst als het bladgroen verdwijnt komen
de gele kleurstoffen voor den dag. Nu doet
zich het interessante geval voor, dat men in
de gele kleurstof van dooiers en loopbeenen
een maat zag voor het vitaminegehalte. Dit
als zoodanig is onjuist, want wij hebben zoo
net gehoord, dat de gele kleurstof bij de kip
pen op xauthophyl berust, dat geen waarde
als vitaminebron heeft. Toch is aan de andere
kant wel waar want waar veel xauthophyl is
daar is veel groen voer gegeten en daar is dus
ook veel carotine gegeten en dus veel vita
mine A geleverd. Indirect levert de gele kleur
van de beenen en de dooiers dus wel een aan-
wijzing op den rijkdom aan vitamine A. Dit
geldt ook voor de oogen. Deze moeten goud-
bruin zijn bij de meest gebruikte rassen (Leg
horn s, Rhode Islands, Barnevelders) en deze
kleurstof van de iris berust op xauthophyl en
carotine tezamen.
Zijn dus dooiers. beenen en oogen bleek van
kleur dan wijst dit op een gebrek aan gele
kleurstoffen in het voer of, en dit is van heel
veel belang, op een stoornis in de spijsver-
tering, waarbij wel de gele kleurstoffen op-
gegeten worden, maar waarbij ze niet door het
lichaam benut worden en dus geheel onver-
teerd weer met de ontlasting verloren gaan.
Dr. B. J. C. TE HENNEPE.
Nadruk verboden.
HONTENISSE.
Huwelijksaangiften. 17 April. Leonardus
Vlasveld (van Graauw), oud 26 j. en Rozalia
A. de Theije, oud 26 j.
Geboren. 16 April. Ernst, z. van Johannes
E. de Kock en van Augusta L. Herwegh
Overlijden 16 April. Clementine Comelis-
sens, oud 91 j., echtg. van Aphonsus van
Damme. 18 April. Joos de Klerk, oud 67 j.,
echtg. van Louisa M. Eijsackers.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
49X40
40—35
34—30
39X30
43—39
2822
20—25?
1—7
25X34
7—12
9—14
12—17?
Zwart is veel te bang. Zijn stand is op het
ogenblik ruim zo goed als de witte. Met
1823 zou wit het nog* hard te verantwoorden
hebben gekregen.
31. 22X11 16X7
32. 33—28 14—20?/??
De aangewezen zet was 712, met nog
steeds goed spel voor zwart.
De tekstzet 1420 is een blunder, die de
partij kost op een moment, dat er eigenlijk
niets aan de hand is.
33. 27—21 26X17
34. 2822 met dam op 1.
Zwart gaf op.
Probleem
van Edg. Plasschaert, Clinge.
ZWART 12 3 4 5
16
26
36
46
K/K. KK// KK//
WIT
47 48 49 50
Wit speelt en wint.
Oplossing volgende week.
