Ter Neuzensche Courant
Binnenland
Buitenland
Maandag 22 April 1940 No. 10.057
TWEEDE BLAD
koht verslag
VAN
H. M. DE KONINGIN ONTVANGT DE
DRAGERS VAN HET „RIDDER".
H. M. de Koningin, grootmeesteresse der
Militaire Willemsorde, zal op 29 April om
half vijf de Ridders dier orde ten paleize ont-
vangen, ter gelegenheid van het 125-jarig
bestaan der orde. Daama zal het herden-
kingscomite een gemeenschappelijken maal-
tijd in Hotel Witte Brug aanbieden.
Op 30 April des morgens om half elf zal
een defild plaats hebben voor de gezamenlijke
ridders van detachementen der weermacht.
De regeering biedt vervolgens een koffietafel
in Hotel Witte Brug aan, waarna een ont-
vangst plaats heeft door den kanselier der
Nederlandsche orden in de Ridderzaal. De
regeering biedt hierbij thee aan.
De gemeente 's-Gravenhage biedt de auto-
bussen aan voor het vervoer der deelnemers
*aar de verschillende plaatsen van bijeen-
komst.
DUITSOH BOMVLIEGTUIG IN LIMBURG
NEERGEKOMEN.
De regeeringspersdienst meldt:
Zaterdagochtend is een Duitsche bommen-
werper in Zuid-Limburg over onze grens
gekomen. Het vliegtuig is door een batterij
van den grond af beschoten. Dit vliegtuig
heeft bij Vliek aan den straatweg van Sittard
naar Maastricht een noodlanding moeten
maken.
In onderzoek is nog de vraag, of het vlieg
tuig getroffen werd door de Nederlandsche
afweerbatterijen, of dat het reeds beschadigd
was in een luchtgevecht buiten de Nederland
sche grenzen gevoerd.
Van de vijf inzittenden is er den gewond.
In aansluiting aan het bericht van Zater-
dagmorgen betreffende de noodlanding van
'n Duitschen bommenwerper in Zuid-Limburg,
kan nog worden meegedeeld, dat is fcomen
vast te staan, dat het vliegtuig tot een nood
landing gedwongen was tengevolge van de
beschieting door een Belgische vliegtuig-
patrouille.
Ook kan worden medegedeeld, dat de ge-
wonde, van wie in hetzelfde bericht sprake
was, inmiddels is overleden.
De overige vier inzittenden zullen worden
geintemeerd.
WEER BEWEGINGSVRIJHEID VOOR
ONZE MLLITAIREN.
Naar de N. R. Crt. vemeemt is thans de
z.g.n. bewegingsvrijheid van de militairen
hersteld, met dien verstande intusschen, dat
voorshands aanwezigheid op a 11 e appbls
vereischt zal blijven. Bij weermachtsonder-
deelen, waar o.m. in verband met het gebied
waar ze gelegen zijn en de speciale taak die
ze te vervullen hebben, tusschen het late mid-
dagappel en het avondappel nog een of meer
appels worden gehouden, zal de bewegings
vrijheid, welke thans is toegestaan, dus van
beperkten -aard zijn dan elders. Immers in
de zooeven bedoelde gevallen zal het zich
buiten het kantonnement begeven niet of ten
hoogste op zeer geringen afstand kunnen
plaats vinden.
DE SCHRIJFWIJZE
DER NEDERLANDSCHE TAAL.
In de memorie van antwoord aan de Eerste
Kamer over de onderwijsbegrooting voor
1949 deelt de Minister betreffende de schrijf-
wijze van de Nederlandsche tal het volgende
mede:
Omtrent het voorontwerp is aan onder-
schieden instanties advies gevraagd.
Door tusschenkomst van den Minister van
Kolonien zijn de adviezen van den gouverneur
generaal van Nederlndsch-Indie en die van
de gouverneurs van Suriname en van Curasao
onlangs ontvan>gen.
De kennisneming van deze en van de vroe-
ger door hem ontvangen adviezen, o.a. van
den Onderwijsraad, geven den Minister aan-
leiding het voorontwerp en evenzeer de me
morie van toelichting eenige wijziging te doen
ondergaan.
Inderdaad is het de foedoeling, dat de voor-
genomen regeling slechts een formeel karak-
ter zal dragen in dien zin, dat zij een wette-
lijke basis zal geven aan bij algemeene maat-
regel van bestuur vast te stellen regels om
trent de schrijfwijze van de Nederlandsche
taal. De inhoud van dien algemeenen maat-
regel staat uiteraard nog in geen enkel op-
zicht vast.
Ook de schrijfwijze van de aardrijkskundige
namen zal eventueel op grond van de wet
geregeld moeten worden. In afwachting daar-
van kan, naar het oordeel van den Minister
de essentieele schrijfwijze van de gemeente-
namen gehandhaafd worden.
LK/HAMELIJKE OEFENING OP DE
SOHOLEN.
In de memorie van antwoord aan de Eerste
Kamer over de begrooting van onderwijs, ver-
klaart de minister o.a., dat nader onder de
oogen zal worden gezien of in dezen tijd zal
kunnen worden ingevoerd een wettelijke rege
ling ter zake van de lichamelijke oefening,
waarvan de invoering destijds tot betere tij-
den werd uitgesteld.
iHet is den minister bekend, dat de ongun-
stige financieele toestand van een aantal ge-
meenten in sommige gevallen heeft geleid tot
het nemen van den maatregel om het onder
wijs in de lichamelijke oefening niet meer
door vakonderwijzers te doen geven. Naar de
meening van den minister moet het vak licha
melijke oefening in de gewone lagere school
kunnen worden gegeven door de leerkrachten
die bij het behalen van de akte van onder-
wijzer daarin examen hebben afgelegd.
HONDERDD UIZEND RADIO-TELEFOON-
GESPREKKEN.
Binnen enkele dagen zal het zoover zijn,
dat het lOO.OOOste radio-telefoongesprek, via
de Nederlandsche radiozenders en ontvangers
wordt gevoerd. De P.T.T.-dienst zal van den
aanvrager van dit gesprek geen kosten heffen.
(Honderdduizend gesprekken door den aether
in elf jaar tijds, sinds, op 8 Januari 1929, de
eerste lange-afstands radio-telefoonverbinding
met Indie geopend werd: dat is dus gemiddeld
circa 9000 gesprekken per jaar; bijna 25 per
dag
(Het began in betrekkelijk langzaam tempo,
het duurde tot 1931 voor het eerste-, tot 1934
voor het tweede tienduizendtal werd bereikt.
Zoo werd na negen jaar, op 21 Maart 1938,
eindelijk het 50.000ste gesprek gevoerd. En
thaws, nauwelijks twee jaar later is het
lOO.OOOste er reeds.
DE MIDDENSTAND IN OORLOGSTIJD.
Reeds meerdere jaren geeft de Nederland
sche Middenstandsbank N.V. haar EConomi-
sche Publicaties uit ten bate van haar clien
tele en van heel den middenstand. Altijd zijn
deze geschriften van belang voor midden-
standers, vaak echter ook voor een wijderen
kring van lezers. De thans vpor ons liggende
publicatie, de 8e in de rij, verdient zeker om
haar actueelen inhoud in zeer ruimen kring
de aandacht. Het geschrift behandelt den
invloed van de eerste oorlogsmaanden op het
middenstandswinkelbedrijf hier te lande, en
in het eerste hoofdstuk wordt een zeer inte-
ressante opsomming gegeven van wat zich
op dit terrein heeft afgespeeld. Uit de over
het geheele land verzamelde cijfers van om-
zetten in middenstandswinkels waarom-
trent tot dusver, met uitzondering van een
enkel cijfers over kruidenierswaren, nog niets
bekend was verlucht met sprekende gra-
fieken, blijkt, dat vooral in de laatste Augus-
tusdagen en in de maanden September en in
mindere mate in October gesproken kon wor
den van een ware kooprage, die echter eind
November vrijwel overal reeds weder blijkt te
zijn ineengezakt. Maar uit de cijfers blijkt,
dat er ondertusschen door het publiek op
enorme schaal gekocht is; buitengewoon
interessant is te dezen opzichte ook het ver-
schil tusschen de meer duurzame verbruiks-
goederen als schoenen en manufacturen eener-
zijds en echte verbruiksartikelen als levens-
middelen en sigaren anderzijds, welk verschi]
in de gegeven grafieken duidelijk naar voren
komt. Zeer merkwaardig is het ook, dat in
alle grafische voorstellingen de spanning van
de eerste Novemberdagen van het vorige jaar
zoo duidelijk te zien is: het publiek reageert
in zulke dagen blijkbaar spontaan en onmid-
dellijk. Waal" de middelen om dergelijke
stormloopen op de winkels te financieren van-
daan zijn gekomen en in welken omvang, laat
een leerzaam grafiekje zien, dat in beeld
brengt in welke mate de opvragingen bij de
spaarbank de inleggingen hebben overtroffen.
Interessant is het ook, dat uit de verzamelde
cijfers, in verband met andere, door het Cen-
traal Bureau voor de Statistiek gepubliceerde
gegevens, valt af te leiden, dat er in die
maanden mddr is gekocht bij middenstands
winkels dan bij andere distributie-vormen.
In een tweetal andere hoofdstukken worden
dan de gevolgen van het gebeurde voor den
middenstand behandeld, welke gevolgen aller-
minst zoo rooskleurig zijn als men wellicht
oppervlakkig zou meenen de winkelier
schijnt deerlijk in de klem geraakt te zijn tus
schen de commercieele noodzaak van prijs-
verhooging eenerzijds en de wijze, waarop de
overheidsmaatregelen tegen prijsopdrijving
werden toegepast anderzijds en worden de
middelen aangegeven om die minder gunstige
gevolgen op te vangen.
DE LES VAN NOORWEGEN.
Het binnenlandsche gevaar voor
de neutralen.
De correspondent der N. R. Crt. te Parijs
telefoneerde Vrijdagochtend:
Een van de groote voordeelen, die de ge-
allieerden volgens de Fransche opinie van den
Duitschen coup in Scandinavie hebben geno-
ten, is, dat den neutralen nu eindelijk de
oogen zijn opengegaan voor het gevaar van
Duitschland's speciale techniek van binnen
landsche ondermijning. Het geval van Noor-
wegen heeft getoond met hoeveel succes die
techniek in practijk kon worden gebracht en
men constateert hier met vreugde, dat deze
les den anderen kleinen neutralen niet is ont-
gaan.
Tegelijkertijd wordt er op gewezen, dat men
ook voor het verraad van Noorwegen reeds
had kunnen weten hoezeer de nazi's gebruik
maken van het binnenlandsche wapen om hun
doel te bereiken. Dr. Rauschning heeft er
immers in zijn .gesprekken met Hitler" even
uitgebreide als verrassende mededeelingen
over gedaan. De betrokken passages uit
Rauschning's boek worden dan ook in extenso
geci'teerd door de Fransche bladen en den
neutralen wordt gevraagd geen oogenblik te
vergeten, dat zij ieder voor zich blootstaan
aan dezelfde gevaren waar Noorwegen en in
het bijzonder Oslo het slachtoffer van zijn
geworden.
Zooals gezegd geeft men er zich echter
rekenschap van, dat de meeste neutralen dien
raad niet meer noodig hebben en dat er sinds
het gebeurde in Noorwegen reeds in verschil
lende neutrale landen stappen zijn genomen
om het gevaar van binnen uit tijdig te bezwe-
ren. Deze constateering heeft er toe bijgedra-
gen den toon van de Fransche pers tegenover
de neutralen, die in de vorige weken niet
altijd van evenveel begrip en sympathie ge-
tuigde, aanzienlijk te verbeteren. Een artikel
van vandaag in de Action Frangaise is daar
een treffend voorbeeld van.
,,De neutralen"', zoo luidt het, „houden er
geen illusie meer op na. Zij weten, dat zij
noch hun veiligheid, noch hun vrijheid of hun
leven kunnen redden door toe te geven aan
den druk van Duitschland. Dat is een zeer
gunstig element in de nieuwe situatie voor de
•geallieerden. Duitschland's geliefde wapen,
intimidatie, begint zijn kracht te verliezen.
Zweden heeft het duidelijk gemaakt, dat er
geen enkele twijfel kan bestaan omtrent zijn
wil zich tot het laatst toe te verdedigen en
den aanvaller den weg te versperren. Neder-
land voltooid met een kalme waardigheid zijn
laatste voorbereidingen. 'Belgie is op zjjn qui
vive en zal zich niet laten verrassen. De Bal-
kanlanden verzetten zich kennelijk tegen de
pogingen van Duitschland hun in een positie
van oeconomische slavernij te dwingen...
,,Wij hebben de neutralen niet altijd billijk
beoordeeld en hun soms hun aarzelingen te
streng verweten. Het is per slot van rekening
begrijpelijk genoeg, dat zij aan ons getwijfeld
hebben. Onze politiek van voor den oorlog
was er niet bepaald op berekend hun veel
vertrouwen in onzen vooruitzienden blik te
geven. Maar het recente herstel heeft een
verandering in dien ongunstigen toestand ge
bracht. Duitschland's onmatigheid heeft voor
de rest gezorgd. Wederom heeft Duitschland
de maat laten overloopen en wederom zal het
dat moeten betalen".
HET TOEZIC1HT OP DE ONGEWENSCHTE
VREEMDELINGEN IN BELGIfi.
De Brusselsche correspondent van de N. R.
Crt. meldt, dat het intemeeringscentrum voor
ongewenschte vreemdelingen te Ruiselede, in
West-Vlaanderen, door de regeering in het
leven geroepen, plaats zal bieden voor 3000
personen. Totdusver waren nog maar 900
vreemdelingen, die zonder middelen van be
staan in Belgie ronddoolden, te Merksplas en
te Marchin in staatsgebouwen ondergebracht.
Te St. Andries, bij Brugge, bestaat ook al
geruimen tijd een intemeeringscentrum voor
vrouwen. Waarschijnlijk zullen binnenkort
nog meer zulke verzamelkampen tot stand
komen.
Mede in - ^EJrband met de vreemdelingen-
kwestie kan nog worden medegedeeld, dat de
rector van de Vrije Univrsiteit te Brussel een
circulaire heeft gericht tot de studenten van
deze instelling, waarbij zij emstig aangemaand
worden zich van alle anti-neutraie straatbe-
toogingen of andere manifestaties te onthou-
den en op hun hoede te blijyen voor de „pro-
vocateurs". Aan de vreemde studenten is
tevens herinnerd geworden, door de bevoegde
autoriteiten, dat zij, door het plegen van in-
breuk op de Belgische gastv-rijbeid en neutra-
liteit, gevaar zouden loopen van de universi-
teit te worden weggezonden en het land te
moeten verlaten.
DE COMMUNISTISCIHE ACTIE IN BELGIE
DUURT VOORT.
Volgens inlichtingen, komende van betrouw-
bare zijde, zetten de „cellen" van de commu-
nistische partij in de Belgische hoofdstad hun
actie in het geheim voort. De Jeunes Gardes
Communistes, de Federation des Femmes
Communiestes en andere organisaties van
denzelfden aard zijn geenszins ontbonden en
blijven een betrekkelijk groote werkzaamheid
aan den dag leggen. Hoewel de justitie on
langs een - clandestien redactiekantoor ont-
dekte en verscheidene redacteuren van het
verboden communistische blad L'Action in
hechtenis liet nemen, blijft deze courant nog
altijd verschijnen. Zij wordt samen met an
dere revolutionaire geschriften, in communis
tische kringen verkocht en gelezen. De op-
laag zou, op zekere dagen, ongeveer 1000
exemplaren bedragen.
Ook in de Borinage en in het land van Luik
zetten de communisten den strijd voort en
worden, af en toe, geheime bijeenkomsten ge
houden.
ENGELAND DOET EEN BEROEP OP
TSJANG KAI SJEK.
Volgens Chineeschc bronnen te Londen
heeft Tsjoenking nog steeds - bezwaren tegen
de voorgestelde regeling van de Tientsinsche
zilverkwestie, waaromtrent, naar werd aan-
genomen, Engeland en Japan voorloopig tot
overeenstemming waren gekomen.
Engeland dringt er bij Tsjang Kai Sjek op
aan, de voorgestelde overeenkomst te aan-
vaarden, hetwelk de Chineesche regeering in
het bezit zou stellen van een bedrag aan zil-
ver van honderdduizend pond sterling tot
leniging van den nood tengevolge van de
overstroomingen in noord-China. 700.000
pond zouden dan verzegeld blijven in de bank
van China te Tientsin.
De voorgestelde Engelsch-Japansche over
eenkomst zou de Japansche autoriteiten ook
in de gelegenheid stelen, een rol te spelen in
de politiek van de Britsche concessie in
Tientsin en zou afrekenen met een belangrijk
probleem van den geldomloop.
Japan zou op zijn beurs de blokkade van
de Britsche concessie opheffen.
WAAROM DE FORTEN BIJ DRONTIHEIM
GEZWEGEN HEBBEN.
Een der 'Londensche correspondenten van
de N. R. Crt. te Londen meldde Vrijdag:
Een afgezant van de Noorsche regeering,
die na een dramatische en ingewikkelde reis
zoo juist in Engeland is aangekomen, vertelde
ons eenige merkwaardige bijzonderheden over
de wijze, waarop Oslo en Drontheim in Duit
sche handen zijn gevallen.
Om te beginnen legde hij er den nadruk op,
dat er in de eerste dagen van den overval veel
verwarring was ontstaan in de Noorsche ge-
lederen, daar de Duitschers beslag hadden
kunnen leggen op de radiostations enz., waar-
door zij in staat waren valsche orders uit te
zenden. Het duurde eenigen tijd voor de Noor
sche aanvoerders tot de conclusie kwamen dat
deze bevelen valseh waren.
Onze zegsman legde een groote voorzich-
tigheid aan den dag inzake het eerder ge-
melde verraderswerk, waaraan Oslo ten
slachtoffer zou zijn gevallen. Hij voegde hier-
aan toe, dat het op het oogenblik nog vrijwel
onmogelijk is, om de waarheid dezer berich-
ten te toetsen. Wlel legde hij er den nadruk
op dat definitief is gecon6tateerd, dat Narvik
verraden is.
Verder vertelde hij eenige merkwaaruige
bijzonderheden over de wijze, waarop de
Duitsche vloot zich een weg heeft gebaand
in de fjord die naar Drontheim leidt. De
Duitsche vloot zocht bescherming achter een
groot aantal Noorsche passagiersschepen en
visschersbooten, die zij veroverd had en die
zij rond haar eigen oorlogsschepen groepeer-
de. Hierdoor konden de Noorsche kustbatte-
rijen van het fort-Agdeness niet op de oorlogs-
bodems vuren, daar zij dan zeker eigen sche-
pen zouden hebben getroffen en dus een
slachting zouden hebben aangericht onder de
eigen landslieden.
De Noor, die ons te woord stond, vertelde
dat hij met den Koning in een bosch dekking
had gezocht tegen de Duitsche vliegtuigen,
die een poging deden den Koning en zijn
regeering met bommen en machinegeweer-
vuur te bestoken. „Het waren dramatische
uren", zoo vertelde hij. Bijna twee uur
duurde deze hel".
Hij legde er den nadruk op, dat Quisling
in de z.g. marionettenregeering een aantal
ministers had genoemd, die zelf niet wisten,
dat zij voor die ,,eer" in aanmerking waren
gekomen. Majoor Hvoslef, die benoemd was
als minister van oorlog, bevond zich in Fin
land. Toen hij bij zijn terugkeer in Noor
wegen hoorde, welke taak Quisling hem had
toegewezen, bood hij onmiddellijk zijn dien-
sten aan bij de koninklijke Noorsche regee
ring.
OSLO HERKRIJGT HET NORMALE
AANZIEN.
Een berichtgever van het blad Stockholms
Tidningen schrrjft, dat in Oslo het normale
leven geleidelijk hervat wordt. Zoo goed als
alle scholen hebben het onderwijs hervat.
Bioscopen, schouwburgen e.d. zijn heropbnd.
NOORSCHE ZEELIEDEN WILLEN VOOR
NOORWEGEN VECiHTEN.
Naar Reuter uit Bombay meldt, hebben
tacbtdg stuurlieden en andere opvarenden van
drie Noorsche schepen, welke te Bombay lig-
gen, den Noorschen consul verzocht te bevor-
deren, dat zij zoo spoedig mogelijk Noor
wegen zullen kunnen bereiken. Hun woord-
voerder verklaarde, dat zij naar huis wilden
om zich bij de geallieerden te voegen en de
Duitschers te bestrijden.
ITALIAANSCHE BERIOHTEN OVER DE
ACTIE IN NOORWEGEN.
De Italiaansche bladen wijzen er op, dat nu
de Duitschers hun algemeene positie in Noor
wegen geconsolideerd hebben, zij hun actie
tegen de Engelschen zoowel te land als in de
lucht gaan verscherpen. De Popolo di Roma
schrijft. dat de Duitschers thans bijna drie-
vierde deel van Noorwegen bezetten of beheer-
schen, terwjjl de landing van Engelschen be-
perkt sehijnt te zijn tot de bezetting van een
eiland nabij Harstad, 70 kilometer ten Noor-
den van Narvik. De correspondent te Oslo
van de Messaggero meldt, dat een aanzienljjk
aantal Duitsche vliegtuigen versterkingen
naar het noorden van Noorwegen brengt, met
name naar de zone van Narvik.
DE NAAM QUISLING ALS SYNONIEM
VOOR LANDVERRADER.
Naar aanleiding van de vaststelling dat er
Quislings bestaan in ieder land van Europa",
vraagt de Times zich af of deze naam voor-
taan in de geheele wereld zal gebruikt wor
den als aanduiding voor een landverrader.
Het blad herinnert eerst aan de eigen-
namen die reeds overal burgerrecht verkregen
hebben als Boycott, Hansom, de twee ver-
maarde Schotten Macintosh en Macadam, de
vierde graaf van Sandwich, en den grooten
hertog van Wellington in zijn fameuze laar-
zen.
Afgezien van het feit, dat de genoemde
Britten zich niet erg gevleid zullen voelen
door een Quisling in hun gilde te moeten op-
nemen, merkt de schrijver op, dat de naam
een waar Godsgeschenk is om er een bepaalde
bedoeling mee uit te drukken. Want hij be
gint met den onzekeren niet erg in de gunst
staande letter Q, die met een uitzondering
(Queen) de beginletter is van zulke woorden
als: questionable, querulous, quavering, qua
king quakmires of quivering quicksands, van
quibbles en quarrels, queasiness quackey en
ten slotte Quilp den geniepigerd uit Dickens
Old Curiosity Shop.
DE CENSUUR IN HET BRITSCHE RIJK.
Ongeveer 1500 lieden, voor het meerendeel
vrouwen, zijn, volgens de N. R. Crt., bij de
Engelsche oorlogscensuur werkzaam. Alle
brieven voor het buitenland gaan door hun
handen. Zij worden, naar de Daily Telegraph
dezer dagen schreef, in de eerste plaats door
taalkundige ambtenaressen doorgelezen of zij
niet met of zonder opzet oorlogsgeheimen
bevatten. Brieven met opmerkingen over de
natuurschoonheden van FYankrijk of over het
vertrek van bekenden naar het vasteland wor
den zonder pardon vemietigd. Geeft de in
houd tot geen verdenking aanleiding, dan
wordt de brief met ultraviolette stralen door-
licht, waarbij een met onzichtbare ihkt tus
schen de regels geplaatste tekst ontdekt
wordt. Is ook het ,,R6ntgenen" zonder resul-
taat, dan wordt de brief aan verschillende
chemische procedures onderworpen, die ook
het meest verstoken spoor van een geheim-
schrift aan het licht zou brengen. En wan-
reer desondanks toch nog eenige verdenking
bestaat, dan gaat de brief eerst nog naar de
ontcijferingsafdeeling, waar het achterste
woord op een of andere dubbelzinnigheid
wordt onderzocht.
Het werk van een censuurambtenaar is
moeilijk en vol verantwoordelijkheidWant
de spionnen zijn niet meer zoo naief, dat zij
over een zieken oom of over een volgende
week plaatsvindend bezoek van de tante bij
den neef mededeeling doen; iedere censurist
weet, dat de oom meestal een oorlogsschip
en de tante een bomvliegtuig is. En wanneer
een leerling in het spionnagevak bedenkelijk
veel over zijn verwanten schrijft, wordt hij
uitgenoodigd via den burgerlijken stand het
bestaan dier familieleden aan te toonen.
Doch niet alleen met brieven heeft de oor
logscensuur te doen. Niet zelden zijn ook op
het oog onschuldige wollen kousen of warme
handschoenen de dragers van geheime, met
chemische middelen in het weefsel aange-
brachte mededeelingen.
DE NOORSCHE SCHEPEN IN
AMERIKA.
Reuter meldt uit New York:
Duitschland doet pogingen om de geallieer
den te verhlnderen gebruik te maken van de
thans in Amerikaansche havens liggende
Noorsche schepen. In opdracht van Duitsch
land heeft de Duitsche consul geschreVen aan
de Noorsche scheepvaartagente in de Ver.
Staten met het verzoek hem de namen mede
te deelen van de schepen, die in Californische
havens liggen. Tevens heeft hij gevraagd deze
schepen in neutrale havens te laten liggen tot
het einde van den strijd in Scandinavie. De
scheepvaartagenten hebben geen commentaar
geleverd, maar er is op gewezen, dat zij geen
wettige reden kennen om de gevraagde in
lichtingen te verstrekken. Verklaard wordt,
dat de Britsche autoriteiten zich kortgeleden
in verbinding hebben gesteld met de Noor
sche scheepvaartagenten in de Vereenigde
Staten, wien zij aanboden de schepen te ver-
zekeren op hun terugreis, mits zij naar ge-
allieerde havens gingen. zonder onaerweg neu
trale havens aan te loopen.
ONTPLOFFIN/G IN EEN LONDENSCHE
MUNITIEFABRIEK.
Naar Reuter meldt, is officieel medegedeeld
dat zich Zaterdagochtend in een munitie-
fabriek in het Noorden van Londen, een ont-
ploffing heeft voorgedaan. Vijf man werden
gedood en tevens werd een aantal menschen
ernstig gewond.
Maatregelen gijn genomen, ten einde de
productie spoedig te kunnen hervatten.
Omtrent de oorzaak van de ontploffing
verneemt Reuter, dat niets het vermoeden
van sabotage wettigt. Als oorzaak wordt een
mechaniseh defect aangenomen.
EEN UITEENZETHNG VAN
REYNAUD.
De Fransche minister-president Paul Rey-
naud heeft in de senaatscommissie van bui-
tenlandsche zaken een algemeen overzicht ge
geven van de buitenlftndsche politiek der re
geering.
Bij deze gelegenheid heeft Reynaud o.m.
gesproken over de betrekkingen met Italie.
Hij herinnerde er aan> dat de Fransche regee
ring voor en na 1 September aan de Italiaan
sche regeering had doen weten, dat zij bereid
was met haar in een vriendschappelijke ge-
dachtenwisseling te treden, gebaseerd op dat-
gene, dat beschouwd zou kunnen worden als
een geschikte regeling der tusschen beide lan
den hangende kwesties. Deze ouvertures zijn
tot nu toe onbeantwoord gebleven, doch de
houding, welke de Italiaansche regeering
heeft gemeend te moeten aannemen. brengt
geen wijziging in de maatregelen der Fran
sche regeering.
DUITSCHE SPION VEROORDEELD.
Donderdag stond de 38-jarige Duitscher
Werner Miethe, uit Berlijn, voor den krijgs-
raad van Oost-'Vlaanderen terecht wegens het
ronselen van twee jonge mannen, uit Sint-
Nikolaas-Waas, voor den Duitschen spion-
nage-dienst. Zij hadden speciaal opdrachten
het havenverkeer te Kales (Frankrijk) na te
gaan en tevens iniichtingen te verstrekken
over de schepen die de haven van Antwerpen
aandeden. Miethe liet zich ook nog, in een
auto voorzien van een Amerikaansche num-
merplaat, door de tw.ee jonge mannen, door
het versterkte gebied bij het Albertkanaal
rijden, nam er de emplacementen op van
Belgische batterijen en mitrailleursposten en
bevond zich in de Belgisch-Fransche grens-
streek tijdens de alarmperiode in Januari j.l.
Deze zaak werd door den krijgsraad met ge-
slotendeuren behandeld. Na een korte be-
raadslaging veroordeelden de militaire rech-
ters den Duitschen spion tot 7 jaar opsluiting
en het betalen van de proceskosten. De auto
waarvan hij zich bediend had werd in beslag
genomen.
DE POSITIE VAN IJSLAND.
Reuter meldt uit Reykjavik:
Met betrekking tot de buitenlandsche aan-
gelegenheden staat de IJslandsche regeering
op het oogenblik in verbinding met de regee-
ringen van Engeland en de Vereenigde Staten.
Op vreemdelingen op I Island wordt nauw-
keurig toezicht uitgeoefend. De ontwijikeling
van den handel is zeer onzeker. Ongeveer de
helft van den buitenlandschen handel van
IJsland werd gedreven met landen, die thans
ontoegankelijk zijn. Men denkt, dat de recht-
streeksche handel met de Vereenigde Staten,
welke bij den aanvang van den oorlog begon,
zal toenemen.
van de vergadering van het Dagelijksch Bestuur der
Zeeuwsche Landbouw-Maatschappij, gehouden op
Maandag 15 April 1940 te Goes.
De vergadering werd geleid door den heer Mr. P.
Dieleman, algemeen Voorzitter der Z. L. M., die bij
den aanvang der vergadering de een dezer dagen
overleden leden P. Lindenbergh te Wemeldinge en
J. den Hamer Sr. te Axel herdacht.
O.m. kwamen de volgende onderwerpen in be-
spreking:
Documentatiebureau voor den Landbouw,
Het Dagelijksch Bestuur nam met belangstelling
kennis van een nota van het Landbouw-Comite be
treffende een algemeen documentatiebureau voor
den Nederlandschen landbouw.
Besloten werd mede te werken aan de tot stand-
koming van een dergelijk Bureau. Het Dagelijksch
Bestuur is van meening, dat het tijdstip waarop dit
Bureau wordt opgericht, zeer juist is gekozen. Bij
de vaststelling van de prijzen der landbouwproduc-
ten in de laatste jaren is gebleken, dat de landbouw
beschikken moet over goed gefundeerde gegevens
voor het verkrijgen van een redelijken prijs voor
zijn producten.
Runderhorzelbestryding.
Een der zusterorganisaties heeft het Landbouw-
Comite gevraagd of het niet gewenscht is de be-
strijding van de runderhorzel wettelrjk te regelen
op eenzelfde wijze als dit wel in het buitenland ge-
schiedt. Het Dagelijksch Bestuur besloot ten deze
advies te vragen aan de Vereeniging tot bestrijding
van t.b.c. onder het rundvee en van andere vee-
ziekten in Zeeland.
Prijsregeling peulvruchten.
De prijsregeling voor kleine groene erwten en
schokkers van oogst 1940 en met name de wijze van
overleg tusschen de 3 C.L.O. en de Regeeringsver-
tegenwoordigers, heeft in landbouwkringen ontstem-
ming verwekt.
Het Dagelijksch Bestuur besloot op voorstel van
een der zusterorganisaties het Landbouw-Comite te
verzoeken nadere stappen te doen, opdat voor het
vervolg de besprekingen tusschen Regeeringsver-
tegenwoordigers en 3 C.L.O. tot meer bevredigend
resultaat leiden.
Voorts werd het niet billijk geacht, dat de prijs
der erwten is vastgesteld voor levering franco Rot
terdam. Aangedrongen zal worden den vastgestelden
prijs te doen gelden voor levering af boerderij.
Positie veehouderij.
Het Dagelijksch Bestuur nam met instemming
kennis van den inhoud van een telegram, dat door de
centrale landbouworganisaties en de landarbeiders-
organisaties is gezonden aan den Minister, waarin
dringend wordt verzocht verdergaande maatregelen
te willen nemen tot steun aan de veehouderij. In het
bijzonder wordt het uit de markt nemen van vee
aanbevolen, opdat de veeprijzen op een redelrjk peil
worden gebracht.
Zakenverlof.
Besloten werd nogmaals de aandacht der betrok
ken autoriteiten te vestigen op de groote moeilijk-
heden, welke voor het landbouwbedrijf voortvloeien
uit het in te geringe mate verleenen van landbouw-
verlof.
De Regeering heeft eertijds toegezegd, dat zij met
de positie van den landbouw rekening zou houden,
doch het is gebleken, dat te weinig in aanmerking
wordt genomen, dat het landbouwbedrijf een seizoen-
bedrijf is. Emstig dient er tegen te worden ge-
waakt, dat de voedselvoorziening voor mensch en
dier door het niet tijdig gereedkomen der bezaaiing
in het gedrang zou komen.
Algemeene vergadering N.A.K.
Als afgevaardigde naar de algemeene vergadering
van den NA.K., welke op 24 April a.s. te Wagenin-
gen zal worden gehouden, werd afgevaardigd de
heer L. Kranenburg te Wilhelminadorp.
Heffing op vlas.
De vastgestelde uitvoerheffing op vlas vormt voor
de partijen van minder goede kwaliteit een ernstige
belemmering van verkoop naar het buitenland.
Nu de vlasprijzen aanmerkelijk zijn gedaald en de
goede partijen grootendeels zijn verkocht, besloot
het Dagelijksch Bestuur bij het Landbouw-Comite
aan te dringen op verlaging, resp. intrekking van
de uitvoerheffing, zoowel voor partijen onbewerkt
als dauwrootvlas. Hierdoor zal worden voorkomen,
dat vlas van oogst 1939 onverkocht zal blijven.
Bewaarpremie aflevering producten.
Besloten werd nogmaals aan te dringen op het
vaststellen van een bewaarpremie voor alle produc
ten, welke aan de Regeering moeten worden ge
leverd. Het wordt niet juist geacht, dat voor som
mige producten wel bewaarloon'en voor andere niet
wordt gegeven.
Betaling afgeleverde producten uit immdatie-
gebied.
Naar aanleiding van enkele klachten, welke zijn
ingekomen over niet vlotte betaling der uit het
inundatiegebied afgeleverde producten, besloot het
Dagelijksch Bestuur den Voedseleommissaris voor
Zeeland te verzoeken de uitbetaling der nog ver-
schuldigde bedragen te willen bespoedigen.
De Voedseleommissaris heeft zijn voile medewer-
king voor bespoediging van uitbetaling dezer gelden
toegezegd.
Aardappelregeling.
Medegedeeld werd, dat tengevolge van den ver-
hoogden denaturatiesteun en den iets williger export,
de laatste week de" aardappelprijs iets is opgeloopen.
Nochtans wordt de door de Regeering gegaran-
deerde prijs, met uitzondering voor de Zeeuwsche
Blauwe en Bonte en Roode Star, niet bereikt
Er zijn nog groote voorraden Industrie en Bintje
beschikbaar, welke niet den garantieprrjs zullen be
reiken.
Besloten werd nogmaals aan te dringen op het uit
de markt nemen van aardappelen. Medegedeeld
werd, dat de Regeering binnenkort weer aardappe
len zal opkoopen, 't zij voor opslag in de steden,
't zij voor verwefking tot veevoeder.
