Griep, Kou, Pijn. BS-ySj
Bloemenmagazijn G.J.WILL
Predikbeurten
Landbouwberichten.
Gemengde Berichten
TERNEUZEN, 9 FEBRUARI 1940.
VOORH4NDEN
AXEL.
altijd een poeder of cachet van Mijnhardt.
RECHTSZAKEN.
ALGEMEENE VERGADERING VAN DEN
KRING AXEL DER Z. L. M.
DE PROVINCIALE STOOMBOOTDIENST
Terwijl ons vorig nuimner ter perse was,
ontvingen wij het bericht, dat met ingang
van Donderdag den dienst Terneuzen
Hoedekenskerke en ZierikzeeKatsche Veer
zou worden liervat, zoodat thans de veer-
diensten in Ze eland geheel zijn hersteld.
BELASTENGEN NAAR INKOMEN EN
VERMOGEN.
De Rijksontvanger verzoekt ons te berich-
ten, dat volgende week worden vervolgd de
aanslagen Inkomsten en Vermogensbelasting
1939/40, gedateerd in Augustus 1939, waarop
nog niet vijf-achtste deel is betaald.
WELKE DISTRIBUTIEBONNEN
GELDIG ZIJN.
Op het oogenblik zijn de volgende bonnen
van de Rrjiksdistributiekaart geldig:
Bon. no. 13, vanaf 9 Febr. t/m 29 Febr.
1940, rechtgevend op 1 Kg. suiker.
Bon no. 4, vanaf 19 Jan. t/m 15 Febr.,
rechtgevend op Kg. peulvruchten.
Inlevering opplakvellen met bon 12, ge-
durende de week van 12 t/m 17 Febr. 1940.
VERKEERSONGEVAL.
Begin dezer week heeft halvarwege den
grooten verkeersweg DriekwartPhilippine,
in de z.g. Zandstraat, een verkeersongeluk
plaats gehad, dat, behalve groote matecieele
schade, wonder boven wonder goed is afge-
ioopen.
De beurtschipper van Terneuzen op Rotter
dam M. v. B., had, daar hij in verband met
den strengen winter en het vele ijs in de
havens met zijn schip Rotterdam niet kon
bereiken, een overeenkomst aangegaan met
den garagehouder v. B. uit Rotterdam, ten-
einde door vervoer over land, zijn beurtdienst
zooveel mogelijk gaande te kunnen houden.
Om circa half drie 's middags waren beiden
met een 12 tons grooten tcuck met treiler,
bestuurd door den garagehouder v. B., ver
trokken uit Sas van Gent, waar aan de N.V.
Walzenmolen 10.000 kg bloem was geladen
voor vervoer via BreskensVlissingen naar
Rotterdam. "Het was vrij mistig en het zicht
was dan ook slecht te noemen.
Ongeveer ter hoogte van den Vergaertpol-
der gekomen zijnde, naderde uit de richting
Philippine een tegenligger, eveneens een
truck met treiler, welke laatste een voor hem
rijdende melkwagen met paard wilde passee-
ren en hiervoor uitweek. Toen de Chauffeur
zijn wagen weer rechts van den weg wilde
brengen slipte deze tengevolge van den glad
den weg en kwam dwars over den verkeers
weg te staan. Op hetzelfde oogenblik naderde
de truck met treiler van v. B. en was een
aanrijding niet meer te voorkomen. Met een
hevigen slag botste de laatste op den dwars
over den weg staanden treiler en schoof over
den weg in een sloot, na eerst een slag in
het rond te hebben gemaakt en kwam dus
precies in de richting te staan vanwaar hij
gekomen was. De aanrijdende truck was een
ruine geljjk. De cabine schoof als een kaarten-
huis in elkaar en alle glazen ruiten werden
verbrijzeld.
Stukken van motor en chassis lagen over
den weg verspreid.
Wonder boven wonder kwamen de beide
inzittenden met den schrik vrij, behalve beurt-
schipper v. B., die eenige verwondingen aan
armen en beenen opliep door de in het rond
springende glasscherven. De lading bleef op
den treiler hangen en was zoo goed als niet
beschadigd. Het aangereden voertuig kwam
er met eenige geringe schade van af.
De heer v. B. uit Rotterdam was tegen
dergelijke ongevallen verzekerd.
De marechaussee uit Philippine was spoe-
dig ter plaatse en heeft een onderzoek inge-
steld.
Vlooswijkstr. 27 - Tel. 2092 - Terneuzen
Groote sorteering bloeiende Planten, zooals
Azalea's - Cyclamen - Primula's - enz.
Uw Adres voor alle soorten Bloemwerken.
Verzending naar alle plaatsen.
(Ingez. Med.)
Jaarvergadering Chr. Fabrieks- en
Transportarbeiders-organisatie.
Ook deze vereeniging bleef weer niet achter
in de rij van de talrijke feestelijke jaarlijksche
bijeenkomsten, die ook nu, als elken winter,
elkander snel opvolgen in de maanden Januari
en Fehruari.
Onder presidium van den heer C. Schieman
Lzn vond deze hijeenkomst gisteravond plaats,
die werd ingezet met het gemeenschappelijk
zingen van psalm 89 7, waarna de voorzitter
een Schriftgedeelte voorlas uit Romeinen 14.
De voorzitter verwelkomde daarop in zijn
tamelijk uitvoerige openingsspeeche den heer
Brak, als vertegenwoordiger van het Hoofd-
bestuur, de bestuurders der R.K. plaatsel\jke
zuster-organisatie, enz. De aanwezigheid der
Roomsch-Katholieke vxienden noemde hij een
verheugend symptoom en bewijs voor de
hechte samenwerking der confessioneele orga-
nisaties ter plaatse. Sprekers buiten het be-
stek van deze plaatsruimte vallende openings-
rede, memoreerde o.m. den ledengroei en de
gevolgen van de mobilisatie voor het afdee-
lingslsven. Aan het slot volgde een vurige
opwekking tot plichtsbesef aan het adres der
leden met hunne vrouwen.
Niet minder uitvoerig was de heer L.
Kolijn in zijn jaaroverzicht, dat uitmuntte
door keurigen strjl. Ook hierin werden de
reeds door^den voorzitter gememoreerde fei
ten aangestipt. De intemationale toestand
heeft zijn weerslag in belangrijke mate doen
gevoelen. Het bezoek der ledenvergaderin-
gen (gemiddeld 25 leden) is slecht. In het
bestuur vonden geen mutaties plaats. Vcrder
werd de uitvoerige correspondence gerele-
veerd, alsook de actie's aan 1 Azote en Cokes-
fabriek, die tot voortdurende activiteit manen
De herziening der loonen in gunstigen zin
bljjft een kardinaal punt.
De Ohr. vakbeweging moge werk- en waak-
zaam blijven tot handhaving en bevestiging
van rechte verhoudingen in het bedrijfsleven,
vooral door verhetering der sociale toestan-
den en zulks ter bevordering van de gerech-
tigheid van Gods Koninkrijk.
De penningmeester, de heer A. Oostdijk, gaf
weer esn beknopt overzicht der financien over
1939, waaraan wij ontleenen, dat het leden-
tal van 141 op 147 steeg. Totaal werd door
dezen aan contributie opgebracht 4327,96,
verdeeld als volgt: werkloozeneontributie
2089,64, bondscontributie f 2090,50, t.b.c.-
fonds 145,72, entreegelden f 2,10.
De totale inkomsten over 1939 bedroegen
5287,44, het bedrag der gedane werkloozen-
uitkeeringen bedcoeg f 3312, het vorige jaar
(1938) bedroeg dat 6509,10, of bijna het
dubbele. Gedurende het bestaan van de afd,
Mijnhardt's Poeders per stuk 8 cent. Doos 45 cent.
Cachets, genaamd ,,Mijnhardtjes 2 st. 10 ct. Doos 50 ct.
(Ingez. Med.)
is dit het gunstigst jaar geweest in dit op-
zicht. De middelen der afdeelingskas waren
f 397,08, aan ontvangsten en f 383,16 aan uit-
gaven; batig saldo f 13,94, hetwelk gevoegd
hij dat van 1938 ad 6414 een bedrag maakt
van f 78,08.
Uit de feestrede van den H.B.-er Brak
stippen we aan tal van gunstige vergelijkin-
gen tusschen 1914 en nu inzake werkloozen-
uitkeeringen en kostwinnersvergoedingen. Op-
gewekt werd tot paraatheid tegen de dreigin-
gen van communisme en fascisme. Het eerste
doordrenkt met den bruutsten godsdienst-
haat en het andere er op uit om instede van
het Christendom een modern heidendom te
vestigen. Sprekeir belichtte hiertegenover de
taak der Chr. vakbeweging.
De Voorzitter deed nog mededeeling van tal
van ingekomen persoonlijke en organisatorl-
sche felicitaties.
In de tweede helft werd opgevoerd een
tooneelstuk, getiteld ,,Zwarte Willem", een
realistische tragedie uit het mijnwerkersleven.
Dit stuk, dat tamelijk hooge eischen aan de
executanten stelde, werd op zeer pakkende
wijze ten tooneele gebracht. Inzonderheid de
titelrol en Joep, met de avonturierster Greet
en de communistische propagandist verdienen
een bijzondere vermelding om hun uitstekend
dilettantenwerk.
Met een couplet uit den Avondzang werd
de avond, na voorgaan in dankgebed door den
heer Brak, na middernacht besloten.
,,Het Centrum" was tjokvol.
„HET CENTRUM".
Er zijn filmwerken waaraan de maatschap-
pijen schatten ten koste hebben gelegd, doch
waarvan na een korte periode blijkt, dat men
heeft misgetast en ondanks alle schittering
er voor de bezoekers geen bijzondere bekoring
van uitgaat. Evenwel ook het omgekeerde
geschiedt en plots blijkt een als normale film
uitgekomen werk juist de schlager van het
seizoen te zijn. Dit was destijds o.m. het geval
met ,,De groote parade", en ook de film „Jon-
gensstad" kan zich er op beroemen een van
de films te zijn, die men niet zoo licht ver-
geet.
Jongensstad.
Als film-op-zichzelf de inhoudskwalitei-
ten op het gebied van ethica en paedagogiek
is Norman Taurog's Jongensstad de film
Voor het Kantongerecht te Terneuzen dien-
de dezer dagen de zaak tegen een landbou-
wer uit Axel, tegen wien proces-verbaal was
opgemaakt wegens het „beuken" van vlas,
zonder dat hierbij de bepalingen van de Ar-
beidswet in acht waren genomen.
De verdachte bestreed ecbter het opge
maakt proces-verbaal en beriep zich er op,
dat het vlas niet werd „gebeukt" doch ,,ge-
hookt", dat een geheel andere bewerking is.
Door den Kantonrechter werd als deskun-
dige gehoord de heer Ch. L. Martenet te St.
Jansteen, die een overzicht gaf van het ver-
schil tusschen de bewerkingen „beuken" en
,,booken". Het „heuken" van vlas, d.i. het
kneuzen van den Stengel als voorberei-
ding van het braken van het vlas,
komt practisch niet meer voor, in tegen-
stelling met het ,,booken", dat algemeen
plaats vindt. Deze bewerking geschiedt om
het zaad van het vlas te bemachtigen, het-
geen dus gelijk staat met „dorschen", welke
arbeid niet valt onder de bepalingen van de
Arbeidswet.
De Kantonrechter heeft zich met deze
zienswijze vereenigd en sprak in zijn vonnis
van 30 Januari verdachte vrij van het hem
ten laste gelegde.
In een nog later dienende zaak over de-
zelfde kwestie, volgde eveneens een vrijspre-
kend vonnis.
HOOGER BEROEP.
Door J. C. van O., oud 31 jaar, chauffeur
te Terneuzen, is hooger heroep aangeteekend
tegen een vonnis van den Kantonrechter te
Terneuzen, waarbij hij wegens overtreding
van de Motor- en Rijwielwet, werd veroor-
deeld tot een geldboete van f 20 of 10 dagen
hechtenis.
ZONDAG 11 FEBRUARI 1940.
Ned. Hervormde Kerk.
TERNEUZEN. 9.30 u., Dr. L. J. Cazemier;
2.30 u., de heer P. J. F. van Voorst Vader.
StLUTSKIL. 9.30 u., de heer P. J. F. van Voorst
Vader; 2 u., Dr. L. J. Cazemier, bed.
H. Doop.
AXEL. 9.30 u. en 2 u:, Ds. Van Oeveren.
geworden' van fi^ur is SPf^^u.^iees^enst; 2^u., Ds.^E. Raams
het centrum van het heele werk: het trekt in
hem samen en het straalt van hem uit, en de
persoonlijkheid die hij hier creeerde behoort
zonder twijfel tot de gaafste en zuiverste en
vooral nobelste van zijn carridre.
Hoe machtig Tracy's overtuigendheid is,
beseft men eerst goed wanneer men bedenkt
dat Jongensstad een levende, spannende en
dramatische film is geworden, trots de enorme
handicap van 't feit, dat er niet <56n vrouwe-
figuur in de conflicten betrokken is. Hier
moest een drama gemaakt worden, dat bij
voorbaat af te zien had van het sterkste oer-
element van alle dramatiek, en wanneer regis-
seur Taurog dat innerlijk gemis al zoo ban- j
dig mogelijk verbloemde achter een door zijn i
variatie met vecht- en schiet-sc5nes
afleidend en boeiend uiterlijk: hij zou nooit j
tot een positief resultaat van het geheel ge-
komen zijn wanneer Tracy's menschelijke
priesterdom en priesterlijke menschelijkheid
niet z66 krachtig waren geweest dat ze dat
geheel innerlijk droegen.
Ze doen dat echter volkomen. Equilibree- 1
rend, dat wil zeggen spanningen en ontspan-
ningen uitwisselend met een klein aantal
tegenfiguren Mickey Rooney als een wel
zeer luide en barbaarsche brani, Henry "Hull
als menschelijke, volwassen vriend, en twee,
drie jongens bouwt Tracy zijn figuur tot
ze volledig voor u staat in den eenvoudigen
en sterken adel van haar uiterlijk en den gloed
van haar hart: een vlam voor het ideaal,
waarin alle pharizeisme, alle hypocrisie en
alle overbodigheid verschroeiden. Een simpel
mensch, zoo gaat de verschijning door de
film, hoog gezegend en zwaar belast met een
kracht die bergen verzet.
Hij bouwt zijn stad; hij voedt zijn jongens
op. Het mag dan zijn dat de film hem, wat
betreft die jongens, meer spectaculaire dan
wezenlijk-moeilijke problemen voorzet er
is niet e6n goed-slijmerige gluiper onder
deze knapen, zoodat Tracy's vuist steeds
raakslaat op ruwe diamanten en niet 56n keer
afglijdt op glibberige valsche lafheid maar
zrjne overtuigingskracht is daar niet minder
om: bij is die scheppende macht, en men ge-
166ft, dat hij welke bergen dan ook verzetten
zou. Hij is, in 't kort, de essentie van Boys
Town, en zoo wordt hrj de essentie van deze
film.
En om zijn centrum waardeert men de
knappe variatie der gebeurtenissen, die zin
krijgen nu ze om hem heen bewegen: de ge-
vechten, de grappen, de stoeipartijen, den
emst, den onzin en de eene groot dramatische
episode van de film. Het is de virtuoze entou
rage om 6en prachtige rol.
Vooraf wordt vertoond
Eerlijk duurt het langst.
Een vermakelijke film waarin een paar
spitshoeven, die zich er op toeleggen om zich
in vooraanstaande kringen te dringen en dan
als z.g. kunstkenners waardelooze copieen
voor grof geld te vsrkwanselen. Met hun zelf-
hewust optreden valt dit hun blrjkbaar niet
moeilijk, doch allengs komen de moeilijkheden
als de koopers bemerken bedrogen te zijn met
hun z.g. meesterwerken.
De politie zit de grand-seigneurs op de hie-
len en juist als de arrestatie zal geschieden
zitten de heeren op „hun" buitenverhlijf en
zijn ze weer bezig met hun practijken.
Het moet gezegd, dat zij er slag van heb
ben, want alles geschiedt op zulk een verma
kelijke wijze, dat men werkelijk nog sympa-
thie gaat krijgen voor deze gewiekste scha-
vuiten en tevreden is met het vroolijk slot.
KANTONGERECHT TE TERNEUZEN.
Het „booken" van vlas.
Een arbeid, die den laatsten tijd nogal in
het teeken der belangstelling staat, gezien de
processen-verbaal, die door de controleerende
ambtenaren werden opgemaakt, is het booken
van vlas.
In den volksmond vereenzelvigt men in den
regel „booken" met „beuken", doch de des-
kundigen zijn het er alien over eens, dat er
tusschen deze bewerkingen van het vlas een
zeer groot verschil bestaat. Dit heeft trou-
wens ook de rechtskundige adviseur dec Z. L.
M., Mr. Z., in zijn beantwoording van een des-
betreffende vraag in het Zeeuwsch Landbouw-
blad duidelijk doen uitkomen.
ZAAMSLAG. 9 u. en 2 u., Ds. Korevaar.
KLOQSTERZANDE. 9.30 u„ Ds. J. Kroon.
SAS VAN GENT. 9.30 u„ Ds. E. Raams, van
Hoek.
PHILIPPINE. 2.15 u., leesdienst.
Gereformeerde Kerk.
TERNEUZEN. 9.30 u. en 2.30 u., cand. W. J.
de Rulter, hulppr. te Axel.
HOEK. 9.30 u. en 2 u., Ds. F. Pijlman.
ZAAMSLAG. 9 u. en 2 u., Ds. Kok.
Chr. Gereformeerde Kerk.
ZAAMSLAG. 9 u. en 2 u., Ds. J. Tolsma.
Geretlormeerde Gemeente.
TERNEUZEN. 9 u., 2 u. en 5.30 u., leesdienst.
AXEL. 9.30 u. en 2 u., leesdienst.
Nederduitsch Gereformeerde Gemeente.
TERNEUZEN. 9 u., 2 u. en 5.30 u., leesdienst.
Oud-Gereformeerde Gemeente.
TERNEIUZgN. 9.15 u., 2 u. en 5.30 u., de heer
M. A. Mieras.
i&oomsch-Katholieke Kerk.
TEItuneuzjuN. 7 u., 8.30 u. en 10 u., HJH.
Diensten; 2.30 u., Lof.
Woensdag j.l. werd in hotel ,,Centraal" bij
den heer H. de Vlieger alhier, de jaarlijksche
algemeene vergadering van den Kring Axel
der Z. L. M. gehouden.
De heer Abr. 'Haak te Zaamslag opende
deze vergadering, die vrij druk bezocht was,
met een woord van welkom. In het bijZonder
heette hij welkom den heer Ir. J. D. Dorst, die
dezen middag een verhandeling zou geven
over „Onze Voedselvoorziening". Een over
zicht gevende over het verloopen jaar, meen-
de de voorzitter, dat dit nu niet bepaald on-
•gunstig mag worden genoemd. Van enkele
producten, o.a. van vlas, viel de opbrengst
zeer tegen. Echter( was van de meeste pro
ducten de opbrengst goed, de prijzen waren
niet zoo aanlokkelijk. Hier komt bij, dat in
September de verschrikkelijke wereldoorlog is
uitgebroken, waardoor de productiekosten
nogmaals gestegen zijn. De landbouwwereld
heeft dan oak dagen van angst en spanning
doorleefd. Gelukkig heeft de Minister van
Economische Zaken deze toestanden nader
bezien en is hij tot het besluit gekomen de
richtprijzen te verhoogen.
Wat zal ons de toekomst brengen? Zal ons
land gespaard blflven voor de verschrikkin-
gen van den massamoord? Laat ons hopen,
dat het reeds begonnen jaar zoowel voor ons
gezin als ons bedrijf een voorspoedig jaar
moge zijn.
Spreker ziet de toekomst evenwel somber
in. De geheele export wordt belemmerd door
zeer hooge monopolieheffingen, terwijl in het
bijzonder Zeeuwsch-Vlaanderen toch op den
export is aangewezen. Daarbij komt, dat de
meeste producten tegen onbevredigende prij
zen aan de Regeering moeten worden ge-
i leverd. In het bijzonder is dit het geval met
de sulkerhieten, waarvan voor den volgenden
oogst de richtprijs is fcepaald op f 12,50. Dit
beteekent dus een strjging van 1,25, waar
tegenover voor den landbouwer voor aankoop
van grondstoffen veel hoogere uitgaven staan.
Dit product wordt op die manier niet meer
winstgevend. Voor de landbouwers zal er in
deze tijden een sober bestaan overblijven.
Spreker hoopte, dat de Minister in deze bui-
tengewone omstandigheden, een niet al te
starre houding zal aannemen en zich met aan
te toonien feiten zal willen laten overtuigen.
Nadat de notulen van de vorige vergade
ring zijn Voorgelezen en vastgesteld, worden
enkele mededeelingen gedaan, waaruit blijkt,
dat het ledental met ongeveer 60 is gestegen.
Hiema bracht de secretaris het jaarverslag
over 1939 uit. In den loop van dat jaar werd
een jeugdafdeeling opgericht, die financieele
medewerking geniet van den Kring Axel der
Z. L. M. Gehoopt wordt, dat dit initiatief zal
worden aangemoedigd. Er was een goede
tarweoogst. De opbrengst van de peulvruch
ten was goed, doch de prijzen te laag. Van
de bieten was de opbrengst goed, evenwel was
het suilkergehalte zeer laag. De melkhandel
komt zoetjesaan op het goede spoor. Te be-
treuren valt de concurrentie van de margarine.
Over het algemeen genomen was het verloo
pen jaar niet verliesgevend, doch de thans
geldende prijzen zullen te laag blijken.
De rekening en verantwoording over 1939
wordt goedgekeurd, nadat bij monde van den
heer J. Ramondt was medegedeeld, dat de
commissie van onderzoek deze had nagezien
en in orde bevonden. Er was een batig saldo
van f 230,65.
Tot voorzitter werd herkozen de heer Abr.
Haak te Zaamslag. Tot boofdbestuurslid
werden herkozen de heeren Abr. Haak en J.
den Hamer Sr. Tot plaatsvervangende hoofd-
bestuursleden werden herkozen de heeren J.
Scheele Wz. en J. K. de Putter.
Hierna werd door den heer Ir. J. D. Dorst,
Voedselcommissaris voor Zeeland, met de
aanwezigen van gedachten gewisseld over de
voedselvoorziening. Het bleek hierbij, dat elke
boerderij nog niet altijd op de zelfde wijze be-
heerd wordt. Terwijl de een genoeg had aan
een bepaalde toewijzing, had de ander er weer
niet genoeg aan. De een meende, dat een be
paalde manier van opfokken der dieren finan-
cieel voordeelig was, terwijl een ander het
tegenovergestelde beweerde.
Gesproken werd over het commissieloon der
commissionnairs, het verzegelen van eigen
maalmachines, de onvoldoende richtprijs van
de suikerbieten, de stroobandel in Zeeuwsch-
Vlaandecen vergeleken met die in Holland, de
prijs van de al dan niet geschoonde erwten,
de nog aanwezige voorraden aardappelen, de
teeltregeling voor de a.s. oogst en de kunst-
mestdistributie. Door de kunstmestdistributie
heeft men ongemotiveerde prijsstijging voor
komen, en beeft men verkregen, dat deze ge
lijk wordt verdeeld. Voor den minder kapi-
taalkrachtigen boer Is de distributie dus heel
veel waard.
Tenslotte werd door de vergadering er op
aangedrongen, dat het zaaiplan (der Regee
ring) vroegtijdig bekend zou worden gemaakt.
Aan het hoofdbestuur werd een motie verzon-
den, waarin werd aangedrongen op verhoo-
ging van de richtprijzen.
Door den heer A. J. Lako te Zuidzande
werd alsnu een film vertoond van het Ned.
Trekpaarden Stamboek. Verscheidene goede
en minder goede exemplaren verschenen op
het witte doek. Voor de paardenliefhebbers
was deze filmvertooning zeer interessant.
De Kring Axel der Z. L. M. kan op een
goed geslaagde algemeene vergadering terug-
zien.
GEVAAR DOOR KRUIEND IJS.
Wat men nu al dagen achtereen gevreesd
had, is, naar uit Nijmegen aan het Handels-
blad wordt gemeld, Donderdagnacht ge-
schied. De Waal voor Nijmegen is gaan
kruien en heeft een poging ondemomen om
zich met woest geweld uit haar kluisters te
bevrijden.
Het is tot Donderdag morgen bij een poging
gebleven, maar deze eerste poging heeft ai
aanstonds enorme verwoestingen teweeg ge
bracht. Zoodat men terecht moet vreezen,
dat wanneer de rivier weder in beweging
komt, de catastrofe nog veel grootere afme-
tingen zal ^annemen.
Het droevig resultaat van Donderdagnacht i
is voorloopig, dat de 189 ton metende stoom-
boot „Nijmegen V" door het ijs volkomen
werd gekraakt en is gezonken, dat de 120 ton
metende ,,Nijverheid", de 210 metende Nij
megen I" en de lichter ,,Altona" zwaar zijn
beschadigd en de 102 ton metende „Nijmegen
IV" en de .Nijmegen HI" licht werden be
schadigd.
De positie van de vijf nog niet gezonken
schepen alle behoorende tot de Nijmeegsche
Stoombootonderneming, was Donderdagmor-
gen hoogst ongunstig.
Voorts is de aanlegsteiger van de Nederl.
Stoombootreederij door het kruiende ijs mee-
gesleurd en tusschen de pijlers van de spoor-
brug verpletterd. Het wrak is daar blijven
steiken.
Op de Waalkade zelf zijn ernstige verwoes
tingen aangericbt aan de daar opgestelde goe-
derenloodsen, los- en laadkranen, die nu in de
grilligste vormen verwrongen zijn en aan
lichtmasten, die bet eveneens danig hebben
moeten ontgelden.
Dit alles is slechts veroorzaakt door een
klein gedeelte van het ijs, dat zich tusschen
de beide bruggen bevond en tijdens het kruien
tot op de Waalkade werd gestuwd.
Men was in Nijmegen op de komende ge
beurtenissen voorbereid; ondanks het buiten-
gewoon ongunstige weer verdrong zich Don
derdagnacht 'n dichte menigte achter de be-
kistingen die in de coupures aan de Groote-
straat en hij den Lindenberg zijn aangebracht
als voorzorgsmaatregel tegen 't wassende wa
ter, dat reeds gedeeltelijk op de kade staat.
Oak op de Waalbrug verdrongen zich de be-
langstellenden.
In de ijsmassa was Donderdagnacht nog
geen beweging te bespeuren, maar wel hoor-
de men nu en dan een verdacht zacht ge-
kraak of het plonsen van stukjes ijs in het
water. Tegen half een werd het gekraak
luider en langzaam kwam het ijs in beweging.
De rivier begon te kruien eerst weinig
verontrustend, maar geleidelijk nam de bewe
ging in heftigheid toe en begonnen groote
schotsen over elkaar te schuiven.
Tegen kwart over 66n, juist op een oogen
blik toen men meende, dat alles nog goed zou
afloopen, ontstond er een ooverdoovend
lawaai. Woest werd de rivier bewogen en
enorme ijsschotsen schoven op en over
elkaar. De beweging van het ijs was vooral
naar de Waalkade gekeerd en enorme ijsblok-
ken schoven op den oever en kraakten met
enorm geweld verscheiden van de daar opge
stelde laad- en loskranen.
Flotseling kwam een geweldige ijsmassa
de wal opkruien. Het lot van de „Nijmegen
V" werd hiermede bezegeld. De boot maakte
onmiddellijk zwaar slagzij en begon langzaam
te zinken. Men poogde nog het schip te be-
houden, waartoe de brandweer echter eerst
eenige uren latr gewaarschuwd werd. Met
een groote motorspuit werd nog getracht het
scheep leeg te pompen, maar het was ver-
geefsche moeite. Hoewel men, daar de rivier
inmiddels weer tot rust gekomen was gedu
rende eenige uren kon werken, zonk de boot
tegen half vijf in de diepte.
Donderdagmorgen staken de masten nog
boven het water uit.
Intusschen had men ook reeds kunnen vast-
stellen, dat de andere vijf booten min of
meer aanzienlijk schade hadden opgeloopen.
Van enkele was de wand over een groote
oppervlakte ingedeukt, terwijl hier en daar
scheuren waren ontstaan, echter boven de
waterlijn, zoodat geen gevaar voor zinken
bestond. De positie van de schepen die muur-
vast tegen den wal gedrukt zijn, is echter
buitengewoon hachelijk en het is te vreezen,
dat wanneer de rivier weer in beweging
komt, zij eveneens reddeloos verloren zijn,
mogelijk wel op de kade geworpen worden.
Want zooals gezegd, het waren slechts de
ijsmassa's tusschen de beide bruggen, die het
oriheil veroorzaakt hadden en boven de brug
heeft zich een geweldige ijsmassa torenhoog
opgestapeld, die alles, wat zich oo de Waa'.-
kade bevindt, met vernieling bedreigt, ter
wijl ook gevaar voor de huizen aanwezig ge-
acht wordt.
Sohade aan schepen bij Lobitb.
Het kruien vaan het rjs op den Rijn nabij
Lobitb heeft Woensdagavond meer schade
aangericht, dan men toen wist. Door den
hoogen waterstand drong het jjs in de vlucht-
haven van Lobith-Tolkamer, waar ongeveer
200 schepen gemeerd liggen.
Toen het ijs in de haven drong zag het er
een oogenblik zeer angstig uit. De kabels,
aan welke de schepen gemeerd lagen, knap-
ten door de sterke spanning, welke ontstond,
af zoodat de schepen los raakten en als het
ware in het kruiende rjs op en neer dansten.
Tal van vaartuigen kregen deuken, roeren
werden beschadigd en andere schade, zij het
niet van ernstigen aard, werd aangericht.
Een der Schepen, de 1000 ton metende Ver-
gine, uit Antwerpen, geladen met kolen, werd
lek door dat een boei met kabel door het vlak
van het schip werd getrokken. De Vergine
wordt thans met vier motorpompen drijvende
gehouden.
DE STRIJD TEGEN HET US.
Belangstelling van de Koningln.
De Koningin heeft Donderdagmiddag, ver- 1
gezeld van jonkvrouwe Van Tets en den
adjudant generaal-yiajoor Jhr. de Jonge van
Ellemeet, aan de Lek bij Vianen het breken
van het ijs bijgewoond.
Daama heeft Hare Majesteit op de brug
bij Zaltbommel den toestand van het ijs op de
Waal in oogenschouw genomen.
De Lek van Rotterdam tot
Vreeswijk opengebroken.
De vier ijsbrekers die Woensdag van Rot
terdam zijn vertrokken om te trachten de Lek
tot Vreeswijk open te breken, zjjn in hun
poging geslaagd.
Woensdag waren de vier schepen tot Lex-
mond gevorderd. Laat in den avond keerden
zij terug naar Schoonhoven, waar men heeft
overnacht. Donderdagochtend omstreeks half
zes rok men er op uit om het gedeelte van
Lexi ond tot Vreeswijlk te breken. Tegen
half seven Donderdagavond bereikten de ijs
brekers na een zwaren strijd Vreeswijk.
Het Merwedekanaal van Amsterdam
tot Nigteveoht opengebroken.
De als ijsbreker ingerichte sleepboot Wil-
helmina Goedkoop heeft Donderdag met goed
succes den strijd tegen het rjs in het Merwede
kanaal aangebonden. Om zeven uur des
morgens vertrok de boot naar den ingang
van het kanaai, waar eerst de syphon werd
opengebroken. Doarna werden de sluiskolken
aan de beurt en vervolgens werd twee maal
op en neer naar de eerste pont gevaren. Toen
hier het ijs los zat onderging het stuk tot de
tweede pont eenzelfde behandeling. Daama
werd de tocht voortgezet, met het resultaat,
dat tot Nigtevecht, nabij de Kleine Vechtsluis
het Merwedekanaal weer bevaarbaar is ge
worden.
De Wilhelmina Goedkoop is bierop naar
Amsterdam teruggekeerd. Het plan was
vanochtend om vijf uur van Amsterdam
naar Nigtevecht te vertrelcken, om het fls-
breken te hervatten. Hier is het ijs minder
dik dan bij Amsterdam. Her eerste stuk, dat
de boot te breken kreeg, leverde zwaar werk.
Post per ijsvlet naar Urk.
Donderdagmorgen om acht uur zijn zes
mannen met een ijsviet, geladen met 900 kg
post van Lemmer, over het ijs naar Urk ver
trokken. Halverwege ontmoette men de vlet,
die met de post van Urk was vertrokken.
Nadat de pakketten waren ovengeladen, aan-
vaardde men den terngtocht. Eerst om half
zes kwam het zestal te Lemmer aan. Het ijs,
dat de mannen op hun weg hadden ontmoet,
was niet altijd even goed geweest. Hier en
daar vertoonide zich een laagje water. Des-
ondanks is Donderdag weer een auto met
enkele personen, die te Urk op ziekenbezoek
wilden gaan, over het ijs naar het voormalige
eiland vertrokken. Men heeft daartoe een
andere route moeten nemen dan die, langs
welke de vrachtdienst werd onderhouden.
Thans reed men door het toekomstige polder-
gebled.
In den middag is den auto met den chauf
feur teruggekeerd. De passagiers waren op
Urk achtergebleven.
GERUOHTEN OVER GROOT TEKORT
TE STAVENISSE.
In Stavenisse heerscht onder de bevolking
beroering door het plotseling overlijden van
den heer M. P. T., een der voomaamste per
sonen uit het dorp, die de algemeene achting
genoot. Gebleken zou zijn, dat de geldelijke
zaken van den heer T. niet in orde waren,
maar hoe groot het tekort is, kan op het
oogenblik niet gezegd worden; men schat het
zeker ver boven de honderdduizend gulden.
De heer T. was van bijna alle plaatselijke
vereenigingen kassier en behandelde alle geld-
zaken van het dorp. Zoo was hjj kassier van
de Coop. Boerenleenbank, voorts boekhouder
en penningmeester van den Kolenbond „AIge-
meen Belang". waarvan bijna alle dorp^be-
woners lid zijn, agent var) verschillende ver-
zekeringsmaatschappijen, terwijl alles wat de
landbouwcrisisbetalingen betrof, door zijn
handen ging.
Een dierenarts uit de omgeving moest ver
schillende posten in het dorp ontvangen en
daar belastte hij den heer T. mede.
Deze regeldc het echter zoo, dat hjj de
vorderingen matr direct alle betaalde, zonder
dat hij er iets vin had ontvangen. Het is uit
gekomen, dat er menschen zijn, die hem nog
kwitanties over 1937 moeten betalen. De heer
T. moet deze kwitanties opgeborgen hebben
zonder er verder aan te denken.
Van een andere zaak is het bekend, dat er
menschen zijn, die nog zeven jaar premie
voor hun levensverzekering moeten betalen.
De heer T. heeft deze premies voor hen aan
de maatschappij betaald, daar hij vertrouwde,
dat het geld wel terecht zou komen.
Voor eenige dagen zou een onderzoek in
zijn boeken worden ingesteld. De heer T.
moet toen hebben verklaard, dat een en ander
niet in orde was. Wanneer deze tekorten niet
werden aangezuiverd, zouden er andere maat-
regelen getroffen moeten worden, zoo werd
hem gezegd. Het tekort is echter door familie
en vrienden aangjzuiverd.
Er wordt thans een grondig onderzoek in
gesteld in de verschillende zaken, die hij be-
heerde. Zeker is wel, dat vele menschen van
zijn goedheid miskruik hebben gemaakt. Ook
van justitieele zijde wordt 'n onderzoek inge
steld. (Tel.)
DE MOORD TE LEIDSCHENDAM.
Reconstructs bij de Smitsbrug.
Naar het A.N.P. vemeemt, loopt het voor-
onderzoek in de moordzaak te Leidscbendam
ten einde.
Donderdagmiddag heeft weer een reoon-
structie van het misdrijf plaats gehad, echter
een reconstructie op kleine schaal, welke zich
heeft bepaald tot het onderzoek bij de Smits
brug, hoe de auto waarin de dader(s) hebben
gezeten, over de brug is gereden en of de
sluiswachters Yzinga en De Hoog b'j de brug
staande in den auto hebben kunnen kijken.
Te ongsveer twee uur arriveerden bij het
huis van burgemeester Keizer de rechter-com-