Feuilleton-vertellingen
Dam- en Schaakrubriek
Burgerlijke Stand
Pluimvee-Rubriek
BRABANTSCHE BRIEVEN.
DAMMEN.
ym& ym 'y^ m
ClrieSS, If©*!, Pi|n. he!pennhierb1
LOOP DER BEVOLKING.
SCHAKEN.
ie* ill
mm m
i k
Ulvenhout.
Amice,
'k Heb mee de prc>
club veur mennig
heet vuurke gestaan
Daar in den Anvers
en zoo hebben we
dikkels 'nen steuvi-
gen bos houtjes op 't
vuur gekwatst
afijn, ge wit daar
i e t s van. Maar zoo
he6t als ik 't ge-
stookt heb daar in
den Blaauwe z'n vet-
smelterijAllee,
zoo gaven we 'm nog zelden van katoen.
't Vroor op Ulvenhout 'n graad of tien,
maar op den erf van den Blaauwe dooide 't!
Zelfs onzen ,,Oher", den Fielp, die in z'n
bakkerij en veur z'nen oven aan temperatuur-
kes van 80 tot 100 graden wel gewoon is, z'n
eigen daarbij lekker voelt als kip, zelfs den
Fielp liep 't zweet en den vetten damp over
zijnen kalen glibbert, die blonk lijk 'nen ge-
vernisten edammer en die wasemde lijk 'nen
ketel heeten snert.
Ja, den Blaauwe eigens, die in felsten win-
terkou en onder den zengendsten hittegolf
altij 't zelfde gezicht hout, langs dieen pee-
zigen tiep loopt alles af als regenwater
zelfs den dieen kwam efkes uit ,,'t kantoor"
en vezelde in m'n oor: ,,zeg Dr6, as't jou toch
't zelfste is, stook dan nie de heel worst-
affaire op we kunnen 'r nog veuls te veul
leut aan beleven. Die twee worstkoningen op
't kantoor hebben 't zwaar te verduren.
Toen kwam Compagnon Joost binnen, 'n
bietje wit van de kou en... van zenuwen.
,,Zeg, Blaauwe"...
,,'Stttsiste den Tiest en hij wees naar
't deurke „koppen-frapper-to knock-klopfen".
„Ja, ik zag 't nommer van z'nen wagel",
fluisterde den Joost: ,,hij rijdt weer nen nuu-
wen; is ie alleen?"
Den Blaauwe schudde zijnen rosse piek-
hoofd en vroeg: ,,veul orders opgehaald,
Joost?".
Maar den Joost gaf gin antwoord. 't Auto-
numrner van zijnen ouwen baas, de kou, de
plotselinge hitte waar ie in kwam 't was
efkes te veul, zelfs veur 'nen ongeslagen wea-
reldkampioenEn hij zette z'nen bril af, die
dof beslagen was, dee jas en vest los, schoof
z'n bolhoeike naar achteren en veegde mee
z'nen zakdoek over z'n bleek hoofd en tus-
schen zijnen boord. En mompelde: ,,nounou,
da's 'n werme thuiskomst".
,,Kan iedereen oe nie nazeggen", vond den
Blaauwe: „nou, mee dieen kou! Maar vertel
'ns Joost..., nie goed verkocht vandaag?"
Minachtend snukte den Joost 'ns mee zijn
hoofd, of ie zeggen wou: ga nou op 't dak
zitten. Toen. ,,zeuvenentwintig bestellingskes
driehonderdveftig gulden omtrent."
Den Joost zee dat zonder vreugd. Hij was
doodop, den kearel. Den Blaauwe vertrok gin
spier in zijn hoofd. En ik Ik vergat efkens
te stoken... 't Jonge! Da gong hier goed!
„Honger, Joosteke?" vroeg den Blaauwe
vaderlijk.
,,As 'n peerd", kwijnde den Joost.
,,Dan motten die twee worstmagnaten nog
maar efkes wochten", vond den Blaauwe.
„Aantje!!!"
Daar kwam ze, 't nog altij frissche en pit-
tige wefke van den Tiest.
,,Hedde geroepen, vader? Wa stoken jullie
Ik docht daar in de kamer, dat 't weer was
omgeslagen! Dat den dooi was ingevallen".
„Och, Aantje, zet veur den Joost 'ns 'n
feestmaal gereed mee 'n kruik bier, den kwie-
bus is op van 't slepen mee d'orders."
Maar als den Joost en Aantje weggongen,
dan zee den Blaauwe nog: ,,maar kom An
bietje gaauw verom, Joost, 't dessert krijgds
op 't kantoor!"
Dan kwam den Joost nog 'n paske tarug.
„Zeg, Blaauwe, wie is dieen anderen kearel?"
,,Advocaat Zuurbier", zee den Tiest: .z'nen
president commissaris, maar hij hee nie veul
in den pap te brokkelen. Van Worstem is den
baas!"
„Advocaat Zuurbier...?" vroeg den Joost:
„ge kletst! Da mot meester Pilsen zijn", zee-
t-ie mee ontzag. Den Blaauwe knikte lang-
zaam, nadenkend mee zijnen lillijk sprieten-
604.
Vervolg oplossingen.
De opgaven uit rubriek 601.
No. 1. Eindspel uit de partij.
Zwart: 1 schijf op 45 en 1 dam op 2.
Wit: twee schijven op 12 en 36, benevens
twee dammen op 49 en 50.
Zwart aan zet speelde 235, wit 127 en
zwart 352, waama wit geforceerd won. Het
eindspel was natuurlijk toch wel gewonnen,
maar de kortste weg is op het dambord al-
trjd de beste.
1. 2—35
2. 12—7 35—2
3. 36—31! 2X11 gedw.
4. 50X6 45—50 dam
5. 3127 50—45
6. 2722 4523
7. 49—40 23X45
8. 61 4550
9. 16 wint.
Een bekende, maar altijd ieerzame winst-
gang op de trik-trak velden.
No. 2. Eindspel van
Zwart: 2 schijven op 23 en 38.
Wjit: 2 schijven op 24 en 36. Dam op 48.
Een bedriegelijk eindspelletje, schreven we
in rubriek 601. Wie naar de oplossing ge-
zocht heeft, zal het ongetwijfeld ondervonden
hebben.
1. 24—20 23—29 (A)
2. 2015 29—33
Op zw. 2934 en 3842 volgt wit 3048
en 483024 wint.
3. 1510 3842
Zw. 3339 en 3842 verliest door wit 25
48; 104; 4842 en 415!
4. 48X37!! 33—39
5. 104 3943
Zw. 39.44 geeft helzelfde verlies.
6. 4—27! 4348
Op 43—49 wit 37—32 en wint.
7. 36—31! 48—25
8. 27—43 25X48
9. 3126 wint.
Variant A:
1. 2420 2328
2. 2015 2832
Zw. 28 33 zou hier tot dezelfde winstgang
leiden als boven.
3. 3631 en wint.
hoofd. Zee dan: ,,ga nou rap eten, Joosje en
zij nie benaauwd; i k ben hier den slachter,
ge wit! Luste soms bij wijze van veurgerecht
'n versch oor van Baas van Worstem, dan zal
',k 't efkes halen." Meteen dee den Blaauwe
'nen stap naar 't kantoor, maar den Joost
gong rap weg, naar z'n late middagmaaltje.
„Hij knept 'm nou nog veur z'nen ouwen
baas, Blaauwe", zee ik.
Den Tiest knikte weer, starend in m'n vuur.
Dieen kwiedam zit den Joost in z'n bloed",
zee den Blaauwe dan: ,,vrimd..v 't is zoo'n
steuvig keareltje."
..Motte nie naar die mannen toe, Blaauwe?"
waarschouwde-n-ik, 'm; ,,slingert er nks
rond... op oewen... bureau?"
Meteen keerde den Blaauwe z'n eigen om,
zee onderwijl: Fielp, kom dalijk bij me, mee
'n smoes over den bloedworst. Ik mot die lui
aan den praat houden, zoolank den Joost nog
nie gereed is."
Vijf minuten later gong den Fielp naar
kantoor. 'Heelegaar in z'n witte bakkerspak,
'n rooie streep over zijn zweetend hoofd. n
slagersmes aan z'n brutale heupen. A!3 ie mee
z'n kolossale lijf in 't deurke van 't kantoor
stond, dan was 't deurgat meteen potdicht.
In z'n hand droeg ie 'n roerspaan, die ge-
klonterd zat mee stollend vet.
„Mender Bastiaansen", zee den bakker zon
der lachen (inteugendeel, hij keek of ie naar
verkens zocht, om ze op te koken!), ,,meneer
Bastiaansen, da leste kooksel kan van 't vuur,
zal 'k nou mee den bloedworst laten begin...
,,Wocht 'ns", zee den Blaauwe; ,,'k zal oe
efkes veurstellen aan..." Toen gong 't deurke
dicht. Den Jaan, nuuwsgierig als 'nen ouwen
veldwachter kan zijn, liep op z'n teenen naar
't kantoor om achter de deur te luisteren.
't Gong naar zijnen zin. Hij wenkte ons en
vezelde: ,,kek, deur deuze spleet lanks 't lo-
ketje kunde alles zien. Den Blaauwe zit mee
z'n lange beenen dwars over 't schrijfma-
chien!"
,,'k Stel oe veur", zee den Blaauwe aan z'n
bezoekers. ,,mijn rechterhand, onzen voor-
man, Govert Bonkers.'
,,Haangenaam", zee den Fielp, liet wat
werm vet uit z'n roerspaan loopen op den
Wiorstkoning z'n vest, gaf 'm 'n hand, zoo
hartelijk, dat dieen kearel wijers mee z'n lin-
kerhand gong rooken. Den advocaat kreeg
ook 'n handje van den Fielp; dieen mensch
trok 'n gezicht of ie aangerejen was, als .Go
vert Bonkers" weer losliet. „Zijn de eeren zoo
deur den kou gekomen?" vroeg den Fielp
belangstellend; ,,hop den laten havond? Maar
hier his 't lekker werm, ee? Eeren?" Den ad
vocaat gichelde 'ns. Den worstkoning keek
strak vooruit. Snauwde toen: ,,'t is hier om
te stikke. Hm!'8
,,'Is 't nie erg stillekes in de fabriek Bon
kers?" vroeg den Blaauwe toen. „Werkt
dat tuig wel, as gij er nie bij bent
RinkeldekingDen Joep schupte rap wat
teilen en emmers deur malkaar. Den Jaan
hakte mee 'nen knuppel op 'n werkbank of ie
aan t vechten was en ik zette de emmers
recht, die den Joep telkens omschupte.
Daar kwam den Joost. Opgeknapt en opge-
wekt na z'n werm maal en bier. Hij gong
rechtstreeks naar 't kantoor. Ge kost zien:
hij was bekomen! Mee drie hoof den stonden
we weer veur 't splitje van't loket.
„En daar hebben we dan onzen compag
non", dee den Blaauwe opgetogen. ,,A1 gedi-
neerd, Joost?"
„Jawel, Bli... eh... Tiest. 'n Goei diner kost
er af, vandaag. Hier zijn de orders!" En hij
gaf 'n dik pak briefkes over, die den Blaauwe
nonchalant bekeek, oprolde en in z'nen broek-
zak stak, mee de woorden: ,,da-d-'n drukte,
wa-d-'n drukte! Mag ik de heeren voorstel-
len? Oneee, dat hoeft nie. Guilie kent mijnen
compagnon, geloof ik?"
Den Worstkoning z'n ,,goeie" bui was
veul gezakt, bezag den Joost zoo 'ns efkes
van z'n schoenen tot z'nen bril. D'n advocaat
knikte.
„Ik zal maar ineens ter zake komen", zee
van Worstem: ,,de zaken hier schijnen beter
te gaan dan bij mij. Ik... eh... ik werk niet
met overwerkvergunningen...! Jij" dat tot
den Joost: ,,jij zit wederrechtelijk onder mijn
klanten te wroeten en..."
Den Blaauwe slingerde elegant z'n lange
beenen van de schrijftafel, stond op en gong
vlak veur den worstkoning staan. En zee: „as
gij zod sprikt tot m'n compagnon, Directeur
van de ,,Samenwerking", dan is d&ar 't vier-
kante gat, m'nen vrind!" -
Dat zat den kearel nie glad.
No. 3, van C. K. Kaan, Koudekerke.
Zwart: 9, 10, 11, 15, 16, 17, 19, 24, 29, 36.
Wit: 22, 25, 26, 27, 35, 38, 42, 45, 47, 48.
De winst komt tot stand door 2520;
4741; 35—30 38—33! (zw. 47X21); 33X4;
4X6 en zwart is verloren. Op 213 volgt
eenvoudig 617; en op 2132 volgt wit 48—
43; 6—44 en 45X 34.
Een interessante motiefbewerking.
Twee problemen uit rubriek 602,
beide van Edg. Plasschaert, Clinge.
No. 1.
Zwart: 7, 8, 9, 10, 11, 13, 16, 17, 19, 24,
35, 36.
Wit: 22, 26, 27, 28, 30, 33, 34, 38, 43, 44,
46, 47.
Een keurige compositie, gebouwd op het
bekende Meaudre-motief.
Wit speelt 3329; 47X38; 4641; 2823!
(zw. 47X49); 23X1 (zw. 49X21); 1—6 en
6X22!! wint.
Nu dit motiefprobleem er aanleiding toe
geeft, wijzen we meteen op het volgende
vraagstuk van Edg. Plasschaert, dat we on-
langs in „Het Damspel" aantroffen.
ZWART 1 2 3 4 5
WIT 47 48 49 50
1. 2822 17X28
2. 47—41 36 X47
3. 29—23 47X49
4. 23X3 49X21
5. 3X22 wint.
Hetzelfde slotmotief dus.
,,Het Damspel" van 4 Januari 1940 bevatte
de oplossing, waarbij Jan Metz deze eigen-
wijze opmerking maakt:
..Nouja... eh... eh... ik was even geprik-
keld. Die warmte en... eh...".
,,En die orders", zee den Blaauwe, kloppen-
de op z'nen broekzak.
,.Zoo komen we er niet", zee den advocaat.
„Heeren, we moeten zaekelijk blijven. De
kwestie is deze: de ,,Samenwerking" is ten-
slotte opgericht met de client'le van ons.
Enn... en uw compagnon, meneer Bastiaan
sen, wedt dat."
,,Ja, z<5b is 't en..." zee den ander.
,,Ge zou ook kunnen zeggen. zoo sprak den
Blaauwe daar dwars overhenen: „dat jullie
vroeger geleverd hebt aan de klanten van den
Joost. Dat jullie den Joost buitentrapten op
z'nen zilveren feestdag en dat juilie nou spijt
hebt van die streek"
Toen gong ie weer zitten.
,,Laeten we toch zaekelijk bleeven", begost
den advocaat weer.
„Me dunkt", zee- den Blaauwe naar waar-
heid: ,,da'k weinig onzakelijks gezeed heb en
naar mijn idee zijn we eigenlijk al kant en
klaar. Onj in ons vak te blijven: ,,de worst
is gestopt, jonk!"
,/Mijn directeur staet op 't standpunt, dat
hij indertijd met uw compagnon heeft afge-
sproken, dat hij nooit voor zichzelf zou begin-
nen, in deze... eh... branche. En ik moet
segge, mijnheer Bastiaensen, dat is, juridisch
bekeke, 'n stark standpunt!"
Den Blaauwe bekeek efkens den Worstko
ning, dan den advocaat, dan vroeg ie: ,,inder-
tijdWanneer?"
-,Vijfentwintig jaer geleden. Is niet, direc
teur?"
,,Staat da-d-op pampier?" vroeg den
Blaauwe.
.Jammer genoeg niet", antwoordde den
advocaat.
„En wa zegde gij daarvan, Joost?"
,,Vierkant gelogen", viel den Joost uit.
Den Blaauwe stond weer op: „heeren",
sprak ie: ,,dan is de zaak zoo gezond as 'n
vischke. Mijnen compagnon geloof ik op z'n
woord, kort en zakelijk: wel te rusten samen!"
Maar ze bleven zitten. Den Blaauwe dee,
nogal onverwachts, de deur open en heel de
propclub viel 't kantoor in. Den Jaan zat ten-
naastenbije bij den Worstkoning op schoof.
Den Fielp schoot uit z'nen rol en sloeg, de
roerspaan in d'handen, op zijnen bulk van 't
lachen. Gaf zoodoende den Joep 'n mep veur
z'n hoofd mee den grooten pollepel, wat den
Joep nie onder 'm iiet en den bakker 'n ding
veur z'n maag verkocht, dat ie kokte. Den
Worstkoning smeet den Jaan opzij, maar den
Jaan „nam" dat nie. En in korten tijd stond
't kantoorke te wiemelen op z'n slappe
beenen.
Dat wierd den Blaauwe te bar.
„Allee, schobbenjakken, allemaal er uit!
Daar bleft van m'n kantoor ginnen stoelpoot
heel. Marsch!"
Toen gong, tot overmaat, ook nog 't licht
uit. 'n Streek van den Blaauwe...?? Of 'nen
uitschietenden knuist naar 't electriek pirke?
Ik weet 't nie. W£1 weet ik, dat er in den
donker gerauscht en geturfd is, dat den
Blaauwe den anderen dag 'n vasch ondergebit
vond in de toetskes van 't schrijfmachien.
Van den Fielp was 't nie, die draagt z'n ge-
bit alleen in den gemeenteraad en op Zon- en
hooge feestdagen. De anderen van de prop-
club hebben gin valsche tanden (waarmee nie
gebluft wil worden, dat ze eigen tanden heb
ben. zoodat 't gebit van de concurrentie
mot zijn.
Maar om nog efkes verom te komen op
't end van de... conferentie, na veul geram-
menats en gesmijt stonden we allemaal buiten
in den sneeuw. De concurrentie klom in den
grooten, luxen wagel eri veur den Worst
koning insteeg, draaide-n-ie z'n eigen om,
zette 'nen vuist en nam afscheid mee de
woorden: ,,tosj fefe-foor zde rechtsjbank,
banzieten!" Hij was gaan lispelen; achteraf,
na de vondst in 't schrijfmachien, gin won
der!
t Duurde heel, heel erg lank, eer den wagel
nee. Hij was steenkoud geworden!
Maar wij bleven allemaal staan; ge mot
beleefd zijn...! En als de concurrentie tot
rijen kwam, dan hebben we allemaal diep ons
petje afgenomen en beleefd gegroet.
„En daar bouwde dan 'n kantoor veur,"
zuchtte den Blaauwe, als ie daar stond mee
't loketje kloppen-frapper-to knock-klopfen"
in z'n handen.
Beroerd heb ik me gelachen. En nou de
rechtzaak. Dat kan iets schoons worden in
de annale-n der Worst-Historie. Ge heurt er
van.
..Smaakvoller ware wellicht nog een zwarte
schijf op 6, waarmee een dubbel motief zou
zijn bewerkt."
Wat zal de ..Geheime zender" van Zonne-
veld gefloten hebben, toen hij dit las!
Ten slotte het tweede probleem van Plas
schaert uit rubriek 602.
Zwart: 7, 8, 9, 10, 13, 18, 20, 24, 26 30
Wit: 17, 27, 28, 33, 37, 38, 39, 40, 43, 50.
Oplossing: 28—23; 38—3237—31; 39—34;
34X3 en 3X1 gew.
Probleem
van C. K. Kaan, Koudekerke.
ZWART 1 2 3 4 s
16
26
36
46
WIT 47 48 49 50
Wit speelt en wint.
Oplossing volgende week.
„Het Dafmspel" voor militairen.
Het Dagelijks Bestuur van de Nederl. Dam-
bond heeft besloten de abonnementsprijs van
het officieel orgaan „Het Damspel" ten be-
hoeve van militairen belangrijk te verlagen
en vast te stellen op slechts een gulden per
jaar bij vooruitbetaling. De toezending ge-
schiedt aan het militaire adres.
Men kan zich abonneren bij den heer J. W.
van Dartelen, Koediefslaan 42 te Heemstede.
Postrekening no. 64007.
Desgewenst zullen wij gaame de verzor-
ging van militaire abonnementen op ons
nemen.
Voor niet-militairen blijft de abonnements-
Veul groeten van Trui, Dr6 III, den Eeker
en als altij gin horke minder van oewen
t.a.v.
DRE.
"Itija een poeder oJ caehei van Mijnhardi.
Mijnhardt s Poeders per stuk 8 ct. Doos 45 cr.
Cachets.genaamd,.Mijnhardtjes"2st. 10ct Doos50"t
(Ingez. Med.)
HONTENISSE.
Huwelijks-aangiften. 18 Jan. Petrus J. Pis-
soort (van Hulst), oud 27 j. en Mathilde
Stevens, oud 19 j. Augustinus de Loos (van
Vogelwaarde), oud 28 j. en Apolonia M. A.
van Heese, oud 29 j.
Huwelijks-voltrekkingen. 18 Jan. Otto F. R.
J. Krieckaert (van Sas van Gent), oud 27 j. en
Francina C. Courtin, oud 27 j.
Geboorten. 17 Jan. Christina H., d. van
Johannes C. Jansen en van Josephina M.
Ivens. Maria R. A., d. van Alouisius J. Ver-
durmen en van Rosalia M. Lauwers.
Overlijden. 15 Jan. Eugenie C. C. Boeij-
kens, oud 66 j., d. van Jacobus en van Char
lotte A. J. van Waterschoot. 19 Jan. Amelia
Schillemans, oud 41 j., d. van Pieter J. en van
Stephanie van Linden. Maria L. Verhoeven,
oud 72 j., wed. van Francies A. Pikavet.
SAS VAN GENT.
Huwelijks-aangiften. 17 Jan. Edmondus
Charles Pauwels, oud 21 j. en Cecile Marie
Stofferis, oud 21 j.
Geboorten. 9 Jan. Arnold Camiel, z. van
Emile Roegiest en van Esther Pharailda van
Hamme. 14 Jan. Paul, z. van Johannes
Franciscus d'Haens en van Leonia Philomena
de Koning. 16 Jan. Andr6 Maria Alfred, z.
van Alfred Baert en van Clara Johanna
Klaassen. 17 Jan. Abraham, z. van Abraham
Thomas Porreij en van Janna Suzanna
Scheele.
SAS VAN GENT.
Van 7 tot en met 21 Jan. hebben zich in
deze gemeente gevestigd:
M. M. Braeke, zonder, van St. Amandsberg.
M. Rombout, dienstbode, van Hontenisse.
H. Th. E. Spruit, religieuse, van Breda.
De Selis en gezin, fabrieksarb., van Zelzate.
Vertrokken
A. J. M. v. d. Klugt, religieuse, naar Ginne-
ken c.a.
Vragen, daze rubriek betreffen.de,
kunnen door onze abonnd's worden
gezonden aan Dr. Te Hennepe,
Heemraadsingel 111 te Rotterdam.
Postzegei voor antwoord insluiten
en blad vermelden.
HET KIEZEN DER FOKDIEREN VOOR
HET NIEUWE SEIZOEN.
Hoewel het tihans volop winter is, moet de
pluimveehouder zich al weer geheel op het
voorjaar instellen, d.w.z. het fokseizoen moet
thans beginnen en is voor velen zelfs al be-
gonnen. In Januari kunnen de eieren in de
broedmachine maar eer dat we aan het
broeden toe zijn, moet er nog heel wat gebeu-
ren en van de samenstelling van den foktoom
hangt zelfs onze geheele toekomst af. (Het
kost jarenlange zorgvuldige fokkersarbeid om
goede dieren te fokken, steeds moet men aan
de foktoomen de grootste zorgen besteden en
als men op dit gebied gaat verslappen, gaat
men enorm snel achteruit, veel, veel sneller
achteruit dan men vooruit is gekomen.
Het oordeelkundig fokken wordt eigenlijk
steeds moeilijker, naar mate de wetenschap
vocrtschrijdt. Vroeger dacht men al heel wat
gedaan te hebben als men den leg van een
hen gecontroleerd had en er mee fokte op
grond van haar legpres-taties. Dat systeem
liep er op uit dat er wel hennen kwamen van
hoop leg, doch dat de eieren te klein werden
en de dieren te zwak.
prijs van 2,40 per jaar natuurlijk gehand-
haafd.
Moge het nieuwe abonnd's regenen!
Dinsdagavond werd een kleine wedstrijd
gespeeld tusschen de schaakclub van Temeu-
zen en die van Sluiskil, welke door de eerst-
genoemde club gewonnen werd. In 66n der
partijen kwam men na vele avonturen tot den
volgenden stand:
a b c
Er volgde:
1. Tbl—b5f
f g
2. Tb5b4 Ke4e3
3. Tb4—b3t d4—d3
Niet 3. Tc3. 4. Tc3: dc3: 5. Kc2 Kd4 6.
Kcl! en een theoretische remisestelling is
bereikt.
De in de partij bereikte stellimg is echter
ook remise. Men kan zeggen, dat het eind
spel van toren en pion tegen toren remise is,
wanneer de koning van de zwakste partij
het promotieveld van den pion beheerscht.
De manier van behandelen is in het eerste
stadium: men houdt den toren dicht bij zich,
totdat de pion tot het zesde veld is opge-
speeld. Voor dien tijd moet hij de derde lijn
niet verlaten, hoewel dat meestal niet nood-
lottig is.
Wit speelde nu 4. Tbl en verloor na 4.
Th6. 5 Kcl (anders mat) Thlt. 6. Kb2 Tbl:f.
7. KM: Ke2. De Witspeler verklaarde nader-
hand, dat hij de stelling als verlbren be-
schouwde, terwijl juist een theoretische
remisestelling bereikt was.
Het had moeten gaan als volgt:
4. Tb3b8
Zoo ver mogelijk weg.
4Tc6h6
Daarna kwam dus al gauw de eisch op om
op de grootte der dieren te letten en werden
dus de eischen waaraan een fokker mosst
voldoen, uitgebreid. Toen echter de laatste
jaren de ziekten onder pluimvee meer en meer
toenamen zag men in dat men op deze ma
nier er niet kwam en dat er naast de eischen
die men eerst te boeken zag veel en veel meer
gelet moet worden op eischen waaraan de
dieren zelf moesten voldoen, n.l. wat betreft
gezondheid, krachtige lichaamsbouw, weer-
standsvermogen tegen allerlei ongunstige in-
vloeden.
Ik zou haast zeggen dat de gezondheks-
eischen tegenwoordig bovenaan staan en dat
men daarna pas op de prestaties der hen mag
gaan letten en toch is men daar al weer niet
bij stil blijven staan, want het bleek, dat men
er op deze manier nog niet kwam. Al te vaak
kwam het voor, dat onder afstammelingen
van gezonde hennen toch veel ziekte en
sterfte optrad, vooral de gevreesde verlam-
ming. Ook hier kwam weer de moderne erfe-
lijkheidsleer, zij het dan ook indirect te hulp
en wees den weg. Gebleken was n.l., dat een
hen van beste afstamming nog lang niet al
tijd zelf best was wat leg enz. betreft en dat
men de fokwaarde van een hen alleen kan
beoordeelen aan haar nageslacht. Met andere
woorden, pas als de dochters van een t>e-
paalde paring goed waren kon men zeggen,
dat de oudere dieren de gewenschte eigen-
schappen bezaten. Maar dat sluit in, dat men
dus van dieren moet fokken, althans waar
het betreft het fokken van eerste klas mate-
riaal, die reeds minstens aan den tweeden ieg
zijn. Hier komt nu ook het fokken op gezond
heid en weerstandsvermogen op neer. We
kunnen pas beoordeelen of een dier voldoende
weerstandsvermogen en levenskracht heeft
als het een legseizoen achter den rug heeft,
en een haan pas als we weten dat onder de
kinderen uit een parium met een bepaalde
hen geen abnormaal sterftecijfer voorkomt.
Gebleken is bij allerlei onderzoekingen, dat
bepaalde ouders een aantal afstammelingen
geven waaronder een hoog sterftepercentage
optreedt en dat andere ouders een kerngezond
sterk nageslacht opleveren.
Uit beide richtingen dus komen we op het
zelfde neer de waarde aan fokdieren laat
zich pas met zekerheid bepalen uit de kwali-
teit van het nageslacht.
In benarde tijden waarin we thans leven
hebben we in velerlei opzicht niet veel meer
te beweren of zelf te regelen, we hebben ons
aan te passen aan de voortdurend wisselende
omstandigheden, maar dat neemt niet weg,
dat we toch als richtlijn vasthouden zooveel
mogelijk aan wat de moderne wetenschap ons
leert en dat we dus voor zoover de omstan
digheden het toelaten bij de keuze onzer fok
dieren nageslachts-controle in het oog hou
den. Naast afstamming, leglijsten, staat van
gezondheid letten we dus ook nog op het na
geslacht.
Verder moesten we steeds als eisch vast
houden, ik kan haast zeggen nu meer dan
ooit, dat de oudere dieren op pullorum onder-
zocht zijn. Er moet geen broedei onnuttig
verspild worden en geen kuiken met kans op
spoedige sterfte ter wereld komen en een der
grootste bronnen van slecht uitkomen en kui-
kensterfte ,,kan" de pullorumziekte zijn. Ik
zeg ,,kan", want gelukkig heeft de ervaring
al geleerd, dat dank zij uitgebreid en deskun-
dig onderzoek op pullorum-besmetting van de
fokdieren, deze vroeger zoo onschadelijke
ziekte enorm terug gegaan is. Maar ook hier-
mede geldt wat ik in den aanvang gezegd
heb, men komt bij de bestrijding der pullorum
betrekkelijk laijgzaam vooruit, althans in het
groot-bedrijf. Maar men raakt als rnen de
maatregelen er tegen nalaat, verbazend snel
weer in de put.
We eischen dus van den foktoom vrij zijn
van pullorumbesmetting. Het onderzoek op
pullorum behoort voor Januari al gebeurd te
zijn. Maar ik weet dat er nog al eens daar-
mede gewacht wordt en wijs er daarom nog-
maals op.
Moet er van eerste leghennen gefokt wor
den en van jonge hennen, dan kan men eenige
aanwijzing omtrent de waarde der hennen
krijgen als men weet, dat zij voor 1 Februari
40 eieren of meer gelegd hebben van ongeveer
58 gram en de waarde der jonge hennen kan
men eenigszins nagaan, als men de legcijfers
der zustens gecontroleerd heeft.
Dr. B. J. C. TE HENNEPE.
((Nadruk verboden.)
Of 4. ...d2. 5. Te8f Kd3. 6. Td8f Kc3. 7.
Td2: en remise.
5. Tb8e8f Ke3—d4
6. Te8—d8f
en zwart kan het voortdurend schaakgeven
slechts op twee manieren vermijden, die beide
tot remise leiden, n.l. door met den koning
naar den toren te gaan. Of wel, door den
toren tusschen te plaatsen. In het eerste
gefval volgt:
6Kd4e5
7. Td8e8f Ke5—f6
8. Te8f8f Kf6e7
9. Tf8f3 Th6d6
10. Kdld2
en wint den pion, dus remise.
In het tweede geval gaat het nog eenvou-
diger, n.l.:
6Kd4e5
7. Td8e8j Th6—e6
8. Te8Xe6j Ke5Xe6
9. Kdld2 en remise.
De volgende stelling, waarin de partij met
den pion wint, komt voor in het oudste ge-
drukte schaakwerk, dat van den Spanjaard
Lucena (1497).
bed
f g h
1.
Th2h3
2. Tfl—f4 Th3—hi
Op 2. Te3. 3. Th4 volgt 4. Kh8 en 5.
g8D.
3. Tf4—e4f Ke8—d7
De zwarte koning beheerscht het prombtie-
veld niet.
4. Kg8—f7 Thl—fit
5. >Kf7ig6 Tfl—glf
6. Kg6—f? Tgl—fit
7. Kf6—g5 Tfl—glf
8. Te4g4! en wint.
Alleen dit maneuver kan de koning tegen
schaakjes vrijwaren.