I fir Neuzenscne Coiirsnt I hieraan to«' dat het Uraguaysche ministerie
wwMiuiat van buitenlandsche zaken nauwgezet de be-
Buitenland
TWEEDE BLAD
GEMEENTERAAD VAN
TERNEUZEN.
l_ I >>Ik er zeker van, zoo voegde Guani
v '"'iV I ginselen der neutraliteit en de Internationale
Woensdag 20 December 193S No. 10.006 I wetten gehandhaafd heeft. Ik ben op het
oogenblik bereid over te gaan tot een publi-
DE MIJNEN OP DE BELGISCHE
KUST.
In den loop van de laatste week zijn weer
ruim honderd drijvende mijnen op de Belgi
sche kust gestrand of in de territoriale wa-
teren waargenomen. De direetie van de af-
I dee ling zeewezen heeft thans besloten de be-
kendmaking in de pers van de positie dezer
mijnen stop te zetten. Wei echter zal worden
voortgegaan met het bijhouden van de kaar-
ten der mijnenvelden, welke kaarten geraad-
pleegd kunnen worden door de zeevaarders
en visschers in de kantoren van de rijksloods-
diensten en van de waterschouts.
VIJF FRANSCHE SOLDATEN
GElfNTERNEERD IN BELGfiO.
De correspondent der N. R. Crt. te Brus
sel meldt:
Een paar weken geleden werd een En-
gelsch soldaat, die te Kortrijk door de stad
wandelde. gearresteerd en naar de icazerne
van de gendarmerie geleid. De man kon niel
verklaren hoe hij in deze stad was gekomen.
Hij werd, natuurlijk, geinterneerd. Enkele
dagen nadien volgde de interneering van twee
andere Tommies, die, eveneens in het Zuiden
van West-Vlaanderen, vermoedelijk bij ver-
gissing, de Belgische grens hadden" over-
schreden. Zaterdag kwamen vijf Fransche
militaaren bij Halanzy, in de provincie Lu
xemburg, op Belgisch grondgebied, met het
doel, zich in een cafe, waar ook tabak wordt
verkocht, van sigaretten te voorzien. Zij wer-
den echter door de gendarmerie opgemerkt
en aangehouden. De vijf Franseheri, o.w. een
onderofficier, zullen nu tot het einde van den
oorlog in Belgie moeten blijven. A1 de in dit
land geintemeerde Fransche, Engelsche en
Duitsche militairen, ten getale van dertig, zijn
thans in het fort te Hoei samengeibracht.
STRAATGEVECHTEN TE PE1PING.
Tusschen politietroepen van de voorloopige
regeering in Peiping ene Chineesche terro-
nsten is het volgens het D.N.B. tot een
straatgevecht gekomen. Een twaalftal Chi
neesche terroristen, die gevlucht waren in de
Fransche kerk, werd gearresteerd. De terro
risten waren tijdens de feestelijkheden ter ge-
legenheid van het tweejarig bestaan der voor
loopige regeering de stad binnengeslopen,
waar zij pro-Japansche Chineezen aanvielen.
BULiGARIJE ZAL 200.000 VARKENS AAN
DUITSCHLAND LEVEREN.
Reuter meldt uit Sofia (Bulgarrje):
Het nieuwe handelsverdrag tusschen Bul-
garije en Duitschland, dat te Sofia is onder-
teekend, voorziet in den uitvoer :n 1940 van
200.000 levende varkens van Bulgariie na"
Duitschland.
Bulgaarsche handelsdelegaties zullen naar
Sovjet-ftusland en Spanje vertrekken om er
te onderhandelen over handels- en scheep-
vaartovereenkomsten.
MUITERIJ IN HET BOODE LEGER.
Havas meldt uit Kopenihagen:
Het blad „Politiken" bericht, dat een ge-
heel bataljon van het roode leger in Finland
heeft gemuit aan den oever van het Ladoga-
meer. De soldaten helbben hun officieren en de
communistische commissarissen gedood. De
meeste soldaten hebben zich vervolgens aan de
Finnen overgegeven en de rest keerde naar de
Russische linies terug.
FROTESTNOTA VAN 21 LANDEN AAN
DE OORLOGVOERENDEN.
Cantillon, de Argentijnsche minister van
buitenlandsche zaken, heeft verklaard, dat hij
een nota zal publiceeren, welke 21 landen ge-
zamenlijk zullen zenden aan de oorlogvoeren-
de landen om te protesteeren tegen de schen-
ding der maritieme neutraliteitszone, welke
door de conferentie van Panama is vastge-
steld.
De nota is opgesteld door den minister van
buitenlandsche zaken van Argentinie. Zij
heeft de goedkeuring ontvangen van verschei-
den Amerikaansche staten.
Zij geeft, volgens Havas, een vastberaden
uiteemzetting van de ontevredenheid, welke
gewekt is door het jongste zeegevecht in de
Zuid-Amerikaansche wateren.
'De declaratie van Panama, welke in Oct.
j.l. is aangenomen op de Pan-Amerikaansche
conferentie, heeft een driehonderd mijls-veilig-
heidszone rond Amerikla vastgesteld.
'Hull heeft gezegd, dat, indien de Euro-
peeschojj oorlogvoerenden binnen deze zone
tot vrjandelijkheden zouden overgaan, de 21
republieken in conferentie zouden bijeen-
komen, om te bepalen welke actie zij zullen
ondernemen.
EEN LITAUSCH SCHIP DOOR
DUITSCHERS OPGEBRACHT.
Het Litauscbe vrachtsohip Kretinga, dat
van Zweden naar Riga voer, is door de Duit-
schers op 3 dezer aangehouden en naar Stet
tin, opgebracht. Tot dusverre weet men niet
om welke redenen zulks is geschied. De aan-
houding is des te verwondelijker, daar het een
klein vrachtschip betreft van 550 ton, dat
geenerlei lading vervoerde. Aangezien de
stappen van de Litausche reederij bij de Duit
sche autoriteiten geen succes hebben opge-
leverd, is de zaak aan de diplomatie toever-
trouwid.
EE'N VERKLARING VAN DEN
URUGUAYSCHEN MINISTER VAN
BUITENLANDSCHE ZAKEN.
De minister van buitenlandsche zaken van
Uruguay, Guani, heeft verklaard, dat de on-
derhandelingen over de „Graf iSpee" practisch
Zaterdag geeindigd waren met de overhandi-
ging aan den Duitschen gezant van een nota,
waarin te kennen werd gegeven, dat*de
Admiral Graf Spee" Zondag om 20 uur op
^ijn laatst uit Montevideo moest vertrekken.
De Duitsche gezant zou hem antwoord geven
en Zondagmiddag om 15 uur werd hij ervan
op de hoogte gebracht, dat het Duitsche schip
om 18 uur de voorhaven verlaten zou.
De minister van buitenlandsche zaken heeft
van de Duitsche regeering een nota ontvan
gen ten aanzien van het genomen besluit,
fflaar, aldus de minister, het betreft hier geen
eigenlijk protest. De nota, die Zondagavond
om 21 uur werd ontvangen, geeft slechts uit-
drukking van het standpunt van de Duitsche
regeering die meent, dat de neutraliteitswet
niet oed is toegepast.
catie van alle documenten ibetreffende dit bij
zondere geval. Men zal dan kunnen waar-
deeren, hoe correct het optreden geweest is
en hoezeer het zelfs royaal was."
De minister besloot zijn verklaringen met
te zeggen: ,,door het tot zinken brengen van
de Admiral Graf Spee" is geen enkel slacht-
offer gevallen. Alle zeelieden zijn gered en
op weg naar Buenos Aires aan boord van
Argentijnsche schepen. De commandant van
het slagschip is veilig. Hij werd een oogen
blik gearresteerd, toen hij zich van zijn schip
verwijderde in een sloep van het schip. Ik
werd daarop geraadplecgd over de vraag of
de commandant zijn reis kon voortzetten,
waarop ik antwoordde, dat men hem volledig
in vrijheid moest laten omdat hij zich van
onze kusten verwijderde en de bevelen opvolg-
3e die hij van onze autoriteiten had ont
vangen.
DE VROUW VAN EEN MINISTER
VEROORDEELD.
De journaliste Else Kleen, echtgenoote van
den Zweedschen minister van sociale zaken
Mdller, is, volgens den correspondent der N.
R. Crt. te Stockholm, wegens mislbruik van
de vrijheid van drukpers, veroordeeld tot 2
maanden gevangenisstraaf onvoorwaarde-
lijk en een schadevergoeding van 6500
kronen.
Else Kleen, of mevrouw Mdller, zooals de
rechtbank haar betitelt, interesseert zich be-
zonder voor de reclasseering en zoo is zij er
toe gekomlen een woord vooraf te schrijven en
de verantwoordelijkheid op zich te nemen voor
een boek, Grdna On, oftewel Hot Groene
Eiland, waarin een ontslagene gevangene, de
Finsche moordenaar Poukka, een naar het
schijnt zeer tendentieuse beschrijving geeft
van toestanden en wantoestanden op ,,Het
groene eiland", dat, naar elke Zweed weet,
het eiland Langholmen is, waar de grootste
strafgevangenis van Zweden is gevestigd. De
directeur van de gevangenis en de meeste
leden van het personeel achtten zich belee-
digd en hebben een aanklacht ingediend. Na
een langdurige behandeling sprak de jury als
haar oordeel uit, dat ten aanzien van bepaal-
de passages sprake was van mislbruik van de
vrijheid van drukpers en op grond daarvan
heeft de rechtbank Else Kleen veroordeeld.
ALLE DUITSCHERS UIT LETLAND
VERTROKKEN.
Met de Sierra Oordoba is het laatste trans
port van 51.000 Duitschers uit Letland naar
Duitschland vervoerd gewordcn. Voor dit ver-
voer zijn in het geheel 73 schepen noodig ge
weest. Thans is opgericht een maatschappij,
genaamd Utag, een officieuze installing, die-
nende om de kwesties van vermogen te rege-
len. Bovendien zijn in Letland nog ongeveer
honderd specialisten achtergebleven, welke
deze maatschappij van advies moeten dienen.
Vergadering van Donderdag 23 Nov. 1939,
des voormiddags 10 uur.
Voorzitter de heer Mr. P. H. W. F. Tellegen,
Burgemeester.
Tegenwoordig de leden L. J. Geelhoedt, D.
E. de Kraker, C. A. Verlinde, N. J. C. Lam-
■brechtsen van Ritthem, A. J. W. B. van Riet-
schoten, J. L. de Cook, J. Riemens, H. J.
Colsen, L. J. van Driel, J. N. 't Gilde, M. de
Vos, J. den Hamer, P. J. van Strien, G.
Klaassen' en J. F. K. A. P. Filius.
(3. Vervolg.
Na heropening der vergadering worden de
algemeene beschouwingen voortgezet.
De heer DiE KRAKER merkt op, dat de
heer Van Driel een schadeloosstelling ge-
vraagd heeft. iSpreker geeft te kennen, dat
daaraan zoo veel mogelijk zal worden tege-
moet gekomen in het vervullen van zijn
wenschen.
De heer Colsen heeft gesproken omtrent
den post van f 2500 voor de Nieuwe Kerk-
straat te Sluiskil. Wanneer deze gelden kun
nen worden gevonden, zullen zij te Sluiskil
worden besteed.
De heer Van Rietschoten heeft gesproken
over de losse werklieden in dienst der ge-
meente. Deze kunnen alleen worden vermin-
derd wanneer de diensten worden gemoder-
niseerd.
De heer Filius heeft opgemerkt, dat de
christelijk-historische unie zich in de verkie-
zingsdagen niet fair heeft gedragen. Zijns
inziens is de christelijk-democratische unie
zeer hoffelijk behandeld.
Hetgeen de heer Riemens gezegd heeft, acht
spreker zeer juist. De christelijk-historische
unie is niet alleen een arbeiderspartij, doch
een partij uit alle lagen der toevolking. Van
het. verleenen van een schadeloosstelling in
eenigerlei vorm, gaat sprekers fractie vrij uit.
De heer LAMBRECHTSEN VAN RITTHEM
heeft zich er van onthouden, deel te nemen
aan de algemeene beschouwingen omdat de
punten. waarover spreker iets te zeggen heeft,
te vinden zijn in de begrooting en deze begroo-
ting en de memorie van toelichtimg mede zijn
samengesteld door een der wethouders die
van sprekers fractie is, en deze fractie acoord
gaat met hegeen Burgemeester en Wethouders
samengebracht bebben in de begrooting.
Indien spreker dan enkele opmerkingen
maken wil, dan is dat aan het adres van die
raadsleden, die gesproken hebben over de
haven van Terneuzen en juist daardoor ge-
toond hebben hiervan slecht op de hoogte te
zijn.
De heer Colsen heeft uitgeroepen, dat niet
Terneuzen doch Sluiskil de derde haven was
van Nederland. Hiertegenover moet spreker
opmerken, dat Terneuzen sinds lang niet meer
de derde haven van ons land is, dat was zoo
vd<5r den oorlog, doch thans komt het op de
7e of 8e plaats.
Dat er te Sluiskil meer schepen zouden
geladen en gelost worden dan te Terneuzen
is evenmin juist, want te Terneuzen werden
gedurende 1938 geladen en gelost 224 schepen
met een inhoud van 273.993 bruto register
ton, tegen 115 te Sluiskil en een inhoud van
263.426 bruto register ton.
Hoewel het dus in de tonnenmaat weinig
scheelt, blijkt het dat te Terneuzen ongeveer
de helft meer schepen komen dan te Sluiskil.
Hoe de heer Colsen dan ook aan zijn bewe-
ring komt, is spreker een raadsel.
Bovendien blijkt uit de beweringen van den
heer Colsen, dat deze niet op de hoogte is van
de statistiek, want, indien hij zich de moeite
eens nam om die te bestudeeren, dan zou de
heer Colsen ontwaren, dat Terneuzen en Sluis
kil voor de statistiek een haven vormen. Dit
is dan ook een verkeerd standpunt van den
heer COlsen om steeds maar Sluiskil afzonder-
lijk te noemen.
De regeering staat met betrekking tot de
haven op hetzelfde standpunt als het ge-
meentebestuur en denkt er niet aan Sluiskil te
I noemen. Verder blijkt, dat de heer Colsen
van de toskomstige ontwikkeling der haven
een geheel verkeerd beeld heeft. Ongeveer
3 jaar geleden heeft de Regeering een nieuwe
haven gebouwd, die van groot belang kan
zijn en een groote factor kan vormen in het
economisch leven der gemeente.
Dat men thans de ontwikkeling der haven
niet kan zien, is grootendeels een gevolg van
intemationale omstandigheden, waarop noch
de Regeering, nocht het gemeentebestuur
eenigen invloed kan uitoefenen.
Er is noodig edn voornaam punt, waarom-
trent, zoow.el bij het gemeentebestuur als bij
de Kamer van Koophandel en den gemeente-
raad, herhaaldelij'k stemmen zijn opgegaan,
en dat is het tarief voor de verzending per
spoor. Heel deze kwestle hangt aan een
maatregel van Belgische zijde, namelijk de
toepassing der bijzondere spoorwegtarieven
voor de verzending van goederen. Zooals be-
kend, zijn deze bijzondere tarieven in 1914
©pgeheven waardoor Terneuzen, dat een der
havens had die een bijzondere positie wel-
licht eenig in de wereld innam, enorm
werd geschaad.
Vroeger hadden verzendingen plaats naar
het Saargebied en tot Straatsbufg toe, door
de opheffing dier tarieven is dat absoluut
onmogelijk gemaakt.
In 1932 is ingevoerd de wet op de even-
redige vrachtverdeeling, die den schippers
tegemoet wilde komen in zooverre, dat zij
iederen schipper zijn deel wilde geven. Door
de toepassing hiervan, werd Terneuzen een
der havens die in een zeer caigunstige positie
kwam te verkeeren, daar deze wet niet verder
greep dan tot de landsgrens en de schippers,
die daarover gingen, van de tariefsbepalingen
waren ontheven.
Nu deed zich het gekke geval voor, dat de
schippers voeren naar Gent en andere Belgi
sche havens en vandaar uit goederen goed-
kooper gingen vervoeren dan zij het vanuit
Terneuzen deden.
Er zijn verschillen voorgekomen van 25 ct.
en meer per ton lager vanaf Gent. Men zal
begrijpen, dat tegen een dergelijke tactiek niet
doenlijk is te concurreeren. De schippers doen
er zichzelf nadeel mee, doch inmiddels zijn
niettemin deze dingen gebeurd.
En dan zal de heer Colsen toch ook wel be-
grepen hebben, dat men hier door de haven-
politiek der ons omringende Belgische havens
op een heel anderen voet is komen te staan.
Men heeft daar het beruchte vrije sleeploon,
wat men zelfs in Rotterdam niet gedaan kan
krijgen. Dan moet men spreker maar eens
vertellen, hoelang het dan hier nog mogelijk
zou zijn deze concurrentie vol te houden.
Verkeert de haven van Terneuzen door deze
oorzaken dus reeds in een uitzonderlijke posi
tie, zoo komt aaar nog bij de onderlinge con
currentie tusschen de Nederlandsche havens.
Men zal toch wel kunnen begrijpen, dat het
ten gevolge van het verschil in afstand vanaf
die havens goedkooper moet zijn een lading
naar Zutphen of een dergelijke plaats te ver
voeren dan zulks vanaf Terneuzen kan.
De heer Colsen kan ook niet zeggen, dat
het Rijk niets voor de haven van Terneuzen
doet. Het Rijk doet wel degelijk alle moeite
om de haven zoo goed mogelijk te helpen.
Als men rekent, dat de haven van Terneuzen
een der weinige zoo niet de eenige haven
is, waar niets geheven wordt, noch haven-,
noch kaai-, noch kanaal-, noch bruggelden.
Het gaat dan ook niet aan, in het openbaar
verwijten te gaan uiten, die kant noch wal
raken.
In de tweede plaats wil spreker eenige op
merkingen maken omtrent hetgeen geuit is
omtrent het geldelijk beheer. De sociaal-de-
rnocratische fractie heeft gevraagd waarom
destjjds de boel maar niet opgemaakt is, nu
het thans toch moet gebeuren. Met dat in-
zicht is spreker het absoluut niet eens. Dit
heeft hij in het vorig jaar tijdens de behande
ling der begrooting gezegd. 'Het gaat niet aan
den boel nu maar op te maken. Want dan
weet de S.D.A.P. ook zeer goed, dat een der
eerste maatregelen is, als de gemeente nood-
lijdend zou worden, de belastingen tot het
hoogst mogelijke peil op te voeren, en .spre
ker veronde/stelt, dat daarvan ook de kiezers
der S.D.A.P. nadeelen zouden ondervinden,
zooals ook met de, andere bevolkingsgroepen
ongetwrjfeld het geval zou zijn. De S.D.A.P.
heeft steeds dezelfde eenzijdige politiek voor-
gestaan, ook in andere openbare besturen,
waarin deze vertegenwoordigd was. Daarbij is
gebleken, dat deze politiek ten slotte in hun
eigen nadeel was, waarom toen de S.D.A.P.
zich ook met de belangen van den kleinen
middenstand is gaan bemoeien. Uit alles bleek
wel, dat indertijd de S.D.A.P. een zeer eenzij
dige politiek voerde, waarbij alleen aan de
arbeiders werd-gedacht.
Spreker kan daarom ook het motief van
den heer Riemens onderschrijven, die, hoewel
zelf arbeider zijnde. zegt eveneens rekening
te moeten houden met de belangen der andere
bevolkingsgroepen.
De heer V'AlN DRIEL wil nog een kleinig-
heid antwoorden. Spreker meent zijn vragen
•duidelijk gesteld te hebben en hij zou zoo zeg»
gen, dat Burgemeester en Wethouders, bij de
verantwoording van het college, over die vra
gen nogal gemakkelijk zijn heengegleden.
De heer Colsen heeft zich geergerd betoond,
dat hij in de pamfletten der S.D.A.P. werd
aangeduid als „de burgemeester van Sluis
kil'. Dit is niet in de papieren van sprekers
partij alleen geweest. Spreker herinnert zich
nog zijn diensttijd, toen hij met Van Aken en
Jos. Haak van Sluiskil te Ellewoutsdijk ge-
mobiliseend was. Toen heeft men reeds
lachenderwrjze slkaar toegevoegd, over den
heer Colsen sprekende: ,,de burgemeester van
Sluiskil' Indien de heer Colsen hiermee naar
voren komt. dan moet hij dit spreker niet
kwalijk nemen, het is niet gebeurd om hem
een hak te zetten. Klaarblijkelijk heeft de heer
Colsen niet op de leesteekens gelet.
De heer Den Hamer heeft in eerste instan-
tie een kleinigherd verteld en is daarop later
teruggekomen. Hij had het over een de-
monstratie brj den burgemeester. Het is toch
niet meer dan logisch, dat, als men iets wil,
men dan poogt een dergelijke actie kracht bij
te zetten. In dat opzicht zijn de anti-revolu-
tionairen net als spreker geestverwanten. Zij
trachten ook hun wenschen zooveel mogelijk
kracht bij te zetten. Indien er een deputaten-
vergadering gehouden moe't worden, trachten
zij ook den grooten man van hun partij,
Colijn, er bij te krijgen om aan hun besluiten
kractit bij te zetten. Sprekers medestanders
vinden hun kracht bij een demonstratie op
de straat.
Spreker heeft het meegemaakt in 1900, in
het buitenland, in Gent, dat de burgemeester
van Gent bij. een demonstratie netjes meege-
gaan is aan het hoofd van de deputatie. Daar-
over is nogal wat te doen geweest, dooh de
Regeering in Belgie was ten slotte van mee-
ning, dat de orde het best bewaard is, indien
i een demonstratie wordt gehouden, als het
hoofd van de gemeente aan het hoofd staat,
want dan blijft de orde beslist bewaard.
J Spreker zal let dan ook toejuichen als de
burgemeester zich bereid wil verklaren aan
het hoofd van den stoet, met de vlag voorop,
mee te kuieren.
Spreker zou hem daarom willen verzoeken,
bij voorkomende gelegenheid, welwillend mede
te gaan!
Nu komt spreker op het terrein van een
tegencandidaat in de arbeidersbeweging.
Heel schappelijk zou hij hem willen zeggen, als
mede-democraat, zooals Domela Nieuwen-
huijs zeide tot Kuijper: ,,Koim en strijd mee in
onze rijen".
Waarom moet de christelijk-democratische
unie een aparte partij vormen toen bleek, dat
de leden dier partij zich in de protestantsche
fracties niet ttiuis voelden, waarom hebben
zij dan een aparte partij opgericht Dat is
toch niet noodig? De heer Filius geeft toe,
dat zijn partij zakelijk niets scheelt van in-
zicht met de sociaal-democraten, hun men-
schen werken ook in de Kamers regelmatig
mee met de SjD.A.P. De heer Filius heeft zijn
eigen partijprogram voorgelezen, spreker zal
dit niet doen, dat zou te lang duren, doch de
heer Filius zal toch ook weten, dat brj de
S.D.A.P. de godsdienst wordt beschouwd als
een private zaak, dat op dit gebied een ieder
kan leven naar zijn eigen beschouwing en
ieder voor zijn eigen moet weten op welke
wijze fiiij dit inricht. Spreker persooniijk ge-
voelt ook veel voor de liefdesleer van Chris-
tus, die leefde in liefde tot al wat leeft. Ieder
heeft het recht zijn leven uit te leven, zooals
hij dat verkiest. Als spreker en de heer Filius
zoo weinig sehelen in maatschappelijk opzicht,
dat de godsdienst alleen het element is, dat
hen scheidt, dan kan dat ook geen bezwaar
zr)n.
Voorts maakt de heer Filius de S.D.A.P. een
verwijt, met betrekking tot den verkiezings-
strijd. In een dergelijken strijd wordt men wel
eens persooniijk. Dit is ten opzichte van de
iC.D.U. niet bet geval geweest, doch waar deze
partij 4 jaar geleden 178 stemmen haalde,
vreesde men, dat deze ook thans niet aan een
raadszetel zou komen. Dat is thans wel het
geval geweest.
Overigens spreekt spreker er zijn voldoe-
ning over uit, dat er jong democratisch bloed
in dezen ouden, duffen, eonservatieven raad
is gekomen, dit kan niets anders dan zegen
brengen.
De heer Riemens ontkent zichzelf als arbei-
dersvertegenwoordiger te beschouwen. Dit is
jammer, daar de heer Riemens zelf arbeider
is en 4 jaar geleden ons als arbeidersvertegen-
woordiger op het dak is geschoven.
Als vertegenwoordiger der arbeiders in de
Nederl. Hervormde Kerk, heeft de heer Rie
mens de S.D.A.P. geen voordeel doch nadeel
toegebracht.
Bovendien steunt de heer Riemens ongewild
den eisch van spreker, dat een arbeider in het
college van Burgemeester en Wethouders zou
worden gekozen, waar hij zegt, zelf arbeider
te zijn en zich de nooden en behoeften van
den arbeider goed te kunnen inleven. Spreker
denkt zich hier dus in den gedachtengang, dat
hij wel degelijk vertegenwoordiger der arbei
ders is.
Dat spreker zou gelnsinueerd hebben, dat
de heer Riemens een persoonlijke vergoeding
of schadeloosstelling zou hebben gekregen bij
de wethoudersbenoeming, heeft spreker geen
oogenblik bedoeld, doch spreker heeft meer
op het oog gehad, dat een raadsfractie op de
een of andere manier is schadeloos gesteld
daar het hem persooniijk bekend is, dat het
samiengaan werd bemoeilijkt omdat de heer
Riemens -gaarne had gezien dat hij zelf den
wethouderszetel had beklommen.
Spreker verwacht in deze kwestie een dui-
delijk antwoord. Indien men er zoo langs
glijdt, als gedaan is, is dit geen antwoord.
Door den Vrijheidsbond wordt spreker opge-
draaid, dat zij van sprekers fractie geen uit-
noodiging hebben ontvangen. Spreker her
innert er aan, dat zijn fractie 12 jaar geleden
een uitnoodiging had gekregen en toen men
opkwam werd er maar direct medegedeeld,
dat er niets te doen was! Denzelfden dag
was de zaak al in kruiken en kannen. De heer
Geelhoedt werd wethouder en er zwaaide een
ander af. Ook den vorigen jaargang is er uit-
gekeken, doch het was net als met de vrouw
van Blauwbaard ,,er is niets gekomen". Dit
was ook nu weer zoo.
Als grootste fractie in dezen ouden duffen
eonservatieven raad ging men natuurlijk niet
uitnoodigen de menschen met wie men geen
kans had. Indien er echter tijdig of ontijdig
een oproep was gekomen, dan zou daaraan
gevolg zijn gegeven.
Als grootste fractie in dezen raad eischt de
S.D.A.P. voor zich een wethouderszetel op.
Spreker is er van overtuigd, dat, indien de
S.D.A.P. den heer Riemens had uitgekozen
men daarmee wel had kunnen meegaan, doch
dat men, omdat men tegen de SjD.A.P. iets
had, deze niet wilde aannemen.
Spreker herhaalt, dat er van het aannemen
van een schadeloosstelling op een of andere
wijze sprake moet zijn in dit college, dat een
college is van de meerderheid der minder-
heden.
Spreker zal thans bij benoemingen op het
zelfde chapiter terugkomen als vroeger de
heer Bakker, hij heeft dit tot nu toe niet
teveel gedaan, doch zal goed daarover ballten,
dat er niet den enkel modern georganiseerde
arbeider is bij de 44 man personeel in gemeen-
tedienst.
Sprekers fractiegenooten worden niet ge-
passeerd als het gaat om de evacuatie of den
burgedienst. Zouden sprekers medestanders
dan zulke lapschwanzen zijn? Dan wordt
daaraan niet gedacht! Spreker zal zorgen
ztjn boekje niet te buiten te gaan. Hij zal
niet zeggen, dat men het liegt, want dan ging
hij te ver en zou zijn boekje te buiten gaan.
i In tweede ins tan tie heeft de heer Den
Hamer het woord gevoerd. Hij heeft gezegd,
dat er over schadelbosstelling niet gesproken
is. Als hij dat zegt, moet men het aanvaar-
den. Van den heer Den Hamer weet spreker
niets te bewijzen, en hij gelooft ook, dat de
anti-revolutionaire partij, toen deze vroeger
een wethouder had, geen schadeloosstelling
heeft verleend.
Wat betreft de kwestie, dat de gemeente
onder curateele zou komen van het Rijk, dit
kan hij niet zoo erg vinden, want het is thans
reeds zdd, dat over 78% van het gemeen-
telijk financieel beleid niets meer te zeggen
valt. Dit is ook in een andere vergadering
wel gebleken, zoowel bij de kwestie der water-
leiding, als bij de werkloozenzorg, welke laat
ste Regeeringszorg is.
'De beide breeders Polak hebben daarop in
dertijd herhaaldelijk aangedrongen. Uit de
cijferverhouding, door den heer Geelhoedt ge
geven. blijkt ook wel, dat het niet mogelijk
zal zijn de zelfstandigheid te behouden.
Nu is de gemeente arm, nu is het te laat.
der Nederlandsche gemeenten naar
spreker meent 388 zijn nog zelfstand'g, 988
hebben al het lood'je gelegd nu Jhr. De Geer
bij de totstand'koming van zrjn kabinet heeft
toegezegd, een verhetering van de zorg voor
de gemeenten. Nu spijt het spreker niets, dat
de gemeente armlastig wordt en den steun
van het Rijk deelachtig moet worden.
Spreker heeft gegronde hoop, dat dit nog
niet het geval zal zijn, Indien men reeds
"8% heeft moeten laten vallen, kan men
het voor de rest niet meer redden. Wij wen
schen te wonen zooals het voor de gemeente
past. Het raadhuis, waar men thans bijeen
is, verdient dien naam niet meer, doch wij
kunnen geen nieuw bouwen daar de gemeente
te zuinig heeft geleefd.
Dit zal later van Regeeringswege ook tegen-
geworpen worden.
Spreker meent dat het onder curateele
staan nog zoo erg niet is, dat blijkt wel in de
grootste stad op 1 na in ons land, hoe de situa-
tie daar is, is nog niet uit de doeken gedaan,
doch men gaat daar gewoon door of er niets
aan de hand is. Men zou zeggen, dat men zoo
veel mogelijk scihuld moet maken. Spreker zou
het niet erg vinden, als men 4 millioen schuld
had, waar de Regeering kans ziet, er in een
jaar 1% milliard bij te maken. De Regeering
zou ons dan niet in den steek laten. Nu even-
wel laat de Regeering ons zitten en moeten
we zelf maar zien onze boontjes te doppen.
Vorig jaar heeft men zich het brood uit den
mond gespaard, nu is het toch weg. We kun
nen nog niet zoo arm, zoo uitgezogen zijn,
zegt de wethouder als hg aantoont, dat in
1932 een batig slot was van 40.000 en men
nu slechts over f 7000 bescbikt.
En dat alles moet door de gemeentenaren
opgebracht worden. Als men zijn aanslag-
biljet thuis krijgt, dan ziet men daar op staan
zooveel voor het Rijk, en zooveel opcenten
voor de gemeente. Dat het Rijk zoo weinig
aan de gemeente uitkeert, is niet de schuld
van de gemeenten doch van de burgerpartijen,
die hadden moeten overeenkomen, niet mede
te werken, dat de Regeering wederrechtelijk
ieder jaar 1650 van de financieele verhou-
ding tusschen Rijk en gemeente afhaalt. Dan
gaat het op den duur toch niet om rond te
zwemmen. Als arbeider en raadslid is spre
ker daarover niet tevreden.
Verder hebben de heeren het er ook nog
over gehad, of niet beter de havenbelangen te
Brussel behartigd hadden kunnen worden.
Spreker is een internationaal mensch en een
vriend der Belgen. Hij voelt zich Groot-
Nederlander, net als de menschen aan de
overzijde der grens. Er is spreker altijd ge-
leerd, dat de heele laagvlakte van Belgie bij
ons behoort. Dat dit niet zoo is, is het gevolg
van de fout die in 1830 gemaakt is.
Men moet voor deze kwestie echter niet zijn
in Brussel, maar in Den Haag. Spreker is
niet bang voor een dienstreis naar Den Haag,
doch meent, dat men hier toch in de toekomst,
de gesjochte jongens zal blijven. Spreker acht
het niet direct noodig, dat men thans nog eens
in Den Haag die oude duffe deur laat intrap-
pen. Hij ziet het zoo, dat op 10 Augustus
1914 en bij den val van Antwerpen, de haven
van Terneuzen kapot is gegaan. Spreker
weet hiervan als oude arbeider ook het een
en ander.
De heer Van Rietschoten heeft gezdgd er
niet van overtuigd te zijn, dat Zeeuwsch-
Vlaanderen alleen maar goed zou zijn om de
bevolking op te nemen bij evacuatie. Laat
men de Regeering in Den Haag doen begrij
pen, dat wij eischen en willen, dat de haven
van Terneuzen er weer bovenop komt, dan zal
de gemeente weer vooruit gaan.
Spreker had gedacht op zijn vragen vol-
ledige bevrediging te zullen krijgen. Een dui
delijk antwoord heeft hij ontvangen van den
heer Den Hamer, dat de anti-revolutionaire
partij geen schadeloosstelling heeft ontvangen.
Daar is hij zooveel verder mee. Van de andere
heeren evenwel heeft hij geen fatsoenlijk ant
woord gekregen.
Wat het relaas van den heer Lambrechtsen
van Rittbem betreft, was hij van de feiten op
de hoogte. Deze heeft dit gebruikt om de
S.D.A.P. eens uit te luchten.
Nu is gebleken, dat men wel met sprekers
fractie wilde medegaan, als lezer van de dag-
bladpers zal het den heer Lambrechtsen van
Ritthem toch ook wel bekend zijn, dat naast
de heeren van den kant van den heei* Lam
brechtsen ook twee van sprekers geestver
wanten in de Regeering zitting hebben. Dit
zegt voor spreker genoeg. Thans is een
Regeering gevormd op de grootst mogelijke
basis. Een Regeering van een partij is in het
landsbestuur niet mogelijk, ook niet een van
twee partij en, men moet daar een Regeering
hebben op de grootst mogelijke basis.
Aan het slot van zijn rede besluit spreker
met zich aan te sluiten bij de wenschen die
de overige heeren hebben geuit. Hij rekent.
zich onder de christelijke arbeiders, daar hij
een aanhanger is van de christelijke liefdes
leer tot den naaste en onszelf, al moge hij
dan zelf kerkeloos zijn.
Spreker hoopt, dat men een behoorlijben
nieuwen toestand zal verkrijgen en dat men in
werkelijkheid zal krijgen niet een Volkenbond.
doch een bond van Volken en men in vrede op
aarde zal kunnen leven.
De heer COLS EN merkt in antwoord aan
den heer Lambrechtsen van Rittheim op, dat
het allerlaatste wat hij bedoelde met betrek
king tot het door hem gezegde omtrent de
lossing en lading van schepen te Sluiskil was,
critiek te oefenen, noch op de schepen, nocb
op de haven. Hij heeft alleen bedoeld te
vragen wat er in het jaar, dat nu verloopen
is, was gedaan.
Indertijd was de heer Lambrechtsen vara
Ritthem het met spreker eens, toen hij meen-
de, dat er iets voor de haven moest gedaara
worden, er is toen nog express in besloten
vergadering over gesproken. Spreker meent,
dan ook geen onzin te heblben verkocht, zoo
als de heeren Verlinde en Lambrechtsen van
Rittheim zeiden, doch hij is er van overtuigd,
dat er te Sluiskil meer schepen gelost en ge
laden worden dan te Terneuzen. Vorig jaar
zijn er te Sluiskil nog 144 schepen gelost en
geladen. Om nu bij Sluiskil te blijven, op de
Cokesfabriek en de l'Azote is er leven, de
menschen daar leven er geheel van. Spreker
vindt het ook spij.tig, dat er te Terneuzen niet
meer booten komen, hij zag ook liever, dat
er meer waren, doch daarmede is men niet
geholpen.
Te Sluiskil heeft men zooveelwerkloozen
niet. Dit feit ligt er nu eenmaal toe, het
armbestuur keert te Sluiskil maar enkele
guldens uit, het is gelukkig dat er te Sluis
kil niet meer geholpen moeten' worden.
De heer Den Hamer heeft opgemerkt, dat
de wegen in Westdorpe er nog siechter bij
liggen dan op Sluiskil, doch daar heeft .men
toch nog kasseien.
Wat de kwestie der tarieven betreft, daar
kan niemand iets aan doen. Spreker vraagt.
wat er in dezen door Burgemeester en Wet
houders gedaan is. Het college heeft beloofd.
in dezen stappen te ondernemen en als het
dit belooft, meent spreker dat het een relaas
moet geven van wat er gedaan io.
Wat spreker vorig jaar miste en toen oofc
bij de algemeene beschouwingen gezegd heeft.
was een voorstel van Burgemeester en Wet
houders inzake de beerruiming op Sluiskil.
Nu is deze kwestie weer ter sprake gebracht
on zullen Burgemeester en Wethouders een
berekening opstellen, doch daar schiet men
niets mee op.
Verder wou spreker er op wijzen, dat als
hier benoemingen plaats heroben, de raad de
benoeming moet doen. En dan zou r
wenschen dat er daarvoor advertenties* in de
krani kwamen. Het is hem opgevallen, dat
als er een benoeming moet plaats hebben door
Burgemeester en Wethouders of den Burge
meester, hiervan niets bekend is. Spreker
acht het plicht, dat de oproeping- voor solli-
j citanten in. de krant komt. Dit betreft din-
