De oorlog in Europa.
V
GENEBAAL VON BLOMBERG
GEVANGEN?
bureau thans in het D.N.B. overgegaan
deze bijna alle vernield of zwaar beschadigd
werden.
De eerste Chineesche groep werd boven
Hankou ontvangen door een goed ondierhou-
den vuur der luchtafweerbatterijen, doch ont-
moette slechts twee Japansche jachttoestel-
len, die vluchtten zonder den strijd te aan-
vaarden. Toen echter de derde groep zijn bom-
men bad geworpen op bet vliegveld, bonden
twintig Japansche toestellen, van een naburig
terrein opgestegen, den strijd tegen de Chi-
neezen aan. Drie Japansche jagers werden
neergebaald, twee Chineesche toestellen wer
den beschadigd, doch zij konden hun basis
nog bereiken.
Het Fransche blad Oeuvre schrijft uit Ber-
lijn te hebben vernomen, dat maarschalk von
Blomberg, de vroegere opperbevelhebber van
het Duitsche leger en v'ijf andere hooge offi-
cieren, zijn opgesloten in de vesting Lands-
berg.
Hitler zelf heeft in deze vesting gevangen
gezeten na de mislukte putsch te Munchen in
1923 en heeft hier zijn boek ,,Mein Kampf"
geschreven.
DE FINSCH-RUSSISCHE ONDER
HANDELINGEN.
Niets lekt uit amtrent de Russische
eischen aan Finland.
De Scandinavische correspondent der N. B.
Crt. telefoneerde Dinsdagochtend:
Verscheidene buitenlandsche journalisten,
die in verband met de Finsch-Russische be-
sprekingen naar Helsinki (Helsingforszijn
gegaan, zijn wanhopig en tegelijkertijd ver-
wonderd over het feit, dat er niets, absoluut
niets uitlekt over de verlangens van de Rus-
sen. Zij moeten zich tevreden stellen met de
weinig zeggende officieele communique's en
met de weinige bijzonderheden die er bekend
worden en die vaak nog voor tweeerlei uitleg
vatbaar zijn.
De Finnen'zelf hebben trouiwens vrijwel op-
gegeven de kansen tegen elkaar af te wegen.
Zij hebben hun lot met een aan fatalisme
grenzend* vertrouwen in handen van de regee-
ring gelegd en wachten af, zonder nervositeit
maar zonder al te groot optimisme ook. De
regeering overlegt over het antwoord op het
memorandum dat Paasikivi uit Moskou heeft
meegebracht. Het feit, dat er te bevoegder
plaatse van een tegenvoorstel gesproken
wordt, maakt het aannemelijk, dat het bericht
uit Moskou, als zou er in principe reeds over-
eenstemming zijn bereikt, op zijn minst voor-
•barig is.
Van officieele zijde verheelt men trouwens
niet dat er meeningsverschillen zijn, al be-
waart men zijn „beheerscht optimisme". Paa
sikivi was ook geenszins terneergeslagen, toen
hij gisteren te Helsinki terugkeerde, en later
tegenover de journalisten verzekerde, dat de
toon van de onderhandelingen, die geheel in
het Russische 'gevoerd werden, uiterst vriend-
schappelijk zijn geweest.
Hoewel men nog niet durft te zeggen, wel-
ke beteekenis hieraan toegekend moet wor
den, heeft het te Helsinki sterk de aandacht
getrokken, dat de bevolking van de veelbe-
sproken eilandjes Hofland en Tyttarskar die
vorige week Dinsdag ontruimd zijn, gisteren
van de provinciale autoriteiten toestemming
kreeg naar de eilanden terug te keeren. Of
velen het zullen doen is nog de vraag. De ont-
ruiming moest zoo overhaast geschieden, dat
er geen gelegenheid was het vee mee te nemen
en dit afgemaakt moest worden.
'Gunstige en ongunstige voorteekenen.
Het kan als een teeken van toenemend op
timisme in Finland beschouwd worden, dat de
laatste dagen tientallen bestellingen voor
plaatsen op de boot naar Zweden geannu-
leerd zijn.
Maar daar staat tegenover, dat de mili-
taire en civiele voorzorgsmaatregelen in zoo
snel tempo worden uitgebreid, dat men zich
hier en daar beangst afvraagt, of de toestand
misschien ernstiger is dan de autoriteiten
willen toegeven. Eien zegsman van buiten
landsche zaken heeft gisteravond verklaard,
dat v^rscherping van de veiligheidsmaatrege-
len geenszins opgevat moeten worden als een
teeken, dat de Finsch-Russische kwestie op
een gewapend conflict dreigt uit te loopen. Er
is ook voor en na gezegd, dat de evacuatie
een oefening is, zooals het ook heet, dat ,,de
verduisteringsoefening tot nader order elken
nacht herhaald zal worden", waarmee men
bedoelt te zeggen, dat in groote deelen van
Finland van nu af des nachts geen licht meer
te zien mag zijn. Dat de evacuatie van de
grensstreek niet alleen maar een oefening is,
blijkt overigens duidelijk uit het feit, dat de
duizenden inwoners uit Karalie geen tijd ge-
had hebben om winterkleeren en voldoende
voedsel mee te nemen en dat de boeren slechts
te kiezen hadden het vee af te maken of de
bosschen in te sturen om daar, zoo goed en
zoo kwaad als het in dit barre jaargetijde
gaat, voor zicbzelf te zorgen.
DE DUITSCHE CONTROLE IN DE
OOSTZEE.
In de internationale wateren tusschen de
Aaland-eilanden en de Zweedsche kust is,
volgens een uit Helsingfors ontvangen be
richt, het Finsche stoomschip Skandinaf, dat
op weg naar Nederland was, door een Duitsch
oorlogsschip gepraaid en vervolgens naar een
Duitsche haven opgebracht. Dit bericht be-
vestigt, dat de Duitsche bewaking thans ook
tot de Botnische Golf is uitgestrekt, blijkbaar
tengevolge van het feit, dat neutrale koop-
vaardijschepen zich thans veel nauwkeuriger
dan tevoren in de territoriale zone langs de
Zweedsche kust houden. De bewaking door
oorlogsschepen en vhegtuigen in deze zone is
aanmerkelijk verscherpt en hieraan schrijft
men het toe, dat er de laatste weken althans
•geen enkel Zweedsch schip in de Oostzee is
opgebracht. Van de zijde van de Zweedsche
marine is medegedeeld, dat een Duitsch be-
wakingsvaartuig waarschijnlijk de „grille" in
de Olandszee zou zijn, ter hoogte van het
Zweedsche eiland Vadlo, waar de schepen
gedwongen zijn over internationaal water te
varen wegens de vele klippen in de territo
riale zone. Daar zouden verschillende vaar-
tuigen gepraaid zijn. In verband hiermede
is de Zweedsche bewaking in de Oostzee ver
scherpt.
„POLEN WAS EEN LEERZAAM
VOORBEELD!"
Het Engelsche ministerie van voorlichting
bericht, dat de Duitsche propaganda poogt
den indruk te scheppen, dat Polen nutteloos
door de geallieerden is opgeofferd en dat het
optreden van het Poolsche leger niet heeft
geholpen. Dit is niet juist, de bijdrage van
Polen voor de uiteindelijke overwinning der
geallieerden is zeer groot, aldus het Britsche
ministerie. Op de eerste plaats zijn de Duit
sche verliezen in Polen ontegenzeggelijk veel
grooter dan in den Rijksdag werd gezegd.
Zeifs als deze verliezen 150.000 man zouden
bedragen, hetgeen een redelijke schatting is,
dan is dit nog veel voor het begin van een
oorlog, welke lang kan duren. Ook zijn de
Duitsche materieele verliezen zeer groot, ter-
wijl het benzineverbruik enorm is geweest.
Vender heeft het Poolsche leger in het Oos-
ten zestig Duitsche divisies vastgehouden,
waardoor Frankrijk ongehinderd kon mobi-
liseeren en het Britsche expeditieleger rustig
kon worden verscheept. Ook heeft de veld-
tocht in Polen een inzicht gegeVen in het ge
bruik van de pantsertroepen en gemotoriseer-
de afdeelingen.
Ht ministerie besluit met te verklaren, dat
de heldhaftige verdediging van Warsehau en
Modlin een voorbeeld is geweest voor het
Westfront.
DE BRITSCHE OORLOGSINDUSTRIE
WERKT DAG EN NACHT.
Kolossaal is het eenige woord om de be-
drijvigheid te teekenen van de Britsche be-
wapeningswerkzaamheden op de werven
voor den oorlogsscheepsbouw, die een ver-
tegenwoordiger van Reuter met toestemming
van de admiraliteit heeft bezocht.
Eerst bracht hij een bezoek aan groote
staalfabrieken, waar de modernste installa-
ties gebruikt worden voor het vervaardigen
van staal voor alle typen bewapeningen, met
inbegrip van vliegtuigonderdeelen, pantser-
platen, zware kanonnen voor slagschepen,
pantserdoorborende granaten enz. De fabrie-
ken werken 24 uur per dag en zeven dagen
per week. Voortdurend worden proefnemin-
gen met staal gedaan, teneinde de bewape-
ning te verbeteren.
Op de scheepswerven aanschouwde de cor
respondent wat neerkomt op een in aanbouw
zijnde nieuwe Vloot. Voorts werden hem
koopvaardijschepen getoond, die verbouwd
worden tot hulpkruisers voor de vloot en
andere koopvaardijschepen, die uitgerust wer
den met geschut en andere beschermings-
maatregelen. Deze schepen zullen bemand
worden met zeelieden der koopvaardij, die in
vele centra worden geoefend. Ook kreeg de
correspondent treilers te zien, die verbouwd
worden tot mijnenvegers en duikbootjagers.
HET LOT DER POOLSCHE
VLUCHTELINGEN IN ROEMENIe.
De Times meldt uit Boekarest:
Het jammerlijke lot van de 80.000 Poolsche
burgers en soldaten, die naar het gastvrije
Roemenie zijn gevlucht, tart elke beschrijving,
nu de regen is gaan yallen en de winter in al
zijn Balkan-strengheid weldra zijn intocht zal
doen.
De ongelukkigen, die drie weken geleden
over de grens trokken, brachten hun kost-
baarste bezittingen mee in den vorm van ju-
weelen, anderen hun spaarpenningen in zloty's
die nu nagenoeg waardeloos zijn. De meesten
bezaten slechts de kleeren, waarin zij vlucht
ten. Al die menschen dwalen door Roemenie,
geven aan de autoriteiten veel zorg en leve-
ren een schouwspel op van diepe ellende. Hun
gastheeren en gastvrouwen, de Roemenen,
hebben hen met ontroerende hartelijkheid en
sympathie ontvangen. Er zijn onaanzienlijke
straten in Boekarest, waar tenminste een
derde deel van de bewoners verscheidene be-
hoeftige Polen herbergen. In de armelijke
dorpen, die over het Roemeensche platteland
verspreid liggen worden kleine groepen Polen
welkom geheeten en verzorgd met warme, zij
het ontoereikende gastvrijheid.
Het vluchtelingenvraagstuk is er niet mee
opgelost. Een doelloos zwerven schijnt deze
nieuwe dakloozen te hebben aangegrepen. Zij
kunnen niet tot -rust komen, verlangen naar
hun vaderland, waarheen zij niet kunnen
terugkeeren en worden geplaagd door ge-
dachten aan verwanten, die zij hebben achter-
gelaten. Of zij rouwen om het verlies van hun
dierbaren, die gevallen zijn in den strijd. De
vluchtelingen gaan van plaats tot plaats met
zware bundels, die geleidelijk lichter worden
als zij zaken van waarde, die ze bevatten,
moeten inruilen voor voedsel.
Ondanks de gastvrijheid van particulieren
is er overal een tekort aan onderdak. In vele
dorpen zijn ontspanningszalen en ongeventi-
leerde sohuren voor de vluchtelingen gerequi-
reerd. Zij ovemachten er, samengepakt in de
bedorven lucht.
Verscheidene organisaties, zooals het Roe
meensche en het internationale Roode Kruis
en de Vereeniging van christelijke jongeman-
nen trekken zich het lot der rampzaligen aan,
trachten wat orde te brengen in de verwar-
ring en zoeken naar middelen om hen tegen
ziekte en de strenge koude, die straks kan
worden verwacht, te beschermen.
De leden van de vroegere Poolsohe regee
ring zijn nu uiteen gegaan. Kolonel Beck,
wiens zenuwgestel zwaar geschokt is, bevindt
zich in een sanatorium in Sinaia, oud-presi-
dent Moscicki is daar ook. Andere ministers
zijn in Herculanee bij Turnu Severin. Maar
schalk Smigly Rydz en zijn vrouw zijn ge-
intemeerd in een paleis in Craijova. Verschei
dene Roemeensche officieren zijn aan hen
toegevoegd en de toegang tot hun woonplaats
is verboden voor hen, die geen door den mi
nister van buitenlandsche en deiy minister van
oorlog onderteekende vergunning kunnen too-
nen. Het paleis heeft een kleinen tuin met
fraaie boomen, maar de maarschalk is naar
het schijnt nog niet in de stemming zich in
dien tuin te vertreden, hoewel zijn gezond-
heid is verbeterd. Hij zal tot het einde van
den oorlog in Craijova moeten blijven.
DE DIPLOMATIEKE ACTIVITEIT
TEN EINDE.
Havas meldt uit Rome:
In fascistische kringen is men van gevoe-
len, dat in Berlijn iets wordt voorbereid,
waarvan de loop van den oorlog zal afhangen.
De belangstelling der Italiaansche kringen
wordt meer en meer geconcentreerd op Hitler
en op de belangrijke beslissingen, die hij op
het part zou staan te nemen. Men is van mee-
ning, dat de redevoering van Chamberlain in
zekeren zin een einde heeft gemaakt aan
iedere diplomatieke activ'iteit. De uiterst hef-
tige taal van de Duitsche pers jegens de beide
groote. Westelijke mogendheden wordt nog
steeds krachtiger.
Heeft Hitler het voornemen een algemeen
offensief aan het Westelijk front te ontkete-
nen, gepaard gaande met een luchtbombar-
dement van de Engelsche kust? Zal hij in-
tegendeel een besluit uitstellen, teneinde
eenigen tijd te winnen voor minder proble-
matieke verrassingsmogelijkheden. Deze vra-
gen houden de aandacht in Romeinsche krin
gen vast en worden openlijk besproken door
de Berlijnsche correspondenten van de fascis
tische bladen. Deze laatsten schijnen van
meening te zijn, dat zich ieder oogenblik
nieuwe groote feiten van Duitschen kant kun
nen voordoen op militair gebied. Vooral mel-
den zij, dat binnenkort een geheime raad in
Berlijn bijeen zal komen, waaraan deelgeno-
men zal worden door de bevelhebbers der
Duitsche strijdkrachten. Deze vergadering zou
ten doel hebben de hooge Duitsche militaire
autoriteiten op de hoogte te brengen van de
besluiten, die door Hitler zullen zijn genomen.
In welke mate rekent Hitler, om zijn doel-
einden te bereiken, op Russischen militairen
steun? Voor de Italiaansche waarnemers lijdt
het geen twijfel, dat de regeeringen van Ber
lijn en Moskou elkander krachtens het Duitsch
Hussische accoord van 28 September zullen
raadplegen. Dezelfde waarnemers echter
brengen met een zekeren nadruk de volstrek-
te reserve naar voren, die men te dien aan-
zien te Berlijn en vooral te Moskou hand-
haaft.
Tegelijk maken zij melding van de ontwij-
kende antwoorden, die de laatste dagen door
de woordvoerders van de Wilhelmstrasse
worden gegeven aan de buitenlandsche jour
nalisten, die hen ondervroegen over de eerst-
volgende ontwikkeling van de Duitsch-Rus-
sische vriendschap.
HET MOSTERDGAS.
De correspondent van de N. R. Crt. te Ber
lijn meldt:
iGelijk men weet zijn bij Jaslo in Galicie bij
het doen ontploffen van een door de Polen
ondermijnde lyug een aantal Duitsche genie-
soldaten door mosterdgas gruwelijk gewond.
Hieruit blijkt, dat op deze plaatsen van Pool
sche zijde mosterdgas is gebruikt. Later von-
den de Duitschers op Hela een magazijn met
mosterdgas-bommen van Engelsch maaksel,
welke in den fellen strijd om dit schiereiland
blijkbaar niet waren gebruikt. Van Duitsche
zijde heeft men uit een en ander geconcludeerd
dat de Engelschen, ofschoon zij beloofd had
den zulks na te laten en van Duitschland een
overeenkomstige belofte hadden gevraagd en
ontvangen, toch mosterdgas hadden gebruikt.
Deze conclusie zal niet voor iedereen over-
tuigend klinken, want afgezien van de gene-
ralisatie, welke hier plaats vindt, kan men
toch kwalijk zeggen, dat Engeland met mos
terdgas heeft gevochten, omdat het uit En
geland afkomstig mosterdgas in Polen in een
bepaald geval gebruikt is. Aan te nemen is,
dat andere kleine staten gifgassen in maga
zijn hebben, welke van buiten de grenzen, b.v.
uit Duitschland zijn geleverd. Mochten zij in
den strijd worden betrokken en dat gifgas
gaan gebruiken, kan men dan met klem van
reden zeggen, dat Duitschland met gifgas
heeft gevochten, ook als deze staten even-
tueel Duitsehlands bondgenoot zijn?
Deze redeneering lijkt op zijn minst ietwat
gedwongen. Na het wel wat heel surrimiere
dementi in deze zaak, hebben de Duitschers
nu ook elders in Polen opslagplaatsen van
(blijkbaar niet gebruikte) gifgassen of gif-
bommen ontdekt en nu wordt officieus ver
klaard, dat daardoor eerst recht het gebruik
van mosterdgas door Engeland en de woord-
breuk van Engeland is vastgesteld, waarbij
dan wordt herinnerd aan Duitsehlands aan-
kondiging, dat het zich alleen zoolang van
het gebruik van gifgas zou onthouden, als de
vijand dit ook doet. Het emstige in deze zaak
is, dat een en ander niet geschikt is om de
hoop, dat in dezen oorlog geen gifgas en in
alle geval geen mosterdgas zal worden ge
bruikt, te versterken.
De N. R. Crt. teekent bij dit bericht aan,
dat Reuter nog eens ontkent, dat Engeland
Polen van gifgas heeft voorzien. Reuter ver-
klaart dat de Duitschers in Maart 1915 alle
voorbereidingen voor den gasoorlog op het
westelijke front hadden getroffen. Het Wolf-
meldde daarna op 17 April dat de Engelschen
bij Yperen gifgas hadden gebruikt. Dat was
niet waar. Eerst in Mei 1915 heeft Engeland
gassen voor oorlogsdoeleinden vervaardigd, op
22 April kwam de eerste Duitsche gas-aan-
val. De wereld kan nu zijn conclusie nemen,
aldus Reuter).
EEN INCIDENT TE SJANGHAI.
Te Sjanghai is Maandag bij de brug van
den Tsjetsjoeanweg een incident voorgeVal-
len. De politie van de internationale neder-
zetting hield daar twintig vrachtauto's aan,
waarin 600 Chineesche arbeiders werden ver-
voerd, die met vergunning van den gemeente-
raad de internationale nederzetting wilden
binnenkomen om daar een feest bij te wonen.
Het feest was bedoeld als vierig van het aan-
jarig bestaan van het gemeentebestuur van
groot ^Sjanghai. De eerste twee wagens wer
den door een gepantserden auto van de poli
tie tegengehouden, toen zij, komende van de
brug, den Pekingweg afreden. Er werden 30
Chineezen gearresteerd, de overigen werden
verjaagd. Hierop verschenen twee gepant-
serde auto's bij de brug van den Tsjetsjoean
weg en dreven de acht vrachtwagens met
Chineezen terug, die de brug nog niet over
waren. De Chineesche arbeiders waren ver-
woed over dezen maatregel van de politie en
dreigden toch de internationale nederzetting
te zullen binnendringen. Met de nieuwe Chi
neesche vlag als vaandel namen zij een posi-
tie in tegenover de politie. Toen trokken zij
weg onder het zeggen, dat zij nog weleens
op de zaak zouden terugkomen.
NIEUWE BOTSINGEN IN MONGOLIE.
Havas meldt uit Sjanghai dat de wapen-
stilstand, die in Augustus gesloten was tus
schen de Russische en Mongoolsohe troepen
aan den eenen kant en de Japansche troepen
aan den anderen kant aan de grens van
Mantsjoekwo, op 8 October is afgeloopen. De
actie met vliegtuigen werd hervat en in de
buurt van het Boeimor en aan de Mantsjoek-
wosohe grens vinden weer bombardementen
plaats. Op bepaalde punten zijn de Japanners
de Mongoolsche grens overgetrokken. Het
heet dat ze door de Russische en Mongoolsche
troepen zijn teruggeslagen, die ook de grens
zijn overgegaan. Op 12 October is een Ja-
pansch vliegveld door.Sovjet-vliegtuigen aan-
gevallen.
SARADJOGLU KEERT TERUG UIT
MOSKOU.
De Turksche minister van buitenlandsche
zaken Saradjoglu zou Dinsdagavond uit Mos
kou naar Turkije terugkeeren hoewel de on
derhandelingen nog niet zijn afgesloten.
De Turksche minister van landbouw Erk-
nfen is Maandag te Odessa aangekomen, van-
waar hij terstond naar Moskou is doorge-
reisd. Zooals men weet wordt als reden van
de komst van Erkmen een bezoek aan de land-
bouwbentoonstelling te Moskou opgegeven.
Gezaghebbende kringen in Moskou verkla
ren, volgens Reuter, dat Saradjoglu naar An
kara voorstellen van de Sowjets meeneemt,
welke aldaar verder bestudeerd zullen worden.
DE BRITSCHE ADMIRALITEIT ZAL GEEN
DUITSCHE BEWERINGEN MEER
TEGENSPREKEN.
In haar commentaar op de Duitsche bewe-
ringen, dat het Britsche linieschip Repulse
zou zijn tot zinken gebracht, hetgeen door de
Britsche admiraliteit wordt ontkend, schrijft
de Daily Telegraph: ,,Een van de voomaam-
ste redenen, waarom Duitschland beweert
schepen van de Britsche linievioot te hebben
tot zinken gebracht, is, dat het hoopt uit de
Britsche ontkenningen te vernemen waar de
vloten zich bevinden. Wianneer een vloot op
zee is, zwijgt de radio en indien een directe
ontkenning volgt op berichten over tot zinken
brenging bewijst dit den Duitschers, dat de
vloot in verbinding staat met de admiraliteit
en zich derhalve niet op zee bevindt. Het kan
om deze reden zijn, dat de admiraliteit voort-
aan geen tegenspraken zal publiceeren en dat
Duitschland voort zal gaan onjuiste berichten
uit te zenden, die niet zullen worden weer-
legd."
DE DUITSCHE SCHEEJPVAART IN HET
VERRE OOSTEN.
Aneta meldt uit Tandjong Priok, dat enkele
diensten iin het Verre Oosten en aangrenzen-
de gebieden, welke tot dusver door Duitsche
scheepvaartmaatschappijen werden bevaren,
thans door Japansche lijnen zijn overgenomen.
Dit geldt niet alleen voor de vaart op de
eigenlijke Japansche havens, doch ook voor
andere bestemmingen. De voor Japan bestem-
de lading uit Duitsche schepen, welke te
Tandjong Priok een toevlueht hebben gezocht
is thans voor het grootste deel gelost en door
Japansche schepen overgenomen.
VERWOEST WARSOHAU.
De Duitsche rijkscommissaris van de stad
Warsehau heeft o.a. medegedeeld, dat voor
het herstel van de stad twee millioen vier-
kante meter vensterglas noodig is. Hiervan
zijn als eerste begin 100.000 vierkante meter
besteld.
DS. NIEM6LLER WEER DUIKBOOT-
COMMANDANT?
Tot de predikanten, die als vrijwilliger bij de
Duitsche krijgsmacht dienst wenschen te
nemen, behoort naar de Berlijnsche corres
pondent van de Standaard meldt ook ds. M.
Niemdller, die nog steeds in het concentra-
tiekamp te Oranienburg vertoeft.
Op zijn scbriftelijk verzoek, dat hij voor dit
doel tot de autoriteiten richtte, heeft hij ech
ter tot nu toe geen antwoord ontvangen. De
predikant heeft er den nadruk op gelegd, dat
niet de wensch om in vrijheid gesteld te wor
den, maar zijn vaderlandsliefde hem tot dezen
stap heeft gebracht.
EEN DUITSCHE KOERIER NAAR
STALIN.
Hitler heeft Maandag den heelen dag be-
sprekingen gevoerd, naar het Hbl. meldt, met
vooraanstaande personen van leger, vloot en
luchtmacht. Daarop heeft hij een specialen
koerier naar Moskou gezonden, die belangrijke
mededeelingen zou oVerbrengen.
Het schijnt, dat het overleg tusschen Rus-
land en Duitschland in een nieuw stadium is
gekomen. Voor zijn steun inzake Polen heeft
Rusland zich laten betalen met een stuk van
Polen zelf en een grooten invloed in de Oost-
zeestaten. Ook de Russische verlangens ten
opzichte van Finland zal Duitschland niet
tegenwerken.
Zonder slag of stoot heeft Rusland zoo-
doende belangrijke voordeelen behaald.
Men zegt nu in goed fngelichte kringen,
dat Stalin aan Hitler ook militairen steun
heeft toegezegd, welke hoofdzakelijk zou be
staan uit vloot- en luchtstrijdkraohten. Als
tegenprestatie zou Rusland daarvoor echter
de vrije hand eischen in geheel Scandinavie.
Bovendien zou de Sovjet-Unie ook op een ge-
deelte van den Balkan zijn invloed willen uit-
breiden.
AUTONOMISTISCHE ACTIE IN DEN
ELZAS.
Wegens anti-Fransche actie zijn onlangs
twee autonomistische afgevaardigden, Sturmel
en Rosse te Nancy gearresteerd.
De Excelsior weet hierover nog mee te dee
len, dat de beide afgevaardigden plannen
hadden voor de vorming van een ,,onafhanke-
lijke regeering" in den Elzas. Reeds waren
een gauleiter en een plaatsvervangende gau-
Ieiter benoemd, zoo werd gezegd. Zooveel on-
voorzichtigheid leek onwaarschijnlijk. Wat
bleek Dat de gauleiter en onder-gauleiter in-
derdaad bestonden.
Sturmel en Rosse zoo deelt het blad nog
mede, zijn in de gevangenis van Nancy op
gesloten.
PAASIKIVI SPOEDIG NAAR MOSKOU
TERUG.
Volgens een officieele mededeeling heeft
Paasikivi na zijn aankomst uit Moskou een
onderhoud met den minister van buitenland
sche zaken, Erkko, en kort daarop een be-
spreking met den minister-president en eenige
andere ministers gehad.
Later kwam de regeering bijeen om het ver-
slag van Paasikivi over de onderhandelingen
te Moskou te hooren.
Een woordvoerder van het ministerie van
buitenlandsche zaken verklaarde, volgens
Reuter, dat ofschoon de vraagstukken die te
Moskou besproken zijn, van ernstigen aard
zijn, men hoopt en vertrouwt, dat een practi-
sche oplossing zal worden gevonden. De Fin
sche regeering zou zoo ver mogelijk gaan om
een vredelievende oplossing te vinden. De re
geering wenscht de bespreking niet op de
lange baan te schuiven, zoodat Paasikivi zoo
spoedig mogelijk naar Moskou zal terugkee
ren ter voortzetting der onderhandelingen.
DE SNEATON GETORPEDEERD.
32 officieren en minderen van het stoom
schip Sneaton uit Cardiff dat door een Duit
sche duikboot op den Atlantischen Oceaan tot
zinken was gebracht, zijn in Engeland aange
komen. Een stoker is bij den ondergang van
het schip oingekdmen.
DE ONAFHANKELIJKHEID V4(N
FINLAND NIET IN HET GEDING.
Naar Reuter uit Washington meldt, heeft
Kalinin, de president van het praesidium van
den Oppersten raad van de Sowjet-Unie, aan
Roosevelt geantwoord, dat de staat van on-
afhankelijkheid van Finland erkend is met
vrijen wil van de Sowjet-regeering op 21
December 1917 en de souvereiniteit van Fin
land gewaarborgd door het vredesverdrag
van 14 October 1920 tusschen de Sowjetmacht
en Finland.
Kalinin voegt eraan toe, dat door boven-
genoemde handelingen van de sowjetregeering
de fundamenteele beginselen van de weder-
zijdsche betrekkingen van de Sowjetunie en
Finland goed gedefinieerd zijn en de huidige
onderhandelingen gevoerd worden in overeen-
stemming met deze beginselen.
Het eenige doel van deze onderhandelingen,
aldus Kalinin, is de consolidate van de weder-
zijdsche betrekkingen en de versterking van
de vriendschappelijke samenwerking tusschen
de beide landen om de veiligheid van de
Sowjetunie en Finland te garandeeren.
DE AVONDVERDUISTERING IN
DUITSCHLAND.
,,Je wordt er gek van."
Men schrijft aan de ,,Msb." van de Oost-
grens:
De verduistering van de Duitsche steden
en dorpen begint men als een ondraaglijken
last te gevoelen. Niet alleen, dat op pi-kdon-
kere avonden en die zijn er nog al in het?
najaar, zich niemand op straat begeeft, die
er niet dringend iets te doen heeft, maar het
brengt een nerveuze stemming te weeg. In
den beginne werd het als een pretje be
schouwd, de avonden waren toen nog niet zoo
lang; maar thans voelt men het als nog erger
aan dan de geheele levensmiddelenrantsoe-
neering.
In den beginne werden de verduisterings-
voorschriften ook voortreffelijk opgevolgd,
thans begint men er onverschillig onder te
worden, zoodat in tal van steden de controle
verscherpt is en een ernstige waarschuwing
onder bedreiging van strenge straffen, tot de
bevolking is gericht.
Een reiziger, die per trein over de grens
kwam, na 14 dagen in Bremen te hebben
doorgebracht, vertelde, dat de levensmidde-
len in deze maand nog wel meevielen, maar
dat de verduistering het ergste was, dat hij
had beleefd. En hij beklaagde het Duitsche
volk, dat den geheelen winter er mee zou zit-
ten en hij was er van overtuigd, dat het met
den dag meer op de zenuwen zou gaan wer
ken. ,,Je wordt er gek van", was zijn oordeel.
DE FINSCH-RUSSISCHE
BESPREKINGEN.
Reuter meldt uit Helsinki:
Het is mogelijk, dat Paasikivi zijn terug-
keer naar Moskou zal uitstellen tot na den
terugkeer van president Kallio van de confe
rence der staatshoofden te Stockholm, welke
heden begint.
Ondertusschen bespreekt de Finsche regee
ring het verslag van Paasikivi over de be-
sprekingen. Men is te Helsinki voldaan over
het feit, dat de sowjets blijkbaar niet gehaast
zijn en over de vriendelijke ontvangst, welke
Paasikivi te Moskou ten deel is gevallen.
De defensiemaatregelen van Finland wor
den evenwel onverminderd voortgezet en de
helft van de bevolking dient thans op een of
andere wijze het land.
Volgens het Duitsche Nieuwsbureau zouden
president Kallio en de minister van buiten
landsche zaken, Erkko, zich hedenmorgen
vroeg met een speciaal vliegtuig naar Stock
holm begeven en Donderdagmiddag eveneens
per vliegtuig terugkeeren. Ook volgens dit
agentschap zal Paasikivi waarschijnlijk pas
Vrijdag weer naar Moskou vertrekken om de
onderhandelingen voort te zetten.
De Times meldt uit Helsinki:
De maatregelen voor de bescherming van
de burgerlijke bevolking, zoo er een conflict
mocht uit'breken, maken in alle richtingen
voortgang. In veel plaatsen midden in het
land zijn uitgebreide vluchtelingenkampen in-
gericht en duizenden menschen zijn er reeds
aangekomen. Van groot economisch belang
is het initiatief, dat de belangrijkste indu-
strieele organisaties hebben genomen, waar
bij alleen een overeenkomst, aangaan, waar
in wordt bepaald, dat men gemeenschappelijk
het risico aanvaardt voor alle schade die door
oorlog kan ontstaan. Met dit vergelijk wordt
naar schatting nijverheidsrisico tot een be-
drag van meer dan tien biljard Finsche mar-
ken gedekt. Een soortgelijk contract is ont-
worpen voor de huiseigenaren van het land.
ROYAL OAK EN REPULSE.
Het Duitsche nieuwsbureau meldt uit Ber
lijn:
Na de behouden terugkeer van de duikboot,
welke het Britsche linieschip Royal Oak en de
Britsche liniekruiser Repulse heeft getorpe-
deerd, is het mogelijk ook over de nadere bij
zonderheden van dezen Duitschen aanval een
officieel bericht te geven.
Kapitein-luitenant ter zee Prien was met
zijn duikboot de baai van Scapa Flow binnen-
gedrongen. 'Hij heeft uit de daar geankerde
Britsche oorlogsschepen de Repulse en de
Royal Oak getorpedeerd. Ondanks mijnen en
netVersperringen is het den commandant van
de duikboot en zijn bemanning gelukt zich
aan het Britsche verweer te onttrekken.
Dinsdagochtend om negen uur is de duik
boot in een Duitsche haven teruggekeerd. Ad-
miraal Rader, de opperbevelhebber van de
marine, is ter verwelkoming van den com
mandant en zijn bemanning daarheen ver-
trokken.
De commandant en de bemanning zijn on-
derscheiden met ijzeren kruizen le en 2e
klasse.
DE ROYAL OAK INDERDAAD IN SCAPA
FLOW GETORPEDEERD.
Reuter meldt uit Londen:
Officieel wordt medegedeeld, dat het linie
schip Royal Oak tot zinken werd gebracht
toen het schip in Scapa Flow voor anker lag.
Dit is een bevestiging van het Duitsche
bericht.
BRITSCHE VERKENNINGSTOOHT ROVEIN
WEST- EN NOORD-WEST-DUITSCHLAND.
Het Britsche ministerie van luchtvaart
maakt bekend, dat een zeker aantal vlieg
tuigen van de koninklijke luchtstrijdkrachten
Dinsdag met succes verkenningsvluchten
hebben uitgevoerd boven West- en Noord-
West-Duitschland.
Een der toestellen is niet teruggekeerd.
HEFTIGE INFANTERIEGEVECHTEN.
Het Fransche legerbericht van Dinsdag
avond luidt:
Plaatselijke actie aan het geheele front, dat
niettegenstaande de heftige infanterie-gevech-
ten op zekere plaatsen sedert vanochtend niet
gewijzigd is.
Een Duitsch koopvaardijschip is door onze
vloot op den oceaan buitgemaakt.
DE VERMETELE DUITSCHE AANVAL
OP SCAPA FLOW.
In het Hoogerhuis heeft Lord Chatfield,
meldt de N. R. Crt., medegedeeld, dat het slag-
schip „iRoyal Oak" tot zinken werd gebracht
door een duikboot, terwiil het voor anker lag
in Scapa Flow in N&fid-Schotland te 13 uur
30 op 14 October.
Hij voegde hieraan toe, dat nog niet bekend
is hoe de duikboot er in is geslaagd de ver-
dedigingswerken van de haven te passeeren.
Het binnendringen van de duikboot moet wor
den beschouwd als een opmerkelijk staaltje
van kunde en durf. Een commissie van onder-
zoek is gevormd.
Lord Chatfield zeide verder, dat de duikboot
blijkbaar de beide stuurboordtorpedo's heeft
afgevuurd op de Royal Oak", een hiervan
trof het schip aan den boeg. De gedempte
ontploffing, welke werd gehoord, wordt toege-
schreven aan de ontploffing van de ontplof-
bare stoffen aan boord van het slagschip.
Twintig minuten later vuurde de duikboot
nog drie of vier torpedo's af en deze troffen
kort na elkaar het schip, waardoor het kap-
seisde en zonk.
De -Royal Oak" lag aan het uiterste einde
van de haven en daardoor zijn officieren en
minderen verdronken voor men hulp kon bie-
den. Meer dan 800 opvarenden zijn om het
leven gekonicn.
In antwoord op een vraag in het Hoogerhuis
heeft Lord Chatfield geantwoord: ,,We heb-
t
