Oe oorlog in Europa.
Kerknieuws.
DE ONTRUIMING VAN DE DORPEN
IN LUXEMBURG.
DE VOORBEREIDINGEN VOOR EEN
EVENTUEELEN OORLOG IN DE
VER. STATEN.
DE OFMARSCH DER FRANSCHEN.
TERNEUZEN, 2 OCTOBER 1939.
AXEL.
opperbevelhebber van het Poolsche leger in
Frankrijk. Generaal Sikorski zal ook de func-
tie van minister van militaire zaken op zich
nemen. Op voorstel van den minister-presi
dent heeft de president der republiek verder
benoemd tot vice-minister-president en minis
ter zonder portefeuille professor Stanislas
Stronski, tot minister van buitenlandsche
August Zaleski, tot minister van financien,
kolonel Adam Koc. Drie andere leden van de
regeering, welke de socialisten, de boeren-
volkspartij en de nationale arbeiderspartij zul-
len vertegenwoordigen, zullen nog worden be
noemd.
Naar Havas uit Belgrado meldt, beeft Mos-
cicki, de zoo juist afgetreden president van
de Poolsche republiek, de Roemeensch-Zuid-
slavisdhe grens bij Subotika overschreden op
weg van Boekarest naar Frankrijk.
Tegen journalisten, die hem vragen stelden,
zeide Moscicki: Ik ben ervan overtuigd, dat
noch Frankrijk, noch Engeland den vrede zul
len aannmen, die hun aangeboden wordt zoo-
lang Polen niet hersteld is in al zijn rechten.
De eerste Duitsche reaetie.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt:
Het bericht over de vorming eener z.g.
nieuwe Poolsche regeering met een nieuwen
z.g. staatspresident wordt in Duitsche be-
voegde kringen als een grap beschouwd, waar-
aan natuurlijk geen practische beteekenis ge-
hecht kan worden. De souvereiniteitsrechten
in het gebied van den vroegeren Poolschen
staat, zoo verklaart men, berusten thans in
handen van Duitschland en van de Sowjet-
Unie. De aanstelling van emigranten te dien
aanzien, die door de westelijke mogendheden
worden gesteund, heeft hierop geen invloed en
speelt dus geen rol. Ook het Poolsche volk,
dat de laatste weken de gevolgen der fouten
en der blindheid van een eerste gamituur van
hasard-spelers en deserteurs heeft moeten
dragen, zal zich voor een tweede garnituur
van dit soort niet meer interesseeren.
„ITALIe leeft thans in een periode
VAN VOORBEREIDING".
Sefanie meldt uit Rome:
Mussolini heeft Zaterdagmiddag zes uur
fascistische leiders uit Genua ontvangen. De
Duce herinnerde er aan, dat hij in Mei ver-
leden jaar te Genua heeft vertoefd. Genua is
niet slechts een stad van kooplieden, omdat
het een stad is van soldaten en zeevaarders.
Gm te strijden en te varen is vertrouwen
noodig. Genua is de stad van Columbus en
van Mazzini, die de noodzakelijkheid van
Italies eenheid inzag en wiens denkbeelden
thans nog zeer actueel zijn.
Italie, aldus Mussolini, leeft op het oogen-
blik in een periode van voorbereiding. Eeuwen-
oude toestanden zijn tot wankelen gebracht.
De Italianen zijn van een onverbiddellijk
realisme, wij zullen strijden voor onze belan-
gen om onze idealen te bereiken en onze histo-
rische problemen op te lossen. Een van die
problemen is de Middellandsehe iZee.
Mussolini besloot met te wrjzen op de bij-
zondere taak van de fascistische partij gedu-
rende de periode van voorbereiding, wat
stormachtig applaus uitlokte.
Hiema verscheen Mussolini op het balkon,
vanwaar hij ovaties in ontvangst nam.
DE RIJKSDAG DEZE WEEK BIJEEN.
De correspondent te Beriijn der N. R. Crt.
telefoneerde Zaterdagavond:
De leden van den Duitschen Rijksdag zullen
zich van heden af gereed hebben te houden.
Er komt dus in het eerste gedeelte van deze
week een Rijksdagzitting. Men neemt voor-
loopig aan, dat dit nog niet vandaag zal ge-
schieden, zulks niet alleen, omdat men dan
nog geen kennis kan hebben van hetgeen
Chamberlain op denzelfden dag in het Lager-
huis te berde zal brengen, maar ook, omdat
het de vraag is of men zoo gauw al een
nieuwe Poolsche regeering in elkaar kan zet-
ten. Het is immers wenschelijk deze regeering
samen te stellen uit lieden, die bij hun eigen
volksgenooten eenig gezag genieten en die
schijnen niet zoo gemakkelijk te vinden te zijn.
Nu Rusland er in heeft toegestemd, dat de
RussischDuitsche grens in Polen althans in
het Noorden een eind verder Oostwaarts
loopt dan de demarcatie-linie (een concessie
waarvoor het aan de Finsche Golf rijkelijk
compensatie krijgt), komt het oude plan
weder boven om een nieuwe van Duitschland
afhangenden Poolschen staat op te richten.
Dit rondt het vredesoffensief, of, zooals de
B.Z. am Mittag het terecht noemde, het vre-
desultimatum af. Wat wilt gij? De zelfstan-
digheid van Polen blijft onaangetast! Het is
een nationale staat geworden. Het krijgt een
uitgang naar de zee. Waarvoor wilt ge dan
nog vechten Door deze modus procedendi
zoud de Fiihrer in zijn te Dantzig aangekon-
diigde rede „zeer begrensde doeleinden" heb
ben gepreciseerdwederinlijving in hoofdzaak
van alleen de gewezen Pruisische provincies.
Dit plan, dat onzeker scheen geworden zoo-
lang de ruil: Weichselgrens contra Estland
nog niet perfect was, zal nu wel tot uitvoering
komen en een van de grondpijlers van het
vredesaanbod worden. Wat de Fiihrer daar-
over zal zeggen, belooft voor het buitenland
het belangrijkste van zijn verklaringen te
worden.
Een alliantie.
Op grond van de strekking der verklaring
van Moskou wordt aangenomen, dat de
Fiihrer zal laten uitkomen, dat zijn aanbod
niet als een blijk van zwakte moet worden
uitgelegd, hetgeen beteekent, dat hij de Wes
telijke mogendheden zal trachten duidelijk te
maken, welke groote gevaren hen dreigen als
zij den krijg opnemen tegen de ,,iDuitsch
Russische alliantie". Dit woord wordt name-
lijk heden voor het eerst in de Duitsche
pers gebruikt en dat wel terecht: Wij hebben
te doen met een alliantie. Een alliantie die
slechts zoo lang gesluierd blijft als er nog op
het resultaat van het vredesvoorstel moet
worden gewacht. Deze tijd van uitstel is geen
verloren tijd. Men zal haar nut tig besteden
en besteedt haar ook voor de voorbereiding
van een offensief in Westelijke richting, welke
vorm dit ook moge aannemen.
HET VERGAAN
VAN DE ALEX VAN OPSTAE.
De raad voor de scheepvaart te Antwerpen
heeft in Verband met het onderzoek naar de
oorzaak van de ontploffing die het zinken van
de Belgische vrachtboot Alex van Opstal, van
de Oompagnie Maritime Beige, onlangs, niet
ver van het lichtschip Shambles en de Downs,
bij Weymouth, tot gevolg hadden, een aantal
getuigen in verhoor genomen. Verzekerd
wordt dat nagenoeg alien, kapitein Delgofe
inbegrepen, de meening blijken te zijn toege-
daan, dat het schip wel degelijk op een drij-
vende, onderzeesche mijn moet zijn gestooten.
Niemand aan boord heeft echter eenig spoor
van een mijn, een torpedo of een periscoop
gezien.
DE NEUTRARE HANDEL.
Do Scandinavische correspondent der N. R.
Crt. meldt:
Bij de discussies over den neutralen handel
onder de tegenwoordige omstandigheden is
er hier in het Noorden meer dan eens, ook
voor de Duitschers overgingen tot het torpe-
deeren van Finsche en Zweedsche schepen,
over gesproken, vrachtschepen in de gevaar-
lijke zones te laten convooieeren door oor-
logsvaartuigen. Veel aanhang hebben zulke
ideeen niet verworven, omdat men het er in
belanghebbende en bevoegde kringen practisch
over eens is, dat convooieeren buiten de terri-
toriale wateren evenmin gewenscht als moge-
lijk is. Het is niet mogelijk, althans niet als
regel, omdat de oorlogsvaartuigen noodig zijn
voor de bewaking van de territoriale wateren.
En het wordt uit neutraliteitsoogpunt niet ge
wenscht geacht, omdat een conflict tusschen
een neutraal oorlogsvaartuig, dat zich ter
bescherming van een convooi in open zee be-
vindt, en een oorlogsschip van een der oorlog-
voerende staten ver-strekkende gevolgen zou
kunnen hebben, gevolgen voor het land, waar-
tegen het nut van bescherming van enkele
vaartuigen niet op zou wegen. Daar komt
bij, dat convooieeren alleen plaats kan heb
ben, wanneer de commandant van het begelei-
dende oorlogsvaartuig er voor in kan staan,
dat geen der geconvooieerde schepen contra-
bande aan boord heeft. IZoo'n garantie kan
onmogelijk gegeven worden, nu blijkens recen-
te ervaringen vrijwel alles door de oorlogvoe-
renden als contrabande beschouwd kan wor
den.
Deze opvattingen zijn met zooveel woorden
gesanctioneerd door den Zweedschen minister
van defensie, iSkold, die in een interview heeft
meegedeeld, dat de Zweedsche regeering geen
plannen heeft voor convooieering in inter-
nationale wateren, omdat die tengevolge zou
kunnen hebben, dat Zweden in den oorlog be-
trokken werd. In de territoriale zone genieten
de koopvaardijschepen de bescherming van
de marine en men heeft aldus de minister, nog
geen aanleiding gehad om daar neutraliteits-
krenking te vreezen. De eenige manier om
het gevaar voor de handelsvloot te beperken
is volgens Skold, dat men met de oorlogvoe-
rende staten in overleg treedt. Het behoeft
wel nauwelijks gezegd te worden, dat bespre-
kingen dienaangaande gevoerd zullen worden
door de delegaties, die te Beriijn en te Lon-
den over de handelsbetrekkingen onderhan-
delen.
Betreffende het Zweedsche protest te Ber
iijn tegen het tot zinken brengen van de
vrachtschepen Gertrud Bratt en Silesia door
Duitsche duikbooten, kan nog vermeld wor
den, dat blijkens een mededeeling van de Duit
sche legatie te Stockholm een Duitsch-Zweed-
sche gedachtenwisseling -aan dit protest voor-
afgegaan is. In politieke kringen te Stock
holm is men de meening toegedaan, dat Zwe
den natuurlijk protesteeren moest, omdat het
anders den indruk kon wekken, alsof het zich
bij het tot zinken brengen van de met cellu
lose geladen schepen neerlegde. Aan den
anderen kant gelooft men niet, dat een ge-
isoleerd optreden van Zweden veel uit zal
halen. Verscheidene bladen in de Noordelijke
landen betoogen, dat deze staten gezamenlijk,
en zoo mogelijk samen met de andere leden
van de Oslo-groep, bij de oorlogvoerenden voor
hun belangen als neutrale handelsstaten moe
ten opkomen en dat zoo'n actie wel degelijk
effect zou hebben. Tezamen vormen deze sta
ten een macht, tezamen beteekenen zij zoo
veel, ook voor den handel van de oorlogvoe-
rende staten, dat zij kunnen verwachten, dat
met hun gemeenschappelijken belangen reke-
ning gehouden zal worden.
EEN RUSSISCH-DUITSCHE VREDES-
POGING.
De Duitsche rijksregeering en de regeering
van de Sovjet-unie hebben 28 September 1989
de volgende verklaring uitgevaardigd
Nadat de regeering van het Duitsche rijk
en de regeering der Sowjetunie door het van
daag onderteekende verdrag de kwesties, uit
het verval van den Poolschen staat voort-
vloeiende, definitief hebben geregeld, en daar-
mee een zeker fundament hebben geschapen
voor een duurzamem vrede in Oost-Europa,
geven zij overeenstemmend uitdrukking aan
de opvattimg, dat het in oVereenstemming
zou zijn met de wezenlijke belangen van alle
volkeren aan den thans tusschen Duitschland
eenerzijds en Engeland en Frankrijk ander-
zijds bestaanden oorlogstoestand een einde te
maken.
De beide regeeringen zullen daarom haar
gemeenschappelijke bemoeiingen, eventueel
in overleg met andere bevriende mogendhe
den, erop richten dit doel zoo spoedig moge
lijk te bereiken.
Mochten evenwel de bemoeiingen der beide
regeeringen zonder resultaat blijven, dan zou
daarmede het feit zijn vastgesteld, dat Enge
land en Frankrijk verantwoordelijk zijn voor
de voortzetting van den oorlog, waarbij in
geVal van een voortduren van den oorlog de
regeeringen van Duitschland en van de Sov-
jetunie elkander wederzijds over de vereischte
maatregelen zullen raadplegen.
Het Duitsche nieuwsbureau meldde Vrijdag
uit Moskou:
De besprekingen tusschen rijksminister
van buitenlandsche zaken von Ribbentrop en
de Sovjetrussische staatslieden, den chef der
regeering en volkscommissaris van buiten
landsche zaken Molotow en den heer Stalin,
zijn in tegenwoordigheid van den Duitschen
ambassadeur te Moskou, graaf von der Schu-
lenburg, in den loop van den nacht ten einde
gebracht.
Als resultaat der onderhandelingen zijn ver-
schillende overeenkomsten onderteekend; de
eerste en voornaamSte vindt men hierboven.
De beide overigen laten wij hier volgen.
De Duitsche rijksregeering en de regeering
der Sovjetunie beschouwen het na het uit-
eenvallen van den Poolschen staat uitsluitend
als haar taak in deze gebieden de orde en rust
te hersttellen en den daar wonenden bevolking
een in oVereenstemming met den volksaard
zijnd vreedzaam bestaan te verzekeren. Te
dien einde zijn zij het over het volgende eens
geworden
Art. 1. De regeering van het Duitsche rijk
en de regeering der Sovjetunie stellen als
grens van de belangen der wederzijdsche rijken
in het gebied van den tot dusver bestaanden
poolschen staat de linie vast, welke in een
aanvullend protocol nader zal worden om-
schreven.
Art. 2. Beide partijen erkennen de in art.
1 vastgestelde grens van de belangen der we
derzijdsche rijken als definitief en zullen
iedere inimenging van derde mogendheden in
deze regeling van de hand wijzen.
Art. 3. In de gebieden ten Westen van de
in art. 1 aangegeven lijn neemt de Duitsche
rijksregeering de vereischte nieuwe regeling
van staatszaken op zich, in de gebieden ten
Oosten van deze lijn de regeering der Sowjet
unie.
Art. 4. De regeering van het Duitsche rijk
en de regeering der Sovjetunie beschouwen
vorenstaande regeling als een zeker funda
ment voor een voortgaande ontwikkeling der
vriendschappelijke betrekkingen tusschen
haar volken.
Art. 26. Dit verdrag wordt geratificeerd en
de ratificatie-oorkonden zullen zoo spoedig
mogelijk te Beriijn worden uitgewisseld. Het
verdrag treedt met de onderteekening in
werking.
DUITSCHERS TE MARSEILLE.
De politie te Marseille heeft daar 252 Duit
schers opgespoord, die alien voor de Duitsche
mobilisatie in aanmerking zouden komen en
die niet in een intemeeringskamp waren ge-
sloten. De Duitschers zijn ter beschikking
van de autoriteiten gesteld.
RRITSCH VERKENNINGSWERK AAN
HET WESTELIJKE FRONT.
Reuter meldt uit Londen:
Het Britsche ministerie van luchtvaart
heeft medegedeeld, dat vliegers van de Brit
sche luchtmacht het Britsche hoofdkwartier
in Frankrijk een geheele serie luchtfoto's
hebben verschaft, welke duidelijk de details
van sommige der meest sterke deelen van
den z.g. Westwal weergeven. De toestellen
vlogen op een hoogte van slechts tweehon-
derd meter langs de Duitsche versterkings-
werken en namen foto's van de opstellingen
van geschut en van de tankvallen. Zij be-
merkten de verschillende soorten van camou
flage en hebben een netwerk van verbindings-
lijnen ontdekt.
Herhaalde malen vlogen de verkenners over
de grens en werkten zoo een volledige vogel-
vluchtkaart uit van het vijandelijk gebied.
Geen van de vliegtuigen werd aangevallen,
noch door de luchtdoelartillerie, noch door
gevechtsvliegtuigen. Een toestel vloog laag
over een pas opgestelde batterij luchtdoel-
geschut en zag de bedieningsmanschappen
druk bezig met het camoufleeren van de stuk-
ken.
De Luxemburgsche minister-president Du-
pong heeft een landgdurig onderhoud gehad
met minister-preisdent Pierlo-t. Dit onder
houd liep over de mogelijkheid door Belgie
gastvrijheid te zien verleenen aan de bevol
king van de dichtst bij het FranschDuitsche
front gelegen Luxemburgsche dorpen, welke
tengevolge van 't gevaar, dat deze bevolking
dreigt, moesten worden ontruimd.
President Roosevelt heeft op een ontvangst
van journalisten verklaard, dat de Vereenigde
Staten niet in oorlog zijn en niet ten oorlog
gaan. De president zeide dit in antwoord op
vragen betreffende het plan voor industrieele
mobilisatie en het rapport van de commissie
voor oorlogshulpbronnen. Roosevelt dacht niet,
dat een van beide gepubliceerd zou worden,
aangezien zij uitsluitend bedoeld zijn om ge
bruikt te worden in geval van oorlog.
TURKSOHE MILITAIRE MISSIE NAAR
LONDEN
De Turksche ambassade te Londen maakt
officieel bekend, dat een Turksche militaire
missie op weg is naar Londen.
Daardoor wordt nieuwe kracht gegeven aan
de berichten, dat Engeland en Turkije binnen-
kort een pact van wederzijdschen bijstand
zullen teekenen.
In diplomatieke kringente Ankara wordt
gezegd, dat thans overeenstemming is bereikt
over de teksten der overeenkomsten van
wederzijdschen bijstand en der handelsover-
eenkomsten tusschen Turkije eenerzijds en
Engeland en Frankrijk anderzijds. Men zegt,
dat de overeenkomsten onmiddellijk na den
terugkeer van Saradjoglu uit Moskou getee-
kend zullen worden.
In verantwoordelijke kringen te Ankara
slaat men de snelle ontwikkeling der gebeur-
tenissen na de laatste Duitsch-Russische over
eenkomsten aandachtig gade. Men verklaari
echter, dat het nieuwe verdrag, waarover
thans met de Sovjet-Unie wordt onderhandeld,
geen inbreuk zal maken op de Turksche toe-
zeggingen aan Engeland en Frankrijk. Men
legt er verder den nadruk op, dat de overeen
komsten met Ehgeland en Frankrijk evenals
het komende pact met de Sovjet-Unie de
handhaving van den status quo op den Balkan
en in de Zwarte Zee en de verzekering der
veiligheid in de Middellandsehe Zee beoogend.
BRAND AAN BOORD VAN EEN BRITSCH
OPLEIDINGSSOHIP.
Vrijdag is brand uitgebroken aan 'boord
van het Britsche stoomschip „Caledonia" dat
als opleidingsschip dienst doet. Het is de
vroegere „Majestic" (de vroegere Bismarck)
welke in 1913 door de Duitschers te Hamburg
werd gebouwd. De brandweer heeft het vuur
in den namiddag gebluscht.
De schade is aanzienlijk.
Officieel wordt verklaard, dat de brand
niet het gevolg is van een daad van vijande-
lijke sabotage.
DE NEUTRALITEIT VAN MEXICO.
De Mexicaansche 'Senaat heeft met een
spoedwet goedgekeurd de neutraliteitsbepalin-
gen ten opzichte van duikbooten en vliegtui
gen van oorlogvoerende landen. Het wetsont-
werp is een aanvulling van de Haagsche over-
eenkomst van 1907. Duikbooten en vliegtuigen
zullen niet mogen verblijven in Mexicaansche
wateren of in de lucht boven Mexicaansch
territoir. Daar voorraden innemen mogen zij
natuurlijk in het geheel niet.
DE ZWEEDSCHE SCHEEPVAART LIGT
BIJNA STIL.
Gemeldt wordt, dat brjna de geheele Zweed
sche scheepvaart op alle zeeen stilligt. Een
reeder zei tegenover Reuter, dat geen ver-
standig reeder ook maar een enkel schip zal
laten uitvaren. Men gelooft, dat de Zweed
sche handelsdelegatie te Londen op een doel-
matiger convooistelsel zal aandringen.
BELGIe'S oeoonomische
BESPREKINGEN MET HET BUITENLAND.
De oeconomische onderhandelingen met En
geland zullen de volgende week in een actief
stadium treden. Tot dusver waren geen an
dere dan praeliminaire besprekingen door mid-
del van de diplomatieke vertegenwoordigers
der beide landen gevoerd. De Belgische dele-
gatie vertrekt Maandag naar Londen. Ook
de kwestie van het langdurige ophouden van
Belgische schepen in de Downs komt, naar ons
verzekerd werd, op het programma van de
besprekingen voor.
De besprekingen met Frankrijk, welke naar
men weet tot een principieel accoord hebben
geleid, liepen niet alleen over de levering van
erts door Frankrijk en van fijne cokeskolen
door Belgie. Het ontwerp-accoord voorziet
ook den invoer in Belgie van 50.000 ton ruw
vlas in ruil voor 7000 ton geklaard vlas en 1500
ton vlaszaad. Het Fransche vlas is bestemd
om te voorzien in het gemis aan Russisch vlas,
dat zich thans op de Belgische markt doet ge-
voelen.
DE BESPREKINGEN TE MOSKOU.
Reuter seint uit Moskou: ,,Vooraanstaande
bolsjewiki, zooals Stalin, Molotow, Worosjilow,
Kaganowitsj, Mikojan, Potemkin en Lozows-
ky, hebben hun vroegere nazivijanden tijdens
een banket op het Kreml geeerd. Geen ver-
tegenwoordiger van een Westelijke mogend-
heid is zoo te Moskou gefeteerd. Tot de disch-
genooten van Von Ribbentrop behoorden twee
Joden, Lazar Kaganowitsj en Abraham Lo-
zowsky. Het was waarschijnlijk voor het eerst,
dat Von Ribbentrop met joden aan tafel zat.
Volgens mededeeling uit Duitsche bron werd
het banket gekenmerkt door een zeer harte-
lijke atmosfeer. In de wederzijdsche toespra-
ken gaf men uiting aan den wil tot verdere
samenwerking en goede buurbetrekkingen".
EEN GEWELDIG DI ITSOH OFFENSIEF?
Buitenlandsche diplomatieke waarnemers
zien volgens Un. Press aanwijzingen, dat
Duitschland een krachtigen tegenaanval in
het Westen voorbereidt voor het geval het
,,vredes-offensief" zou mislukken.
Deze tegenaanval zou in de eerste plaats
bestaan uit een verscherping van den duik-
bootoorlog, teneinde te trachten de Britsche
blokkade te verbreken. Daarbij zullen onop-
houdelijk luchtaanvallen worden ondernomen
op de Britsche vloot en haar bases, op koop
vaardijschepen en convooien, op belangrijke
militaire objecten in Engeland en Frankrijk.
Men betwijfelt echter, of Hitler bevel zal
geven tot een groote aanval op de Maginot-
linie.
Nog weken lang, zoo zegt men in Fran
sche kringen, zal de systematische vernieling
door de Fransche vuurmonden voortgaan.
Langen tijd nog moeten de Franschen grana-
ten den Duitschen bodem, versterkt met prik-
keldraad ,tank-vallen, mitrailleurnesten en
mijnen, openwoelen, voor de legerleiding het
risico zal nemen en het leven van honderd-
duizenden zal wagen voor een verovering van
het terrein. Hetzelfde geldt voor de andere
partij.
Onafgebroken bulderen de kanonnen, en in
vier en twintig uur tijd vallen naar schatting
tienduizend granaten op de Duitsche velden
en bosschen langs de Saar en in de Hartz-
bosschen.
De Duitsche vuurmonden beantwoorden het
vuur, en richten zich vooral op de Maginot-
forten.
Het gevolg van het voortdurend heviger
worden van het artillerie-duel is een toenemen-
de activiteit in de lucht.
De sterkste Duitsche versterkingen liggen
te midden van en achter de mijnen van het
Saar-gebied. Verderop, langs den Rijn, biedt
de rivier met haar groote diepte en steile
hellingen een zoo goede beveiliging, dat de
Duitschers slechts de hoofden der weinige
bruggen versterkt hebben.
Daar echter, waar de grens westelijk van
den Rijn loopt, hebben de Duitschers tot veer-
tig betonnen fortificaties per vierkante mijl
gebouwd, en tusschen de Moezel en Saar,
waar het grootste gevaar dreigt, vindt men
zelfs vijftig groote versterkingen per vier
kante mijl.
De Franschen hebben de fortificaties onder-
ling met eindelooze ondergrondsche gallerijen
verbonden. Geheele heuvels zijn ,,uitgehold"
en voorzien van een binnenwerk van onver-
woestbaar staal en beton. De Duitschers heb
ben daarentegen vertrouwd op afzonderlijke
niet met elkaar verbonden betonnen onder-
komens, „pillendoozen". Hoofdzakelijk, zoo
zegt men verder, liggen de 'Duitsche verster
kingen in de dalen, terwijl de Franschen hun
versterkingen op de hellingen gebouwd hebben.
Het Duitsche versterkingssysteem hangt voor
een groot deel af van de onzichtbaarheid van
de werken, vooral door boom- en boschgroe-
pen. Het terrein tusschen de forten in is be-
zaaid met versperringen, vallen en mijnen.
Telkens weer hoort men de opmerking, dat
de Franschen geen haast hebben, want dat
de tijd in het voordeel der Engelschen en
Franschen werkt.
DE STRIJD TEGEN DUIKBOOTEN
UIT DE LUCHT.
Het Engelsche ministerie van luchtvaart
heeft een logboek van een vlieger gepubliceerd
die een verkenningstocht boven den Atlan-
tischen Oceaan heeft gemaakt en daar een
duikboot tot zinken gebracht zou hebben. De
vlieger nam aan de oppervlakte een klein
spoor van olievlekken waar, dat in Noordelijke
richting scheen voor te bewegen. De vlieger
wierp een aantal kleine bakentjes uit en het
bleek, dat het oliespoor zich langzaam voort-
bewoog met een snelheid van ongeveer twee
mijl. Nadat de vlieger nog een kwartier had
rondgecirkeld en observaties had verricht,
wierp hij een aantal bommen vlak voor de
voorste olievlek en daaromheen. In het mid
den van de witte kringen, die de bommen in
het water maakten, kwam plotseling een
groote golf ruwe olie naar de oppervlakte. De
olie verspreidde zich snel.
Later begon het spoor, dat nu veel breeder
was dan voor het bombardement, zich weer
voort te bewegen, nu ongeveer met een snel
heid van een mijl. Opnieuw werden bommen
uitgeworpen voor het oliespoor en in de on-
middelijke nabijheid daarvan. Opnieuw kwa-
men golven ruwe olie naar boven en wel gedu-
rende een half uur. Verder werden geen
bewegingen waargenomen.
MISLUKTE BRITSCHE LUCHT AANVAL.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
deelt mede, dat Vrijdagmorgen zes Britsche
gevechtsvliegtuigen Duitsche zeestrijdkrach-
ten bij Helgoland hebben aangevallen, zonder
eenig resultaat. Bij hun vertrek naar het
Westen werden zij door Duitsche jagers aan
gevallen. Bij een kort luchtgevecht werden
vijf Britsche vliegtuigen neergeschoten. Zij
zijn boven zee neergestort.
Het Engelsche ministerie van voorlichting
deelt hierover mede, dat eenheden van de
Royal Airforce, schepen van de Duitsche
vloot hebben aangevallen in de baai van Hel-
gelond. Ondanks het geweldige luchtafweer-
vuur werden de aanvallen van geringe hoogte
ondernomen. Eenige toestellen zijn nog niet
teruggekeerd.
Havas meldt uit Londen, dat van officieele
zijde wordt ontkend, dat Donderdag een
Duitsche escadrille vliegtuigen gepoogd heeft
een aanval te doen op Schotland.
NOORSCHE SCHEPEN TOT ZINKEN
GEBRACHT.
Reuter meldt uit Oslo, dat het Noorsche
stoomschip Takstaas op 25 km afstand van
Bergen is aangevallen. Het schip had een la
ding hout voor Engeland aan boord. Het is
niet tot zinken gebracht. De bemanning is in
veiligheid.
Het Noorsche schip Solaas is in de Noord-
zee op een mijn geloopen en gezonken; de be
manning is door een Britsch schip opgenomen.
Het Noorsche schip Jern, op weg naar En
geland met een lading houtpulp, is door een
Duitschen duikboot tot zinken gebracht. De
bemanning is door een Noorsche torpedoboot
gered.
Naar Reuter meldt hebben de Franschen
bij hun opmarseh op het oogenblik 50 Duit
sche dorpen bezet, waarvan 4 een bevolking
hebben van meer dan 6000 zielen.
Bij den aanval van Donderdag in het ge
bied van Perl en Borg zijn de Franschen on
geveer 1.5 km naar voren gekomen over een
front van 7 km. De verliezen van de Fran
schen zijn geringer dan die van de plaatselijke
operaties in den wereldoorlog. De verken-
ningsvliegtuigen hebben groote troepencon-
centraties waargenomen bij Kehl tegenover
Straatsburg in den driehoek FreiburgCon-
stanzBazel.
DEENSCH STOOMSCHIP GETORPEDEERD.
Nadat het Deensehe publiek temauwernood
van den schrik bekomen is, veroorzaakt door
het opbrengen van vier Deensehe vaartuigen,
kwam Zondagavond laat het bericht binnen,
dat het Deensehe stoomschip ,,Vendia" Zater-
dagmorgen om elf uur midden op de Noord-
zee door een Duitsche onderzeeboot getorpe-
deerd is. Elf Deensehe zeelieden hebben hier
het leven bij verloren.
MIDDELBAAR ONDERWIJS.
Bij Koninklijk besluit van 29 September is
benoemd tot leeraar in vasten dienst aan de
Rijks H. B. S. te Oostburg, de heer Dr. C. A.
Campagne, thans tijdelijk leeraar aan die
school.
ZIEKENHUISVERPLEGING IN
ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
Zaterdag werd alhier een buitengewone ver-
gadering gehouden van bovengenoemde ver-
eeniging. De vergadering stond onder leiding
van den heer Maas, die in zijn openingswoord
het overlijden van den heer M. de Jonge her-
dacht.
Het voorstel van het Algemeen Bestuur om
aan Art. 37 van het reglement toe te voegen:
,,Geen uitkeering geschiedt in geval de zie-
kenhuisverpleging, zonder of met chirurgische
en/of specialistische behandeling, medisch
noodzakelijk is geworden als gevolg van oor
log, burgeroorlog en oorlogsgeweld (ook al be-
hoort Nederland niet tot de krijgverende par
tijen, Vijandelijke inval, binnenlandsche onlus-
ten, daden verricht bij juiste of onjuiste uit
voering van een last van eenige Nederland-
sche of vreemde militaire macht, of krachtens
een door de militaire macht of het bevoegd
burgerlijk gezag vastgestelde verordening. In
twijfelachtige gevallen beslist het bestuur.
Bovenstaand voorstel werd na breede dis-
cussie aangenomen.
Eveneens werd urgentie verleend nog
enkele verbeteringen aan te brengen in het
reglement, om dit te doen drukken en aan
alle gezinshoofden toe te zenden.
Besloten werd het bestuur het gevraagde
crediet toe te staan, voor het bouwen van een
kantoor, waama de vergadering werd gesloten.
DUCDALF AANGEVAREN.
Bij het binnenvaren van de nieuwe haven
alhier is het uit zee komende Nederlandsche
stoomschip Jonge Johanna" in aanvaring
gekomen met een meerstoeL Deze werd
zwaar beschadigdi en is omgevallen. Het
schadebedrag is vastgesteld op. 8500. Het
schip, dat zelf geen averij bekwam, heeft de
reis naar Gent voortgezet.
GEVONDEN VOORWERPEN.
De inspecteur van politie maakt bekend,
dat omtrent onderstaande gevonden voorwer-
pen inlichtingen te bekomen zijn aan de daar-
achter vermelde adressen:
Wit-beenen armbandje, B. van de Griendt,
Leeuwenlaan 16.
Portemonnaie met inhoud, J. Hamelink,
Kazernestraat 22.
Handtasch met inhoud en blauwe overall,
bureau van politie.
Duimstok, A. H. Harte, Vlooswijkstraat 45.
Blauw regenkapje, M. Maas, Vlooswijk
straat 7.
Parapluie en stuk breiwerk, A. van den
Bruele, Noordstraat 46.
Een grijs jongensjasje, P. Loof, Bastion-
straat 5.
Wollen deken, W. de Doelder, Walraven-
strat 2.
Bankbiljet (Zweedsch), W. Kervink, Lange
Kerkstraat 15.
DE SUIKER-REHOEFTE.
De Minister van Economische Zaken deelt
mede
Teneinde een beter inzicht te verkrijgen
in de positie van suiker in Nederland, zul
len alle ondernemingen of zelfstandige onder-
nemers, die suiker verwerken, zoomede alle
handelaren (geen detaillistenen grossiers
in suiker een enqueteformulier moeten invul-
len. Voorzoover zij dit niet van de Neder
landsche Meelcentrale te 's Gravenhage,
Riouwstraat 178, afdeeling suiker, hebben
ontvangen, dienen zij dat formulier ten spoe-
digste bij genoemde centrale aan te vragen.
PORTVRIJDOM BRIEFKAARTEN VAN EN
VOOR MILITAIREN GELDT NIET VOOR
HET BUITENLAND.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
briefkaarten en couranten beneden het ge-
wicht van 100 gram aan en van militairen in
werkelijken dienst beneden den rang van offi-
cier alleen vrij van port zijn voor zoover het
binnenlandsch verkeer betreft. Voor het bui
tenland bestemde correspondentie moet in
ieder geval normaal gefrankeerd worden.
Geschenk voor het stadhuis.
De heer en mevr. Mr. P. Dieleman te Mid-
delburg hebben den burgemeester een door
mevr. DielemanMagendans vervaardigd
schilderij, ten behoeve van het stadhuis, aan
geboden.
Opgravingen.
Nabij de algemeene begraafplaats alhier
waren een paar jongens spelenderwijs een
,,schuilkelder" aan het maken. Op ruim 1
meter diepte werden daarbij zware steen-
klompen blootgelegd, terwijl ook vele half
vergane beenderen werden gevonden. Het be
treft hier waarschijnlijk overblijfselen van
oude vestingwerken, het vinden van de been
deren doet vermoeden, dat daar vroeger een
kerkhof is geweest. Ook vroeger is men daar
reeds op massieve muren terecht gekomen
bij graafwerk.
MOEIUJKHEDEN IN DE HERV. KERK
TEN GEVOLGE VAN DE MOBILISATIE.
Het weekblad ,,Hervormd Nederland"
schrijft, dat het in dienst treden van bijna 60
Hervormde predikanten als legerpredikant
een groote vraag naar candidaten tot den H.
Dienst ten gevolge heeft gehad; zoo komt
het, dat er thans vrijwel geen enkele candi-
daat die in aanmerking komt om een predi-
kant te vervangen meer beschikbaar is, hoe-
wel nog lang niet voor elken weggeroepen
predikant een plaatsvervanger is benoemd.
In enkele gevallen kunnen de legerpredi-
kanten hun gemeentewerk er bij doen, maar
in verreweg de meeste gevallen is de predi
kant ver van zijn eigen gemeente gelegerd.
In October doet wederom een aantal theo-
logische candidaten kerkelijk examen, maar
dan zijn zij nog niet aanstonds als hulppredi-
ker benoembaar, zoodat het tekort aan hulp-
predikers nog wel geruimen tijd zal duren.
Een tijdelijke uitbreiding van de bevoegdheid
der godsdienstonderwijzers, of een beroep op
de ouderlingen zouden middelen zijn, maar
daaromtrent is nog niets beslist.
In aansluiting aan het bovenstaande schrijft
