Buitenland
HET POSTVERKEER MET POLEN
GESTAAKT.
POOLSCHE DUIKBOOT IN ZWEDEN
GElNTERNEERD.
gedeeltelijke demobelisatie
ONGEDULD EN ERGERNIS ONDER HET
ENGELSCHE VOLK.
tijd op zich laten wachten. Omtrent de even-
tueele reparatie van de Mees is nog- niets te
zeggen. Vitale deelen schijnen, zooals wij
reeds zeiden, niet te zijn geraakt, docli het
toestel zal grondig moeten worden nagekeken
om vast te stellen of inderdaad geen ernstige
beschadiging is toegebraeht. De passagiers,
voor zoover zij niet zijn doorgereisd naar Brus-
sel, hebben van de justitieele autoriteiten ver-
gunning gekregen zich naar hun bestemming
- van de meesten was dit Amsterdam te
begeven.
ZAKENVERLOVEN EN UITSTEL VAN
EERSTE OEFENING WEGENS STUDIE.
In opdracht van den Minister van Defensie
worden voorbereidingen getroffen voor een
regeling van zakenverloven en voor het ver-
leenen van uitstel van eerste oefening in ver-
band met studiebelangen.
Zoodra de intemationaal-politieke omstan-
digheden dit, rekening houdende met de nood-
zakelijke paraatheid van de weermacht, ge-
doogen, ligt het in het voornemen, in de meest
dringende gevallen tot het verleenen op be-
perkte schaal van zoogenaamde zakenverloven
over te gaan.
Nader zal worden bekend gemaakt, wanneer
en op welke wijze aanvragen voor deze ver-
loven kunnen worden ingediend.
Ten aanzien van het verleenen van uitstel
van eerste oefening voor studiebelangen,
wordt het volgende bepaald.
In het algemeen zal alleen uitstel van eerste
oefening worden verleend of uitstel van het
nog te vervullen gedeelte van deze oefening.
iDit geldt derhalve voor personen, die nog niet
zijn ingelijfd of althans voor het meerendeel
de eerste oefening nog niet hebben volbracht.
Voor dit uitstel zullen in aanmerking kunnen
komen personen, die het einddiploma H.B.S.
of gymnasium of een dergelijk diploma nog
moeten behalen. Verder is het de bedoeling
uitstel voor een zekeren duur te verleenen aan
hen, die hun studie aan een universiteit of
overeenkomstige instelling binnen een jaar
zullen beeindigen.
Het hierbedoelde uitstel voor studiebelangen
kan terstond en ,bij ongezegeld verzoek wor
den aangevraagd bij den Minister van Defen
sie. Wie in militairen dienst is, moet het ver
zoek indienen door tusschenkomst van zijn
compagnies- of overeenkomstigen comman
dant.. Deze commandant voorziet het ver
zoek van een korte aanteekening, houdende de
bijzonderheden, welke voor vermelding in aan
merking komen, en zendt het verzoek vervol-
gens rechtstreeks aan den Minister van De
fensie.
Bij elke aanvraag betreffende studiebelan
gen moet een verklaring worden gevoegd,
waaruit blijkt, in welk stadium de opleiding
of de studie verkeert. Zulk een verklaring
behoort te zijn afgegeven door het hoofd van
de onderwijsinrichting.
DE MAATREGELEN TEGEN PRIJS-
OFDRIJVING.
Elke prijsverhooging, tenzij door aan-
toonbare stijging van den kostprijs
gemotiveerd, blijft verboden.
De Minister van Economische Zaken deelt
met betrekking tot de prijspolitiek het vol
gende mede.
Als regel zal blijven gelden tenzij in bij-
zondere gevallen anders is bepaald dat
iedere verhooging van prijzen boven het peil,
dat voor de artikelen gold in de maand Augus
tus 1939, als prijsopdrijving zal worden be-
schouwd en derhalve verboden is, tenzij deze
verhooging door aantoonbare verhooging van
den kostprijs gemotiveerd is.
Tegemoetkoming aan bezwaren.
De bezwaren, welke aan dezen regel onge-
twijfeld zijn verbonden, wegen niet op tegen
de gevaren, welke ontstaan bij een ongecon-
troleerde prijsbeweging. Sommige der bezwa
ren worden grooter naarmate de huidige om-
standigheden langer duren. Met inachtneming
van het bovenstaande beginsel is de Minister
bereid zooveel mogelijk aan deze bezwaren
tegemoet te komen.
Om te voorkomen, dat schade geleden
wordt, o.a. tengevolge van verkoop van het-
zelfde artikel tegen verschillende prijzen, zal
de Minister verzoeken om deze bezwaren te
ondervangen, onderzoeken en voor de daarvoor
in aanmerking komende artikelen of groepen
van artikelen een billijke regeling treffen.
Het hoofdbestuur der P.T.T. deelt mede, dat
het postverkeer met Polen thans geheel is ge-
staakt. De terug ontvangen correspondentie
voor deze bestemming wordt zooveel mogelijk
aan de afzenders teruggezonden.
BELGISCHE SPOORBRUG IN DE LUCHT
GEVLOGEN BIJ AARLEN AAN DE
FRANSCHE GRENS.
Dinsdagnacht is de Pont de la Posterie,
aan de spoorlijn van Brussel naar Aarlen, in
de lucht gevlogen. Deze brug ligt tusschen de
stations Aarlen en Stokkem. De oorzaak van
het ongeluk is niet bekend.
Drie of vier minuten voor de ontploffing
was de sneltrein van Brussel naar Aarlen ge-
passeerd.
De wrakstukken van de brug zijn neerge-
komen op den weg van Aarlen naar Neuf-
chateau, met het gevolg, dat deze weg ver-
sperd is. Een niet ver van de plaats van de
ontploffing gelegen huis werd verwoest. Het
huis maakt den indruk alsof het door een
aardbeving geteisterd is.
De schildwacht, die ter plaatse geposteerd
stond, werd licht gewond.
Volgens een mededeeling van de directie
der Belgische spoorwegen is het ongeluk tus
schen Aarlen en Stocken het gevolg van de
ontploffing van mijnen die de militaire auto
riteiten onder de brug hadden aangebracht.
Het spoorwegverkeer tusschen Aarlen en
Stocken is onderbroken. Passagiers worden
met autobussen van de eene plaats naar de
andere gebracht. Goederentreinen worden
over andere plaatsen geleid.
MAATREGELEN TEGEN VLAAMSCHE
INSTELLING EN IN BELGlE.
De correspondent der N. R. Crt. te Brussel
meldt dat de militaire autoriteiten te Gent
aan alle gemobiliseerde soldaten en meerderen
den toegang hebben verboden tot het Vlaam-
sche gebouw „Huize MacLeod'', zetel van de
Vlaamsche Vereeniging voor Wetenschap en
van het Gentsche Studentencorps, alsmede
van het Vlaamsche cafe „Elckerlyc" gelegen
in het midden van dezelfde stad. Voorts is,
te Antwerpen en elders, op last van het par-
ket, tot de inbeslagneming overgegaan van
de jongste uitgave van het Comite der Vlaam
sche Bedevaart naar de Graven aan den IJzer,
zijnde een verzameling van -de ,,Openbare
brieven", tijdens den wereldoorlog 19141918,
door Vlaamsche frontsoldaten gericht aan den
Paus, aan president Wilson en andere toen-
malige staatshoofden en hoogwaardigheids-
bekleeders. In Vlaamsche kringen vraagt men
zich af wat de regeering of de politie er toe
bewogen kan hebben deze maatregelen te
treffen, maatregelen waarvan te vermoeden
is dat zij, in het Vlaamsche land, heel wat
kwaad bloed zullen zetten.
DUITSOHER WEGENS SPIONNAGE IN
BELGlE GEARRESTEERD.
De gendarmerie in de Pinte heeft een zekere
M. gearresteerd, iemand van Duitsche natio-
naliteit, die te Brussel woont en er van ver-
dacht wordt zich te hebben schuldig gemaakt
aan spionnage voor rekening van een vreemde
mogendheid.
De man is ter beschikking van de militaire
overheid gesteld.
VASTGEHOUDEN BELGISCHE SCHEPEN
VRIJGELATEN.
Men verneemt, dat het Belgische mailschip
,,Albertville" dat op den Congo vaart, en ge-
durende acht dagen bij de Downs aan de En-
gelsche kust was vastgehouden met meer dan
200 passagiers aan boord van de Britsche
autoriteiten verlof heeft gekregen de reis
vohrt te zetten. Het wordt binnenkort te
Antwerpen verwacht.
Het Belgische vrachtschip „Jean Jadot" is
gedurende vijftien dagen bij de Downs vast
gehouden. Gedurende de reis had het schip
41 leden der bemanning en 3 passagiers van
de Athenia" aan boord genomen. Deze men-
schen zijn in Engeland aan wal gezet. De
Britsche autoriteiten hebben geen enkel deel
van de lading in beslag genomen.
Havas meldt uit Stockholm, dat de Pool-
sche duikboot Sbik een toevlucht heeft gezocht
in de Zweedsche wateren en geintemeerd is.
Het schip was door een torpedo getroffen,
doch niet ernstig beschadigd.
De bemanning bestaat uit vijftig koppen,
zoodat thans in totaal 170 Polen in Zweden
zijn geintemeerd.
IN LITAUEN.
Havas meldt uit Kaunas:
Het opperbevel van het Litausche leger is
van oordeel, dat de toestand in Oost-Europa
opgehelderd schijnt en geen onmiddellijk ge-
vaar oplevert voor Ditauen. Derhalve is
besloteri de in het midden des lands geconcen-
treerde troepen te demobiliseeren, teneinde de
manschappen in staat te stellen naar hun
dagelijkschen arbeid terug te keeren.
HET HERSTEL VAN DE ORDE IN
WIT-RUSLAND.
De bevelhebber van de Sowjetstrijdkrachten
in Wit-Rusland heeft in alle bezette steden
de inrichting van voorloopige besturen ge-
last, samengesteld uit afgevaardigden van het
Roode leger en van de plaatselijke bevolking.
Deze besturen moeten alle ondernemingen
weer op gang brengen en de eigenaars ver-
plichten om hun winkelg, bakkerijen, restau
rants, kapperswinkels en bioscopen te her-
openen. Ook moeten zij ervoor zorgen, dat
electriciteitsvoorziening, waterleiding, tele-
foon en telegraaf weer normaal function-
neeren.
Bepaald is, dat in het bezette gebied de
roebel moet worden aangenomen tegen een
koers, waarop hij met de zloty gelijk komt
te staan.
De burgers worden uitgenoodigd om de
revolutionnaire orde te handhaven en pogin-
gen van de oude leidende kringen te fnuiken.
Daar de meeste eigenaars van ondernemingen
gevlucht of gearresteerd zijn, leiden de voor
loopige besturen de ondernemingen. Op het
platteland hebben de Sowjet-autoriteiten de
iboeren uitgenoodigd om de landerijen van de
groot-grondbezitters te verdeelen, evenals het
vee, het zaaigoed en de landbouwgereed-
schappen. De boeren krijgen het vrije gebruik
van de bosschen en vijvers, welke totdusver
voor de groot-grondbezitters waren gereser-
veerd.
TWEE LICHTINGEN JONGE VROUWEN IN
DUITSCHLAND VOOR ARBEIDSDIENST
OPGEROEPEN.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
In de eerstvolgende dagen worden overal
in Duitschland twee uitgelezen lichtingen op-
geroepen voor het verrichten van arbeids-
dienst. Honderdduizend z.g. ,,arbeidsmeisjes"
zullen bij boerinnen moeten werken. Van de
,,arbeidsmeisjes" tusschen de 17 en 25 jaar
wordt echter vooreerst slechts een deel opge-
roepen. Voor ruim 60.000 nieuwe „arbeids-
meisjes" zijn de laatste weken nieuwe kam-
pen ingericht. 's Morgens moet het .arbeids-
meisje" op de boerderij practisch werk ver
richten en inspringen als vervangster voor
den ontbrekenden man, des middags blijven
de meisjes in het kamp. Daar wordt vooral
sport beoefend, gelijk de voorschriften voor
de gezondheidsverzorging in de arbeidsdienst-
kampen aangeven. Politiek en practisch onder-
richt in huishoudkunde en landbouw wordt
afwisselend gegeven.
KRACHTIGE BEPERKING BENZINE-
GEBRUIK.
Fransche autoriteiten hebben verordeningen
uitgevaardigd, waardoor het gebruik van ben
zine zeer beperkt wordt. Particulieren kun
nen nog slechts benzine krijgen, als zij kunnen
aantoonen. dat het gebruik van een auto of
een motorrijwiel onontbeerlijk voor hen is.
OPROEPING VAN BURGER VLIEGERS
IN ENGELAND.
Het personeel behoorende tot de eerste cate-
gorie der Engelsche burgerluchtvaart, d.w.z.
alle vliegers beneden 28 jaar, die in het bezit
van brevet A zijn, hebben mededeeling ontvan
gen, dat zij binnenkort zouden kunnen wor
den opgeroepen om bij de koninklijke lucht-
strijdkrachten te dienen.
HET SCHEREN IN DUITSCHLAND
GEDISTRIRUEERD.
Havas meldt, dat de Duitsche radio-omroep
Zaterdagavond heeft bekend gemaakt, dat
men zich in Duitschland niet meer kan laten
scheren zonder speciale kaart. De strekking
van de uitzending van 18.30 uur was te be-
wijzen, dat alles beter is dan in 1914 en dat
de organisatie beter is, omdat alles reeds nu
is gerantsoeneerd. Alles heeft men geordend.
zoo werd in de uitzending volgens Havas ge
zegd, tot zelfs de kleinste details, zooals
scheerkwasten.
DE NEUTRALITEIT VAN SPANJE.
De Spaansche ministerraad die Zaterdag te
Burgos is bijeengekomen, heeft, besloten tot
demobilisatie van lichting 1937. Door dit be
sluit zullen ongeveer 50.000 soldaten af-
zwaaien. Er blijven nog slechts onder de
wapenen de lichtingen 1938, 1939 en 1940. De
Spaansche regeering bevestigt hiermede op-
nieuw haar voornemen om neutraal te blijven.
Het dagblad Informaciones schrijft onder
het opschrift „de plicht der neutralen", dat
de taak van Spanje moet zijn het verbinden
der wonden, zonder daarbij onderscheid te
maken.
„lStellig om de aldus ge trokken lijn te vol-
gen, neemt de Spaansche regeering de be-
scherming op zich van de Duitsche belangen
in Algiers en Palestina en de Fransche be
langen in Slowakije. Dit besluit toont duide-
lijk, dat de Spaansche wil tot neutraliteit geen
onverschilligheid inhoudt. De Spaansche op-
vatting van altruisme en christelijkheid is
levendiger dan ooiL Wanneer het om edel-
moedigheid gaat, trachten de Spanjaarden
geen verschil te maken."
HET ORAKEL VAN ROME.
Mussolini heeft, schrijft de N. R. Crt., ge-
sproken, maar zijn woorden zijn ware orakel-
taal. Het eenige positieve erin is de aan-
maning aan Engeland en Frankrijk om zich
nu maar bij een uitgemaakte zaak neer te
leggen en vrede te sluiten met Duitschland.
Uit alles, wat er van Franschen en Engelschen
kant sinds Ruslands deelneming aan de ver-
deeling van Polen gezegd en geschreven is,
kan men opmaken, dat deze woorden niet het
minste succes zullen hebben. Wat er gebeuren
zal, als Frankrijk en Engeland niet aan zijn
raad gevolg geven, heeft Mussolini niet ge
zegd. Het is klaarblijkelijk zijn bedoeling, de
onzekerheid zoolang mogelijk te laten voort-
duren, om de Franschen en Ehgelschen te
dwingen voorzorgsmaatregelen te blijven
nemen aan de Italiaansche grens en in de
Middeilandsche Zee, waarvoor zij troepen aan
het Duitsche front moeten onttrekken en een
groot deel van hun vloot moeten immobili-
seeren.
Volgens de opvattingen van den Duce is de
strijd op het Westelijk front nog niet begon-
nen. Dat zal klaarblijkelijk pas het geval zijn
in zijn oogen, wanneer een van de strijdende
partijen aldaar tot een grootscheeps opgezet-
ten aanval overgaat. Dat kan misschien nog
lang duren. Beide partijen beseffen, dat de
aanval op de permanente verdedigingswer-
ken van den vijand stroomen bloeds zal kos-
ten, en zijn huiverig tot dit offer over te gaan.
De Franschen en Engelschen hebben boven-
dien niet de minste haast. Nu het lot van
Polen beslist is, zijn afleidingsaanvallen in
het Westen overbodig geworden. Zij moeten
in dit opzicht verder vertrouwen op hun blok-
kade. Voor hen is Duitschland als een be-
legerde veste, zij het ook dat er van een vol-
ledige insluiting geen sprake is.
Iletgeen zij echter met hun blokkade willen
bereikcn. is een aanzienlijke verzwakking van
Duitsciiiands economische kracht en een ver-
lammende uitwerking op het moreel van het
Duitsche volk. Dit zou op den duur misschien
de Duitschers dwingen zelf tot den aanval
over te gaan of op andere wijze een afleiding
te zoeken, b v. door zich naar het Zuidoosten
te wenden. In het eerste geval kunnen zich bij
den tegenstander zwakheden openbaren, welke
een gunstige gelegenheid bieden tot een
Fransch-Engelsch tegenoffensief, in het twee-
de geval zal het zijn Westelijk front min of
meer moeten verzwakken en bestaat er altijd
nog een, zij het voorloopig wel geringe kans
op een breuk in de Duitsch-Russische vriend-
schap.
Zal Italie werkeloos kunnen blijven, wan
neer de Westersche mogendheden zich inder
daad te land tot een afwachtende houding be-
palen en intusschen het Duitsche economische
weerstandsvermogen steeds verder trachten
te verzwakken? Daarover heeft het orakel
zich niet uitgelaten. Ook Mussolini wacht af.
Aldus bestaat de mogelijkheid, dat wij opnieuw
een periode van spanning en onzekerheid tege
moet zullen gaan, gepaard met een verhoogde
diplomatieke bedrijvigheid om wederzijds de
posities bij een mogelijke uitbreiding van het
conflict te versterken. Dit kan voor de neu-
trale staten, die min of meer door den oorlog
beroerd worden, en dat zijn nagenoeg alle lan-
den van Europa, een gevaarlijke tijd worden.
Hoe meer men zal terugschrikken voor het op
de spits drijven van den militairen oorlog, des
te moorddadiger zal de economische oorlog
worden, des te moeilijker de posities der neu
tralen. De oorlogvoer^nden zullen hen steeds
scherper op de vingers gaan kijken en het valt
te voorzien, dat het klachten zal regenen over
vermeende bevoordeelingen van de een of de
andere partij.
Mussolini's verklaring: ,,Indien ik op het
balkon zou verschijnen en het Italiaansche
volk bijeenroepen, dan zou dit niet zijn om
het den toestand uiteen te zetten, doch om
het beslissingen mede te deelen, welke his-
torische beteekenis hebben", is een bewijs,
dat de beslissing te Rome thans nog niet ge
vallen is. Men kan er ook een sneer in lezen
op de Westersche democratieen en met name
op Chamberlain, die zich verplicht elke week
in 't Lagerhuis "n uiteenzetting van den stand
van zaken te geven. Dit past geheel bij den
toon van de rede, die voor de democratische
landen geenszins vriendelijk was en er nog
allerminst op wijst, dat Italie, al is het nu,
evenals in 1914 het geval was, nog neutraal
gebleven, het volgend jaar a la 1915 zijn rokje
zal keeren en de zijde der geallieerden kiezen.
Dat zou trouwens ook niet gepast hebben bij
Mussolini's aanmaning aan deze landen om nu
den strijd maar op te geven, omdat er voor
hen toch niets mee te bereiken valt.
AMERIKAANSCHE HULP VOOR BRITSCH
ZEILSCHIP.
De Amerikaansche sc.hout-bij-nacht Court
ney, commandant van den Amerikaanschen
kruiser „Trenton", heeft bijzonderheden mede-
gedeeld over de wijze, waarop hij bijstand
heeft verleend aan 't Britsche zeilschip „Con-
stant", dat door een duikboot werd bedreigd.
In de ochtenduren ving hij de S.O.S.-sig-
nalen van de „Constant" op en zond hij den
torpedojager Jacob Jones" ter assistentie.
De torpedojager kwam in de nabijheid van de
.Constant" juist toen de duikboot onder water
verdween. De Amerikaansche schout-bij-nacht
veronderstelde dat de onderzeeer verdween
toen hij de Amerikaansche kleuren zag. De
torpedojager voorzag de .Constant" van voor-
raden en water die aan boord ontbraken.
VOLDOENING IN RUSLAND.
Havas meldt uit Moskou, dat men in buiten-
landsche kringen aldaar gelooft, dat de de-
marcatielijn tusschen de legers in Polen de
definitieve lijn zal zijn volgens welke Polen
zal worden verdeeld. Zonder strijd verwerft
de Sovjet-Unie daarbij meer dan de helft van
Polen met bijna 20 millioen inwoners en rijke
industriegabieden en petroleumgebieden in
Oost-Galicie.
De Russen vreezen nu althans geen oorlog
meer op hun eigen grondgebied en zij hebben
thans buitengewone mogelijkheden om revo-
lutionaire propaganda te voeren in Midden-
Europa. Reeds zijn kaarten in omloop, waar
op de voormalige radenrepublieken Hongarije
en Beieren zijn afgebeeld.
DE UITVAART VAN CALINESCU.
In tegenwoordigheid van koning Carel en
kroonprins Michael, de koninklijke raadgevers,
leden der regeering en het geheele diploma
tieke korps werd Zondagochtend te Boekarest
het stoffelijk overschot van Calinescu van het
atheneum overgebracht naar het Noordstation,
vanwaar het naar Cutea de Arges, de geiboor-
teplaats van Celinescu werd overgebracht.
In de groote zaal van het atheneum heeft
de patriarch van de orthodoxe kerk zelf de
kerkelijke ceremonien geleid.
Overeenkomstig de laatste wilsbeschikking
van Calinescu werd diens stoffelijk overschot
volgens de boerenzeden ter aarde besteld in
zijn geboorteplaats.
De zware baar was met een extra-trein uit
Boekarest vervoerd. Op een boerenwagen, be-
dekt met sparretakken en gedekt door de
Roemeensche vlag, werd de kist vervoerd. Zes
witte ossen trokken de kar. Vier oud-premiers
begeleidden de baar. Kroonprins Michael, ge-
kleed in de uniform van de jagers, diep direct
achter de familieleden van den overledene.
Hij vertegenwoordigde den koning. Tal van
hooge autoriteiten volgden de baar. Langs
den geheelen weg stonden boerenjongens en
boerenmeisjes met ontstoken kaarsen en hon-
derden bloemen opgesteld. De stoet maakte
een diepen indruk. Bij den grafkelder van de
familie Calinescu stond een eerewacht opge
steld. Verschillende sprekers voerden hier het
woord.
Nadat Gafencu namens de regeering een
laatste hulde had gebracht aan zijn vriend en
chef, condoleerde kroonprins Michael mevrouw
Calinescu.
Onder het spelen van het volkslied door
een militaire muziekkapel werd de baar in
de groeve neergelaten.
PLEOHTIGHEID TE BREST LITOWSK.
De Deutsche Dienst schrijft over het leger-
bericht van het Duitsche opperbevel van
Zondag
Bij de voortzetting van de Duitsche troepen-
bewegingen naar de demarcatielinie werd te
Brest Litowsk een bijzonder plechtige vorm
van aflossing gekozen. Op dit militair be-
langrijke punt, waar in 1795 de Russische
generaal Suworow voor de derde deeling van
Polen het Poolsche leger vernietigde, hielden
de Duitsche troepenafdeelingen en afdeelingen
van het Roode leger een parade. Zij trokken
met muziek langs de plaatselijke militaire
leiders der beide legers. Bij de operaties in
de Karpathen heeft het jonge Slowaaksche
leger op waardeerende wijze medegewerkt bij
velerlei moeilijkheden. De inzet van dezen pas
sinds het voorjaar gevormden troep heeft be-
wezen, over welke goede militaire bekwaam-
heden de leiding van het Slowaaksche leger
beschikt en door welk een strijdgeest de sol
daten van Slowakije bezield zijn. Het was de
eerzucht van het Slowaaksche leger, aldus
besluit de Deutsche Dienst, het onrecht, dat
de Polen den Slowaken hadden berokkend,
thans weer te kunnen herstellen.
De correspondent der N. R. Crt. te Londen
telefoneerde Maandagmiddag:
De oorlog, die vandaag drie weken oud is,
heeft tot dusver een geheel anderen loop ge
nomen, dan het Engelsche publiek verwacht
had. Het gevolg is, dat er zich een stemming
van onbegrijpende verwondering van het volk
heeft meester gemaakt. Overal hoort men den
commentaar, dat „dit een raar soort oorlog
iS". De menschen begrijpen niet waarom de
oorlog nog steeds niet op gang wil komen en
vragen zich in verschillende toonaarden van
ongeduld en ergernis af wat de verklaring kan
zijn voor den onverwachten loop der gebeur-
tenissen.
Er zijn verschillende redenen voor deze
groeiende verbijstering. Ten eerste had ieder-
een verwacht, dat het uitbreken van den oor
log onmiddellijk gevolgd zou worden door een
fellen strijd in de lucht, en in het bijzonder
massa-aanvallen op Londen. Nu die uitge-
bleven zijn, begint men zich af te vragen of
het wel noodig is heel Engeland elken dag na
zonsondergang aan de verlammende ongemak-
ken van de totale verduistering te onderwer-
pen. Er gebeurt immers niets. Tevens schijnt
het velen in het licht van de ervaringen, of
liever gezegd het gebrek aan ervaringen van
de laatste drie weken, onnoodig een zoo groot
leger A.R.P.-werkers op de been te houden.
Hun aantal is inderdaad zeer groot. Niet
minder dan twee millioen, en tot nu toe heb
ben al deze Verdedigers van de burgerbeVol-
king, luchtaanvalwachters, brandweerlieden,
extra-politie, enz. niet anders te doen gehad
dan rond te hangen en te wachten op de lucht-
aanvallen, die maar niet komen. In verant-
woordelijke kringen geeft men er zich echter
rekenschap van, dat het uitblijven van de ver-
wachte luchtaanvallen allerminst kan worden
beschouwd als een garantie, dat zij ook later
niet zullen komen en dat er derhalve geen
sprake kan zijn van een verslapping van de
voorzorgsmaatregelen.
Tegenover den onverwachten meevaller in
de lucht, de Westelijke lucht althans, staat de
even onverwachte tegenvaller in Polen. Nie-
mand hier had verwacht, dat Polen zich tegen
de overmacht van het Duitsche leger zou
kunnen handhaven, maar dat het in het korte
tijdsbestek van drie weken reeds geliquideerd
zou zijn, is toch als een onaangename verras-
sing gekomen. Mten had hier In de laatste
maanden voor den oorlog zooveel over de
schitterende kwaliteiten van het Poolsche
leger gehoord, dat men op een dergelijke
debacle niet was voorbereid. Algemeen wordt
dan ook de vraag gesteld waar de onvcrwacht
snelle eliminatie van den Poolschen bondge-
noot aan te wijten is.
Alle waarnemers zijn het er over eens, dat
de schuld niet bij de vechtkwaliteiten van de
Poolsche soldaten ligt. Zij hebben zich held-
haftig geweerd. Over het beleid van het Pool
sche opperbevel en de Poolsche regeering is
men echter minder goed te spreken. Lloyd
George had daarover in een artikel enkele
harde dingen te zeggen: ,,Het is klaarblijke
lijk nooit opgekomen bij de miserabele klasse-
regeering, die naar Roemenie is gevlucht, ter-
wijl haar leger nog vocht, dat zij graafwerken
had moeten aanleggenDe aanvallers had
den geen moeite een land te veroveren, dat
geen enkele voorbereiding had gemaakt om
hen tegen te houden," aldus de staatsman, die
Engeland in den laatsten oorlog ter overwin-
ning leidde.
Lloyd George's scherpe critiek geldt echter
niet alleen de Poolsche regeering. Ook de
Engelsche regeering schrijft hij een groot deel
van de blaam toe. Engeland had volgens hem
niet alleen voor de oorlog uitbrak Polen op
veel grootere schaal moeten helpen, maar had
ook, toen de strijd was begonnen, onmiddellijk
in samenwerking met de Fransche luchtvloot
concrete hulp moeten leveren door krachtige
aanvallen op Duitsche munitiefabrieken enz.
Hij spreekt daarmee de heimelijke meening
uit van een groot aantal van zijn landgenoo-
ten. Talrijken van hen voelen er zich in hun
geweten niet gerust op, dat Engeland genoeg
heeft gedaan om zijn verplichtingen aan Polen
te vervullen. Zij begrijpen niet waarom de
Engelsche en Fransche luchtmacht stil heb
ben gezeten, terwijl Duitschland zijn werk in
Polen deed en zij zijn slechts gedeeltelijk be-
vredigd door Chamberlain's verklaring, dat
strategische overwegingen h'et onwenschelijk
maakten dadelijk op groote schaal in te
grijpen.
De houding tegenover Rusland.
Het gevoel van ombegrijpen en bezorgdheid
is nog versterkt door Rusland's optreden en de
wijze waarop de Engelsche regeering daarop
heeft gereageerd. De eerste moreele veront-
waardiging over dezen ,,verraderlijken dolk-
stoot in den nig" zooals het werd genoemd.
was zoo groot, dat men er moeite mee had
de diplomatieke berekeningen. die Engeland's
passieve houding tegenover Rusland bepaal-
den, naar waarde te schatten. Mussolini heeft
daar handig gebruik van gemaakt, toen hij zei,
dat Engeland de moreele basis voor zijn strijd
tegen de Duitsche aggressie verbeurd had
door zijn stilzwijgende aanvaarding van Rus
land's agressie.
De Engelsche publicisten hebben hun ant-
woord op deze beschuldiging reeds klaar. Zij
erkennen, dat Rusland's optreden het geweten
van het Engelsche volk diep geschokt heeft,
maar leggen er den nadruk op, dat men
'Duitschland slechts in de kaart zou spelen
door zich door zijn gevoelens van afkeer te
laten meesleepen en Rusland den oorlog te
verklaren. Dat is niet alleen de meening van
Lloyd George, maar van alle Engelsche publi
cisten, onder wie ook de invloedrijke Garvin
van de iSunday Observer, die in een lang en
realistisch hoofdartikel betoogde, dat Enge
land onder geen omstandigheden Hitler in de
kaart mag spelen door Rusland van een neu
traal land tot een tegenstander te maken.
VREDESPOGINGEN
In goed ingelichte kringen circuleerde Maan-
dagavond te Berlijn het bericht, dat tegen het
einde van deze week belangrijke diplomatieke
stappen zullen worden ondemomen, om een
einde te maken aan den oorlog.
In Berlijnsche politieke kringen meent men
deze week als een buitengewoon belangrijke
te mogen aankondigen. Men kon in ingeiwijde
kringen hooren fluisteren, „dat in de eerst
volgende dagen een verrassende wending op
komst is".
De Duitsche pers zinspeelt op een gemeen-
schappelijke actie van Rome en Berlijn.
Sinds het uitbreken van den oorlog is het
diplomatieke verkeer tusschen Rome en Ber
lijn zeer druk geweest blijkbaar om den weg
te bereiden voor een beroep op of een waar-
schuwing aan de Westelijke mogendheden, zoo
dra het geschikte moment gekomen was.
In feite is er echter weinig hoop, dat
Frankrijk en Engeland op een dergeljjke on-
derneming in zouden gaan en men maakt dan
ook alle voorbereidingen voor een langdurigen
oorlog.
Van welingelichte Duitsche zijde werd aan
de United Press op een desbetreffende vraag
onomwonden meegedeela, dat Duitschland een
oplossing in het Westen zal trachten te for-
ceeren in den loop van het volgende jaar.
De zegsman zeide verder, dat het „belache-
lijk is aan te necven, dat Duitschland werkloos
zal loezien achter den „Westwall" terwijl En
geland ongehinderd voortgaat met zijn pogin-
gen Duitschland door een blokkade op de
kmeen te krijgen.
Het tegenoffensief van Duitschland, zoo
zeide men, zal niet in de eerste plaats bestaan
in directe aanvallen van het leger, doch in
,,een niet aflatend pogen om met alle midde-
len, die ter beschikking staan, de blokkade
te breken."
In neutrale kringen legt men dit aldus uit,
dat Duitschland op groote schaal gebruik zal
maken van de twee aanvalswapenen, waarover
het in het Westen gebruik kan maken: Zijn
luchtmacht en zijn onderzeevloot.
Hooge Duitsche kringen, die enkele dagen
geleden nog Van meening waren, dat .Duitsch
land kalm in het Westen kan afwachten, tot
de vijand aanvalt", zeggen thans, dat het ,,niet
aan te raden is", dat Duitschland op den
grooten aanval zal blijven zitten wachten, een
aanval die niet schijnt te komen.
ESTLAND EN BE SOWJET-UNIE.
In politieke kringen te Tallinn heeft het blij-
kens ontvangen berichten ernstige bezorgd
heid gewekt, dat de minister van buitenland-
sche zaken Belter, die naar Moskou was ge-
reisd om er een handelsverdrag te ondertee-
kenen en als gast van de Russische regeering
eenige dagen te verblijven, teneinde o.a. de
landbouwtentoonstelling te bezoeken, Maan-
dag plotseling is teruggekeerd.
Minister Selter had Zondagavond een be-
zoek aan de Russische opera gebracht, toen
hij een verzoek ontving om onmiddellijk naar
hec Kremlin te komen. De daar gehouden
besprekingen waren aanleiding, dat hij Maan-
dagmorgen vroeg met een extra vliegtuig naar
Tallinn is teruggekeerd, waar hij onmiddellijk
na zijn aankomst een langdurig onderhoud
met den staadsoudste Pats had. Later op den
avond werd een langdurige kabinetsvergade-
ring gehouden, waaraan Pats, eveneens
deelnam.
De reden van den plotselingen terugkeer
van minister Selter is officieel niet bekend.
maar in politieke kringen veronderstelt men,
dat de iSowjet-Unie ultimatieve eischen heeft
gesteld, eischen, die, naar men vermoedt, be
trekking zouden hebben op den Estlandschen
uitvoer.
Volgens geruchten zou er ook sprake van
kunnen zijn, dat Sowjet-Rusland een basis
voor zijn marine-strijdkrachten in de Estland-
sche wateren verlangt. Men verzekert, dat
Selter waarschijnlijk in den loop van Dinsdag
naar Rusland is teruggekeerd.
MOSCICKI EN SMIGLY RYDZ
GEINTERNEERD.
Reuter meldt uit Boekarest:
De Poolsche president Moscicki en maar-
schalk Smigly Rydz zijn beiden geintemeerd,
Moscicki te Bicaz bij Piatraneamtz op de
Oostelijke helling van de Karpathen en
Smigly-Rydz te Craiova.
ZWEEDSOH SOHIP BIJ STAY ANGER
GETORPEDEERD.
Havas meldt uit Stockholm:
Maandagmiddag is het Zweedsche s.s.
Silesia dat 2860 ton meet en met een lading
hout op weg was van Gothenburg naar Hull,
ter hoogte van Stavanger getorpedeerd. De
uit 19 koppen bestaande bemanning is door
het Zweedsche stoomschip Suecia gered.
Het Noorsche telegraafagentschap meldt
nader, dat het Zweedsche vrachtschip Silesia
door een Duitsche duikboot is getorpedeerd
en op 45 mijl ten Zuidwesten van de Noorsche
kust is gezonken.
Volgens Reuter worden in Zweden bijzon-
dere maatregelen overwogen om de torpedee-
ring van schepen met houtpulp te voorko
men. Men zou, ten einde de Oostzee te ver-
mijden, de pulp te land naar Noorsche havens
kunnen vervoeren, wat neerkomt op een kos-
tenvermeerdering van het vervoer met 20
TIEN PROOENT VOOR KNICKERBOCKERS
Rijksminister dr. Goebbels heeft Zondag op
nieuw het woord gevoerd voor vertegenwoor-
digers der buitenlandsche pers. Hierbij heeft
hij o.m. het bericht van den bekenden Ameri
kaanschen journalist Knickerbocker ontkend.
volgens hetwelk zes leidende nationaal-socia-
listen groote vermogens naar het buitenland
zouden hebben gebracht en gedeponeerd bij
neutrale en ten deele vijandelijke banken.
Goebbels heeft Knickerbocker nu verzocht
de papieren, die uitwijzen, dat deze gelden zijn
gedeponeerd op Engelsche en Zuid-Ameri-
kaansche banken in een toonaangevend Ein-
gelsch of Amerikaansch blad te publiceeren.
Goebbels zou er dan persoonlijk voor instaan,
dat hij van ieder bedrag, dat hij als door
Duitsche staatslieden in den vorm van devie-
zen of verzekeringspolissen naar het buiten
land gesmokkeld bewijst, tien procent zal ont
vangen. De Duitsche minister voegde hieraan
toe ervar: overtuigd te zijn, dat de Amerikaan
sche journalist niet in staat is het gevraagde
bewijs te leveren.
L.
