Uit de Historie van Let Koetttrijk Oeanjetai. Toen Zij nog jong waren Oranjetelgen op jeugdigen leeftijd ■gtiAVS^ Prins Willem I Prins Maurits Frederik Hendrik Prins Willem II r verblijd met de geboorte van een telg; en geliefd Vorstenhuis hebben wij niet willen nalaten, een aantal jeugdportretten te brengen van die Prinsen en Vorsten van Oranje, die in mze geschiedenis een vooraanstaande plaats hebben ingenomen. De eereplaats zou natuurlijk ingeruimd moeten worden aan Prins Willem I, zoon van Juliana van Stolberg, die werd geboren op 24 April 533 op den Dillenburg. Helaas is van hem, ivenals van Maurits, geen jeugdportret bekend. mmjnu m sjvssuu.**#; Prins Willem III Prins Willem IV Stadhouder Willem V Koning Willem I Koning Willem II Koning Willem III Koningin Wilhelmina Prins Willem 1, zoon van Juliana van Btolberg, werd geboren op 24 April 1533 Op den Dillenburg. De secretaris van zijn vader schreef deze aanteekening „Anno Cr. '33 uff doenstag den XXIIIItag Apprilis hat die wolgeb. Juliana von Stolberg zwischen zweyen und dryen, doch allernechst dryen urhen morges vor mittag in Sohlosz Dillenburg ein kyndlein men- lichs Geschlechts, der nam soli Wilhelm heiszen, zur Welt geboren." H«. bracht zijn jeugd door onder wel moeilyke, maar toch gunstige omstandig- heden. In Duitschland kwam de geloofs- strijd op tengevolge van de Kerkhervor- ming. Zijn moeder, Juliana van Stolberg, had het voomaamste aandeel in zijn op- voeding. Weldra telde het gezin zeventien kinderen, waaronder twee uit het eerste huwelijk van Willem den Rijke. Het kasteel te Dillenburg was een soort hofschool, wear, behalve de prinsen en prinsessen, een aantal andere jonge edellieden onder- richt kregen in ridderspelen, lichaams- oefeningen, en enkele wetenschappehjke vakken, zooals Fransch en Italiaansch. Door het aanvaarden van de erfenis van Rene van Chalons, werd de jonge Wil lem naar de Nederlanden geroepen (Maart 1545), waar hij veel vertoefde aan het hof van Karel V. Tot zijn meerderjarigheid ver- bleef hy 6 of 7 jaar te Breda, waar hij op- groeide tot een volmaakt edelman en hove ling. Hij trouwt, als hij meerderjarig is ge- worden, in 1551 met Anna van Egmond. Maurits werd in 1567 geboren als zoon van des Zwijgers tweede gemalin Anna van Saksen. Hij studeerde aan de Universi- teit te Leiden en opende zoodoende de traditie, volgens welke vele Oranjetelgen aan de beroemde hoogeschool hebben ge- studeerd, die tot in onze dagen door Prinses Juliana werd voortgezet. Toen zijn vader werd vermoord, was hij 16 jaar oud. Hij volgde zijn vader niet onmiddellijk op, maar werd wel opgenomen in den nieuwen Raad van State. Maurits werd opgevolgd door Frederik Hendrik, zijn halfbroer uit het huwelijk van Prins Willem I met Louise de Coligny. Geboren in 1584, kreeg hij eerst van zijn moeder een uiterst zorgvuldige opvoeding. Ook hij ging, in 1594, aan de Leidsche Universiteit studeeren. In 1597 maakte hij met zijn moeder een reis van ruim een jaar, naar Frankrijk. De moeder, Prinses Louise, wilde namelijk niets liever dan haar zoon een Fransche opvoeding geven, in de hoop op een Fransche loopbaan. De Staten van Holland wilden voor de ge- noemde reis echter slechts het verlof en de benoodigde geldsom geven, mits de af- wezigheid niet langer dan een jaar zou duren. Er zat voor Louise niets anders op, dan hieraan te voldoen. „Hij is," schrijft Dr. Japikse in zijn „Geschiedenis van het Huis Oranje", „een levenslustige,vroolij ke, knap uitziende jongeman, die het leven volop gouteert; hij schijnt in deze uitingen het tegenbeeld van Maurits, maar deze heeft niettemin een grooten invloed op hem ge- had. Hij voelde zich het meest tot den oorlog aangetrokken, had het leven in het vrije veld lief, en kreeg, zoodra hij zijn krijgsmansloopbaan begon onder Maurits' directe leiding, een hooge vereering voor dezen veldheer". Hij maakte na zijn terug- keer uit Frankrijk alle belangrijke veld- tochten van zijn broeder mede, eerst als kolonel, later als generaal der cavalerie. Ontzagiijk was de vreugde bij de ge- boorte van Willem II in 1626. Vondel's bekende gedicht „Geboorteklok", waarvan de meesterlijke voordracht door Willem Rooyaards onzen ouderen tijdgenooten on- Frederik Hendrik, toen hij nog geen „Stedendwinger" was. getwijfeld nog in het geheugen ligt, is daar- van een der meest welsprekende bewijzen. Hij is vroolijk en opbruisend van karakter, leeft van harte mede in het leven van de Haagsche uitgaande kringen Willem II bezat de heftigheid, de hartstochtelijkheid, maar ook het verantwoordelijkheidsgevoel van zijn moeder. Zijn vader, Frederik Hen drik, sloeg hem niet hoog aan, hoewel hij een zeer goede opvoeding had genoten. Hij studeert niet in Leiden, maar krijgt zijn opvoeding van den Franschman Marlot en van Prof. Rivet. Hij was vlug van verstand; ,,the ablest of his race" noemde hem Johan de Witt. Ook door zijn vroege huwelijk veranderde weinig in zijn vroolijke levens- wijze. Trouwens, reeds 3 jaren na het be gin van zijn stadhouderschap stierf hij op 23-jarigen leeftijd. Koning Willem n als Prins van Oranje. wu„it AKIvI, iIENRIK FHBO SltulfhdsttW rts i ,YVs<-*L»t St»<h hrj eU i I I .runII, Y>: i—j Stadhouder Wil lem II, eenige zoon van Frederik Hen drik, huwde op den zeer jeugdigen leeftijd van 14 jaar met Maria Stuart, dochter van Karel I, Koning van Engeland. j Willem IV, afstammeling van Willem den Zwijger in vrouwelijke linie. Willem V, de laatste Stadhouder, die ons land in 1789 verliet. Willem III, het „Kind van Staat", heeft een jeugd zonder veel vreug de gehad. Zijn op voeding was sterk Engelsch georien- teerd. Het grootste deel van zijn jon- gensleven bracht hij door te Honse- laarsdijk en Breda, waar hij den smaak in het tui- nieren opdeed, die hem zijn verdere leven steeds is bij - gebleven. Dominee Cornelis Trigland was belast met zijn godsdienstige opvoeding. Als hij tien jaren oud is, en er zich in het land een steeds sterker beweging begint te ontwik- kelen voor het Oranjehuis, belas- ten de Staten van Holland zich met de verdere opvoe ding van den Prins, die voortaan „Kind van Staat" werd genoemd. Johan de Witt, die de ziel was van deze Sta ten, wilde alien Engelschen invloed uit zijn omgeving weren. En omstreeks 1663 voltrok zich ook in Prins Willem III een verandering. Hij begint zich aan den En gelschen invloed te onttrekken, en evenals zijn grootmoeder zich naar de Staten van Holland te orienteeren. Reeds op twin- tigjarigen leeftijd is hij als hoofd der Nederlandsche legers de strijder tegen Engeland, Frankrijk, Miinster en Keuien. Willem III was iemand van betrekkelijk weinig ontwikkeling en een zeer zwakke gezondheid. Maar in dat zwakke lichaam leefde een sterke, welhaast geniale geest, die hem reeds op jeugdigen leeftijd eer- zuchtig maakte en in hem den wensch op- wekte, de verloren gegane positie van zijn voorvaderen te herwinnen. Hij leefde matig en ingetogen, al maakte hij nu en dan een vroolijke partij mede. Op 22- jarigen leeftijd wordt hij de krachtig^. ver- dediger van het nationale Nederland; hij geeft zich geheel aan die taak en wordt een der meest belangrijke zonen van het Huis van Oranje. Hij is de latere Koning van Engeland. Willem IV (Willem Karel Hendrik Friso), geboren in 1711, was physiek zwak, had tengevolge van een ongeluk in zijn jeugd, een gebogen rug, maar bezat een helder verstand en leerde gemakkelijk. Hij studeerde aan de universiteiten te Franeker en Utrecht. Zijn jeugd is verre van ge makkelijk geweest, vooral door den tegen- stand der regenten. Hij wilde zich gaarne Stadhouder- Koning Willem III als kind met z'n lievelingsbokje. verdienstelijk maken voor ons volk, maar werd bij het uitvoeren van zijn plannen herhaaldelijk gedwarsboomd. Eerst in 1718 werd hij benoemd tot stadhouder van Friesland en Groningen, vier jaar later ook van Drente en Gelderland. Willem V was drie jaar, toen zijn vader Willem IV stierf. Zijn opvoeding stond onder leiding van zijn moeder, Prinses Anna, van wie hij ongetwijfeld zijn muzi- kalen aanleg heeft geerfd. Zij werd door haar kinderen, en ook door Willem, tot aan haar dood hoog vereerd. In zijn tijd valt de strijd tusschen patriotten en prins- gezinden en ook de Fransche revolutie. Hij was het, die met zijn gezin in een aantal visscherspinken uit Scheveningen moest vluchten. Hetzelide Scheveningen echter zag na den Franschen tijd den terugkeer vol glorie van zijn zoon op de plek, waar later de gedenknaald aan het strand verrees. Wil lem I werd souverein vorst. Deze erfprins heeft zijn jeugd echter niet in Engeland doorgebracht, maar was veel op het vaste- land. Reeds kort na de aankomst van Wil lem V met zijn gezin in Engeland, in Sep tember 1795, ging hij daarheen. In Berlijn hoopte hij hulp te krij- gen voor zijn vader, maar werd daar bitter teleur- gesteld. Hetzelfde was in 1798 in Engeland het geval, toen hij Engelschen steun zocht voor een inval in Nederland. Wel bracht hij in opdracht van zijn vader een leger op de been, maar het leed een hopelooze ne- derlaag. Hij deed wat hij kon, om zijn vader- land te hulp te komen in den moeilijken tijd, die ten slotte eindigde met zijn koningschap. Willem II was gebo ren in 1792. Hij werd 7 October 1840 koning na den afstand van zijn vader. Hij is de geniale vorst, voor wien op het Buitenhof te Den Haag een standbeeld staat. Hij vocht onder Wellington en bedwong in eenveld- tocht van tien dagen den opstanu der Belgen. Een van de vijf kin deren van koning Wil lem II was de latere koning Willem III. Hun vader besteedde alle aandacht aan hun opvoeding. Deze opvoeding was toevei- trouwd aan Baron Constant Rebecque, ei daarbij waren lichamelijk welzijn, eenvouc. en waarheid de grondbeginselen. De opvoe ding was zeer modem. De kinderen werdei niet lastig gevallen met uitvoerige verhalei. over den roem hunner voorvaderen, en overdreven opvattingen over de waarde van geboorte en vorstengezag. De latere Willem III interesseerde zich in het bijzonder voor muziek en schrijn- werkerij. Hij trad op jeugdigen leeftijd (1837) in het huwelijk met Prinses Sophie van Wiirtemberg. De groote verdienste van Willem III is geweest, dat hij op uitnemende wijze zijn taak als constitutioneel vorst heeft vervuld. De regeermg van Koningin Wilhelmina iigt in onzen tijd. Onder de voortreffelijke leiding van Haar Moeder is Zij opgegroeid tot een vorstin, die in ons kleine land Haar roeping vervulde op een wijze, die herhaal delijk herinneringen opriep aan de regee- ring van koningin Victoria van Engeland. Bij alle tijdgenooten leeft nog de herinne- ring voort aan de kundige wijze, waarop Zij ons volk door den moeilijken tijd van den Wereldoorlog heeft geleid. Door een volk als het onze worden vooral de echt menschelijke trekken, zoowel van de Koningin als van het Prinselijk gezin, die telkens weer onze aan dacht vragen, gewaardeerd en deze zijn het, welke de liefde en de hoogachting voor onze vorsten uit het Huis van Oranje tel kens weer versterken. Wij eindigen met den wensch dat de band, die Nederland en Oranje reeds eeuwen bindt, steeds hechter Vorstenhuis en Volk zal blijven vereenen. Koning Willem I als banneling in Engeland. Koning Willem m als baby.

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensche Courant / Neuzensche Courant / (Algemeen) nieuws en advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1939 | | pagina 6