Ter Neuzensche Courant N Binnenland Buitenland Gemengde Berichten Feuilleton-vertellingen Maandag 31 Juli 1939 No. 9945 TWEEDE BLAD OPDRAGHTEN VOOR DE NEDERL. NEDERLANDSGHE VICE-CONSUL KREEG HEVIGE REGENS BELEMMEREN DE JAPANSOHE OPERATIES. AUTOBUS IN EEN RAVIJN GEREDEN. BRABANTSCHE BRIEVEN. VAN VERVANGING VAN OFGEROEPEN DIE N STPLICHTIGEN. A an de memorie van antwoord van de Eerste Namer over de ontwerpen van wet inzake het onlder de wapenen blijven van dienstplichtigen en het in werkelijken dienst houden van dienstplichtigen is het volgenide ontleend: Ock de minister van Defensie betreurt, dat slechts een betrekkelijk gening aantal werk- loozen (pl.cm. 2800) zich vrijwillig heeft aan- gemetd, zijn venwachtingen zijn in dit opzicht inderdaad niet verwezenlijkt. Aan wederinvoering van het remplacenten- stelsel, dat afkoop toestaat van den vader- landsehen plidht tot verdediging des lands wens oh t de regeering haar medewerking niet te verleenen. In verband met het feit, dat de regeering reeds spoedig na de buitengeiwone oproeping van 11 April j.l. een regeliing trof "voor het verleenen van verloven is het aanvragen om verlof, dat bij het Departement van Defensie in korten tijd werd o-ntvangen, zeer groot ge- weest. Niettegenstaarude de betrokiken afdee- ling van het departement aanzienlijk werd uitgebreid, kostte het verwerken der aanvra gen langeren tijd den de minister had ver- wacht. Daarom heeft hij ten einde in drin- gende gevallen terstond te kunnen voorzien den troepencommandanten vrijheid gege- ven aan 10 pet. der dienstplichtigen verlof te verleenen. Einde Juli is dit percentage in het biijizonder ten bate van den land- en tuin- bouiw en van kledne zelfstandigen tot 20 pet. uitgebreid. Bg de vervanging werden in belangrijke mate moeilijkheden ondervonden, doordat van de werklooze dienstplichtigen, die aan- viankelijk door de burgemeesters waren op- gegeven, er tot einde Juli reeds 25 pet. moest worden afgevoerd, aangeizien veelal nadat een en andermaal uit de onbvangen lijsten een vervanger was gezocht, die de plaats van den te vervangen dienstplichtige kon innemen mededeeiing werd ontvangen dat zij niet meer werkloos waren. VLIEGTUIGINDUSTRIE. Naar verwacht mag worden zullen thans loopende onderhandelingen binnenkort tot een belangrijke opdracht aan de binnenland- sohe indi^trie kunnen leiden. Deize opdracht is een gevolg van de aan- biedingen, welke niet van een, doch van meer Nederlandsc'he fabrieken op een aanvrage van de zij.de van het departement van Defensie zijn ontvangen. Het is twijfelachtig of een ander deel van de nog benoodigde vliegtuigen, waaraan drin- gend behoefte bestaat, eveneens in het bin nenland kan worden aangeschaft, omdat Ne- derlandsehe produeten van dit type nog niet in voldoenide mate tot ontwikkeling zijn ge- komen. EEN AUTO-ONGELUK. Uit Nice wordt gemeld: Op den Napoleonrweg tusschen de dorpen Caille en Seranon zijn de Nederlandsche vice- consul, verlbonden aan H Ms. gez ants chap te. Parijs, mr. L. E. M. van Rijdkevorsel, en zijni> echtgenoote slac'htoffer geworden van een auto-ongeluk. De heer van Rijckevorsel bestuurde zeilf den wagen, toen een wesp hem om het hoofd be- gon te vliegen. Toen hij dit insect met de hand wiilde wegjagen verloor hij de macht over het stuur en de auto botste tegen een boom. De heer en mevrouw van Rijckevorsel wer- den beiden gewond naar het ziekenhuis te Cannes overgelbraeht. DE WETSONTWERPEN VAN MINISTER ROMME. Volgens het voorloopig verslag der Tweede Kamer over het wetsontwerp tot wijdiging en verhooging van de rijkslbegrooting 1939 der werkloosheidslbestrijding en het staat van dienstboekje voor jeugdige mannelijke perso- nen achten verschillende Kamerleden het on- begrijpelijk, dat de minister eenerzijds maat regelen voorstelt om de gevolgen van de werkloosheid onder de jeugd op te vangen en anderzijds plannen beraamt om een groot aan tal jeugdige personen het verrichten van aribeid in ondernemingen onmogelijk te maken., Voorshands hadlden zij tegen deze plannen ovenwegend beziwaar. Weer andere leden wilden de aangekondigde ontwerpen af- wachten. Zij bepenkten zich thans tot de ver- klaring, dat het denklbeeld om jonge jongens en meisjes uit ondernemingen te weren, hun sympathiek toescheen. Van verschillende zijden gaf men uiting aan zijn verwondering, dat de minister zeer groote bedragen aanvraagt voor het treffen van ver streikkenlde en diep ingrijpende maat- regelen ter bestrijlding van de jeugdwerkloos- heid zonder nochtans eenige mededeeiing te doen omtrent den omvang daarvan, Aange- drongen werd op nauiwkeurige gegevens. Zeer vele leden meenden, dat de plannen van den minister met foetrekking tot kamp- werk, cursussen, centrale werkplaatsen, jeugdregistratie en werkobjecten buitenspo- rig hooge uitgaven vorderen. In de laatste jaren zijn de uitgaven voor cultureele doel- einden onbzaglijk gestegen. Thans wil de mi nister deze uitgaven waarvoor reeds f 3 mil- lioen is uitigetrokken, andermaal verhoogen en wel met f 5,275.000 voor de resteerende maanden van het jaar 1939. Voor 1940 mag dus gerelkend worden op een verhooging, welke ongeveer tweemaal zooveel bedraagt, dus rond 10 millioen. Andere leden zouden het hierbedoelde be- drag willen aanwenden ter bestrijding van de werkloosheid onder de jonge arbeiders van 27 tot 32 jaar. In deze groep heerscht de werkloosheid in veel emstdger mate dan onder de jongere arbeiders, wtaarop 's minis ters voorstellen en plannen betrekking hebben. Vele leden uiten de vrees, dat de drang tot het gaan naar werkkampen voor kinderen van gesteunden in dwantg zal ontaanden. Verscheidene leden achtten centrale werk plaatsen als regel meer geschikt dan de kam- pen, omdat de werkloozen dan thuis kunnen blijven en de kosten veel lager zijn. Ook kan men ziich hier veel beter aanpassen aan het gewone bedrijfsleven. Tegen het voorstel tot invoering van een staat-van-dienstboekje opperden vele leden dezelfde beiziwaren, n.l. dat de werkloosheid onder de jongens niet een zoodanigen omvang heeft, dat de voorgestelde ingrijpende en kost- bare maatregelen noodzakelijk .zijn, dat de kosten van deze maatregelen onevenredig hoog zullen zijn. Ock afgezien van deze fcszwaren vond het onderhavige voorstel bij vele leden een ongun- stig onthaal. Hun voornaamste bezwaar gold het dwingende karakter van het onderhavige voorstel. Dit systeem van „drang" brengt Nederland zeer didht bij den gedwongen ar- beidsdienst, zooals onze Oosterburen dien kennen. Een dergelijk stelsel moge in een autoritair bewind passen, voor het Nederland sche volik deugt het niet. ONTHEFFINIG WINKELSLUITINGSWET BIJ DE BLIJDE GEBEURTENIS IN HET PRINSELIJK GEZIN. Naar vemomen wordt heeft de minister van Economische Zaken in verb and met de viering van de te verwaohten geboorte van een Koninfclijken Prins of van een Koninklijke Prinses burgemeester en wethouders van alle gemeenten gemachtig'd, een al dan niet voor- waardelijke ontheffing van de winkelsluitings- wet te verleenen ten aanizien van den dag der geboorte, mits deze niet op Zondag valt en van den daarop volgenden werkdag. ENGELSOHE PARLEMENT 4 AUGUSTUS OP RECES. Chamberlain heeft in het Lagerhuis mede- gedeeld, dat het parlement op 4 Augustus op reces gaat. Greenwood en Sinclair her- haalden de bezwaren van de oppositie, maar de premier verklaarde: ,,Wij hebben geen reden om aan te nemen, dat, indien zich em- stige gebeurtenissen zouden voordoen, dat bin- nen veertien dagen of drie weken of een bepaalden tijd het geval zou zijn". Chamberlain meende, dat, naar zijn mee- ning, er gelegenheid voor bijeenroeping van het huis zou zijn, indien de regeering een be langrijke afwijiking van de buitenlandsche politick zou overwegen. Churchill vroeg, of de premier het niet ongerijmd achtte aan te kondigen, dat het parlement tot 25 October op reces ging, in dien de mobilisatie van, het Duitsche leger in de eerste dagen van Augustus reeds zou voortschrijden. Hierop antwoordde Chamberlain: ,,Dat is slechts een veronderstelling". Op een vra'ag, of hij het initiatief zou nemen voor een onderzoek naar de mogelijk- heid van een redelijke verdeeling der econo mische hulpbronnen van de wereld onder alle Ianden, heeft Chamberlain geantwoord, dat een onderzoek naar een dergelijke kwestie zich zou moeten uitstrekken zoowel tot poli- tieke als tot economische problemen. Naar de meening der Britsche regeering is de tijd niet gunstig voor het nemen van een initiatief voor eenige algemeene conferentie over deze vraagstukken. JULIUS STREICHER GEOPEREERD. Julius iStreicher is weer hersteld van een zware operatie, welke hij heeft ondergaan. De iSturmer uit zijn vreugde over dit feit en roept den Joden toe, te vroeg te hebben ge- juicht: ,,Streicher keert weer naar Neuren- berg terug en zal zijn taak onverzwakt opnemen." Een feit, dat echter door de Sturmer om begrijpelijke reden verzwegen wordt, is, dat Streicher na zijn operatie bestraling behoefde, waarbiji hij zijn afkeer van de Joden in zoo- Verre vergat, dat hij het geoorloofd achtte, een behandeling te ondergaan volgens de methode van dr. Jakob Borak, een specialist op dit gebied en vroeger leider van de bestra- lingsafdeeling van het Rothschild-ziekenhuis in Weenen. Dit merkwaardig feit zoo meldt de Jewish Chronicle van 21 Juli j.l. zou bekend zijn geworden ten gevolge van een indiscrete opmerking uit de mond van een van de jongere leden van den medischen staf van 't sanatorium, waar Streicher verpleegd werd. Die opmerking hield in, dat de ,,aarts- jodenvijand een dergelijke Joodsche genees- wijze behoorde te hebben geweigerd"'. Voor zijn operatie heeft Julius Streicher voor alle eventualiteiten zijn testament ge- maakt, hetgeen volgens gouwleider Spren- ger van het district Frankfurt behelsde ,,een volkomen afreke'ning met de Joden, de kin deren des duivels", terwijl daarin bovendien de eisch gesteld werd, te zorgen voor de algeheele uitroeiing van de Joodsche geest in Duitschland". DE SLAG BIJ TANNENBERG. Reuter meldt uit Berlijn: Op 27 Augustus zal Hitler ter gelegenheid van den vrjf en twintigsten ver jaar dag van de groote over- winning van Hindenburg te Tannenberg, bij de Poolsche grens, een redevoering uitspre- ken, die zal worden aangehoord door 125.000 oud-strijders, warvan sommigen nog in den herdachten slag hebben meegestreden. DE BRIEF VAN KING HALL. Verschillende personen in Schotland, o.a. secretarissen van golfclubs, vonden, volgens Havas, de laatste dagen bij hun post groote enveloppen, welke een brief bevatten met het opschrift: Antwoord van rijksminister Gob- bels aan de Britsche propaganda". De brief luidt als volgt: In het briefpamflet, dat gij, Stephen King Hall, zoo goed waart aan verschillende inge- zetenen van dit land te zenden, zegt gij - om uw eigen woorden te gebruiken dat gij u tot het Duitsche volk wilde richten. Onge- lukkig voor u en nog meer voor ons, geviel het, dat wij toevallig vemamen, dat gij in dienst stond van het Britsche Fareign Office, en dat uw briefpamfletten geschreven, ge- drukt en verzonden waren op last en met den geinspireerden steun en hulp van Lord Halifax zelf. Dit beteekent niet, dat deze onzinnige en kinderachtige propaganda minder emstig geacht moet worden. Integendeel, het feit, dat ziji komt uit den winkel van Downing- street is voldoende om haar nog stuitender en weerzinwekkender te maken. Gij kunt deze leugens vertellen aan andere oude zee- robben. DE TREK NAAR DE STAD. Blijkens de jongste statistieken houdt de trek naar de groote Duitsche steden, ondanks de door de overheid getroffen maatregelen, aan. Een derde van de bevolking van Duitschland woont thans in de 61 groote steden, die meer dan 10.900 inwoners tellen. De industrieele decentralisatie heeft geen wijziging in den toestand gebracht en sedert de jongste volks- telling is het aantal bewoners van de groote steden met nog 4 millioen toegenomen. Deze toeneming is nadeelig voor de landelijke be volking. VOOR ENGtELAND eeN LOCKHEED-VLIEGTUIG PER DAG. De president van de Lockheed Aircraft Corporation, Robert R. Gross, heeft naar de Daily Telegraph uit New-York meldt, ver- klaard, dat de levering van de 250 bombarde- ments-werkennin'gsvliegtuigen, die door Enge- land zijn besteld, met methematische regel- maat geschiedt. Reeds zijn 140 toestellen afgeleverd, terwijl de productie ruim den toe- stel per dag bedraagt. De toestellen worden in kratten verzonden, met afgenomen vleu- gels en staart, en gaan rechtstreeks naar In-',eland via het Panamakanaal. OORLOGSSOHEPEN WORDEN NIET MET STEENKOOL GESTOOKT. De Daily Telegraph" meldt, dat in het Hoogerhuis Woensdag weer de nadruk is gelegd op het groote gevaar, dat schuilt in het feit, dat de Britsche oorlogsschepen vooma- melij'k met olie gestookt worden, daar deze brandstof geheel moet v/orden ingevoerd. Leden van het Hoogerhuis drongen er op aan, dat bij het bouwen van nieuwe schepen rekening gehouden zou worden met de onuit- puttelijke steenkolenvoorraden van Engeland. De Lord van. de admiraliteit zeide echter dat om technische redenen men olie zal blij ven stoken, ondanks alle strategische voor- deelen, aan het gebruik van de steenkool ver- bonden. Lord Cadman wees er b.v. op, dat olieschepen sneller voeren dan schepen met steenkool gestookt, een van de redenen, waar- om de mari'ne-autoriteiten vasthouden aan het stoken met olie. Hevige regens bedreigen Noord-China. De Japansche militaire operaties zijn nu reeds tot staan gebracht tengevolge van overstroo- mingen. Van de hier uit Peking gaande spoorwegverbindingen is alleen op de lijn naar Moekden verkeer mogeiijk. Be andere lijnen staan op verschillende plaatsen blank. De Yoenting is 3 M. gestegen en heeft bij Peking schade aangericht. De stad Toeng- tsjau ten oosten van Peking staat onder wa ter. Te Peking en omstreken zijn honderden huizen ingestort. Er zijn tal van dooden. Onder deze omstandigheden treden de Chi- neesche guerillakrijgers stoutmoediger op. Zij hebben bij een aanval op een Japanschen wachtpost op 30 km. ten N.W. van Peking 90 Japanners gedood en zijn tot de stads- poorten van Peking genaderd. iZij hebben 20 Chineezen ontvoerd, die in Japanschen dienst stonden, zoomede enkele welgestelde bewoners der stad, die zij tegen een losgeld weer hun vrijheid zullen geven. GERUCHTEN OVER VERGIFTIGIN G VAN EEN VROUW. Eenige maanden geleden ging de 56-jarige ongehuwde vrouw B. in een pension te Leid- schendam, namelijk bij het echtpaar Z., dat hier een pension drijft. Aan het begin van deze maand is mej. B. plotseling overleden. Zij werd begraven op de Oosterbegraafplaats te Voorburg. Kort daarop begonnen zich allerlei geruch- ten door de gemeente te verspreiden, meldt het Volksblad. Vermoedelijk van andere pen- siongasten der familie Z. afkomstig, doch met een zoo merkwaardige strekking, dat de politie eh justitie zich er in gingen mengen. Er werd gefluisterd, dat de overledene zeer welgesteld was, eigenares van diverse panden in de gemeente Voorschoten. Zij zou een fi- nancieele procedure hebben en allerlei finan- cieele moeilijkheden en zoo luidden de ge- ruchten de familie Z., twee oude menschen van om en nabij de zeventig jaar, zouden daar- uit voordeelen hebben getrokken. IZoover gingen de geruchten, dat van ver- giftiging van mej. B. werd gesproken. De vrouw zou gekleed in de kist zijn gelegd en met papier en zaagsel bedekt. De familie van mej. B. zou door het echtpaar niet toegelaten zijn, wanneer men mej. B. wilde bezoeken. Ja, deze was zelfs niet van het overlijden in ken- nis gesteld en daardoor niet op de begrafenis verschenen. Deze laatste geruchten bleken inderdaad een grond van waarheid te bevat ten en de politie en justitie hebben zich daar op in de zaak gemengd. Dezer dagen is het lijk van de begraafplaats te Voorburg opgegraven en is sectie verricht. Zoover men kon mededeelen, heeft deze sec- tie geen positieve resuitaten opgeleverd. Het echtpaar Z. is in arrest gesteld, voorgeleid, doch weder op vrije voeten gesteld. ALS DE WIJN IS IN DEN MAN Een Amsterdammer was Donderdag jarig. Twee en vijftig was hij geworden en hij had dit feit Donderdagavond herdacht met ette- lijke bezoeken aan cafe's. Toen hij op sluitingstijd, zoo tegen een uur, niet meer zoo heel vast ter been op weg naar huis toog, botste hij tegen een fiets op, welke op slot tegen een muur was gezet. Hij kwam niet op het idee het obstakel te omzeilen, doch pakte het rijwiel op en sleepte het mee tot hij op de Bloemgracht een handkar aantrof. Hij deponeerde de fiets op de kar en ging er naast liggen. Een burger had gezien, dat een en ander nuchter teruggebracht tot zake- lijke feiten iemand een fiets had wegge- nomen. Hij haastte zich van het geval bij de politie aangifte te doen. Deze vond man en fiets op de kar. Zij stelde den jarige op het bureau in de gelegenheid zijn roes verder uit te slapen en zal tegen den man ,,als fietsen- dief" niet te streng optreden. SCHEEPSRAMP IN HET KANAAL. Donderdag zijn in het Kanaal ter hoogte van de kust van Cornwall (Engeland) het tankschip ,,Sunik" en het vrachtschip ,,Gran- gasberg" met elkaar in botsing gekomen. De tankboot, welke 5000 ton benzine aan boord had, vloog na de botsing in brand. De bran- dende benzine verspreidde zich over een leng- te van meer dan een mijl over het water. Van de 30 opvarenden in de ,,iSunik" konden er 20 door de „Grangesberg" gered worden. Tien leden van de bemanning van het tankschip worden vermist. Ook de kapitein van de JGrangesberg" is na de botsing niet meer gezien. Men denkt dat hij over boord is ge vallen. De geredde opvarenden van de ,,Sunik", die van de opgeloopen brandwonden en de door- stane emotie en ontbering zeer te lijden had- den gehad, vertelden, hoe zij terstond na de botsing door vlammen omringd werden. Zij moesten tusschen brandende olievlekken door zwemmen of, half verblind door den rook, in kleine bootjes roeien. Zij zagen, hoe de vlam men den boeg van de .Grangesberg" aantast- ten en hoe de bemanning van dit schip toe- snelde om het vuur te blusschen. INBRAAK IN DE R.K. PASTORIE TE OOSTEIND. Donderdagnacht heeft in de R.K. Pastorie te Oostereind tusschen Oosterhout en Dongen een brutale inlbraak plaats gehad. Terwijl de pastoor, de kapelaan en de dienstbode in huis waren, helbben inlbrekers zich door het forceeren van twee deuren toe- gang versdhaft tot de pastorie. Na eerst een bezoek te hebben gebracht aan den wijnlkelder, waar een aantal fles- schen wijn werd buitgemaakt, drongen de in- brekers het kantoortje van den pastoor bin- nen, waar zij uit een cylinderbureau een ijae- ren geldikistje met ruim 1000 hebben ge- stolen. Blijkbaar waren de inbrekers daarmee tevreden. gezien althans het feit, dat zij ver- trokken zijn zonder verder kasten en laden, waarin zich nog voor een groote waarde aan geldswaardige papieren bevonden, te door- zoeken. De diefstal werd eerst des morgens vroeg ontdekt. VOOR TWEEDUIZEND GULDEN AAN OONTANTEN EN SIERADEN GESTOLEN. Een of meer personen, die goed op de hoogte moeten zijn van het doen en laten van de bewoonster van een huis in de Lange- straat te Amsterdam, hebben Donderdagoch- tend in haar woning inigebroken en een goe- den slag geslagen. De vrouw, een groente- hanldelaarster, gaat iederen morgen tusschen zes en tien uur naar de marktballen. Van haar afwezigheid heeft men gebruilk gemaakt om, via het dalkraam van een aangrenzend perceel, zich toegang tot haar woning te ver- schaffen. Duiiizend gulden aan contanten en een aantal gouden sieraden ter waarde van eveneens duizend gulden zijn de buit. DOOR GASVERSTIKKING OM HET LEVEN GEKOMEN. Toen Donderdagavond de dochter van de 67-jarige weduwe Den Dolder te Aarlander- veen, die den geheel en dag afwozig was ge- weest, in de woning van haar moeder terug- keerde, vond zij het huis gesloten. Zij waar- schuwde haar broer, die eveneens te Aarlan- derveen woont en deze verschafte zich door het indrukken van een ruit toegang tot het huis, waarin een verstikkende gaslucht hing. Men vond de bejaarde vrouw op haar slaap- kamer, waar uit en schemerlamjpje, dat aan den muur was bevestigd, gas stroomde. De onmiddellrjk gewaarsohuwde dokter kon slechts den dood constateeren. „GOLDRUSH". Een ,,goldrush" van een omvang, die herin- neringen wekt aan de dagen van Klondyke, is naar de Daly Telegraph uit Edmonton in Al berta meldt, Donderdag ontstaan op het be- richt, dat goud ontdekt was in de streak Yel low Knife, nabij het Groote Slayenmeer. Een goufdader werd daar gevonden, waarvan men meent, dat het een der rijlkste is, tot dusverre ontdekt. De ader ligt op ongeveer 50 mijl ten Oosten van het mijnkamp van Yellow Knife. Het bericht werd naar Edmonton gebracht door twee mijnwerkers, die proeven bij zich hadden, verkregen uit nieuwe boringen. Het nieuws verspreidde zich als een loopend vuur. Binnen enkele uren zwermden duizenden gouddorstigen over de wegen naar het Noor- den, in auto's autobussen en zelfs op fietsen. Rijke lieden huurden zelfs /liegtuigen om de nieuwe goudstreek eerder te kunnen bereiken. Naar sdhatting trekken thans ongeveer 10.000 menschen naar het Yellow Knife-kamp. Een autobus van den dienst Alicante-Valen cia is, na met een anderen auto in botsing te zijn gelkomen, in een ravijn gereden. Bij dit ongeluk -verloren vijftien menschen het leven en werden 25 gewond. Amico, Ulvenhout, 27 Juli 1939, Verlejen week Zon dag, als daar 'n lage, dichte regenlocht over ons durpike hong, sturmVlagen uit de bosschen over den steenweg loeiden, nou en dan -vette droppen lijk uitroepteekens teugen de ramen streepten, gonsde er, deur den duister in „de Gouwen Koei", 't leutig gerucht van plazierige Ulvenhou- ters, die den koelen rustdag opaten, zoo- maar raauw uit den vuist! 'Nen blaauwen smoor van zware sigaren dreef sjuust-efkes boven de roodbruine, blin- kende hoofiden waaruit nou en dan 'nen klokkenden lach deur de heriberg bolderde. Aan de biljert wierd lustig gestompt. De ballen rolden mee 'nen doffen smak in de ..eakken"', waama de koperen kleppen dan telkens openvielen mee veerend gerucht. De pomeransen ketsten fel teugen 't ivoor, de keuen glejen nonchalant deur de harde knuisten mee 'nen doffen bons op den plan- ken \iloer. Wijerop, in den hoek naast 't keu- enrek, wierd mee den veugelpik gegooid, die telkens, in spannenden stilte of na schate- rend spotgelach, mee 'n hollen tik in de kurken schijf wierd gemept. Maar ook wel 'ns er neffen. Tot ergemis van Kee, die dan den knoeier op z'n nommer drukte, deur schel, boven alle lawijt uit, te roepen: ,,Zeg, scherp- schutter, denk 'n bietje om m'n behang, astemblief Hier en daar klekten de kaarten scherp teugen 't tafelb'lad, somtijen 'nen harden bons daarbij van den ,,eikenhouten" boeren- knu.ist, als troefaas onvenwachts wierd uitge- spuld. iEln Kee, mee heur presenteeiblad, laveerde, lijk 'n plompe autobus deur 'n naauw stadje, tusschen de tafels, veugelpifckers en biljer- ters, nou en dan ruimte makend, als ze mee haren rug 'nen boer opzij drong, of mee haren toffel 'nen stoel wegschoof. Waanbij wel ef- kes gezeed mag worden, dat haar stoelen zacht'zinniger wierden opzijgezet, dan de gasten! Afijn, daar werrelde deur ,,de Koei" veul vertier en gezelligheidde Zondagsche mil- lioennairsstemming van kwiedammen, die 'n heele week hard vooruit motten. Nolleke Gommers, ge kent 'm, dat zes- tigjarige, vnijgezellen rentenienke wijd onder de maat, 't kleine keareltje mee de groote" woorden, stond mee Kee 'r stoof onder den arm bij de veugelpikkers. En elken keer als 't zijn beurt was om te gooien, zette-n-ie de stoof op den vloer, stapte daar op en gooide dan, heel seerjeus de veugelpik- ken in... de deur van den kelder daarnaast. (Staande op 'n stoof kunde nie mikken! Van- eigens De debatten tusschen Nolleke-op-de-stoof en Kee-achter-den-toog stonden dan op 't peil van intemationale -vredespolitiek. Ja, daar werrelde veul gezelligen leut deur ,,de Koei'1' en als we op 'nen oogenblik 'ns uitgelachen waren en 'n gietbui teugen de ramen klatste, zoodat den durpsweg streepe- rig op 't glas schimde, dan zee den Blaauwe, peinzende naar de beregende raam: ,,sjuust zo'n weer als toen we van den winter in den An'vers zaten, mannen!" ,,Ja, we eblben 't toen slecht getroffen"', huichelde den Fielp en onderwijl keek ie mee lachend-peimzend' oogen naar de zwartzul- veren locht, daar boven 't druipend geboomt. ,,Toch heb ik m"n eigen toen niiks verveeld", zee den Jaan droog. Vier paar oogen, half toegeknepen. tuurden in plazierig heimwee deur 't stroomend glas in den zilveren regen- dag. De kaarten bleven liggen. We zwegen. ,,Dieen hexpositie in Luik..." mompelde den Fielp: ,,-mot... sclhoon... zijn." Toen keiken we malkaar 'ns aan. 't Motief lag daar ineens kant en klaar op tafel! ,,Maar we gaan over den Anvers", stelde den Biaauwe vast en tikte daanbij mee zijnen wijsvinger op tafel. „Tuurlijk'"', beaamde ik. ,,Kee!! 'n Rondje veur mij!" Vier glajzen wierden gelijk gevat en leeg- gemokt. „Kek 's, mannen", zee toen den bakker seerjeus, onderwijl 't leste kliekske suiker uit z'n citroentje-met lebberenld: ,,kek 's wij eb- ben meer veur zulke eete vuurkes ge staan, we moesten de zaak maar meteen vastpak- ken. Dus: wanneer gaan we!" Kee brocht't nuuwe rondje en vroeg: „waar gaan jullie op af?" ,,Naar den waterhexpositie", zee den Fielp: „in „In den Anvers", viel den Blaauwe in. „Uk meende die was in Lui'k", zee Kee. ,,Gin spijkers hop laag water zoeken, Keeke"', dee den Fielp vaderlijk: ,,de kwestie is deus: we gaan hover den Hanvers!" jDan weet ilk genogt"', insinueerde Kee vuil. Maar daar gong niemand op in, want hoe sniblbig Kee ook wordt op 'ren ouwen dag, ge kunt op haar bouwen! Ze verkletst 'r eigen nie, als een van de vrouwen mee 'n link smoesje komt neuzen. Ineens stond Nolleke Gommers bij ons tafeltje, mee de stoof onder zijnen arm. „Zeg, medemannen'", vroeg ie, den kop sjuust boven de tafel uit: „zeg medemannen, daar is zekers niks teugen als ik meegaai mee 't gezelschap ,,Goed"', zee den Blaauwe: ,,dan meugde op mijnen knie zitten, reisde veur half geld!" ,,Ik weet wel waar ik liever op zit", dee Nollefke groot. ,,Op 'n houten perdje zekers, in den malle- meulen van Luik'", zee den Fielp en meteen keek ie streng naar benejen, naar Nolleke. ,,Neee," kwefcte Nolleke en hij nam de stoof onder zijnen anderen arm: ,,neee..." Toen had Kee 'm al bij 'n oor vast en zee: ,,netjes blijven, alikriek, of ge bleft hier bij mij, in de donkere kast, snotneus!"' „iSerpent", siste Nolleke en z'n vestje kroop omhoog van woede. En om z'n meer- derheid van man en van stamgast te toonen: ,,'n rondje veur mij en rap! En de glaskes van boven ook vol!" Kee waggelde weg. Veur haar bestond „zooiets" als 'n Nolleke al nie meer! Dan was 't Nol zijn beurt bij den veugel pik en mee de stoof onder den arm, 'nen zucht ,,ze kunnen me nieverans missen", gong ie efkes weg, om z'n vierbeurt te ver- gooien. „Toeh niemand' 'r hiets teugen", fluisterde den Fielp: ,,dat Nolleke meegaat?" ,,NikS"', zee den Blaauwe: „we kunnen nog getrnak van 'm hebben." ,,Gemak?" Zekers! Als de centjes te vroeg op zijn, dan trekken we 'm 'n matrozenpakske aan, gerven 'hi 'n trompetterke in de handen en laten we 'm kijken teugen 'nen frank veur voiwassenen, kinderen halfgeld, als den Fielp zijn driejarig wonderkind-mee-den-ouwen- kop Toen keek den Fielp z'n boekhouding 'ns na: zestig gulden zaten omtrent in den pot. Daarvan koop ik frankskes", stelde den Fielp veur. Wanneer hieder nou veur z'n heiigen geld 'n busretourke koopt veur 'nen goeien gulden, dan ebben we 'n duuzend frank hom hons te hammlseeren! Hafgesproken Drie handen klapten op tafel. Accoord! Nolleke zou vijftien pop bijstorten. Den af- tocht wierd vastgezet op a.s. Zaterdagmid- dag, 22 Juli, vier uren. De kaarten vyierden gegeven; daar was 'n goeie afspraak gemokt, dus! Alleen viel ons op, dat den Jaan veul stil was, onder 't kaartspul. En eindelijk kwam 't hooge woord eruit: „hoe koom ik weg?" ,,Maaik ik wel in orde bij Tonia", stelde den Blaauwe dalijik gerust. Maar daarvan schrok den Jaan tooh 'n bietje. ,,Tiest, blijfde gij er nou uit, asteblief"', smeekte den Jaan: ,,want na dieen lesten keer...". als Tonia oewen naam maar hoort, krijgt ze dalijk hoogeren bloed- druk!" „Gin zurgen, Jaan", vaderde den Fielp: ,,has 'k mergen m°n brood breng bij juilie, dan praat 'k wel 's mee jouwen artelap! Keb hal du.uzend kearels vrijgepleit bij t vrouWvoIk, gij zijt mergen den duuzend-en- eersten!" ,,Maar wat zulde 'r zeggen, Fielp?" vroeg den Jaan dankbaar-op-veurhand! ,,'k Zal zeggen'k zal zeegen..., toen draaide-n-ie Z'n sigaar 'ns tusschen de vin- gers en keek straf naar 't vuurend: ,,'k zal 't z66 bonder d'r ikokiker angen, luister: 'k be gin 'n schoon veraal hover dieen Luikschen hexpositie. Ze is nie goed ter been ee, mee dieen rimmeltiek?'" ,,Ze kan mee veul moeite sjuust tot de kerk geraken", zee den Jaan opgewekt. ,,Sjuust! 'k Zal 'r dan 'n veraal over dieen hexpositie doen, hof daar 'n sprook is hop- gabouwd van louter wit manner mee gouwen bieskes. Van lichtfonteinen die spuiten tot den eemel. Van leenzame, waterige dinges, die hiederen mensch gezien mot ebben wil ie nog meetellen in z'n weareld. Dan za 'k zeg gen, da'lk gaai kijken mee m'n vrouw en hons Fielemien en mee hons getrouwde kin'ders en kleinkinders Dan vraag 'k hof Tonia gin zin eeft. hom mee te gaan mee d'ren Janus...!" Toen knipte den Fielp oogsikes. Janus schaterde. ,,Goed, goedgoed", zee-t-ie: ,,'t is bij jou in vertrouwde handen, Fielp!" „iSjuust! De rest volgt vaneigens. Tonia's kwaaie rimmeltiekbeenen, 'n middeltje hom te wrijven, Janus mag er de dupe nie van wor den, has Tonia de reis betaalt, 'nen reks- daalder, dan ouw ik 'm wijers vrijHetce- tera, hetcetera, hetceterarumDominus Vobiscum..." „Et cum spiritu tuo", zee den Blaauwe. ,,Ite, missa est1"', ik toen. ,,Hcm den drom'mel nie" viel den bakker uit: ,,de mis is nie gedaan, we doen nog 'n paar spullekes!" En weer gongen de kaarten rond en in pla zierige stemming, terwijl den regen langs de ramen stroomde, dejen we nog 'n paar steu- vige propkes want er wierd veul gewaagd ge- spuld om... den pot nog zooveul mogeiijk te spekiken En zoo, amico, zijn we Zaterdagmiddag op pad getogen naar de Luiksche Watertentoon- stelling. We zijn nie verder gekomen dan den An vers, maar leut g'ad...! Leut!! Misschien daarover de vol'gende week! Janus zijn hoofd tolt rond, vertelde-n-ie me daarstraks, van de leugens, die hij allemaal venzinnen mot, want Tonia wil 't naaike van den kous weten van die prachtige Tentoon- stelling, waarover den Fielp zoo opgeschept had...! Nouja, hij mot er maar iets veur over heb ben, den Jaan, want ge krijgt op deuze wea reld niks veur niks! Nog ginnen brok plazier zonder 'n bietje fantasie...! Tot de noste week. Veul groeten van Trui, Dre EDI, den Eeker en als altij, gin horke minder van oewen t.a.v. DRE.

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensche Courant / Neuzensche Courant / (Algemeen) nieuws en advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1939 | | pagina 7