ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANOEREN
No. 9932
VRIJDAG 30 JUNI 1939
79e Jaargang
Binneniand
Buitenland
Bloemenmagazijn G. J. WILL
EERSTE BLAD
DE TOL OP DE BRUG OVER DE
ZANDKREEK.
TERNEUZEN, 30 iUNI 1930.
DE JAARDAG VAN PRINS BERNHARD.
Ho?.'ftel}n, KiespllR.
TER NEUZENSCHE
ABONNEMENTSPRIJS: Binnen Ter Neuzen 1,25 per 3 maanden Buiten Ter Neuzen
fr. per post 1,55 per 3 maanden Bg vooruitbetaling fr. per post 5,60 per jaar
Voor Belgie en Amerika 2,overige landen f 2,35 per 3 maanden fr. per post
Abonnementen voor het buitenland alleen bij vooruitbetaling.
Uitgeefster: Firma P. J. VAN DE SANDE
GIRO 38150 TELEFOON No. 25.
ADVERTENTIENVan 1 tot 4 regels 0,80 Voor elken regel meer f 0,20.
KLEINE ADVERTENTIENper 5 regels 50 cent bij vooruitbetaling.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief, betwelk op aanvraag
verkrijgbaar is. Inzending van advertentien liefst een dag voor de uitgave.
DIT BLAD VERSCHIJNT IEDEREN MAANDAG-, WOENSDAG- EN VRIJDAGAVOND.
H.H. KANTOORHOUDERS
worden verzocht bet abonnementsgeld over
het 2e kwartaal 1939 van de Ter Neuzensche
Courant spoedig in te zenden.
Wij vestigen er de aandacht van onze
a'oonne's op, dat wij bij terug-ontvangst van
eene onbetaalde kwitantie, onmiddellijk de.
toezending van het blad zullen staken.
DE UITGEEFSTER.
ONZE ABONNe'S IN HET
BUITENLyAND
worden dringend verzocht, het verschuldigde
abonnementsgeld voor 15 Juli a.s. in te
zenden.
Abonnementen voor het buitenland worden
slechts aangenomen bij vooruitbetaling.
DE UITGEEFSTER.
DE ABONNE'S VAN HET
GEILLUSTREERD ZONDAGSBIAD
die het blad per post ontvangen, worden ver
zocht, hun abonnementsgeld spoedig in te
zenden, daar er anders over beschikt wordt
met verhooging van 15 cent.
DE UITGEEFSTER.
VEREENIGING VAN NEDERLANDSCHE
GEMEENTEN.
Het bestuur van de Vereeniging van Neder-
landsche gemeenten heeft in zijn Woensdag
gehouden vergadering benoemd tot voorzitter
van de vereeniging Mr. P. J. Oud, burgemees-
ter van Rotterdam.
MINISTER FUNK NAAR NEDERLAND.
Men meldt uit Berlijn:
Ter beantwoording van het bezoek, dat
Minster Steenberghe onlangs aan Berlijn heeft
gebracht, zal de heer Funk, rijksminister van
oeconomische zaken en president van de Duit-
sche Rijksibank, van 15 tot 17 Juli een bezoek
aan Nederland brengen.
EXTRA-WIN STBEIASTING GEVAAR
VOOR ONS BEDRIJFSLEVEN.
Het Verbond van Protestantsch-Christelijke
Werkgevers in Nederland heeft een adres aan
de Tweede Kamer gezonden met betrekking
tot het bij die Kamer ingediende wetsontwerp
tot heffing van een natonale inkomsten- en
winstbelasting en wij'ziging van enkele belas-
tingwetten. Aan dit adres ontleenen wij het
volgende
De voornaamste rechtsgrond, die de Regee-
ring voor het heffen dezer extra-winstbelas-
ting aanvoert, is gelegen in de gewenschtheid
van een zekere progressie in een overigens
zich voor zoodanige progressie niet leenend
stelsel van heffing aan de bron, reden, waar-
om ook voor de minder-draagkrachtigen een
restitutieregelng in het leven is geroepen. Deze
rechtsgrond kan ons Verbondsbestuur niet
aanvaarden. Waar de aandeelhouders op nor-
male wijze hun inkomstenbelasting betalen,
is niet in te zien, waarom juist deze groep een
extra-bedrag van volgens de aanvankelijke
raming 36 millioen moeten opbrengen. Hier-
bij komt nog' de overweging, dat vele aandee-
len van tallooze kleine familievennootschappen
juist in handen zijn van hen, de moeilijk tot
de kapitaalkrachtigen kunnen worden gere-
kend, in tegenstelling tot vele obligatiehou-
ders, die een vaste rente ontvangen. Hier
wordt het argument der noodzakelijke pro
gressie in haar tegendeel verkeerd.
Het heeft haast den schijn, dat de Regee-
ring, deze gelden noodzakelijk behoevende, de
voorgestelde vennootschapsbelasting min of
meer heeft gehanteerd als een aanvulling van
het geheel, zonder zich de emstige gevolgen
die deze belasting voor het geheele Neder-
landsche bedrijfsleven zal hebben, scherp voor
oogen te stellen.
De toelating van afschrijvingen ,,voor zoo-
ver zij bedrijfs-economisch verantwoord zijn
en ziji de boekwaarde dier zaken niet te boven
gaan" ien van reserveeringen ,;tot vergrooting
van het resenvefonds", dat noodig is tot dek-
king van risico's, die plegen te worden ver-
zekerd (art. 48) moge eenge verzachting van
het strenge winstbegrip bieden, de hoofdzaak,
waarom het gaat, nl. om door middel van ver-
antwoorde reserveeringen het bedrijfsleven in
staat te stellen het hoofd te bieden aan de
wisselvalligheden en onzekerheden der toe-
komst, wordt hier miskend. En daarmede is
deze winstbelasting geoordeeld.
Aantasting reserves der ondememingen.
Wie de reserves onzer ondememingen aan-
tast, ondermijnt de steunpilaren, waarop ons
bedrijfsleven is gevestigd.
En nu kan toch niet ontkend worden, dat
de voorgestelde winstbelasting van rechts-
personen, welke bedoelt niet alleen de uitge-
keerde, doch ook de ingehouden winsten, met
andere woorden de afschrijvingen boven het
naar enge fiscale begrippen toelaatbare en de
reserveeringen te belasten, de goede fundee-
ring en gezonde ontwikkeling onzer onder-
nemingen zal tegenhouden.
Inzonderheid de vele bedrijven, die door de
tij dsomstandigheden tot reorganisatie waren
genoodzaakt, thans voortwerken met een veel-
al te gering bedrijfskapitaal en wier bedrijfs-
resultaten het aantrekken van nieuw kapitaal
vrijwel uitsluiten, zullen slechts door directe
en indirecte reserveeringen zich weder een be-
hoorlijke financieelen grondslag kunnen ver-
zekeren.
Ondememingen, voor welke een beroep op
de beleggingsmarkt nog wel mogelijk is, zullen
zich die gel^genheid niet gaarne zien ont-
nomen en daarom als noodzakelijk gevolg van
de nieuwe heffingen veelal eerder de reser
veeringen dan de uitkeeringen verminderen.
Ook voor deze ondememingen zal de voor
gestelde winstbelasting aldus niet zelden een
verzwakking hunner financieele positie be-
teekenen.
Wei is onze commissie van meening, dat
onredelijke reserveeringen door den fiscus die-
nen te worden achterhaald.
De aanhangige voorstellen tot aanvulling
van de Wet op de richtige heffing der directe
belastingen, mits gewijzigd overeenkomstig de
billijtke eischen van het bedrijfsleven, zullen
excessen ten deze zeker kunnen voorkomen.
Overigens zij er op gewezen, dat de reser
veeringen der bedrijven veelal t.z.t. de schat-
kist toch weder ten goede komen, hetzij in den
vorm van belasting over toekomstige verhoog-
de uitkeeringen, hetzij doordat deze reserves
tijdelijke verliesgevende voortzetting van het
bedrijf mogelijik tmaken en aldus een gunstigen
invloed oefenen en op het belastbaar inkomen
der werknemers en op de overheidsuitgaven
voor werkloozensteun.'"
Het Verbond van Protestantsch-Christelijke
Werkgevers dringt er dan ten slotte op aan,
dat onderhavige wetsontwerp niet te willen
aanvaarden, subsidiair daarin het aambrengen
van zoodanige wijzigingen te bevorderen, dat
aan de belangrijkste bezwaren van het Ver
bond wordt tegemoet gekomen.
Aan de memorie van antwoord over het
wetsontwerp, beoogende toestaan van het hef
fen van tol op een te bouwen brug over de
Zandkreek, is het volgende ontleend:
Wanneer verscheidene leden zich eenerzijds
krachtig voor het tot stand brengen van een
brug over de Zandkreek verklaren, maar
daaraan toevoegen, dat zij, uit hoofde van hun
ernstige bezwaren tegen een tolheffing, een
andere wijze van financiering noodig achten,
geven ziji, naar het den Ministers van Water-
staat en van Binnenlandsche Zaken voorkomt,
blijk, de bijzondere verhoudingen, waarom het
hier gaat, niet in alien deele in het juiste licht
te zien.
Wat thans op initiatief van het provinciaal
bestuur van Zeeland wordt voorgesteld, komt
neer op de vervanging van een veergeld door
een tijdelijk bruggeld, waarbij de inwoners van
Noord-Beveland er belangrijk op vooruitgaan,
doordat in de plaats van een hinderlijk en
soms gevaarlijik pontveer komt een volkomen
veilige en altijd ter beschikking staande brug-
verbinding.
Met instemming hebben de Ministers kennis
genomen van het betoog van andere leden, die
aanvankelijk van meening waren, dat tolhef
fing in dit speciale geval gerechtvaardigd is,
omdat het hier niet een brug in een doorgaan-
den verkeersweg betreft, doch een, die uit-
sluitend naar het eiland Noord-Beveland zal
leiden.
Gaarne onderschrijven de Ministers dan ook
de conclusie van deze leden, dat men deze brug
niet op een lijn mag stellen met al die rijks-
wegen en -bruggen elders in ons land, welke
zonder eenige vergoeding ter beschikking van
het verkeer worden gesteld.
De brug zal door de provincie worden ge-
bouwd en beheerd. Het rijk heeft met de
provinciale werken in het algemeen geen be-
moeienis en bij het tot stand komen van de
brug zijn de rijksbelangen niet in grootere
mate betrokken dan bij verschillende andere
provinciale werken, waarin financieel nimmer
zou worden deelgenomen.
Het bescheiden belang, dat het doorgaande
verkeer bij de brug heeft, wordt uitgedrukt in
betaling van rijkswege van den zuidelijken
toegangsweg tot de brug.
GEEN VERTRAGING IN DE VOLTOOIlNG
VAN HET ALBERT-KANAAL.
De correspondent der N. R. Crt. te Brussel
telefoneered Donderdagavond
Donderdagmiddag bij de behandeling van
de ibuitengewone rijksbegrooting in den
Senaat, heeft de minister van openbare wer
ken, Vanderpoorten, verklaard, dat de dijk-
breuk aan het Albertkanaal de voltooiing van
dit werk natuurlijk zal vertragen. Ik wensch
geen overijlde in gebruikstelling van dezen
nieuwen waterweg, maar wel een veilig en
in alle opzichten voldoening gevende vol
tooiing. Ik heb onmiddellijk een commissie
van onderzoek ingesteld. In deze commissie
zullen ook technici zi.tting hebben, die geen
ambtenaren zijn van mijn departement.
Naar de minister ook nog meedeelde, zal
de schade, door de dijkbreuk veroorzaakt,
niet door den Belgischen staat, maar door de
aannemers, belast met de uitvoering van de
kanaalwerken, moeten worden vergoed.
YANKEE CLIPPER VERVOERDE 60.000
BRIEVEN.
De Daily Telegraph meldt uit Southampton,
dat de Yankee Clipper 18 uren en 42 minuten
na het vertrek van Botwood op New Found-
land aldaar is aangekomen. De Clipper heeft
60.000 brieven meegebracht. Onder de passa-
giers bevond zich rechter Walter Moore, een
80-jarige, de oudste man die over den Atlan-
tischen Oceaan heeft gevlogen. Hij verklaarde
dat hij steeds weer de reis door de lucht naar
Europa zou verkiezen, hoewel een schip meer
comfort biedt.
„lk heb nooit meer genoten als nu. We had-
den geen moeilijkheden en bereikten Ierland
op den vastgestelden tijid, precies als een trein,
We sliepen rustig aan boord, net als op ons
bed thuis".
Terwijl het gezelschap boven den Oceaan
vloog werd de verjaardag gevierd van den
heer J. P. Trippe, president en algemeen leider
van de Pan American Airways, die den dienst
onderhoudt.
De weersomstandigheden gedurende de
vlucht waren voortdurend goed. De machine
vloog steeds boven de wolken. Het geluid der
motoren was slechts een „licht gemurmel" en
was niet hinderlijk voor het spreken.
DE YANKEE CLIPPER IN SOUTHAMPTON
-AANGEKOMEN.
De Amerikaanscbe vliegboot Yankee Clip
per, welke Dinsdag; uit New Foundland was
vertrokken is met een tusschenlanding te
Foynes (Ierland) in Southampton aange
komen. De inzittenden werden verwelkomd
door Sir Francis Shelherdine, directeur-gene-
raal der civiele Britsche luchtvaart, die ver
klaarde te hopen, dat de Britsche dienst over
den Atlantischen oceaan in Augustus zou
kunnen worden geopend.
ROEMENIe VERDUBBELT ZIJN
UITGAVEN VOOR DE BEWAPENING.
Reuter meldt uit Boekarest:
Roemenie geeft dit jaar twee keer zooveel
uit voor de bewapening als verleden jaar. De
minister-president en minister van oorlog, Ca-
lisnescu, heeft in de Kamer medegedeeld, dat
het land dit jaar 24 milliard lei voor de bewa
pening uitgeeft tegen elf milliard in het afge-
loopen jaar. Hierbij wordt opgemerkt, dat
eenige jaren geleden de geheele begrooting
van Roemenie omgeveer 24 milliard bedroeg.
De geheele begrooting zal dit jaar ongeveer
veertig milliard bedragen.
BUITSCHLAND ZAL SPOEDIG OP HET
BRITSCHE MEMORANDUM
ANTWOOStDEN.
Reuter verneemt in politieke kringen te
Louden, dat Duitschland spoedig zal antwoor-
den op het Duitsche memorandum van
Woensdag en dat dit antwoord bijna zeker zal
worden overhandigd via diplomatieke kanalen.
Het memorandum is het grootste technische
document, dat is opgesteld en niet geschikt
om door den Fiihrer in een groote rede te
worden beantwoord, zooals het geval was met
het beroep van Roosevelt.
Henderson, de Britsche ambassadeur te
Berlijn, zal de volgende week Dinsdag naar
Londen vliegen om daar een week vacantie
te houden en het is niet waarschijnlijk, dat
Duitschland's antwoord voordien gereed is.
DE POLITIE VAN DANTZIG.
Havas bericht, dat het moeilijk is te Berlijn
nauwkeurige aanwijzingen te krijgen ten op-
zichte van de geruchten, die in het buitenland
de ronde doen en volgens welke de politie te
Dantzig versterkt zou zijn met elementen uit
Duitschland. Gezaghebbende kringen te Ber
lijn erkennen, dat de autoriteiten te Dantzig
hebben besloten, in overeenstemming met het
DantzigschiPoolsche accoord, het kader der
politie aan te vullen, dit zal echter niet stijgen
tot het overeengekomen peil. Men verzekert
evenwel, dat deze nieuwe recruten uitsluitend
van Dantzigsch gebied afkomstig zijn.
De Dantziger Vorposten schrijft: ,,Men kan
van Dantzig niet eischen onverschillig te blij-
ven, wanneer van Poolschen kant oorlogs-
dreigementen tegen deze onbeschermde stad
worden uitgesproken. Dantzig brengt niets
voor op militair gebied, dat vergeleken zou
kunnen worden met de militaire mobilisatie
en de militarisatie van het aagelijksche leven,
welke in Polen een permanente staat van
zaken zijn geworden. Dat beteekent niet, dat
de organen der Dantzigsche politie niet in
staat zouden zijn de bevolking van Dantzig
het gevoel van haar veiligheid te verzekeren
en haar te waarborgen, dat zij in volkomen
gerustheid kan arbeiden".
De Dantziger Vorposten ontkent voorts de
sensationeele berichten, welke de laatste
dagen zijn verschenen in de Fransche, Brit
sche en Poolsche pers. Het blad spreekt tegen
dat een .putsch" wordt voorbereid, dat ver-
dachte auto-transporten van Oost-Pruisen
naar Dantzig komen. dat een pontonbrug over
de Nogat wordt gebouwd, enz. In Dantzig
geschiedt niets wat onwettig is.
HET ONDERZOEK
IN DE SPIONNAGEZAAK IN BELGIE.
De correspondent van de N. R. Crt. te Brus
sel schrijft:
Het onderzoek in de spionnagezaak te Luik
en te Brussel is Donderdag voortgezet. Een
medeplichtige van den gearresteerden Unte
nant Domfbret, zekere Lutgens, van Duitsche
nationaliteit, 44 jaar oud, werd gearresteerd
op het oogenblik, dat hij de Belgisch-Duitsche
grens ging overschrijden. Naar verluidt werd
hij in het bezit gevonden van zeer belangrijke,
militaire documenten. Luitenant Dombret
was werkzaam bij het militaire carthogra-
fische instituut te Brussel. Hij volgde de cur-
sussen aan de krirjgsschool en had zich zoo-
doende talrijke reglementen en brochures van
vertrouwelijken aard, o.m. betreffende de orga-
nisatie van het leger op oorlogsvoet weten te
verschaffen. Reeds geruimen tijd werden de
handelingen van luitenant Dombret, die te
Schaarbeek woonde, van dichtbij door de
politie gevolgd. Samen met zijn vriendin
begaf hij zich vaak naar Luik, waar hij den
Duitschen spion Lutgens uit Aken ontmoette.
Ds politie was op de hoogte van deze jongste
samenkomst, na afloop waarvan tot hun
arrestatie werd overgegaan.
De vlaggen, die van de openbare en vele
particuliere gebouwen wapperden, deden ook
in onze gemeente zien, dat een lid van net
Koninklijk Huis jarig was.
Het trok onze aandacht, hoe de vlaggen op
verschillende hooge punten in onze plaats
reeds van verre de aandacht trokken.
Des avonds had op de kiosk op de Markt
door de muzlekvereeniging „De Vereenigde
Werklieden", onder leiding van haar diree-
teur, den heer A. Schirris, een concert plaats.
Het repertoire, uit niet minder dan 11 num-
mers bestaande, werd goed uitgevoerd. De
belangstellinig voor en na de pauze was groot.
Vele belangstellenden woonden de uitvoering
tot het eind toe bij. Het weer, dat in den
morgen twijfelachtig was, hield zich uitste-
kend, al was het voor een zomeravond wat
koel.
Na afloop trok het gezelschap, door velen
gevolgd, naar het repetitielokaal. Op die
gang door de Noordstraat kon men zien, hoe
velen van hun belangstelling hadden blijk ge-
geven. De trottoirs waren bezet met toe-
schouwers, die de muziek wilden zien voorbij-
marcheeren.
Bij het repetitielokaal aan de kop van de
Vloosiwijikstraat had op de laatste tonen der
muziek de traditioneele rondedans plaats,
waaraan, zooals het ons toescheen, nog druk-
ker werd deelgenomen dan anders.
Met genoegen mag op dit welgeslaagde
concert worden teruggezien.
Een waardige herdenking van een jaar-*
feest in ons Koninlklijk Huis.
DE BENOEMING VAN LEDEN VAN
GEJD. STATEN VAN ZEELAND.
Ons bereikte een gerucht, dat onze stadge-
noot, de heer J. A. van Rompu, de nestor van
de Provinciale Staten en tevens van het Ge-
deputeerd college onzer provincie, zich de
volgende week voor eene herbenoeiming niet
meer zal beschikbaar stellen. Het tegenwoor-
dig levend geslacht heeft den heer Van Rom
pu bijna niet anders dan als lid van Gedep.
Staten gekend. Immers, hij werd op 3 Juli
1895 als zoodanig benoemd en heeft dus on
geveer twee derden van een gemiddelden
leeftijd in die functie de belangen der provin
cie gediend. Zijn klimmenden leeftijd en ook
bijkomstige omstandigheden zouden hem tot
dat besluit heblben geleid. Toen we daarom-
trent bij den betrokkene informeerden, ver
klaarde hij ons op het oogenblik omtrent die
kwestie geen inlichtingen te kunnen ver-
strekken.
Bij elke gelegenheid BLOEMEN
maar Jan VHtl
Vlooswijkstraat 27 - Tel. 276 - Terneuzen
BRUIDSBOUQUETTEN in iedere prijs.
Verzending naar alle plaatsen.
(Ingez. Med.)
CANDIDA ATS EX A ME GENEESKUNDE.
Aan de Universiteit te Utrecht slaagde voor
het candidaatsexamen geneeskunde, onze
stadgenoot de heer A. A. van Puijvelde.
RIJKSELECTRIOITEITSWERKEN.
Met ingang van 1 Juli is eervol ontslag
verleend aan den electricien-monteur bij de
Rijkselectriciteitswerken van het kanaal van
Terneuzen naar Gent den heer J. B. Slock te
Terneuzen.
GESLAAGD.
Aan het St. Norbertuslyceum te Roosen-
daal slaagde voor het diploma B de heer F. de
Meijer te Terneuzen en voor het diploma A
de heer W. Kint te Vogelwaarde.
Aan het St. Geertrudeslyceum te Roosen-
daal slaagde bij het examen voor het eind-
diploma B mej. N. Dierick te Koewacht.
EXAMEN L. O.
Aan de St. Franciscuskweekschool te Breda
slaagde de heer C. van Hooij te St. Jansteen.
BLOEMPJESDAG VOOR LIJDERS AAN
VALLENDE ZIEKTE.
Blijkens de advertentie in dit nummer houdt
de afdeeling Terneuzen van ,,De macht van
het kleine" morgen een bloempjesdag, voor de
toevallijders, die verpleegd worden in de be-
kende stichtingen te Haarlem en te Heem-
stede.
"Wlaar er thans meer dan vijfhonderd van
deze kranken in de inrichtingen verpleegd
worden en de resultaten zooveel grooter zijn
dan vroeger, is het geen wonder, dat de dui-
zenden, die er nog in het vaderland onder
deze ziekte gebulkt gaan, rijkhalzend uitzien
om ook geholpen te worden.
Daar de arbeid geen staatssubsidie ont-
vangt en er jaarlijks groote sommen aan het
verpleeggeld moeten worden toegevoegd, zal
ieder begrijpen, hoe noodig het is, dat van
particuliere zijde hulp wordt geboden.
Het werk omvat alle gezindten. Er worden
thans uit de gemeente Terneuzen drie lijders
in bovengenoemde inrichtingen verpleegd.
Wij hopen, dat vooral ook deze laatste me-
dedeeling alien zal nopen morgen een grootere
of kleinere gave, als dank voor eigen gezond-
heid, voor dit schoone doel te willen offeren.
DE GRENULAAN WORDT BEPLANT.
In haar laatst gehouden vergadering heeft
de vereeniging ,,Mooi Terneuzen" met alge-
meene stemmen besloten een onderzoek te
doen instellen naar de mogelijkheid om de
oostelijke helling van den oorstelijken dijk van
den middenkanaalarm en de daaronder gele
gen berm, meer belkend onder den naam van
Grenulaan, tot plantsoen in te richten.
Het onderzoek heeft een zeer vlot verloop
gehad en dank zij de welwillende medewer-
king van den pachter en behoudens goedkeu-
ring van den ontvanger der registratie en
dqmeinen, zal het plan Grenulaan inderdaad
tot uitvoering komen.
De „schependijk", te beginnen bij het sta
tion van de Z.V.T.M. en eindigend bij de ga
rage van den heer R. Visser, zal tot dit doel
altijd een poeder of cachet van Msjnhardt.
Mijnhardt's Poeders per stuk 8 ct. Doos 45 ct.
Cachets,genaamd..Mijnhardtjes"2st. lOct. Doos50ct.
(Ingez Med.)
geheel omgewerkt worden. De werkzaamheden
zullen nog dit jaar 'n aanvang nemen en in 't
voorjaar van 1940 hoopt de vereeniging het
werk op te leveren. Een en ander wordt fi
nancieel en moreel gesteund door de buurt-
vereeniging .Grenulaan".
Het doel van „Mooi Terneuzen", n.l. onze
stad voor inwoner en vreemdeling in aan-
trekkelijkheid te doen winnen, zal door het
plan Grenulaan weer meer tot verwezenlijking
komen.
Verder zijn nog andere plannen in onder
zoek, die hopenlijk in den loop van 1940 tot
uitvoering zullen kunnen komen.
R. VAN DER WELLE. f
Op 72-jarigen leeftijd is te Middelburg over-
leden een oud-Terneuzenaar, de heer R. v. d.
Welle, in de kringen van het Christelijk onder-
wijs een zeer bekend en gezien figuur.
De heer Van der Welle was, schrijft De Z.,
een lange reeks van jaren hoofd der Chr.
school te Grijpskerke en gaf zich daar met
hart en ziel aan deze school, zoodat zij in
wijden kring een uitstekenden naam had. Vele
oud-leerlingen herinneren zich met groote
dankbaarheid het onderwijs, dat zij daar van
hem genoten hebben.
Toen de heer Van der Welle nog in deze
functie werkzaam was, was hij reeds leeraar
aan de Chr. Normaalschool te Middelburg,
waar leerkrachten voor het Chr. onderwijs
werden opgeleid. In 1910, toen deze normaal
school werd omgezet in een Chr. Kweekschool,
werd de heer Van der Welle benoemd tot
leeraar aan deze school; waar hij les gaf in
wis- en natuurkunde. Het afscheid van Grijps
kerke viel hem zwaar en het bestuur der
school aldaar zag hem noode vertrekken.
Van 1 Mei 1910 tot 1 Sept. 1931 gaf de heer
Van der Welle zijn beste krachten aan de op-
leiding der kweekelingen tot onderwijzer(es).
Een groote kring van dankbare onderwijzers
en onderwijzeressen weet zijn onderwijs nog
steeds hoogelijk te waardeeren. Met voile
kracht gaf hij zich aan zijn taak. Hij beperkte
zich niet alleen tot het les geven. Er ontstond
een persoonlijke band tusschen hem en de
kweekelingen, een band, die bestendigd bleef,
ook na het verlaten van de kweekschool. Dit
bleek wel op school- en onderwijzersvergade-
ringen
Ook na zijn pensionneering bleef de heer
Van der Welle met het Chr. onderwijs mee-
leven. Zoo was hij mede-oprichter en tot aan
de opening der school voorzitter van de Chr.
School voor Buitengewoon L.O. te Middelburg.
Zeer veel heeft hij daarvoor gedaan.
Ook bleef de band met de vereeniging van
Ohr. Onderwijzers (essen), waarvan hij de
afdeelingsvergadermgen geregeld bezocht.
Van de vereeniging voor Geref. L.O. te Mid
delburg was hij bestuurslid.
De Geref. kerk te Middelburg diende hij
verscheidene jaren als ouderling.
SCHOOLDAG UITGAANDE VAN DEN
SOHOLENBOND „LAND VAN AXEL".
De jaarlijksche schooldag, uitgaande van
den Scholenbond ,,Land van Axel", werd
Woensdagmiddag gehouden in de Gerefor-
meerde Kerk alhier. Deze bijeenkomst werd
geopend met het zlngen van Ps. 63 vers 2
en 3, waarna de voorzitter van het bestuur
van den Scholenbond, de heer C. J. Nobels,
enkele gedeelten las uit Jesaja 40 en voor-
ging in gebed. Spr. wees er in zijn openings-
woord op, dat op elk levensterrein het streven
naar iets nieuws wordt waargenomen. En
toch is er niets nieurws onder de zon. Het is
het oude, dat in anderen vorm wordt aange-
boden. Ook op ondenwijsgebied valt dat
streven naar iets nieuws te bespeuren. On-
derwijsvernieuwing is het modewoord van den
dag. Volgens spr. is dit streVen niet af te
keuren, doch men moet met beide voeten blij-
veh staan op den bodem van de nuchtere
werikelijkheid. Gods Woord spreekt ook van
vernieurwinig. Dat is de kraohtsvernieuwing,
die regelrecht van God komt. Met die krachts-
vernieurwing gaan wij, aldus spr., moedig on-
zen weg, met zelfbeiwuste, maar ingehouden
kracht.
Vervolgens heette de heer Nobels de aan-
wezigen, van wie de meesten leden waren van
het onderwijzend personeel en leden van het
bestuur van verschillende christelijke scholen
uit de omgeving, hartelijk welkam. Inzonder
heid gold dit welkam den spreker van dezen
middag, den heer Mr. H. Bijleveld, die zich,
ondanks drukken arbeid heeft willen beschik
baar stellen om hier het woord te voeren.
Daarna was het woord aan den heer Bijle
veld van Amsterdam, die tot onderwerp had
,,Vrijheid en Gebondenheid". Onze tijd weet,
aldus de heer Bijleveld, met de kwestie ,,Vrij-
heid en gebondenheid" geen raad. Onder in
vloed van de Fransche revolutie wilde de
mensch ook geestelijke dingen technisch in
eikaar zetten. Dat was de tijd waarin men
de heerlijkheid van het geld aanbad. Een tijd
die reactie teweegbracht en die opriep de
krachten van het Marxisme. Onze tijd toont
een radicale omzwaai. Het geweld,' de roep
om de daad, klinkt alom. Op geestelijk ge
bied is het net zoo. Op politiek terrein zien
wij het parlementarisme wankelen of verdwij-
nen. Die worsteling tusschen vrijheid en ge
bondenheid is ook niet nieuw. Wij, in Neder
land, plukken nog steeds de vruchten van de
worsteling voor de vrijheid van den grondleg-
ger van ons Vorstenhuis. Echte vrijheid is
geen bandeloosheid, maar gebondenheid aan
de van God gestelde wetten.
De werkelijlkheid van het leven openbaart
zich in allerlei kringen, waarvoor wetten gel
den die God gesteld heeft. Een mensch heeft
geen tijdelijke bestemmingsfunctie, maar is
