Feuilleton-vertelh'ngen
Gemengde Berichten
Piuimvee-Rubriek
VERBETERING DER PRODUCTIE VOOR
DE LUCHTVAART IN FRANKRIJK.
FRANCO LEERDE DE TACTIEK VAN DE
TRANSVAALSCHE BOEREN.
BEABANTSCKE BRIEVEN.
OP DE OOGEN DER KUIKENS
LETTEN.
grijpelijk, dat men in breede Vlaamsche
kringen waarlijk niet alleen in extremisti-
sche de te-genwoordige buitenlandscbe poli-
tiek van Belgie als dubfoelzinnig bestempelt.
Havas meldt uit Brussel, dat zich een
comite heeft gevormd met bet doel een
FranschiBelgische Senaatsgroep op te rich-
ten. De heer Leon Coenen zou voorzitter
iworden.
De 84 Belgische Senatoren, die tot de groep
zijn toegetreden, zullen zich met hun Fransche
collega's in verbinding stellen.
Havas meldt uit Parijs:
In de subcommissie voor de landsverdedi-
ging van de Kamer heeft de minister van
luchtvaart, Guy la Ohambre, een uiteenzetting
gegeven. De minister heeft medegedeeld, dat
de productie van vliegtuigen gedurende de
laatste maanden aanmerlijk is versneld. De
nieuwe fabrieken zijn bijna alien voltooid,
waardoor de productie nog verder zal worden
opgevoerd.
W-at betreft de verdediging tegen aanv-al-
len uit de lucht, is de organisatie van Parijs
zoodanig, dat de stad thans veilig is tegen
plotselinge overvallen. De kwetsbaarheid van
de industrie, welke voor de landsverdediging
werkt, is zoo klein mogelijk gehouden door de
verschillende productie-centra over het ge-
heele land te verspreiden. In het bijzonder is
dit het geval voor de luchtvaart.
ANTISEMIETISCHE MAATREGELEN
IN ITALIe.
Havas meldt uit Rome:
Italianen, die geboren zijn uit een Joodschen
vader en een niet-Joodschen moeder, zullen
den familienaam van hun moeder aan kunnen
nemen. Verder zullen Italianen, die geen
Joden zijn, doch een naam dragen, welke al-
gemeen als Joodsch wordt besehouwd, hun
naam kunnen wijzigen. Dit decreet is aange-
nomen door den ministerraad. Ook is taeslo-
ten, dat ieder testament, waarbij wordt foe-
paald, dat de erfgenamen den Joodschen gods-
dienst moeten belijden, als ongeldig zal worden
besehouwd.
NIEUWE MUNTEN IN ITALIe.
Als uitvloeisel van de autarkische politick
heeft de Italiaansche schatkist besloten de
foronzen munten van 10 en 55 centimes te ver-
vangen door een munt van nieuiwe alhage,
samengesteld uit een kleine hoeveelheid
brons eri een groote hoeveelheid aluminium.
Zooals bekend heeft de Italiaansche schat
kist reeds eerder besloten de thans in om-
loop zijnde nikkelen muntstukken te vervan-
gen door ,,acmonital" munten, bijna geheel
bestaande uit aluminium, dat in Italie in
groote hoeveelheden wordt gevonden. De
nieuwe munten zullen zeer binnenkort in om-
loop worden gebracht.
Reuter meldt uit Kaapstad:
De Zuid-Afrikaansche minister van Defen-
sie, Pirow, heeft in een rede voor den natio-
nalen bond van Afrikaansch-sprekende stu-
denten medegedeeld, dat generaal Franco veel
heeft geleerd van de strategic der boeren in
den oorlog tegen Engeland. Franco had hem
dat verteld tijdens een ontmoeting in Spanje.
De Spaansche generalissimus was er bij zijn
studie aan de militaire academie door getrof-
fen, dat de boeren, doordat zij scherpschutters
waren, een groote bewegelijkheid ten toon
spreidden en de kunst verstonden den vijand
te verrassen, hadden bewezen, dat een aan-
zienlijk kleinere en minder goed uitgeruste
strijdmacht een sterker en moderner leger
kan weerstaan.
Ten aanzien van den ,,toekomstigen oor
log" zeide Pirow, dat geen enkele militaire
autoriteit weet, hoe men de voorste loopgra-
venlinie van den vijand moet doorbreken.
De man die daarvoor een middel zou ont-
dekken, zou de grootste generaal van de
volgende eeuw zijn.
ARABIEREN ZIJN DEN STRIJD
MOEDE.
Uit Jeruzalem wordt gemeldt, dat Arabi-
sche kringen betrekkelijk met onverschillig-
heid kennis hebben genomen van de resolutie
van het Hooge Arataische Comite en van de
motie der verdedigingspartij waarin de nieu
we Britsche politiek resp. wordt veroordeeld
en aanvaard.
'Het meerendeel der Arabieren in Palestina
is den strijd moede, en overweegt, dat, al
heeft het witboek niet al hun nationale eischen
ingewilligd, "het de verdienste heeft de Jood-
scfae uitbreiding te verhinderen.
Aan Joodsche zijde valt bij de gematigden
eenzelfde verlangen naar verzoening waar te
nemen. Verscheidene vooraanstaande personen
Vreven naar een beweging voor een Arabisch-
Joodsche samenwerking op grondslag der na
tionale politiek, ten voordeele van het land,
en met uitsluiting van overwegingen van ras
en godsdienst.
iProfiteerende van deze gesteldheid treft de
regeering toebereidselen voor toepassing der
besluiten van het witboek, en de overdracht
van sommige bestuursonderdeelen in handen
van Palestijnen. Bovendien verbiedt een ver-
ordening van den hoogen commissaris het
verblijf in Palestina aan den voorzitter van
den Hoogen Arabischen Raad en aan den
voorzitter van het Hooge Arabische Comite,
den groot-moefti van Jeruzalem.
In welingeli-chte kringen meent men even-
wel, dat de regeering binnenkort den terug-
keer van verscheidene vooraanstaande perso
nen uit de omgeving van het hooge comite
zal toestaan. De aanwijzingen dat Groot Brit-
tannie vastbesloten is, het witboek toe te pas-
sen, maken levendigen indruk zoowel op Ara
bieren als Joden, wier tegenstand uiteindelijk
tot mislukking gedoemd schijnt te zijn. Men
zal evenwel eenige dagen moeten wachten om
met eenige zekerheid den toestand te kunnen
beoordeelen.
ULvenhout, 1 Juni 1939.
Ami co,
Misschien stom van
me, toegegeven, maar
allee, hoe is datte?
Als >ge al vijftig jaren
mee malkander op-
trekt dan kent ge
malkaren door en
door.
Dan kan gin ge-
heimke, nog nie lijk
'n speldeprikje zoo
klein, meer gedijen
tusschen malkaar.
Tenminste zdd is
't gesteld op onzen
hof. En ik geloof, als 't goed is mot 't zoo
zijn. JaswSel, jawee1 er zijn wel geheimen,
maarmaar die weten wij ook wel van
malkaar. Ik voel, aan den teut van m'n klomp,
dat deus teste geheimen", veur sommigten
heel erg heimelijk zijn en daarom 'n voorbeel-
deke
't Was in d'oorlogsjaren, toen, veural in de
stejen, aan van alles gebrek was, dat een van
ons dochters trouwde, noujanie heele-
gaar mee onzen zin. Of liever gezeed: teugen
Trui d'ren goesting. Ik had in dieen aanstaan-
den schoonzoon nog wel fiducie; ik mocht 'm
geren, had respect veur z'nen vluggen kop
en'n klein bietje trotsch was ik toch ook
wel op deuzen stadschen tiep, die net zoo vlot
mee de Hooge Pieten omsprong, als ik mee
de poppen uit 't kaartspul.
,,Ze" hadden nog al veul kwaad van 'm ver
teld. Trui had 't veur 'n groot deel geloofd,
wantdie „ze" waren respectabele men-
schen. In ieder geval waren ,,ze" veul respec-
tabler dan m'nen a.s. schoonzeun! Nou, twin-
tig jaren later, nou kan 'k oe mee m"n hand
op m"n hart iwel verassureeren, dat die
„respectable menschen" van toen, smerige las-
tereers zijn gebleken. Jaja, de geestelijke
ontwapening is nie van verlejen week...! (Ge-
lukkig van eenen kant, want ons kind vond 'r
geluk
Afijn, 't spanneke was getrouwd, kwajen
dag veur ons, (volgens Trui 's avonds, had ik
dieen dag veur zeker f 15,in m'nen nek
laten kijken aan m'nen groentenrwagelIk
zeg: de geestelijke ontwapening is nie zoo
gloedn-uuw), maar na veertien dagen, amico,
gingen Trui en ik naar de groote stad, ons
twee kinders bezoeken: den zwartgeverfden
schoonzeun en ons dochter.
Dat was iets, jonk. Ik wil 't weten: 'k heb
drie nachten wakker gelegen. Want zoo groot
kunnen de kinders nie worden, of oew zurgen
over huilie groeien mee!
Trui ook. Die lag 's nachts te keeren en
te draaien, natte haarpinnen van d'r rosse
veurhoofd te strijkenallee, wat had ik
mee m'n goeie wijf te doen! Maarwe
zeeen niks teugen malkaar! Gin woord. Ge-
heim! En van minuut tot minuut wist ik wat
Trui docht en Trui wist, wat ik docht! Maar
zwijgen. Sterker: we mokten 't geheim nog
grooter.
Ik had in 't stalleke 'n groote doos weg-
gezet, ge wit, zoo'n groote cartonnen doos,
waarin cos-tuums verpakt worden veur d'uit-
stoomerij, en die doos pakte ik van dag
tot dag voller, mee worsten, meel, ham, tabak,
want die wierd ook per dag schaarscher en
slechter, enzoovoorts, enzoovoorts! Op 't end
kost ik de doos amper dicht -krijgen, maar
mee goeien wil en dito touwen komt ge 'n end
weg! Ik docht: ik hou die doos nou maar
zoo'n bietje achter m'nen rug, best kans,
dat Trui in 'r gealtereerdheid over de reis,
nieverans erg in krijgt!
Waarom?
Ja, waarom? Weet ik dat? Ik mocht dieen
schoonzeun wel en m'n dochter.vaneigens
Maar respectable menschen hadden z66 op
hum afgegeven, datafijn! Ik liep nie te
koop mee m'n diepste gedachten. Ook nie
teugenover Trui. Geheim! Af!
Op den Zondagmergen, op 't moment van
ons vertrek, zee Trui: „gade gij alvast maar
veur, Dre."
,,Welnee, Toeteloeris, ik zal wel sluiten.''
,,Ik sluit."
,,Ik sluit, verstadn?!"
Beljot, amico, die groote doosss! Ik won 't.
Trui moest voorop! Eh..., eh..., eh...? Had
ze daar mijndoos, offe...... offe
Neee, daar stond de mijne, in 't stalleke. Wel
verdraaid! Daar liep die goeie, die brave, die
trouwe ziel 'n doos te torsen, schuin naast
d ren ,buik weggehouwen, 'n doos van mis
schien wel tien, vijftien kilo zwaarge
meugt 't weten: 'n traan schoot in m'n oogen.
We zijn den weg naar Ginneken geloopen,
naast malkaar en dieen weg is ruim twintig
minuten lank. Ons geheim, tien-tot-twintig
kilo zwaar, droegen we Inch tig" opzij, in 'n
doos zoo groot, dat ze nie te verbergen was...!
Op de Ginnekensche Markt hebben we ge-
wocht op den peerdetram (die toen nog ree)
en 't wachten hebben we deurgebrocht veur
de etalage van den fotograaf daar, doos en
perrepluu achter den rug houwend. Als de
tram kwam aangehobbeld, langs den bosch-
kant mee 'nen draai 't durpsplein op, dan
rende Trui, doos veur den buik nou, den tram
teugen, kraffelde binnen. Ze rekende erop,
dat ik op 't balkonneke zou blijven staan, om
m'n pijp leeg te rooken. Wat natuurlijk uit-
kiwam! Ik moest m'n doos ook buiten Trui's
oogen houwen!
Aan de statie gaf 't geheim ook weer veul
last, veural mee 't kortjeskoopen; en in 't
spoorcoupeke, vaneigens! Maar ik liet Trui
maar zooveul meugelijk eerst gaan, anderen
hielpen haar wel mee de doos en ik kost dan
'n plekske veur de mijne zoeken, zoo dat
gedienstige geesten de geheimen nie bovenop
malkaar kosten zetten!
Afijn, we hebben 't geheim geheim gehou-
wen, tot
nou, tot vandaag toe!
Daar is nooit een woord over gesproken.
Drie dagen, gelukkige plazierige dagen,
zijn we ibij ons kinders gewist. En gin van
beien hebben we in die dagen ziedatte van de
doozen veromgezien. En tochzoo groot
waren de kinders nie behuisd in die dagen van
woningnood! Of we dus, Trui en ik, onzen
schoonzeun onder den indruk van 't geheim
hadden gebrocht. Ja, ik zag de doozen wel
even op malkaar staan onder zijn boekenkast,
maar daar stond 'nen gemakkelijken stoel
veur en daarin zat Trui!
Ik_ wil oe hiermee verklaren, amico: soms,
ja soms hebben we wel 'ns geheimen, maar...
die kennen we dan te goed, dan dat er over
gesproken mag worden!
'Ochja, wij zijn maar boerenmenschen, motte
den-ken.
Maar nou 't geval, da'k beter nog iets lan-
ger onder me had kunnen houwen.
Ge raait 't al, denk 'k?
Ja, sjuust, over den kleinen Dre z'n amou-
reuze avon-tuur!
Eerlijk: ik zag er den ernst nie van in.
Want dit is al zoowat z'n vijfde verloving.
Vier verlovings en een duel heeft ie er al met
eere opzitten! Dat duel leverde-n-ie in Am
sterdam, op de lagere school. Hij was toen
zeuven jaar. (In 't eerste deel van ,,Compag-
nons", in ,,Dre Drie" kunt ge 't weegevecht
haarfijn naspeuren, want 't was mee oorzaak
van zijn „vertrek" naar de Kostschool
Lijk ik zee: ik zie er den ernst nie van in.
Waarom groeit 't gewas van den boer zijnen
heelen akker gestager, dan 'n plantje in den
pot? Omdat er aan dat eene plantje te veul
,,gezurgd" wordt! Te veul geprutst en gefrie-
meld. 't Wordt overvoeierd mee z.g. „kamer-
mest" en gedragen van 't eene zonnehoekske
naar t ander! Fou-t! Nie te veul prutsen
aan oew gewas. -Geef 't zijnen rust veural,
dan gedijt 't. Lot 't zooveul meugelijk den
eigen gank gaan. Daar zijn heel wat foute
huwelij-ken aan malkaar gesmeed deur de
teugenwerking .van d'ouwers. Ze wiedden, ze
prutsen, ze „zurgden" te veul aan 't gewaske
van huilie kind en dus... dus groeide 't krom.
Droeg 't gin blom.
En nou die ouwe Truimui-van-me, die
ouwe... boerin zal zoo'n „stadsche fout" gaan
maken...
Maar zoowijd -ben 'k nog nie.
Ik heb 'r dan verteld van die stuip daar in
den wilgenblarennest, waarin ik verdoken den
zondag te melken zat, als ik daar, heel on-
verwacht, op d'hoogte kwam van Dre HI z'n
leste avontuur mee 't schoonste troeleke uit
de stad". Z'nen zurg, dat 't troeleke gin boe-
rinneke, ja zelfs gin dienstmeske, doch slechts
'n aanstaand schooljuffrouwke was, maar
dat ie ize toch alvast maar gekust had! Enz.
Net zou ik Trui gaan vertellen, wie 't ka-
deeke was, -ge wit, wij kennen die familie
goed, als Trui zoo zwart begost te kij-ken,
dat er veur mij in verder vertellen gin leut
meer aan was!
,,En lachte gij daanmee, ouwe zot...
,,Lachen, waarom nie Toeteloeris Zijde
oewen eigen tij-d vergeten, da 'k veur jou
duelleerde mee den Driek, omdat ie jouw
strafregels had gemokt en toen vond, dat ie
wel 'ns aan jouw vlechtje mocht trekken?
Wittewel, dat gij toen tien jaren was, Truike
van Peeren? En i-kke twaalf!"
,,iS-juust daarom", zee ze: „ik weet te goed,
hoe vast -dat jonge goed naar malkaar groeit!"
Nou brak m'nen klomp. „Hebt ge'r spijt
van, na vijftig jaren?"
,,Och, waai weg!"
,,iSpijt van?"
,,Lotmelos!"
,,iSpijt van?"
,,Aauw! 1"
,,-Spijt van?"
,,Neee! Beul! Als 'k vanavond naar bed
gaai, zal 'k oe de blaauwe plekken toonen,
sloeb-er! Maar vertel me 'ns: wat mot dieen
aap nou al gaan vrij-en? Zestien is ie deus
maand geworden! En wat kan ie hier later
uitrichten, mee zoo'n stadsche schoolnuf?"
,,Mei^cih, -hou op, mee al oew idiote vragen.
Dalijk rnokte al ruzie over den doopnaam van
den eersten boreling!"
Ja, toen voelde ze toch, dat ze wat wijd
gong. Even zweeg ze. ,.,Maarzee ze: „ik
maak er 'n end aan!"
„Gij?"
,Ikke, ja! 'k Zal weten wie die andere is!"
,/Hoeizoo?"
,,'k Gaai 'm na!"
„Op de fiets?"
„Ontplof!"
Zoo liet ik ze in 'n paar tellekes rap vast-
loopen, maar 'k docht: 'k had beter deus ge
heim geheim kunnen houwen. Enkele dagen
later had Trui 't gevonden!
Docht ze!
Ze schoot den Eeker aan. Lievekes, onnoo-
zel. Zoo'n bietje slangevel-achtig, zooals de
wijven somtijen kunnen.
„Zeg, Eeker," had ze mee 'n onschuldig
lachske gevraagd g'ad: ,,hoe hiet toch dat
meske van onzen D-rd?"
,,Fien<tje," gaf den Eeker rap ten antwoord.
,,Envand'r-envan
Dat had ze zoo zenuwachtig gevraagd mee
de houding van 'n kat, die bijna 't veugeltje
te grazen heeft, dat den Eeker, die ge
weet 't tot tweemaal toe van den Dre had
motten beloven zijnen kop te houwen", op
z'nen kievief was.
„Wablief
,,Hoe hiet dat Fientje van achteren?"
„Oh. 's Kijken. Jansen, geloof ik. Of Wil-
lemsen, kan ook. Of Pietersen, misschien.
Maar 't is zoo'nen doodgewonen naam, da'k
'm eigenlijk vergeten ben!"
„Zeg, Eeker, gij zijt zoo'nen goeien jongen,
zoo behulpzaam altij, wilde mij nog 'ns hel-
pen?"
,,Als 't kan, geren, dat witte!"'
,,Speurt dan 'ns achter den naam en't adres
van dat Fientje? Als ge "t me zeggen kunt,
krijgt ge 'n lekkerpakske siegretjes!"
Dalijk schoot den Eeker den stal in, waar
Dre IH doende was. Trui 'm na, op 'r teenen.
,,Dre, ik kan 'n paks-ke siegretjes ver-
dienen!"
,,Waarmee
,,Als ik aan oew grootmoeder naam en adres
van Fientje verraai!"
„Wat kost zoo'in pakske van jouw stink-
stokken
„Zes spie de tien."
„Asteblief, hier hebt ge twaalf spie om
oewen kop te houwen! En wittewa, Eeker?
Geef heur n^iu maar 'n adres ook, dan hebt
ge drie dooskes!"
,,Wat veur 'n adres?"
,,Een in den Belcrumpolder (da's twee uur
wijd van Ulvenhout, amico!) ,,dan is ze veer
tien dagen onderweuge! Net lang genogt om
die kumsten af te leeren!"
En den Eeker, amico?
Den kwiebus prexbeerde 't om Trui 'n adres
aan 't ander end van de weareld op de mouw
te spe-lden. Me dunkt: 't manneke mot den
klomp van Trui nog voelen...! Want naar zij
me vertelde, was 't goed raak! Ja, ze heeft
'•t me allegaar prontjes overgebrochtWant
Trui kan ook niks voor-d'r-eigen houwen.
Maar den achternaam van Fientje geeft ik
'r toch nog nie! Want ze zou in staat zijn om
'nen brand te gaan stiohten in 'n kachel, die
al lank dan is!
Neee, deus geheim blijft nog efkes geheim!
Tenslotte is ie mijnen compagnon en daarin
mot ik van mijnen kant ook wat vertrouwen
kunnen stellen! Ik weet wat 't bedrijf veur
hem is. 'k Gaai 't Zondag 'ns heelegaar mee
'm a-fkuieren...Praten we vaneigens. Al
hoeft ie me werendig nooit rapport uit bren-
gen van de meskes die ie nog kussen zal.
Kent ge 'm...? Anders zoude kunnen weten,
da'k door die rapporten nooit henen kwam!
Kom, ik schei er af.
Veul groeten van Trui, Dre III, den Eeker,
en als altij gin horke minder van oewen
t. a. v.
DRE.
MEISJE BIJ HET SPEL VERDRONKEN.
Donderdagnamiddag is de 7-jarige M. P. v.
d. W. te Maastricht, toen zij met een paar
speelgenootjes bij de Maas liep in een snel-
stroomend verbindingsbeekje, het z.g. ,,Drifke
gevallen en meegesleurd, waardoor zij ter
hoogte van de St. Pietersluis in het Maas-
toevoerkanaal terecht kwam.
Ondanks toegeschoten hulp mocht men er
niet in slagen de kleine te redden. Tevergeefs
heeft men de levensgeesten bij het meisje nog
trachten op te wekken. De gemeentepolitie
heeft het lijkj-e naar het ziekenhuis overge-
bracht.
VORDERING VAN 9>/j MILLIOEN IN
VOOR-OORLOGiSCHE MARK-BILJETTEN.
Een hier te lande wonende ex--Duitscher
vorderde van de Duitsche Rijksbank betaling
in goud van ruiim 9 millioen 400 duiizend mark
van voor den oorlog (de biljetten dateeren van
1-8981-914door de Reichsbank uitgegeven
bankbiljetten, welke biljetten sedert 5 Juli
1925 ingevolge de des.betreffende Duitsche
wetgeving krachteloos en waardeloos zijn ver-
klaard.
De rechtbank te Arnhem, en in hooger be-
roep het Amhemsche hof, verklaarden deze
a-ctie niet ontvankelijk.
De ex-Duitscher stelde daarop -beroep in
cassatie in bij den Hoogen Raad.
Deze heeft Vrijdag dit cassatieberoep ver-
worpen.
BIJNA BOSCHBRANI) MIDDEN IN
DEN HAAG.
Vrijdagochtend bemerkte een Schevening-
sche visscher, die op een van de talrijke duin-
paden achter de boschjes van Poot te Den
(Haag bij het voormalige cafe-restaurant wan-
delde, -dat onder de beplantin-g met lage den-
nen de dennenaalden, die daar den geheelen
grond bedekken, langs het hek lagen te smeu-
len. Hij waarschuwde den plantsoenbewaker,
die, nadat hij de -brandweer had gewaar-
schuwd, -gedurende ongeveer tien minuten met
de schop trachtte het vuur te bedwingen. De
brandweer was zeer spoedig ter plaatse en
kon het vuur weldra .bedwingen. Daar door
de aanhoudende droogte van de laatste dagen
de naalden en ook de d-ennetjes uiterst brand-
baar zijn, liet deze brand zich aanvankelijk
ernstig aanzien. Wanneer de brandweer lan-
ger was weggebleven, hadden de boschjes en
de omringende ibebouwing groot gevaar ge
loopen, temeer daar de krachtige wind het
vuur ten goede zou zijn gekomen. Thans is
de brand bepenkt gebleven tot een geringe
oppervlakte dennenaalden. De oorzaak is ver-
moedelijk het achteloos wegwerpen van een
brande sigaret of lucifer.
EERUJKE VINDERS.
Dezer dagen vervoegden zich op het hoofd-
bureau van politie te Rotterdam twee jonge-
lieden, die daar een portefeui'lle deponeerden,
welke zij gevonden hadden en waarin een be-
drag van /4700 geborgen was. De politie nam
de gebruikelijke maatregelen en Donderdag-
avond laat werd zij opgebeld door de politie
te Woerden, die mededeelde, dat een inwoner
van deze plaats, de heer L., in Rotterdam
eenige dagen geleden bij een bankinstelling
een -bedrag van /4700 had geind. Blijkbaar,
had hij zij-n portefeuille in plaats van in zijn
binnenzak er naast gestoken, zoodat dit waar-
devo'lle voorwerp op straat gegleden is.
Zoo kreeg de verliezer het aanzienlijke be
drag terug, maar op het hoofdbureau van
politie te Rotterdam heeft hij voor de beide
jongelui een mooie belooning achtergelaten.
OPGEPAST VOOR CONTROLEURS VAN
BRANDBLUSOHAPPARATEN.
Sedert ongeveer een jaar plegen eenige per
sonen garages en andere inrichtingen, waar
brandbluschapparaten aanwetzig zijn, te be
zoeken, waartoe zij in een auto het land af-
reizen. Zij rwerken onder den naam: eerste
Nederl-andsche controledienst voor brand-
bluschmiddelen, -bij verkorting E.N.C., geves-
tigd te Rotterdam en te Duivendrecht.
Zij weten den indruk te wekken, dat zij
namens de leveranciers van de apparaten
komen controleeren. Hun toeleg is de appara
ten na een quasi controle, ook a'ls dit geheel
overbodig is, opnieuw te vullen, waarvoor na
tuurlijk betaald moet worden.
Deze door hun behandelde apparaten wor
den van min-derwaardige vullingen voorzien.
Zoo is meermalen gebleken, dat in plaats van
een -behoorlijke zwavelizuu-rpatroon een met
zwavelzuur gevuld en door een kurk afgeslo-
ten apothekersfleschje in het apparaat aan-
wezig was ,dat tetra-apparaten, die gabruikt
worden voor het spuiten op onder electrdschen
stroom staande installaties -en leidingen, met
water gevuld waren, e.d. Bovendien blij-kt de
nieuwe vulling niet vorstvrij, zoodat ook om
die reden niet meer onder alle omstandig-
heden op het apparaat vertrouwd kan worden.
De commissaris van politie van de afdeel-ing
justitiedienst van het hoofdbureau van politie
te Rotterdam waarschuwt het publiek tegen
deze praktijken.
VOLGENS DE WEERPROFETEN EEN
WARME ZOMER OP KOMST.
Volgens berekeningen van het weerkundig
Instituut te Londen staat ons een heete zomer
te wachten, zooals sedert 1935 niet meer het
geval geweest is.
Men verwacht de grootste hitte in het mid
den van Juli en Augustus.
KRACHTIGE WERKING VAN DE
VESUVIUS.
De Vesuvius vertoont op het oogen,blik een
hevige werking. -Donderdagnacht was de
hemel verlicht door een gloed ui-t den krater.
Wolken asch stijgen omhoog en stroomen lava
vloeien bergafwaarts. Men gelooft, dat er
geen direct gevaar aanwezig is.
HET SLEOHTE WEER IN ITALIE HEEFT
ERNSTIGE GEVOLGEN.
Uit geheel Italie komen berichten over
groote schade, welke wordt aangericht door
het zeer slechte weer der laatste dagen. Reeds
sedert de laatste week van April heeft het in
vrijwel het geheele land veel te veel geregend.
De maand heeft niet meer dan twee of drie
zonriige dagen gehad, terwijl het meest veel
te somber, vochtig en koud weer was. -Deze
overvloedige regenval was in de eerste weken
gunstig voor de landlbouwproducten. Toen
echter in de derde week van Mei de tij-d kwam,
waarin de tarwe in Italie begin! te ibloeien en
waarin dus het stuifmeel behoefte heeft aan
droog weer, om zich vrij door de lucht te laten
meevoeren, werd de aanhoudende regen reeds
schadelijk. Thans zijn enkele dagen van be-
slist noodweer gevolgd. Vreeselijke onweers-
-buien en geweldige regenval, hagel, stormwin-
den en in het gebergte zelfs sneeuw, hebben
groote schade aangericht; uit alle provincies
komen berichten binnen over rivieren, die bui
ten de oevers zij-n getreden, over landerijen die
onder water staan. vee, dat verdronken is en
menschen die slechts met groote moeite uit
hun wegspoelende huiizen kunnen worden ge-
red. -Nog erger dan in de vlakte en in de
dalen is de toestand in het bergland, waar de
zoo gevreesde ramp der aardverschuivingen
op verschillende plaatsen optreedt. In meer-
dere plaatsen zijn ook boerenhuizen door ver-
schuivende aardmassa's vernield. Erg is de
toestand in de Romagna, waar vele huizen zijn
ingestort, o.-a. ook in de stad Forli. Uitge-
strekte graanvelden staan in de provincie on
der water, terwijl de gezwollen rivieren enkele
bruggen hebben vernield. Ook de aquadu-cten
hebben 't zwaar te verantwoorden. -Zoo is de
waterleiding van de stad Ravenna vernield,
deze zal in allerijl door een voorloopige hulp-
waterleiding vervangen moeten worden. Ge
durende de-ze werkzaamheden wordt het drink-
water aan de bevolking in -klein rantsoen ver-
strekt uit de hoeveelheden, die zich in het
centrale z.g. waterkasteel bevinden. Ook de
waterleiding van de gemeente S-estola in de
provincie van Modena is vernield. Onder de
ingestorte bruggen is de belangrijks-te brug
over de Po bij Mon-carlieri in Piemonte, waar
bij ook enkele slachtoffers zijn gevallen.
Uit Zuid-Italie komen vooral berichten over
stormwinden en h-agelval, terwijl de zee voor
al a-an de kust van Sicilie ibuitengewoon woest
is -en verschillende visschersschepen aan land
werden geworpen.
DE GESGHIEDENIS VAN EEN GEROLD
HANDTASCHJE.
Eenigen tijd geleden werd een winkelende
vrouw in een magazijn op het Damrak te
Amsterdam haar handtaschje ontstolen. In
dat taschje was, behalve geld en de gebrui
kelijke voorwerpen welke een vrouw met zich
pleegt rond te dragen, een lommerdbriefje en
dit briefje was er de oorzaak van dat het
taschje hetgeen een unicum in deze soort
diefstallen is - werd achterhaald en tegen
vier personen, twee vrouwen en twee mannen,
proces-verbaal wegens heling kon worden op-
gemaakt. Het taschje was namelijk door vele
handen gegaan. Degeen, die het oorspronke-
lijk had gerold, had het dezer dagen in een
ander maga-zijn, in de binnenstad, echter zon-
der het geld, achtergelaten. Daar was het door
t-wee winkeljuffrouwen gevonden. Inplaats
van aangifte te doen van haar vondst, behiel-
den zij het taschje en gaven het lommerd
briefje dat de eerste dief zoo verstandig
was geweest te laten voor wat het was aan
haar ooms om het in te wisselen. Toen de
mannen bij de bank van leening verschenen,
waar men van den diefstal op de hoogte was,
werd de politie gewaarschuwd die foeiden mee-
nam naar het bureau Warmoesstraat.
Het beleeningsbriefje [was overigens afge
geven op enkele sieraden van geringe waarde.
Ook de nichten werden aangehouden en nadat
na huisizoeking taschje met inhoud te voor-
schij-n was gekomen, werd de helende familie
weer heengezonden.
Vragen, desze rubriek betreffen.de,
kunnen door onze abonnd's worden
gezonden aan Dir. Te Hennepe,
Heemraadsingel 111 te Rotterdam.
Postzegel voor antwoord insluiten
en blad vermelden.
Er wordt wel eens gelachen om de men
schen die uit bepaalde afwijkingen in de
oogen al-lerlei kwalen zeggen te kunnen ont-
dekken en deze z.g. oogendiagnose is dan ook
in den vorm welke de k-wakzalverij er van
gemaaJkt heeft waardeloos en gevaarlijk. Ge
heel anders wordt -het als de deskundige op
grond van bepaalde veranderingen in de oogen
zijn diagnose stelt en precies hetzelfde geldt
voor de kippen. Eenige jaren geleden ontdekte
men dat de beruch-te jonge hennen-verlam-
ming vaak gepaard ging met oog-verande-
ringen en blindheid en al heel gauw draaide
men toen de zaak om en zeide, dat oogziekten
op verlamming wezen. Ik he-b er al herhaalde
malen op gewezen, dat dit niet juist is, men
kan bij oo-gziekten zonder nader onderzoek
niet zeggen wat er aan de hand is, al is het
waar, dat bij verlamming en chronische coc-
cidiosis het aantal oogafwijkingen in verhou-
ding hooger is -dan bij andere ziekten. Maar
een andere kwestie is: als oogafwijkingen op
de een of andere afwijking in het lichaam be-
rusten, dan is dat al reden genoeg om derge-
lij'ke dieren van een gezond bedrijf uit te
sluiten. En dit is een belangrijke zaak. Bij
kippen is a-1 gebleken, dat men veel wijzer
doet alle dieren met abnormale oogen maar
direct op te ruimen, onverschillig wat eigen
lijk de oorzaak der oogafwijking is. Bij kui-
kens begint dat thans ook meer en meer
doorgevoerd te worden. Mijn ervaring daar-
omtrent is ook: ruim ze op! Ik -heb een aan
tal kui'kens met oogafwijkingen opgefokt. er
is niets van terecht gekomen dan s-lechte die
ren, waaronder een groot percentage verlam
ming.
Nu moet men met kuikens voorzichtig zijn.
Ik spreek nu van Wit Leghorns. Gedurende de
eerste ac'ht weken zijn de oogen van deze kui
kens grijs. Pas na dien tijd begint er in de
oogen geel of oranje op te treden en al heel
gauw werden de oogen d-an bruin. Het proces
hangt voor een zeker deel ook af van de voe-
ding, net als de kleuring van de beenen en
den snarve-1. Met veel groenvoer en gele mais
krijgt men vroeger en meer kleuring dan bij
voer, dat weinig kleurstoffen bevat.
-De pupil kan allerlei afwijkingen gaan ver-
toonen, de randen kunnen hoeken of zelfs
stervo-rmige punten krijgen. Soms wordt de
pupi-l spleetvormig. Een der belangrijkste
teeikenen van a-bnormaliteit is het vast raken
der pupil, d.w.z. niet meer reageeren op licht
en donker. Tenslotte kan de pupil geheel
samentrek'ken als een spe-ldeknopje. Het ge
heele oog kan daarbij grijswit worden als een
oog van een gekookte visch. Na slac-hten van
een kip ziet men ook direct of er wat aan de
hand was. Bij een normaal oog staat dan de
pupil wijd open, -bij een ziek oog blijft de pu
pil zoo klein als zij was.
Interessant met deze oogenk-westie is een
serie proeven die onlangs in Ameri-ka geno
men is. Daarbij nam men van een toom kip
pen, waaronder verlamming heerschte, een
aantal broedeieren en broedde deze uit in
twee verschillende machines. De kuikens wer
den ook streng gescheiden opgefokt, de eene
groep in batterijen, de andere groep gewoon
op den grond. De eieren van de batterijkui-
kens waren voor het broeden van buiten met
chlooroplossing ontsmet. Van de kuikens wer
den voortdurend de oogen gecontroleerd om
de vier weken en de afwijkingen werden in
zes graden verdeeld, vanaf zeer weinig afwij
kingen tot heel sterke toe.
lOnderstaande ta-bel geeft nu van de ver
schillende maanden aan het aantal oogafwij
kingen in procenten dat geconstateerd werd.
-Batterijkui-kens2e maand 1.9, 3e maand
3.5, 4e maand 5.3, 5e maand 5.7, 6e maand 8.4,
7e maand 13.2, 8e maand 15, 9e maand 16.3,
lOe maand 19.4, lie maand 17.6, 12e maand
17.6.
-Boerderijkuikens: resp. 0, 0.5, 4.9, 9.3. 13.7,
23, 23, 3-1.7, 34.4, 36.6, 36.6.
We zien daaruit, dat het aantal oogafwij
kingen bij de boerderijkuikens zeer groot was,
maar dat dergelijke afwijkingen ook nog al
veelvuldig voorkwamen bij de batterijkuikens.
Het bleek ook, dat de kuikens met abnormale
oogen over het algemeen veel lichter van ge-
wicht waren dan die met normale oogen. Dit
zien we uit onderstaande cijfers:
-Batterijgezonde hennen 1730 gram, hennen
met oogafwijkingen 1609 gram.
fBoerderij: gezonde hennen 1751 gram, hen
nen met oogafwijkingen 1399 gram.
Dat de boerderijkuikens zooveel lichter
waren dan de batterijkuikens berust op het
bekende feit, dat zelfs een blinde hen in een
kooi heel gauw haar voedsel en haar drink-
water weet te vinden, maar een losloopend
dier heeft natuurlijk al heel gauw last bij het
opzoeken van zijn voer als de oogen niet goed
zijn. Toen van de hennen met goede oogen,
die zich uit de kuikens ontwik'kelden, gebroed
werd, bleek onder het nageslacht later weer
26.9 pet. dieren voor te komen met abnormale
oogen, maar onder het nageslacht van hen
nen met afwijkende oogen bedroeg dit per
centage 40.3 pet.
Hoe men de zaak dus aanpakt, dieren met
abnormale oogen blijven gevaarlijk.
Dr. B. J. C. TE HENNEPE
(Nadruik verboden.)
