if!1" ilB*
Dam- en Schaakrubriek
Byrgerlijke Stand
PSuimvee-Rubriek
DAMMEN.
m
mm. mm/y. - WW/
SCHAKEN.
4/wmk
veur m'n eig-en de vaste overtuiging kreeg
na lange jaren, dat hier sprake mot zijn van
'n onbeschreven Seheppingswet.
Voorjaarssturmen woeien nie alleen over
den jongen akker amico!
Den vruchtboom b.v. krijgt zijnen knaauw
ok nie alleen in't Vodrjaar!
Veul van z'n eerste bladknopkes vriezen
dood. Toch komt ie in 't groen!
Veul van z'nien blossem versturmt. Toch
zet zich de vrucht!
Veul vruchtknoppen vallen zwartlbevroren
in den grijizen eerde en veul sturmen af. Toch
gift ie oogst.
Veul izwak is deur de zeeft gegaan, veul
sterk ibleef toch over. A1 zijn de lidteekens
van sturm en ontdj op den oogst dan ook dik-
kels duidetijk te bespeuren.
En ik mot nou toch ook even denken aan
de rups die't beste loof vol gaten vreet. Aan
de spreeuw, die veul van 't jonge ooft weg-
rooft. Aande wesp, die aan de schoonste
vruchten iknaagt!
En tochden gezonden boogerd levert
oogst; manden vol!
Veul teeren, witten blossem verwaaide, maar
meer sappen bl'even over veur de vruchtzet-
ting.
Veul jonge vrucht gong verloren, maar
beter kosten de takken den zwaren vruchten-
rest dragen!
En zoo komt dan op 't end den oogst vort
uit 'nen overdaad, die dikkels deur d'n zeeft
moest. Tot den oogstdag eigens toe! Want
alle Herfstmorgens lagen vuisitgroote, rijpe
vruchten, gestoken, in 't gras van den boo
gerd. Vruchten, dikkels wijd weggerold van
den boom
Maar laat ik nie te wijd van m'n Champiter
dolen. (Subiet zou 't gaan lijken of 'k bang
veur m'n eigen vertelsel van deuze week
was!)
'k Wou zeggen: al 't geschapene mot zoo
'ns deur den kardons. 't Prille kieken, dat
in 'nen verkeerden nest verzeilt, mee z'n on-
noozel ,,verstandje'° en dus deur tien, twintig
vrimde kiekens wordt aangevallen, sufgepikt,
weggewerkt.
't Jonge katje, dat na drie dagen en drie
nachten weer thuiskomt mee 'n stuk van den
steert af, 'n scheur in 't oor, geronnen bloed
aan 't nuske, 'nen haaik in den pels en mee
'n mank pootje. En mee veul honger en slaap
Den kwajongen, die na uren en uren naar
huis komt geslopen alls net als dat katje
van daarsjuiS't. En dikkels nog erger. Ik wil
zeggennie mee eenen haak in den bloes en
in de broek maar „verscheurd" van kop tot
teen. Wij, Trui en ik, wij hebben er tenminste
wel 'ns eenen thuisgekregen mee niks anders
meer aan dan z'n klompen! Dat schoffie was
veur den zooveulsten keer gaan zwemmen in
verbojen water en had den boschwachter ail
zoo dikkels 'nen valschen naam opgegeven te-
midden in 't ven, iwaar den ondeugd z'n eigen
zoo veilig voelde als Adam in 't Paradijs, dat
den boschwachter tenslotte mee onzen Giel z'n
kleerenibundeltje aan den haal gong, denken-
de: nou krijg ik den bandiet vaneigens wel op
mijnen bureel. Ochja dieen boschwachter,
Rinus Blijlevens hiette-n-ie, was 'nen geboren
optimist! Teugen donker kwam onzen Giel
thuis aangezet in 'nen ouwen baalzak en op
z'n klompen. 't Jonge huwelijkAllee,
als dat de eerste jaren, mee de veule moeilijk-
hedens, steuvig te boven komt, dan kunde wel
tien teugen een zetten, dat die dikkels gerepa-
reerde huwelijksschuit in de goeie haven loopt!
't Ding is zeeweerdig gebleken
Alles mot zoo n's deur den kardons.
Ge verzeilt er dikkels tusscihen lijk dat
stomme kieken. Zonder erg. Als in 'nen
kwaaien droom. Ik kan daar eigens van mee-
praten. Enals men eerlijk is, wie nie!
Kunst is dan, er tusschenuit te geraken; als
onzen Giel, b.v. Wat ermer aan kleeren des-
noods, maar heelhuids. Bestolen en begapt
desnoods, maar blank van gemoed, als onzen
Giel van ,vel, toen ie 'nen halven dag in 't
water had gezeten.
Van de week gong Dre III deur den kardons.
Ge mot weten: bij had er plazier en zag er
voordeel in, om van 't jaar mais uit te zetten.
Wordt bier nog al werk van gemaakt. 't Is
Deur den kardons gaan: spitsroeden
loopen. Schr.
568.
Damelub Terneuzen.
Een partij uit de wedstrijd 1938'39.
Wit. Zwart.
1. 32—28 18—23
2. 33—29 23 x 32
3. 37X28 1924
Natuurlijk niet 1218 wegens 2823;
29—24; 34X121 en 31X33.
4. 39—33 1419
Thans zou op 1218 gevolgd zijn: wit
3530; 29—24; 34X®1 en 31X22 met schijf-
winst.
'n prachtig gewas, "t gedijt hier best en geren
had ik 'm zijnen gank laten gaan. Wel wist
ik, had ik van 'nen kennis van me, dat
't 'n temptatie is, om de spreeuwen uit zoo'n
maisveld te houwen! Zoo gaauw de malsche
spruiten boven den eerde komen, ter grootte
en dik als 'n vingerlid, dan is dat spreeuwen-
tuig nie van oewen akker te slaanEn als ge
'r dan nou en dan nie 'ns 'n steuvig schot
deurjaagt stade sjuust te werken veur dat
graauwe gebroed. Ik heb 'n geweer, heb daar
vergunning veur. Vaneigens! Onzen Minister
van Landbouw mag misschient 'nen maiskolf
en 'nen terwe-aar nie van malkaar kimnen
onderscheien,hiji wit heel goed, dat t akker-
gewas veur zijn belastingbetaalders en nie
veur de spreeuwen bestemd is! Al heeft 'nen
Minister van Oorlog nog nooit 'nen oorlog ge-
zien, dat neemt heelegaar nie weg, dat ie
deksels goed wit dat z'n soldaten spullen mot-
ten hebhen om de grenzen te verdedigen. Dat
gaat nie mee de woorden: „koest, lillekerds!"
Maar nou zit er aan mijn geweer 'n groot
mankement! Ik mag er nie mee buiten komen.
Ik nie alleen, maar meer Ulvenhoutscbe boe-
ren zitten te kijken mee zoo'n binnenshuis-
geweer! Ennebinnenshuis valt er nou
eenmaal weinig uit te roeien. Ge zou 't nie
meuge-n ook, want daar leest ge dikkels ge-
nogt van in de krant
En ge mot nie gelooven, amico, als den
akker vol mee spreeuwen zit en ik leg in 't
achterbuisi nog zoo sjecuur aan, op de pomp,
dat er een spreeurw wegvliegt, daar gunderwijd
uit den akker.
Wat dat betreft zijn de spreeuwen veul ge-
wiekster dan burgemeesters denken! Want ge
verstaat: nie den [Minister bezurgde mijn ge
weer dat mankement. Evengoed als den
Minister van Oorlog zijn soldaten gin geweer
geeft, om er thuis den verstopten gootsteen
mee deur te steken, geeft onzen Minister van
Landbouw mij gin geweer om er thuis mee
op de muizenjacht te gaan. Bovendien: dan
was ik mee Trui nog nie klaar!
Ge begrijpt er niks van? Kek, 't zit zoo:
ik heb van den Minister 'n geweer gekregen,
(toestemming tenminste, want ministers geven
niks weg!) om de spreeuwen van m'nen akker
op te jagen. En er nou en dan 'ns een te
raken ook! Een dooie spreeuw is veur de
spreeuwen 'n baken in de maiszee! Want als
er zoo 'nen gaauwdief neervalt, dan komen ze
veurloopig nie verom!
Da's dus dik in orde mee dat geweer.
Maar nou heeft onizen uitgeslapen Burge-
meester mij de toestemming uitgereikt, mee de
bepaling, da'k uit 't dak- of schuurraamke
mot schieten.
Daarmee is den plazierjager van 'nen meu-
gelijken concurrent af
Da's dus ook in orde!
Toen hen 'k naar den spreeuwenakker ge
gaan en 'k heb veur de spreeuwen 'n soorte-
ment van missiepreek gehouwen.
Ze bleven kalm deurvreten, alles riskeerend
veur mijn malsch gewas.
Da's dus nie in orde!
't Was bawezen. En ik naar 't raadbuis.
,,Ed'elachtbare"', zee ik daar: „ik kan mee dat
geweer niks aanvangen."
,,Mot ge 'n ander aanschaffen."
,,Jawel, maar 't geweer is heel best."
,,Mot ge beter leeren schieten."
,,Edelachtbare, ik schiet goed genogt om
'nen appel op jouw hoofd maar vijf centi
meters te laag te missen!"
„Da's bekanst beleediging, man."
,,'t Is maar ibij1 manier van spreken; ik wil
me nie veurdoen als Willeim Tell".
,,Dus Willem Tell-op-vijf-'centimeters-na!"
,,Omtrent, ja!"
,,Verder?"
..■De spreeuwen hebben er vierkant maling
aan da'k thuis 'n geweer heb."
(Spreeuwen zijn slim!"
„Daarom! Verleen me dus toestemming om
mee m'n; geweer den akker op te gaan, want
wat heb ik aan 'nen winterjas, als ik die alleen
maar dragen mag thuis, bij- de platteibuisi!"
„Niks."
Sjuust'k Zou buiten sterven van de kou."
„,Den dood mot 'n oorzaak hebben."
,,Nou zijn we .kiet."
„Kiet?"
„Ja. Ik mee m'n lage schot, gij mee oew
doodsoorzaak."
..Deuk."
Dreigt 3429 en 2218.
IZw. 1117 en 6X17 helpt niet wegens
34—29, 28—23! en 33XH-
Op zw. 1318 en 9X18 volgt 3429 met
schijfwinst door 40X9-
Zw. 1420 kan beantwoord worden met
3329 en 38X18, waarna 1117 enz. niet
gaat wegens 2822 en 32X25. Zwart 2126
is dus vrijwel gedwongen. Interessant ope-
ningsspel
16. 21—26
17. 47—41 16—21
Zw. 1117 gaat weer niet (wit 3429 en
2823!).
18. 41—36 11—16
Wit 3329 zou sleohts tijdelijk schijfwinst
betekenen.
19. 34—29
Zwart is alle witte dreigingen uit de weg
gegaan en vereenvoudiging kan niet uit-
blijven.
19- 23X34
20. 40X20 15X24
21. 37—31 26X37
22. 32X41 21—26
23. 41—37
Na wit 3832? zou volgen: 2429; 19X30;
1319 en 9X47.
23- 7—12
24. 4440 510
25. 4034 1217
26.
22X11
16X7
27.
34—30
7—12
28.
37—32
12—18
29.
42—37
18—23
30.
36—31
10—15
31.
31—27
2—7
32.
3025
7—12
Niet
1318 wegens
27—21 en 28
33.
4944
12—18
34.
4440
14—20
35.
25X14
9X20
36.
40—34
2429
37.
33X24
20X40
38.
35X44
15—20
39.
39—33
20—24
40.
4339
4—10
Zw. ziet de Coup-royal-dreiging en brengt
schijf 4 daarom via ruit 15 naar 25 in plaats
van langs 14.
41.4440 10—15
Op 1014 Coup royal door 2722; 32X21
(zw. 23X34) en 40X18, gevolgd door 1813!
5.
41—37
20—25
42.
40—35
1520
6.
29X20
25X14
43.
4848
7.
3732
12—18
Om
op zw. 39
te
laten
volgen 3530
8.
46—41
7—12
33—29;
39X30; 27—2128—2i2
en 32X25 met
9.
41—37
1721
schijfwinst.
10.
31—26
15—20
43.
20—25
11.
26X17
12X21
44.
45—40
6—11
12.
44—39
10—15
45.
40—34
11—16
13.
50—44
18—23
46.
34—30
25X34
14.
3601
20—24
47.
39X30
8—12
15.
31—27
1—7
48.
30—25!
16.
27 22
Wit
meende hier
de
winst
in handen te
hebben.
Wat denken onze lezers ervan?
Stand na de 48e zet van wit.
ZWART 1 2 3
16
26
36
46
WW'.
„Mja. Verstade, da'k aan 'nen jas bij de
kaohel niks heb?
,,Jawel."
,,Kan ik dus toestemming krijgen in den
geest als den Minister bedoeld heeft; en mee
m'n geweer den akker op gaan?"
,,Hoe venklaarde gij dat zulks in den geest
van den Minister is?"
..Om'dat Zijne Excellentie boogstwaarschijn-
lijk nie geschift is, edelachtbare."
„En nou d'r uit!"
,,Ook 'nen goeienmergen."
Dre III dee 't anders. Vaneigens! Jonk
bloed! Als ie van de week 's mergens op den
akker kwam, die zwart van de spreeuwen
zag, dan rende-n-ie naar huis, nam 't geweer,
sprong op Bles, galoppeerde den weg over,
de velden in en schoot, in den geest van 't
Departement van Landbouw, den maisakker
schoon. Den Eeker verdeelde de dooie veugels
prontjes over heel 't veld, van spreeuwen
zouwen we veurloopig ginnen last hebben.
,,'n Paar jonge Iboeren, wijerop, hadden een
en ander gezien. En mee malkaar staan ver-
zelien," zoo lee den Eeker 't later uit. „En ik
wist dalijk wie 't waren,'1' zee-t-ie: ,,'t waren
die knuppels die den Drd nie meugen, nadat
ie verlejen jaar Mei den eersten prijs gewon-
nen bee mee dieen hindemisrace bij 't con-
cours-hippique
Hoe dan ook, na 'n uur kwam den veld-
wacbter den akker op, liep recht naar't mais
veld, zag de dooie veugels en gong naar
Dre HI.
,,Gij hefbt hier geschoten."
,,'Hebt ge dat gezien?"
,,Die dooie veugels
Enzoovoorts, amico. Dre III op den bon,
't geweer in beslag, gekent 't recept.
Een ding is nog al troost: 't geweer krijgen
we verom! Da's altij zoo, hier. Ge krijgt van
den rechter twee kwartjes boete, want ook
den rechter is nie geschift en ge krijgt oew
geweer terug, mee 'n versehe toestemming
van den Minister, waar ge overigens nie veul
aan heht, lijk ge nou wel begrepen zult heb-
iben!
Maar Dre III beefde op z'n beenen. On-
recht op zoo'nen jongen leeftijd is slecht te
dragen. En bekeurd worden omdat ge oew
akkerproduct, noodig en nuttig veur heel de
gemeenschap, beschermt teugen schadelijk ge-
diert alee, da's veur 'nen jongkearel on-
verdragelijkOf... bij: mot ginnen druppel
echt bloed hebben. Maar dan zou ie Dre III
nie zijn!
't Was 'nen zwaren pil veur 'm, om dien in
te nemen en als ge 't mij vraagt, is dat gif-
tige dink n6g nie deur z'n keel!
Maar't ergste mot nog komen. Die vlegels
stonden na builien smerigen streek, van groo-
ten afstand, Dre III te tergen. Al rap hadden
ze*r 'n paar ,„vrinden';' bij, hoe gaat dat,
amico, als de haat in de menschen wordt los-
gepeuterd, dan ziet ge soms de Ibesten ver-
anderen, in weinig tijids!
Kort en goed: Dre III is er op uitgestapt.
Den Eeker vertelde: „baas, waar ie de
kracbt vandaan haalde weet ik nie!" Toen
knipperde den Eeker mee z'n oogen, of ie in
't telle licbt keek. ,,Maar op 'nen oogenblik,
na veul moelengevecht, nam den Dre dieen
eenen bij ;z'n strot en gooide "m acbteruit
teugen heel dieen troep aan. Hij kwam mee
z'nen harden kop teugen z'n bruur aan en die
spoegde net z'n tanden uit, of ie ze gong
zaaien! Nou, ge wit baas; die kearels zijn
,vier, vijf jaren ouwer, dan den Dre. Den
eene lee-d-onder dienst, maar had verlof."
,,En toen, Eeker?"
,,En toen, ibaasHihihi! Toen hee den
Dre 'n nommer weggegeven, da'k nooit, van
m'n leven nie, vergeet! Zo'n klein, valsch stuk
vergif kwam uit den troep naar veuren en
perbeerde 'nen kopstoot op den Dre. Maar
den Dre sprong omhoog, dat vergif schoot
tusschen den Dre z'n beenen deur, en toen...!
Baas, als ge dat gezien had, veul schooner
dan den besten voetibalmetsDre ni pakte
dieen gifpijl bij z'n emkels, draaide'm rond en
rond en sloeg er heel dieen troep mee teugen
't vloerke! Hij; gebruikte 'm, baas, als 'nen
levenden knoits! En kweeken, kweeken, blei-
ren als dieen gifjpil deeSjuust 'n
rnager verken dat gekeeld wierd! Als al die
lummels d'r portie hadden g'ad en 'm ge-
smeerd waren, dan liet den Dre zijnen knots"
week terugkomen. Voor analyses uit onze
lezerskring houden wij ons intusschen aan-
bevolen.
WIT 47 48 49 50
Zwart heeft 4 zetten, n.l. 1217, 38,
39 en 23—29.
Kan wit na elk dier zetten winst forceren?
Een leerzame studie, waarop we volgende
Oplossingen.
De miniaturen uit rubriek 567.
No. 995, van W. B. Monsma.
Zwart: 22, 23, 26, 28, 31, 32, 33.
Wit: 37, 39, 41, 42, 47, 48, 49.
Winst door 4943; 4339; 4136; 36X38;
(zw. gedw. 4146); wit 3832!; 42X31;
4741 (zw. 3742) en 48X37 Manowry-
motief.
No. 904, van J. J. Poissonnier.
Zwart: 11, 12, 14, 19, 21, 29 en 37.
Wit: 28, 30, 36, 39, 40, 43 en 46.
Wit wint door 46—41; 36—31; 39—33;
3127 en 27X9.
No. 699, van Herman de Jongh.
Zwart: 7, 14, 17, 18, 19, 24 en 29.
Wit: 27, 32, 33, 39, 43, 44 en 45.
Verrassende meerslag en kaatsingszet
27—22 (zw. meersl. 18X40); 45X23 (19X28)
en 33X2 wint.
Van hoeveel waarde de bundel miniaturen
voor den partijspeler is, zal blijken, als men
dit probleempje van Herman de Jongh verge-
lijkt met de hier volgende stand, die voor-
kwam in onze partij tegen den heer J. van
Calmthout, Goes, kampioenschap van Zeeland
1930.
ZWART 12 3 4 5
16
26
36
46
ssk-jj
los, die vaneigens in 't pinnekesdraad bleef I
hangen,, daar langs den sloot. Baas, zoo ietr
schoons izie 'k nooit meer! Want, baas, zc
hadden "t zoo eerlijk verdiend! En dan zeg
gen ze nog wel: ,,peerden die den haver ver-
dienen, krijgen 'm nie! Ik beloof oe, baas, die
veulens hebben in vijf minuten wel veur 'n
jaar haver gekregen!"
Dat alles, amico, vertelde den Eeker me,
als den Dte op't Raadbuis was. Waar ze mee
z'n alien moesten perbeeren 'n aannemelijk
verbaal in malkaar ite prutsen, dat den gastje
van bekanst 16 jaren, twaalf kwelgeesten van
1821 jaren, „misbandelde".
Ik kan mee de pen nie kwaad overweg,
maar z66'n verbaal schrijlven, zonder uitge-
lacben te worden deur de Justitie, neee,
dat zou me te machtig zijn.J!
Maar zo6 moest Dre III deus week dan
deur den kardons!
Me dunkt: hij hoeft z'n eigen nie te genee-
ren! En da's 'nen groote! Ge hoort er wel
meer van.
Veul groaten van Trui, den Schutter, den
Secondant en gin horke minder van oewen
t. a v.
DRE.
WIT
47 48 49 50
Zwart (Van Calmthout) had als laatste
zet 2329 gespeeld. Wit forceerde nu een
gewonnen eindspel van 6 om 6 door het-
zelfde meerslag- en kaatssysteem als in de
miniatuur-de Jongh. Er volgde: 2722!
HONTENISSE.
Huwelijks^aangiften. 5 April. Desire Hen-
deriks (van Wieringermeer)oud 38 j. en
Cornelia de Busscher, oud 40 j. Josephus A.
Ducheine, oud 25 j. en Liza A. van de Keer,
oud 27 j. 15 April. Joseph J. van Gimsit (van
Graauw), oud 28 j. en Elsa M. de Koning, oud
23 j.
Huwelijks-voltrekkingen. 4 April. Johan
nes N. C. Bogaart, oud 27 j. en Irma M. L.
Schillemans, oud 25 j. 7 April. Joseph Wul-
lems, oud 28 j. en Johanna M. de Schepper,
oud 25 j. 12 April. Florendus E. J. Mel (van
Vogelwaarde), oud 34 j. en Wilhelmina E. de
Rijk, oud 37 j. 14 April. Alouisius J. Hoef-
eijizers, oud 25 j. en Rozalia C. de Maat, oud
25 j. Petrus C. Volokx (van Zuid- en Noord-
schermer), oud 25 j. en Martha M. de Maat,
oud 24 j. Frans M. Blommaert (van Bever-
wijk);, oud 23 j. en Alma de Bilde, oud 21 j.
Geboorten. 5 April. Helene M. C., d. van
Petrus van Jole en van Maria van Dommelen.
8 April'. Tonny J., z. van Albertus Lauret en
van Ohristina L. Hiel. 11 April. Emilius P..
z. van Petrus J. Hulshout en van Paulina
Sponselee. 13 April. Bertha M. M., d. van
Petrus A. de Bruijn en van Martha Verlinden
(geboren te Rotterdam). 15 April. Jobannes
P., z. van Petrus van Puijvelde en van Maria
R. van Troost. Johannes F., z. van Aloijisius
de Bruijn en van Celina C. Ivens.
Overlijden. 11 April. Eduardus van Damme,
oud 66 j., echtg. van Maria A. van Esbroeck.
12 April. Jan F. de iStmit, oud 85 j., echtg.
van Louisa C. Boeijkens.
Vragen, daze rubriek betreffeo.de,
kuirnen door ooze abonne's woirden
gezonden aan Dir. Te Heonepe,
Heemraadsingel 111 te Rotterdam.
Postzegei voor antwoord insluiteo
en blad vermelden.
DE STERFTE DI K JONGE KUIIiENS.
II.
De vorige keer heb ik een en ander van de
pullorumziekte der kuikens vermeld en ver-
klaard hoe de ziekte eigenlijk van jaar tot
jaar weer opnieuw uit kan breken. De fok-
hennen zijn de eigenlijke schuldigen en alleen
door nauwkeurig en herhaald onderzoek kan
men de schuldigen kwijt raken. Op e6n on
derzoek moet men niet te veel bouwen, omdat
het onderzoek geen 100 zekerheid geeft.
Een ander belangrijk punt is het volgende:
Sterke kuikens kunnen beter tegen de be-
smetting dan zwakke of verzwakte. Hierin
(zw. meerslag 18X40) J 45X23 (zw. 19X28)
30X10 (5X'14) en 33X11-
We zullen deze partij tainnenkort in haar
geheel publiceeren.
Keres.
De voorgenomen match om het wereld-
kampioenschap tusschen Aljechin en Keres
gaat, naar het schijnt, niet door; men wil
nu een match tusschen Keres en Euwe tot
stand brengen. Intusschen poogte Keres in
het tournooi te Margate vooraan te komen,
maar hij ikon totnogtoe Capablanca en Flohr
niet van zich afschudden. Flohr heeft zich
van zijn debacle in het vorige jaar hersteld;
Keres is echter de jongste van het drietal.
Vooral door het spelen van correspondentie-
partijen heeft hij zich tot zijn huidige kraeht
opgewerkt. Wij geven hier een corresponden-
tiepartij, gespeeld door den Letlan-dschen
meester.
Wit; P. Keres. Zwart: Dr. Schapiro.
Corresipondentiepartij 1935.
e2e4 Pg8—f6
1.
2.
3.
4.
e4e5
Pf6d5
d7d6
Rb8c6
d'2d4
P&l—f3
Men moet de Aljechin-opening zeer nauw
keurig kennen om hem toe te passen. Beter
was Rg4, want nu krijgt Wit een heftigen
aanval.
5. c2—c4 Pd5b6
6. e5e6 f7Xe6
Indien Re6: ging, dan was er niets aan de
hand. Maar er zou door d5 een stuk verloren
gaan. Ook komt f5 niet in aanmerking wegens
d4d5, terwijl anders ef7:f volgt, ook al niet
ten voordeele van Zwart. Het beste is nu,
den pion maar te nemen, zooals Zwart ook
doet, daar hij dan voor zijn slechte stelling
tenminste -een pion heeft.
7. Pf3g5 e6e5
Er is voor Zwart niet veel beters zichtbaar,
diaar h6 fout is wegens Dh5f.
8. d4d5 Pc6—d4
Verhindert Df3.
9. Rcl—e3 e7e6
Listig bedacht. e6 is door Pd4 gedekt, en
op Rd4: zou Dg5: volgen. Wit ziet echter
nog even van het terugwinnen van zijn pion
af en dreigt mat in eenige zetten, waarna e6
verloren gaat.
10. Rfl—d3 Pd4f5
Er dreigde Dh5f g6 Rg6f
11. Pg5Xe6 Rc8 X e6
12. d5 X e6 Dd8—f6
13. Re3Xl>6
Voorkomt Pe3 wat na den volgenden zet
Zwart zou redden.
13a7Xb6
14. Ddl—f3 Pf5d4
15. Df3Xb7 Df6d8
16. Phi—c3 TaSb8
ligt de verklaring voor het volgende vaak
voorkomende verschijnsel. Een fokker broedt
een aantal eieren en houdt van het broedsel
wat hij noodig heeft, terwijl hij1 de rest als
eendagskuikens verkoopt. Zijn eigen kuikens
groeien prachtig en zonder ziekte en onder
de verkochte breekt plotseling pullorum uit.
Deze kuikens hebben dan vaak in doozen een
eind gereisd, hebben het soms niet best ge-
had, zaten dicht opeengedrongen in de doo
zen en de minst sterken kunnen daardoor
extra gevoelig geworden zijn voor eventueele
aanwezige smetstof. Ook komen ze soms bij
den nieuwen eigenaar onder niet al te beste
omstandigheden en krijgen daardoor een duw.
Vooral het afgeloopen seizoen, dat zich ken-
merkte door slecht, guur weer, was niet best.
Geweldig veel kuikens zijn gestorven aan
longontsteking en nu behoeft men dus niet te
vragen hoe gevoelig dergelijke diertjes met
zulke longetjes zijn. De minste of de gering-
ste besmetting, die een kuikentje heeft, kan
zoo'n verzwakte koppel geweldig aantasten.
De ziekte verspreidt zich namelijk zoowel met
het voer en het drinkwater als door de lucht.
Ademen gezonde, sterke kuikens, die onder
een goede kunstmoeder lekker warm zitten,
eens een paar pullorumbacillen in, dan zullen
ze daar weinig last van hebben, maar als de
diertjes door de een of andere oorzaak ver
zwakte longetjes hebben, dan kunnen 'n paar
bacillen leelijk kwaad doen. Ik sta vaak ver-
baasd als ik de longen van dergelijke diertjes
zie. De pullorumbacil veroorzaakt n.l. ver-
sterf van het weefsel en zoo ziet men dan in
dergelijke longen massa's witte puntjes. soms
zit de geheele long vol en kan men zich niet
begrijpen, dat het kuiken al niet veel eerder
is gestorven.
In den strijd tegen de pullorum speelt dus
de kuikenhygiene een zeer belangrijke rol. Ik
geef een bedrijf dat besmet is wat de fok-
hennen betreft, doch dat de eieren vakkundig
broedt en de kuikens zorgvuldig opfokt, veel
meer kans om zonder pullorum de kuikentjes
groot te brengen dan een bedrijf dat veel en
veel minder besmet is, doch waar men fouten
maakt tijdens het broeden en het opfokken.
Laten we dus den grondregel van alle ziekte-
bestrijding vooral niet uit het oog verliezen:
Zorgen dat de dieren zoo sterk mogelijk zijn
en zoo vakkundig mogelijk opgefokt worden.
Met het oog op een goede bestrijding der
besmetting raad ik gedurende de eerste 14
dagen meestal aan onder de kunstmoeders en
in elk geval onder de voer- en drinkbakken
gaasvloertjes aan te brengen van musschen-
gaas. Dat voorkomt enorm veel besmetting,
daar de mest buiten het bereik der kuikens
valt. Heeft men zulke gaasbodems onder de
kunstmoeder niet, dan moet men het strooi-
sel elken dag ververschen.
Pak verder geen doode kuikens met de
handen beet, al te gauw kan men zich hier-
door besmetten en de smetstof weer op an
dere kuikens overhrengen. Zet in het kuiken-
hok een emmer met creoline en een tang of
stukken papier, waarmede men de kuikens
oppakt. Men stopt ze dan direct in de creo
line of als men een kachelkunstmoeder heeft
in de kachel, dan zijn ze radicaal vemietdgd.
Verzuim niet eenige kuikens te laten onder-
zoeken, er zijn verschillende oorzaken van
sterfte bij kuikens en die vereischen ver
schillende behandelingsmethoden. Zoo zullen
bij verschillende kuikens hij pullorum slap op
de beenen worden, doch dit worden ze ook bij
Engelsche ziekte, al treedt deze ziekte als
regel later op. Pullorum woedt vooral ge
durende de eerste paar weken, Engelsche
ziekte meer na de 5de week. Als deze in het
spel is, moet er natuurlijk direct ingegrepen
worden door bijv. aan het voer levertraan of
kalk'zouten toe te voegen. Soms zit echter
de oorzaak der kwaal reeds in het foktoom-
voer. De broedeieren hebben dan niet geno-eg
van het betreffende vitamine of van de mine-
ralen meegekregen of de broedeieren zijn niet
goed gebroed, waardoor de kalkstofwisseling
van de kiem in de war is gekomen. Hoofd-
zaak is steeds, dat men een ziekte pas met
succes kan bestrijden als men haar kent. Ga
dus niet van alles en nog wat probeeren bij
ziekte, maar begin met deskundig onderzoek.
Dr. B. J. C. TE HJENNEPE.
Nadruk verboden.
lets beter schijnt ons toe Pe6: waarop Dc6f
Wits voordeel kan handhaven.
17. Db7d5 c7c6
18. Dd5e4 Ke8e7
Wat anders?
19. 0—0 Pd4Xe6
20. f2f4 Pe6c5
Nu kan, dank zij Ke7, pion c6 niet met
schaak worden genomen.
21. De4Xc6
Het doorrekenen van een dergelijik offer
gaat in een correspondentiepartij wel; in een
gewone partij aan het bord niet.
21: PcSXdS
22. f4 X e5 Pd3Xe5
Houdt de lijnen dicht, en is de eenige zet,
daaroip de5: de dame na Pd5f geofferd moet
worden. Tracht Zwart te offeren en dus den
pion niet terug te nemen, bijv. door Tc8, dan
volgt ed6:f met overwegend, zoo niet winnend
spel van Wit.
23. Pc3—d5f Ke7e6
24. Taldl
Dreigt Pc7? met spoedig mat.
24Dd8c8
25. Pd5c7f Ke6e7
26. Tel X e5f d6Xe5
Stond de dame nog op d8, dan zou nu De6
mat volgen.
27. Pc7d5f Ke7d8
Er volgt nu geen mat, maar een tweede
offer, dat spoedig zeer veel rente oplevert.
28. TflXf8f Th8xf8
b c d e f g
Stand na 28Tf8:
29. Dc6d6f Dd8d7
Op Ke8 volgt mat op e7.
30. Dd6X'b8f Dd7c8
31. D'b8—d6f Dc8-d7
32. Dd6Xf8t Dd7e8
Een mooie symmetrische comibinatie.
33. Df8Xg7
Onderstreept de miacbtelooslheid van Zwart.
Wegens de dreigmg Dc7 mat moet hij weer
Dd7 spelen, waarop Dd7 :t benevens Pf6t en
Ph7van de zwarte stukken niet veel meer
op het bord overlaat. Derhalve:
Zwart geeft op.
