Buitenland
HET GEBREK AAN GROENTE EN FRUIT.
STELSEL VAN DISTRIBUTIE IN
OORLOGSTIJD.
In de memorie van antwoord aan de Tweede
Kamer over het ontwerp «Distributiewet 1939
heeft de regeering uiteengezet hoe zij zich
een eventueel in te voeren stelsel van distri-
butie denkt.
De distributieregeling zal in algemeene I
trekken voor alle te distribueeren artikelen I
voor huishoudelijk gebruik gelijk zijn doeh j
uiteraard zullen de details voor verschillende I
artikelen onderling kunnen Verschillen. In I
het algemeen wordt uitgegaan van de navol- I
gende richtlijnen
a. indien een tekort aan een bepaald arti- I
kel dreigt te ontstaan, zullen de beschikbare I
hoeveel'heden daarvan zooveel mogelijk gelijk I
over alle consumenten worden verdeeld, met
inacfhtneming- van bepaalde (behoeften en sei-
zoeninvloeden.
;b. Daarbij zullen de bestaande organen van
handel en verkeer zooveel mogelijk worden
ingeschakeljd.
De distributieregeling voorziet ter uitvoe-
ring dezer richtlijnen in de uitgifte aan alle
consumenten, tot de iburgerbevoliking foehoo-
rende, van een op naam gestelde distributie-
stamkaart, welke recht geeft op de verkrijging
van de distributieboniboekjes, waarvan de
inhoud bestaat uit genummerde ibonnen. Op
gezette tijden zal dan door de regeering be-
kend gemaakt worden, dat in een bepaald
tijdvak bij de winkeliers een z eke re hoeveel-
heid van een aangewezen artikel gekocht zal
kunnen worden tegen afgifte van een aan te
wijizen ibon uit het bonboekje. Ten einde te
bewerkstelligen, dat de winkeliers tot den ver-
koop van het betrokken artikel kunnen over-
gaan, zullen dezen eenigen tijd v66r eerder-
genoemde tijdstippen in de gelegenheid ge
steld worden bestellingen bij- den groothandel
te doen, welke bestellingen door den in iedere
gemeente in te stellen idistributiedienst zullen
worden afgeteekend en beperkt tot den nor-
malen omzet, of indien tot rantsoeneering
moet worden overgegaan tot een bepaald per
centage van den normalen omzet van den
winkelier, welke omzet, door bet instellen van
een enquete bij. alle winkeliers zal komen vast
te staan. Ter voorkoming van verkoop aan
het publiek, zonder het innemen van een toon,
worden volgende bestellingen slechts toege-
staan op basis van de door den winkelier in te
leveren consumentbonnen uit een vorig dis-
tributietij dvak.
De distributiedienst heeft tot taak de uit-
reiking der distributie-stamikaarten en bon-
boekjes aan de consumenten, het instellen van
een enquete bij alle winkeliers naar den om
zet (en voorraad) van de te distribueeren
artikelen, de afteekening der bestellingen,
welke de winkeliers bij den groothandel zullen
kunnen plaatsen. Hij heeft als regel geen
foemoeienis met den opslag, het vervoer en de
daadwerkelijike uitgifte van het artikel zelf.
Tevens zal worden zorggedragen, dat alle
formulieren, boekjes en kaarten, noodig voor
de uitvoering van de ontworpen regeling, door
den minister van Economische Zaken aan de
distributiediensten der gemeenten worden
verstrekt, terwijl ten slotte een samenstel van
maatregelen is ontworpen ter verzekering van
het noodige contact tusschen de verschillende
distibutiediensten en het bij het departement
van Economische Zaken bestaande centrale
distriibutiekantoor, dat tot taak heeft de ge-
meentelijke diensten te voorzien van de noo
dige gegevens ter uitvoering der distributie
regeling.
Zooals uit het vorenstaande blijkt, is de
regeling der distriibutie, in tegenstelling met
den opzet van 1916, voor het geheele land
centraal gedacht. Hoezeer ook thans de ge
meenten een uiterst belangrijke schakel in de
gedachte organisatie vormen, zoo is de hun
toegedachte taak in hoofdzaak van admi-
nistratieven aard.
In de uitzonderlijke omstandigheden, waarin
de wet zal worden toegepast, is snelheid van
handelen sine qua non. Beslissingen moeten
alsdan worden genomen, .maatregelen getrof-
fen zonder dat veelal gelegenheid voor rustig.
collegiaal overleg bestaat. Is het dan wonder,
dat, aldus de memorie, het wetsontwerp te
dezen den burgemeester tot uitvoering roept,
den gezagsdrager, ook door de gemeentewet
in buitengewone omstandigheden met groote
bevoegdheden bekleed?
Bovendien verlieze men niet uit het oog,
dat goede handhaving van de krachtens de
wet te stellen regelen zonder het politie-
apparaat der gemeenten moeilljk denkbaar is.
Het vereenigen in een hand van de functies
van het orgaan, hoofd der gemeentepolitie en
van dat, be last met de uitvoering van het
onderhavige wetsontwerp, biedt ongetwijfeld
voordeelen.
Zelfs is de regeering tot de conclusie ge-
komen, dat het noodzakelijk is nog een stap
vender te gaan dan aanvankelijk in het voor-
nemen lag en bij de omwerking van de artike
len 1016 van het wetsontwerp de lijn van
het oorspronkelijk ontwerp consequent door te
trekken. Daardoor wordt op elk gebied van de
gemeentelijike medewerking snelheid van han-
deling en eenlheid van beslissing gewaarborgd.
In een nota van wijzigingen heeft de regefe-
ring een aar.tal wijzigingen in haar ontwerp
aangebracht,
Voorgesteld wordt thans met zooveel woor
den in het wetsontwerp vast te leggen, dat in
den regel in elken kring een distributiedienst
is, dat de burgemeester der betrokken ge
meente daarvan het hoofd is, doch dat deze
een ander kan aanwijzen, die namens hem met
de dagelijksche leiding van zaken is belast.
Tevens stelt de regeering voor in het wets
ontwerp voorzieningen op te nemen met be-
trekking tot de samenwerking van de burge
meester, in geval twee of meer gemeenten
te zamen een kring vormen (art 12). Een
nieuw artikel 13 beoogt competentiegeschillen
te voorkomen.
Artikel 14 nieuw bepaalt, dat de kosten van
den distributiedienst worden geacht te be-
■hooren tot de verplichte uitgaven.
De regelende bevoegdheid van den burge
meester wordt in art. 15-nieuw iets anders
geregeld. Het aanvankelijk voorgestelde arti
kel is in verband met de daartegen in het
voorloopig verslag geopperde bezwaren thans
vervallen.
Artikel 16-nieuw beoogt rekening te houden
met de gervallen, waarin een doelmatige distri-
butie naar het oordeel van de Kroon niet als
verzekerd.
Adrviescolleges inizake de voedselvoorziening
acht de regeering in veel gevallen nuttig, doch
de instelling er van wil zij. niet verplicht stel
len.
Aan een bezwaar dat bij verscheidene leden
tegen de ontworpen regeling bleek te be-
staan de mogelijikheid, dat distributiekrin-
gen worden ingesteld, welke twee of meer
gemeenten omvatten en aan welker hoofd de
burgemeester van een der gemeente zou staan
wordt thans ook tegemoet gbkomen. De
door de betrokken burgemeesters te treffen
gemeenschappelijke regeling zal de inrichting
van den distributiedienst in den kring moeten
regelen. Daarbij bestaat o.a. de mogelijikheid
een commissie met regelende bevoegdheid in
het leven te roepen. Overigens blijft het ook
mogelijk den der burgemeesters als hoofd van
den dienst aan te wijizen.
Met verscheidene leden is de regeering van
oordeel, dat op grond van het wetsontwerp
ook een distributieregeling dient te worden
getroffen van tal van goederen, welke noch
voor huishoudelijk gebruik bestemd zijn, noch
als grondstoffen of als halffabrikaten zijn te
beschouwen.
Daarom acht de regeering een wijziging van
het wetsontwerp noodzakelijk. Bij nota van
wijzigingen zijn dus ook eenige systematische
wijzigingen in het ontwerp aangebracht, waar-
door aan de regeering vodoende bevoegdheden
zullen toekomen, om ten aanzien van alle
daarvoor in aanmerking komende goederen
een distributieregeling vast te stellen. Daar-
naast wordt ook de organisatie van de distri
butiediensten toepasselijk voor andere goede
ren, dan die bestemd zijn voor huishoudelijk
gebruik.
De bevoegdheid, van een ieder, die distribu-
tiegoederen voorhanden heeft, gegevens te
vorderen, onverschillig of die goederen al dan
niet voor huishoudelijk gebruik bestemd zijn,
acht de regeering onmisbaar.
De nota van wijzigingen opent daartoe de
mogelijikheid.
Yoorts zegt de regeering in de memorie van
antwoord de opvatting, dat de kosten aan de
uitvoering van deze wet verbonden, intregaal
ten laste van het rijk behooren te worden
gebracht, in haar algemeenheid niet te onder-
schrijven.
Tenslotte doet de regeering, teneinde de
organisatie der distributieregeling voor de
inwerkingtreding zoo goed mogelijk voor te
bereiden, het voorstel de artikelen nopens de
organisatie der distributiediensten in de krin-
gen den dag na afkondiging der wet in wer-
king te doen treden. Deze artikelen treden dus
blijvend in werking.
Zoolang geen buitengewone omstandig
heden, aanwezig zijn, acht de regeering geen
aanleiding aanwezig de andere artikelen in
werking doen treden.
ONGEREGEEDHEDEN IN HET
ME >1E LG EBI ED
Dg Poolsche bladen melden, dat vtjf Litau-
sche boeren tijdens een incident, dat zich in
het Memelgebied heeft afgespeeld, zijn dood-
geschoten.
Een delegatie van boeren was onderweg
naar Pogeggen bij Memel om de terugroeping
te verzoeken der Duitsche commissarissen, die
controle uitoefenden op him grondbezit. De
delegatie werd echter door de Duitsche poli-
tie gearresteerd, waama vrdjwel alle boeren
uit den omtrek kwamen eischen, dat zij zou-
den worden vrijgelaten. De politie gelastte
de betoogers uiteen te gaan en toen zij dit
weigerden, maakte de politie van haar vuur-
wapenen gebruik, waarbij vijf boeren gedood
v, erden en verscheidene anderen verwondin-
gen opliepen. De gearresteerde betoogers
werden in een concentratiekamp opgesloten.
WEEK INOIDENTEN IN POLEN.
Het D.N.B. meldt, dat uit alle plaatsen in
het industriegebied in het Oosten van Opper-
Silezie berichten binnenkomen over anti-
Duitsche excessen, die in de nacht van Dori-
derdag op Vrijdag vooral door de leden van de
Poolsche jeugdorganisaties zouden zijn ge-
pieegd. In sommige plaatsen werd met
steenen geworpen naar huizen, waarin Duit
sche gezirmen woonden. Verder wordt ge-
meldt, dat Duitschers door Polen overvallen
en mishandeld zijn. De anti-Duitsche hetze
van den Westpoolschen bond, zoo meldt het
D.N.B.wordt van dag tot dag erger. De tot
dusverre genomen maatregelen van de Pool
sche autoriteiten blijken onvoMoende.
ENGELAND BOUWT BEUSAOHTIGE
VLIEGBOOTEN.
De Daily Telegraph weet te melden, dat
Britsche verkeersvliegbooten en militaire
vliegtuigen op stapel staan, welke veel groo-
ter zijn dan de Amerikaansche 37 ton wegende
Boeing ankee Clipper, die onlangs naar Enge-
land is gevlogen. Zij zullen worden uitgerust
met zwaardere motoren dan alle welke op het
oogenblik in gebruik zijn. Men heeft een
motor ontworpen van 2.500 P.K., waarvan de
taijzonderheden, evenals van het vliegtuig,
waarvoor zij bestemd is, geheim worden ge-
houden. Ook is men reeds bezig met de ver-
vaardiging van een bij dezen motor passende
schroef met drie verstelbare bladen en een
diameter van ruim vijf meter. Deze schroe-
ven kunnen in vaanstand worden geplaatst,
zoodat zij vrijwel geen weerstand opleveren,
een groot voordeel voor een meermotorige
machine, ingeval een of meer motoren stop-
gezet moeten worden.
De enorme vliegboot, welke met vier en
mogelijk nog meer motoren van 2500 P.K.
zal worden uitgerust, wordt zoo gebouwd, dat
iedere motor tijdens de vlucht bereikbaar is.
DE DUITSCHE VRAGENLIJST.
Havas meldt, dat de vragenlijst, welke
Duitschland heeft overhandigd aan de nabuur-
staten, waarin gevraagd wordt of zij zich
door Duitschland bedreigd voelen, in Ameri
kaansche officieele kringen beschouwd wordt
als een manoeuvre. Men beschouwt de onder-
vraagde landen als menschen, die bedreigd
worden met een revolver en wie men vraagi
of zij zich in gevaar voelen. Bij voorbaat toont
meii zich derhalve reeds gereserveerd over de
antwoorden.
Wat ook het antwoord van Hitler zal zijn,
de openbare meening in de Vereenigde Staten
zal de pogingen der democratie iblijiven steu-
nen en men haalt hiervoor de woorden van
senator Borah in de commissie voor buiten-
landsche zaken aan, welke hij heeft gespro-
ken tijdens de behandeling van de neutrali-
teitswet: De Vereenigde Staten zijn niet neu-
traal meer, want de geest van het land ver-
zet zich tegen de totalitaire mogendheden.
Het ministerie van financien heeft besloten
de toepassing van het besluit van den presi
dent tot het heffen van extra-rechten op
Duitsche goederen, welke 23 April in werking
moet treden, niet uit te stellen.
Het antwoord vail Belgie.
Bevestigd wordt, volgens de correspondent
der N. R. Crt. te Brussel, dat de Duitsche am-
bassadeur te Brussel, graaf von Billow
Schwante, in de afgeloopen week bij minister-
president Pierlot, die tevens minister van bui-
tenlandsche zaken is. een stap heeft gedaan
in verband met de bekende boodschap van
Roosevelt. Zooals gemeld, zou aan de Belgi-
sche regeering gevraagd zijn of zij tot deze
boodschap aanleiding had gegeven, en de in
houd daarvan haar vooruit was medegedeeld.
Ook wenschte de Duitsche ambassadeur ncg te
vememen of Belgie zich door het Duitsche
rijk bedreigd acht.
Mr. Pierlot blijkt 'Zaterdag mondeling te
hebben geantwoord dat, toen Frankrijk, Enge-
land en later ook Duitschland in 1937 de on-
schendbaarheid van het Belgische grondge-
bied garandeerden, deze mogendheden zoo-
doende als het ware vooruit reeds een ant
woord gaven op de vraag van den president
der Vereenigde Staten. De Belgische premier
zou daar nu aan toegevoegd hebben, dat de
Belgische regeering aan het door een Ibuur-
staat gegeven woord niet wil twijfelen.
Het Zwitsersche antwoord.
Het Zwitsersche Telegraaf Agentschap
meldt: Op twee vragen, welke de Duitsche
regeering in verband met de boodschap van
Roosevelt aan de Zwitsersche regeering heeft
gesteld, heeft de Bondsraad het volgende
geantwoord
1. de Bondsraad wist niet van het voor-
nemen van president Roosevelt een vredes-
oproep te richten tot de regeeringen van
Duitschland en Italie;
2. de Bondsraad vertrouwt op de eerbiedi-
ging van de door de eigen weermacht van het
eedgenootschap verdedigde neutraliteit, welke
door Duitschland en de overige nabuurstaten
nadrukkelijk is erkend.
LUXEMBURG VIERT HET EEUWFEEST
VAN ZIJN ONAFHANKELIJKHEID.
Het groothertogdom Luxemburg heeft Za
terdag zijn honderdjarige onafhankelijkheid
gevierd met een plechtige bijeenkomst in de
kamer van afgevaardigden, waarin groother-
togin Charlotte een redevoering heeft uitge-
sproken.
De groothertogin begon met er op te wijzen,
dat het groothertogdom het bewijs van zijn
persoonlijike vitaliteit en van zijn recht op een
onafhankelijk voortbestaan heeft geleverd,
waarna zij aldus vervolgde: In deze geluk-
kige ontwikkeling van de welvaart des lands,
hebben wij een schuld van dankbaarheid op
ons geladen, waarvan wij ons vandaag moeten
kwijiten, en wel jegens de nagedachtenis der
koningen/groothertogen van het huis Oranje-
Nassau, jegens mijn verheven grootvader, mijn
geliefden vader, mijn beminde zuster, wien het
alien ter harte is gegaan, de rechten van het
land te bewaren, en zijn vooruitgang met alle
te hunner .beschikking staande middelen te be-
vorderen.
Na herinnerd te hebben aan de bescher-
ming, welke het groothertogdom in talrijke
moeilijke omstandigheden genoten heeft van
de zijde der mogendheden, welke garant staan
voor zijn onafhankelijkheid en van de instel-
lingen des lands. Zij verklaarde zich te zullen
laten leiden door de beginselen van de grond-
wet, en door de voorfoeelden van haar voor-
gangers;, en dat op haar ibeurt „,elle maintien-
drait". De groothertogin besloot haar rede
aldus: iSterk in de vaderlandslievende eenheid,
en in den onverzettelijfcen wil van al zijn kin-
deren, zal Luxemburg, met Gods hulp, nooit
verloren gaan.
De groothertogin droeg overdwars het
groote lint der orde van Oranje-Nassau. Zij
was vergezeld van prins Felix en van den
kroonprins, groothertog Jan, die eveneens, be-
halve het lint van de Eikenkroon, het groote
lint droegen der orde van Oranje-Nassau.
DE UTTERSTE KRACHTSINSPANNING.
De decreten welke de Fransche ministerraad
Vrijdag heeft goedgekeurd, zijn schrijft de
N. R. Crt. een bevestiging van het felt,
dat Frankrijk zich niet langer door schoone
woorden en ibeloften laat paaien, maar zorgt
krachtig genoeg te zijn om iaian elke aggressie
het hoofd te bieden. Er is, sinds het volks-
front in feite uit elkaar gebarsten is, in
Frankrijk heel wat veranderd. Het kabinet
Daladier, dat nu reeds langer dan een jaar
de teugels van het bewind in handen heeft, is
erin geslaagd het vertrouwen in foinnen- en
buitenland te heroveren. Met trots Icon Rey-
naud Vrijdag opmerken, dan zonder den terug-
keer van het goud sedert November, zonder
her herstel van de productie sinds November
en zonder de verbetering van den -toestand
van de schatkist, Frankrijk nimmer met kalm-
te de vuurproef tegemoet had kunnen zien.
die het sedert 15 Maar't ondergaat. Met ge-
rechtvaardigden trots, want het is zeker niet
het minst de minister van financien, wien
dank geweten moet worden voor dit waarlijk
verbluffende herstel.
Frankrijk is na den oorlog geruimen tijd te
land te krachtigst gewapende staat van
Europa geweest. Italie is al sinds bijna vijf-
tien jaar bezig het opzij te streven, doch
Duitschland is erin geslaagd door zijn gewel-
dige wapening van de laatste vijf a zes jaar
het in sommige opzichten voor'bij te komen.
Het nauwe verbond tusschen die beide landen,
de dreigende houding, sinds geruimen tijd
al thans door de Italiaansche pers aangenomen,
de veranderde strategische positie tengevolge
van den Italiaanschen en Duitschen invloed in
Spanje, maken dat Frankrijk aan zijn geduchte
wapening toch nog niet genoeg heeft. Dat
echter niet alleen, het heeft met Engeland
ook verplichtingen op zich genomen tegen-
over andere landen. Om die verplichtingen,
zoowel wat de eigen verdediging, als de be-
scherming van anderen betreft welke ten
slotte indirect ook weer een .bescherming voor
zichzelf is, omdat het veroveren van nog meer
strategische posities door de landen van de
spil het bestaan van het Fransche, zoowel als
het Britsche imperium in gevaar zou kunnen
brengen na te komen, is een nieuwe gewel-
dige krachtsinspanning noodig. 15 milliard
francs extra zal moeten worden gevonden,
Naar [Raynaud Vrijdag in zijn rede voor de
radio tot het Fransche volk opmerkte, betee-
kent het vinden van dit groote ibedrag een
krachtproef tusschen het totalitaire stelsel en
het stelsel van vrijheid zooals het Fransche,
De regeering van de republiek wil toonen dat
het stelsel van democratische vrijheden vrij-
willig tot tenminste even groote krachts
inspanning in staat is al het dwangstelsel der
totalitaire landen. Frankrijk aanvaardt hier-
mede als het ware de ideologische tegenstel
ling, die het in Spanje nog met Engeland door
het stelsel van niet-inmenging heeft willen
voorkomen. Het acht zich door het optreden
van de mogendheden van de spil daartoe ge-
gedwongen. Reynaud wees er terecht op, dat
sedert 14 maanden in het hart van Europa
groote overwinningen zijn behaald alleen op
grond van de productie van de wapenfabrie-
ken Die overwinningen, Reynaud izeide het
niet, maar gaf het toch wel te verstaan, heb
ben Frankrijk en zijn bondgenoot Engeland
gedwongen tot het besluit van een nieuwe
groote krachtsinspanning.
Reynaud gewaagde van zijn bondgenoot
Engeland. Men weet, dat het een grief is van
vele Franschen, dat Engeland ondanks zijn
geweldige inspanning, tot uitbreiding van zijn
weermiddelen ter zee, in de lucht en te land
nog niet heeft kunnen besluiten tot invoering
van den algemeenen dienstplicht. Wel is nog
betrekkelijk kort geleden het besluit genomen
tot verdubbeling van het territoriale leger
door middel van de werving van vrijwilligers.
In veler oogen in Frankrijk en ook bij som-
migen in Engeland is dat echter niet voldoen-
de. De moderne oorlog stelt zulke geweldige
eischen niet alleen wat de quantiteit der
legers betreft, maar ook wat hun qualiteit
aangaat, dat men met een haastige opleiding
in den wapenhandel, gelijk in den vorigen
oorlog, niet meer kan volstaan. Met name het
hoofdwapen, de infanterie, is tegenwoordig
een zeer samengesteld mechanisme geworden
van vaklieden op verschillend militair ge
bied, wier opleiding geruimen tijd vergt, om
van de verkrijging van een behoorlijk kader
nog maar te zwijgen.
Frankrijk is ten voile bereid en de jong-
ste decreten geven er nog eens duidelijk folijk
van om zijn aandeel in de verdediging van
de gemeenschappelijke vrijheden en de ge
meenschappelijke positie van Engeland en
Frankrijk in de wereld te dragen. Het meent
echter, dat zijn partner, hoezeer hij zich ook
inspant op velerlei gebied tekort schiet in
zijn voorbereiding voor het landleger. Als wij
den politieken medewerker van de Daily
Telegraph mogen gelooven, heeft de Fransche
regeering de laatste dagen nog eens een drin-
gend beroep gedaan op de Engelschen om tot
dienstplicht over te gaan. Men zal zich her-
inneren, dat de zaak ook al besproken is bij
het bezoek van Daladier en Bonnet aan
Londen en dat Fransche ministers toen meen-
den van Chamberlain een toezegging in deze
richting te hebben gekregen. Wat hiervan
waar zij, weten wij niet, maar dat men in
Frankrijk een dergelijken maatregel gaame
zou zien, staat vast.
De Times bevatte Zaterdagochtend een
ingezonden stuk van iemand, die verklaarde
van een Duitschen vriend gehoord te hebben,
dat men in Duitschland niet geloofde in een
oorlog, omdat Engeland toch werkeloos zou
blijven. Op de vraag van den Engelschman,
of men dan dacht, dat Engeland voor niets
herwapende, antwoordde de Duitscher, dat dit
een bluf was, waarmee men een militair land
als Duitschland niet bedroog. Zoolang men
geen conscriptie invoerde en zorgde voor een
behoorlijk geoefend leger, kon men toch niets
uitrichten. Natuurlijk is deze redeneering een-
zijdig, omdat zij ver&chillende factoren, zooals
de beheersching van de zee, den invloed van
een krachtig luchtwapen, het bezit van een
oeconomische en financieele overmaoht e.d.
buiten beschouwing laat, doch het is klaar-
blijfcelijk in Duitschland een goed propa-
gandamiddel, dat ook volgens den diplomatie-
ken medewerker van de Daily Telegraph zijn
effect in Frankrijk niet mist, waar de nazi-
propaganda spottend te kennen geeft, dat
Engeland bereid is alles te doen om zich tegen
aggressie te verzetten, behalve zijn zonen
ervoor te laten strijden. Ook in andere landen
dan Frankrijk zal ongetwijfeld een dergelijke
propaganda gevoerd worden. Als wij1 den
correspondent van de Daily Telegraph mogen
gelooven, zou de Britsche eerste-minister
voor de Fransche vertoogen niet doof zijn
gebleven, waarbij dan nog zou komen, dat
zijn militaire adviseurs om louter technische
redenen eveneens aandringen op invoering
van den dienstplicht.
Heden zou dit vraagstuk reeds in den
Engelschen kabinetsraad worden behandeld.
Het is natuurlijk niet zeker, dat wij dan met-
een het resultaat van de overwegingen zullen
vememen, omdat invoering van militairen
dienstplicht in Engeland in vredestijd een zoo
grondige breuk zou beteekenen met de tradi-
tie, dat het Engelsche volk er goed op dient
te worden voorbereid. In breede kringen
men denke aan de arbeiderspartiji bestaat
er nog verzet tegen 'n dergelijken maatregel.
Het artikel van de Daily Telegraph, zoowel
als de opneming van een ingezonden stuk in
de Times op een in het oog loopende plaats
achter de hoofdartikelen wijzen er op, dat de
aandrang in Engeland zelf om tot deze voor
dit land waarlijk uiterste krachtsinspanning
over te gaan, inderdaad ook in regeerings-
kingen veld wint.
Intusschen mag men zich met bange zorgen
afvragen, tot welke groote financieele en
andere daaruit voortspruitende moeilijkheden
deze koortsachtige bewapeningen over de
geheele wereld. hoe gerechtvaardigd en
zelfs noodzakelijik zij ook mogen zijn voor zoo-
ver zij alleen defensieve doeleinden, dienen
in de toekomst zullen leiden, dok als er g«en
oorlog uit voortkomt.
DE VERBINDENDVERKLARING IN DE
CON SER VENINDU STRIE
In het orgaan van den centralen bond van
Nederlandsche verbruikscooperaties ,,De Coo-
peratieve Gids" schrijft de heer K. de Boer
naar aanleiding van de verbindendverklaring
van de ondernemersovereenkomst in de con-
servenindustrie o.m.:
De Nederlandsche consument is gewoon als
hoofdschotel groenten en aardappelen en
als de middelen het toelaten ook wat vleesoh
te gebruiken. Maar heel zelden kunnen
gedroogde vruchten op dit menu de groente
vervangen. Alleen gedroogde appelen komen
daarvoor in aanmerking en het ligt voor
de hand, dat dat niet al te vaak kan gebeu-
ren. Daarvoor is het artikel niet geschikt.
Worden de groenten vervangen door andere
zuidvruchten, dan verdwijpt ook de aardappel.
Artikelen van Nederlandschen bodem moeten
plaats maken voor import-artikelen uit het
buitenland. Voor den Nederlandschen tuin-
der met zijn groote behoefte aan omzet is dit
niet bevorderlijk. Maar zoover zal de conser-
ven-industrie het ook niet laten komen, want
dan slaan ze den bal mis. Zoodra hun arti
kel in beduidende mate door buitenlandsche
producten wordt vervangen, blijkt hun prijs-
politieik verkeerd te 'zijn geweest en lijden ze
zelf de schade, en met hen alien, die voor hen
aan de productie en distributie deel nemen.
Ook hier blijkt weer dat de maatregel, ge
nomen op het terrein der volkshuisvesting,
in verschillende richtingen de gevolgen om
zich heen doet deinen.
En wat de prijsstelling, en wat de vraag
naar het artikel betreft is de verhouding zoo,
dat de conservenfabrikant voor zijn prijsstel
ling heel wat speelruimte heeft voordat de
wal het schip keert. Met die andere produc
ten van onzen eigen tuinbouw, met gezouten
boonen en zuurkool, staat het nu zoo, dat
ook hier om dezefde reden en op dezelfde
wijze getracht wordt door een contingentee-
ringskartel tot bescherming van de prijzen te
komen. Geluikt dat, dan is de verhouding
zoo, dat de consumptie geen gelegenheid meer
heeft uit te wijken naar dit vervangings-
artikel.
Een onderzoek in deze richting levert dus
als resultaat op, dat de fabrikanten door de
verbindend verkaarde ondernemersovereen
komst in een positie komen, die het hun
mogelijk maakt van de verbruikers een zoo-
danigen prijs te vragen, dat er weer geld in
het laadje komt. Sijtmen krijgt de rekening
gepresenteerd en Sijmen moet betalen.
Maar zoo luidt de laatste vraag hoe
staat het nu, met het regeeringstoezicht
Hierop kan zonder veel vijven en zessen
worden geantwoord, dat het met dit regee
ringstoezicht niet bijzonder goed is gesteld,
d.w.z. dat de consument van deze zijde geen
hooge verwachting behoort te hebben. De wet
bepaalt in artikel 12
1. Op de naleving van een verbindend en
een onverbindendverklaring wordt toezicht
gehouden door een in te stellen commissie.
2. Samenstelling en werkwijze van deze
commissie worden geregeld bij algemeenen
maatregel van bestuur.
3. De commissie en de door haar aange
wezen personen zijn bevoegd tot het instel
len van een onderzoek naar al hetgeen voor
de goede uitoefening van het toezicht van be-
lang voorkomt.
En zoo voort. Hiermede is eigenlijk vol-
doende gezegd. De commissie ziet toe op
de verbindendverklaring. Bij overtredingen
mag ze als partij optreden. Maar omtrent den
prijs is in de overeenkomst niet gerept al-
zoo valt deze buiten het toezicht. Zelfs al zou
deze commissie aan sub 3 een titel ontleenen
om ook op de prijsvorming te letten, dan nog
zou ze er geen bevoegdheid aan kunnen ont
leenen om de prijsvorming te beinrvloeden. Ge
steld dat dit mogelijk was. We willen aan-
nemen, dat de vertegenwoordigers der regee
ring over alle eigensehappen van scherpzin-
nigheid, activiteit en integriteit beschikken
om datgene te probeeren te doen wat van hen
verlangd wordt maar zou men nu met
alien emst durven beweren, dat men de calcu
late met kennis van zaken op velerlei gebied
kan beoordeelen om gerechtigd te zijn op de
prijsvorming in te mogen grijpen? Onmoge-
lijk. Zelfs de besten zouden hier falen.
Het eenige toezicht dat effectief zou kunnen
zijn, zou wezen controle op de administrate
als openbare functie en publicatie van niet
alleen de balansen, maar ook van de winst-
en verliesrekeningen van de op deze wijze be-
schermde industrieen.
We komen dus tot deze conclusie: Zoo\>er
de verbruiker het algemeen belang vertegen-
woordigt, is deze verbindendverklaring niet in
het algemeen belang, wijl zij den verbruiker
overlevert aan de prijsstelling van de gekar-
telleerde industrie, waarop geen enkel cor-
rectief meer werkt.
EEN NADERE TELLING DER STEMMEN
IN ZUID-HOLLAND.
Bp nadere controle van de stembiljetten is
gebleken, dat de liberalen in de Provinciale
Staten voor Zuid-iHolland niet zes, maar zeven
zetels zullen bezetten en de anti-revolution-
nairen e6n minder dan aanvankelijk was be-
rekend.
DE BETREKKINGEN TUSSCHEN POLEN
EN DUITSCHLAND.
Van welingelichte Poolsche zijde verneemt
Havas uit Warschau, dat de geruchten, welke
in de buitenlandsche pers de ronde hebben
gedaan over Duitsch-Poolsehe foesprekingen
onjuist zijn. De Duitsche ambassadeur te
Warschau, von Moltke, heeft zijn werkzaam-
heden nog niet hervat en de Poolsche ambassa
deur te Berlijn, Lipski, heeft geen audientie
aangevraagd in de Wilhelmstrasse. Het is
echter wel mogelijk, dat hij met von Ribben-
trop heeft gesproken tijdens een receptie,
welke ter eere van het bezoek van Gefencu
werd gehouden. Verder merkt men op, dat
geen Poolsche delegatie aanwezig was bij de
viering van den verjaardag van Hitler.
Het rechtsche orgaan Warszawski Driennik
Narodowy bespreekt nogmaals de weigering
van Polen om met Duitschand te ondehan-
delen over Dantzig en het aanleggen van een
autoweg door den Corridor. Polen heeft dit
geweigerd, omdat de eerste concessie een tee-
ken van zwakte geweest zou zijn en latere
concessies zou hebben vergemakkelijkt. Polen
heeft verder geweigerd, omdat Dantzig, aan
de monding van de Weichsel, noodzakelijk is
voor het oeconomische leven van Polen en
omdat Polen historische rechten op Dantzig
heeft. Ook vormt Dantzig de eerste verdedi
ging van Pommeren. Den aanleg van een
autoweg door den Corridor heeft Polen gewei
gerd, omdat dit de eerste stap zou zijn van
de Duitsche overheersching hier en de mili
taire positie van Oost-Pruisen, dat toch reeds
een bedreiging vormt, zou versterken.
Tenslotte schrijft het blad, dat Polen, om
dat het de bedoelingen van Duitschland ten
aanzien van Polen, n.l. een omsingeling van
het land, kent, dit niet wil vergemakkelijken,
noch door den „Anschluss" van Dantzig, noch
door den aanleg van een autoweg door den
Corridor mogelijk te maken.
Walther Darre, de minister van landbouw,
heeft bij de opening eener nationale landbouw-
tentoonsteiling te Stuttgart, gewezen op het
tekort van groenten en fruit, waaronder
Duitschland thans te lijden heeft. Het is op
den duur niet mogelijk, zoo sprak hij,, te ver-
duren, dat Duitschland elk jaar verscheidene
maanden lang verstoken is van fruit en ver-
sche groente, en zich tevreden moet stellen
met busgroente. De productie van deze pro
ducten, aldus de minister, kan en moet ver-
hoogd worden.
DE DRUOK OP KANTON.
Naar de correspondent van de Times te
Hongkong meldt, zou ondanks de zware
regens, de Chineesche druk op Kanton aan-
houden.
De Chineezen hebben een fellen aanval op
Soenwei ten Z. van de stad gedaan en zouden
volgens hun zeggen daar vasten voet gekre
gen hebben. In de buurt van Tsjekloeng ten
O. van Kanton, zouden zij hun posities weten
te handhaven. De Japanners echter beweren
in dezen sector, de Chineezen volkomen te
hebben verslagen.
De berichten uit de andere provincies, waar
het Chineesche ,,April-offensief" gaande is,
zijn tegenstrijdiger dan ooit. De Chineezen
melden overal suocessen en terreinwinst, ter
wijl de Japanners verklaren, dat het offensief
overal is doodgeloopen en den Chineezen niet
minder dan 10.000 dooden gekost zou hebben.
GEEN GEHEIMZINNIGE ONDERZEEeR
MAAR EEN VISSCHERSSCHIP?
Een Canadeesch persagentschap publiceert
verklaringen van den minister van defensie,
Mackenzie, volgens welke de visschers, die
gewaand hebben Vrijdag in de wateren van
Halifax een duikboot te zien, eenvoudig een
visschersboot voor een onderzeeer hebben aan-
gezien. Mackenzie verduidelijkt, dat de vis
schersboot zich precies op de plaats bevond,
waar men dacht de duikboot te zien.
VAN CAUWELAERT BENOEMX) TOT
VOORZITTER VAN DE BELGISCHE
KAMER.
De katholieke staatsminister, Mr. Dr. Frans
van Cauwelaert, werd na drie stemmingen
gekozen tot voorzitter van de Belgische Ka
mer van voksvertegenwoordigers. Van Cau
welaert bekwam in laatste instantie 78 stem-
men tegen 73 aan den socialist Huysmans, die
voorzitter was tot voor de parlementsontbin-
ding.
DE DOOR HITLER ONTVANGEN
GELUK WEN SCHEN.
Hitler heeft ter gelegenheid van zijn Don-
dag gevierden verjaardag gelukwenschen ont-
vangen van de meeste regeerende vorsten, o.a.
van Koningin Wilhemina, van talrijke staats-
hoofden, alsmede tal van bekende sitaatslieden.
Mussolini zond een telegram, waarin hij
zegt, dat de tusschen de beide landen bestaan
de vriendschap, welke vele proeven heeft
doorstaan, ,,niet door voorkomende belache-
lijke pogingen van onze tegenstanders kan
worden verstoord. Deze zullen zich er eens
van moeten overtuigen, dat zij een verkeer-
den wog hetoben ingeslagen, terwijl het fas-
cisme en het nationaal-socialisme de weg
naar de gerechtigheid en den vrede is".
