ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
No. 9900
1
STEMT: i
VRIJDAG 14 APRIL 1939
79© Jaargang
N-. I van LUST 0
Buitenland
EEHSTE 3LAD
De rede van Chamberlain in het
Engelsche Lagerhuis.
Vrijzinnig Nederland!
Stemt Vrijzinnig Democraat!
Vooruit naar betere tijden!
TERNEUZEN, 14 APRIL 1939.
KANTONREOHTER FLAATSVERVANGER.
NEUZENSCHE
ABONNEMENTSPRIJS: Binnen Ter Neuzen 1,25 per 3 maanden Buiten Ter Neuzen
fr. per post 1,55 per 3 maanden Bij vooruitbetaling fr. per post f 5,60 per jaar
Voor Belgie en Amerika f 2,overige landen 2,35 per 3 maanden fr. per post
Abonnementen voor bet buitenland alleen bij vooruitbetaling.
Uitgeefster: Firma P. J. VAN DE SANDE
GIRO 38150 TELEFOON No. 25.
ADVERTENTIeN: Van 1 tot 4 regels 0,80 Voor elken regel meer 0,20.
KLEINE ADVERTENTIeN: per 5 regels 50 cent bij vooruitbetaling.
Grootere letters en cliche's worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief, hetwelk op aanvraag
verkrijgbaar is. Inzending van advertentien liefst een dag voor de uitgave.
DIX BEAD VERSCHIJ NX IEDEREN MAANDAG-, VVOENSDAG- EN VRIJDAGAVOND.
t
Na een uiteenzetting van die gebeurtenissen
in Albanie, zooals die van Allbaneesche zoo-
wel als van Italiaansehe zijde worden mede-
gedeel'd, vervolgde de beer Chamberlain vol
gens de N. R. Crtv:
De openbare meening in de geheele wereld
is eens te meer diep geschokt (toejuichingen)
door dit nieuwe vertoon van het gebruiken
van geweld. Terecht of ten onrechte warden
de verhalen omtrent regeering, onxtrent
gevaar voor de Italiaansehe ibelangem en om
trent Albaneasche geestdrift voor de Italiaan
sehe troepen met twijfel en argwaan be-
schouwd. Voor een ieder, wat ook zijn igeloof
moge zajn, Christelijk of Mohammedaansch,
moet het duidelijik zijn, dat een machtige natie
haar eigien wit heeft opgelegd aan, een klein
en betrekkelijk weerloos land door een indruk-
wekikend vertoon van gewapende macht.
Het Britsch-Italiaansche accoord.
Wij in dit land hebben ons een ding af te
vragen: In hoeverre zijn de gebeurtenissen
in Albanie in overeenstemming met het
Britsch-Italiaansche verdrag van 16 April
1938?
Chamberlain bracjit de voorgesdiiedenis
van deze overeenkomst in hermnering en
zeide: ,,Ik ben er van overtuigd, dat in dit
land en in de werpld het gevoel zal heerschen,
dat het optreden der Italianen in Albanie dat
zoo ver verwijderd is van een ,,bijdragen tot
de algemeene zaak van vrede en veiligheid'',
onvermijdelij'k de oorzaak van verdere onbe-
haaglijkheid en van toeneming dier Interna
tionale spanning moet zijn. Xen aanzien van
den .status quo* in de Middellandsche Zee, zoo
als die in de overeenkomst is omschreven,
zeide Chamberlain, dat Lord Perth te
Rome en Halifax te Londen met deze over-
wegingen in hun gedachten hebben duidelijk
gemaakt, dat de situatie het geheele vraag-
stuk van handhaving van den status quo,
welke een zoo belangrijk element van de over
eenkomst is, in acuten vorm zou kunnen naar
voren brengen. ,,De Adriatische Zee is zeker
een deel van de Middellandsche Zee, en de
Italiaansehe regeering kan niet beweren, dat
wij daarbij niet betrokken zijn".
Chamberlain herinnerde eraan, dat op
7 April Ciano verkla.ard heeft, dat de Italiaan
sehe regeering voornemens was de onafhanke-
lijkheid en de integ'-iteit van Albanie en den
status quo in de Miadellandsche Zee voliedig
te eerbiedigen. Op 9 April zijn die Italianen
ervan in kennis gesteld, dat wij., ofscho'on wij
ran deze verzekeringen kennis hadden geno-
men, emstig bezorgd waren over de berichten
van een plotselingen inval in Albanie en moei-
lijk konden gelooven, dat de geschillien, indien
de toestand tusscben Italie en Albanie was,
zooals Ciano hem had gesohreven, niet langs
den weg van onderhandeling konden iworden
opgelost. Wij konden moeilijk begrijpen hoe
de Italiaansehe landing op de Albaneescbe
kust in overeenstem.nmg kon worden gebracht
met de handhaving der onafhankelijkheid van
dat land. Lord Perth heeft Ciano meegedeeld,
dat de Britsche regeering het recht meende
te hebben op een zoo uuidelijk mogelijke uit-
legging over den toestand der Italiaamsch-
Albaneesche betrekkingen en de verdere
voornemens van Italie. Lord Perth had hier-
aan toegevoegd', dat de uitlegginig de sterke
afkeuring van de Britsche regeering had en de
openbare meening in Engeland niet zal bevre-
digen. Toen Perth had gevraagdi naar de
verdere plannen va.n Italie had Ciano geant-
woord, dat die zouden afhangen van de wen-
schen van het Aloaneesche volk. Chamberlain
voegde hieraan toe, dat het thans uit de laat
ste berichten duidelijk was, dat het Alba
neescbe beiwind de kroon aan den koning van
Italie heeft aangeiboden.
Wij moeten de toestemmdng der Italiaan
sehe reigeering afwaohten. Wat ook het
resultaat mag zijn, de Britsche regeering acht
dat, wat in Albanie gebeurd is, uiterst moei
lijk te vereenigen met diatgene, waarop de
Britsch-Italiaansche overeenkomst het oog
heeft. Het is niet alleen de itoekomist van
Albanie, die op het spel staat (toejuichingen).
Een gevoel van onbehaagilijkheid en ongerust-
heid heerscht niet alleen in het aangremzende
gebied, maar ook in andere landen, die door
de Middellandsche Zee bespoeld worden of in
het Balkan,schiereiland liggen.
Ik wdi het Huis niet lastig vallen met uit-
voerige bijizonderheden, maar een bewijs van
dit feit geven. Toen Crolla, de Italiaansehe
zaakgelastigde, op 11 Aipril een bezoek
bracht aan Halifax, deelde hij den minister
medle, dat de aangrenzende landen, Grieken-
land en Zuid-Slavie, volikomen rustig waren.
Later in het onderhoud deelde Halifax hem
mede, dat de Britsche regeering niet voor
nemens was Korfoe be ibezettem, doch het
een zeer emstige zaak zou achten, wanneer
een andere mogendheidl dat eilanid zou bezet-
ten (toejuichingen).
In den ocbtend van den Paaschzondag ver-
namen wij1 van onzen gezant te Athene, dat de
Grieksche regeering een inlichting had ge-
kregen, volgens welke Italie van plan was
Korfoe spoedig te bezetten. Dit bericht word
bevestigd door dlen Grieksc'hen gezant te
Londen. De minister van buitenlandscbe
zaken beeft denzelfden dag den Italiaanschen
zaiakgelastigde1 van dit bericht mededeeling
gedaan, waarop de zaakgelastigde zeide zon-
der aarzelen te kunnen veriklaren, dat het be
richt onmogelijk juist kon zijn. Hij gaf op
eigen verantwoording de verzeikering, dat dit
niet de politiek van zijn regeering was.
Halifax verklaarde daarop, dat hij over
deze verzekering tevreden was, doch dat er
noodzakelijl^T-wij'S geen enkel misverstand
tusschen ben, -geeringen ten aanzien van
dit punt mock Te= "aan. De Grieksche gezant
word1 van den mkprs van dit gesprek in ken
nis gesteld en op i1' ^.vond van denzelfden
dag heeft de Italiaa' _^ie zaakgelastigde een
rieuwe'boodschap vaj Mussolini overgebracht
en opnieuw de verzekering gegeven, dat Italie 1
voornemens was de land- en zeegrenzen van
Griekenland te eerbiedigen.
Zijn rede voortzettende zeide de premier:
Wat de .geschiedend/s van Korfoe beitreft, de
geruchten daaiwer en hoe die ontstaan zijn,
ik beweer niet, dat ik dat alles weet. Het feit,
echter, dat zij in omloop gekomen zijn en in
breeden krin.g geloof hebben gevonden, illus-
treert de algemeene onhehaaglijkheid, die
door do recente g-ebeurtenissen is gewekt.
Aan deze heele geschiedenis wordt thans geen
geloof meer gestagen. Maar toeh, gelijk ik
reeds bij een vonige gelegenheid1 heb gezegd,
wanneer het vertrouwen eenmaal is geschokt,
wordt het niet gemakkelijk hersteld. De Brit
sche regeering is van meening, dat zij zoowel
een plicht te vervullen als een dienst te ver-
richten heeft door geen twijfel te laten in den
igeest van wie het ook zij ten opzichte van
haar standpunt.
Na .zijn verklaring inzake Griekenland en
Roemenie en betreffende de Spaansche vrij^
willigers, ging Chamberlain voort:
Eens te meer bespreekt het Lagerhuis
zwaarwegende en ernstige problemen. Eens te
meer is ons alien duidelijk gemaakt van hoe
ondraaglijken aard de staat van zaken ig, die
de geheele wereld in een eeuwig terugkeeren
van groote ongerustheid houdt, die den hanidlel
en de Industrie vemlelt, die het maat-
schappelijk leven en de cultuur neerdrukt en
een neerdrukkenden invloed ulitoefent op
iedere sfeer van menschelij.ke activiteit in
ieder land.
Wij hebben langen tijd geduld .geoefend on-
danks vele verstoringen van on.s straven naar
wegnemen van argwaan, bevordering van
goeden wil en beboud van den vrede. Ik ben
niet bereid te gelooven, dat dit streven geen
vrucht zal idragen. De gebeurtenissen, waar-
over wij one in het verleden heklaagden en de
gebeurtenissen, welke wij .thans veroordeelen,
kunnen niet nalaten de gemoederen en het
geweten der volkeren te verstoren, waar zij
ook mogen leven, en, ze te brengen tot de
erkenning van het gemeenschappelijke ge
vaar".
Ellen Wilkinson interrumpeerde hier den
premier met de vraag: ,,En Rusland?"
Chamberlain anbwoordlde hierop: Ik hoop,
dat de leden van het Lagerhuis, omdat ik Rus
land niet heb genoemd, niet zullen aannemen,
dat wij geen nauw contact houden met de
vertegenwoordigers van dit land. Wij hebben
een zeer moeiijke taak te vervullen. Wij. moe
ten ndet alleen rekening houden met wat wij
willen, maar ook met wat andere volken
willen doen. Ik vraag het Huis te gelooven,
dat wij zonder eenig vooroordeel en zonder
eenifgerlei vooropgestelde ideologische denk-
beelden, tot het uiterste van ons vermogen
er naar streven am zoodanig de krachten,, die
nog ten gunste van den vrede zijn, die bereid
zijn om verzet te ibieden tegen aggressie, te
ordenen, dat ons streven succes zal kunnen
hebben. Ik verklaar thans, dat wij onze vast-
beradenbeid miO>eten verstevigen, niet alleen
om ons sterk te rnaken, ten einde onsizelf te
verdedigen, maar tevens om onze roll te
spelen in het terzijde staan van hen, die staan
tegenover een aggressie of die bedlrelgd wor
den -met het verlies van hun vrijheid en die
besluiten weerstand te bieden. Ik vert-rouw,
dat wij in die vastberadenheid en bij de stap-
pen, die wij genomen hebben en die wij nog
zullen nemen om dat ,in werking te doen tre-
den, de goedkeuring zullen hebben van dit
Ouiis, dit land en het geheele Britsche Rijk.
Majoor Attlee die weer hersteld was en die
een applaus van bijna alle ibanken kreeg toen
hij opstond zeide, dat het volkomen onwettig
optreden van Italie in Albanie na wat Buitsch-
land zich in Tsj echo-Biowakije veroorloofd had
nu ook het iaaste restje van vertrouwen in de
wereld had weggenomen. De .bedreiging van
andere kleine staten op den Balkan was nu
duidelijk en de regeering moest de collectieve
veiligheids politiek nu vastleggen niet voor
de eerste paar maanden, maar voor jaren als
het essentieelie beginsel van afweer tegen de
aanvallers, De unilaterale verzoeningspolitiek
moest tevens voor goed begraven zijn en spr.
kon niet begrijpen, dat de premier na de dui-
oelijke schending van bet Engelsch-Italiaan-
sche verdrag nog een oogenblik had geaarzeld
om dit op te zeggen en in stede daarvan weer
op geduldoefenen durfde aandringen. Er moest
nu zonder eenig dralen gehandeld worden
en alleen gehandeld. De samenwerking met
RusJand ging nog niet ver genoeg en de
regeering moest zonder verwijl de geheele
Wereld om haar ibanier verzamelen in den
strijd tegen de predikers van .bruut geweld.
Sir Archibald .Sinclair zeide voor de oppo-
sitie liberalen, dat de wereld den spilmogend-
heden nu met gelijfce mimt imoest ibetalen en
niet 1 anger eenig geduld hebben op hun be-
keering of eenig vertrouwen in hun woorden.
Spr. ondenstreepte den aandrang van den
vorigen spreker op .spoed, maar hij vreesde
dat de premier niet de man was om dien spoed
te kunnen betrachten, zoodat Chamberlain,
met alle respect voor zijn kwaliteiten, beter
deed thans de leiding in jongere handen te
leggen en Eden, wrens voorspellingen bijna
woordelijk waren uitgekomen, de plaats te
geven die hem toekwam. Een ander minister
die door den loop der gebeurtenissen hopelbos
gecompromitteerd was, was Sir John Sdmou
en deze deed het best zijn plaats voor Churchill
in te ruimen. De garanties die de regeering
aan Polen, Roemenie en Griekenland had aan-
geboden waren tot zekere hoogte goed, maar
zij moesten omgezet worden in versnelde be-
wapening, omdat als de nood het <eisehte le
garantie ook iets zou beteekenen.
Winston Churchill zeide, dat hij met de ver
klaring van Chamberlain kon meegaan zoover
deze ging. Het was waar, dat op dit oogen
blik niets rebels bereikt kon worden door op-
zegging van het verdrag met Italie, ofschoon
de schending van die overeenkomst en zeker
van haar bedoeling voor iedereen duidelijk
was. Spr. gelcofde niet, dat het Italiaansehe
volk het op een ikracht.proef in de Middel
landsche Zee tegen de vereenigde vloten van
Frankrijk en Engeland zou willen laten aan-
komen, maar de opzegging van het verdrag
zou Mussolini welkom propaganda-materiaal
tegen Engeland verschaffen. Spr.'s vertrou
wen in de vloot als geheel was onverzwakt,
maar waarom de Middellandsche Zee-vioot nu
in de dagen van de Albaneescbe crisis weer
her- en derwaarts verspreid had moeten zijn,
terwijl al dagen lang troepenconcentraties te
Bard en Brindisi gem eld waren, was weer een
van die dingen, die bewezen, dat het met, de
samenwerking dter departementen nog niet in
orde was.
Er was nog een ander ding, dat spr. moest
zeggen: waarom durfde of wilde de regeering
den algemeenen dienstplicht, die dtoor ieder
als noodizakelijk werd heschouwd, nu niet
invoeren. Was zij bang voor dit woord even-
als voor een departement van munitievoorzie-
ning. Het werd nu toch tijd dat het onver-
mijdelijke werd ingezien en onverwijld aan-
gepakt.
Lansbury achtte het oogenblik gekomen om
een laatste poging tot behoud van den vrede
te doen door onder auspjeien van Roosevelt en
Chamberlain zoo spoedig mogelijk een vredes-
conferentie bij een te roepen. Het initiatief
zou ook in breede kringen in de totalitaire
landen begrepen worden, zoo niet door de
regeerders, dan toch door het volk, dat even-
min wenschte te vechten als eenig ander volk.
Eden aan het woord,
Na Lansbury nam Eden het woord. Hij
zeide, ddt reeds sedert eenigen tijd het doel
van zekere Europeesche mogendheden stra-
teigisch is. Zij trachten zich .bepaal.de posities
te verwerven tot het verwerven van voor-
deelen, die den volgenden stap moeten moge
lijk maken. Het Rijnland werd niet hezet om
een gerechtvaardigden nationalen trots te
bevredigen, maar die bezetting maakte deel
uit van een weloverwogen plan tot bet ver
werven van voordeelen voor nieuwe stappen.
Dat maakt den tegenwoordigen toesrtand zoo
gevaarlij.k; deze methoden worden tbanis door
twee Europeesche mogendheden toegepast.
De waarheid is, dat men niet kan hopen op
een verbetering van den toestand, zoolang
men ndet kan beginnen, in een of anderen zin
de eerbied voor internationale verplichtingen
te herstellen.
Zonder eerbiediging van .beloften zijn
beloften geen betrekkingen, die de moeite
waard zijn, mogelijk. De taak is onmetelijk
groot, maar ik geloof,' aldus Eden, dat de
politiek, welke tien dagen geleden door het
Huis eenstemmig werd gesteund, de eenige
is, waarvan men kan hopen, dat zij tot dat
resultaat kan leiden (applaus op de ministers
banken).
De arbeidersafgevaardigde zeide onder
meer: „Wij kunnen niet toestaan, dat Neder-
land of Denemarken zouden ondergaan. Indien
het systeem der tweezijdige overeenkomst en
wordt voortgezet, laat ons dan een tweezijdige
overeenkomst met Nederland sluiten".
Chamberlain's rede oorloghitserij, aldus
politieke kringen te Berlijn.
Het Duitsche nieuwsbureau meldt uit Ber-
I'jn:
In politieke kringen acht men het verba-
zingwekkend, dat Chamberlain andere naties
gewelddadighe'id durft te verwijten, nu Enge
land zelf op een dergelijke wijze in Palestina
optreedt, waar woningen gebombandeerd
worden en mannen, vrouwen en kinderen, die
voor hun vrijheid vechten, worden gedood.
Chamberlain, zoo verklaart men vender, heeft
geheel gelajtk, wanneei hij beweart, dat een
eenmaal geschokt vertrouwen niet zoo ge
makkelijk is te herstellen. Tegenover de
Engelsche methoden, om op ,de meest ge-
wetenlooze wijze paniek te zaaien en de
wereld in een oorlogsstemming te brengen,
kan niemand meer een oprecht vertrouwen
in de Engelsche verzekeringen van vrede-
lievendheid bezitten. Het is in zooverre te
waardeereji, dat Chamberlain zijn omsinge-
lingsplannen open toegaf en opnieuw beves-
tigde, cat de Engelsche regeering alles zou
doen, om deze omsingeling te beraiken.
Over de beteekenis van Chamberlain s
woorden dat de Engelsche regeering zoo
nauw mogelijk contact houdt met Moskou.
heerscht in politieke kringen te Berlijn geer.
misverstand. Men herkent daarin den wil van
Engeland om de Engelsche belangen zelf® met
de huip van het bolsjewisme te laten zege-
vieren, zooals dat in Spanje gedurende twee
jaar ten koste van het Spaansche volk is ge-
schled.
De zin van Chamberlain, dat niemand die
eenig gevoel voor verantwoordelijkheid heeft
in deze dagen iets kan doen, dat tot vererge-
ring van de spanning kan ibijdragen, vindt te
Berlijn volledige instemming. De Engelsche
propaganda die tegen Duitschland werkt zon
der scrupules met onware alarmeerendte be
richten, wordt door Chamberlains verklaring
volkomen duidelijk gekarakteriseerd. Het
doen en laten van de Engesche gruwelipropa-
ganda, waarvan men die methoden uit den
wereldoorlog nog goed kent, hebben intus-
schen dien ondragelijken toestand gescbapen
welke, evenals Chamberlain, op dat oogen
blik begint, dat de wereld een toestand van
telkens opnieuw opkomende ongerustheid
moet doormaken, die handel en industrie in
hooge mate schaadt en iedere menschlijke
bezigheid vergiftigt. Waar deze bronneiwer-
giftigers in werkelijkheid zitten, zal men in
Britsche regeeringskrimigen het heste weten,
aldus volgens het Duitsche nieuwsbureau,
politieke kringen te Berlijn. Hierin ligt in
werkelijkheid, :aoo besluit hat comimentaar,
een geme'enschappelijik gevaar, dat men in
Europa door de Engelsche politiek en de En
gelsche methoden in een nieuwen volkeren-
moord gedreven wordt. Dat is de kern van
de zaak, al het andere is -geredeneer.
(Ingeiz. Med.)
POTENTIEELE MACHTEN.
Het zijn, schrijft de N. R. Crt., merkwaar-
dige klanken, welke de laatste dagen over den
Atlantischen Oceaan tot ons komen. Het eerst
heeft ons een uitlating van Roosevelt getrof-
fen, toen hij vertrok uit Warm Springs, de
badplaats, die hem genezing heeft geschon-
ken na zijn aanval van kinderverlammin0 en
wajar hij thans nog elk jaar terugkeert, de
uitlating: ,,Ik kom dit najaar terug, ais wij
dan geen oorlog hebben". Deze uitlating heeft
niet alleen in Europa de aandacht getrokken,
maar ook in Amerika. De Washington Post
schreef. dat met dat ,,wij" de Ver. Staten
bedoeld waren en dat de President met zijn
woorden het aan de mogendheden van de spil
had duidelijk gemaakt, dat zij, zoo zij een
oorlog mochten uitlokken, erop moesten reke-
nen van den beginne af een natie tegenover
zich te vinden, die potentieel aanzienlijk
sterker is dan Duitschland en Italie samen.
Door het collectieve ,,wij" te gebruiken, al
dus het Amerikaansche blad, deelde de Presi
dent aan Hitler en Mussolini mede, dat de
geweldige kraeht van de Ver. Staten een
factor moet uitmaken bij hun dagelljksche
overwegingen. Hij, gaf den mogendheden van
de spil te kennen, dat zijn bewind allerminst
onverschillig is voor hun samenzwering. Deze
toelic'hting van het Amerikaansche blad heeft
bijizondere waarde ge'kregen, doordat Roose
velt zelf op een persconferentie er de aan
dacht op heeft gevestigd en gezegd, dat het
een zeer goed, zeer duidelijk en zeer oprecht
artikel was.
Op dit artikel nu van de Washington Post,
dat de presidentieele sanctie heeft gekregen,
is een tweede artikel Van hetzelfde blad ge-
volgd, waarin het blad te kennen geeft, dat
evenmin als de Ver. Staten Rusland onver
schillig kan blijven tegenover een aggressie
van den kant van de mogendheden van de
spil. Het artikel laat duidelijk uitkomen, dat
beid'e landen, al zullen zij zidh verpiicht ge-
voelen tegen verdere aggressie op te komen,
dat niet doen uit liefde voor Engeland en
Frankrijk. Hoewel zij beide vijandig staan
tegenover nationaal-socialisme, zijn zij ook
beide wantrouwig tegenover Engeland en
Frankrijk.
Kij heschouwen zichzelf als betrekkelijk
veilig en wenschen deze veiliigheid niet in de
waagschaal te stellen terwille van mogend
heden, wier houding na den vorigen oorlog
hen bitter teleur heeft gesteld, m.a.w. deze
beide groote mogendheden zouden niet van
zins zijn voor Engeland en Frankrijk de kas-
tanjes uit het vuur te halen, doch zij beseffen,
dat een nederlaag van die beide hun eigen
veiligheid1 in gevaar zou brengen. De verzoe
ningspolitiek van Chamberlain heeft gefaald
en Engeland en Frankrijk zijn thans be-
sloten tot verzet over te gaan. Doch zij heb
ben naar het oordeel van Amerika den
gunstigsten tijd daarvoor voorbij laten gaan.
De Washington Post is van oordeel, dat de
dictators niet snoeven, wanneer zij zeggen,
Engeland en Erankrijk niet meer te vreezen.
Wil men dus, dat is tenslotte de strekiking
ook van dit laatste artikel, aan de aggressie
werkelijk paal en perk s-tellen, dan dient men
de mogendheden van de spil duidelijik te laten
beseffen, dat zij niet alleen Frankrijk en En
geland, maar ook de Ver. Staten en Rusland,
die in potentieel opzicht de machtigste mo
gendheden ter wereld zijn, tegenover zich
zullen vinden.
Deze stemmen van de overzijde van den
Oceaan bekrachtigen als het ware den om-
mekeer in de houding der Ver. Staten, waar
wij onlangs al eens op hebben gewezen. Pre
sident Roosevelt zelf heeft nimmer zijn af-
keer voor de totalitaire regeeringsvormen
onder stoelen of banken gestoken, maar zijn
belangstelling voor de gebeurtenissen in
Europa was tot voor korten tijd min of meer
passief, in overeenstemming met de gevce-
lens van de meerderheid van het Amerikaan
sche volk, dat zich niet in de Europeesche
verwikkelingen wilde mengen en een politiek
van volkomen afzijdigheid voorstond. De jong-
ste gebeurtenissen in ons werelddeel hebben
echter den ommekeer, die al ontstaan was
door de vervolging der Joden, verhaast. Het
feit, dat Amerika onder zijn burgers behalve
vele Joden ook vele Tsjechen en Slowaken en
naar venhouding tot de kleinheid van het land
zelfs ook nog veel Albaneezen telt, heeft er-
toe bijgedragen, evenals de tragische en ver-
rassende wijze, waarop aan de onafhankelijk
heid van Tsjecboslowakije en Albanie een
eind' is gemaakt.
Het is nu eenmaal een merlkwaardig maar
niet te miskennen feit, dat een groote me-
nigte, welke van politiek imzicht gespeend is,
door zuiver menschelijke ontroeringen meer
getroffen wordt dan door de krachtigste po
litieke overwegingen. Het lot der Joden heeft
ook bij anderen dan hun ras- en geloofsge-
nooten diepen ind'ruk gemaakt en de vlucht
van het jonge moedertje, dat koningin was
van Albanie, heeft meer bijgedragen tot sym-
pathie voor dat land dan de afschuw voor de
daad van aggressie, waarvan die vlucht
slechts een heel klein gevolg was.
De sympathie, welke uit Amerika getoond
wordt voor het verzet tegen verdere daden
van aggressie, zal ongetwijfeld Engeland en
Frankrijk in hun houding schragen, al zal
men er zich daar wel van bewust zijn, dat
men mocht ooit een conflict uitbreken
toch eerst zelf het spits zal moeten afbijten.
Het besef echter, door een potentieele macht
als de Ver. Staten te worden geruggesteund
en te kunnen rekenen op de sympathie en
v/iaarschijnlijik ook de medewerking van een
andere potentieele macht als de Sowjetunie,
biedt het vooruitzicht, dat het beoogde ver
zet op den duur zijn doel zal kunnen bereiken,
m.a.w. dat de strijd op leven en dood, die dan
zou moeten worden gestreden, van den be
ginne niet alleen niet hopeloos, doch ook niet
voor beide partijen vernietigend zal zijn.
ANTI-ITALLAANSCHE STEMMING
IN TUNIS EN LIBYE.
De bond van Mobarmmedaansehe oudstrij-
ders en oorlogsslacbtoffers in Tunesie geeft
in een protest tegen de agressie in Albanie
uiting aan zijn ongerustheid, die hij voelt voor
alle in Albanie levende muzelmannen. De
bond noodigt alle geloofsgenooten uit, ,,zich
met geestdrift en vertrouwen aan de zijde
van het beschermende, edelmoedige en ver-
draagzame Frankrijk te scharen, om de
eeuwenoud'e banden van vriendschap tusschen
de Franschen en de Mohammedanen te ver-
sterken".
Volgens uit Tripohs komende reizigers, zou
de ontevredenheid, die zich na de verandering
van Libye in Italiaansehe provincie in Mo-
hammedaansche kringen heeft geopenbaard,
na den Italiaanschen aanval op Albanie toe-
genomen -ziijn.
Ondanikis de zeer krachtige voorzorgsmaat-
regelen zouden de geruchten omtrent een
Senoessistischen opstand aian de grens van
de Sahara zich snel hebben veTiSipreid en in
het geheele land een vijandige gezindheid
jegen die Italiaanche regeering hebben ge-
schapen.
Medegedeeld wordt, dat er vlugschriften
worden verspreid en dat de nomaden met een
mondelinge campagne strijden tegen de op-
hitsing van radio Tripolis tegen d'e Islami-
tiscbe politiek van Frankrijk. In deze vlug
schriften wordt er bij de Mohammedanen op
aangedrongen op hun hoede te zijn .tegen de
haatcampagne der regeering te Rome. Er zou
een homdterdtal arrestaties verricht zijn.
ONDERSOHEIDING.
De heer M. Renier, secretaris van het'Bel-
gisch consulaat alhier, is door Z.M. den Ko
ning van Belgie, benoemd tot Ridder in de
orde van Leopold II.
Bij koniniklijk besluit van 6 April 1.1. is o.m.
met ingang van 29 Mei a.s. herbenoemd tot
kantonreohter-plaatsvervanger in het kanton
Terneuzen de heer Mr. G. Ticheunan.
MACHINESCHRIJV'EN.
Voor machineschrijven diploma C (hoogste
snelheidsdiploma) van het Instituut Rients
Bait te Den Hqag slaagden dezer dagen de
■dames D. Markusse te Zaamslag en M. Dees
en J. N. Klouwers, alhier, en de heer C. J.
Verschelling te Axel.
R.K. KIESVEREENIGING.
Woemsdagavond hield de R.K. Kiesvereeni-
ging.een propaganda-vergadering i.n het R.K.
Vereenigingsgebouw, waar als spreker optrad
de hoo-gedelgestr. heer Max van Poll, lid der
2e Kamer. De belangstelling was niet groot.
De voorzitter, de heer Van Rompu, opende
de vergadering met een kort woordje, waarin
