Gemengde Berichten
Landbouwberichten
Feuilleton-vertellingen
Pluimvee-Rubriek
HET FRANSCHE KASTEEL CLeRES.
BRABANTSCHE BRIEVEN.
Anti-Italiaansche houding.
In Montevideo bleek het noodig, dat de
Uruguay'sdhe autoriteiten den commandant
van het eskader verzochten, de bemanning
geen verlof te geven tot passagieren. Men
had het geproheerd; een detachement was aan
land gegaan, en de onverkwikkelijkste too-
neelen speelden zich af; de poMtie was maar
net in staat, ergere gebeurtenissen te verhoe-
den. In Montevideo beweert men, dat de Ita
liaansche zeelieden een provoceerende houding
aannamen. Ik weet niet of dat juist .is, en
eerlijik gezegd doet het er ook niet toe; het
feit is voldoende, dat het tot demonstrates
kwam.
In Buenos Aires werd het passagieren ver-
oorioofd. Maar... groepsgewijze, en onder
talrijk politie-escorte, bewapend met traan-
gas-bommen.
Van een bezoek aan Chili werd afgezien.
De Peruaansche en Ecuatoriaansche havens
volgden het voorbeeld der Argentijnsche auto
riteiten, en zorgden vopr ..bescherming" der
gasten.
Maar in Panama kiwam het tot een schan-
daal: het publiek bombardeerde den Italiaan-
schen admiraal met rotte eieren. En in Oosta
Rica kwamen even onverkwikkelijke taferee-
len voor. Wiaarop het in den aanvang ver-
melde terugroepings-besluit volgde.
'Buenos Aires is kort na het bezoek van de
Italiaansche oorlogsschepen bezocht door een
Engelsch, een Noord-Amerikaansch, een
Zweedsch oorlogsschip. Dezelfde ontvangt
van de zijde der autoriteiten. En van de zijde
van het publieik: vriendelijkheid, gastvrijheid.
Engelsche, Noord-Amerikaansche, Zweedsche
matrozen en mariniers hebben, alleen of in
groepen rondgewandeld en getoerd door de
straten van Buenos Aires, hebben theaters
bezocht, voetbalmatches gespeeld enz. Er is
geen enkel incident voorgekomen.
En in de andere Latijnsch-Amerikaansche
havens, door dezelfde bezoekers aangedaan,
evenmin. Men is in dit werelddeel dergelijke
bezoeken gewoon, en ziet ze gaame. De op-
varenden van de K XVIII kunnen trouwens
getuigen hoe het hier bij dergelijke gelegen-
heden pleegt toe te gaan.
De zaak is dat, ondanks het feit dat zoo on-
geveer de helft der Argentijnsche bevolking
van Italiaansche afkomst is of misschien
gedeeltelijk juist daarom en dit verschijn-
sel zich in de rest van Latijnsch Amerika,
hoewel niet in die sterk# mate, voordoet, fas-
cisrne hier een ongewild artikel is.
Bovendien: men is hier van dergelijke be
zoekers nieujwsgierigheid, belangstelling, ge
woon. Maar... geen georganiseerde demon-
straties. De Italianen maakten den indruk
van demonstranten. Zij hebben waarschijnlijk
bij hun vertrek bevel gekregen, op te treden
a Is propagandisten voor het faseisme. Met
het resultaat dat men gezien heeft.
VISGHDIEVEN op heeterdaad
BETRAPT.
De rijksveldwacht in Haarlemmermeer
heeft drie vischdieven op heeterdaad betrapt.
De r ijksveldiwachters uit Vijfthuizen en Aals-
meerderdijk trokken des nachts op surveil
lance uit. Aan de Hoofdvaart bemerkten zij,
dat aan den kant, op eenigen afstand, zich een
drietal personen verdacht ophield. Behoed-
zaam kwam de politie nader en overrompelden
het drietal, dat te verbluft was om op de
vlucht te si aan. Het bleken te zijn de gebr.
L. en G., F. de S., wonende te Hoofddorp. De
aangehoudenen behoefden niets te ontkennen,
want zij waren van hun dubbel strafbare
strooperij op heeterdaad betrapt.
EEN TROUWE MEESTERES GESTRAFT.
Ieder heefit, sohrijft ,,De Telegraaf" zijn
hobbies. Ook de vrouw van een rechteir. Zoo
zal niemand 't de echtgenoote van 'n bekend
rechter in het arrondissement Utrecht kwalijk
neon en, wanneer zij bijzondere aandacht
schenkt aan de verzorging van twee bokjes,
die den bokkenwagen iharer kinderen plegen
te trekken en als zoodanig dus recht hebben
op een teedere behandeling. Maar wanneer
deze verzorging der d'ieren in botsinig komt
met wettelijke bepalingen, komt zelfs de rech-
tersvrouw in conflict met de politie, wier ,taak
het nu eenmaal is toe te zien op de handel-
wijze der ingezetenen.
Dit heeft een rechtersvrouw, te Maartens
dijk woonachtig, moeten ervaren, toen de ge-
gezondheidstoestand van een barer bokjes te
wenschen overliet. Het dier was herstellende
van een lonigontsteiking en de veearts achtte
overbrenging van het nog zwakke dier naar
een warmen stal noodzakelijik. De bokken
wagen kon voorloopig niet gebrui'kt worden,
maar de rechtersvrouw was al dankbaar, dat
zij den hasten bok van het span zou kunnen
behouden en dus werd het advies van den vee
arts opgevolgd. De bok verhuisde naar een
warmen stal op een der Maartensdijksche
boerderijen. Maar wie zal den sohrik van zijn
meesteres 'beschrijven toen zij na enkele dagen
vemam, dat de veestapel van den boer, bij
wien het bokje was ondergebracht, aangetast
werd door mond- en klauwzeer.
Uit vrees, dat de bok opnieuw ziek zou
worden, besloot zij onmiddellijk maatregelen
te nemen. Een vergunning voor vervoer van
den bok was noodig en zij zette dan ook alles
op alles om het dier uit de besmette omgeving
weg te halen. ,,Dan maar thuis opknappen",
dacht zij.
De burgemeester van Maartensdijk achtte
het verstrekken van een vergunning voor ver
voer onder deze omstandigheden echter niet
gewenscht en weigerde. Een veterinair inspec-
teur, daarna geraadpleegd, kon evenmin een
vergunning verstrekken, zoodat het gevolg
was, dat de bok in den warmen stal, doch in
de besmetteijke omgeving moest blijven. ,,Dat
nooit", zei zijn meesteres. de rechtersvrouw.
Zij liet haar kennis van den regel, dat ieder
geacht wordt de wet te kennen, plaats maken
voor haar igevoelens en nam een kloek besluit;
zij bond den bok aan een touw en nam het dier
mee naar huis.
Toen greep de Maartensdijksche gemeente-
veldwachter in en verbaliseerde, zonder aan-
ziens des persoons, de rechtersvrouw. Voor
de minnelij'ke schikking, waarbij zij 75 zou
moeten betalen voor de overtrading, gevoelde
de geverbaliseerde niets en zoo verseheen de
rechtersvrouw dezer dagen zelf voor den kan-
tonrechter te Utrecht en gaf een uiteenzetting
van de feit en.
De ambtenaar bij het O. M., mr, Albarda,
noemde dit een ernstige overtreding en zeide,
dat hij verwacht had, dat de rechtersvrouw
een goed voorbeeld gegeven zou hebben aan
de boerenbevolking van Maartensdijk met be-
trekking tot het naleven van de wettelijke
bepalingen, waaraan streng de hand gehou-
den moet worden. De ambtenaar wilde de
teedere gevoelens voor den bok niet verklei-
nen. Ik kan me voorstellen, aldus de amb
tenaar, dat mevrouw veel voor haar bokje
voelt, maar ik neem haar deze handelwijze
hocgist kwalijk. Ik vind het erg, dat iemand
als rechtersvrouw willens en wetens de wet
overtreedt.
De eisch luidde twee geldboeten van twintig
gulden, subsidiair tweemaal tien dagen hech-
tenis. Verbeurdverklaring van den ibok wilde
de ambtenaar nog niet vragen. Hij vond, dat
de rechtersvrouw nu voldoende gestraft was.
De kanton rechter,, mr. v. d. Mersch, ver-
oordeelde de menschlievende bokkenihoudster
tot een geldboete van dertig gulden of tien
dagen hechtenis. Met de wet kan nu eenmaal
niemand bokkesprongen maken.
DIEF SCHADUWDE
ZIJN SEAOHTOFFERS.
Nadat de politie van vrijwel alle afdeelings-
bureaux maandenlang gezocht heeft naar een
man, die gedurende langen tijd duizenden gas-
munten stal, is het thans aan de centrale
recherche gelukt den dader van deze lange
reeks diefstallen te arresteeren.
Het is een 60-jarige man, die Amsterdam
maanden achtereen onveilig maakte en het
speciaal voorzien had op gasmuntjes.
Talloos waren de aangiften van diefstallen
van deze vrij kostbare munten, die iederen
dag uit bakfietsen, melkwagens, uit auto's en
andere voertuigen verdwenen.
Het onbegrijpelijke was aanvankelijk, dat
blijkbaar nergens een zak met gasmunten
veilig kon blijven liggen. Loopjongens, die
voor hun patroons bij een distributiekantoor
van de gasfabrie'k een paar zakken gaspen-
ningen kochten en onderweg even een andere
boodschap moesten doen, misten dikwijils bij
hun terugkeer de zakken met de munten.
In totaal zijn in' den loop van het laatste
jaar duizenden gaspenningen die 81/, cent per
stuk kosten gestolen. Niemand begreep, hoe
de dief zoo precies wist waar de munten te
vinden waren.
Toen de centrale recherche kort geleden
opdracht kreeg dit tmysterie op te lossen, wer-
d'en eenige rechercheurs aangewezen om te
zoeken naar den dief.
Alle aanigiften van diefstallen werden nog
eens nagegaan en daarbij ontdekten de politie-
speurders, dat de gaspenningen vrijwel steeds
verdwenen, wanneer de loopjongens, slagers of
melkboeren de munten pas in hun bezit bad-
den.
Zoodra de loopers van een of ander distri
butiekantoor met de zakken vertrokken wa
ren, of bij het eerste oponthoud waren de pen-
ningen verdwenen.
Men trok hieruit de concusie, dat de dief
reeds bij de verschillende kantoren op wacht
stond en daar controleerde wie gaspenningen
kocht.
Na lang speuren trof men bij een kantoor
een man aan, die hier herhaaldelijk vertoefde.
Hij stond voor het kantoor en deed wat on-
verschillig, morrelde zoo nu en dan aan zijn
fiets, doch zoodra hij iemand met eenige zak
ken munten uit het kantoor zag komen,
volgde hij,. direct op zijn fiets. Hij bleef den
melkboer, loopjomgen, slager of toakker zoo-
lang volgen, totdat deze hier of daar zijn fiets
even onbeheerd liet staan. Dan deed hij een
greep, liet de zakken snel in een mand voorop
zijn fiets verdwijnen en reed dan snel weer
weg.
De politie volgde dezen geraffineerden dief
eenige dagen achtereen. De rechercheurs con-
stateerden, dat de man zijn slachtoffers bijna
op den voet volgde en op 't geschiktste oogen-
bliik d'en diefstal pleegde.
Dezer dagen was de dief weer op pad. Ook
nu zagen de rechercheurs dat hij een slagers-
jo-ngen, die kort te voren munten had ge-
kochit, per fiets achtervolgde. De politieman-
nen gingen den dief weer na en ontdekten,
dat hij in de binnienstad op een oogenbik,
waarop de jongen zijn fiets even onbeheerd
liet staan, een greep in de slagersmand deed.
Hij haalde ervier worsten uit. De
rechercheurs schoten toe en arresteerden den
dief op heeterdaad.
Zij braohten hem over naar het hoofdbureau
van .politie, waar zij bij fouilleering een boekje
op hem bevonden, waarin precies de kantoor-
uren van de verschillende distributiebureaux
genoteerd stonden.
Hij bekende spoedig een geheele organisatie
op touw te hebben gezet, om steeds gemakke-
lijker zijn slag te kunnen slaan. De gestolen
munten verkocht hij weer ve.r beneden de
vastgestelden prijs aan eenige handlangers,
die op hun beurt de penningen aan particulie-
ren verkocht en, doch dan weer een hoogeren
prijis bedongen. De helers dreven er een zeer
winsbgevenden handel in.
Het staat wel vast, dat de dief duizenden
munten heeft gestolen en daarmede zeer veel
geld heeft ,,verdiend".
BEWAKER IN DE CEL. GE V AN GENE
ER UIT.
De dertigjarige Nederlander R. is er, naar
De Telegraaf meldt, Donderdagavond op avon-
tuiurlijke wijize in geslaagd uit de gevangenis
in Gronau (Westfalen) te ontvluchten. R.
werd Dinsdagavond laat in het Duitsehe grens-
gebied nabij Glanerbrug door Duitsehe douane-
beambten aangehouden. Hij was toen in het
bezit van goederen, welke hij in Gronau ge-
kocht had en die hij naar Nederland wilde
smo'kkelen. De Duitsehe beambten namen
hem mee naar Gronau, onderzochten waar hij
de goederen gekocht had en ontdekten op deze
wij'ze, dat hij ze met Diuitsch papiergeld be-
taald had, dat hij uit Enschede had meege-
nomen. Daardoor had R. de Duitsehe devie-
zenbepalingen overtreden; hij werd in de ge
vangenis van het Ambtsgericht in Gronau
opgesloten.
Wetende, dat hem een zware straf wachtte,
peinsde R. op middelen am te ontvluchten.
Donderdagavond vroeg hij een bewaker in zijn
eel te komen, omdat de .kaohelpijp, die voor
verwarming boven door het vertrek loopt, zoo
rookte. Toen de bewaker naar d'e pijp kwam
kijken, greep R. hem aan, duwde den man in
de eel, liep er zelf uit en sloot de grendels.
Om buiten te komen, moest hij nog twee ge-
sloten deuren passeeren, doch gelukkig- voor
hem s'taken de sleutels in het slot.
Op straat greep R. een fiets en reed er mee
in de riehting van de grens bij Glane. Toen
hij de grens bewaakt zag, wist hij niet beter
te doen dan een boerenerf op te rijden, waar
hij de fiets in den stee'k liet. Nadat hij door
twee beken gewaad was, bereikte hij Neder-
landsch grondgebied. Druipnat kwam hij in
een winkel te Glane terecht, waar hij een taxi
opbelde, die hem naar Enschede en weer thuis
bracht. Met smakkelen zal het nu voor R.
wel uit zijn.
IHet kasteel Cleres bij Rouaan, dat Vrijdag
ten deele in de asch is gelegd, was vooral be
kend om het daarbij behoorende dierenpark
maar verdiende ook op zich zelf-de aandacht.
Het was in 't begin van de vijftiende eeuw
herbouwd en in de negentiende voltooid op de
bouwvallen van een kasteel, dat uit de elfde
eeuw dagteekende. Volgens de legende zou
Jeanne d'Arc in de gevangenis van die huizin-
ge. een nacht doorgebracht en ook 'Henri TV
moet er ondarkomen gevonden hebben; men
bewaarde er zijn bed, dat in de vlammen is
opgegaan. Het stond b'l den monumentalen
schoorsteen, die uit de beschotten van het
oude kasteel was samengesteld. De vertrek-
ken bevatten onder andere een katheder en
meubelen uit allerlei landen.
iDe dierenverzamelingen, die niet geleden
mebben, waren in gebouwen over het park
verdeeld, behalve een voliere, die zich binnen
het slot bevond, maar des winters altijd leeg
stond. Wel is de rijke boekerij vernield, die
vooral zeldzame werken over vogels bevatte.
KORT VERSLAG
van de vergadering van het Dagelijksch Bestuur
van de Zeeuwsche Landbouw-Maatschappij,
gehouden op Maandag 13 Februari 1939, in
het Landbouwhuis te Goes.
Ulvenhout, 16 Febr. 1939.
Amico,
Lijk twee sterre-
d'iamanten fonkelend
aan den staalblauwen
gewulft van den nach-
telijken hemel, .daar
boven de inktzwarte
silhouetten van de
vezelende bosschen,
waaruit den naaht te
ritselen schijnt,
lijk twee bonken van
diamant, sprankelend
als 25onbespatten
daauw op zwarten,
verschgeploegden eer-
de, lijk twee veromketsende lichtsterren uit
zonbeschenen kristal, zoo bloeiden open twee
lichtblommen in de donkere velden van Neder
land, afgepaald erf in 't zwarte gebied van
deuze Weareld.
Twee ziiverwibte Nachtschoonen van blan-
ken bloei spitsten in sterrekrans de stralende
blommeblaren uit, in 't donkere tij van Negen-
tiennegenendertig.
Donkere tij van de Negentiendertiger jaren,
waarin de hemelen verduisterd zijn mee de
lage wolken van kou egoisme, van eigenwaan,
van^onderlingen haat.
In deus tij' bloeiden twee lelieblanke blom-
men los, gelijk ge wel meermalen ziet, dat
schoonste blommen bloeien langs den mest-
hoop
't Ueven wierd veul moeilijk. Den weareld-
akker wierd bar dor. 't Is ko'iossaal moeilij'k
geworden van dieen akker te oogsten. Goei
zaad is er bekans nie aan besteed. Want mis-
sohient ontkiamt 't wel, maar 't gewas groeit
nie op. 't V.riest deals kapot onder de gure
vlagen uit dieen killen lagen hemel. Deals
verstikt 't, tusschen den wirwar van onkruid,
dat sjuust op 'nan barren grond zoo welig
tdert.
En daar is heldenmoed noodig, om op dieen
a'kker te arbeiden. Stilien, verbetem helden
moed, die teugen den weerbarstigen grond
tekeer gaat onider 't kraken der spieren.
Verbeten heldenmoed is noodig om te zwoe-
gen onder die ikouwe lochten, die dten eenza-
men, stuggen mensch, daar in de dorre vlakte
van den schralen akker treiteren, itot ziek-
wordens toe.
Treiteren mee de snerpende, snijdende
sturmvlagen van wangunst, van eigenwaan,
van haat.
Treiteren mee den motregen van valschen
spot, miskerming en dikkels verwensching!
Ja 't leven wierd veul moeilijk veur dieen
eenzamen boer, die daar stug, teugen alles en
alien in, zijnen zwaren arbeid verzet.
En hij mag wel hebhen 'nen scbedel lijk
'men ijzeren pot, z'n hart vervurmen tot 'nen
woestijn, zijnen ,wil harden tot koud istaal, om
vol te toouwen zijnen zwaren arbeid.
Tja gemak kelij kcr zou 't zijn. veur'm, om
,.ginnen ijzeren 'kop" te hebben, gin harsen-
pan! Maar net te doen of de geik was enne...
dus over niks anders te prakizeeren dan over
z'n edgen belangen.
Maar sjuust zulke uitgeslapen ,,gekken"
zijn er al zooveul in deus egoistische weareld,
waarteugensjuusit 't Koninklijk gedacht
veur ^.iMoreele Herbewapening" en 't Gemeen-
schapsgeda<Jit" zoo fel opkomen.
En daarom ploetert ie deur, dieen stuggen
boer op. den dorren weareldakker; veural nou,
nou dan eindelijk twee zilverblanke blommen
losbloeien in dieen eigensten schralen zand-
akker, daar onider die graauwe lochten.
Hij zwoegt eenzaam wijer, want hij wdt:
'n Huishouwen, waarin alle lejen alleen aan
eigenbelangen denken, zoo'n huishouwen is
'nen eksternest!
Hij wit: 'n zaak waarin alle ,,medewer-
kers" alleen op eigen belangen uit zijn, zoo'n
zaak gaat er onder.
En daarom verzaakt hij nie, de hem van
God opgelagde taak!
'n Samenleving waarin ieder alleen aan z'n
eigen denkt, zoo'n samenleving is eenen groo-
ten eksternest engaat ten onder!
Hij is boer! Kent den buiten. Speurt Gods
bedoeiingen dus.
Hij wit: in 't bosch daar gunderwijd, achter
't eerpeland, daar groeit elken boom naar den
hemel, omdatalle boomen malkaars leven
meugelijk maken. Den boschbojem wordt
gemest mee malkaars herfstblaren. 't Vocht
wordt bewaard deur malkaars kruinen, die de
hitte en d'e zon afschermen. In kwaie, felle
wintertijen wordt de temperatuur bewaard.
deur malkaarGinnen Noordooster is opge-
wassen teugen de .boomen van 't bosch, die
'm samen ontkrachten.
Ieder sturmgeweld vindt z'n portuur teugen
de boomen van 't bosch, die wijzen: ,,tot
hier!"
En zoo groeit 't bosch tot een natuurlijk
paradijs, want daar is samenhang in't hestaan
van al die boomen.
Zoo groeit 't gras, zoo rijpt 'n korenveld,
7-<X>is de Scheppdng ingesteld deur God!
Dieen boer wit dat.
Nie uit boekem, opgesteld deur menschen,
nie uit ,,wetten", geschreven deur menschen;
nie uit kranten, niet uit radio geleid deur
menschen; nie uit politieke redevoeringen,
gehouwen deur menschen, hij. kent de ge-
heimen van den buiten deur God, Dien ie
daar ziet in Zijn werken!
Die Zich niet teugensprikt in verschillende
boeken in verschillende wetten, in verschil
lende politieke redevoeringen, maar Die eigens
een Wet is, waaraan Hij, waaraan dieen boer,
waaraan elk redelijk wezen, waaraan elk dier,
waaraan elken boom, waaraan elken korern-
halm, waaraan el'ke planeet alleen maar
gehoorzamen kan!
De groote Wet der Liefde, der Saam'hoorig-
heid, derGemeerisc.hap, of hoe ge die Wet
betitelen zult.
Neee, sjuust dieen boer mee z'n ijzeren
harsenpan karf ,,-Gods water nie over Gods
land laten loopen". Sjuust hij kan nie doen of
ie gek is en dan alleen maar d'enken aan z'n
eigen. Zijn harsenpan, zijn Redelijkheid, zijn
grootste Gave Gods verzet zich daarteugen!
Hoe jammer 't ook is, dat veul harsenpannen
nie de wijsheid der "boomen hebben
Mijn vader was van hooge geboorte, dus
,,ik" ben beter dan die boerenkevers.
Mijn meesters hebben me veul lessen laten
leeren, dus ,,ik" ben beter, dan die zwoeigers.
,,Ik" neb veul geld, -dus ,,ik", dus ,,ik,"
Dus altij ,,ik". Ocherme! Adel, Geleerdheid,
Rijkdom, eenmaal komt veur ons aliegaar
den lesten dag, de allerste minuut, die veur
iedereen 't zelfde is.
De eeuwigheid, waarin wij allemaal ,,Niks"
zijn
Waar zestig, zeuventig jaren van ,,ikheid"
zoo belachelijk zijn!
Zekers, 't is wel veul gemakkelijk om er
„gin hersenpan" op na te houwen en lijk 'n
dier altij op roof uit te zijn naar de vette slob
bers.
't Is veul gemakkelijk om mee twee handen
in de zakken langs dieen dorren giuren levens-
akker te staan bespotten en te treiteren dieen
stuggen, eenzamen .boer, die daar ploetert
veur despotters!
Ja, 't is makkelijker dieen boer zijnen
arbeid kapot te critiseeren, dan te prijzen.
Want gichelen, want critiseeren, want spotten
en misprijzen gaat deuze dorre weareld, waar
in we al tfoo content zijn mee twee schoone
bloeiers, zoo triestig gemakkelijk af!
Deuze weareld, wier hemmeke waait zooals
de wind waait.
Deuze weareld, waarin 't ..Hosanna!" en
,,kruisigt hem" malkaar steeds schaamteloos-
sneller gaan opvolgen.
Verlejen week was President Roosevelt den
grooten raddraaier van de Waereld1. Hij stak
den oorlo.g aan!
Vandaag is 't alles gelogen en den Roos is
'nen soortement van Vredesbrenger (mee 'n
bietje griep).
In September kwam 't oorlogsgevaar uit
't Oosten., verlejen week uit 't Westen, daar-
itusschen in 't Zuien.
En onderwijl kirijgen wij', erme deftighedens,
erme geleerdihedens, erme rijkaards, erme
prullen nooit nust.
Word'en we oud, schuifelen we naar 't End,
in eenen angst en vrees, in eenen omrust en
zurg.
Ons korte leven hangt aan malkaar van
proefverd'Uisteren, van 't bouwen van -bornvrije
kelders, van 't kerven van loopgraven in den
eerde, van 't passen van gasmaskers, van
onruststokende berichten deur radio en pers,
vanvervolging.
Vervolging op 'den weig naar 't graf, altij
vervolging, die den mensch ginnen tijd tot
bidden laat...! En 'm de „ik"-ziekte bezurgt.
Waaraan 't .bosch d'er Men'schheid kapot gaat,
omdat elken boom den anderen in den weg
gaat staan!
Maar
lijk twee sterrediamanten., fonkelend aan
den staalblauwen gewulft van den nachtelijken
hemel, daar boven d-e inktzwarte bosschen,
waaruit den nacht te ritselen .sohijnt,
lijk twee bonken diamant, sprankelend als
zonbespatten daauw op zwarten, versch
geploegden eerde, lijfc twee veromketsende
lichtsterren uit zanbesdhenen kristal, zoo
bloeiden open twee liohtblommen in de don
kere velden van Nedierland.
Twee zulverwitte Nachtschoonen van blan-
ken bloei spitsten in sterrekrans de stralende
blommeblaren uit, in't donkere tij van Negen-
tiennegenendertig.
Op 't donkerste moment begost de Gemeen-
schapagedachte weer aan te gloren.
De eenzame iboeren, hier en daar op gure,
dorre akkers, ze hebben .nie 'heelegaar veur
niks geploeterd! Huilie .gewas komt in den
bloei, begint te .blossemen!
Allee, da s odk de Wet van God, die ginnen
zaaiarbeid zonder oogst laat, al valt den
arbeid soms veul zwaar
Amico, ik schei er af.
'k Wou deus, gedachten over de Gees.telijke
Herbewapening 'ns kwijlt.
Veul groeten van Trui, Dre III en den Eeker,
en .gin honke minder van oewen
t.a.v. DRe
Vragen, deze rubriek betreffeande,
kunnen door onze aJbonnd's worden
gezonden aan Dr. Te Hennepe,
Heemraadsingel HI te Rotterdam.
Poetzegel voor antwoord insluiteo
en blad vermelden.
HET SCHOUWEN DER BROEDEIEREN
OP BEVRUOHTING.
In Amerika heeft men in den laatsten tijd
proeven genomen omtrent het onderkenncn
van de bevruchting der broedeieren eenige
uren en dagen nadat ze ingelegd zijn. Ddt
heeft natuurlijk groote voordeelen, want als
de onhevruchte eieren direct verwijderd wor
den hebben zij nog waarde als consumptie-
eieren. Ben belangrijke zaak is ook, dat men
daardoor zeer spoedig eenige gegevens krijgt
omtrent de waarde der hanen en hennen in
de foktoomen. Het komt n.l. voor, dat be-
paalde hanen of bepaalde hennen slecht be-
vruchte eieren levcren en als men dat pas na
een week merkt is vaak veel tijd verloren.
Vooral tegenwoordig, waar het aantal broed
eieren beperkt is tot een vast getal, is dat
van veel belang.
Reeds eenigen tijd geleden had men ont-
dekt dat, als men bepaalde liohtstralen ge-
bruikte, men spoedig een veel duidelijker beeld
kreeg van de kiem in het ei dan met gewoon
licht. Men nam een lamp van 500 Watt en
filtreerde uit het licht alle stralen van 500
700 millimicron lengte. Men kon dan na
1215 uren in witte en bruine eieren de be
vruchting reeds vasts'tellen en de onhevruchte
eieren waren dan nog geschikt voor con-
sumptie.
'Het filtreeren der liohtstralen geschiedde
met verschillende stukjes gekleurd glas en de
beste resu'ltaten kreeg men met lichtblauw
en geel glas. Men legde de stukjes glas tus
schen de electrische lamp en het ei in. Met
4000 eieren van Wit Leghorns werden de eer
ste proeven genomen. Ze werden in een
machine gelegd en om het uur werden er
eenige met de lamp onderzocht en daarna ge-
opend voor controle. Gedurende de eerste
zeven uren schommelde de nauwikeurigheid
van de bepaling tusschen 02 en 97 maar
van het achtste uur lag de nauwkeurigheid
reeds boven 92
Deze proeven werden genomen in een
machine, die op 100° F. stond. Nog beter
zou het zijn als men de broedeieren gedurende
de eerste uren hij nog lager temperatuur kon
houden en ze dan schouwen. Het zou er dan
praktisch op neerkomen, dat men eieren ge
woon in een warm vertrek legde gedurende
eenige uren, ze dan schouwde en dan de be-
vruchte alleen inlegde. Jammer genoeg heb
ben deze proeven geen bevredigende resul-
taten opgeleverd. Bij bruine eieren was het
resultaat na 30 uren nog slecht en met witte
eieren kwam men ook na 28 uren pas boven
90 nauwkeurigheid. De resultaten bij 100°
broeden waren echter wel van praktische
waarde. Hier voLgt het ovenzioht der proeven:
Aantal uren Witte eieren Bruine eieren
2
5
3
4
7
10
6
41
12
8
58
22
10
82
52
12
82
70
14
86
76
16
94
84
18
94
94
20
97
93
Er blijfct dus wel een groot verschil te he
staan tusschen witte en bruine eieren, maar
bij de witte eieren vond men ook verschillen
met de eerste proeven en kon men pas op het
16e uur boven 94 nauwkeurigheid komen.
Hoe kwam dat nu? Hiedbij komt een be
langrijke kwestie ter sprake, n.l. het bewaren
van broedeieren voor men ze in de machines
legt. Bij de eerste proef was het heet weer
en werden de eieren alleen 's middags om 3
uur verzameld uit de legnesten (dit is natuur
lijk sterk af te raden, broedeieren moeten
l'iefst drie maal per dag verzameld worden en
dan direct in een koele ruimte gehracht wor
den). Gedurende de uren dat zulke eieren in
de warmte liggen, begint de ontwikkeling der
kiemen reeds en als men dus de eieren in de
broeidmachines legt is het ontkiemingsproces
al eenigen tijd aan den gang. Bij eieren die
men direct koel bewaart, ligt de kiem als het
ware te s'lapen totdat ze in de machine
komen. Bij de tweede proef, Waarvan boven-
staande tabel de cijfers geeft, was het koel
weer en deze proef komt dus veel meer met
de praktijk overeen, daar het in het voorjaar
in den broedtijd meestal koel weer is (ook
tijdsduur van bewaren der eieren is van be
lang, oude eieren beginnen zich later te ont-
wikkelem
Tenslotte kiwamen de proeven er dus op
neer, dat de beste tijd van schouwen lag tus
schen 16 en 20 uren hij 100° F. Bij witte en
bruine eieren lag de nauwkeurigheid boven
9'3 Bij de eerste proeven had men glazen
plaatjes gebruikt van verschillende kleur.
Men ziet daarbij de kiem als een k'lein wit-
achtiig vlekje op den dooier liggen. De tegen-
stelling tusschen dooier en eiwit wordt door
het kleurenfilter sterker. Dezelfde resultaten
werden hij latere proeven op eenvoudige wijze
bereikt door a'ls lichtbron een z.g. daglamp
te nemen van 75 Wiatt. Dat zijn lampen van
lichtblauw glas. Bij het schouwen der eieren
zet men daarenboven nog een blauwe bril op
en heeft verder lichtfilters niet noodig.
Het vroegtijdig schouwen is ook nog van
belang, omdat broedeieren volgens andere
proeven gedurende de eerste vier dagen het
minste lijden door schokken. Bij het schou
wen op den vijf'den dag of later heeft men
veel meer kan® de kiemen te beschadigen dan
voor den vierden dag.
Dr. B. J. C. TE 'HENNEPE.
Nad'ruik verboden.
Algemeene Voorzitter.
Bij den aanvang van de vergadering kon de
waarnemend Voorzitter mededeelen, dat de Alge
meene Voorzitter der Maatschappij, de heer Mr. P.
Dieleman, na een langdurige afwezigheid wegens
ongesteldheid, weer in Zeeland. is teruggekeerd en
dat hij over enkele maanden zijn arbeid ten dienste
van de Maatschappij en den Zeeuwschen landbouw
weer op zich hoopt te kunnen nemen.
Verhooging richtprijs der tarwe.
Door de Z.L.M. is eenigen tijd geleden met kiem
aangedrongen op verhooging van den richtprijs der
tarwe, zulks in verhand met de groote schade, die
de wintertarwe van de vorst heeft geleden. De
richtprijs is volgens de meening van het Dagelijksch
Bestuur te laag om bij een gemiddelden oogst een
loonend'e productie mogelijik te maken, hetgeen dus
zeker het geval zal zijn in een jaar als 1939, waarin
vrijwel alle wintertarwe moet worden overgezaaid
of zomertarwe moet worden verbouwd. Om veler-
lei redenen wordt een groote oppervlakte tarwe in
Nederland wenschelijk geacht, o.m. in verband met
de te verbouwan oppervlakten aardappelen, vlas,
gerst, erwten enz.
Bestrijding van den Coloradokever.
tBij het K.N.L.C. zal worden aangedrongen, dat
ook in 1939 de bestrijding van den Coloradokever
krachtig ter hand zal worden genomen, waartoe de
invoerbeperkende maatregelen die Emgeland op
grond van het voorkomen van dit insect in Neder
land heeft uitgevaardigd, weer alleszins aanleiding
geven. Het wordt voor een zoo algemeen mogelijke
toepassing van de bestrijding van den Colorado
kever noodig geacht, om, evenals in het afgeloopen
jaar, het benoodigde arsenaat gratis ter beschik-
king van de aardappelverbouwers te stellen. Temeer
is daartoe aanleiding, daar bestrijding van den
Coloradokever niet alleen een belang is voor het
Zuiden, doch voor het geheele land.
Overschrijving suikerbietengarantie van oogst
1938.
Nogmaals zal worden aangedrongen op over
schrijving van de garantie voor 50 millioen kilo
gram, die in 1938 onbenut bleef, op een volgend
oogstjaar. Het Dagelijksch Bestuur was van oor-
deel, dat het voor de telers praktisch niet moge-
lijk is zooveel suikerbieten te verhouwen, dat de
beschi'kbare garantie juist wordt gebruikt. Indien
inplaats van 1571 slechts 1521 millioen kg suiker
bieten door de fabrieken worden verwerkt, worden
de verwerkingskosten per 1000 kg suikerbieten
naar verhouding hooger, waarbij de belangen van
de telers zeer nauw zijn betrokken.
Uit de door het Dagelijksch Bestuur verkregen
inlichtingen is bovendien gebleken, dat ook de be
palingen van de Dondensche Suikerconventie aan
inwendige regehngen binnen het Koninkrijk der
Nederlanden geen belemmerimgen in den weg leg-
gen, zoodat het onverklaarbaar is te achten, dat
aan redelijke verlangens van de bietentelers nog
steeds niet is voldaan.
Cobperatieve organisaties.
De heer P. Scheelede Putter en de Secretaris
werden aangewezen als afgevaardigden naar een
door den Brabantschen Zuivelbond uit te sehrijven
vergadering, waar de beteekenis en het nut van de
cobperatie voor den boerenstand nader zal worden
besproken en zal worden nagegaan, hoe de land-
bouweodperatie kan worden bevorderd. Het Dage
lijksch Bestuur was van meening, dat in het bij-
zonder de aandacht van de jonge lanclbouwers moet
worden gevestigd op de boerencodperatie, daar
deze niet de reden die tot de oprichting van de uit-
eenloopende landbouwcodperaties hebben geleid,
hebben medegemaakt.
Afgevaardigde Algemeene Vergadering Keu-
ringsdienst Zeeland.
De heer A. Haak te Zaamslag werd benoemd
als afgevaardigde van de op 24 Februari a.s. te
houden Algemeene Vergadering van den Keurings-
dienst Zeeland.
Varkensprijzen.
Met instemming werd kennis genomen van het
adres van de drie Centrale Landbouworganisaties,
waarin wordt aangedrongen op verhooging van de
varkensprijizen en het uit de markt nemen van
zware varkens.
Levering tarwe aan de G.T.Z.
De aandacht van het Dagelijksch Bestuur werd
opnieuw gevestigd op de voorschriften die met
betrekking tot het toewijzen van tarwe aan de ver
schillende pakhuizen vaniwege de Gewestelijike
Tarwe-Organisatie voor Zeeland zijn gegeven, in
vele gevallen aanleiding geven, dat de leveranciers
hun tarwe over een grooteren afstand moeten ver-
voeren dan het geval zou, zijn, indien te dezen op-
zichte andere regelingen werden getroffen. Te
bestemder plaatse zal op een betere regaling wor
den aangedrongen.
Afscheid Ir Ovinge.
Van den heer Ir A. Ovinge, Rijkslandbouwconsu-
lent te Goes, die wegens zijn benoeming tot Inspec-
teur van de Staatslandbouwbediij'ven hij de Direc-
tie van den Wieringermeerpolder, binnenkort Zee-
land gaat verlaten, werd officieel afscheid genomen.
Aan den heer Ovinge werd dank gebracht voor zijn
zeer gewaardeerden arbeid in het belang van den
Zeeuwschen landbouw verricht en de goede ver-
standhouding, die er steeds tusschen de Maat
schappij en hem heeft hestaan.