ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
No 9861.
WOENSDAG 11 JANUARI 1939
79e Jaargang
Binnenland
Buitenland
TWEEDE BLAD
GEMEENTERAAD VAN
TERNEUZEN.
e
TER NEUZENSCHE COURANT
DE ZEVENTIGSTE VEBJAARDAG VAN
Dr. COLIJN.
De anti-revolutionaire bladen maiden, dat
in verband met het feit, dat dr. H. Colijn over
eeniige maanden den zeventigiste leeftijd zal
bereiiken, het voornemen bestond een comdte
te vormjen, ter voorbereiding van zijn huldi-
g'ing bij die gelegenheid. Voordat aan dit
voornemen uitvoering werd gegeven, is aan
dr. CJolijn de vraag gesteld, of hij de voor die
huldiging onmisbare medewerking in uitzicht
wilde stelilen. Dr. Colijn heeft geanbwoord,
dat hij gaarne elke openbare huldiging achter-
wege zou zien gelaten. Aangezien men aan
den wenseh van den a.s. jutbilaris meende te
moeten voldoen, is van de vonming van een
comite afgezien.
DE ZESTIG-STE VERJAARDAG VAN
Mr. J. A. DE WILDE.
iHpewel de bewindsman te kennen heeft ge-
geven dat hij zijn 60sten verjaardag zonder
veel uiterlijk vertoon wensohte te vieren heb-
ben velen toch de gelegenheid aangegrepen
om Mr. J. A. de Wilde j.l. Zaterdag van hun
belangstellinig blijk te geven.
Op het departement, waar de minister
Zaterdagmoirgen gewoon zijn arbeid heeft
verricht hebben de hoofden van dienst den
Minister hurr geiukwenschen aangeboden.
Aan de woning van Mr. de Wilde werden
meer dan 20 bloemstukken bezorgd. Daar-
onder was een bloemenhulde van het staats-
bedrijf van de P.T.T. Vrienden van allerlei
politieke gezindheid hebben Mr. de Wilde
bloemen doen toekomen. Ook kwamer tele-
grafische en schriftelijke geiukwenschen uit
alle deelen van het land. Onder de telegram-
men waren er van den minister-president
Dr. H. Colijn, die met vacantia in Zwitserland
vertoeft; van Baron de Vos van Steenwijk,
voorzitter van de Eerste en Mr. van Sohaick,
idem van de Tweede Kamer, van oud-minister
Mr. van Lith de Jeude, van tal van Anti-Rev
kiesvereenigingen in dien lande, o.a. die te
Goes, van de A.-R. Kiesikringcentrale in de
Residentie, van den senaat van het studenten-
oorps van de Vrije Universiteit enz. Een
intiem familie-diner besloot den dag.
Dinsdagmongen vertrok Mr. de Wilde even-
eens met 10 dagen verlof naar Klosters.
VERLICHTING VAN MOTORRIJTUIGEN.
Welke eischen gelden voor koplampen?
Op het getoied van de wettelijke voorschrif-
ten, welke voor kopilampen van automdbielen
en motorrijwielen gelden, heerscht zoowel bij
de eigenaars als bij den handel verwarring.
De A.N.W.iB., B.B.N., K.N.A.C. en K.N.M.V.
vestigen daarom de aandac'ht op het vollgende:
'Volgenis de thans reeds van kracht zijnde
motor- en rijwieibeschikking moeten de licht-
bundels van de koplampen bij zoogenaamde
dimverilichting (niet-verblindende verlichting)
voldoen aan twee eischen:
a. de bundel moet aan den bovenkant af-
gevlakt zijn, zoodat op een op 10 m afstand
voor het motorrijtuig geplaatste verticale
schijf een duidelijke grenslijn tusschen licht en
doniker te zien is;
b. de richting van den bundel moet zoo
zijn, dat deze grenslijn minstiens 10 cm lager
valt dan 'het midden van de koplamp zelf. Dit
is dus eenvoudig een kiwestie van afstelling
van de lamp.
Tal van lampen, vooral op motoirrijtuigen
van Franschen en Duitschen oorsprong, vol
doen reeds aan den onder A genoamden eisch.
Daarnaast eveniwel zijn vooral op Ameri-
kaansche autoimolbielen veel kopilampen in ge-
bruik, war bij van een duidelijke afscheidinig
tusschen licht en donker geen sprake is.
De wel verkondigde meening, dat eigenaars
van deze auto's zonder meer genoodzaakt
zijn, hetzij geheel nieuwe, zoogenaamde in-
bouwreflectoren, hetzij zelfs complete nieuwe
lampen aan te schaffen, is in haar algemeen-
heid niet juist. Naar het den vier verkeers-
bonden uit proeven gebleken is, kunnen nJl.
tal van de bedoelde lampen aanmerkelijik ver-
beterd worden, eenvoudig door de er oor-
spronkelijk in aanwezige gloeilampen van het
type met twee gloeidraden, te vervangen
door zoogenaamde duplolampen, waarbij onder
den voor het dimlicht bestemden gloeidraad
een metalen napje aanwezig is, hetwelk de
afivlakking van den bundel bewerkstelligt.
Gaat men over tot aanschaf van nieuwe
duplolampen, inbouwreflectoren of complete
koplampen, dan doet men goed exemplaren
aan te schaffen, welke voorzien zijn van het
merk ,,rijkskeuir", teneinde ook in de toekomst
voor moeilijikheden gevrijiwaard be blijven.
IDe aandacht wordt er nog op gevestigd,
dat motorrij'tuigen, welke na 31 December
1938 hier te lande ingevoerd of gefabriceerd
zijn, reeds direct van lampen met ,,rijkskeur"
moeten zijn voorzien.
ONZE IN- EN UITVOER IN 1938
GEDAALD.
In 1938 is de Nederlandsche invoer blijkens
de cijfers van het Centraal Bureau voor de
Statistiek gedaald tot 1415 milioen. In
1937 werd voor 1551 millioen geimporteerd.
De uitivoer liep terug van 1148 millioen tot
1039 millioen. De invoer werd voor 73,4
door den uitvoer gedekt tegen vorig jaar voor
74,0 Het invoersaldo verminderde van
403 millioen tot /376 millioen. De intvoer
is dus met f >27 millioen meer teruiggeloopen
dan de uitvoer.
Bij deze cijfers is geen rekening gehouden
met den in- en uitvoer van goud en zilver.
DE BEGROOTING
VAN HET REDRIJF DER P.T.T.
In het voorloopig verslag der Eerste Kamer
over de begrooting van het staatsbedrijf der
poisterijen, telegrafie en telefonie voor het
dienst jaar 1939 wordt aangedrongen op ver-
laging van de telefoontarieven, in het hijzon-
der van de intercommunale gesprekken en
het grondtarief.
Van andere zijde werd deze aandrang
ondersteund, ook rvoor de locale tarieven.
Verder werd van deizen kant nog de opmer-
kdng gemaaM, dat in de buitenwijken van
plattelandsgemeenten de bestelling van post-
stukken, welke met den nachttrein zijn ver-
voerd, vaak eerst laat in den namiddag plaats
heeft.
De wenseh werd igeuit, dat er spoedig
fraaiere postzegels in omloop zu.llen worden
gebracht. Onze postzegels zijn bekend als
vrijwel de leelij'kste ter wereld. Zij vormen
een permanente propaganda tegen'den smaak
en de kunstnijverheid van Nederland.
lEnkele leden laakten het, dat sommige van
de in gebruik zijnde postzegels, naar zij zei-
den, versierd zijn met Joodsche symbolen.
Gevraagd werd, welke maatstaf wordt aan-
gelegd bij het verleenen van vergunning tot
het bekendmaken van dringende berichten
door de radio.
OM VOORTREKKERHOOGTE.
'Het bestuur der organisatie ,,Sons of Eng
land" heeft, naar het A.N.P. aan ,,'Die Trans-
valer" ontleent, een krachtig protest gericht
tot het ministerie van Binnenlandsche Zaken,
betreffende de verandering van Rohertshoogte
in Voortrekkershoogte. Den minister wordt
verzocht den naam Robertshoogte te hand-
haven.
iSedert generaal Kemp de naamsverande
ring op 15 December bij de eeuwfeestviering
heeft aangekondigd, zoo vervolgt ,,Die Trans-
vailer", verschijnen d'agelijks berichten in de
Engelsche pens met protesten van Engelsch
sprekende Zuid-<Afrikanen. De nieuwe naam,
aldus wordt gezegd, heeft hoegenaamd geen
geschiedkundig verband met de plek, de ver
andering zou een ongunstigen invloed hebben
op den geest van verzoening en de goede ge
zindheid tusschen de twee volksdeelen. Ro
bertshoogte, zoo wordt betoogd, is genoemd
naar een groot man, voor wien de Engelsche
sprekenden in de Unie groote vereering koes-
teren. De bewoners van Robertshoogte zijn
over de naamsrverandering niet geraadpleegd
en het kabinet heeft daarmede niet eenstem-
mig zijn instemming betui.gd. Op grond hier
van wordt betooigd, dat de oorspronkelijke
naam gehandhaafd moet worden en, indien het
de bed'oeling is de voortrekkers te eeren, dan
de heuvals in de omgeving van het groote ge-
denkteeken den naam Voortrekkerhoogte te
geven. Het protest zal niet tot de dajgbladen
beperkt blijven, doch ook een onderwerp van
bespreking vormen in den Volksraad.
Ook de kwestie van het volkslied, zoo ver
volgt ,,Die Transvaler", wordt er in de Engel
sche pers bijgehaald. In sommige berichten
wordt betreurd, dat ,,Die Stem van Suid-
Afrika" als het eenige volkslied wordt voor-
gesteld. Als de Engelsch sprekenden den
Afriikaanders te gemoet moeten komen door
„Die Stem" te eerbiedigen, behoort het Afri-
kaansch sprekende deel der bevolking ook het
,,God save the King" te eerbiedigen, zoo ver-
klaart men.
COMPEOT TEGEN KON'ING VAN
ROEMENIe
In officieel Roemeensohe kringen worden
alle berichten over een voorbereidenden aan-
slag op koning Carol ontkend. Men geeft
echter wel toe, dat een groot aantal arres-
taties is verricht en dat versehillende politie-
maatregelen zijn genomen. Hardnekkig blijft
het gerucht de ronde doen, dat voor Drie-
koningen een aanslag was beraamd door en-
kele jongelieden onder aanvoering van een
officier, welke aanslag slechts enkele uren
voor de plechtigheden een aanvang namen
verijdeld ikon warden; de samenzweerders zou-
den onmiddellij'k veroordeeld zijn.
GEBREK AAN DRTNKWATER
IN DE KEMPEN.
Uit alle deelen van de Limburgsche Kempen
komen, volgens de correspondent van het
Handelsblad te Brussel klachten over het toe-
nemend gebrek aan water, dat zich, als ge-
volg van den aanleg van het A'llbertkanaal,
in deze streken doet gelden. De diepe kanaal-
bedding blijkt het grondiwater over een af
stand van vele kilometers in het rond aan
den zand'igen bodem te onttrekken, zoodat de
waterputten op de boerenerven en in de dor-
pen in een venren omtrek van het -kanaal zijn
opgedroogd en de pompen geen water meer
geven. De bewoners van de streek zijn tegen-
woordig voor hum watervoorziening aangewe-
zen op beeken en slooten, die in dit uitge-
strekte heidegebied echter niet overal voor-
handen zijn, zoodat men op vele plaatsen ge
heel van water verstoken is.
Tijdens de periode van strenge vorst, toen
alle slooten en beken waren dichtgevroren,
ontstond in het geheele Kempengebied, aan
weers'zijden van het Albertkanaal, een ware
noodtoestand. Een plaatselijik blad meldt, dat
verscheidene gemeentebesturen ten behoeve
van de dorpsbewoners diepe wellen hebben
laten slaan, maar over het algemeen blijkt het
water op groote diepte van slechte kwaliteit
te zijn, zoodat mien met deze nieuwe putten
slec'hts weinig gebaat is. Het ministerie van
openbare werken wijst iedere verantwoord'e-
lijikheid van dezen noodtoestand af en' ver-
klaart dat het de taak der gemeentebesturen
is om in de beihoeften aan drinkwater te voor
zien. Overigens blijiken de technici van het
ministerie van oordeel, dat de drinkwater-
voorziening in de Kempen in den loop van het
jaar, zoodra het Albertkanaal geheel op peil
is gebracht, weer normaal zal worden.
ENGELSCHE BRANDBOMMEN.
Een nieuwe verschrikking uit de lucht.
Zooals uit een lezing van den technischen
adviseur van het Departement van Binnen-
lanische Zaken voor de Londensche afdeeling
der Chemische Vereeniging is gebleken, be-
staan de nieuwe Engelsche brandbommen van
900 gram uit een omihulsel van magnesium,
gevuld met een lading thermiet. De kop van
de bom is sterk afgevlakt, terwijl een ong-
8 cim lange steel aan den bodem voor stabi-
liseering der bom zorg draagt. De brandtijd
der thermietladinig bedraagt 40 tot 50 sec.
(temperatuur 2500° C.) In dien tijd smelt het
magnesium en geraak't in brand. Hiervan Is
de brandtijd 10 a 20 minuten (temperatuur
1300° C.)
Zoolang de door het venbranden van het
thermiet veroorzaakte druk door het smel-
ten van het magnesium niet is opgeheven,
kunnen deelen van het smeltende omhulsel
tot 17 m ver worden weggeslingerd. Het
bleek, dat die bom door een 6 mm dikke stalen
plaat, een laag zandzakken of 10 cm gewa-
pend beton been brandt.
Een zwaar bombardementsvliegtuiig kan
2900 van zulke bcimmen meenemen. 10 tot 20
bommen kunnen tegelijkertijd worden afge-
worpen. Tengovc'ge van den luchtweerstand
is de groots'te valsnelheid der 'bommen ong.
80 per sec. Tijdens het vallen verdeelen de
bommen zich. Als een zwaar bombardements-
vlisigtuig rechtui't met een snelheid van 320
km per uur op een hoojgte van 1700 m of
meer vliagt en elke seconde 20 bommen over
een gebied uitwerpt, dat voor 15 pet. bebouwd
is, zal daardoor telkens een vuurhaard van 20
tot 25 m2 ontstaan. \flliegen de bombarde-
mentsvliegtuigen in verband, dan nemen de
vuurhaarden evenredig toe.
GEEN VERSPIIXING VAN HOUT.
De vrouwelijke afdeeling van de nationaal-
socialistische partij heeft er bij de Duitsche
huisvrouwen op aangedrongen, zuinig te zijn
met het gebruik van brandhout. ,,'Hout" zoo
zegt de organisatie in een officieele mede-
deeling aan de pers, „is niet alleen een be-
langrijk materiaal, als brandstof, voor bouw-
doeleinden en meubels, maar ook, dank zij de
moderne wetenschappelijke ontwikkeling, als
basis voor de vervaardigdng van synthetigche
benzine, kunstzijde, papierpulp, kleej
zelfs voor voedingswaren".
Den Duitschen vrouwen wordt daarl
zocht zuinig te zijn met brandhout bij hel
maken van kachel's en hun wordt aangeradel
gebruik te maken van vuuraanmakers, die uit"
hars bestaan.
Ook het ministerie van economische zaken
heeft voorschriften gegeven aan de bouwers
en meubelfabrikanten voor een zuinig ge
bruik van hout.
Vergadering van Donderdag 22 December 1938
des namiddags 2 uur.
Voorzitter de heer Mr. P. H. W. F. Tellegen,
Burgemeester.
Tegenwoordig de leden: L. J. Geelhoedt, P.
van Cadsand, C. A. Verlinde, N. J. C. Lam-
brechtsen van Ritthem, J. Riemens, D. E. de
Kraker, E. L. van Hecke, H. J. Colsen, L. J.
van Driel, J. N. 't Glide, M. de Vos, J. den
Hamer, G. Dees en A. de Bruijn.
1. Notulen.
Burgemeester en Wethouders stellen voor
de notulen der vergadering van 20 October
1938 vast te stellen, zooals deze in druk zijn
verschenen.
2. Ingekomen stukken.
a. Een missive van den Commissaris der
Koningin in Zeeland, waarbij deze doet toe
komen een exemplaar van de door den ge-
meenteraad in zijn vergadering van 1 Sep
tember 1938 vastgestelde verordening ge-
meentepolitie goedgekeurd bij koninklijk be-
sluit van 24 November 1938, no. 38.
Aangenomen voor kennisgeving.
b. Bericht van A. J. de Krijger, dat hij
zijn benoeming tot lid van den gemeenteraad
niet aanneemt.
Aangenomen voor kennisgeving.
c. Een adres van de z.g. Contact-commis-
sie betreffende de naleving van de Landelijke
Collectieve Arbeidsovereenkomst voor de
Bouwbedrijven, luidende als volgt:
Geven met verschuld'igde eerbied te kennen:
R. Verschelling en J. N. van Dixhoorn, respec-
tievelijk voorzitter en secretaris van de com-
missie voor de naleving van de Landelijke
collectieve arbeidsovereenkomst voor de bouw
bedrijven, gevormd uit en door: de Neder
landsche Aannemersbond en Patroonsbond
voor de Bouwbedrijven in Nederland; de
Nederlandsche R.K. Bond van Bouwpatroons;
de Patroonsvereeniging Bouwkring Terneu-
zen; de Nederlandsche Christelijke Aannemers
en Bouwvakpatroonsbond; de Algemeene
Nederlandsche Bouwarbeidersbond; de R. K.
Bouwarbeid'ersbond; de Nederlandsche Chris-
teijke Bouwarbeidersbond; alle gevestigde af-
deelingen dezer organisatie te Terneuzen;
domicilie kiezende Hondiusstraat no. 17, Ter
neuzen;
dat van af 1 Juli 1938 de Landelijke collec
tieve arbeidsovereenkomst voor de bouwbe
drijven, ook voor de gemeente Terneuzen
geldt.
Wij verzoeken de geachte raad der gemeen
te Terneuzen, voor alle werken die onder ge
noemd contract vallen, die door de gemeente
Terneuzen aanbesteed worden, in de bestek-
ken op te nemen, d'at de aannemer verplicht
is de Landelijke collectieve arbeidsovereen
komst voor de Bouwbedrijven na te leven.
Hierbij ingesloten een Landelijke collectieve
•■Arbeidsovereenkomst voor de Bouwbedrijven.
Burgemeester en Wethouders stellen voor,
dit adres in hunne handen te stellen om ad-
vies. Zij merken daar'bij op, dat in het bestek
van de nieuw te bouwen school de bepalingen
omtrent arheidsvoorwaarden voorko.mende in
de L.C.A.O. voor de bouwbedrijven zijn op-
genomen.
De heer DE V'OS kan er zich best mee ver-
eenigen, dat dit adres om adivies verizonden
wordt naar Burgemeester en Wethouders,
aangezien deze te kennen geven, dat de bepa
lingen worden opgenomen in bet bestetk voor
de nieuwe school. Hij heeft echter vernomen,
dat burgemeester en Wethouders besloten
hebben voorloopig voor de losse werklieden de
vacantiebons nog niet toe te passen. Wat is
daarvan de reden
De VO'ORiZiITTER antwoordt, dat hetgeen
de heer De Vos 'vernomen heeft, juist is. De
hoofdreden daarvan is, dat het een vrij inge-
wikkelde geschiedenis is, die nader moet wor
den bezien, terwijl we nog een heelen tijd van
den vacantietijd af zijn.
De heer DE VOS begrijpt het antwoord al
dus, dat deze zaak nog eens in den raad terug-
kemt.
De VOORZITTER bevestigt dit. Burge
meester en Wethouders wenschen het echter
eerst eens behoorlijk te bekijken.
De heer D'E VOS vertrouwt, dat ze zullen
adviseeren de vacantiebons ook voor losse
werklieden toe te passen.
Da heer R'I'ElMiENS sluit zicih aan hij de
woorden van den heer De Vos en verzoekt
ook, de bonnen wel te willen geven.
Met algemeene stemmen wordt overeen-
komstig het voorstel besloten.
d. De VOORZITTER deelt mede, dat heden
nog is binnengekomen een telegrafisch ver-
zoek van de afdeeling Terneuizen der commu-
nistisohe partij, welke verzoekt om extra dek-
king en kleeding en- om het kolengeld der
werkloozen tot f 2,50 te verhoogen.
Versehillende leden merken op, dat hen van
het bestaan eener "zoodanige afdeeling en de
namen der bestuursleden niets bekend is.
De VOORZITTER stelt namens Burgemees
ter en Wethouders voor, dit telegram aan te
nemen voor kennisgeving.
De heer DE VOS merkt op, dat de raad om
trent hetgeen gevraagd wordt, zelfstandig
geen beslissing kan nemen, doch dit alleen
aan den Minister van Sociale Zaken zou kun
nen verzoeken.
De VOORZITTER meent, dat dit maar aan
het college van Burgemeester en Wethouders
moet worden ovengelaten.
Met algemeene stemmen wordt overeen-
komstig het voorstel besloten.
3. Benoeming onderwijzeres aan de open-
bare u.l.o. school.
Ter vervulling der vacature van onder-
jwijzeres van bijstand aan de openbare school
voor uitgebreid lager onderwijs wordt door
Burgemeester en Wethouders voorgedragen
E. M. J. van Donkelaars, kweekelinge
een dergelijke inrichting te Zeist.
r 'e VOORZITTER deelt mede,dat op de
voordracht slechts ebn naam voorko'mt, om-
dat de andere sollicitanten niet voor een be
noeming in aanmerking konden komen. Hij
noodigt de heeren Verlinde en Lambrechtsen
van Ritthem uit, met hem het stembureau te
vormen.
Met algemeene stemmen wordt mej. Van
Donkelaar benoemd. De benoeming wordt ge-
rekend in te gaan op 1 Februari 1939.
4. Oprichten van een Landbouwhuishoud-
school van wege de Z. L. M.
Ingekomen is een adres van het Dagelijksoh
Bestuur der Zeeuiwsche Landbouw-Maat-
schappij, luidende als volgt:
De land'bouwhuishoudcursussen, die van-
wege onze Maatschappij reeds gedurende een
aantal jaren in Uwe gemeente worden ge
geven, mogen zich in voortdurend stijgende
belangstelling van het vrouwelijk deel der
bevolking in Midden-Zeeuwsch-Vlaanderen
verheugen. In de jaren 1933—1938 werden in
Uwe gemeente ednjarige cursussen georgani-
seerd, voor welke cursussen een zoodanige
belangstelling bestond, dat telkens twee klas-
sen gevormd moesten worden. In Mei van
dit jaar werd het landbouiwhuishoudonderwijs
in Uwe gemeente uitgebreid, door naast de
bestaande eenjarige, een tweejarige cursus
voor meisjes in het leven tet roepen, aanslui-
tende bij het onderwijs op de lagere school.
Ook voor deze cursus was zeer veel andmo,
de aangifte van nieuwe leerlimgen was zelfs
zoo groot, dat het toelaatbare maximum van
bwintig leerlingen werd overschreden. Het
ligt in ons voornemen om in Mei 1939 weer
met een nieuwe eerste klasse van den twee-
jarigen cursus aan te vangen. Aannemende,
dat de nieuwe eenjarige cursus dit jaar niet
gesplitst wordt, wat in de vorige jaren wel
het geval was, zullen in Mei 1939 dus de vol-
gende landbouwhuishoudcursussen in Uwe
gemeente worden gehouden:
een eenjarige landbouwhuishoudcursus en
een eerste en een tweede klasse van den twee-
jarigen cursus. Aangezien aan de eenjarige
landbouwhuishoudcursus gedurende 6% uur
per week en aan elk van de klassen van de
tweejarige cursus 15 uur per week onderwijs
wordt gege-ven, volgt hieruit dat in de lokali-
teit van school C de gelegenheid ontlbreekt
om a] deze cursussen te geven, het aantal les-
uren is daarvoor dan te groot.
Wij zijn ten zeerste erkentelijk voor den
grooten steun die, het landtoouwhuishoud-
onderwijs van Uw gemeente'bestuur bij voort-
during heeft mogen. ondervinden, doch de
groote behoefte aan goed vakonderiwijs in Uw
gemeente geeft ons de vrijheid om een beroep
te doen op Uwen raad, om het vakonderwijs
in Terneuzen bij zijn natuurlijken verderen
groei te helpen. Er is o.i. slechts een oplos-
sing om voor de toekoimst in de dringende
behoefte aan ruiimte van het landbouwhuis-
houdonderwijs te voorzien, n.l. het stichten
van een nieuw schoolgebouw. Wij meenen
dat aan een goed gefundeerde inrichting, waar
de meisjes vakonderwijs kunnen volgen in Uw
gemeente in de toekomst steeds grooter be
hoefte zal ontstaan, zooals ons ook uit andere
deelen van de provincie Zeeland uit envaring
bekend is. Wij meenen in dit verband mede
onder Uwe aandacht te moeten brengen, dat
Middelburg een vak- en industrieschool voor
meisjes bezit, Goes een vakschool, Zierikzee
een landbouwihuishoudschool, te Kortgene zal
binnenkort een nieuwe landbouwhuishoud-
school worden gebouwd, te Tiholen is de ver-
bouwing van een bestaande inrichting tot
landbouwhuishoudschool binnenkort gereed,
terwijl voor Oostburg, met instemming van de
gemeente, een aanvraag tot het bouwen van
een landbouiwhuishoudschool reeds geruimen
tijd geleden door ons bij het Departement van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschap'pen aan-
hangig is gemaakt. Wij zouden het dan ooik
ten zeerste waardeeren, indiien ook in de ge
meente Terneuzen, als zijnde de grootste
plaats, een landbouwhuishoudschool zou kun
nen worden tot stand gebracht, daar dit o.i.
een groot belang is voor het vrouwelijk deel
van de 'bevolking in Midden Zeeuwsch-
Vlaanderen.
Op grond van onze ervaringen en gehoord
de meening van de Inspectdice van bet Land-
bouwhuishoud'onderwijs, meenen wij, dat de
kosten van een nieuw gebouw met inbegrip
van den grond ongeveer f 20.000 zullen be-
dragen. Indien Uw gemeente van het belang"
van de uitbreiding van het vakonderwijs voor
meisjes overtuigd zou zijn, doch dezen bouw
niet voor eigen rekening zou kunnen nemen,
zoo verklaart onze Maatschappij zich gaarne
bereid hiervoor te zorgen, waarbij rente en
aflossing overeenkomstig de Wet op het
Nijverheidsonderwijs en eventueel nader door
den Minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen vast te stellen bepalingen
zullen worden geregeld.
Een begrooting voor kosten van een land
bouwhuishoudschool voegen wij als bijlage bij
dit adres.
Ten overvloede meenen wij er de aandacht
van Uwen Raad op te moeten vestigen, dat
uit den naam landbouwhuishoudschool niet
moet worden afgeleid, dat dit onderwijs uit-
sluitend besternd zou zijn voor dochters van
landbouwers. Het tegendeel is het geval,
meisjes van alle groepen van onze samen-
leving volgen het Iandbouwhuishoudonderwijs,
dat in velerjei opzicht overeenstemming ver-
toont met het gewone nijverheidsonderwijs
voor meisjes, doch dat op grond van de
plaatsen waar het gegeven- wordt, meer is
aangepast aan de behoefte van de kleinere
gemeenten en het platteland.
Indien de door ons gevraagde school tot
stand zou komen, zouden in dit gebouw ook
de dienstbodencursussen en de cursussen voor
arbeidsvrouwen tevens ondergebracht kunnen
worden. Wij zouden het op zeer hoogen prijs
stellen Uwe meening in dezen zoo mogelijk
spoedig te vernemen, opdat met het Rijk de
onderhandelingen kunnen worden begonnen,
om in de dringende behoefte aan ruimte voor
het Iandbouwhuishoudonderwijs in Uwe ge
meente, kan het zijn op korten termijn, te
voorzien.
Ontwerp-begrooting.
Stichtingskosten 20.000.
I 2 klassen, ontvangsten, schoolgelden 40
leerlingen a 15 f 600; verkochte voorwer-
pen en spijzen 70 van 500 /3'50; pen-
sioenbijdragen 10 van 2150: 215 en
4% van 460: 20,70; totaal 1185,70;
uitgavensalarissen 2679; schoonhouden
150; verzekering en belasting 25; onder-
houd gebouw 100; onderhoud inventaris /50;
uitbreiding inventaris 50; uitbreiding biblio-
theek 5; tuin f 30; verlichting en verwar-
ming f 160; materialen, voedingsmiddelen
500; gereedschappen en leermiddelen /15;
d'ruk- en advertentiekosten 15; bureaukos-
ten 200; vergader- en reiskosten bestuur
25; huishoudelijke uitgaven /15; reiskosten
leeraressen f 300; kleine behoeften 25; annui-
teit 3Yz 40 jaar 936,5'5; pensioenstortin-
gen 378,45; sociale lasten f 15; totaal 5664.
Dus netto kosten f 4478,30, waarvan voor het
Rijk 3134,81 en voor de gemeente 30 is
1343,49; hiervan op andere gemeenten te
verhalen 15 van 20 X 52 X 4478,30 40
X 52 is f 335,87blijft voor Terneuzen
f 1007,62.
Naar aanleiding hiervan schrijven Burge
meester en Wethouders aan den gemeente
raad:
Het Dagelijksch Bestuur van de Zeeuwsche
Landbouwmaatschappij heeft een adres tot U
gericht, waarin de wenschelijkheid wordt uit-
gesproken in deze gemeente een nieuw school
gebouw te stichten voor het geven van Iand
bouwhuishoudonderwijs.
Tot nu toe worden de landbouwhuishoud
cursussen vanwege de Z. L. M. sinds 1933 in
deze gemeente gegeven in eenige lokalen van
school C. Deze cursussen mogen zich in een
voortdurend stijgende belangstelling verheu
gen. In Mei van dit jaar werd het Iandbouw
huishoudonderwijs in deze gemeente, blijkens
het ingediende adres, uitgebreid, door naast
de bestaande eenjarige, een tweejarige cursus
voor meisjes in het leven te roepen, aanslui-
tende bij het onderwijs op de lagere school.
De animo voor deze cursus was zoo groot,
dat het toelaatbare maximum van twintlg
leerlingen werd overschreden. Het ligt thans
in het voornemen van de Maatschappij om in
1939 weer met een nieuwe eerste klasse van
den twee-jarigen cursus aan te vangen, zoo
dat in Mei 1939 de volgende landbouwhuis
houdcursussen hier worden gehouden: een
eenjarige landbouwhuishoudcursus en een
eerste en een tweede klasse van den twee-
jarigen cursus. Aangezien aan de eenjarige
cursus gedurende 6% uur en aan elk van de
klassen van de tweejarige cursus 15 uur per
week onderwijs wordt gegeven, volgt hieruit,
dat in de lokaliteit van school C de gelegen
heid ontbreekt om al deze cursussen te geven;
het aantal lesuren is daarvoor dan te groot.
Het bestuur doet daarom een beroep op den
gemeenteraad om het vakonderwijs voor meis
jes in Terneuzen bij zijn natuurlijken verderen
groei te helpen. Volgens het bestuur is er
slechts een oplossing om voor de toekomst in
de dringende behoefte aan ruimte te voorzien
n.l. het stichten van een nieuw schoolgebouw.
In het adres wordt er verder op gewezen,
dat het Iandbouwhuishoudonderwijs gevolgd
wordt door meisjes van alle groepen van de
bevolking.
De kosten van stichtin.g van een nieuw ge
bouw met inbegrip van den grond wordt door
het bestuur geraamd op f 20.000 waarvoor een
jaarlijksche annuiteit betaald zal moeten wor
den van f 936,55.
Blijkens een overgelegde ontwerp-begroo
ting zullen de netto-kosten bedragen 4478,30,
waarvan door het Rijk worden gedragen 70
terwijl ten laste van de gemeente blijft 30
of f 1343,49. Hiervan kan nog op de buiten-
gemeenten verhaald worden f 335,87, zoodat
voor de gemeente blijft f 1007,62.
Ook ons college is overtuigd van het nut
van vakonderwijs voor meisjes en gebleken is
wel, dat de school in een behoefte voor deze
streek voorziet.
Wij stellen U dan ook voor het volgende
besluit te nemen:
De raad der gemeente Terneuzen;
gezien het adres van het dagelijksch be
stuur van de Zeeuwsche Landbouwmaatschap
pij te Goes d.d. 28 November 1938, houdende
verzoek ingevolge artikel 25, tweede lid der
Nijverheidsonderwijswet te besluiten, dat op-
richting van een landbouwhuishoudschool in
deze gemeente noodig wordt geoordeeld;
overwegende, dat het Iandbouwhuishoud
onderwijs in deze gemeente, waartoe bij raads-
besluit van 29 December 1932 medewerkir.g
werd verleend en dat thans gegeven wordt in
een lokaliteit van school C, in een behoefte
voorziet;
dat door de uitbreiding van dit vakonder
wijs voor meisjes, de behoefte gevoeld wordt
aan meerdere ruimte en de eenige oplossing
hiervoor is, de stichting van een nieuw
schoolgebouw;
dat blijkens een overgelegde ontwero-
begrooting de stichtingskosten van een nieuwe
school met inbegrip van den grond zullen be-
loopen f 20.000 en de netto-exploitatiekosten
4478,30, waarvan door het Rijk wordt ge
dragen 70 en ten laste van de gemeente