Ter Neuzensche Courant
Binnenland
Woensdag 2 November 1938 No. 9832
TWEEDE BLAD
DE NEDERLANDEBS TE HANKOU
ONGEDEEED.
GEMEENTERAAD VAN
TERNEUZEN.
VAiN
FRINSES JULIANA WOONT
KERKDIENST BIJ.
Voor den eersten maal na Haar herstel
heeft H.K.H. Prinses Juliana Zondagmorgen
de godsdienstoefening bijigewoond in de Ned.
Herv. kerk te Baam. In dezen dienst, die in
verband met de herdenking van de Kerkher-
vorming een eenigszins bijaonder karakter
droeg, ging Ds. E. H. Blaauwendraad, van
Baam, voor.
De regeeringspersdienst meldt, dat blijkens
een door het departement van buitenlandsche
zaken ontvangen telegram van Hr. Ms. ge-
zantscihap te Peking de Neiderlanders te Han-
kou ongedeerd zijn.
GEZAG, LEIDING EN BREIDELING
VAN HARTSTOCHTEN.
Mr. A. A. van Rhijn, secretaris-generaal
van Economische Zaken, heeft, meldt het
Handelsblad, te Appingedam voor de afd. der
Chr. Hist. Unie een rede gehouden over de
oveiiheid en den landbouw.
Hij wees er op, dat nog een kwart eeuw ge-
leden de taak der overheid ten opzichte van
het bedrijfslewen zich beperkte tot het geven
van goed oruderwijs en goede voorlichting.
Geestelijke, technische en economische oor-
zkken hebben dit standpunt geheel gewijzigd.
,Er is althans volgens spr. geestelijk
een sterk wantrouwen ontstaan tegen een
harmionde door den vrijen loop der dingen.
Gezag, leiding en breideling zijn noodig, om
excessen als gevolg van verkeerde hartstoch-
ten te beteugelen. Men heeft meer oog voor
de macht van het kwaad in de wereld en vol
gens spr. is zonde niet meer een woord, waar
om men glimlacht, zooals een halve eeuw ge-
leden.
Dit alles heeft volgens spr. geleid tot
het toekennen van een veel grootere bevoegd-
heid aan de overheid.
Na nog te hebben opgemerkt, dat het lijkt
alsof de teehniek den mensch beheerscht in
plaats van omigekeerd, wees hij er op, dat
voor den landbouw mder is gedaan, dan voor
arudere bedrijfstakken. Dit verschil van be-
handeling achtte spr. volkomen gerechtvaar-
digd, omdat de landbouiw economisch veel
kwetslbaarder is dan tal van andere bedrijfs
takken. Ongeveer 30 pet. van onze bevolking
is afhankelijk van den landbouw.
Wat betreft de landbouwcrisismaatregelen
gaf spr. drie ,,lijnen" aan: 1. bevordering der
productie van artikelen, waarvan ons land te
weinig voortbrengt voor zijn behoefte; 2. be-
perking der productie van artikelen, waarvan
ons land voor zijn behoefte te veel produ-
ceert; 3. waar noodig prijsregelend optreden
door middel van heffingen en uitkeeringen,
om een loonenden prijs te bereiken.
Van afschaffing der landbouwcrisismaat
regelen kan thans geen sprake meer zijn; het
doel moet gericht zijn op reorganisatie der
maatregelen. Thans staat de overheid voorop
en komt het bedrijfsleven in de tweede plaats;
dit moet omgekeerd worden. Voorkomen moet
worden, dat de bedrijfsvoering in de toekomst
meer en meer komt te liggen bij de overheid
door middel van haar ambtelijk apparaat en
dat de boeren ,,staatsboeren" worden. Daarom
wil de minister, dat de landbouworganisaties
meer aan de landbouwcrisispolitiek gaan mee-
werken, met steun en onder controle van de
overheid.
lOm te voorkomen, dat de critlek, die zich
thans tegen de regeering richt, dan tegen de
organisaties zal worden gekeerd, waardoor
haar positie zou worden verzwakt, zal het ge-
wenscht zijn, dat de regeering op bepaalde
netelige punten voorloopig de beslissing aan
zich houdt. Met betrekking tot de heffingen
kan de overheid het beslissingsrecht uiteraard
niet uit handen geven.
Een andere moeilijkheid is volgens spreker
de verhouding tusschen landbouw en handel;
deze laatste is bij vele landbouwproducten
nauw betrokken, terwijl de landbouw-coope-
ratie het zelfde terrein als de handel betreedt.
Hier zullen aan beide gelijke kansen moeten
worden geboden, om onredelijke benadeeling
van den handel te voorkomen. Spr. verklaar-
de optimistisch te zijn i.z. de mogelijkheid
van het ,,ovememen" der crisismaatregelen
door den landbouw.
TEGEN CENTRALISATIE DER
LUOHTVAART OP SCHIPHOL.
Hangende de Rotterdamsche vliegveldkwes-
tie zijn in Rotterdamsche zakenkringen stem-
men opgegaan, om zoo noodig, tenzij tot een
voor Rotterdam bevredigende oplossing wat
betreft het vliegveld wordt gekomen, ziohzelf
te helpen en in een eigen vliegdienst te voor-
zien. De voorbereidende stappen zijn hiertoe
reeds genomen en ofschoon nog niet alle be-
langhebbenden daartoe zijn aangezocht, heeft
men voor uitvoering van deze plannen reeds
de helft van het benoodigde kapitaal bijeen.
Waar Rotterdam over een eigert vliegveld
beschikt, is de verwezenlijking van deze ge-
dachte niet zoo moeilijk als op het eerste ge-
zicht wel lijkt.
In een persconferentie met het Rotterdam
sche Vliegveld'comitd, onder voorzitterschap
van den heer D. G. van Beuningen, is nog
eens uiteengezet, hoe Rotterdam in geen geval
concentratie van het luchtverkeer op de ex-
centrisch gelegen luchthaven Schiphol kan
aanvaarden.
Wlanneer gegronde motieven leiden tot het
besluit, het Internationale luchtverkeer in Ne-
derland te centraliseeren op den vel'd, dan
moet deze cent.ralisatie plaats hdbben op een
ook werkelijk centraal gelegen vliegterrein,
van waaruit Amsterdam en Rotterdam even
gemakkelijk en snel te bereiken zijn. Het kan
niet anders, of de Regeering zal, meent het
VliegVeld-comitd, bij verdere overweging der
zaak ook tot deze conclusie moeten komen.
Wlaar gebleken is, dat ook ver buiten Rot
terdam, zoowel overheidslichamen en -perso-
nen, als particulieren en corporaties, ja, zelfs
geheele bevolkingsgroepen met zijn streven
sympathiseerem, meent het comite, dat thans
dp tijd is gekomen om op te we'kken tot een
zoo krachtig mogelijke actie, teneinde Regee
ring en Staten-Generaal de gevoelens kenbaar
te maken van een groot gedeelte van de Ne-
derlandsche bevolking, waarbij met den mees-
ten nadruk moet worden gewezen op het emi-
nente belang van deze aangelegenheid en aan-
getoond moet worden, dat het centraliseeren
van het luchtverkeer op Schiphol een schro-
melijke veronaohtzaming van de belangen van
Rotterdam en omgeving zou beteekenen.
Vergadering van Donderdag 20 Oct. 1938,
des namiddags 2 u.ur.
Voorzitter de heer Mr. P. 'H. W. F. Tellegen,
burgemeester.
Tegenwoordig de leden P. van Cadsand, C.
A. Verlinde, N. J. C. Lambrechtsen van Rit-
them, J. Riemens, D. E. de Kraker, E. L. van
Hecke, H. J. Colsen, L. J. van Driel, J. N.
't Gilde, M. de Vos, G. Dees en A. de Bruijn.
Afwezig de heeren L. J. Geelhoedt en J. den
Hamer.
(3. Vervolg.)
Wuziging gemeensohappeiyite regeling
voor toelating leerlingen op de open-
bare U.L.O.-sdhool.
Burgemeester en Wethouders schrijven den
raad:
Bij de wet van 22 Mei 1937 S. 323 is in de
Lager Onderwijswet 1920 o.m. veranderd ar-
tikel 28.
De vroegere teldata 16 Maart, 16 Juni, 16
September en 16 December zijn met ingang
van 1 Januari 1938 geworden 16 Januari, 16
Mei en 16 September.
In de gemeenschappelijke regelingen met
diverse gemeenten omtrent toelating van kin-
deren uit de buitengemeenten op de openbare
ulo-school alhier, zijn in lid 3 van artikel 1, in
overeenstemming met artikel 28 der L. O.-
wet de vier eerstgenoemde data vermeld. Wij
achten het gewenscht de regelingen aan bet
gewijzigd artikel 28 aan te passen. Tevens
zouden wij een bepaling in de regelingen wil-
len opgenomen zien, waarbij voorzoover de
L. O.-wet van toepassing wordt verklaard,
hieronder wordt begrepen de wet, zooals deze
thans luidt of nadien wordt gewijzigd. Dit
geeft het voordeel, dat hij de talrijke wijzi-
gingen in die wet, de regeMngen niet mede
dienen gewijzigd te worden.
In verhand met een in de gemeentewet aan-
gebrachte wijziging behoeven de onderwerpe-
lijke regelingen thans geen goedkeuring meer
van Gedeputeerde Staten, zoodat artikel 4 van
de regeling met de gemeente Clinge kan ver-
vallen.
Wij stellen U mitsdien voor, het navolgende
besluit te nemen:
iDe gemeenteraad van Temeuzen;
gelezen een voorstel van Burgemeester en
Wethouders
beslu i t
de gemeenschappelijke regelingen omtrent
de toelating van kinderen uit de buitenge
meenten op de openbare lagere school voor
uitgebreid lager onderwijs in de gemeente Ter
neuzen met de gemeenten Hoek, Hulst, St.
Jansteen, Sas van Gent, Westdorpe, Axel,
Zaamslag en Hontenisse als volgt te wijzigen.
I. Artikel 1, lid 3, wordt gelezen:
,,Bij berekening van het aantal leerlingen
wordt genomen het gemiddelde van de als
werkelijk schoolgaand bekend gestaan heb-
hende leerlingen op de data, genoemd in arti
kel 28 der Lager Onderwijswet 1920 van het
hetreffende kalenderjaar.
II. Artikel 4 te lezen als volgt:
„Waar in deze regeling de Lager Onder
wijswet 1920 van toepassing wordt verklaard,
wordt hieronder begrepen de wet zooals deze
thans luidt, met de nummering der artikelen
zooals zulks volgens artikel LJ der wet van
22 Mei 1937 S 323 tot wijziging der L. O. wet
zal worden bepaald, of zooals de wet nadien
wordt gewijzigd."
IH. Artikel 4 wordt artikel 5.
IV. In de gemeenschappelijke regeling
met de gemeente Clinge te wijzigen het derde
lid van artikel 1, overeenkomstig het boven-
staande onder no. I; artikel 4 te laten ver-
vallen en te wijzigen overeenkomstig het bo-
venstaande onder no. n.
V. Te bepalen, dat deze wijzigingen voor
het eerst over het kalenderjaar 1938 zullen
gelden.
Met algemeene stemmen wordt aldus be-
sloten.
6. Beroep der Vereeniging Protestantsche
Ziekenzorg in Zeeuwsch-Vlaanderen te
IJzendijke, tegen weigering bouwver-
gunning voor den bouw van een nieuw
ziekenhuis.
Ingekomen is een schrijven van den volgen-
den inhoud:
De Vereeniging Protestantsche Ziekenzorg
in Zeeuwsch-Vlaanderen, gevestigd te IJzen
dijke, secretaris C. M. van den Broeke, huize
„Ceres", Aardenburg, werd op 17 September
1.1. ten huize van haren Voorzitter, Ds. A. Vrij-
landt te Biervliet, een besluit beteekent van
de heeren Burgemeester en Wethouders uwer
gemeente, onder dagteekening van 13 Septem
ber 1938, no. 1755, waarbij vergunning is ge-
weigerd voor den bouw van een ziekenhuis.
In dit besluit wordt vermeld, dat het per-
ceel niet wordt gebouwd aan een weg, als be-
doeld in artikel 9 in de bouwverordening uwer
gemeente;
dat ook het ziekenhuis niet kan beschouwd
worden als een bijgebouw van het rusthuis en
dus in strijd zou gebouwd worden met art. 22
van de bouwverordening.
In verband hienmede wordt opgemerkt, dat
het ziekenhuis niet wordt een afzonderlijk ge-
bouw, noch een bijgebouw van „Scheldeoord",
doch dat het gebouw ,,Scheldeoord" met een
ziekenhuis wordt uitgebreid zoodat de nieuw-
bouw dus den gebouw wordt met het reeds
hestaande gebouw.
'Het wezen van een gebou.w komt zeker wel
tot uitdrukking in het feit, dat er slechts een
centrale ve»warming is en ddn keuken en edn
waschkeuken.
Het geheele bouWwerk is gelegen op den
vereischten afstand van de Emmalaan, zoo
dat van strijd met art. 22 der bouwverorde
ning uwer gemeente geen sprake kan zijn.
Wij meenen hieraan nog te kunnen toevoe-
gen, dat de heer Directeur van Gemeentewer-
ken uwer gemeente tegenover den architect
den heer Hogevest, hij het namens Burgemees
ter en Wethouders aangevraagde onderhoud,
na de gegeven toelichting heeft verklaard, dat
er geen bezwaren meer bestonden, met name
niet wat betreft art. 22 der bouwverordening,
zoodat de zaak in orde zou komen.
Hierna werd geen overleg meer gevraagd,
zoodat wij in de verwachting mochten leven
gezien de stellige uitspraak van den techni-
schen adviseur, dat d'e vergunning zou wor
den verleend.
iHet heeft ons dan ook teleurgesteld, dat nu
toch de vergunning geweigerd is. Wij merken
hierbij ten overvloede op, dat wanneer strijd
met art. 22 wordt aangenomen, hierin wordt
voorzien in afdeeling L der genoemde verorde-
ning, waarin gesproken wordt van bijzondere
gehouwen. Dit is niet enkel in uwe gemeente,
maar vrijwel gelijkluidend in andere gemeen
ten geregeld en wel met opzet om aan de bij
zondere eischen die hieraan gesteld moeten
worden, tegemoet te komen.
Dit is zeker met een ziekenhuis het geval,
dit eischt toch in de eerste plaats rust, waar-
aan in het bouwplan ten voile is voldaan.
Op' grond van bo-venstaande wordt verzocht.
zoo noodig met toepassing van art. 79 der
bouwverordening uwer gemeente, alsnog de
gevraag'de vergunning te willen verleenen.
Burgemeester en Wethouders leggen hierbij
over:
Proces-verbaal van de zitting, bedoeld
in artikel 21, 4e lid van de bouw
verordening der gemeente Ter-
neuzen.
Heden, 11 October 1938, des namiddags 3
uur, hebben wij, Burgemeester en Wethouders
der gemeente Terneuzen in het gemeentehuis
gelegenheid gegeven om ten overstaan van
ons College mondeling toe te lichten het door
de Vereeniging Protestantsche ziekenzorg
voor Zeeuwsch-Vlaanderen, gevestigd te
IJzendijke, ingestelde beroep tegen de beslis
sing van ons College d.d. 13 September 1938
tot het weigeren van vergunning tot het bou-
wen van een ziekenhuis.
Voor deze zaak verschenen de heeren Ds. A.
Vrijlandt te Biervliet en Dr. L. J. Cazemier
resp. voorzitter en lid van het bestuur van de
Vereeniging Protestantsche Ziekenzorg in
Zeeuwsch-Vlaanderen.
Door Ds. A. Vrijlandt werd er op gewezen,
dat hier geen sprake was van de stichting
van een nieuw gebouw, doch van uitbreiding
van het Rusthuis, wat ook blijkt uit 66n cen
trale verwarminig en 66n keuken, en dat dit
door den heer Van Hogevest ook was bespro-
ken met den gemeente-architect, die zulks
toegaf, zoodat verwacht had mogen worden,
dat de vergunning verleend zou zijn.
Waarvan door ons dit proces-verbaal is op-
gemaakt.
Terneuzen, 11 October 1938.
Burgemeester en Wethouders van Terneuzen,
get. Tellegen, Voorzitter.
get. B. I. Zonnevijlle, Secretaris.
Verder leggen Burgemeester en Wethouders
hierbij over een schrijven van den directeur
van gemeentewerken, dd. 12 Augustus 1938,
luidende
Naar aanleiding van het verzoek van de
Vereeniging Protestantsche Ziekenzorg te
IJzendijke d.d. 27 Juli 1938, kan ondergetee-
kende Uw College mededeelen, dat gebouwd
zal worden in strijd met artikel 22, lid 1 der
Bouwverordening der gemeente Temeuzen.
Dit artikel luidt:
,,1. Geen gebouw mag worden opgericht
anders dan aan een weg, die voldoet aan het
bepaalde in artikel 9.
Onder bouwen aan een weg wordt mede ver-
staan het bouwen op zoodanigen afstand daar-
van, dat de voorgevel van't gebouw niet meer
dan 10 meter achter de voorgevelrooilijn wordt
geplaatst en zich daar tusschen een hij het
gebouw behoorende open rudmte bevindt."
Het gebouw zal meer dan 10 meter achter
de voorgevelrooilijn worden gebouwd en de in
bedoeld artikel genoemde open ruimte is even-
min aanwezig
Ten slotte leggen Burgemeester en Wethou
ders over een schrijven van den directeur van
gemeentewerken, gedateerd 9 September 1938,
luidende
Naar aanleiding van het verzoek van de
Vereeniging Protestantsche Ziekenzorg te
IJzendijke, d.d. 27 Juli 1938, om vergunning
tot het bouwen van een ziekenhuis aan de
Emmalaan en Leeuwenlaan te Temeuzen, ad-
viseert ondergeteekende Uw College, hierop,
mede in verhand met't schrijven van den heer
Inspecteur van de Volksgezondheid te 's Gra-
venhage, dd. 29 Augustus 1938, afwijzend te
beschikken als zijnde in strijd met artikel 22,
lid 1 der bouwverordening der gemeente Ter
neuzen.
Burgemeester en Wethouders schrijven in
verband hiermede den raad
De vereeniging Protestantsche Ziekenzorg
in Zeeuwsch-Vlaanderen gevestigd te IJzen
dijke is bij Uwen Raad in beroep gekomen
tegen het besluit van ons college d.d. 13 Sep
tember 1938 waarbij aan genoemde vereeni
ging vergunning is geweigerd tot het oprich
ten van een gebouiw, bestemd om gebnuikt te
worden als ziekenhuis.
Op de door bovengenoem.de vereeniging
gevraagde bouwvergunning hebben wij het
oordeel gevraagd van den heer Inspecteur van
de Volksgezondheid, afd. Volkshuisvesting.
en hebben in overeenstemming daarmede onze
beslissing genomen.
Wij zijn daarbij uitgegaan van het stand
punt, dat hier gevraagd wordt vergunning tot
het oprichten van een gebouw, en nu wordt
dit gebouw niet gebouwd aan een weg als be
doeld in artikel 9 van de bouwverordening.
Artikel 22, le lid dezer venordening verstaat
onder bouwen aan een weg" het bouwen op
zoodanigen afstand van den weg, dat de voor
gevel niet meer dan 10 Meter achter de rooi-
lijn wordt geplaatst. Alleen voor bijgebouwen
behoorende bij het hoofdgebouw geldt dit voor-
schrift niet en anderzijds is vrijstelling van de
bepaling vervat in het eerste lid van artikel
22 alleen mogelijk, wanneer .het te stichten
gebouw verder is gelegen dan op 100 M. af
stand van andere gehouwen.
Aan het voorschrift, dat niet anders gebouwd
mag worden dan aan een weg, voldoet het
bouwplan derhalve niet.
In het beroepschrift wordt nu gez^gd, dat
het ziekenhuis niet wordt een afzonderlijk
gebouw, noch een bijgebouw van ,,Sehelde-
oord", doch dat het gebouw „Scheldeoord"
met een ziekenhuis wordt uitgebreid, zoodat
de nieuwbouw dus een gebouw wordt met het
bestaande gebouw,
In het beroepschrift wordt dus erkend, dat
er een gebouw wordt gesttcht. Wij kunnen
evenwel de meening niet deelen, dat dit ge
bouw een onderdeel van het Rusthuis is, maar
moeten beide gehouwen beschouwen als hoofd-
gebouwen, n.l. een bestaand Rusthuis en een
nieuw te bouwen ziekenhuis. Beide gehouwen
hebben een geheel eigen karakter en zijn in
wezen twee verschillende inrichtingen, met
elk een eigen hoofdingang, uitkomende op de
Emmalaan en de Leeuwenlaan. Hieraan doet
niet af het feit, dat er slechts edn centrale
verwarming en den keuken is
Van uitbreiding van het bestaande Rust
huis met een ziekenhuis kan dus geen sprake
zijn.
Een uitlegging als in het beroepschrift om-
schreven zou de verordening geweld aan doen.
Het Bestuur wijst in haar beroepschrift nog
op art. 79 van de bouwverordening, welk
artikel geschreven is voor „een gebouw van
bijzonderen aard" en welk artikel in het
tweede lid aan ons college de bevoegdheid ver-
leent om vrijstelling te verleenen van een of
meer der voorschriften van Hoofdstuk IV der
bouwverordening.
Waar de bevoegdheid tot het verleenen van
deze ontheffing aan ons college is opgedragen,
zonder verder beroep op den Raad kan deze
bepaling hier verder buiten beschouwing
blijven.
In verband met het bovenstaande stellen wij
U voor het beroepschrift ongegrond te verkla-
ren, overeenkomstig het navolgende besluit:
De Gemeenteraad van Terneuzen,
gezien het adres van de Vereeniging Pro
testantsche Ziekenzorg in Zeeuwsch-Vlaand-e-
ren gevestigd te IJzendijke, d.d. 19 September
j 1938, houden.de beroep tegen de beslissing van
Burgemeester en Wethouders d.d. 13 Septem
ber 1938 no. 1755, waarbij vergunning is ge
weigerd voor den bouw van een ziekenhuis op
een perceel grond, gelegen aan de Emmalaan
en de Leeuwenlaan, kadastraal bekend, ge
meente Terneuzen, sectie D no. 520;
ovenwegende dat door adressante wordt aan-
gevoerd, dat het ziekenhuis niet wordt een
afzonderlijk gebouw, noch een bijgebouw van
„Scheldeoord", doch dat het gebouw ,,Schelde-
oord" met een ziekenhuis wordt uitgebreid,
zoodat de nieuwfbouw dus 6dn gebouw wordt
met het reeds bestaande gebouw; en dat het
wezen van e&n gebouw zeker tot uitdrukking
komt in het feit, dat er slechts een centrale
verwarming is en 66n keuken, zoodat, waar
het geheele bouiwwerk is gelegen op de ver-
eischte afstand van de Emmalaan, van strijd
met artikel 22 der bouwverordening geen
sprake kan zijn;
overwegende dienaangaande, dat het hebben
van ddn centrale verwarming en den keuken
niets afdoet aan het feit, dat er twee gehou
wen zijn met ieder een geheel eigen karakter,
die dus ook afzonderlijk moeten worden be
schouwd n.l. een bestaand Rusthuis en een
nieuw te bouwen ziekenhuis met twee hoofd-
ingangen, "uitkomende respectievelijk op de
Emmalaan en op de Leeuwenlaan;
overwegende, dat derhalve van een uitbrei
ding van het bestaande Rusthuis met een zie
kenhuis geen sprake kan zijn;
dat het te stichten ziekenhuis ook niet be
schouwd kan worden als een bijgebouw behoo
rende bij het hestaande Rusthuis als hoofd
gebouw en bet te stichten gebouw bovendien
is gelegen binnen een afstand van 100 M. van
andere gehouwen;
dat blijkens de ingediende bouwaanvrage
het gebouw niet zal worden gebouwd aan een
weg, die voldoet aan bet bepaalde in artikel
9 van de bouwverordening der gemeente Ter
neuzen en derhalve in strijd is met artikel 22,
le lid, der genoemde verordening;
dat Burgemeester en Wethouders mitsdien
terecht op dien grond de bouwvergunning
hebben geweigerd;
gezien het proces-verbaal d.d. 11 October
1938 bedoeld in artikel 21, 4e lid der Bouw
verordening;
gelet op het advies van den Inspecteur van
de Volksgezondheid afd. Volkshuisvesting, op
het advies van den gemeente-bouwmeester en
op de Bouwverordening der gemeente Ter
neuzen;
besluit:
het door de Vereeniging Protestantsche Zie
kenzorg in Zeeuwsch-Vlaanderen, gevestigd te
Uzendijke, ingestelde beroep tegen de beslis
sing van Burgemeester en Wethouders d.d. 13
September 1938 no. 1755 ongegrond te ver-
klaren.
be heer RIEMENS: Mijnheer de Voorzitter,
iHet verwondert mij niet na al hetgeen hier
reeds is te herde gebracht, dat dan de Ver
eeniging Protestantsche Ziekenzorg door Bur
gemeester en Wethouders de vergunning tot
het bouwen van een inrichting tot ziekenver-
pleging is geweigerd.
Desondanks, mijnheer de Voorzitter, wensch
ik nog enkele dingen aangaande deze zaak
naar voren te brengen.
Als overweging geldt, dat volgens art. 9 van
de Bouwverordening het gebouw niet grenst
aan den openbaren weg en Burgemeester en
Wethouders deze uitbreiding van Scheldeoord
met een afdeeling voor Ziekenverpleging niet
zien als hierbij behoorende, maar beschouwen
als een geheel afzonderlijk gebouw, los van
Scheldeoord.
Indien inderdaad het ziekenhuis beschouwd
kan worden als een op zichzelf staand gebouw
en niet aansluitende aan Scheldeoord zou de
motiveering juist zijn, maar de bedoeling is
Scheldeoord uit te breiden met een afdeeling
voor ziekenverpleging. Daar de aansluiting
van rusthuis en ziekenhuis volkomen is, acht
ik deze motiveering onjuist.
Er wordt reeds jaren gestreefd om te komen
tot 't doel 'n Protestantsch ziekenhuis, annex
rusthuis. Een 3- of 4-tal jaren geleden zijn de
plannen hiervoor reeds gemaakt en werden de
terreinen achter Scheldeoord aangekocht.
Juist de combinatie rusthuis-ziekenhuis en
huis voor chronische lijders leent er zich bij
uitstek toe om in een centraal gebouw ver-
eenigd te worden. Hoevel rustzoekende en
chronische patienten zijn er niet, waarvoor in
een ziekenhuis geen plaats is en die toch dage-
lijks ziekenverpleging noodig hebben. Het zijn
echter nog niet alleen deze overwegingen,
welke samenvoeging van rusthuis en zieken
huis doen voorstaan. Ook de economische
zij.de is hier zeer belangrijk. Immers nog af
gezien van den terreinaankoop, die op zichzelf
reeds een aanmerkelijk bedrag zou vragen,
kunnen door samenvoeging zoowel op den
bouw van het ziekenhuis, als ook op de exploi-
tatierekening belangrijke bezuinigingen ver-
kregen worden.
Bij afzonderlijken bouw zouden diverse
appartementen, die nu in het rusthuis aanwe
zig zijn zooals b.v. de geheele keukeninrich-
ting, vereischt worden. Ook bestaat dan niet
meer de mogelijkheid om chronische patienten
en rustbehoevenden, die verpleging noodig
hebben, in bet rusthuis onder te brengen. Het
groote voohdeel springt direct in 't oog naast
de reeds aan de heeren bekende een keuken en
den verwarming, een directie, den tuinman
kortom belangrijke besparing op huishoudelijk
en ander personeel.
Behalve deze voordeelen wil ik de heeren
wijzen op de zeer gunstige ligging van het
project, waarvoor ik aan de fracties een kleine
situatieteekening heb doen toekomen. Een
ziekenhuis is geen gebouw, dat een goede lig
ging heeft aan een openbare straat op hoog-
stens 10 M. uit de rooilijm, maar dient zooveel
mogelijk en zoover mogelijk verwijderd van
rumoer, stof en vull, dat de straat met zich
mee brengt.
In aansluiting aan het rusthuis verkrijgt dit
ziekenhuis een ibijzonder goede ligging. Het
terrein heeft een oppervlakte van pl.m.
8200 M-, terwijl na voltooi'ing van de zieken-
afdeeling ncg slechts pl.m. 1130 M2 is be-
toouwd, zoodat een tuin overblijft met een
oppervlakte van pl.m. 7000 M'2. Alle zieken-
kamers overvloedig voorzien van licht en
lucht en met een flinken voortuin zijn op het
Zuiden gelegen.
De afdeeling heeft een eigen toegangsweg
vanuit de Leeuwenlaan met voortuin en par-
keergelegenheid. Hierdoor is na aanleg en
beplanting een goede en rustig gelegen toe-
gang gewaarborgd. Voor den huishoudelijiken
dienst blijft de ingang van Scheldeoord aan
de Emmalaan bestemd.
Ik hoop, mijne heeren, dat u na deze toe
lichting overtuigd zult zijn, dat het niet de
bedoeling is een ziekenhuis te bouwen achter
het rusthuis, maar dat het de bedoeling is om
door deze uitbreiding een gebouw te verkrij-
gen, waar op de meest economische wijze
mede ook voor de gemeente, zieken, chronische
en rustbehoevende patienten verpleegd kunnen
worden. Bij deze alleen juiste opvatting kan
er geen enkel bezwaar zijn de bouwvergun
ning te verleenen. Door daartoe mede te
werken, aan het verleenen van de bouwver
gunning dus, steunt U niet alleen de Vereeni
ging Protestantsche Ziekenzorg maar dient
U het algemeen belang van onze gemeente.
Ik stel daarom voor, het voorstel van Bur
gemeester en Wethouders niet aan te nemen,
,uaar om aan de Vereeniging Protestantsche
Zuei-. enzorg in Zeeuwsch-Vlaanderen vergun
ning te verleenen tot het bouwen van haar
ziekenhuis. Bedenk, heeren, dat deze zaak
reeds in breede kringen de aandacht trekt.
Voomamelijk de pers begint zich zeer sterk
voor het verloop van deze zaak te interessee-
ren. De heeren kunnen nog tot een goede op
lossing medewerken. Tenzij zij wenschen,
zooals door het Dagblad voor Noord-Brabant
en Zeeland: dat in Terneuzen een Gemeente-
lijk Ziekenhuis zal verrijzen, dat een monu
ment is van overbodig geld uitgeven door de
overheid.
De heer LAMBRECHTSEN VAN RITTHEM
geeft in aansluiting op de woorden van den
heer Riemens als zijn meening te kennen, dat
heel dit uitvoerig betoog niet noodig is. De
zaak waarom het hier gaat, is of het advies
van Burgemeester en Wethouders juist is of
niet. Daarover moet de raad thans oordeelen.
De heer COLSEN zal zich geheel houden
aan het Protestantsche ziekenhuis. Hij vindt,
dat het een lijdensgeschiedenis geworden is.
In de vorige vergaderingen, toen verschillende
dingen omtrent de kwestie van het ziekenhuis
te berde zijn gebracht, wist men eigenlijk niet
hoe de vork in den steel zat en als men dat
geweten had, gelooft spreker, dat er anders
gesproken zou zijn. Spreker moet nu tot deze
conclusie komen, dat deze zaak al lang in den
mond is. Spreker ziet, dat op 27 Juli reeds de
bouwvergunning is aangevraaigd en 26 Augus
tus daaraanvolgende besluiten Burgemeester
en Wethouders, hun beslissing met een maand
uit te stellen. Men moet het spreker niet kwa-
lijk nemen, doch met het kleine beetje ver-
stand dat hij heeft, moet hij denken, dat daar
iets achter zit. Ais Burgemeester en Wethou
ders deden wat zij graag willen, veronderstelt
spreker, dat het bouwtverzoek er nog lag, zoo
als het ingediend is. Spreker zal nu even aan-
nemen, dat het een apart gebouw is, dat ge-
sticht wordt en dat het meer dan 10 meter
binnen de rooilijn ligt. Dat was zoo klaar als
een klontje op 27 Juli en ook op 26 Augustus,
dus zouden Burgemeester en Wethouders
direct hebben kunnen zeggen, dat zij er geen
vergunning voor verleenden.
Spreker herhaalt, voorloopig te zullen aan-
nemen, dat het een apart gebouw zou worden
en spreker zal zich dan voorloopig ook hou
den alsof hij dit standpunt van Burgemeester
en Wethouders inneemt en bezien, dat uit het
oogpunt, dat het nieuwe gdbouw apart staat,
zij op grond van de bepalingen der bouwver
ordening geen vergunning kunnenverleenen.
Doch dan is er toch ook nog een artikel in de
bouwverordening, dat zegt, dat Burgemeester
en Wethouders afwijking kunnen toestaan
voor bijzondere gehouwen. Men kan geen
vreemde plaats opnoemen, waar er een zie
kenhuis gevestigd is, dat maar 10 meter van
de rooilijn verwijderd is. Ais spreker wethou
ders was en men zou een aanvrage indienen
om een ziekenhuis te bouwen, dat maar 10
meter binnen de rooilijn zou staan, zou hij het
moeten toestaan op grond van de bouwveror
dening, maar anders zou hrj het weigeren. Hij
zou dan echter toch niet kunnen nalaten om
te zeggen, dat de stiehters geen goeden archi
tect hadden. Het is ook bliksems goed bekend,
dat het ziekenhuis te Sluiskil 48 meter uit de
rooilijn gebouwd is en, als dit nog eens ge
bouwd zou moeten worden, zou dit nog veel
verder achteruit gebouwd worden en dan op
een terrein met een laan met bosschen. Ga
naar Goes, zegt spreker, ga naar Vlissingen,
ga naar Arnhem, waar pas een sanatorium
gebouwd is, dat zoodanig met bosch is be-
plant, dat men er na enkele jaren langs ko-
mende, niet meer zien kan, dat er een zieken
huis of sanatorium Staat. Onlangs heb ik in
Sysseele zelfs gezien, dat er een gezet werd in
een groot sparrebosch.
Spreker dacht dat Burgemeester en Wet
houders dit plan met beide handen aangeno
men zouden hebben. Spreker zal nogmaals
aannemen, dat het een apart gebouw wordt,
met een aparten ingang aan de Leeuwenlaan,
en erkennen dat dit niet voldoet aan de bepa
lingen der bouwverordening. Dan zou spreker
den aanvrager willen vragen, zat het zieken
huis nog verder van den weg af, zet het nog
verder op het terrein. Voor Sluiskil is toch
ook vergunning verleend en dit ligt toch ook
meer dan 10 meter van den weg af. Spreker
zegt: mijnheer de Voorzitter, en wethouder
ik betreur het dat- wethouder Geelhoedt hier
wegens ziekte niet aanwezig kan zijn en
wenscht dat hij binnenkort weer frisch en ge-
zond hier mag zijn, hij is grijs geworden door
de zorg voor de ziekenverpleging en weet ook
wel, dat een ziekenhuis, dat maar 10 meter
uit den weg gebouwd is, uit den tijd is.
Spreker stelt voor, dat Burgemeester en
Wethouders zelf hun voorstel intrekken. Hij
uit geen achterdocht jegens Burgemeester en
Wethouders, zooals de heer Riemens. Wat
deze zegt is wel wat veel gezegd, doch spre
ker moet uit de gegevens, die hij gekregen
heeft, toch eenige tegenstrijdigheden opmer-
ken. De architect van de vereeniging heeft de
zaak hesprolken met den gemeentebouwmees-
ter en deze heeft gezegd, dat er geen bezwa
ren waren en heeft dus eigenlijk tot goedkeu
ring geadviseerd. Op 13 September weigeren
Burgemeester en Wethouders de bouwvergun
ning en dan leest spreker, dat de gemeente-
bouwmeester adViseert, op advies van den
Inspecteur van de Volksgezondheid, de ge
vraagde vergunning niet te verleenen.
Dit zijn twee tegenstrijdigheden, die spreker
in de voorstellen van Burgemeester en Wet
houders ophierkt.
Spreker had liever gezien, dat een rapport
was overgelegd van den inspecteur van ,,onze"
ziekenhuizen, Dr. Bantjes. Als men zich aan
de bouwverordening zou houden, zouden er op
die wijze naar sprekers meening geen zieken
huizen gebouwd kunnen worden.
Spreker herhaalt, liever te hebben gezien,
dat een rapport van Dr. Bantjes was overge
legd, en dat daarin ook besproken werd de
vraag of een ziekenhuis voor 30 bedden voor
Terneuzen voldoende geacht kan worden.
De heer DE VOS kan van alle sprekers, die
het woord gevoerd hebben, het meest accoord
gaan met den heer Lambrechtsen van Rit-
them. iDeze heeft kort, duidelijk en zakelijk
de vraag waarom het hier gaat naar voren
gebracht. De heer Riemens heeft een heel be
toog gehouden, dat echter voor 80 pet. niet
aan de orde was. Het gaat er hier voor den
raad niet om, te besliasen of een ziekenhuis
een noodzakelijkheid is, doch alleen om te be-
slissen of het ingediende plan in strijd is met
de bouwverordening, of niet.
Alle adviezen van deskundigen zijn het er
over eens, dat het ingediende plan in strijd
is met de bouwverordening en dan is het voor
de raadsleden, die toch leeken zijn, absurd,
hierover een ander oordeel te vellen. Er is
maar een mogelijkheid, in art. 79 genoemd,
om voor bijzondere gebouwen ontheffing te
verleenen, doch die berost bij Burgemeester
en Wethouders, zoodat de raad hierover niet
oordeelen kan. De heer Colsen zegt, dat voor
een ziekenhuis een afstand van 10 meter bin
nen de rooilijn te weinig is. Er is dus maar
een conclusie mogelijk en deze zou zijn, dat de
bouwverordening niet deugt. Doch als de
bouWverordeniing in orde is en dat is ze, vol
gens het in zich t van deskundigen en ook dat
van spreker als leek, en de raad zou gaan
verklaren, dat dit verzoek niet in strijd is met
de verordening, zou daarmede een zeer ge-