WiE PRIJS STELT OP GOED BROOD, KOOPT HET IN VAN STRIEN'S BAKKERIJ. NOORDSTRAAT 79
Luchtbeschermingsoefeningen
in Zeeuwsch-Vlaanderen (O.D.)
Gemengde Berichten
RECHTSZAKEN.
AUTOBUS DER R.E.T. VAN DEN DIJK
GEREDEN.
ARRONDISSEMENTSRECHTBANK
TE MIDDELBURG.
iZitting van 28 October 1938.
A. A. F., oud -26 j., J. de K., oud 30 j.,
en I. v. d. V., oud 41 j., alien visscher van be-
roep en wonende te Breskens, hadden zich
schuldig gemaakt aan diefstal van electrlsche
lampen, compas, 1 sextant, 1 accu, welke goe-
deren zij gehaald hadden van het onder de
Belgische kust gezonken Zweedsche stoom-
schip Nippon", welk feit gepleegd is op 15
September 1.1.
Verder had zich wegens heling van voor-
melde goederen, welke van diefstal afkomstig
waren, te verantwoorden J. J., oud 45 j.,
beurtschipper te Breskens.
Deze zaken werden naar den Rechtercom-
missaris verwezen, teneinde vast te stellen of
het feit op Nederlandsch dan wel op Belgisch
grondgebied geschiedde.
In de volgende zaak werd vonnis gewezen:
W. d. V., oud 34 j., agent van politie te
Vlissingen, thans in voorarrest, is wegens
meineed veroordeeld tot 6 maanden gevange-
nisstraf met aftrek voorarrest.
Met de boot van 13,15 uur arriveerden alhier
uit de richting Hoedekenskerke Z.Exc. de
Minister van Binnenlandsche Zaken de heer
Van Boeijen, Z.Exc. de Commissaris der Ko-
ningin in Zealand jhr. mr. Quarles van Ufford,
de Commandant van het Motorkorps B.V.L.
de heer Persant Snoep, de Inspcteur der
Luchtbescherming Generaal de Ridder, de
Inspecteur-Generaal van het Loodswezen vice-
admiraal N. J. van Laer, de Directeur van het
Loodswezen kapitein ter zee Arntzenius, de
Commandant der Luchtvaartafdeeling luit.-
kolonel Van Heijst met adjudant, de Inspec
teur-Generaal van de Seheepvaart de heer
Van 't Haaff, de Districtscommandant der
Marechaussee, de Hoofdcommissaris van het
Nederlandsche Roode Kruis en de Hoofdinge-
nieur-Directeur van den Rijkswaterstaat de
heer Walland.
Het gezelschap stapte na aankomst in de
medegekomen auto's en werd gereden naar
Axel en Sas van Gent, in welke plaatsen het
geizelschap zich ibij monde van Z.Exc. Van
Boeijen op de hoogte stelde van de stand van
zaken inizake luchtbescherming in die gemeen-
ten. De burgemeesters Blok en De Kerf kre-
gen een groot aantal vragen te beantwoorden.
Naar wij meenden te bemerken kreeg het ge
zelschap een goeden indruk van de paraatheid
dier gemeenten. Daarna werd gereden naar
Sluiskil. Het gezelschap werd hier ontvangen
door burgemeester Tellegen. Aldaar werd het
hospitaal in oogenschouw genomen.
Van hieruit ging het via de Blikstraat aan
op Ter Neuzen, en wel naar het Zwaantje, tot
bijwoning van de aldaar te houden oefening.
TERN EU ZEN
In de stad.
Dat de luchtbeschermingsoefening kon
bogen op een bijzonder goede voorbereiding
door den technischen dienst, waarvan de lei-
ding berustte bij den Inspecteur van Politie,
den heer Hack, trad duidelijk in het licht toen
wij bij den aanvang van de middagoefening in
de omgeving van het hoofdkwartier op het
Schoolplein gadesloegen hoe alle diensten van
hulpverleening hun instructdes ontvingen voor
het bezetten van de posten bij den komenden
luchtaanval. Het werd een oefening op groot-
sche schaal want, ofschoon het gelukkig
slechts een oefening gold en alleen Nederland
sche vliegtuigen boven Zeeland zouden cirke-
len, werd door alien de taak emstig opgevat
en zoodoende werd het een zeer leerzame
oefening, die naar wij hopen nooi.t tot werke-
lijkheid zal worden.
Niet zoodra kondigde het sirenegeluid de na-
dering van de vliegtuigen aan of de versterkte
politiemaoht begon met de straten voor alle
verkeer af te zetten en het moet gezegd, dat
de bewoners van onze stad hierbij voile mede-
werking verleenden, in een ommezien waren
straten en pleinen geheel verlaten. Slechts
een enkele bewoner, wien het alarmsignaal
tolijkbaar was overvallen, trachtte nog vlug
zijn woning te bereiken, doch er werd geen
uitvluchtje aanvaard, men moest direct gast-
vrijheid vragen in de meest nabij gelegen
woning, winkel of cafe. Oak de automobilisten,
die nog vlug over de brug trachtten te komen,
werd een halt to<%eroepen en moesten hun
auto tijdelijk in den steek jaten. Ofschoon hen
zulks toch niet gebaat had, troffen zij het
bovendien niet dat op het oogenblik, dat het
luchtgevaar werd aangekondigd, juist schut-
ten was en de bruggen voor het passeeren der
gChepen open stonden, want bij deze middag
oefening was alleen deze tak van dienst nog
geoorloofd. Het leek wel of onze stad geheel
verlaten was, nergens zagen wij een poging
om nog vlug een slippertje te maken, trouwens
de politiepatrouilles zouden hieraan spoedig
een einde hehben gemaakt. Men bleef dus
waar men was en bepaalde zich er hoogstens
toe om in de deurpost of voor de ramen te
speuren of geen „roekelooze" op de bon zou
gaan!
Wat dat betreft kunnen wij verklaren, dat,
dank zij de voile medewerking van de bewo
ners, geen enkele maal handelend is moeten
optreden. Een redziger, die blijkbaar de laat-
ste oogenblikken had afgewacht om de Provin-
ciale boot te bereiken en vlug op zijn rijwiel
wilde springen om de boot te ,,halen", had
direct een patrouille naast zich, doch geluk
kig voor hem werden zijn reisplannen niet
verhinderd en hem toegestaan langs den kortst
mogelijken weg de ponton te bereiken.
Ondertusschen hadden twee vliegtuigen over
onze stad gekruist en als doelwit voor hun
gevaarlijke last gekozen de gashouder en de
breifabriek van de firma Sohokkaert, want
daar vielen de bommen en de slachtoffers,
terwijl er bovendien brand uitbrak.
Nauwelijks was zulks geschied of vanuit
het hoofdkwartier, waar voor deze gelegen-
heid speciale telefoonvenbindingen waren aan-
gelegd, werden de Roode Kruispos'ten en de
brandweer hiervan op de hoogte gesteld en
was het al actie wat men zag. In een mini
mum van tijd vertrokken ambulancewagens en
brandweerauto naar „de plaats des onheils".
Onderwijl werd onder leiding van Dr. Van
Breda Vriesman in het Roode Kruisziekenhuis
op het Schoolplein alles in gereedheid ge-
bracht om de „getroffenen" medische hulp te
verleenen. Dat ook dit onderdeel van de oefe
ning keurig verzorgd was, behoeft nauwelijks
gezegd te worden. Toen de ambulancewagens
terugkeerden konden wij zien hoe snel de
slachtoffers werden binnengebracht en was
ook hier te constateeren, dat door de deskun-
dige leiding een uitstekende organisatie was
ontstaan.
Hoewel de brandweer reeds was uitgerukt,
bleek nog een behoorlijke brandwacht aan-
wezig om direct te kunnen uitrukken zoo nog
in een ander stadsdeel brand zou zijn ontstaan,
waaruit wel bleek dat men op alle mogelijke
onheilen bedacht was.
In de kazerne in de Nieuwstraat had men
een gasvrije schuilkelder ingericht waar men
in geval van nood zijn toevlucht zou kunnen
nemen en stond men ook daar tot handelen
gereed.
Niet zoodra de groote klok van de R.K.
Kerk het einde der middagoefening aankon-
digde, of Temeuzen kreeg zijn gewoon aanzien
weer. Al mag het dan slechts een oefening
zijn geweest, het zal de hoofden van dienst,
en alien die er bij betrokken waren, een
groote voldoening zijn, dat deze middagoefe
ning uitstekend geslaagd kan genoemd worden.
iSlechts deze opmerking zouden wij willen
maken, dat de sirene, die het signaal .lucht
gevaar" aankondigde, niet over de geheele
stad te hooren is geweest, zulks in tegen-
stelling met de vorige oefening toen het
krachtig geloei overal, zelfs in de woningen,
duidelijk te hooren was.
Te 3.15 uur klonk van de sirenes in de ge
meente TERNETJZEN en die der fabrieken het
sein ,,Luchtalarm". Ieder begaf zich in zijn
woning, of zocht een onderdak in de woning
waar hij zich het dichtste bij bevond.
Ook de bestuurders van rij- en voertuigen
zetten him reis niet voort, doch hielden stil
en zoehten een onderdak.
Te 3.30 uur hoorden we motorgeronk en na
enkele oogenblikken zagen we de silhouetten
van 2 vliegtuigen zich flauwtjes afteekenen
in de mistige najaarslucht, om na enkele
seconden weer door den minst te zijn opge-
slorpt.
Laag scheerden de vliegtuigen over den
gashouder en de fabriek der N.V. Schockaert.
De gevolgen lieten niet lang op zich wachten.
De uitwerking der uitgeworpen brand- en gas-
bommen manifesteerde zich oogenblikkelijk.
Een brandlbom was terecbt gekomen tusschen
den gashouder en het woonhuis van den heer
Schockaert, een mosterdgasbom viel met een
doffen plof op het pad naar de tricotage-
fabriek, terwijl de fabriek zelf door een bri-
santbom werd getroffen en uit het gerommel
bleek, dat muren instortten. Op het pad naar
de tricotagefabrie'k vielen enkele passeeren-
den, door het mosterdgas getroffen, bewuste-
loos neer. Onmiddellijk werden telefonisoh de
hulpdiensten opgeroepen. De brandweer was
na ongeveer 10 minuten ter plaatse, terwijl
ook de transportcolonne van het Roode Kruis
niet op zich wachten liet. Onmiddellijk werd
een aanvang gemaakt met het blusschen der
ontstane branden en het vervoeren der gas-
gewonden, die in gerequireerde auto's naar
het hospitaal werden overgebracht. Inmiddels
had de brandweer met bekwamen spoed de
slangen ontrold, en was volop met het blus
schen van de ontstane branden bezig.
De organisatie was uitmuntend verzorgd.
Het bleek, dat zoowel de leden der transport
colonne als die der brandweer hun taak ver-
stonden. De te verrichten werkzaamheden
werden met den meest mogelijken spoed, en
zonder eenig tijdverlies verricht.
De discipline, welke de bevolking in de kom
heeft getoond, valt ten zeerste te loven. We
hebben de geheele gemeente doorkruist, doch
het was werkelijk beangstigend, zoo leeg als
de straten waren, en zoo weinig er te bemer
ken was van de levendigheid, die er anders
heersoht.
Als men in gewone omstandigheden zelfs
midden in den nacht door onze straten loopt,
ontmoet men allicht eens iemand, doch thans
was, met uitizondering van de politie en de
hulpdiensten niemand, doch ook niemand, te
bespeuren. Het leek alsof Terneuzen uitge-
storven was.
Dat dit niet zoo was, bleek wel bij het sein
luchtgevaar geeindigd", dat ongeveer 4,10
door het luiden der klokken werd aangegeven.
Toen was hot alsof bij tooverslag Terneuzen
van een uitgestorven, weer een gewone stad
geworden was, en in een oogwenk zijn gewone
aanzien weer had herkregen.
Nadat de vliegtuigen boven Terneuzen ver-
dwenen waren, heeft dit gezelschap alvorens
de terugreis te aanvaarden nog een bezoek ge-
bracht aan het politiabureau, waar, zooals
reeds gemeld het hoofdkwartier van den lucht-
beschermingsdienst wasingericht. Het hoofd
van den dienst, de inspecteur van politie, de
heer Hack, gaf daar een interessante uiteen-
zetting van het verloop der oefeningen in deze
gemeente, die met zeer veel belangstelling
werd beluisterd.
De Minister van Binnenlandsche Zaken en
verdere autoriteiten zijn hierop per prov.
boot om 16,10 uit Temeuzen vertrokken.
Te Sluiskil.
Het sein „luchtalarm" kwam te Sluiskil op
denzelfden tijd als te Temeuzen. We hadden
even onderdak gevonden bij den luisterpost
te Sluiskil, waar wij aantroffen den heer Lam-
brechtsen van Ritthem met zijn staf, die in
voile aandacht waren voor de berichten die
over radio Scheveningen werden uitgeizonden.
Door op een kaart geprikte vlaggetjes kon
men daar de route der gesignaleerde vlieg
tuigen goed volgen. Toen het bericht lucht-
alarm gegeven werd hebben wij ons op pad
begeven naar het „bedreigde punt". Het deed
ons genoegen te zien dat algemeen aan het
parool binnen blijven goed gevolg werd ge
geven. Ook wij moesten verschillende malen
onze vergunning om op straat te mogen blij
ven, toonen. De hulppolitie en brandweer
patrouilleerde door de straten en het is slechts
een enkele maal voorgekomen, dat iemand
trachtte zijn weg voort te zetten.
In de onmiddellijke nabijheid van de brug
over het kanaal werden verondersteld een aan
tal bommen te zijn gevallen, w.o. brand- en
mosterdgasbommen. Hierdbor werden ver
schillende branden gesticht en werden door de
ontploffingen enkele personen gewond terwijl
ook het mosterdgas enkele slachtoffers
maakte.
De brandweer was zeer spoedig ter plaatse
en in enkele oogenblikken werd water gege
ven. Inmiddels waren ook de transportkolonne
van het Roode Kruis en de andere hulpdiensten
gearriveerd. De gewonden werden verbonden
en per auto naar de gedeeltelijk als hospitaal
ingerichte openbare school vervoerd.
Een nog brandende termietbom werd door
een der hulpdiensten in minimum van tijd
gebluscht.
Circa 5 minuten na vier uur bleek uit het
klokgelui van het klooster der Eerw. paters
Capucijnen, dat het luchtalarm geeindigd was
en kon ieder zich iweer op pad begeven.
De avondoefening.
Was het bij de middagoefening voor de be
woners verboden zich op straat te begeven,
bij de avondoefening, die des avonds om 8 uur
aanving, was het toegestaan zich -"'rij te be-
wegen, doch, waar het hier een verduisterings-
oefening gold, moest men zorg dragen, dat
geen enkel lichtschijnsel de te verwachten
vliegtuigen als baken kon dienen. Stipf8 uur
ging dan ook de straatverlichting uit, alleen
bij wijze van proef was op enkele hoeken van
straten en aan de bruggen een speciale ver-
duisteringslamp aangebracht, die haar zwak
schijnsel in een kleine kring wierp. Van uit
de lucht zal dit wel niet waarneembaar zijn
geweest, althans dit veronderstellen wij, want
een rapport van de piloten zal niet verschijnen
daar de weersgesteldheid op Waalhaven, waar
de vliegtuigen zouden opstijgen en ook onze
reaacteur gereed stond om de vliegtocht mede
te maken om eventueel te kunnen constatee
ren dat Terneuzen bij volledige verduistering
inderdaad niet te rvinden zou zijn, was van
dien aard dat aan opstijgen niet te denken
viel en de vliegmachines dus geen onderzoe-
kingstocht over verduisterd Zeeland zouden
maken. Trouwens den geheelen dag door zijn
zoowel Schiphol als Waalhaven dicht geweest
en was het juist te Vlissingen op het vlieg-
veld zeer druk met het aankomen van vlieg
tuigen, die de landing op Waalhaven of Schip
hol niet wilden riskeeren.
Wij ontvingen dan ook vanuit Rotterdam
bericht, dat deze nachtelijke vlucht afgelast
was, hetgeen hen, die hiervan onwetend waren,
wel bevreemd zal hebben, want een heldere
sterrenhemel viel hier waar te nemen en zou
als ideaal vliegweer kunnen aangemerkt worden.
Klokslag 8 uur ging dus de straatverlichting
uit en ook die van de winkels, terwijl het goed
te merken was dat ook de ibewoners der hui-
zen extra wenk hadden besteed, dat geen
lichtschijnsel van uit hun woningen de duister-
nis zou verstoren. Alhoewel ook hier van voile
medewerking kan worden gesproken, zoo
moest toch hier en daar de controleerende
politie een wenk geven, dat nog eenig licht
vanuit de woningen straalde, waarop dan stipt
geheele verduistering volgde daar er dan geen
tijd meer was om hierin voorziening te tref-
fen. Het meest, dat de politie haar waarschu-
wende stem moest laten hooren, was wel in de
cafe's, die weliswaar een sobere verlichting
hadden, doch waar men verzuimd had de
ramen voldoende af te sluiten of het bovenste
gedeelte van matglas onbeschermd had ge-
laten, in de veronderstelling dat dit wel geen
storend licht zou doorlaten. Een uitzondering
hierop maakten eenige caf6houders, die het
voorbeeld van de winkeliers hadden gevolgd,
en radicaal alle lichten hadden uitgedaan.
Aanvankelijk waren er bij den aanvang der
verduisteringsproef nog al belangstellenden
op straat, doch het duurde niet lang of ook
zij hadden de voorkeur gegeven om de wonin
gen maar op te zoeken en daar het einde der
oefening af te wachten.
Te 10 uur was ook dit programma afge-
werkt en ging de straatverlichting weer aan
daarmede het einde van dezen Zeeuwschen
luchtverdedigingsdag aankondigend
Een andere groep druzer redactie geeft zijn
indrukken als volgt:
Toen wij ons iets voor achten op pad be-
gaven, ibegon men op de bruggen en sluizen
de lichten te dooven. Precies acht uur loeide
de sirene, ten teeken dat luchtgevaar aan-
wezig was.
Direct daarop begaven wij ons op straat, om
de resultaten van de verduistering na te gaan.
Dit was werkelijk, van den beganen grond be-
zien, af. De medewerking was algemeen. Een
zeer sporadisch geval, dat men izich aan de
order om het licht af te schermen niet had
gehouden daargelaten, was in geen enkele
woning ook maar een spoor van verlichting te
bespeuren. In zeer enkele gevallen was men
blijkbaar van meening, dat het voldoende was,
dat het licht aan de straatzijde werd afge-
schermd en scheen aan den achterkhnt der
woningen het licht door de ramen. Bij een
volgend bezoek aan deze enkele gevallen von-
den wij ook hier alles duister.
Tegen het einde der oefening bleek, dat
velen, die zich ter ruste begaven, er klaar-
blijkelijk geen erg in hadden. dat als zij op de
slaapkamers het licht aandraaiden, dit ook
van buiten af zichtibaar is. Een enkele waar-
schuwing en ook daar gingen de lichten weer
uit.
Er mag werkelijk geconstateerd worden,
voor zoover zulks vanaf den beganen grond
mogelijk is, dat de verduistering voor wat Ter
neuzen betreft, geslaagd mag worden ge
noemd, en dat het voor den bestuurder van
een vliegtuig in de weersomstandigheden zoo
als die thans waren, met een bedekte lucht,
een heele toer zou zijn geweest om uit te vin-
den waar Temeuzen gelegen was. Dit kwam
thans in tegenstelling met de vorige verduis-
teringsoefening, toen de kanaalverlichting en
de verlichting op bruggen en sluizen bleef
branden, beter tot uiting.
Ook voor wat de seheepvaart betreft, valt
de medewerking te roemen. Op het kanaal
was geen enkel lichtje te bespeuren. Op de
Schelde waren de bakeftlichten blijven bran
den, en voerden ook de in de vaart zijnde
schepen nog de lichten, terwijl ook het draai-
licht op de haven was blijven branden. In
oorlogstijd, als de |bebakening der Schelde
weggenomen is en ook het draailicht niet
schijnt, zal natuurlijk pas de verduistering
volkomen zijn.
Tot slot geven wij hier nog de berichten
omtrent de bewegingen der vliegtuigen zooals
radio-Scheveningen die doorgaf:
Luchtgevaar
Nijmegen 14,45 richting Z.W. 1 vliegtuig
Gennep 14,47 W. 1
Den Bosch 14,55 W. 2 vliegtuigen
Tiiburg 15,02 W. 2
Breda 15,06 W. 2
Tholen 15,12 W. 2
St. M.dijk 15,15 N. 2
Woensdr. 15,16 Z.iW. 2
St. P.land 15,17 W. 2
Kruiningen 15,18 N. 2
Haamstede 15,27 Z. 2
Veere 15,32 O. 2
Sluis 16,36 N. 2
Breskens 15,40 N. 2
W.kapelle 15,41 O. 2
Middelburg 15,53 O. 2
Vlissingen 15,55 O. 2
16,14 gevaar geweken.
Te 15,32 vlogen twee vliegmachines boven
TERNEUZEN.
Controle over het verduisterde
gebiedging niet door.
Na verdeeling der werkzaamheden voor het
uitbrengen van rapport omtrent de luchtbe
schermingsoefening onder verschillende leden
van onzen redactiestaf togen wij\ naar de
Maasstad met de opdracht Seel te nemen aan
den tocht met het controle vliegtuig dat des
avonds met een aantal autoriteiten behoorende
tot onze defensie en eenige vertegenwoordi-
gers der pers verduistert Zeeland zou bezoe-
ken om van uit de lucht na te gaan hoe de
verduisteringsproef geslaagd was. De ibeoor-
deeling van die opdracht bleek in de laatste
dagen tweeledig. Tegenover een groep die ons
die opdracht niet benijdden stonden ook ande-
ren die gaarne die taak zouden hebben over-
genomen. Echter: er viel niets te benijdden,
want de tocht is niet doorgegaan. Het was
den geheelen dag regenachtig en met kort
zicht. We hadden, toen we de reis aanvaard-
den wel al eenige -vrees, dat de weersgesteld
heid een spaak in 't wiel van de waarnemers
zou kunnen steken.
Toen we tegen het bepaalde uur in het
restaurant van het vliegveld Waalhaven be-
reikten, waren daar reeds een aantal officials
en collega's bijeen en moesten we al aanstonds
hooren, dat de kans van ,,niet doorgaan" zeer
groot was.
Besloten werd nog de berichten af te wach
ten van den piloot van het vliegtuig dat van
Eindhoven naar Waalhaven moest komen.
Deze rapporteerde lage bewolking (150 tot
200 M.) en hoogstens 4 K.M. zicht. De leider
van den tocht oordeelde: dat we dan boven
Zeeland, waar we feitelijk niets mochten zien,
doch waar we onder betere weersomstandig-
heid toch wel eens iets zouden hebben kunnen
vinden, ons nu in geen geval zouden kunnen
orienteeren en dat een poging dus niet het
minste nut zou hebben. Het resultaat was dus,
hoe teleurstellend ook voor de deelnemers: er
wordt niet gestard.
We hebben even telefonisch Zeeuwsch-
Vlaanderen van ons achterwege iblijven ver-
wittigd en den avond gaan doorbrengen waar
we waren.
Op den terugweg van morgen een zeer
zware mist, die te nauwemood toeliet 10 M.
ver te zien. In den trein te Roosendaal nog
zeer slecht zicht. Bij ons vrees voor storing
in den dienst op de Schelde en het zekere
voor het onzekere genomen, door via het vaste
land door de tunnel te Antwerpen Zeeuwsch-
Vlaanderen te bereiken.
Nu zijn we weer thuis en moeten vememen,
dat het, terwijl we in Rotterdam in nevel en
regen zaten, gisteravond hier helder weer was
en dat de bootdienst op de Schelde niet ge-
stoord is geweest. Ons landje is in oppervlak-
te klein, doch houdt er toch nog groote ver-
schillen in weersgesteldheid op na.
Tijdens de verduistering gisteravond voer
Hr. Ms. mijnenlegger „Pieter Floris", zelf on-
verlicht, op het kanaal van Sas van Gent naar
Terneuzen.
Eenigen tijd, voordat de verlichting weer
ajmging, passeerde deze de Hoeksche Brug.
Op de bruggen was een noodverlichting aan
gebracht, welke was ontworpen door den op-
zichter der Rijks Electriciteitswerken, den
heer J. de Jonge, alhier.
HOEK.
De oefeningen van den luchtbeschermings-
dienst, gisteren gehouden van 2.454.15 uur
en van 10 uur, hebben een zeer bevredigend
verloop gehad. Zoowel's middags als 'a avonds
was allerwege volledige medewerking en kon
dan ook van succes gesproken worden.
Zaterdag 29. October zal een brandblusch-
oefening worden georganiseerd, waarbij den of
meer brandbommen zullen worden gebruikt.
AXEL.
Gistermiddag had de oefening van de
Luchtbeschermingsdienst, die door middel van
circulaires, door ons blad en ook nog via de
radiodistributie was aangekondigd, plaats.
Even voor de oefening kwam een gezelschap
autoriteiten op het gemeentehuis, om zich op
de hoogte te stellen van het luchtbescher-
mingsplan in Axel. De heeren namen met
belangstelling kennis van de kaart van Axel
waarop het luchtbesohermingsplan is aange
geven, alsmede van het programma van de
oefening. Het was een groote voldoening
voor de organisators, dat het gezelschap,
waaronder zich bevond de Minister van Bin
nenlandsche Zaken, de Commissaris der Ko-
nir.gin in Zeeland en meerdere deskundigen,
vol lof was over de wijze, waarop in Axel de
luchtbeschermingsdienst is georganiseerd.
V66r de oefening waren de autoriteiten alweer
vertrokken, hetgeen wel jammer was, omdat
de oefening zeer goed verliep.
Op het bureau van het Hoofd van den
Luchtbeschermingsdienst was het inmiddels
druk geworden. Daar bevond zich ook de
burgemeester en later ook de wethouder Oggel.
De personen, die bij de hulppolitie waren in-
gedeeld, alsmede de gemeente- en de Rijks-
politie meldden zich aldaar, en ook de jon-
gens, die door de hoofden van scholen waren
gezonden voor ordonnansdienst. De politie
ontving nog de laatste instructies en verder
werd Radio Scheveningen afgewacht.
Te 2,40 uur gaf Scheveningen het tijdsein
waarop de uurwerken werden ingesteld.
Precies 2,45 uur kwam het bericht .Lucht
gevaar Nijmegen'', koers Z.W. Nadat een
gedeelte van Limiburg en de provincie Noord-
Brabant waren overvlogen kwam te 3,16 het
bericht „Lu'chtgevaar Woensdrecht" koers
Z.W. Dat was voor het Hoofd Luchtbescher
mingsdienst het sein om het eerste alarm te
geven. Dat dit goed was gezien bleek te
3,27, toen de vliegtuigen onze gemeente pas-
seerden, nadat zij tevoren door de uitkijk-
posten op den toren waren gemeld. Vanaf
3,16 uur had de bevolking tijd genoeg om zich
zooveel mogelijk in veiligheid te stellen.
Zoodra de vliegtuigen waren gepasseerd
volgde het tweede alarm, waarop alle diensten
zich naar hun posten begaven. Deze diensten
waren binnen den kortst mogelijken tijd op
hun posten. Als men bedenkt, dat deze men-
schen alien aan het werk waren, dan blijkt
hieruit wel, wat bereikt kan worden om
spoedig hulp te verleenen.
De diensten bestonden uit de groepen:
Geneeskundige dienst met de groep „Eerste
hulp bij ongelukken", in het gebouw van ,,Het
Groene Kruis", dat daarvoor welwillend was
afgestaan. De reddings- en ontsmettingsploeg
was in de ,,oude kazerne" en de brandweer in
het brandspuithuis.
Van uit verschillende wijken der gemeente
kwamen nu berichten binnen van branden en
ongevallen. De politiepost der Zeestraat
meldde een groote brand ter hoogte van villa
Beatrix". He.t Hoofd Luchtbeschermings
dienst zond het bericht aan de brandweer en
de commandant daarvan zond de autospuit er
heen. Ook de politiepost aan de Kanaalkade
meldde een ^rij groote brand, waarheen de
motorspuit werd gedirigeerd.
Uit de Oranjestraat werd een brand gemeld
bij de zich daar bevindende garage, welke
gebluscht werd met een slang op de water-
leiding.
Aan de Kaaiwal was een brand ontstaan,
achter het kerkgebouw, die eveneens met een
slang op de waterleiding werd bestreden.
Bij de Landbouwschool aan de Stations-
straat werd ook een brand gemeld, die ook
met de waterleiding kon worden bestreden.
Kleine branden ontstonden op de Markt,
in de Julianastraat en in de Nieuwstraat.
Deze branden werden door de wijkposten be
streden met Minimax en zand.
Het bleek hieruit zeer goed, wat we aan de
brandweer hebben als het eens werkelijkheid
was. Dan toch zou de brandweer even vlug
water hebben gegeven als nu. Onze brand
weer is in goede conditie, zij blijve zoo!
Aan de Kaaiwal was ook nog een gasbom
gevallen, welke door de ontsmettingsploeg
onschadelijk werd gemaakt. Eerlijkheids-
halve moeten wij vermelden, dat hier iets
haperde. Dit zal wel bij iedere oefening voor-
komen, en daaruit kunnen goede lessen worden
getrokken.
Op de Markt waren 2 gewonden gevallen
en een in de Oranjestraat. Wij hebben de
groep Eerste hulp bij ongelukken" aan het
werk gezien en kunnen slechts lof hebben
voor de wijze, waarop zij hun taak uitvoerden.
Nu is dat slechts den indruk van een leek,
maar de beide doktoren, die aan de oefening
deelnamen, verzekerden dat er goed gewerkt
was. Het kwam ons voor, dat die groep wel
klein is, als men bedenkt, dat zich daarbij
meerdere dienstplichtigen bevonden. Daaraan
heeft Axel in oorlogstijd niets. Licht hier niet
een taak ta.v. voor „Het Groene Kruis" om
weer eens een cursus te organiseeren
Ook werd op de Markt door de opruimings-
ploeg nog een puinhoop opgeruimd.
Daarmede was de oefening voor Axel afge-
loopen.
Radio Scheveningen ging intusschen door
met berichten geven en om 3,55 uur werd
gemeld „Luchtgevaar Vlissingen", richting
Oost. Op het bureau van het Hoofd Lucht
beschermingsdienst hield men daardoor em
stig rekening met een tweede aanval. Deze
bleef gelukkig uit, en om 4.15 uur werd door
klokgelui het sein Luchtgevaar" geweken
gegeven.
Omtrent de avondoefening kunnen wij met
groote voldoening constateeren, dat deze in alle
opzichten is geslaagd. Een SiJberische duister-
nis hield na het sirenegeloei om 8 ure Axel
als in zijn greep gevangen en het behoorde tot
de zeer hooge uitizonderingen dat op enkele
adressen een opmerking gemaakt behoefde te
worden en dat was dan nog verre om van on-
wll te spreken.
Incidenten hebben zich alzoo niet voorge-
daan en wij mogen ons gelukkig prijzen in
Axel de Luchtbeschermingsdienst aan zulke
goede handen toevertrouwd te mogen zien.
KELDER MET GESTOLEN FIETSEN
ONTDEKT.
Eenigen tijd geleden ontdekte een bewoner
van de De Wittenkade te Amsterdam, dat
zijn fiets, die v66r zijn huis had gestaan, was
verdwenen. Hij deed van den diefstal aangifte
bij de politie, doch voordat men eenig licht
in aezen diefstal had kunnen brengen, werd
een tweede fiets, die de benadeelde zich inmid
dels had aangeschaft, van dezelfde plaats
gestolen. Dit verdroot den benadeelde z66
zeer, dat hij vast besloten was, nu zelf op on-
derzoek uit te gaan en met het ,,recherche-
werk" niet eerder op te houden, dan voordat
hij den dief te pakken zou hebben.
Beide fietsen waren hem vroeg in den mor
gen ontstolen en daarom besloot hij er eenige
uren nachtrust aan op te offeren, om den dief
op te sporen, lezen wje in de „Crt.". „Wie
tweemaal een fiets voor mijn huis durft te
stelen, zal ook een derde maal terugikomen",
zoo redeneerde de speurder. Hij leende dus
een fiets van zijn vrienid, plaatste dit karretje
op precies dezelfde plek en wachtle vroeg in
den morgen in zijn kamer achter de gordijnen
op den terugkeer van den dief.
En inderdaad, nadat hij als een kat, die op
de muis wacht, langen tijd achter een kiertje
in het gordijn had gezeten, zag hij iemand
langs zijn huis sluipen. De man keek eer3t
schuw om zich heen, knipte vervolgens het
fietsslot met een tang door en ging er met het
rijwiel vandoor.
De ,,rechercheur" sprong overeind, sloop
naar buiten en ging achter den dief aan. Zoo
zag hij, dat de dader met het karretje een
woning aan de De Wittenkade inging. De
achtervolger waarschuwde nu een agent, die
eenige minuten later het verdere onderzoek
zou leiden en direct naar het huis ging, waar-
in de dief was verdwenen. Na herhaald bel-
len, kwam eindelijk een slaperig hoofd uit het
raam van de derde verdieping. Het was het
hoofd van een vertoomd mensch, dat in zijn
slaap gestoord scheen en den politie-agent
allesbehalve vrienidelijk toesprak.
„Dat is 'm vast en zeker", fluisterde de
speurder", die den dief direct herkende. „Hij
speelt comedie". Den oogenschijnlijk nog
slaapdronken man werd verzocht zich direct
aan te kleeden en mee naar het bureau te
gaan.
Hier ontkende hij de fiets te hebben ge
stolen. Er was echter voldoende ibewijs om
hem voorloopig op te sluiten.
De benadeelde was nog niet voldaan en
bleef voortgaan met zijn recherchewenk, dat
tenslotte leidde tot het vinden van een werk-
plaats van den dief, waarin nog zes gestolen
fietsen, rijwielonderdeelen en 70 a 80 rijwiel-
belastlngmerken werden gevonden.
Het moeilijkste werk begint nu nog, n.l. alle
eigenaren op te sporen van het gestolene.
NOODWEER IN BULGARIJE.
Een hevige storm in het gebied van de
Zwarte Zee en het bergiand van Gabrovo
heeft 16 slachtoffers gemaakt. De storm ging
vergezeld van hevigen sneeuwval.
Een klein Turksch schip is op de kust ge-
worpen. Ander schepen schijnen zich in moei-
lijkheden te bevinden. Verscheidene wegenzijn
onbegaanbaar geworden. Men heeft troepen
uitgezonden om 80 personen te redden, waar
onder vrouwen en kinderen, die in auto's in
een sneeuwstorm zijn geraakt en ingesneeuwd.
De inzittenden van twaalf auto's konden in
veiligheid worden gebracht. In alle deelen van
Bulgarije heeft het zwaar gesneeuwd.
Omstreeks kwart voor zes Woensdagavond
is, op het Pemisser gedeelte van den Hey-
schendijk, een ongeluk gebeurd, dat, gezien
de omstandigheden, goed is afgeloopen. Een
autobus van de Rotterdamsche Electrlsche
Tram, die den dienst tusschen Pemis en den
Linker Maasoeiver onderhoudt, is, toen de be
stuurder voor een tegenligger moest uitwijken.
te ver op den zachten berm geraakt.
Na in botsing te zijn geweest met een
boom, is de autobus van den ongeveer vijf
meter hoogen dijk gereden. Halverwege de
glooding is de autobus gekanteld en op zijn
ff
