ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN H. K. H. Prinses Beatrix I m No. 9829 WOENSDAG 26 OCTOBER 1938 78e Jaargang IBinnenland Buitenland EERSTE BLAD - Een heerlijke foto van de kleine Beatrix, de trots van het Prinselijke Oaderpaar en van het geheele Nederlandsche Volk ABONNEMENTSPRIJS: Binnen Ter Neuzen 1,25 per 3 maanden Buiten Ter Neuzen rr. per post f 1,55 per 3 maanden Bij vooruitbetaling fr. per post 5,60 per jaar Voor Belgie en Amerika f 2,overige landen 2,35 per 3 maanden fr. per post Abonnementen voor het buitenland alleen by vooruitibetaling. Uttgeefster: Firma P. J. VAN DE SANDE GIRO 38150 TEIJCFOON No. 25. ADVERTENTIeNVan 1 tot 4 regels /0,80 Voor elken regel meer /0.20. KLEINE ADVERTENTIeNper 5 regels 50 cent by vooruitbetaling. Grootere letters en clichd's worden naar plaatsruimte berekend. Handeisadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief, hetwelk op aanvraag verkrijgbaar is. Intending van advertentien liefst 6en dag voor de uitgave. DIT BLAD VERS^IJIJNT IEDEREN MAANDAG-, WOENSDAG- EN VRIJDAGAVOND. m VOORZITTER VAN VOLKSONDERWIJS. Het lag in de bedoeling van het hoofdbe- atuwr der Vereeniging Volksonderwgs, mr, P. J. Oud, die door dit college eandidaat gesteld was voor het lidimaatschap van het hoofdbe- stuur, wederam het voorzittersohap der ver eeniging aan te bieden, dat hij tot de aan- vaarding van zijn ministersohap na het ver- scheiden van mr. H. Smeenge heeft bekleed. Mr. Oud nu heeft zijn bereidverklaring .een benooming te aanvaarden teruggenomen, daar meent, dat zijn nieuiwe functie van burge- meester van Rotterdam hem niet voldoenden t^ laat, als hoofdbestuurder op te treden. Khans stelt het hoofdbestuur aan de aige- meene vergadering van Volksonderwijs, welke op 8 en 6 Novemlber in de Handelsbeurs te Utrecht zal worden gehouden, o.m. als eandi daat voor mr. W. C. Wendelaar uit Den Haag, lid ▼an de Tweede Kamer en oud-voorzitter van de Liberale Staatspartij. Wordt mr. Wendelaar tot hoofdbestuurder ©ekozen, dan zou het in de bedoeling van het faoofdlbestuur liggen, hem het voorzitterschap aaa te bieden. DE GRENSBEWAKING EN DE MARECHAUSSEE. Men meldt aan de N. R. Crt.: In verband met het verscherpte grenstoe- eiclht ter voorkoming van een invasie van on- gewenschte vreemdelingen zijn sinds eenige weken de grensbrigades van de Kon. Mare- ohaussee tijdelijk versterkt met dienstplich- tigen der grenstoataljons. JJoewel inderdaad door deze tijdelijke ver- sterking een meer intensieve grensbewaking is verkregen, is reeds thans gebleken, dat aan deze versterking door dienstplichtigen tal van bezwaren kleven. Het bezwaar is niet alleen, dat door de wejkelijksche omiwisseling der bij de mare- ehaussee irugedeelde dienstplichtigen geen voldoende igraad van geo^Jendheid wordt ver kregen, doch vooral dat de te detacheeren dienstplichtigen vooraf niet altijd behoorlijk geacSiift worden, zoodat men soms rrjp en gnoen dooreen krjjgt. Em nu moge met de mate van algemeene ontwikkeling bij het in- deelen van den dienst aan de grens nog reke- mmg kunnen worden gehouden, erger wordt het wanneer zich, zooals reeds eenige malen is voorgekomen, onder de dienstplichtigen personen bevinden, die door hun anteceden- ten allenninst moeten worden geschikt geacht in het grensgebied dienst te doen. Teneinde aan deze bezwaren tegemoet te kotmen is door de direct met de grensbewa- Idng belaste autoriteiten aan de regeering in overweging gegeven de mogelijkheid te ope- nen adspirant-marechaussee, waarvan er mo- menteel meer dan 1000 op de lijst staan, als tijdelijk hulp-marechaussee onder een soort •apitulantenverband in dienst te nemen ter vehvanging van dienstplichtigen. (Deze adspirant-marechaussees hebben alien een militaire opleiding genoten, aanigezien zij wat de onbereden wapens betreft 8% maand en wat de bereden wapens betreft 15 maan den in militairen dienst zijn geweest, terwijl ■ij voorts blijkens een door hen afgelegd •xamen een voldoende graad van ontwikkeling bezitten om in het wapen der Kon. Mare- •haussee te worden opgenomen. Het voomemen zou bestaan om de beste onder de tijdelijke hulpmarechaussee voor de openvallende vaste plaatsen bij het wapen het •erst in aanmerking te doen komen. BET RIJKSLANDROUWPROEFSTATION VOOR VEEVOEDERONDERZOEK. Be heer Van Rappard (lib.) heeft de volgen- cLe vragen gesteld aan den Minister van Eco- nomische Zaken: Ligt het in het voomemen van den Minis ter van Eoonomische Zaken het rijkslandbouw- proefstation voor veevoederonderzoek te Wa- geningen met ingang van 1 Mei 1939 naar Maastricht over te plaatsen? Zoo ja, vreest de Minister niet, dat een over- brenging uit het centrale punt Wageningen naar een decentraal gelegen plaats als Maas tricht niet alleen veel ongerief, gepaard met mieer kosten, zal veroorzaken, maar ook het nauwe en vruchtbare contact dier instelling met de belanghebbenden en met het centrum der landbouwwetenschap in hooge mate zal schaden Zullen de tarieven voor onderzoek na die overplaatsing verhoogd worden? Zoo ja, is de Minister niet van meening, dat tariefverhooging voor het onderzoek van vee- voederstoffen een achteruitgang in het aantal monsters met zich zal brengen, hetgeen voor den landbouw in het algemeen zeer te betneu- ren zou zijn? DE VEROVERING VAN JERUZALEM. Men schrijft aan de N. R. Ct. uit Jeruzalem: Sedert koning David Jeruzalem op de Jebuziten veroverde, is de Heilige Stad nog vele malen veroverd in den loop van haar lange geschiedends. Maar zeker is er geen merkwaardiger verovering geweest dan die van Maandagochtend. Zij heeft er in ieder geval aanmerkelijk anders udtgezien, dan een trjdlang werd gevreesd. Ongeveer twee maanden geleden begon men er rekening mede te houden, dat de terroristen een emstigen aanval op 's lands hoofdstad zouden beproeven. Een eigenlijke .verove ring'' lag wel nauwelijks in hun bereik, maar ook indien zij er in geslaagd waren, tijdelijk aan de buitenwijken binnen te dringen, zou ddt een groot succes zijn geweest. Tien dagen geleden ongeveer leek het er op, dat een groo tere aanval uit het Zuiden op de wijk Katta- mou, de z.g. Grieksohe kolonie, zou worden ondemomen, en tusschen 9 en 11 uur 's avonds is er fllnk geschoten, maar de verdediging was paraat en het heele geval was na twee uur afgeloopen, zelfs zonder het minste ver- lies voor de verdedigers. Of er bij de terro risten verliezen waren. is niet bekend gewor- den. Zjj plegen hun dooden en gewonden mee te nemen, wat vooral 's nachts 't moeilijkst is. Overigens leek Jeruzalem betrekkelijk rus- tig. Natuurlijk hadden er af en toe aanslagen plaats, vooral in en nabij de oude stad. Er zijn ook daar Arabieren vermoord; er is op Engelscbe politie geschoten en er zijn bom- men geworpen, o.a. van den stadsmuur op een auto van den gouvemeur van Jeruzalem, zon der dat er iemand geraakt werd; maar der- gelijke dingen zijn er zoo vaak gebeurd en niets duidde er op, dat de toestand op gevaar- iyke wijze verergerd was. De spanning leek zelfs verminderd1; men zag weer veal meer Arabieren en Joodsche kantoorgebouwen, dan In lang het geval was geweest. Maar plotseliug werd, in verband met overigens mislukte aanslagen op Engel- sche politie, in de oude stad en naaste omge- ving een curfew voor de voile 24 uren van den dag afgekondigd; alle poorten werden ge- sloten; de curfew bleef nog twee dagen ge- handhaafd met sleohts een onderbreking van twee uur voor inkoop van levensmiddelen; en sinds Zondag begon een sterke concentratie van troepen rondom den stadsmuur. Maan dagochtend deed een auto van Jeruzalem naar naar Tal-Aviv over een af stand van 60 K.M.. zoowat twee uur, omdat lange colonnes van troepen het verkeer belemmerden. De bevolking buiten de muren werd bij pro- clamatie gelast, om in verband met noodzake- lijke militaire operaties binnen him huizen te blijven; en Dinsdagochtend is het leger de oude stad binnengerukt, vooraf gegaan door Joodsche politie, die den troepen in het war- net van straatjes en steegjes den weg wees. De blijkbaar verwachte tegenstand werd niet geboden; er worden omvangrijke doorzoekin- gen verricht en wij hoorden tot nogtoe van eenige tientallen van gearresteerden. Maar de eigenlijke oorzaak van deze krygsachtige operaties is nog niet duidelijk. Naar het schijnt, heeft de leidling der ter roristen in verband met de a.s. Londensche beslissingan inzake Palestina gedreigd, Jeru zalem van de oude stad uit aan te vallen, waar in het geheim aanzienldjke krachten der terro risten geconcentreerd zouden zgn. Of dit werkelijk het geval is geweest, zal wellicht nog blijken. In ieder geval heeft d'e regeering aanleiding gezien, de oude stad te ,,veroveren" en nu is het alleen de vraag, of het zal luk- ken, de inmiddels verborgen wapens op te sporen, voor dewelke de oude stad in tallooze holen en kelders onder den grond ideale berg- plaatsen biedt. Het tempelplein met naaste omgeving blijft trouwens als steeds sacrosanct. Inmiddels zijn er eenige stappen in de rioh- ting van den z.g. krijgstoestand gedaan. De politie is eindelijk onder die bevelen van het militaire oppercommando gepiaatst en de dis- trictsgouverneurs, die geen zelfstandige po- tentaten waren, zijn tot politieke adviseurs van de militaire bevelhebbers gedegradeerd, die thans de controle hebben over alles wat met de veiligheid resp. onveiligheid verband houd't. Het civiele gouvernement had zich langen tijd tegen dezen maatregel verzet uit vrees, ge- heel overbodig te worden. Er was tot nog toe de methode gehandhaafd, dat het leger slechts een ondersteunende tak ten opzichte van de politie had, die van haar kant aan het civiele bestuur ondergeschikt was. Het leger trad dus alleen op verzoek van het burgerlijke bestuur op, wanneer de politie zulks noodig oordeelde. Regeeringsrapporten werken evenwel omslach- tig en langzaam. E5n de werkzaamheid der politie heeft uiteraard een verdedigend karakter. Aldus wordt het plotseling verklaarbaar tot- nogtoe het initiatief bijna voortdurend aan den kant der terroristen kon zijn en waarom de terreur de kans kreeg een uifcgebreide orga- nisatie te pcheppen. In Londen blijft bet ministerie van buiten- landsche zaken druk uitoefenen in de richting van een algeheele liquidatie der Zionistische Palestina-politiek overeenkomstig de eischen der Arabische terroristenleiding, geandos- seerd door de regeering van Irak en de inter- parlementaire Arabische conferentie van Ka'iro. Het ministerie van kolonien biedt evenwel tegenstand en de Joodsche actie in Amerika schijnt ook een zekere uitwerking te hebben. Afgescheiden hiervan ontwaren wij hier te lande de eerste zichtbare teekenen van Arabi sche vermoeidheid. Gesproken is er allang over, maar thans is het komen vast te staan, dat zich Arabieren van het terreur-bedrijf hebben teruggetrokken, die er geen heil meer in zien, na langen tyd te hebben meegedaan. Natuurlijk maken deze eerste zwaluwen nog geen zomer, maar symptomatische betee- kenis hebben zij niettemin. RATIFIOATIE ENGELSCH-ITLIAANSCHE OVEREENKOMST WAARSGHUNLIJK NIET VOOR HALF NOVEMBER. De correspondent der N. R. Crt. te Londen meldt: Het wordt algemeen verwacht, dat het kabi- net in de zitting van heden een besluit zal nemen over de ratlficatie van het Engelsch- Italiaansche accoord. Zooals ik reeds Zater- dagavond reeds heb gemeld, hebben Lord Perth en graaf Ciano in hun besprekingen te Rome overeenstemming bereikt over de voorwaarden voor ratificatie. Het is nu aan het kahinet om daar den stemped op te drukken. Heeft het "kabinct de ratificatie eenmaal goedge- keurd, dan zal tegelijkertijd te Rome en te Londen de datum worden aangekondigd, waar- op het accoord form eel in werking zal treden. Deze datum zal zoo worden gekozen (hij is r.aar alle waarschynlijkheid reeds in onder- ling overleg tusschen de twee regeeringen be- paald), dat het Lagerbuis nog een gelegen- heid krijgt <je kwestie te bespreken voor het accoord definitief van kracht wordt. Chamber lain heeft zich indertijd namelijk verplicht het accoord niet te bekrachtigen alvorens het Lagerhuis te raadplegen. Daar de nieuwe zit ting van het parlement op 8 November begint en het debat wellicht eenige dagen zal kun nen duren, zou de bekrachtiging dus niet veel voor het midden van de volgende maand kun nen worden verwacht. Inmiddels heeft de kritiek, waar ik Zater- dag op zinsipeelde, voor het geval de regee ring tot ratificatie zou besluiten, niet lang op zich laten wachten. Zelfs voordat het be sluit tot ratificatie is genomen en voordat van officieele zijde iets bekend is geworden van de voorwaarden voor ratificatie, gaan er in de pers reeds stemmen op tegen een be krachtiging van het accoord op grond van de terugtrekking van de tienduizend Italiaan- sche vrywilligers. Zoo schrijft de conservatie- ve Yorkshire Post: „dat men niet kan vol- houden dat de voorwaarden voor bekrachtiging die Chamberlain in het Lagerhuis heeft ge- stipiuleerd, reeds zijn vervuld. Afgezien nog van het feit, dat er geen enkele aanwyzing is van een Italiaansche ontruiming van de Balearen, blijven er ook nu ncg zooveel Ita liaansche troepen en Italiaansch oorlogsmate- riaal in Spanje, ,,dat er van ratificatie geen sprake kan zijn". Door de Yorkshire Post nog onmogelijk met zekerheid kan weten of Perth van Ciano niet meer gedaan heeft gekregen dan terugtrek king van de tienuizend infanteristen, schijnt dit verzet tegen ratificatie wel wat voorbarig. Interessant is echter, dat ook de Daily Tele graph zich niet geheel gerust over de kwestie schijnt te voelen. Sprekende over de berich- ten, dat de regeering tot ratificatie zou hebben besloten, vervolgt het blad: „Als dit juist is, lijkt het mogelijk, dat de maatregelen voor een oplossing van de Spaansche kwestie voor zoover die derden betreft, verder zijn ge- rijpt dan tot nu toe bekend is geworden". Ondanks de voorzichtige formuleering schy'nt de waarschuwing, die in deze passage ligt opgesloten, onmiskenhaat- De Daily Tele graph wil er klaarblrjkelijk mee te kennen geven, dat de reeds bekend geworden maat regelen voor de oplossing van de Spaansche kwestie, d.w.z. de terugtrekking van de tien duizend Italiaansche vrywilligers niet vol doende kunnen worden geacht voor een rati ficatie van het accoord. DE B17RGEROORLOG IN SPANJE. De stilstand aan de Ebro. De correspondent van de Daily Telegraph heeft, profijt trekkende van den stilstand, die aan het front aan de Ebro na het zesde tegen- offensief van generaal Franco is ingetreden, een bezoek gebracht aan de republikeinsche linies en by heeft den strijd in zijn laatste faze kunnen waamemen. Generaal Franco heeft een wig gedreven in de linie van de re geering van ongeveer 7 K.M. lang en ruim 3 K.M breed van Gandesa in de richtinig van Venta de Campesinos. In de posities, welke hij in den Sierra Pandolssector bezocht, kon hij waamemen, dat de rechtschen gedurende de drie maanden, welke de gevechten aan de Ebro duren, niet meer dan ruim een kilometer vooruit zijn gekomen. Volgens een officier van de regeeringstroepen zouden alle aanvallen, welke de rechtsche krachten in dit gebied hebben ondernoanen, door een anderen gene raal zijn geleid. Generaal Jague zou er welis- waar twee hebben geleid, doch de anderen werden achtereenvolgens door generaal Da- villa, generaal Garcia, generaal Castellon en generaal Varela geleid. In een aanval in den Corbera-sector, geleid door generaal Davila, zou generaal Franco ge durende twee dagen persoonlijk het opper commando in handen hebben genomen. De republikeinsche officieren, die den correspon dent van de Daily Telegraph voorlichtten, schatten het aantal gevallenen aan de zijde van de rechtschen op 70.000. Dit was volgens hem een gevolg van het feit, dat de troepen een Duitsch systeem van aanvallen geibruik- ten, waarbij groote hoeveel'heden troepen tegelijkertyd optraden en eveneens van het felt, dat de rechtsche troepen bij hun pogin- gen om een wig te drijven in de regeerings- linies, voortdurend blootstonden aan een zwaar artillerievuur. In dit gebied hadden de regeeringstroepen door de geaardheid van het terrein buitendien weinig hinder van de lucht- aanvallen van FYanco. Hevig gevecht bij Madrid. Reuter meldt uit Madrid, dat ten Zuiden van deze stad een hevig gevecht plaats heeft gehad ten gevolge van een verrassenden na- tionalistischen aanval. Het republikeinsche hoofldkwartier van het centrale front bericht, dat het terrein, dat eerst door de nationalis- ten in de buurt van Ciempozueloso en San- sema, ten noorden van Aranjuez, was veroverd later door de republikeinen is heroverd. De rechtschen moesten met ernstige verliezen terugtrekken. Het communique van het groote rechtsche hoofdkwartier deelt mede, dat de voorste linies In den sector van Cienpozuelos aan het front by Madrid verbeterd zijn. DRIE MILLIARD VOOR DE BRITSCHE DEFENSIE. Volgens de Daily Express zou; het kabinet hebben besloten tot het publiceeren van een witboek nopens de defensie. Het zou voor- 1 stellen. de sam van anderhalf milliard, die is j toegestaan voor het heriwancningsprogramma te verhoogen tot drie milliard pond sterling. Het prograimma zou dan in drie in plaats van in vijf jaar voltooid moeten zijn. SENAATSVERKIEZINGEN IN FRANKRIJK BRAOHTEN WINST VOOR RECHTSCHE PARTI JEN. Zondag zijn in Frankrijk verkiezingen ge houden voor het vernieuwen van een derde ge- deelte van den Senaat. Er moesten 97 zetels worden bezet. De resultaten geven een duidelijke verschui- ving naar rechts te zien sedert de vorige, in 1929 gehouden, verkiezingen. De republikeinsche Unie (groep Louis Ma rin) heeft negen zetels gewonnen, de socialis- tisohe en republikeinsche unie ddn. De radi- caal-socialisten hebben zes zetels verloren, de onafhankelijk-radicalen e^n en de republikein sche socialisten vier. De S.F.I.O. heeft een zetel gewonnen. Er zijn nergens communisten gekozen. BENESJ IN ENGELAND. De correspondent van de Times te Praag meldt: GeimeM wordt, dat president Benesj uit eigen beweging het land heeft verlaten om de positie voor zijn opvolger te vergemakkelijken. Hij heeft geweigerd zich ook maar met een enkel woord uit te laten. De kranten in Praag maken slechts kort melding van zijn vertrek. De Cesko Slovo, eens Benesj' eigen blad, sc'hrijft in een hoofd- artikel: Zijn kwaliteiten maakten, dat ons land een vooraanstaande internationale positie verkreeig, maar maakten hem ook veel vijan- den. Zijn practische fout was, dat hij wegens zijn trouw aan de democratische principes aarzelde energieke maatregelen te nemen tegen hen, die de Tsjechische repuhliek onder- mijnden. i Reuter meldt uit Londen: j Sunday Chronicle heeft een interview ge- i had met Benesj, die op het oogenblik in Ei^- geland vertoeft. De oud-president verklaarde zeer vermoeid te zijn. Ik moet vrede en rust hebben, zeide hij, en ik hoop beide in Enge- land te vinden. Ik moet het verleden vergeten en aan de toekomst denken. Het is mij niet mogelijk over politieke gebeurtenissen te spreken. i Benesj voegde hieraan nog toe, dat hij te Londen geen Britsche autoriteiten had ont- moet. Hij bevestigde, dat hij een professoraat te Chicago had aanvaar'd en verklaarde ten- slotte, dat de duur van zijn verblijf in Enge- land geheel van zijn geaondheid zou afhangen. JAPANNERS ZIJN TE HANKOU BINNENGERUKT. 1 Reuter meldt uit Sjanghai, dat Dinsdag te 9.35 G.M.T. de Japansche gemotoriseerde af- deeling, die uit het Noorden naderde, Hankou is binnengerukt. De Japansche opmarsch sohijnt zoo snel te vorderen, dat een groot deel der Chineesche troepen, die de Noord- Oostelijke toegangen tot Hankou verdedigd hebben, zich den terugtocht ziet afgesneden. Het Japansche leger heeft reeds een cordon om de vlakte van Tsjingtsjou getrokken, waarin dertig Chineesche divisies gevangen zijn. Officieel is van Chineesche zijde medege- deeld, dat Hankou niet verdedigd zal worden. Zekere d'istricten zijn overgedragen aan het comitd voor de vluchtelingen'zone. Dinsdag ochtend werd bevestigd, dat maarschalk Tsjiang Kai-sjek en zijn echtgenoote thans in derdaad met onbekende bestemming uit Han kou vertrokken zijn. In de geheele stad wor den ontploffingen gehoord. DE VERWOESTING VAN KANTON. Vele gebouwen zijn geheel afgebrand, zoo als verscheidene groote Chineesche hotels, het postkantoor, het douanekantoor. Voligens oog- getuigen hebben de Japanners zich dit keer zeer correct gedragen. Dinsdagavond be- waakten Japansche patrouilles de overgeble- ven winkels, die door plunderaars bedreigd werden. Een tehuis voor krankzinnigen, waarin 800 menschen verzorgd werden, werd door de beheerders in den steek gelaten, doch Britsche matrozen kwamen te hulp en leverden rijst voor het avondmaal. Naast de Britsche kanonneerbooten ligt een vaartuig, waarop buitenlandsche vrouwen en kinderen van Sja- mien een voorloopig toevluchtsoord hebben gevonden. HET ALTERNATIEF OP 30 SEPTEMBER ZOU OORLOG ZIJN GEWEEST. Lord Halifax verdedigt houdlng van Londen. In een te Edinburg gehouden rede heeft, meldt Reuter aan het ,,Handelsblad", de mi nister van buitenlandsche zaken, lord Halifax, de jongste Tsjechoslowaaksche crisis de revue laten passeeren. Er waren, zeide Halifax o.m. slechts twee altematieven, het een oorlog en yoor Tsjecho- slowakije vemietiging, het ander de ons be- kende voorwaarden voor Tsjechoslowakije. Het heeft thans geen zin de vraag op te werpen, of er nadeelen hadden kunnen worden vermeden indien de le'ders van Tsjechoslowa kije een meer vooruitziende politiek hadden >ge- volgd. Het vcornaamste gevoel, dat ons be- zielt, is medeleven in een ramp, welke over het algemeen slechts aan staten overkomt, die in een oorlog zijn overwonnen.

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensche Courant / Neuzensche Courant / (Algemeen) nieuws en advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1938 | | pagina 1