De heer DiE KRAKER vraagt, welke
straat dit eigenlijk is.
De VOQRZHTTER antwoordt, dat de deer
De Kraker dit heeft kunnen zien op de kaart,
die bij het voorstel gevoegd was. En welke
straat bedoelt de heer De Kraker eigenlijk?
De heer DE KRAKER antwoordt, den Cats-
poMerdijk te bedoelen.
De VOGRlZITTER wijst er op, dat een tee-
kening toch bij de stukken aanwezig was.
De heer DE KRAKER vraagt, of blijkt, dat
de dijik tot de gemeente Tenneuizen behoort,
en of het a/an den overkant van de sloot de
gemeente Zaamslag is.
De VOORZITTER antwoordt, dat zoolang
het hitmen de grens der gemeente is, wegen
en straten tot de gemeente Temeuzen behoo-
ren. De grens der gemeente staat ook op de
kaart a/angeteekend. En de bedoelde weg
loopt vlak langs de grens.
De heer DE KRAKER: Dus die weg be
hoort tot de gemeente Temeuzen.
Met algemeene stemmen wordt het voorstel
van Burgemeester en Wethouders aanvaard.
5. Onbewoonbaar verklaren woningen.
[Burgemeester en Wethouders stellen voor,
het navolgende besluit te nemen:
De raad der gemeente Temeuzen,
overwegen.de, dat de woningen Elleiboog 6,
8, 10 en 112, kadasitraal bekend in sectie L nos.
585, 586, 587 en 588, Ada in zoodanigen toe-
stand beivinden, dat deze voor verdere be-
woning ongeschikt zijm en niet door het aan-
brengen van verlbeteringen in bewoonbaren
staat kunnen worden getorachit,
gelet op het advies van den Inspecteur van
de Volksgezondheid d.d. 13 Augustus 1938;
gelezen het voorstel van Burgemeester en
Wethouders;
besluit
I. de woningen gelegen aam de EEleboog
getmerkt nos. 6, 8, 10 en 12, kadastraal be-
kend gemeente Temeuzen, sectie L nos. 585,
586. 587 en 588, onbewoonbaar te verklaren;
XI. te gelasten, dat deze woningen moeten
Zijm ontruimd binnen zes imaanden te rekenen
van den dag, waarop de tijd tot voorziening
is iverstreken of het besluit tot onbewoonbaar-
verlklaring is gehanrihaafd.
De heer OOOjSEN is van meening, dat het
hier die woningen betreft, waarotver vorige
maal, dat er raadszitting was, een adres is in-
gekomen van Oostdijlk.
Spreiker is deze woningen natuurlijk wezen
bekijiken en onderschrijft, dat er ter plaatse
enikele iwoningten in slechte conditie zijin. Doch,
zoo vraagt hijl, is het niet mogelijk, dat aan
betrokkene een brief wordt getaonden, dat hij
moet zorgen dat de woningen in een bepaal-
den tijd, (b.v. 3 of 4 maanden moeten Zijn op-
geknapt
De VOORZilTTER antwoord, dat Burge
meester en Wethouders zich in hoofdzaak
helblben gerieht naar het advies van den In
specteur der Volkshuisvesting en daarin
staat dat het niet mogelijik moet geacht wor-
den, de woningen nog bewoonbaar te maken.
Een dergelijke brief zou dus geen zin
helbben.
De heer COLSEN spreekt dit niet direct
tegen. Doch hij denkt er aan dat de betrok
kene geheel en al van de huur van die wonin
gen leven moet. Bij spreker spreekt in
dazem het gemoed een beetje rnee. Indien
de woningen onbewoonbaar worden verklaard,
is de eigenaar gedoemd, deze te do en af-
breken.
De VOORZITTER .meent, dat men in derge
lijke aangelegenheden zijn gemoed niet te
luid moet laten spreken.
De heer CODSEN herhaalt zijn vraag, of er
geen aanileiding gevonden kan worden, dat de
woningen alsnog worden opgeknapt.
De VOORZilTTER antwoordt, dat er blijkens
het advies van den Inspecteur geen wegen
opensstonden am de woningen weer in bewoon
baren staat te brengen. Daarom raadt spre
ker ook den heer Colsen aan, dit niet te doen.
De heer COLSEN meent, dat het toch wel
mogelijk zou zijn, de woningen nog in be
woonbaren staat te brengen.
De heer DE KRAKER vindt het jammer,
dat het advies niet gekomen is, voor de
woningen venkocbt zijn.
De hear DEN HjAMER vindt het jammer,
dat Burgemeester en Wethouders den man,
toen deze met het aanibrengen van verbete-
rinigen bezig was, niet hebben gewaarschuwd.
De VOORZITTER merkt op, dat de betrok
kene niet met deze huizen bezig was, doch
met anldere.
De heer DE3N HAMER zegt, dat hem ver
klaard is, dat de betrokkene er aan bezig was,
tx>en Burgemeester en Wethouders er hij
geweest zijn. Indien dat het geval is, had het
college toch kiunnen aanraden, die verbete-
ringen niet te doen.
De VOORZITTER houdt vol, dat dit met
waar is.
De heer VAN DRIEL wil hierover ook lets
zeggen. En dat zal duidelijlk zijn. Onze
vroegere burgemeester is over deze woningen
ook reeds met den vorigen eigenaar er van
ibezig geweest. En toen heeft de toenmalige
burgemeester gezegd, dat ze nog tien jaar
staan konden. Deze tijd is intusschen met
9 jaar oversebreden. Van de 4 woningen die
er staan, zijn er 3 Snbewoond en maar een
is er bewoond. 'Het is naar sprekers meening
hoog tijld, dat deze woningen onbewoonbaar
verklaard worden. Doch in het eene huis,
dat .er staat, WQont nog een weduwvrouw en
indien deze er uit zou moeten heeft ze geen
onderdak. Aangenomen dat het doorgaat,
dient er voor deze wedurwe een onderdak ge
zocht te worden. Dooh indien dit gebeurt zou
spreker het op grooten prijs stellen indien ze
weer niet in een onbewoonbare woning zou
komen. Spreker kent de woningen ook, ze
a.tjn vermolmid en verweerd en hij meent, dat
de toestand nog erger is dan de Inspecteur
die heeft afgeschilderd. Spreker kent deze
woningen ook, ocik de andere van den zelfden
eigenaar, een eindje vender, hoewel die wel
wat ibeter waren. En elk geval dient er voor
de vrouw onderdak gezocht te worden, indien
de woningen onbewoonbaar verklaard worden.
De VOORZITTER door mij
De heer VAN DRIER vervolgt, dat indien
een woning onbewoonbaar verklaard wordt,
en deze nog bewoond wordt, verlenging moet
worden verleend. Dit is herhaaldelijk voor-
gekomen. Dit is destijds met enkele wonin
gen aan den Smidswal ook zoo geweest. Er
is daar veel vertbetering te zien. De toen
malige bewoners gingen er uit en andere
trokken er weer in. Dit is jaren lang zoo
geweest, het was een heele ilijidensgesehiedenis.
Spreker bedoelt met zijn opmerking, dat
voor de vrouw een woning gezocht behoort
te worden, dat indien er woningruimte toe-
schitkbaar komit, hetizij in de gemeentewonin-
gen, of waar dan ook, ,er voor haar gezorgd
zal worden. Het is spreker bekend dat deze
wediuwe door het Burgerlijk Armbestuur
ondersteund wordt. Het komt spreker beter
voor, dat, indien de woningen ontruimd moe
ten wonden, dit ook moet kunnen.
Het voorstel van Burgemeester en Wet
houders wordt met algemeene stemmen aan
vaard.
6. Garamtie geldleening ten behoeve van
den bouw van een nieww ziekenhuis.
Burgemeester en Wethouders schrijven den
raad:
Naar aanJeiding van het verzoek der Ver-
eendging tot Ziekenverzorging alhier d.d. 18
Augustus 1.1. om te willen garandeeren de
rente en aflossing eener geldleening groot
maximum 200.000, welke zal worden aange-
gaan met het Werkfonds te 's-Gravenhage,
voor den bouw van een nieuw ziekenhuis,
deelen wiji u het volgende mede:
Het zal wel geen betoog behoeven, dat voor
deze gemeente een goed geoutilleerd zieken
huis een dringende eisch des tjjds is en wij
stellen het dam ook in hooge mate op prijs,
dat de Vereeniging tot Ziekenverzorging het
eindelrjk aandurft tot den bouw van een
nieuw ziekenhuis over te gaan, waar toch de
bestaande inrichting in geen enkel opzicht
voldoet aan wat in den tegenwoordigen tijd
van een ibehoorlijk ziekenhuis geeischt wordt.
De bedoeling van de vereeniging is om te
leenen f 175.000, doch om tegenvallers te on-
dervangen wordt gevraagd een garantie van
200.000.
De exploitatie-opzet is evenwel gebaseerd op
een 'kapitaal van 175.000. Hierbij wordt ge-
rekend qp een aantal van maximum 50 bedden.
Bij de exploitatie-opzet is gerekend op een
bezetting van gemiddeld 30 bedden. Dit aan
tal lijkt ons niet te hoog, wanneer we nagaan,
dat het bestaande ziekenhuis dikwijls geheel
vol ligt, ondanks de minder goede outillage
en dat wanneer een modem ziekenhuis in ex-
ploitatie is, verwacht mag worden dat van
deze inrichting veel meer gebruik gemaakt
zal worden, dan nu het geval is.
Bij deze opzet zal het ziekenhuis zichzelf
kunnen bedruipen, als van gemeentewege
wordt bijgedragen een subsidie van f 4500.
Het nieuwe ziekenhuis zal gehouwd worden
in den Noordpolder aan de Leeuwenlaan.
Op grond van bovenstaande lijkt het ons
college geen bezwaar, de rente en aflossing te
garandeeren van een 40-jarige leening van
maximum f 200.000 aan te gaan hij het Werk
fonds tegen een rente van maximum 2y2
Wij stellen uw college dan ook voor het na
volgende ibesluit te nemen:
De raad der gemeente Temeuzen;
gezien het verzoek van de Vereeniging tot
Ziekenverzorging alhier tot het garandeeren
der rente en aflossing van een door haar aan
te gane geldleening maximum groot f 200.000
hij het Werkfonds te 's-Gravenhage tegen een
rente van 2% voor den bouw van een nieuw
ziekenhuis;
overwegende, dat de stichting van een
modem ziekenhuis door de Vereeniging tot
Ziekenverzorging als een groot gemeentebe-
lang kan beschouwd worden:
besluit:
te waarborgen, daarbij tevens afstand doen-
de van het recht van uitwinning, de jaarlijk-
sdhe aflossing van ten hoogste 2% van een
kapitaal van maximum f 200.000 h paride
jaarlijksche rentebetaling tot ten hoogste
2 y2 van het niet afgeloste gedeelte van
dat kapitaal, op te nemen door het Bestuur
der Vereeniging tot Ziekenverzorging alhier
bij het Werkfonds te 's-Gravenhage, voor den
bouw van een nieuw ziekenhuis, en zulks on-
der de navolgende voorwaarden:
a. de begrooting en rekening is onderwor-
pen aan de goedkeuring van den ge-
meenteraad;
b. Burgemeester en Wethouders hebben te
alien tijde het recht inzage te nemen van
de boeken en kas van den administrateur
van de vereeniging;
c. wanneer de gemeente rente en aflossing
moet betalen, zullen de gelden als schuld
op de Vereeniging drukken verhoogd met
een rente van 2%
d. wijst de rekening over eenig jaar een
voordeelig saldo aan, dan zal dat in de
eerste plaats strekken tot delging van de
schuld onder c. genoemd!
e. zonder goedkeuring van den gemeente-
raad mogen geen uitgaven worden ge-
daan, waardoor op de begrooting de ge-
raamde bedragen worden overschreden;
f. een besluit betreffende het koopen, milen,
vervreemden en het bezwaren van onroe-
rende goederen, van inschrijvingen op het
grootboek der Nationale Schuld, het aan-
gaan van geldleeningen en het sluiten
van andere credietovereenkomsten zijn
onderworpen aan de goedkeuring van den
gemeenteraad;
g. zoolang de garantie loopt, heeft een door
den raad aan te wijzen persoon zitting in
het bestuur van het ziekenhuis.
De VOORZITTER deelt mede, dat, zooals
ook uit de aanvulling op de agenda te zien
is, dit voorstel beschouwd moet worden als
een voorstel tot het nemen van een beginsel-
besluit, d.w.z., dat de raad zich in beginsel
verklaart voor het nemen van dit besluit, doch
zich niet bindt aan een bepaald bedrag.
De heer DE KRAKER vindt, dat men daar-
aan niets heeft. Mien bindt zich door, een der-
gelijk beginselbesluit nog tot niets.
De VOORZITTER meent, dat een dergelijk
besluit alles zegt. Het bestuur van het be
staande ziekenhuis wenscht voor de verkrij-
ging der leening aan te kloppen bij het Werk
fonds, en dit verstrekt geen gelden aan niet-
publiekrechtelijke lichamen. Indien dus het
Werkfonds ziet, dat de gemeente in beginsel
besloteni heeft zich garant te verklaren, weet
het dat de gemeente achter deze vereeniging
staat.
De heer DE KRAKER merkt op, dat, indien
thans een beginselbesluit genomen wordt, een
definitief besluit wel eens niet gelijk kan uit-
vallen. En stel eens voor, dat thans een be
ginselbesluit genomen wordt, en de stemming
voor het definitieve besluit valt eens anders
uit.
De VOORZITTER wijst er op, dat het van
belang is, dat thans een beginselbesluit ge
nomen wordt. En als straks de vereeniging
zoover is, dat ze tot den bouw van een nieuw
ziekenhuis zal overgaan, gaat het er om, voor
welk bedrag straks zal worden besloten, dat
de gemeente garant zal zijn.
De heer VAN HElCKE merkt op, dat hij in
zijn vakblad onder de werken in voorberei-
ding heeft gelezen, dat met steun van het
Werkfonds zou worden overgegaan tot den
bouw van een nieuw ziekenhuis voor de Zie-
kenhuisvereeniging, of den verbouw vani het
bestaande. Hij vraagt in verband hiermede of
de bedoeling is, een nieuw ziekenhuis te bou-
wen, dan wel of er naast het rapport voor
een nieuw ziekenhuis nog een ander rapport
is betreffende een verbouwing. In de stuk
ken komt omtrent een verbouwing niets voor
en wordt alleen gesproken van een nieuw zie
kenhuis.
De VOORZITTER deelt mede, dat de heer
Van Hecke zich veilig op de stukken kan ver-
laten.
De heer VAN HECKE meent, dat er toch
ook de andere mogelijikheid zou zijn.
De VOORZITTER antwoordt, dat van het
begin af aan de opzet is geweest, een nieuw
ziekenhuis te bouwen.
De heer LAMRRECHTSEN VAN RITTHEM
is blij, dat Burgemeester en Wethouders met
dit voorstel komen. Hij zou hieromtrent ech-
ter nog gaarne verschillende inlichtingen ont-
vangen. Zooals in de toelichting van Burge
meester en Wethouders staat, is het hoog tijd,
dat het bestaande ziekenhuis vernieuwd wordt.
Het spijt spreker, dat Burgemeester en Wet
houders van hun oorspronkelijk voorstel zijn
afgeweken en thans slechts voorstellen, een
beginselbesluit in dezen te nemen. Z.i. houdt
dit in, dat, indien het beginselbesluit genomen
wordt, de zaak op de lange baan wordt ge-
schoven. Dan moet ten slotte de raad op een
gegeven moment toch nog een definitief be
sluit nemen. Vandaar ook, dat het spreker
beter lijkt, dat thans 'een definitieve beslissing
wordt genomen. Het voorstel van Burge
meester en Wethouders is uitvoerig toege-
licht en spreker is van oordeel, dat men thans
niet een beginselbesluit behoort te nemen,
doch dat het aanbeveling verdient, dat men
zich houdt aan het oorspronkelijk voorstel van
Burgemeester en Wethouders.
Daarentegen ontmoet spreker een eigen-
aardigheid in de stukken. Blijkens deze stuk
ken zou de vereeniging er kunnen komen met
f 175.000, terwijl Burgemeester en Wethou
ders voorstellen een garantiebesluit voor
200.000 te nemen.
Spreker vraagt, waarom dan een voorstel
voor 200.000 wordt gedaan, als met 175.000
kan worden toegekomen.
De heer VAN CADSAND: Voor eventueele
tegenvallers.
De heer LAMRRECHTSEN VAN RITTHEM
is van oordeel, dat waar de vereeniging zelf
van oordeel is, dat ze met 175.000 kan toe-
komen, de raad geen garantie voor f 200.000
behoeft te verleenen. Spreker zou daarom wil
len voorstellen in deze vergadering een defi
nitief besluit te nemen en dan tot een maxi
mum van 175.000.
De VOORZITTER merkt op, dat het niet
juist is, wat de heer Lambrechtsen van Rit-
them in den aanivang heeft aangevoerd, dat
nl. door het nemen van een beginselbesluit de
zaak op de lange baan geschoven zal worden.
Integendeel, de vereeniging is naar zijn mee
ning meer gebaat bij een beginselbesluit dan
bij een besluit tot het verleenen van een
garantie. Indien thans een garantiebesluit
genomen wordt, behoeft dit de goedkeuring
van Gedeputeerde Staten van Zeeland en be
hoort deze goedkeuring te worden afgewacht.
Wanneer nu een beginselbesluit wordt geno
men, kan de vereaniging onmiddellijk met
haar onderzoeken voortwerken en kan ze de
noodige stappen hij het Werkfonds doen. In-
plaats dus dat door het beginselbesluit de
zaak op de lange baan wordt gesdhoven, is
deze er meer door gebaat en heeft de vereeni
ging er meer aan, daar in dezen spoed be-
tracht moet worden.
De heer LAMBRECHTSEN VAN RITTHEM
is van oordeel, dat dit toch hetzelfde blijft.
De VOORZITTER merkt op, dat er dan dit
verschil is, dat intusschen door het nemen
van dit beginselbesluit het Werkfonds is in-
geschakeld. De goedkeuring door Gedepu
teerde Staten van een definitief besluit kan
eanige maanden op zich laten wachten en in
dien tusschentijd kan niet voortgewerkt wor
den. Wordt thans een beginselbesluit geno
men, dan kan de vereeniging voortgaan, zon
der dat deze goedkeuring noodig is. Want,
zooals bekend leent het Werkfonds geen gel
den aan niet publiekrechtelijke lichamen. En
indien tot het nemen van het beginselbesluit
wordt overgegaan, weet het Werkfonds, dat
er een publiekrechtelijk lichaam achter deze
vereeniging staat.
De heer LAMBRECHTSEN VAN RITTHEM
wijst er op, dat indien thans een definitief be
sluit genomen wordt, dit naar Gedeputeerde
Staten gaat ter goedkeuring. Dan weet de
vereeniging toch ook, dat de gemeente achter
haar staat en daarom blijft het toch ook ge
lijk, of dit definitief besluit over eenige maan
den of nu genomen wordt.
De VOORZITTER geeft te kennen, dat pas
over eenige maanden de gelden definitief noo
dig zullen ,zijn en dat, indien thians een begin
selbesluit 'wordt genopen, het Werkfonds nu
reeds kan voortwerken.
De heer LAMBRECHTSEN VAN RITTHEM
meent dat dit toch hetzelfde blijft, indien een
definitief besluit genomen wordt. Dan weet
het Werkfonds toch ook al, dat de gemeente
er adhter staat.
De VOORZITTER herhaalt, dat dan eerst
gewacht moet worden, tot het besluit door
Gedeputeerde Staten is goedgekeurd.
De heer LAMBREOHTSEN VAN RITTHEM
herhaalt, dat indien nu een beginselbesluit
wordt genomen, het Werkfonds toch ook niet
kan voortwerken, zoolang er geen door Gede
puteerde Staten goedgekeurd besluit is.
De VOORZITTER wijst er op, dat in dien
tusschentijd het Werkfonds zijn werkzaam-
heden kan verrichten.
De heer LAMBREOHTSEN VAN RITTHEM
blijft bij zijn voorstel.
De heer RIEMENSMet verwondering beb
ik kennis genomen van het voorstel van Bur
gemeester en Wethouders tot het garandeeren
van rente en aflossing, plus gen subsidie van
f 4500, van een kapitaal van f 200.000, bijna
een kwart millioen gulden.
Ik zeg, met verwondering, omdat we nog
de vorige raadsVergadering van de zxjde van
Burgemeester en Wethouders vernomen heb
ben, 'hoe ongunstig de financieele positie van
onze gemeente geworden is, zelfs van zoo'n
ongunstigen aard, dat de dit jaar ingevoerde
^belastinigverlaging voor 1939 niet meer zal
.gelden.
En onder zulke vooruitzichten komen
Burgemeester en Wethouders met een voor
stel, inhioudende een verhooging van subsidie
van 1000 en de garantiestelling voor rente
en aflos van zulk een "kapitaal.
Wat mij foevreemd in deze zaak is ten
eerste de ongeloofelijk korte termijn, waarop
deze zaak hehandeld is. Binnen 2 maal 24
uur na ©ntvangst door Burgemeester en
Wethouders van de aanvrage hadden de raads-
leden het betreffende verzioek als voorstel
van Burgemeester en Wethouders in hun
bezit.
EJen tiweede bezwaar dat ik ontwikkelen
wil tegen dat voorstel is, dat de simpele
medeldeeling wordt gedaan dat het nieuwe
ziekenhuis gelbouwd zal worden aan de
Leeuiwenlaan. Tegen deze mededeeling op
zichizelf gaat mijn beawaar niet Uit, maar
meer in het bijzonder tegen het feit, dat de
raad niet constateeren kan hoe en op welke
wijjze het gelbouwd zal worden.
Er is een kleine exploitatierekening overge-
legd, maar teekeningen om daarop te zien
op rwelke wijze gelbouwd zal worden zijn niet
overgelegd.
Men mag toch van den raad niet ivergen,
dat hij zoo maar in blind vertrouwen garant
zal zijn voor een dergelijk kapitaal, zonder
kennis te helblben op welke wijpse dat zal
worden verwenkt.
Een derde motief op grond waarvan ik mijn
stem aan dat voorstel niet geven zal is de
financieele opzet van dit nieuwe ziekenhuis.
Het blijkt niet mogelijk te zijn ook maar
de minste reserve te ivormen.
Er wordt reeds blijikens de .voorwaarden
onder a tot en met g op gerekend dat de
gemeente werkelijk meer zal moeten betalen
dan de geivraagde subsidie van 4500,Deze
meerdere betalinigen zullen wel als schuld
druikken op de vereeniging, maar dan is het
rtog zoo, dat de gemeente garant is voor de
schulden die door de vereeniging aan de ge
meente moeten betaald worden.
Het is zoo, dat elk tekort van deze ver
eeniging direct door den belastingbetalenden
ingeizetene zal moeten betaald worden.
EJen vierde bezwaar dat ik oanvoer tegen
dit voorstel is dat het mij: voorkomt, blijikende
uit de voorwaarden aan dit besluit verbonden,
dat dit ziekenhuis wordt of is een semi-over-
heidsinstelling. In verband hiermede vraag
ik Burgemeester en Wethouders, wordt dit
ziekenhuis een gemeente-ziekenhuis of blijft
,bet een particuliere vereeniging? Op deze
vraag, mlijniheer de Voorzitter, zou ik straks
een duidelk antwoord willen hebben.
Een vijfde motief tegen dit voorstel is, dat
het mij bevreemdt, dat de aanvragende ver
eeniging voor het bestaande ziekenhuis niet
anders aan haar iverpiichtingen kan voldoen
dan door middel van de subsidie van gemeen
tewege haar verstrekt, een subsidie van
3500, voor aflossing van een schuld van
S 18.000. Terwijl nu een subslidie wordt ge
vraagd van f 4500 voor rente en aflossing ,van
een kapitaal van f 200.000.
'Om1 mijl aan te toonen, hoe voor dit nieuwe
ziekenhuis volstaan kan worden met een
subsidie van f 4500,is er meer noodig dan
deze exploitatierekening. Bij dit alles komt
nog het niet te verwaarloozen feit dat de raad
hier geroepen wordt een besluit te nemen,
althans in beginsel, wat toch feitelijk geen
verschil maakt, om aan een niet Koninklijk
goedgelkeurde vereeniging een garantiestelling
plus subsidie te verleenen. Met deze vereeni
ging, die eenige jaren geleden om wat oor-
zaken mijl onbekend, heeft verzuilmld de ver
lenging van haar Koninkiijke goedkeuring aan
te vragen, kan de gemeente toch geen trans-
aotie aangoan. Dit is geen rechtspersoon-
lijikheid bezittende vereeniging. Zij bestaat
niet meer. De leden van deze vereeniging
zijn thans persoonlijk aansprakel'ijk voor de
verplichtingen, door deze vereeniging aange-
gaan.
Ehi juist in verband hiermede wil ik wijzen
op de consequenties, die art. 26 van de ge-
meentewet voor sommige raadsleden mede-
brengt.
Ofschoon, ik geeft toe dat in dit betreffende
artikel geen sprake is van een besluit als het
nu in besprekdng zijnde.
Maar het verleenen van een dusdanige
garantie en subsidie aan een reeds gesubsidi-
eerde, niet naeer Koninklijk goedgekeurde ver
eeniging is toch van veel verstrekkender
aard dan het daar in art. 26 genoemde.
Uit oqgpunt -van werkverruiming is de
bouw van dit nieuwe ziekenlhuds niet af te
keuren maar om de gemeente daarvoor dus
danige zware lasten op te Ieggen, dat acht
ik niet verantwoond. Temeer niet daar de
Prot. Ziekeruzorg bereid is een nienw zieken
huis te bouwen, financieel geheel vrxj blrjVend
van de gemeente. Stellen Burgemeester en
Wethouders deze daad van het particuliere
initiatief da!n niet op prijs? Burgemeester en
Wethouders moeten toch wel zeer steekhou-
dende bezwaren hebben tegen de plannen van
laatstgenoemde vereeniging om daamaast met
zulke voor de gemeentefiiraancien fatale plan
nen te fcomlen.
Het komt m'ij voor, gehoord de sombere
financieele mededeelingen van den Voorzitter
ter vorige vergadering ontvangen, dat de
raad zelfs niet In beginsel moet besJiuiten voor
het voorstel van Burgemeester en Wethou
ders, maar uit weloverwogen gezontd financieel
gemeentebedeid dit voorstel moet verwerpen.
Na 8 jaar Ibezuinigingspolitiek is de financi
eele toestand blijkens genoemde mededeeling
van den Voorzitter zorgwekkend. Neemt de
raad dit voorstel aan, dan 'komt het mij voor,
dat de gemeente binnen afzienbaren tijd nood-
lijdend zal zijn.
Daar komt nag bij, en dit is misechien een
antwoord op de vraag van den heer Lam
brechtsen van Ritthem, waarom een garantie
voor f 200.000,en niet voor 5 175.000,
wordt voorgesteld, dat ik het zoo inzie, dat
de gemeente nog voor het oude ziekenhuis
garant is, en uit dit verschil die garantie
stelling zal warden ibekostigd.
De heer COLSE3N ziet wel, dat er nog ver
schillende woorden over het ziekenhuis van
Terneuzen gewisseld zullen worden. Zoo lang
spreker lid van den raad is, en dat is nu bijna
20 jaar lang, is er steeds over dit ziekenhuis
gesproken en altijd heeft men elkaar gevon
den. Het spreekt vanzelf, dat spreker dit ook
dikwijls meegemaakt heeft en ook is het
dikwijls voorgekomen, dat de gemoederen er
door werden opgewonden. Spreker heeft
slechts 5Cn bezwaar tegen den bouw van een
nieuw ziekenhuis te Terneuzen en wel wat be
treft de financieele zijde.
Dit mag werkelijk wel goed onder de oogen
gezien worden en de raad mag zich hierop
wel goed bezinnen, want het is volgens spre
ker werkelijk onverantwoordelijk, voor een
dergelijk .kapitaal borg te zijn.
E!n dan wil spreker vragen, is het voorstel
er een van Burgemeester en Wethouders in
zijn geheel, dan wel een meerderheidsvoorstel.
Is bij Burgemeester en Wethouders, nadat de
burgemeester met de verschillende doktoren
een onderhoud heeft gehad, de uitslag daar-
van wel getoetst aan de verwachtingen, die
gekoesterd worden?
En dan moet spreker nog even protestee-
ren tegen een uitlating in het voorstel van
Burgemeester en Wethouders, waar staat:
,,,'Het zal wel geen betoog behoeven, dat voor
deze gemeente een goed geoutilleerd zieken
huis een dringende eisch des tijds is en wij
stellen het dan ook in hooge mate op prfls,
dat de Vereeniging tot Ziekenverzorging het
eindelijk aandurft tot den boujw van een
nieuw ziekenhuis over te gaan, waar toch de
bestaande inrichting in geen enkel opzicht
voldoet aan wat in den tegenwoordigen tijd
/van een behoorlijk ziekenhuis geeischt wordt."'
Hij zegt, zie mijnheer de Voorzitter, vol
gens die regels zou men eigenlijk moeten oor-
deelen, dat de gemeente Terneuzen over geen
enkel goed geoutilleerd ziekenhuis beschikt.
De VOORZITTER: Dat staat er niet!
De heer OOLSE5N vervolgt, dat dat er wel
degelijk staat. Er staat een goed ziekenhuis
op Sluiskil en uit die mededeeling van Bur
gemeester en Wethouders zou men moeten
afleiden, dat Sluiskil niet meer bij Temeuzen
behoort.
Er dan moet spreker de aandacht vragen
voor het volgende, dat de ziekenhuisvereeni-
ging het aandurft 200.000 te leenen. Zoo-
wel als de ziekenhuisvereeniging is de raad er
van avertuigd, dat het ziekenhuis niet meer
is naar de eischeri des tijds en als de vereeni
ging bij den raad zou komen om een verhoo-
ging van subsidie, dan zou spreker, evenals
hij dit tot dusver deed, daaraan zijn stem
geven. Doch van zijn zij'de durft hij het niet
aan, voor een garantiebesluit te stemmen.
Als het nu een vereeniging was, die iets
bezat, ja, dan zou men kunnen zeggen, dat de
vereeniging het ,,aandurfde", doch voor een
vereeniging die niets bezit en 200.000
wenscht te leenen, waar de gemeente borg
voor is, daarvoor is geen durf noodig. Weten
de heeren wel, wat een bekend geneesheer
over deze vemieuwing gezegd heeft van den
bouw van een nieuw ziekenhuis en steunende
op die uitlatingen van een der doktoren durft
spreker zeggen, dat hij het niet op zijn ver-
antwoording durft nemen, om voor een garan
tiebesluit te stemmen.
Ehi dat durft hij ook niet, als hij de cijfers
nakijkt. Bij voorbaat moet hij zeggen, dat
Zeeuwsch-Vlaanderen onmogelijk meer zieken
kan krijgen daln er zijn. Meer patienten dan
er zieken zijn, kunnen er onmogelijk komen,
want men gaat niet naar een ziekenhuis, als
men niet moet.
Spreker beziet dan allereerst de raming, die
aan den raad is overgelegd. EJn daarop is
geraamd voor ziekengelden f 28.000. Hij ver-
gelijkt deze cijfers met het eindresultaat van
het ziekenhuis te Sluiskil over het eerste
jaar, dat geen slecht jaar was. En daar is
aan ziekengelden ontvangen 18.000. Spreker
vraagt zich werkelijk af, waar dan die
28.000 verplegingsgelden vandaan moeten
komen, waar te Sluiskil slechts f 18.000 is
ontvangen en dit eerste jaar niet slecht was.
Gedurende het afgeloopen jaar zijn te Sluis
kil verpleegd uit Sluiskil kom 85 patienten,
Axel 78, Westdorpe 54, Koewacht 13, Ter
neuzen kom 20, Sas van Gent 63, Zuiddorpe
15, 'Philippine 26, overige gemeenten, 'Hoek,
Zaamslag en andere 32. Aangenomen nu, dat
die 20 en 32 patiehten alle naar Temeuzen
zouden komen en van de andere gemeenten
er ook nog een zeker percentage naar het
ziekenhuis te Terneuzen zou gaan, dan zou
mien nog bij lange na niet aan een gemiddelde
van 30 patienten per dag komen. Gedurende
bet vorige jaar hebben te Sluiskil gemiddeld
16 patienten per dag gelegen, naar hij meent
is het nu iets meer, doch waar er daar ge-
mid'deld 16 patienten per .dag liggen, kan
spreker niet begrijpen, hoe men komt aan
een raming met een gemiddelde van 30
patienten.
Verleden Maandag heeft spreker een dokter
gevraagd hoevee.1 patieniten er nu te Temeu
zen in bet ziekenhuis lagen en dit bleken er
8 te zijn.
.Spreker begrijpt niet, waar men dan die 30
patienten vandaan haalt. Hij geeft toe, dat er
wel eens 3.0 zullen liggen en ook wel eens 32
en dat er misschien van de patienten die nu
naar Sluiskil gaan, er ook wel eens enkele
naar Terneuzen zuOen komen, doch dit zal
omgekeerd ook het geval zijn.
Als spreker dan verder ziet, dat volgens de
begrooting in het nieuwe ziekenhuis te Ter
neuzen voor foto's en andere verriohitingen
zal ontvangen worden f 15000, tegen een be
drag voor Sluiskil voor dezelfde verrichtm-
gen over het afgeloopen jaar van 6000, dan
begrijpt hij werkelijk niet, waar men den
moeid vandaan haait, om een dergelijke zaak
te beginnen.
Hij zegt nog eens, de menschen worden
niet ziek, omdat er veel pliaats in de zieken-
huizen is, doch men gaat alleen bij h'ooge
noodzaak naar een ziekenhuis.
Indien men een slagerszaak heeft en wil
naar Temeuzen komen, dan zijn er wel klan-
ten te krijgen, want heel Terneuzen is een
vleeschetend publiek. Ein indien men dan van
elken slager een 30 tot 40 klonten krijgen
kan, dan kan men zijn zaak rendeerend ma
ken. Doch in dit geval vraagt spreker zich
af, waar de patienten vandaan moeten
komen en die zijn bet toch, die een zieken
huis rendabel moeten maken.
En dan zou het voor spreker nog wat
anders zijn, indien de ziekenhuisvereeniging
gekomen was met een uitvoerig rapport,
waarin een cve.rzicbt van een en ander was
gegeven, b.v. gedurende de taatste 3 of 5
jaar, dan was er gemakkelijk over te oor-
deelen geweest. Men heeft een modem zie
kenhuis in Zeeuwsch-Vlaanderen, n.l. dat te
Sluiskil en waar er daar 16 patienten gemid
deld per dag gelegen hebben over het afge
loopen jaar, dan kan hij zich niet voorstel
len, dat er in een nieuw ziekenhuis te Ter
neuzen 30 zouden kunnen kofnen. Ein dan
moet men in aanmerking nemien, dat het
ziekenhuis te Sluiskil 165.000 heeft gekost,
tegen een rente van 3% Ehi dit zieken
huis is over bet laatste jaar blijkens de ra
ming 5600 tekort gekomen, waar nog bij
komt, dat er daar geen salarissen betaald
worden. Zooals de heer Riemens gezegd
heeft, alleen al op financieele gronden zou
spreker er tegen moeten Zijn en hij gel oof t
ook, dat binnen enkele jaren de vereeniging
niet aan haar verplichtingen aou kunnen
voldoen en dan hij. de gemeente zou moeten
aankloppen en de gemeente interest en aflos
zou moeten betalen.
Het is voor spreker werkelijk een duistere
zaak, waar er zoo weinig gegevens aanwe
zig zqn. Spreker is daarom op zijn eigen oor
deel niet afgegaan, doch heeft ook het oor
deel gevraagd van Dr. Van Bockstaele.
Deze had een uitnoodiging ontvangen om
tegenwoordig te zijn bij een conferentie van
den burgemeester met de doktoren. Hij had
daarop den burgemeester een briefje geschre-
ven, dat hij er niet zijn kon, en daarvan heeft
Dr. Van Bockstaele aan spreker een afschrift
verstrekt, met volmaicht dit ter kennis van den
raad te brengen. Spreker heeft ook met
andere doktoren gesproken, en deze durven
het evenmin aan, naar hun oprechte meening.
Aan esn der doktoren heeft spreker ge
vraagd, wat zou u doen als u raadslid was,
en een dergelijke beslissing moest helpen
nemen, waarop hem werd geantwoord: thuis
blijven. (Gelach.) Doch dit vindt hij niet goed.
Dr. Van Bockstaele heeft het volgende
geschreven:
Heer Burgemeester,
Het spijt mij, dat ik op reis zal zijn en de
vergadering a.s. Vrijdag niet kan bij.wonen.
Niettemin wil ik Ued. en de vergadering wel
iets over mijn persoonlijke meening mede-
deelen.
Van medisch standpunt bezien is het op-
richten van een klein, aan de dringendste be-
hoeften/ der bevolking beantwoordend, zieken
huis wel wenschelijk wiji de huidige inrichting
van slecht maaksel en materieel, gedurige
herstellingen en veranderingen vergt.
Het stichten echter van een grooter modern
ziekenhuis is niet verantwoord, daar de uit-
breiding in hoofdzaak kuur- en rustpatienten
zou beoogen, hetgeen in de kom van een zich
steeds uitbreidende gemeente wel zeker niet
is aan te bevelen.
Van financieel standpunt zou die onderne-
ming zeer onereus zijn, als men bedenkt, dat
de installatie, om werkelijk aan alle ver-
eischten te beantwoorden, minstens deze van
Sluiskil zou moeten evenaren en dat deze
laatste in het afgeloopen jaar, dat volstrekt
niet slecht was, een tekort van 5000 gulden
mocht boeken, al waren er geen salarissen
berekend.
Deze salariskwestie is echter van zeer groot
belang, want als het hier een aanmerkelijke
uitbreiding betreft, dan zal ook het betaald
personieel kwantitatief en ook kwalitatief moe
ten uitgebreid worden, hetgeen een aanmer
kelijke vermeerdering van uitgaven zal be-
teekenen, zonder dat de inkomsten hypothe-
tisch vermeerderen of in de verte daaraan
zullen tegemoet komen.
Qua confessioneel is ook deze behoefte niet
gerechtvaardigd door den bestaanden toe
stand, waar toch gebleken is, dat in het alge-
meen de bevolking heeft kunnen ondervinden,
dat hier en niet minder in Sluiskil de persoon-