Ter Neuzensche Courant
Binnenland
De burgeroorlog in Spanje
Buitenland
Maandag 4 April 1938
No. 9743
TWEEDE BLAD
VAN C ANTIEKAARTEN
EN RETOUR-VACANTIEKAARTEN.
belgie wil onze aardappelen
WEREN.
Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Zeeuwsch-Vlaanderen te Ter Neuzen.
VAN
HOFJAGER SPEK MOET NOG STEEDS
RUST HOUDEN.
Naar gemeld wordt is hofjager Spek nog
steeds met zoover hersteld, dat hij zijn werk
kon hervatten. De hem behandelende genees-
heer heeft hem voorloopig nog rust voorge-
schreven.
DE VRIJWILAIGE BIJDRAGEN VOOR DE
LANDSVERDEDIGING.
E>e Minister van Defensie deelt mede, dat
hem van verschillende zijden voorstellen be-
rei'ken om in verband met het binnenkomen
van vrijwilige bijdragen voor de versterking
van de landsverdediging tot een organisatie te
komen die ter zake coordineerend en aanmoe-
digend kan werken.
Een dergelijke bemoeienis ligt echter niet
op den weg van den Minister, maar is een
zaak van particulier initiatief.
Het totaal der ontvangen bijdragen was
Vrijdag gestegen tot 61.302,73%.
GEEN GARNIZOEN TE AMSTERDAM?
iDe correspondent der N. R. Crt. te Amster
dam schrijft: De kansen op het verkrijgen
van een garnizoen schijnen voor Amsterdam
vrijwel verkeken te zijn. De moeilijkheid, die
wel haast een onmogelijkheid is geworden,
blijft liggen in de bezwaren, welke de lucht-
scheepvaart van de vestiging van een oefen-
terrein voor het luchtafweergeschut zou on-
dervinden.
Mien neemt aan, dat een cirkel met een
straal van 25 K.M. uit het middelpnnt van
Schiphol gelegen, vrij moet blijven. Dat is dus
een af stand van maar vijf minuten vliegen,
uitgaande van de snelheid van gemiddeld1 300
K.M. per uur voor venkeersvliegtuigen. Slechts
een kleine sector, die van het luchtverkeer met
Texel, zou vrij blijven, maar dit blijkt onvol-
doende voor het vinlden van een oplossing.
Men vestigde er onze aandacht op, dat het in
deize geen verschil van meening betreft tus-
schen de gemeente Amsterdam en Defensie,
maar tusschen Defensie en Waterstaat, onder
welk laatste departement de burgerlijke lucht-
scheepvaart ressorteert.
Onder deze omstandigfheden wordt het waar-
schrjmlijk, dat er te Amsterdam geen garni
zoen komt. Voor een garnizoen in de gewone
beteekenis van het woord schijnen er hier ter
stede geen geschikte oefenterreinen aanwezig
te zijp. noeh aan te leggen.
DE DEKKING VAN DE DEFENSIE-
UITGAVEN.
Aan de memorie van antwoord aan de
Tweed'e Kamer inizake het wetsontwerp tot
tijdelijke voonziening tot versterking van de
opbrengst van de inkomstenbelasting en van
de dividend- en tantiemebelasting tot gedeel-
telijke dekking van uitgaven voor de defen
sie, is nog het volgende ontleend:
De nieuwe uitgaven, waarvoor thans dek
king moet worden gevonden, hebben dan be-
trekking op de vergrooting van het contingent,
de verlenging van den eersten oefentijd, de
modemiseering van het materieel der weer-
macht, de meerdere aantaouwkosten voor de
marine, alsmede de meerdere uitgaven voor
exploitatie en vervanging in verband met een
en ander.
Deze uitgaven zullen naar raming beioopen
voor 1938 f 17,4 millioen voor 1939 f 25,9 mil
lioen, voor 1940 f 33,1 millioen, voor 1941 f 41.1
millioen en voor 1942 f 43.2 millioen. Indien
nog meer uitgaven noodzakelijk blijken, zullen
deze hieraan nog moeten worden toegevoegd.
Men kan zomder overdrijving constateeren,
dat het als een eerezaak voor ons geheele volk
moet worden beschouwd er voor zorg te dra-
gen, dat de extra-lasten, welke de bijzondere
intemationale toestanden thans in het belang
van ons volksbestaan noodzakelijk maken, ook
worden opgabracht. De gedachten van den
Minister gaan op grond van deze overweging
in de richting van een afzonderlijke financie
ring van de bedoelde uitgaven door middel van
een nationaal defensiefonds. Aldus zou voor
de financiering van deze voor het geheele volk
hoogst belangrijke zaak een vorm kunnen wor
den verkregen, welke een ieder in staat stelt
zich daaromtrent een volledig oordeel te
vormen.
Om het noodzakelijk evenwicht tot stand
te brengen overwe-egt fte Minister een verhoo-
ging van het percentage der omzetbelasting,
eventueel nog aangevuld met een matige ver-
hooging der personeele belasting.
Nu voor 1938 gerekend moet worden op een
extra-uitgaaf wegens de vervroeging van de
verlenging van dien eersten oefentijd, waartoe
dezer dagen werd ibesloten, overweegt de Mi
nister een sipoedige indiening van de voorstel
len betreffende de nog te treffen belastmg-
maatregeten, opdat deze nog voor een deel ten
bate van den dienst 1938 zullen kunnen
sitrektoen.
Intake het voorgestelde noodoffer in den
vorm van een heffing ineens, sluit de Mimster
zich aan bij de meening van andere leden, die
van oordeel zijn, dat dit voorstel om verschil
lende redenen moet worden afgewezen.
Al moge voor de toe'komst het financieele
aspect der rijksfinancien weinig rooskleurig
zrijn een zoo radicate en, gezien den aanzien-
lijken teruggang in het nationaal vermogen
en inkomen als gevolg van de laatste crisis-
periode, zoo hard'en maatregel, welke boven-
dien tal van oeconomisch ongewenschte reper-
cussies ten gevolge zou hebben, acht hij ondei
de huidige omstandigheden volkomen onaan-
nemelflk.
De spoedige indiiening van de aanvullmgs-
begrooting voor defensie zal zooveel mogelijk
worden bevorderd.
In (het algemeen kan de regeering wel mee-
gaan met de geuite gedachte, dat een verbete-
rinig van's lands financieelen toestand te ver-
wachten is van een toeneming van de bedrij-
vigheid.
Overigens vestigt zij er in dit verband nog de
aandacht op, dat ook deze defensie-uitgaven
hetzij direct, hetzij indirect de bedrijvigheid
hier te lande zullen stimuleeren en dientenge-
volge de wenkloosheid zullen verminderen.
Reeds aanstonds nadat de noodzakelijkheid
van versterking van de defensie was gebleken,
heeft de regeering aan het denkibeeld van een
weerbelasting haar aandacht geschonken. Zij
heeft echter na bestudeering van het in 1915
ingediende, doch later ingetrokken ontwerp
van wet tot heffing van een weergeld en van
de wijze waarop het denkbeeld in enkele an
dere landen, met name in Duitschland en Zwit-
serland, is uitgewerkt, van toepassing van dat
denkbeeld moeten afzien.
DE GEBRUIKSMOGELIJKHEID VAN
DE BINNENVLOOT.
In opdracht van het elfde Binnenscheep-
vaartcongres, dat op 10 en 11 Juli 1936 te
Scheveningen is gehouden, werd een commissie
benioemd, welke tot taak had een onderzoek
in te stellen naar de mogelijkheid tot vergroo
ting van de gebruiksmogelijkheid van de bin-
nenvloot en eventueele beperking van de ton
nage en wat daarmede verder verband houdt.
In haar rapport, dat thans is gepubliceerd,
spreekt de commissie als haar vaste overtui-
ging uit, dat de onder velerlei benamingen ge-
heven binnenscheepvaartrechten in tal van ge-
vallen fniuikend zijn voor de binnenscheep-
vaart, vooral in haar concurrentie met andere
vervoermiddelen.
De commissie acht het zeer gewenscht, dat
het centrale toezicht op de scheepvaarthef-
fingen wordt versterkt. Zij beveelt hienvoor een
regeling aan, waarbij deze taak wordt opge-
dragen aan een door de Kroon te benoemen
zelfstandige commissie van deskundigen. Deze
permanente commissie zou dan eerst van,
iedere binnenschee,pvaartheffing moeten onder-
zoeken, welk gedeelte daarvan als te hoog of
ongeredhtvaardigd moet worden beschouwd en
voorts de Kroon van advies hebben te dienen
bij de periodieke beoordeeling van alle binnen-
scheepvaartheffingen.
Opheffing der evenredige vrachtverdeeling
zoo wordt opgemerkt zal de gebruiks
mogelijkheid van de binnenvloot bevorderen
door soepeler, passieve politiek. De bestaans-
mogelijkheden zullen voorts toenemen, wan-
neer de vaarwegen zoodanig worden ingericht,
dat het waterverkeer sneller kan geschieden
dan thans veelal het geval is.
De noodtoestand, waarin de binnenscheep-
vaart verkeert, wordt verergerd door de on-
geregelde toestanden, welke in het Nederland-
sche vervoerwezen bestaan.
De commissie acht het gewenscht, dat er
vanwege (de Regeering een onderzoek wordt
ingestel'd, waabbij de tarievenpolitiek der
Nederlandsche Spoorwegen wordt getoetst aan
foedrijfs-economische foeginselen.
Al zullen door de genoemde maatregelen de
bestaansvoorwaarden voor de binnenscheep-
vaart verbeteren, men mag toch niet verwach-
ten, dat daardoor de geheele binnenvloot rede-
lijke bestaanskansen zal krijgen. Vooral in de
lagere tonnageklassen zal er een aantal sche-
pen te veel zijn, zoodat voor deze groep sa-
neeringsmaatregel-en het meeste noodig zijn.
Aangezien zorgvul'dig moet worden ver-
meden, dat het Nederlandsche deel van de
Rijnvloot in de saneering wordt betrokken,
mag d'e grens naar het oordeel der commissie
niet hooger dan 200 ton worden gesteld. Deze
grens is echter voldoende hoog om een be-
langrijk en zeer noodlijdend deel van de bin-
nenvaart eenigszins te helpen.
Als eenig bruikbaar middel tot saneering
beveelt dle commissie aan de beperking van de
binnenvloot door uitkoop van daarvoor in aan-
merking komende schepen. Deze maatregel
moet worden gecombineerd1 met een regeling
om de oudere schippers, die uitgestooten wer-
den, blijvend te helpen.
Aan uitkdopsom zou een levenslang matig
ouderdomspensioen kunnen worden toegekend
Dit pensioen zou door een op te richten stich-
ting kunnen worden geregeld.
Als eerste en meest urgente maatregel dien.t
de invoer van buitenlandsche inzouderheid van
Ned. aardappelen bij miristerieel decreet te
worden sto,pgezet.
Er werd in de vergadering op gewezen, dat
er op het oogenblik in Belgie nog aanzienlijke
hoeveelheden aardappelen liggen. De prijzen
varieeren van 15 tot 35 fr. al naar de maat
en de kwaliteit. De hoeveelheid is z66 groot,
dat een belangrijk gedeelte ervan als veevoe-
der gebruikt zal moeten worden.
In de handelsovereenkomst met Nederland
werd voorzien, dat ingeval de prijzen op de
Belgische markt beneden fr. 40 zoud'en dalen,
de invoer uit Nederland mocht worden stop-
gezet. De onmiddellijke sluiting der grenzen
voor den invoer van consumptie-aardappelen
is dan ook urgent naar de meening van deze
katholieke parlementsleden. Daar voor het
overige de geest der Nederlandsch-Belgische
handelsovereenkomst niet in overeenstemming
is met de algemeene beschouwingen, die door
de Katholieke landbouwgroepen van Kamer
en Senaat naar voren zijn gebracht, vragen
deze groepen cp de meest nadrukkelijke wijze,
dat de Belgisch-Nederlandsche handelsover
eenkomst binnen den kortst mogelijken ter-
mijn zal worden opgezegdi.
Ook dit jaar zullen de gewone vacantiekaar-
ten bij de Ned. Spoorwegen geldig zijn van 1
Juli tot en met 15 September. Bovendien zul
len, evenals het vorige jaar, doch thans van
4 Juli tot en met 15 September, op vier week-
dagen, n.l. van Maandag tot en met Donder-
dag, z.g. retourvacantiekaarten worden uit-
gegeven, die voor de terugreis ook den volgen-
den dag geldig zijn. De reis op deze kaarten
kan aangevangen of geeindigd worden (zoowel
heen als terug) op een station onderweg.
Kinderen beneden tien jaar betalen, zoowel
met gewone als met retourvacantiekaarten
half geld1.
TWEEDE NASLEEP VAN DE
„DETERDING-ENVELOP".
Ingrypen van Minister Steenberghe.
Zooals men weet, had de firma Gebr. De
Wijze te Ouyk zich in de eerste helft van
October 1936 tot d'e Veehouderijcentrale ge-
wend met de mededeeling, dat zij gedurende
een aantal weken 1500 varkens per weex kon
exporteeren naar Zwitserland voor inkoop 3b
cents per kilo levend gewicht. Zij onderhan-
delde daarover te Den Haag met den onder-
directeur der Veehouderijcentrale, den heer
Oonk (die sedertdien is afgetreden en zijn
functie van procuratiehouder der firma Zwa-
nenberg te Oss weer heeft ihervat).
De transactie, schrijft het Haridelsblad, werd
door de leiding der Centrale practisch onmo-
gehjk gemaakt; de firma mocht slechts twee
wagons (dus 80 varkens) exporteeren, doch
tegen den toen geldenden marktprys van 40
cents en dan moest bovendien de factuur door
dte Centrale zelf worden uitgeschreven ten
name van den Zwitserschen afnemer. De zaak
p-ing* ook niet door.
De Deterding-envelop" bracht later aan
het licht, dat nadien door of via de firma
Zilversmid en Pinto duizenden varkens naar
Zwitserland zijn uitgevoerd, echter met voor
40 doch voor 34 en 32 cents per kilo, be-
navens nog vier kilo korting per varken
Bovendien stond de „verdwaalde factuur
niet op naam van den Zwdtserschen kooper
maar op dien van Zilversmid en Pinto. Uit
deze enveloppe zijn twee vordenngen tot scha-
devergoedingP tegen de Veehouderij-centrale
°nStadeneerste plaats een van Dr. Deterding.
Deze kreeg naar ons blad bleek promp
f 112.000 uitbetaald.
In de tweede plaats een vordenng van Gebr.
De Wijze wegens gemaakte onkosten en ge-
derfde winst. 0,„OT,
Wij vememen thans, dat Minister Steen
berghe persoonlijk in deze aangelegenheid
heeft ingegrepen en ook aan de firma De yze
een belangrijk bedrag heeft aangeboden
Ook de merites en consequences van dit
geval in zijn samenhang met andere feiten en
officieele verklaringen, zullen wij dezer da^en
uitvoerig terugkomen, vervolgt het blad. Ge-
noeg zij thans vast te stellen, dat ^n m Den
Haag klaarblijkelijk, zij het ook in alle stilte,
de befaamde varkensaffaire, het koste wat het
wil wenscht te liquideeren. Naar onze wyze
van zien echter vordert het algemeen belang
dat deze liquidatie zich in de meest volstrekte
openbaarheid1 voltrekt.
De correspondent van het Handelsblad te
Brnssel meldt:
De actie, die sedert eenigen tijd door de Bel
gische tuinders en importeurs wordt gev°erd,
om tot een beperking of zoo mogelijk tot een
algeheel verbod van invoer van aardappelen,
fruit en groenten te komen welke actre,
naar men weet, hoofdzakelijk gencht is tegen
den invoer uit Nederland - heef t thans ook in
parlementaire kringen weerklank
De katholieke landbouwgroepen van Kamer en
Senaat die een onderdeel vormen van de
groote' katholieke fracties in het parlement.
hebben een vergadering
king van den noodtoestand waann de Belgi
sche land- en tuinbouw verkeert
Men was het er over eens, dat een perma
nente tolbescherming zoo noodf ^an£?nVUen
met een complex van contmgenteenngen en
licentierechten dringend n«odcf;k^iJ'
de hinnenlandsche markt als afzetgeb d
de inheemsche landbouwproducten te reser-
veeren. Een dergelijke beschenmmg drnnt ge-
naard te gaan met een rationeele export-
politiek, waarbij de belangen van de lan®0^"
producenten. even krachtdadig behartig
nen te worden, als die van de nyVerheid.
EXTRA HULP AAN WERKLOOZEN.
De Minister van Sociale Zaken heeft, zooals
in ons vorig nummer gemeld, in overleg met
den Minister van Economische Zaken, een cir
culate gezonden aan de gemeentebesturen be
treffende extra hulp aan werkloozen 1938.
Blijkens d'ezen omzendibrief zal, evenals voor
het afgeloopen dienstjaar, ook voor 1938 extra
hulp aan werkloozen kunnen worden verstrekt
in den vorm van dekking, kleeding en schoeisel.
Voor deze steunverleening komen in aan-
merking de aribeiders, die hetzij uitkeering ge-
nieten ingevolge een steunregeling, hetzij hij
een gesubsidieerde werkverschaffing zijn ge-
piaatst. Tevens komen hiervoor in aanm-erking
de kleine grondgehruikers, die kunnen worden
gerangschikt onder de zg. b- en c-groepen.
Werkloozen, die uit een werkloozenkas trek-
ken, kunnen, indien en voor zoover zij daaraan
dringende behoefte hebben, eveneens voor de
hierbedoelde extra hulp in aanmerking komen.
In het algemeen zullen slechts die kastrekkers
voor extra hulp in aanmerking komen, die kas-
bijslag ontvangen of steun zouden genie ten,
indien zij geen kasuitkeering ontvingen.
In aansluiting o,p een vroegere circulate
merkt de Minister nog het volgende op:
De steunverleening b. is een vonm van extra
hulp afhankelijk van de individueele behoef-
■ten, en niet een aanvull-ende steun, waarvan
ieder, daarvoor in beginsel in aanmerking
komend gezin, een evenredig aandeel toekomt.
Aangezien nu deze behoefte aan extra hulp
over het algemeen grooter zal zijn naarmate
het gezin grooter is en de inkomsten geringer
zijn, is de b-steun in de eerste plaats bedoeld
voor de grootste geZinnen, waar tengevolge
van langdurige werkloosheid of langdurige
oeconomische bedrijfsmoeilijkheden, mede ge-
let op bijzondere omstandigheden als ziekte,
gezinslnkomsten enz. met betrekking tot het
aanschaffen van kleeding, d'ekking en schoei
sel, zoodanige achterstand is ontstaan, dat ver-
strekking van extra hulp noodig is.
Voor ieder geval afzonderlijk zal de be
hoefte door middel van huisbezoek moeten
worden vastgesteld. Hieilbij wordt opgemerkt,
dat bij de beoordeeling van deze behoefte geen
rekening mag worden gehoudten met de spaar-
regeling voor b-steun.
Evenals het afgeloopen jaar toehoudt de
Minister zich het recht voor, den b-steun ge-
heel of gedeeltelijk niet in geld, doch in natura
te verstrekken.
Er dient op te worden gelet, dat de goede-
ren, welke worden verstrekt, voor zooveel
mogelijk, zijn van Nederlandsch fahrikaat.
De afwijking van de vastgestelde limieten,
al hebben, daarbij niet louter politieke facto-
rien den doorslag gegeven, is daarom gestaf-
feld. Amerika wenscht hehalve de tonnage
ooik het kaliber van het geschut boven de ge-
stelde limieten uit te breiden. Dit is het land,
dat de grootste Pacific-belangen heeft en geen
interesse voor de Europeesche wateren. En-
geland, dat in beide deelen van de wereld be
langen heeft, wil wel de tonnage, maar niet
het kaliber vergrooten. Terwijl ten slotte
Frankrijk, welks Europeesche belangen over-
wegen, zijn houding wenscht te bepalen over-
eenkomstig de reactie van de continefitale
Europeesche mogendheden op de besluiten van
Engeland en de Vereenigde Staten. Met andere
woorden, vinden Duitschland, Rusland of Italie
in de genomen besluiten aanleiding om even
eens met den bouw van grootere schepen aan
te vangen, dan zal ook Frankrijk volgen.
Frankrijk wil dus om het zoo te formuleeren,
een Europeeschen standaard volgen, Engeland
volgt echter een twee-oceanen-standaard, ter
wijl de Vereenigde Staten een Pacific-Stan-
daard volgen.
De moeilijkheid, welke een ieder zal begnj-
pen, is uiteraard, dat een oorlogsschip geen
aan plaats gehonden object is. Men kan met
de beste bedoelingen een scbip bouwen voor
het gebruik in den Pacific, dit neemt toch niet
weg, dat het in geval van nood evenzeer elders
kan worden gebruikt. Dit geldt uiteraard in
het hijzonder voor Engeland en daarom heeft
de Engelsche uitbreiding dan ook wel degelijk
beteekenis voor landen als Italie en Duitsch
land. Geleid door de gedachte de overschrij-
dingen van de limieten te beperken, heeft
Engeland het geschutskaliiber niet vergroot,
in de hoop, dat wellicht de andere landen hier-
in aanleiding zullen vinden om maar niet te
reageeren. Terwijl anderzijds in den Pacific
het nadeel van het kleinere geschut niet zoo
evident behoeft te zijn, dan dat het wel op-
weegt tegen het voordeel van het door de
politiek geboden compromis.
De viootkwestie zal na deze mededeelingen
onderwerp van bespreking tusschen meer lan
den worden. Het verlangen bestaat om zoo
veel mcgelijk het vlootverdrag in stand te
houden. Daarom wenscht men ook de afwij1-
kingen van de oorspronkelijk opgestelde limie
ten vast te leggen en in gemeenschappelijk
overleg tot een minimum te beperken.
Men kan slechts hopen, dat deze opzet zal
slagen. Het was noodzakelijk, nu Japan ver
der wil gaan, de bestaande verhoudingen niet
te verstoren. Dit komt aan den vrede in de
geheele wereld ten goede. Maar evenzeer pro-
fiteeren alien, indien het mogelijk hlijkt al-
thans een minimum aan beperking in stand
te houden.
DE POSITIE VAN MIKLAS,
SOHUSCHNIGG EN DE HABSBURGERS.
Van officieuze zijde te Weenen wordt ge-
melld:
tHet feit, dat den vroegerem Oostennjkscihen
toondskans'elier Schuschnigg, die zich nog
steedls ophiouldt in zijn paleds, het slot Belve
dere. (bet hem toelbehooremde radiotoestel
werd gelaten, heeft Tsjedhiisdhen bladen aan-
leiddbg gegeiven tot de bewerinig, dat Schuscb-
niigg gediwongen worldt de tegen hem gerichte
nedevoerimgen van Duatsdhe aeniders aan te
hooren.
Volgens bedoelde kringen kan hiervanj geen
sprake zijn. Schusdhnigg scbijint veeleer de
hem geboden gelegeniheid zich op de hoogte
te stellen van de dagelijiksche gelbeurtenissen
rijkelijlk te baat te nemen, daar hij zijn radio
vaak aan zet.
De vroegere borudspresident, Miklas geiuet
volgens deze kringen. ook nog volledi'ge vrij-
hedd van beweging in zijn woninig in de
Rajdetzkystraat, zoowel als daar buiten.
Daar hij tot nu toe van dit recht uit te
gaan geen gelbruik heeft gemaakt, dodh veel-
eer in. zijn wondng blijft, is in overeenstem
ming met zijn ei!gen wemschen.
De in omloop gebrachte berichten over de
intoeslagneming van de onroerenldte goederen
der Haibslburgers in Oostenrijk, worden on-
juiat genoemd.
DE VLOOTBOUW.
Wat reeds eenigen tijd in de lucht hing, is
nu schrijft de N. R. Crt. ook formeel
bekend gemaakt. Engeland en de Vereenigde
Staten zullen gebruik maken van een bepaling
in het vlootverdrag van Londen, volgens welke
de verdragsluitende partijen het recht hebben
om van de gestelde hoogste limieten voor
linieschepen af te wijken, indien landen,
welke niet bij het verdrag zijn aangesloten,
schepen, welke de gestelde limiet overschi ij-
den, bouwen. Daartoe zijn dezer dagen de for-
meele nota's uitgewisseld, welke het resultaat
zijn van de vlootbespre'kingen, welke kortge-
leden zijn gehouden en waarover het diepste
stilzwijgen is bewaard.
Het standpunt, dat bij deze besprekingen is
ingenomen, kan men het beste omschiijven
als te hinken op twee gedachten. Eenerzijds
de wensch aan de beperking van de wapening
nog zooveel mogelijk vast te houden, gelijk ook
Chamberlain deze in zijn jongste groote rede
nog heeft verdedigd, anderzijds de wil om on
der geen beding toe te staan, dat landen, welke
geen partf zijn in de vlootovereenkomst van
Londen, van de daar aangenomen beperkingen
gebruik zouden maken om hun relatieve kracht
te versterken. Het zijn deze gedachten ge-
weest, welke de besluiten van de vlootbespre-
kingen beheerscht hebben, welke besprekingen
noodig waren geworden, nadat Japan gewei-
o-erd had inlichtingen over zijn vlootbouw te
verschaffen. Inilichtingen, welke gevraagd
waren, omdat er in Engelsche en Amenkaan-
sche marinekringen op grond van mlichtmgen
en aanwijzingen ernstige vermoedens waren
gerezen dat Japan schepen op stapel heeft
staan welke niet vallen binnen de limiet, ge
steld in het Londensche vlootverdtag, dat
Japan niet geteekend heeft.
Echter willen de partijen, welke thans de
veilig'heidsclausule van het vlootverdrag in
werking hebben gesteld, er naar streven zoo
veel mogelijk van dit verdrag in stand te hou
den en de afwijkingen naar vermogen te be
perken Vandaar dat men hoopt de genomen
beslissingen regionaal te kunnen beperken.
Het beleid, dat voor oogen staat, is een poging
om eenerzijds in den Pacific de bestaande ver
houdingen tusschen de sterkte van de vloten
van Engeland, de Vereenigde Staten en Japan
niet te doen verbreken, maar anderszijds te
"voorkomen, dat de vergrooting van tonnage
en kaliber aanleiding zou zijn voor de Euro
peesche staten om aan deze uitbreiding deel
te nemen.
JAMMERLIJKE TOONEELEN AAN DE
SiPAANSDHFRANSCHE GRENS.
Aan de Engelsche en Fransche bladen
worden, schrijft het Handelsiblad treffende
fcijizionlderheKkn gemeM omtren/t den pliotselin-
gen sfcroom -van vluidhtelingen burgers zoo
wel als miilitairen 111e uit Katalonie de
Fransdhe grens hebben oversdhreden.
Zullen de militairen worlden teruiggestuurd
De Matin" weet te vertellen, dat er Vrijdag-
avonid in het station van Bagneres-de-Dudhon
een trein met 1900 linksdhe miiliitiesoldaten
geredd. stond om naar Bercelona te word^en
teruggeizonden, maar dat het vertrek werd
opgeschort op een uit Parijs ontvangen in-
structi.e.
Baigneres-de-Duchon, de badplaats in de
Pyreneeen, op slechts enkele kilometers van
de Spaanscihe grens gelegen, biedt zooals
gemeld onderdak niet alleen aan duiizen-
den burgers, maar ook de owerblijfgelen van
Generaal Gallons tiende legeroorps. Het ver-
eorgen der gewonden en het verplegen der
ziefcen stelt de hoogste eischen aan het ge-
meentebestuur. Jhtuisisdhen zijn tal van dok-
toran en verpleegsters naar Ducihon ver-
brio'kken ten einde huip te bidden.
Tot de in Duchon aamgekomen mildtaiire lei-
ders behooren generaal Gallo zelf, de 35-
jarige commandant van het tiende leiger-
corps, verschelldene andere legeraanvoerders,
dr,ie Russische officieren en 3000 .man van
de 21ste divisie, welke deel uitmaakte van het
tiende legercorps. De generaal verfclaarde,
dat hij met een deel van de 3>lste divisie van
de rest van zijn leger was afgesneden. Hij
stond voor het aiternatief: door de vliegtui-
gen te worden uitgemoord of naar Frankrijk
uit te wijken. Alle wegen naar het oosten
waren afgesneden en de bergweg naar de
grens was de eenige, die nog open was. Sinds
24 Maart waren zijn troepen dag en nacht
zender ruistpoois in actie gieiweest. Zij leden
onteettende verliezen en hadden geen contact
meer met het ministerie van oorlog in Bar ce-
lona. Levensmiddelen en munitie bereiktsn
hun slechts met moeite.
Aan het front van 'Huesca stond generaal
Galilio tegenover een colonne Italianen, Moo-
ren en legionnaires. Gedurende 24 uur onder-
giingen zijn troepen het schrikkelijkste hom-
bardement van geschut en vliegtuigen. Gra-
nait'en en bonnmen decimeerden de gelederen.
,,Elen voor een werden onize machinegeweren
vernield," zoo vertelde de generaal, ,,en twee
onizer beste brigades werden als het ware
weigigeivaaigd. Een deride brigade werd gezon
den cm de po.sdtie aan de Cinca te verdedigen
en van dat moment waren we alleen op de
frontlinie. De generate staf gaf ons order
terug te trekken. Wij begonnen in de rich-
ting van Baribastro te wijken, doch werden
nooiidlwiaarts gestuwd. Wij, poogden ons te
h-:rstelle.n door bezit te nemen van een berg-
tcp, varjwaar wij ons in het hart der bergen
koriden. nestelen om een guerilla te voeren.
Wij warden daarin veirhinldieird door een snelle
beweging van den vijard en moesten gestadig
teruigtreikken totdat wij de Fransche grens
overschreden. De luchtmacht bleef onzerzijds
in gebreke. Wij zagen geen een van onze
vliegtuigen gedurende den strijd,
llntusschen blijiven de berichten uit Parijs
molding maikerf van de aankomst van vluch-
telingen in Zuad-Firankrijik. De meesten van
hen verlkeeren in alleirlbedrtoevendsten toe-
stand; zij hqbben ontizettende onttoeringen ge-
ledien tijdens hun tocht over de besneeuwde
wqgen. Veten zijn onderwag ingestort en
moesten aan, (hun lot worden overgelaten. Een
jajmmertijk schouwispel, dat slechts den
wenscfh dloet opkomen dat deze verschrikking
(het spoedig einde van den burgeroorlog moge
beteelkenien.
De stad, die niet kan worden
gebombardeerd.
Er blijkt een Spaanscihe stad te zijn, vlak
bij het oorloigstiooneel, die door Franco's vlie-
gers zorgvuldiig (wordt ontziien. Deze stad
heet Llivia en Ibevindt zich vlak Ibij Puigcerda,
maar zij is geheel door Fransch grondgelbied
omgev'en. Zij is als 't ware een eiland in
Frankrijk en door een weg van twee K.M.
lengte met Puigcerda veribonden.
Daze eigenaardige toestand dateert uit de
zewentiemde eieuw, toen Spanje er krachtens
het z.g. Verdrag der Pyreneeen in toestemde
33 dorpen aan FrEinkrijk af te staan. Aaravan-
kelijk behoorde ook Lilivia daartoe, maar de
Spanjaarden beweerden dat Llivia geen dorp,
doch een stad was, en Llivia bleef Spaansch.
Het gewlg is dat vliegtuigen, wilde zij
Llivia bomlbardeeren, over Fransch gebied
zoulden moeten vliegen, hetgeen natuurlijk
tot complicaties zou leiden1.
De politde in Livm bestoat uit een chef en
drie man; het aantal bewoners bedraagt
eenige honderden. Het is nu wat voter ge
worden, nu er vluehtelingen binnen stroomen.
Maar overigens bewaart de stad haar kalmte,
want haar ,,ikan toch niets gsbeuren1".
De strijd om Lerida.
Vrijdagmiddag, om 13 uur 20, zijn de op-
standelingen doorgedrongen tot de eerste hui-
zen van de buitenwijken van Lerida. Zij heb
ben deze huizen bezet.
De regeeringstroepen verdedigen de stad tot
het uiterste.
Krijgsgevangenen hebben verklaard, dat
Campesino, dien veten dood waanden, thans in
Lerida is en gezworen heeft, de nederlaag van
Teruel te w.reken. Zij, bevestigden ook, dat het
slot van Lerida versterkt is en dat daar zeer
lang tegenstand zal worden geboden.
Eenige afdeelimgen opstandelingen zijn in
Lerida in de val gelokt en hebben daarbij
zware verliezen geleden.
Ooggetuigen verhalen, hoe Donderdagmid-
dag een colonne de stad naderde zondei op
tegenstand te stuiten. Desalniettemin rukten
de opstandelingen slechts met de grootste
voorzichtigheid op. In de stad hadden de ver-
dedigers zich echter, gewapend met handgia-
naten en mitrailleurs, verborgen. Bovendien
konden zij uit verborgen artilleriestellingen
alle belangrijke straten en pleinen met snel-
vuurgeschut bestrijken.
Ze hadden bevel gekregen, zich bij den m-
tocht der opstandelingen volkomen stil te hou
den en pas op een afgesproken teeken aan te
vallen.
Spoedig daarop reden veertig of vyftig tanks
de stad binnen. In volkomen rust en orde kon
den zij de hoofdstraten binnenrijden en stellin-
gen betrekken. Eenige tanks keerden om :n
brachten de infanterie bericht, dat de stad
ontruimd was. Daarop trOkken ook afdeelin-
gen infanterie de stad binnen en tezelfder tijd
vlogen eskaders gevechtsvliegtuigen bo-, en
Lerida. Nog zweeg het af weer geschut. Tjen
echter de nationalistische infanterie in de
boofdstraat was gekomen, werd het afgespro
ken teeken gegeven en van alle kanten het
vuur geopend. De colonnes, die in gesioten
oelederen marcheerden, konden geen dekking
vinden in de smalle straten. Handgranaten
slcegen groote gaten in de gelederen en het
tank-afweergeschut opende het vuur op de
tanks Te zelfder tijd1 beschoten de luchtat-
weerkanonnen de vliegtuigen van den vijand
en een oogenblik later verschenen reeds re-
geeringsvliegtuigen, die den strijd met de op
standelingen aanbonden en hen verdi even.
Spoedig daarna moesten de opstandelingen
de stad verlaten.
i.
Door den Voonzitter der Kamer, den heer
J A van Rompu, werd in de vergadering op
26 Maart 1.1. het volgende jaaroverzicht ge
geven:
Mijne Heer en,
Al zijn er weer al eemiige weken versitreken,
sinds we den nieurwen jiaairlkrdng zijn ingetre-
den, wil Ik u toch,, nu we veer de eerste maal
samenkicimen, een welkcm. tc-eroipen en de
beste wenschen uiitsiprelken, zioo voor uiw per-
soon als voor uwe famclte, voor uwe zaken
en bedrijf, en daaraan de hoop toevoegen, dat
die laatsten voorepioediig mcgen g'aan.
Voorts wenlsclh ik ook een woord van dank
te laten hiooren, van diank,, dat we alien ge-
spaard zijn gebleven, en we met bet college
waairmede we 1937 zij,n ingetr-:den, ook in
1938 zijn overgeggan.
De heeren wier maudaat met 31 Decemjber
1.1. afliep wenisch ik geluk, dat dit zonder
strijd wierid vernieuwd, en ik ben overtuigd,
daitzij met deze'lfde toewijlding als voorheen de
belangen die aan de Kamer zijn toetvertTOuiwd,
zullen wiilllen blijiven betoartigen.
lOnizie werkizaamheden n.amen nog steeds in
onwanig en belanigrijkhedd toe. Wij schromen
daar niet voor, inte|ge:nideel, wij widen, als
Kamier van Koophandel en Fabrieken voor
Zeeuiwlsch-Vlaanderen gaarne werken vooi' het
algemeen wedzijni, maar toch is het wel jam
mer, dat een groot deel dier vermeerdering
van de werkizaamlhieiden een gevolg is van de
minder goede economised1; toestanden, daa,r
deze de overheid diimgen tat ingrijipen. om
venbcterlng te biereriken. Nog imjner zijn de
tijd'en in economiisch opizicht zorgwo'l en de
zware donkere wolken, die in de laatste weken
aan dien internationalen politieken horizon
verrezen geiven ncg te meer aanle.lddr.g tot tie
kommering. Miogen deiz; dionfcere wolken cvex-
drijjven, zo-nder dat daaruit hieaillooze bliksem-
edhlichten omiaag schteten, cm omze leeds
cnitwricihte maatsclhaipplj ten doode te teiste-
r,en, en het its een innige hede, dat het ons
gegeven zal zijin, cnizen ailbeid in vredestoe-
stand te kunnen voicrtizeitten. Ik hoop, dat wij
alien in h;t nieuiw aangevangen jaar over de
nociddige kradhiten zullen kunnen beschiikken
cm on,ze taak alis bestuurdens en leden der
Kaimer te venvtffien, en d'at, cnlder Gcds Zegen,
onze arlbeiid zal strekfcen tot bevordering der
landlstoelangen in het algemeen en tot die van
het gewest dat wiij v.erftegenwoordiigen in het
bljg.cniier.
Onder de cmstandrghieden die wij heleven,
mag h-et zeker een voorr;cht genoemd wor
den, dat ik nu ten tweeden male in d'e eerste
vergeIferiinig c'ei; jaar-: mag geiwaig maken van
e:n," hisuigellijike gefbeuirtenis vioor ons Vader-
land en hiet daiarmede zoo nauiw vehbonden
Varsteiih.uiis, Mocht ik het vomg jaar memo-
reeren het hu'welijk va.n H. K. H. Prinses
